İnsan Davranışı Ve Sosyal Çevre 1 Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Gould’un Dönüşüm Kuramı’nda orta yetişkinlik nasıl
bir dönem olarak aktarılır?

Gould’un Dönüşüm Kuramına göre orta
yetişkinlik aşamasında yaşamın birtakım dönüşümlerden
meydana geldiği ileri sürülmüştür. Birey bir dönüşümde
çözemediği bir sorunu tekrar tekrar dönüşümlerde çözme
imkanı bulabilir. Bu dönemde önceki amaçlar, evlilikler
yeniden değerlendirilir. Yaşam zor, belirsiz, acı verici
görülebilir. 45 yaşına dek süren evrede bekarlar evlenebilir,
evliler boşanabilir, ev kadını çalışmaya başlayabilir. Zaman
baskısı hissedilir. Meslek yaşamı sıkıntılı olmaya başlar. 45-
50 yaşları kararlı yıllardır. Evlilik doyumu artar, dostlar
önemlidir, paranın önemi azalır. Yaşama olumlu bakılır. Bu
yaklaşım 50’li yaşlarda daha da artar.

Genç yetişkinlik döneminde bilişsel gelişim nasıldır?

Genç yetişkinlik dönemindeki en önemli bilişsel
gelişim, ergenlikteki iki kutuplu düşünme örüntülerinin
yerini farklılıklara saygı ve çeşitliliğe bırakmasıdır. Her
bir insanın farklı bir bakış açısına sahip olduğunun
anlaşılması bu döneme denk gelir.
Genç yetişkinlik döneminde bilişsel yetenekler oldukça
güçlü hale gelir ve daha pragmatik bir hal almaya başlar.
Genç yetişkinlikteki yapabilirlik hem mantıklı düşünme
hem de gerçekliğe pragmatik bir uyum gerektirmektedir.

Orta yetişkinlik döneminde tinsel açıdan ne gibi
özellikler görülmektedir.

Orta yetişkinlik döneminde, artık kişinin kendi
varlığına ve dünyaya anlam katma çabası sonlanmış
görülür. İnanmayı seçtiği veya kendisine uyumlu gördüğü
herhangi bir ruhsal veya dini inanışı benimsemiş olan
yetişkin, artık bu inanç sistemi ve toplumu içinde daha
aktif rol oynamaya başlar. Bu durum aslında Erikson’un
üretkenlik tanımı ile de uyumludur. Kişi artık kendi
anlamlandırdığı ve inandığı şeylerin diğer nesillere rehber
olması ve aktarılması için bir çaba içine girer. Orta yaş
krizi farklı şekillerde ortaya çıksa da temelinde kişinin
gençlik ideallerini ve şu an sahip olduklarını
karşılaştırması ile kendini gösterir. Bu aslında yapıcı bir
süreç olabilir. Kişi, tinsel açıdan kendi değerlerini,
yargılarını ve dünya görüşünü tekrar gözden geçirir ve iç
dünyasını tam anlamıyla anlamaya başlar bu nedenle orta
yetişkinlikte kişi artık yalnız kalmaktan korkmayacak bir
iç bütünlüğe sahiptir.

Biyolojik yaşlanma nedir?

“Biyolojik yaşlanma”, insan organizmasının yapı ve işleyişinde zamanla ortaya çıkan değişmelerdir.

Genç yetişkinlik dönemindeki bireylerin kendilerine özgü özellikleri nelerdir?

Bu dönem Tanner’a göre; yeni bir yaşam dönemini temsil etmekte ve yalnızca döneme ait özelliklerle tanımlanmakla kalmayıp daha önceki ve daha sonraki gelişim dönemleriyle ilişkilendirilmelidir. Bu bağlamda beliren yetişkinlik dönemi hem ergenlikten hem de yetişkinlikten farklıdır ve bu dönemdeki bireylerin kendilerine özgü özellikleri vardır. Bu özellikler: • Kimlik arama dönemidir. • Değişkenlik dönemidir. • Kişinin kendine en çok odaklandığı dönemdir. • Olanaklar dönemidir. • Ergenlik ve yetişkinlikte bir geçiş ve ara dönemdir. Bu dönemde insanlar sonraki gelişim aşamaları için bir temel kurarlar. Bu dönemin temel görevleri: • Eş seçimi, • Eşle birlikte yaşamayı öğrenme, • Bir aile kurma, • Çocuk yetiştirme, • Ev idare etme, • Bir uğraş başlatma, • Vatandaşlık sorumluluklarını yerine getirme, • Uygun bir toplumsal gruba katılmadır.

Geç yetişinlik veya yaşlılık dönemi nasıl bir dönemdir?

Bu dönemde artık insan hayatının gelişimi ve ritmi yerini bir durgunluğa bırakır. Kişi, hayatın ileriye doğru aktığını ama hayatın anlaşılması için geriye dönük düşünmek gerektiğini anlamış olur. İnsan hayatının başlangıcı ve sonu arasında bir bağlantı kurulmaya başlar. Yaşamın aslında ne olduğuna dair tinsel düşünceler bu dönemde ağırlıklı olarak görülebilir. Emekli olmak, fiziksel güç ve sağlıktaki düşüş ve ölüm gerçeğini kabul etmek gibi önemli kritik aşamalar bu dönemin psikolojik özelliklerini oluşturmaktadır. Artık kişi, yaşlılık dönemine doğru bir geçiş yaşamaya başlar.

Orta yetişkinlik döneminde yaşanan fiziksel değişimler bireyler üzerinde nasıl etkiler bırakır?

Orta yetişkinlik döneminde yaşanan fiziksel değişimler ile bozulmaya başlayan sağlık bireyler üzerinde farklı etkiler bırakabilir. Bazı kişiler bu değişimlerden çok fazla etkilenmezken bazı kişiler bu değişimler karşısında üzüntü, depresyon ve endişe duyabilirler. Bu nedenle bu değişimlere verilen tepkilerin iyi değerlendirilmesi gerekir.

Genç yetişkinlik dönemi nasıl açıklanabilir?

İnsan hayatında iş ve sevgi meşguliyetlerinin ön
plana çıktığı genç yetişkinlik aşaması hem karmaşık hem
de çok boyutlu bir gelişimsel dönemdir. Bazı insanlar için
yetişkin toplumu içinde kendine yer bulmaya çalışmak ve
daha durağan bir hayat kurabilme mücadelesinin devam
etmesi anlamına gelen genç yetişkinlikte hala kişinin kim
olduğuna ve bu kimliğe uygun yaşam tarzına sahip olup
olunmadığına dair sorularla mücadele edilebilir. Genç
yetişkinlikte kişi, bazı hayallerine sahip olmakla birlikte
daha pragmatik düşünmeye başlar. Cinsellik ve aşk
duyguları bu dönemdeki en baskın duygulardır. Genç
yetişkinlik dönemini, yetişkinlik hayatına geçişte bir ara
dönem olarak görmek de mümkündür.

Olgunluk nasıl tanımlanabilir?

Olgunluk bireylerin yaşamının gereklerine ve
zorunluluklarına başarılı bir şekilde uyum sağlamaları,
bunun için sürekli değişim gösterebilme yeteneğidir.
Olgunluk her zaman göreli ve genellikle yetişkinlikte
geliştiği varsayılan bir kavramdır.

K. Warner Shai’nin genç yetişkinlik için geliştirdiği
bilişsel gelişim teorisi nasıl açıklanabilir ve Piaget ile
farklılıkları nelerdir?

K. Warner Schai, yetişkinlikteki bilişsel gelişim
evrelerine dair bir teori geliştirmiştir. Genel kabul gören
Piaget’nin bilişsel kuramının sadece ergenlerin yeni
bilgiyi işleme yaklaşımını açıkladığını düşünmektedir.
Schai’ye göre ise yetişkinler bilginin ve aklın kullanımı
konusunda Piaget’nin önerdiği formal işlemler
döneminden daha fazlasını yaptıklarını düşünmektedir.
Schai yetişkinlikteki bilişsel dönemlerle ilgili bazı evreler
ortaya koymuştur. Bunlar;
• Başarma evresi,
• Sorumluluk evresi,
• Yönetim evresi ve
• Yeniden bütünleşme evresidir.

Levinson’un Evre Kuramı’nda orta yaşam dönemini
nasıl açıklanır?

Levinson’un Evre Kuramına göre; orta yaşam
döneminde temel kavram yaşam yapısıdır. Yaşam yapısı
erkek yetişkin gelişim dönemlerine göre göz önüne
alınmıştır. Bu kurama göre orta yetişkinlik dönemine geçiş
yaklaşık 5 yıl sürer ve birey ergenlikten bu yana süren tüm
çatışmaları aşmak zorundadır.
• Genç olamaya karşı yaşlı olma,
• Yapıcı olmaya karşı yıkıcı olma,
• Erkeksi olmaya karşı kadınsı olma,
• Başkalarına bağlı olma ya da ayrışma,

Orta yetişkinlik dönemi nasıl açıklanabilir?

Bu dönemde kişi artık nelerden kaçtığını ve neden
kaçtığını sorgulamaktadır. Geriye dönük olarak kişi, hayatı
ile ilgili neleri istediğini ve hedeflediğini bu yaşta elde
ettiklerine bakarak karşılaştırmalar yapar. Bu dönemde artık
ilk defa genç ve yaşlı arasındaki arım fark edilmeye
başlanır. Kişi orta yaşın getirdiği disiplin ile gençliğin
cezbedici enerjisine ortak olmaya çalışır ama hem gençliği
hem de yaşlılığı zihninde değerlendirmeye başlar.

Orta yaşam aşamasının genel gelişimsel özellikleri
nelerdir?

Yetişkin vatandaşlık ve toplumsal sorumluluğa
ulaşmak, ekonomik bir yaşam standardı vermek ve
sürdürmek, çocukların sorumlu bir yetişkin olmalarına
yardım etmek, yetişkinlere özgü boş zaman etkinlikleri
geliştirmek, birey olarak eşiyle özdeşleşmek, orta yaşın
fizyoloji değişikliklerini kabul etmek ve buna uyum
sağlamak, yaşlı anne babaya uyum sağlamak.

Genç yetişkinlik döneminin başlangıcı olarak kabul
görülen kriterler nelerdir?

Genç yetişkinlik döneminin başlangıcı olarak
yaygın kabul gören kriter, kişinin tam zamanlı ve sürekli
bir işe başlamasıdır. Fakat tam zamanlı işe sahip olma
zamanı kişinin eğitim hayatını ne zaman bitirdiğine göre
değişir.

Genç yetişkinlik dönemini ergenlik ve yaşlılık
döneminden ayıran belirleyici özellikleri nelerdir?

Kimlik arama dönemidir. Değişkenli dönemidir.
Kişinin kendine en çok odaklandığı dönemdir. Olanaklar
dönemidir. Ergenlik ve yetişkinlikte bir geçiş ve ara
dönemdir.

Levinson’un Evre Kuramına göre; orta yaşam döneminde temel kavram nedir?

Levinson’un Evre Kuramına göre; orta yaşam döneminde temel kavram yaşam yapısıdır. Yaşam yapısı erkek yetişkinin gelişim dönemlerine göre göz önüne alınmıştır.

Genç yetişkinlik döneminde fiziksel gelişim nasıldır?

Genç yetişkinlik döneminde fiziksel gelişim
doruk noktasına ulaşır ama aynı zamanda bu dönemde
artık fiziksel gelişimin gerilemesi de başlamaktadır.
Fiziksel gelişimin doruk noktasına 25-30 yaş arasında
erişilir. Bu yaştan sonra aşamalı olarak gerileme başlar.
Genç yetişkinlik dönemi ayrıca bir insanın en sağlıklı
olduğu dönem olarak kabul edilir. Bu yaş dönemindeki
insanlarda, ergenlik dönemine göre daha az kronik
hastalık, solunum yolu enfeksiyonları ve grip görülür.
Genç yetişkinlik döneminde 30’lu yaşlara gelindiğinde ise
fiziksel performansta gerilemeler başlar. Kas kütlesi ve
gücü azalma belirtileri göstermeye başlar. Göbek
bölümünde kilo ve sarkma bu dönemde ilk defa
görülmeye başlanabilir.

Orta yetişkinlik döneminin yaş aralığının net
olmamasının nedeni nedir?

Orta yetişkinlik dönemi 35-45 yaş aralığından
başlayan ve 60’lı yaşlara kadar uzanan gelişimsel
dönemdir. Bu dönemlerin yaş aralığı kişiden kişiye veya
toplumsal kabullere göre değişebilir. Ortalama yaşam
beklentisinin giderek artması ile yetişkinlik dönemlerinin
de süresi değişmektedir. Günümüzde 50 yaşında olan bir
insan, iki kuşak öncesinde 50 yaşında olan insanlardan
daha sağlıklı, üretken ve güçlüdür. İnsan hayatını uzatan
tıptaki ve teknolojideki gelişmeler de orta yetişkinlik
döneminin uzamasında etkili olmuştur.

Genç yetişkinlik döneminde yer alan kişilerin temel
görevleri nelerdir?

Eş seçimi, eşle birlikte yaşamayı öğrenme, bir
aile kurma, çocuk yetiştirme, ev idare etme, bir uğraş
başlatma, vatandaşlık sorumluluklarını yerine getirme,
uygun bir toplumsal gruba katılmadır.

Becvar ve Becvar’ın teorisine göre orta yetişkinlik
döneminin özellikleri nelerdir?

İlgili teoriye göre orta yetişkinlik döneminin
özellikleri şöyle sıralanabilir:
• Evliliğe uyum sağlama,
• Ebeveyn rollerini üstlenme,
• Büyük ebeveynlere oda hazırlama,
• Çocuğun ihtiyaçlarını aile sistemine uydurma,
• Ebeveynlerin enerjilerinin çocuğa doğru harekete
geçirmesi, çocuğa yönelik harcamaları ve çocuk
olduğu için eve ziyaretlerin artmasından dolayı
evin gizliliğinin giderek yok olması,
• Çocuğun toplumla etkileşime girmek suretiyle
aile sistemini geliştirmesi,
• Çocuğun eğitimsel başarısının desteklenmesi.

Orta yaş krizi nedir?

Orta yaş krizi; güçlü bir değişim isteği ile
güdülenen orta yaş (40-60 ya) döneminde ortaya çıkan
duygusal bir karmaşa dönemidir. Kavramın orjinali
aslında erkeklerin yaşadığı bir kriz olarak kabul
görmüştür. Fakat yıllar içinde yaşlanmanın etkileri ile başa
çıkmada hem kadınların hem de erkeklerin yaşadığı bir
kriz olduğu görülmüştür. Orta yaş krizi aslında kadınların
ve erkeklerin kendilerini yeniden değerlendirme ve
yeniden tanımlama yolculuğunda yaşanan sorunlardır.

Yetişkinlik dönemlerine ilişkin belirli bir yaş
aralığından söz etmek mümkün müdür?

Yetişkinlik dönemlerinin kesin yaş aralıkları
yoktur. Kişiden kişiye göre bu yaş aralığı değişime uğradığı gibi toplumsal ve küresel olarak değişen yaşam
standartları da keskin yaş sınırlarının çizilmesini
engellemektedir.

Orta yetişkinlik döneminin genel gelişimsel özellikleri nelerdir?

Bu dönemin genel gelişimsel özellikleri: • Yetişkin vatandaşlık ve toplumsal sorumluluğa ulaşmak • Ekonomik bir yaşam standardı vermek ve sürdürmek • Çocukların sorumlu bir yetişkin olmalarına yardım etmek • Yetişkinlere özgü boş zaman etkinlikleri geliştirmek • Birey olarak eşiyle özdeşleşmek • Orta yaşın fizyolojik değişikliklerini kabul etmek ve buna uyum sağlamak • Yaşlı anne babaya uyum sağlamak

Robert Peck’in orta yetişkinlik dönemi için geliştirdiği
teori nasıl açıklanabilir?

Peck orta yetişkinlik hayatına özgü zorluk ve
sıkıntılar için bir yetişkin gelişimi teorisi oluşturmuştur.
Bunlar şöyle sıralanabilir:
• Bilgeliğe değer vermeye karşı fiziksel güçlere
değer verme,
• İnsan ilişkilerinde cinselleştirmeye karşı
sosyalleşme,
• Duygusal esnekliğe karşı duygusal fakirleşme,
• Zeka esnekliğine karşı zeka katılığı.

Orta yetişkinlik döneminde bilişsel gelişim nasıldır?

Orta yetişkinlik döneminde bilişsel gelişimi,
bilişsel kaynakların azalmaya başlaması etkiler. Bilişsel
kaynakların azalmaya başlaması çoğunlukla gerileyemeye
başlayan fiziksel özelliklerin sonucudur. Bu dönemdeki
bilişsel gelişim çoğunlukla kişinin bireysel çevresine göre
değişim gösterir. Orta yetişkinlik dönemindeki bilişsel
gelişim, özellikle hafıza konusu bağlamında
değerlendirilir. Bu dönemde kişilerin uzun zamanlı
hafızalarında azalma görülmektedir.

Yakınlığa karşı izolasyon ne demektir?

Yetişkinlik dönemine karşılık gelen gelişim aşamaları ve krizlerinden “yakınlığa karşı izolasyon” ve “üretkenliğe karşı durgunluk” aşamalardır. Erikson’a göre genç insanlar kendilerine bir kimlik oluşturduktan sonra psikososyal bir kriz olan ‘yakınlığa karşı izolasyon’ krizi ile karşılaşırlar. Bu kriz döneminde kişi diğer insanlarla yakın ilişkiler kurma çabasındadır. İyi arkadaşlık ilişkileri kurmak ve romantik anlamda bir partner bulmak önemlidir. Ayrıca bu dönemde; etik-ahlak duygusu da ortaya çıkmaya başlar. Eğer kişi; iyi, yakın ve doyurucu ilişkiler kuramazsa yalnızlık duygusu yaşar. Yakınlık, kendi kişisel kimliğini kaybetmeden bir başka insan ile açık, destekleyici bir ilişki kurma kapasitesi anlamına gelir.

Olgunluk nedir?

Olgunluk bireylerin yaşamın gereklerine ve zorunluluklarına başarılı bir şekilde uyum sağlamaları, bunun için de sürekli değişim gösterebilme yeteneğidir.

Yetişkinlik nasıl bir dönemdir?

Yetişkinlik ebeveynlik sorumluluğunun alındığı, bir erkeğin ve kadının bir diğerinin güçlü ve zayıf yönlerini kabul ettiği ve enerjilerini ortak amaçlar doğrultusunda birleştirdiği bir dönemdir.

Özellikle orta yetişkinlik döneminde erkeklerde ortaya
çıkan orta yaş krizinin nedenleri ve sonuçları nelerdir?

Kişi, kendi koyduğu hedeflerini ve planlarını
değerlendirdiğinde istediği noktanın gerisinde olduğunu
gördüğünde kariyer değiştirme davranışı göstermektedir.
Aynı zamanda istenilen noktanın gerisinde kalınması
hayal kırıklığı da yaşatmaktadır. Bu nedenle özellikle
erkeklerde bu dönemde kendilerini baskı altında hissetme,
hayallare ve hedeflere ulaşmada başarısız olduklarını
düşünme gibi hislerin sonucunda bir isyan duygusu ortaya
çıkabilir. Bunun sonucunda ise evlilik dışı ilişkiler,
boşanma, alkol ve madde kullanımı, intihar veya kariyer
değiştirmek gibi davranışlar ortaya çıkabilir. Orta yaş
krizinin nedeni olarak araştırmacılar ölüm korkusunu ve
yaşlanmayı baskın görmektedir. Fakat yapılan araştırmalarda katılımcıların ölüm korkusu ve
yaşlanmadan ziyada tehdit ve zorluk oluşturan yaşam
olaylarını daha fazla ifade ettikleri görülmektedir. Orta yaş
dönemindeki erkeklerde genel olarak iş ve evlilik yaşamı
ile ilgili sorunlar; kadınlarda ise sağlık, aile, ölümler ve
evlilik ile ilgili sorunlar ön plana çıkmaktadır.

Erikson’un psikososyal gelişim aşamalarına göre
genç yetişkinlikteki duyuşsal ve sosyal özellikleri nasıl
açıklanabilir?

Erikson’a göre genç insanlar kendilerine bir
kimlik oluşturduktan sonra psikososyal bir kriz olan
“yakınlığa karşı izolasyon” krizi ile karşılaşırlar. Bu kriz
döneminde kişi diğer insanlarla yakın ilişkiler kurma
çabasındadır. İyi arkadaşlık ilişkileri kurmak ve romantik
anlamda bir partner bulmak önemlidir. İyi yakın ilişkiler
kurulamazsa kişi yalnızlık duygusu yaşar. Yakınlık, kendi
kişisel kimliğini kaybetmeden bir başka insan ile açık,
destekleyici bir ilişki kurma kapasitesidir. Özel duygular,
planlar ve fikirler paylaşılır. Sağlıklı bir insan gelişimi için
yakınlık ve bu yolla kurulan insan ilişkilerinin önemi
oldukça büyüktür. Bu yakınlık aile ve üyeleri ile kurulan
ilişkiden bağımsız olarak arkadaşlık ve romantik
ilişkilerde ortaya çıkar.
Genç yetişkinlik dönemindeki duyuşsal gelişimin en
önemli kilometre taşlarından biri de yeni bir aile
kurmaktır. Bu dönemdeki duyuşsal gelişim ve yaşam
olayları aile yaşam döngüsü teorisinin bazı aşamaları ile
daha iyi anlaşılabilir. Bu aşamalar; evden ayrılma ve
bağımsız bir yetişkin olma ile evlilik ile ailelerin
birleşmesi yeni bir çiftin oluşmasıdır.

Gould’un Dönüşüm Kuramına göre orta yetişkinlik aşaması nasıldır?

Gould’un Dönüşüm Kuramına göre orta yetişkinlik aşamasında yaşamın birtakım dönüşümlerden meydana geldiği ileri sürülmüştür. Birey bir dönüşümde çözemediği bir sorunu tekrar tekrar dönüşümlerde çözme imkânı bulabilir. Bu dönemde önceki amaçlar, evlilikler yeniden değerlendirilir. Yaşam zor, belirsiz, acı verici görülebilir. 45 yaşına dek süren evrede bekarlar evlenebilir, evliler boşanabilir, ev kadını çalışmaya başlayabilir. Zaman baskısı hissedilir. Meslek yaşamı sıkıntılı olmaya başlar. 45-50 yaşları kararlı yıllardır. Evlilik doyumu artar, dostlar önemlidir, paranın önemi azalır. Yaşama olumlu bakılır. Bu yaklaşım 50’li yaşlarda daha da artar. Eğer önceki dönemler olumlu atlatıldıysa ortaya bu durum çıkar

Genç yetişkinlik döneminin diğer adı nedir?

Bu dönem son yıllarda yapılan çalışmalara göre, “beliren yetişkinlik” dönemi olarak da adlandırılmaktadır.

Genç yetişkinlik döneminde ne tür sağlık ve fiziksel
performans sorunları görülebilir?

Genç yetişkinlik döneminde görülen sorunlar
şöyle sıralanabilir:
• Obezite ve diyet,
• Bağımlılık,
• Cinsellik ve cinsellikle ilgili sorunlar,
• Tecavüz ve taciz.

Genç yetişkinlik döneminde görülebilen bazı sağlık ve fiziksel performans sorunları nelerdir?

Genç yetişkinlik döneminde görülebilen bazı sağlık ve fiziksel performans sorunlarına kısaca değineceğiz. • Obezite ve Diyet • Bağımlılık • Cinsellik ve Cinsellikle İlgili Sorunlar • Tecavüz ve Taciz

Genç yetişkinliğin, ergenlikten en önemli farkı nedir?

Genç yetişkinliğin, ergenlikten en önemli farkı kişinin bu dönemde bağımsız bir özbenlik ve yaşam oluşturmaya çalışmasıdır. Ergenlikte ise baskın amaç kişinin kendini tanımaya ve tanımlamaya çalışmasıdır

Becvar ve Becvar’ın teorisine göre orta yetişkinlik
döneminin görevleri nelerdir?

İlgili teoriye göre orta yetişkinlik döneminin
görevleri şöyle sıralanabilir:
• Gençlerin çalışma, okul ya da evlilik yaşamına
katılmalarını fark etme,
• Destekleyici bir ev ortamını sürdürme,
• Evliliği yeniden oluşturma,
• Çocukların eşleri ve onların büyük çocukları
dahil aileyi yeniden düzenleme,
• Ebeveynlerin yaşlanması ile ilgilenme.

Aile yaşam döngüsü kuramı hangi aşamalardan oluşur?

Aile yaşam döngüsü kuramı aşağıdaki aşamalardan oluşur.

Evden Ayrılma ve Bağımsız Bir Yetişkin Olma: Daha önce açıkladığımız gibi birey ailesinden ayrıldığı ve bağımsız bir birey olarak yaşamını sürdürebileceği koşulları sağladığı zaman genç yetişkinliğe adım atmış olur. Bağımsız bir birey olarak artık kendi hedefleri ve yaşam amaçları vardır. Becvar ve Becvar (1982)’a göre bu aşamada yaşanan duygu sorunları ebeveyn-çocuk ayrılığını kabul etmedir. Bu dönemin temel görevi; a. Aileden farklılaşma, b. Arkadaş ilişkileri kurma ve c. İşe başlamadır.

Evlilik ile Ailelerin Birleşmesi, Yeni Bir Çiftin Oluşması: Bu aşama; iki farklı aileden gelen bağımsız bireylerin evlilik yolu ile yeni bir aile oluşturmasıdır. Tamamen farklı ve yeni bir sosyal sistem olan evliliğin yanı sıra bireyler artık evlendikleri kişilerin aile ve arkadaşlarından oluşan geniş bir sosyal çevrenin de üyesi hâline gelir. Yakınlık ilişkilerindeki başarı ile sağlıklı bir evlilik ve aile dinamikleri ortaya çıkar.

Genç yetişkinlik dönemindeki en önemli bilişsel gelişim nedir?

Genç yetişkinlik dönemindeki en önemli bilişsel gelişim, ergenlikteki iki kutuplu düşünme örüntülerinin yerini farklılıklara saygı ve çeşitliliğe bırakmasıdır. Her bir insanın farklı bir bakış açısına sahip olduğunun anlaşılması bu döneme denk gelir.

Genç yetişkinlikte sorumluluk evresi nedir?

Sorumluluk Evresi: Bu evre genç yetişkinlikte başlar ve orta yetişkinliğe kadar devam edebilir. Bilişsel becerileri gelişmiş olan bir genç yetişkin kendi davranışlarını da gözlemleme becerisine sahiptir ve bu şekilde bağımsızlık kazanarak sosyal sorumluluk alacağı bu evreye ulaşır. • Bu evrede artık kurulan bir aile vardır. Eş ve çocuklara yönelen ilgi ile sosyal sorumluluklar ön plana çıkmaya başlar. • Ayrıca iş yaşamında da daha fazla sorumluluk alınması gerekmektedir.

Orta yaş döneminin özelliği nedir?

Orta yaş dönemi olumsuz kalıplar ve hatalı kavramlaştırmalar ile karakterize edilir. Bu dönemin özelliği, negatif kalıplar ve hatalı kavramsallaştırmalardır. Beklenilenin aksine, gerileyen sağlık hakkında endişe, enerjinin azalması, yaklaşan ölüm nedeniyle demoralize olma duygusunun yerine birçok orta yaşlının sağlık durumu iyidir. Eşler kendini genç ve dinç hisseder. Daha önce yapamadığı birçok seçeneğe sahip olması nedeniyle heyecanlıdır.

Obezite nedir?

Obezite; sağlığı tehdit edecek oranda yağın aşırı ve yoğun bir biçimde vücutta birikmesidir (WHO, 2015). Vücut kütle indeksine göre teşhis konulur. Kişinin vücut ağırlığının, boyunun karesine bölünmesi ile elde edilen bu değer 30 veya 30’un üstünde ise kişi obez kabul edilir. Obezite, birçok kronik hastalık ve rahatsızlığın ortaya çıkmasında en önemli risk faktörlerinden biridir.

Genç yetişkinlik döneminde fiziksel gelişim nasıldır?

Genç yetişkinlik dönemi; fiziksel olarak performans ve becerilerin tavan yapması aynı zamanda da fiziksel performans ve gücün azalmaya başlamasını barındırmasından dolayı dikkat çeken bir dönemdir. Genç yetişkinlik dönemi ayrıca bir insanın en sağlıklı olduğu dönem olarak kabul edilir. Bu yaş dönemindeki insanlarda, ergenlik dönemine göre daha az kronik hastalık, solunum yolları enfeksiyonları ve grip görülür. Genç yetişkinlik döneminde 30’lu yaşlara gelindiğinde ise fiziksel performansta gerilemeler başlar. Kas kütlesi ve gücü azalma belirtileri göstermeye başlar. Göbek bölümünde kilo ve sarkma bu dönemde ilk defa görülmeye başlanabilir. Gözde de birtakım sıkıntı- lar görülebilir. Yorgunluk, sırt, kol veya bel ağrıları sık karşılaşılan şikâyetler olarak göze çarpmaya başlar

Schai'nin yetişkinlikteki bilişsel dönemlerle ilgili ortaya koyduğu evreler nelerdir?

Schai yetişkinlikteki bilişsel dönemlerle ilgili bazı evreler ortaya koymuştur. Bunlar; • Başarma Evresi, • Sorumluluk Evresi, • Yönetim Evresi, • Yeniden Bütünleştirme Evresidir.

Başarma evresinin genel özellikleri nelerdir?

Başarma Evresi: Bu evre genel anlamda genç yetişkinlik dönemini kapsar. Bu evrenin genel özellikleri şu şekilde sıralanabilir: • Kişi mantığını ve zekâsını; kariyer planları gibi uzun dönem hedeflerini başarmak için kullanır ve eylemlerinin sonuçları ile baş edebilir. • Geleceğe dönük olarak kurduğu yaşam planlarının önündeki sorunları çözmek için çabalar.

Orta yetişkinlik dönemi hangi yaş aralığına denk gelen bir dönemdir?

Orta yetişkinlik dönemi 35-45 yaş aralığından başlayan ve 60’lı yaşlara kadar uzanan gelişimsel dönemi kapsamaktadır. Bu dönemlerin yaş aralığı kişiden kişiye veya toplumsal kabullere göre değişebilir. Ortalama yaşam beklentisinin giderek artması ile yetişkinlik dönemlerinin de süresi değişmektedir.

Yetişkinlik dönemi nasıl tanımlanabilir?

Zihinsel, bedensel gelişimini tamamlamış,
psikolojik olgunluğa erişmiş, ekonomik bağımsızlığını
kazanmış ve toplumda bir sorumluluk üstlenmiş bireylere
yetişkin denir. Yetişkinlik ebeveynlik sorumluluğunun
alındığı, bir erkeğin ve kadının bir diğerinin güçlü ve zayıf
yönlerini kabul ettiği ve enerjilerini ortak amaçlar
doğrultusunda birleştirdiği dönemdir.

Yetişkinlik dönemleri nasıl sınıflandırılabilir?

Yetişkinlik dönemleri üç şekilde sınıflandırılır.
Bu sınıflandırma;
• Genç yetişkinlik,
• Orta yetişkinlik,
• Geç yetişkinlik veya Yaşlılık şeklindedir.

Geç yetişkinlik veya yaşlılık dönemi nasıl
açıklanabilir?

Bu dönemde artık insan hayatının gelişimi ve
ritmi yerini bir durgunluğa bırakır. Kişi hayatın ileriye
doğru aktığını ama hayatın anlaşılması için geriye dönük
düşünmek gerektiğini anlamış olur. İnsan hayatının
başlangıcı ve sonu arasında bir bağlantı kurulmaya başlar.
Emekli olmak, fiziksel güç ve sağlıktaki düşüş ve ölüm
gerçeğini kabul etmek gibi önemli kritik aşamalar bu
dönemin psikolojik özelliklerini oluşturmaktadır.

Genç yetişkinlik döneminde tinsel gelişim nasıldır?

Tinsellik ve spritüalizm; kişinin kendi varlığı için
bir anlam arama çabasıdır. Dini inançlarda tinsellik
kapsamındadır. Kişilerin kendi varlıklarına ve dünyaya
anlam katmak için inandıkları her türlü farklı yönelim
tinselliğe karşılık gelir. Genç yetişkinlik bir geçiş
dönemidir ve tinsel gelişim bu dönemde kişiye göre
oldukça farklı yapılanmalar göstermektedir.
Genç yetişkinler ya daha tutucu ve geleneksel bir din
anlayışına ya da daha liberal görüşlere yönelmektedir. Bir
genç yetişkinin tinsel gelişimi, bilişsel olarak din, ahlak ve
inanç kavramları hakkında edindiği düşüncelere bağlıdır.
Bu dönemde genç yetişkinler yaşadıkları içsel çatışmalar,
yakınlık ilişkileri kurmada yaşanan zorluklar, iş
yaşamında karşılaşılan sorunlar karşısında kimliklerini,
edindiklerini değerleri ve dünya görüşlerini yeniden
değerlendirme sürecine girerler. Bu noktada sağlıklı bir
tinsel gelişim gösteren kişilerin daha az zorlandıkları ve
kendilerini ile yaşamlarına bir çeşit anlam
yükleyebildikleri görülmüştür.

Orta yetişkinlik döneminde yaşanan fiziksel gelişimler
nelerdir?

Orta yetişkinlikte özellikle görme ve duyma
konusunda sorunlar ortaya çıkmaya başlar. Yakındaki
objeleri net görmekle sıkıntılar yaşanabilir. Kişi, yüksek
seslere karşı bir hassasiyet yaşamaya başlar. Ayrıca
yetişkinlik döneminde kişinin boyu kısalmaya başlar.
Kaslar güçsüzleşmeye başladığı için omurgadaki kemikler
birbirine yaklaşır. Bu durum hem sırt ve bel ağrılarına
hem de boyda kısalmaya yol açar. Bu kısalma
yetişkinlikten yaşlılığa doğru artış gösterir. Sağlık durumu
artık orta yetişkinlikte önemli bir konu haline gelir.
Sağlıklı olmak konusunda daha fazla endişe duyulur
çünkü bu dönemde artık fiziksel güç geriler ve bazı
beklenen tıbbi rahatsızlıklar ortaya çıkmaya başlar. Orta
yetişkinlikte en sık görülen rahatsızlıklar kalp damar
hastalıkları, kanser ve kilo ile ilgili rahatsızlıklardır. Fazla
kilo ve obezite de kalp damar rahatsızlıklarına ve şeker
hastalıklarına yol açabilir. Ayrıca hipertansiyon ve
sindirim sistemi rahatsızlık da ortaya çıkabilir. Ayrıca
artık yaşanmaya başlanan fiziksel değişimler bireylerin
psikolojik hallerini de etkileyebilir. Saçların beyazlaması,
kırışıklıklar ve sarkmalar kişilerin fizikler
görünümlerinden memnun olmamasına yol açabilir.

Toplumsal yaşlanma nedir?

“Toplumsal yaşlanma” ise, bireyin rolleri üstlenmesi ve terk etmesinde zamanla oluşan değişimleri içerir.

Orta yetişkinlik nasıl bir dönemdir?

Bu dönemde kişi artık nelerden kaçtığını ve neden kaçtığını sorgulamaktadır. Geriye dönük olarak kişi, hayatı ile ilgili neleri istediğini ve hedeflediğini bu yaşta elde ettiklerine bakarak karşılaştırmalar yapar. Bu dönemde artık ilk defa genç ve yaşlı arasındaki ayrım fark edilmeye başlanır. Kişi, orta yaşın getirdiği disiplin ile gençliğin cezbedici enerjisine ortak olmaya çalışır ama hem gençliği hem de yaşlılığı zihninde değerlendirmeye başlar. Artık kendinden önce yaşayıp gelmiş tüm canlıların sona doğru ilerlediği algılayışı oluş- maya başlar. Orta yetişkinlik döneminde; kişi amaçlarını ve sonuçlarını dikkatli bir şekilde değerlendirir. Birey amaçları doğrultusunda doyuma ulaşıp ulaşmadığını değerlendirir ve bu değerlendirme yaşlılık uyumsuzluğu konusunda belirleyicidir.

Levinson’un Evre Kuramına göre bireyin ergenlikten bu yana süren ve aşması gereken çatışmalar nelerdir?

Levinson’un Evre Kuramına göre; orta yetişkinlik dönemine geçiş yaklaşık 5 yıl sürer ve birey ergenlikten bu yana süren tüm çatışmaları aşmak zorundadır. • Genç olmaya karşı yaşlı olma • Yapıcı olmaya karşı yıkıcı olma • Erkeksi olmaya karşı kadınsı olma • Başkalarına bağlı olma ya da ayrışma

Genç yetişkinlik dönemindeki duyuşsal gelişimin en önemli kilometre taşlarından biri nedir?

Genç yetişkinlik dönemindeki duyuşsal gelişimin en önemli kilometre taşlarından biri de yeni bir aile kurmaktır. Genç yetişkinler artık evlilik ve aile kurma konusundaki isteklerini değerlendirmeye başlar. Evlenilirse çocuk sahibi olup olmamak ve bu durumların hayat tarzlarını nasıl etkileyeceğine dair düşünceler görülür.

Genç yetişkinlik döneminde tinsel gelişim nasıldır?

Genç yetişkinlik bir geçiş dönemidir ve tinsel gelişim bu dönemde kişiye göre oldukça farklı yapılanmalar göstermektedir. Bazı araş- tırmalar genç yetişkinlik döneminde kişilerin iki uçta olan tinsel gelişime yöneldiklerini göstermektedir. Genç yetişkinler ya daha tutucu ve geleneksel bir din anlayışına, ya da daha liberal görüşlere yönelmektedir. Bir genç yetişkinin tinsel gelişimi, bilişsel olarak din, ahlak ve inanç kavramları hakkında edindiği düşüncelere bağlıdır. Bu dönemde genç yetişkinler yaşadıkları içsel çatışmalar, yakınlık ilişkileri kurmada yaşanan zorluklar, iş yaşamında karşılaşılan sorunlar karşısında kimliklerini, edindikleri değerleri ve dünya görüşlerini yeniden değerlendirme sürecine girerler. Bu noktada sağlıklı bir tinsel gelişim gösteren kişilerin daha az zorlandıkları ve kendileri ile yaşamlarına bir çeşit anlam yükleyebildikleri görülmüştür

Orta yetişkinlik döneminde bilişsel olarak yaşanan değişimler genel olarak ne ile ilgilidir?

Orta yetişkinlik döneminde bilişsel olarak yaşanan değişimler genel olarak kişinin bilişsel eylemleri için kullandığı kaynakların azalmaya başlaması ile ilgilidir. Bilişsel kaynaklardaki azalma hafıza konusunda da kendini gösterebilir.

Orta yetişkinlikte tinsel gelişim nasıldır?

Orta yetişkinlik döneminde, artık kişinin kendi varlığına ve dünyaya anlam katma çabası sonlanmış görülür. İnanmayı seçtiği veya kendisine uyumlu gördüğü herhangi bir ruhsal veya dinî inanışı benisemiş olan yetişkin, artık bu inanç sistemi ve toplumu içinde daha aktif rol oynamaya başlar. Orta yaş krizi farklı şekillerde ortaya çıksa da temelinde kişinin gençlik ideallerini ve şu an sahip olduklarını karşılaştırması ile kendini gösterir. Bu aslında yapıcı bir süreç olabilir. Kişi, tinsel açıdan kendi değerlerini, yargılarını ve dünya görüşünü tekrar gözden geçirir ve iç dünyasını tam anlamıyla anlamaya başlar. Bu nedenle orta yetişkinlikte kişi artık yalnız kalmaktan korkmayacak bir iç bütünlüğe sahiptir.