Aile Sosyolojisi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Aile, Kadın Ve Doğa

1. Soru

Gelişmiş ülkelerde Ekofeminist bakış açısı aile, kadın, doğa ilişkisinin temelini nasıl açıklamaktadır?

Cevap

Gelişmiş ülkelerde Ekofeminist bakış açısı aile, kadın, doğa ilişkisinin temelini üç farklı biçimde açıklar:

Birincisi, kadın, doğa ilişkisindeki ikili sömürünün temelleri kadının psiko-biyolojisinde bulunmaktadır.

İkinci açıklamaya göre kadın-doğa ilişkinin temelleri ataerkillik tarafından tarihsel ve toplumsal süreçler içinde oluşturulmuştur.

Üçüncü açıklamada kadın-doğa ilişkisinin temelleri ve ikili sömürüsü kadının biyolojik özelliklerinden kaynaklanmakla birlikte, tarihsel ve toplumsal süreçler içinde oluşturulmuştur.


2. Soru

Ekofeminizm içinde yer alan bu bakış açısına göre, kadınların kendilerine özgü psikolojik özellikleri ve yaşam üretme kapasiteleri ataerkillik tarafından nasıl etkilenmiştir.

Cevap

Ekofeminizm içinde yer alan bu bakış açısına göre, kadınların kendilerine özgü psikolojik özellikleri ve yaşam üretme kapasiteleri ataerkillik tarafından doğa ile özdeşleştirilerek her ikisi de tahakküm altına alınmıştır. 


3. Soru

Günümüzdeki kadın sorunlarının ve ekolojik krizin temelinde ne vardır?

Cevap

Günümüzdeki kadın sorunlarının ve ekolojik krizin temelinde tarih öncesi toplumlardaki kadını ve yeryüzünü yücelten inancın yerini ataerkil dinlerin almasıdır.


4. Soru

Batıda yapılan Ekofeminist çalışmalar, özellikle hangi konularda eleştirilmektedir?

Cevap

Batıda yapılan Ekofeminist çalışmalar, özellikle birinci ayrımda yer alan Ekofeministlerin temel olarak beyaz, orta sınıf, kentli ve Batılı kadının doğaya olan konumuyla ilgilendiği konusunda eleştirilir.


5. Soru

Agarwal gelişmiş ülkelerdeki Ekofeminizmi hangi açılardan eleştirmektedir?

Cevap

Agarwal gelişmiş ülkelerdeki Ekofeminizmi beş noktada eleştirmektedir:

  • Kadınları tek bir kategori olarak konumlandırır, kadınlar arasında sınıf, ırk, etnik köken ve bunun gibi farklılıkları görmez
  • Kadınların ve doğanın tahakküm altına alınmasını yalnızca ideolojide konumlandırır
  • İdeolojik yapılanma alanındaysa bu yap›lanmanın üretildiği ve dönüştürüldüğü toplumsal, ekonomik ve politik yapılar hakkında çok az şey söyler.
  • Ekofeminist bakış açısı, kadınların doğayla olan maddi ilişkilerini, kendilerinin ve karşıt konumda olan diğerlerinin bu ilişkiyi, nasıl düşündüklerini dikkate almaz
  • Ekofeminizm kadın-doğa bağlantısını bir çeşit özcülüğü bağlar.

6. Soru

Gelişmekte olan ülkelerde, aile içinde kadın ve doğa ilişkisinin temellerinin neye dayandığı söylenebilir?

Cevap

Gelişmekte olan ülkelerde, aile içinde kadın ve doğa ilişkisinin temellerini ataerkilliğin her ikisi arasında kurduğu bağ oluştursa da, bu ikilinin birlikte sömürülmesinin nedeni gelişmekte olan ülkelere dayatılan batı tarzı ekonomik kalkınma modelleridir.


7. Soru

Vandana Shiva, Batı tarzı ilerlemeyi, kalkınma yoluyla sömürgeciliğin devamı ve Batı tarzı ataerkilliğin dayatıması olarak çözümlemesi hangisine örnektir?

Cevap

III. Dünya ülkelerinde Ekofeminizm yoğunlukla Batı tarzı ekonomik kalkınmanın kadın ve doğa üzerindeki etkisiyle, III. Dünya ülkelerine dayatılan Kalkınmada Kadın projelerinin bu ülkelerdeki olumsuz etkileri üzerine odaklanır. Örneğin; andana Shiva, Batı tarzı ilerlemeyi, kalkınma yoluyla sömürgeciliğin devamı ve Batı tarzı ataerkilliğin dayatıması olarak çözümler.


8. Soru

III. Dünya ülkelerinde doğanın kötü kullanımı ile kadınların ilişkisi nasıl bir özelliğe sahiptir?

Cevap

III. Dünya ülkelerinde doğanın kötü kullanımı, kadınların marjinalleştirilmesi ve kötü kullanımıyla el ele gider.


9. Soru

Shiva’nın III. Dünya ülkelerinde Batı tarzı kalkınmanın kadın ve doğa üzerindeki etkilerini inceleyen çalışması hangi açılardan eleştirilmektedir?

Cevap

Shiva’nın III. Dünya ülkelerinde Batı tarzı kalkınmanın kadın ve doğa üzerindeki etkilerini inceleyen çalışması üç noktada eleştirilir:

Birincisi, Shiva’nın kırsal kadın örneği, esas olarak Kuzey Bat› Hindistan’dan gelmektedir.

İkinci olarak Hindistan’da toplumsal cinsiyet ve doğanın ideolojik yapılandırılmasının hangi somut süreçler ve kurumlar vasıtasıyla olduğunu göstermez.

Son olarak III. Dünya ülkelerine dayat›lan sömürgecilik deneyimi ve modern kalkınma çeşitlerinin ekonomik, kurumsal ve kültürel olarak yıkıcı olmasına rağmen, bu ülkelerde Batı tarzı kalkınmadan önce mevcut olan ekonomik ve toplumsal eşitsizlikleri göz ardı eder


10. Soru

Kadın ve doğa arasındaki ilişkinin maddi temellerini inceleyen çalışmalarda özellikle neye dikkat edilmelidir?

Cevap

Kadın ve doğa arasındaki ilişkinin maddi temellerini inceleyen çalışmalarda özellikle toplumsal cinsiyet ve kadın konusundaki bütün tartışmalar, kadınların kurumsal olarak ekonomide ve çevrede erkeklere olan göreceli konumlarını tanımlayan toplumsal cinsiyete odaklanarak yapılmalıdır.


11. Soru

Ailede toplumsal cinsiyete dayalı iişbölümü, kırda neye sebep olmuştur?

Cevap

Ailede toplumsal cinsiyete dayalı işbölümü, kırda kadının do¤ayla doğrudan ilişki içine girmesine neden olur. Kadının ve doğanın ikili sömürü de dolaysız biçimde gerçekleşir. 


12. Soru

Kırda kadının emeği nasıl kullanılmaktadır?

Cevap

Kırda kadının emeği hem ailenin geçimliği için, hem de pazar için yapılan üretimde yoğun olarak kullanılır.


13. Soru

Kırda kadının doğayla olan ilişkisi temel olarak neye dayanmaktadır?

Cevap

Kırda kadının doğayla olan ilişkisi, kadın bedenini doğayla ilişkilendiren ataerkil ideolojinin ötesinde maddi temellere dayanmaktadır


14. Soru

Toplumsal cinsiyete dayalı işbölümüne göre yetiştirilen ürünler, nasıl kategorileştirilmektedir?

Cevap

Toplumsal cinsiyete dayalı işbölümüne göre yetiştirilen ürünler, Erkek ürünleri ve Kadın ürünleri olarak ikiye ayrılmaktadır.


15. Soru

Tarımdan koparılarak do¤ayla olan dolaysız ilişkisinin maddi temelleri ortadan kalkan ve kente göç etmek zorunda kalan kadın, kentte doğayla olan ilişkisini nasıl sürdürmektedir?

Cevap

Tarımdan koparılarak do¤ayla olan dolaysız ilişkisinin maddi temelleri ortadan kalkan ve kente göç etmek zorunda kalan kadın, kentte doğayla olan ilişkisini yine kentin aracılığıyla sürdürür.


16. Soru

Kentte kadının doğayla ilişkisi nasıl gerçekleşmektedir?

Cevap

Kentte kadının ailedeki rolü nedeniyle doğayla ilişkisi dolaylı yoldan gerçekleşmektedir.


17. Soru

İnsan merkezci bakış açısı (antroposentrizm) nedir?

Cevap

İnsan merkezci bakış açısında kaosla ilişkilendirilen doğa, rastgelelik ve düzensizlik alanıdır. İnsan merkezci bakış açısı (antroposentrizm) insan olmayan dünyanın, diğer bir deyişle doğanın, insanlar tarafından kullanılmak için yaratıldığı düşüncesidir.


18. Soru

Modern kent, kentin kendisinden daha farklı bir alan olsa da her ikisinin ortak noktaları nelerdir?

Cevap

Modern kent, kentin kendisinden daha farklı bir alan olsa da her ikisinin ortak noktaları insan/doğa, kültür/doğa, düzen/kaos, kültür/doğa temel karşıtlıklarını bünyelerinde barındırmalarıdır.


19. Soru

Farklı kültürlerde kadının beslenme alışkınlıklarıyla ilgili tabular neyin göstergesi olduğu söylelenebilir?

Cevap

Farklı kültürlerde kadının beslenme alışkınlıklarıyla ilgili tabular, güç ilişkilerinin neyin tüketileceği ve kim tarafından tüketileceğini belirlemesinin bir göstergesi olarak görülebilir.


20. Soru

Toplumsal cinsiyete dayalı işbölümüne göre hasta çocuk ve yaşlıların bakımında kadınların rolü kent ve kır yaşamında nasıldır?

Cevap

Toplumsal cinsiyete dayalı işbölümüne kadınları hem kır hem de kentte hasta, çocuk ve yaşlıların bakımından sorumlu tutar. 


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v