Yaşlı ve Hasta Bakım Hizmetleri Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Yaşlı Hastalar Ve İlk Yardım

1. Soru

Angina Pektoris nedir?

Cevap

Kalbin ihtiyacı olan kan miktarının geçici olarak yetersiz kalmasına bağlı olarak gelişen ve daha çok göğüs sol üst bölgesinde ortaya çıkan rahatsızlık hissine angina pektoris denir.


2. Soru

Yanıklar hangi kriterlere göre değerlendirilir?

Cevap

Yanmış bir hasta, yanığın derinliğine ve genişliğine göre değerlendirilir.


3. Soru

Yaşlılarda boğaza yabancı cisim kaçmasının sonuçlarını yazınız.

Cevap

Önemli derecede oksijensiz kalma beyin hasarına neden olabilir. Yabancı cismin anatomik lokalizasyonu hastaya vereceği zarar ile yakın ilişkilidir.


4. Soru

Hipertansiyonun sebebi nedir?

Cevap

Yaşın ilerlemesi ile kollajen doku ve düz kas tonusundaki artışa bağlı olarak tüm damarların duvarlarındakalınlaşma, kalsifikasyon ve sonucunda damar genişleyebilmesinde azalma ortaya çıkar. Ateroskleroz (damar sertleşmesi) sonucu kan basıncı ve nabız basıncı giderek artar.


5. Soru

Derinliğine göre yanıklar kaça ayrılır?

Cevap

Derinliğine göre yanıklar üçe ayrılır: • 1. Derece yanıklar • 2. Derece yanıklar • 3. Derece yanıklar


6. Soru

Kırık nedir? Açıklayınız.

Cevap

Kırık kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Bu basit bir kırık olabildiği gibi parçalı bir kırık şeklinde de olabilir. Kırıklar kemiğin herhangi bir yerinde olabildiği gibi eklem yüzeyinde de olabilir.


7. Soru

Kafatasını tanımlayınız.

Cevap

Kafatası ( kraniyum ) tavan ve tabanı bulunan, beyini çevreleyen koruyucu kemik tabakaya denir.


8. Soru

Kırık olduğunu düşündürecek semptomlar nelerdir?

Cevap

• Deformasyon • Hassasiyet • Kol yada bacağı kullanamama • Şişme ve morarma • Kırık uçlarının açıkta olması • Çıtırtı sesi (Krepitasyon) • Yalancı hareket


9. Soru

Hipertansiyonda kardiyovasküler sisteme ait semptomlar nelerdir?

Cevap

Kardiyovasküler sisteme ait semptomlar, çarpıntı, halsizlik, eforla oluşan nefes darlığı, göğüs ağrısı, nabız hızlanması, ödemdir.


10. Soru

Astımın semptomları nelerdir?

Cevap

Bulguları, nefes darlığı, öksürük, hırıltılı solunum, göğüste sıkışma hissi, burun tıkanıklığı, hapşırık, burun akıntısıdır.


11. Soru

Epilepsi nedir? Nedenlerini yazınız.

Cevap

Beyin nöronlarındaki aşırı elektriksel aktivite boşalımı sonucu ortaya çıkan anormal bir nörolojik fonksiyondur. Nedenleri arasında metabolik ve toksik faktörler, beyin tümörü, kafa travması, bunama ile seyreden hastalıklar, merkezi sinir sistemi hastalıkları yer almaktadır.


12. Soru

Hipoglisemi nedir? Nedenlerini yazınız.

Cevap

Kan şekerinin düşmesine hipoglisemi denir. Nedenleri arasında; aşırı ilaç kullanımları, alkol alımı, aşırı egzersiz, gecikmiş veya atlanmış öğünler ve enfeksiyonlar sayılabilir.


13. Soru

Senkop nedir?

Cevap

Senkop (bayılma) bir semptom olup yaşlılarda daha sık görülen ve ani ortaya çıkan geçici bilinç kaybıdır.


14. Soru

Kafa içi travmalar kaça ayrılır?

Cevap

Kafa içi kanamalar 4 çeşittir: • epidural kanama (kafatası ile beyin zarı arasında) • subdural kanama (beyinin kalın zarı ile beyin dokusu üzerindeki örümcek zar arasında) • subaraknoid kanama (beyin boşlukları arasında) • intraserebral kanama (beyin dokusu içine)


15. Soru

Şok tedavisi nasıl uygulanmalıdır?

Cevap

Şok tedavisi öncelikle hava yolu, solunum, dolaşım, nörolojik muayene ve tüm vücudun gözden geçirilmesini içeren temel yaklaşımla başlamalıdır. Öncelikle şok halinin tespit edilmesi önemlidir. Daha sonra şoku başlatan faktör ortadan kaldırılmaya çalışılır. Şoka neden olan ve/veya şokun sebep olduğu sonuçlara müdahale edilir ve hayati organ fonksiyonlarının devamının sağlanmasına çalışılır. Şok hastaları mümkün olduğunca yoğun bakım şartlarında izlenmelidir.


16. Soru

Yanık nedir ve nedenleri nelerdir?

Cevap

Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasına yanık denir. Yanık, genellikle sıcak su veya buhar teması sonucu meydana geldiği gibi, sıcak katı maddelerle temas, asit/alkali gibi kimyasal maddelerle temas, elektrik akımı etkisi yada radyasyon nedeni ile de oluşabilir. Fiziksel (Isı ile oluşan, elektrik nedeni ile oluşan, ışın ile oluşan, sürtünme ile oluşan, donma sonucu oluşan yanıklar) ve kimyasal (asit alkali madde ile oluşan yanıklar) nedenlere bağlı oluşabilir.


17. Soru

Kas lifi kopmasını tanımlayınız.

Cevap

Kas lifi kopmasında, kasın gerilmesi yada yırtılması bağlı olarak kas yaralanması vardır. Bu yaralanmalarda bağ ve kapsül yaralanması yoktur.


18. Soru

Şok ve hipotansiyonda görülen ortak semptomları yazınız.

Cevap

Güçsüzlük, baş dönmesi, sersemlik, bulantı, ölüm korkusu, huzursuzluk veya bilinç bulanıklığı gibi bilinç değişiklikleri, soğuk nemli deri veya kül rengi cilt, terleme, kalp çarpıntısı, idrar miktarında azalma şok ve hipotansiyonda görülen klinik semptomlardır.


19. Soru

Şok nedir?

Cevap

Şok; sistemik doku ve hücre beslenmesi fonksiyonlarının dolaşım sistemi tarafından sürdürülememesi anlamına gelmektedir.


20. Soru

Hipotansiyon nedir?

Cevap

Hipotansiyon, sistolik kan basıncının <90 mmHg ve ortalama kan basıncın <60 mmHg olmasına denir.


21. Soru

Yaşlılarda boğaza yabancı cisim kaçmasının tedavisini yazınız.

Cevap

Tedavi yönetimi yabancı cismin uzaklaştırılmasıdır. Bunun için, manevralarla uzaklaştırma, laringoskop denilen aletle uzman doktor tarafından görülerek çıkarma ve hava yolu kontrolünün sağlanması, parmakla sıvazlama kullanılan yöntemlerdir. Karına bası ve sırta vuru daha güvenli ve etkindir.


22. Soru

Angina Pektoris ağrısının dört ana özelliği nedir?

Cevap

Angina Pektoris ağrısının dört ana özelliği, lokalizasyonu, karakteri, egzersiz ile olan ilişkisi ve süresidir.


23. Soru

Akut myokard enfarktüsü nedir ?Ana nedenini yazınız.

Cevap

Akut myokard enfarktüsü (=kalp krizi), kalp damarlarından biri veya birkaçının tıkanmasına bağlı, o bölgedeki kalp kasının geri dönüşümü olmayan ölümüdür. Damar sertliği bu ani gelişen tıkanıklığın ana nedenidir.


24. Soru

Yaşlı hastalarda solunum güçlüğüne sebep olabilecek faktörleri yazınız.

Cevap

• Yabancı Cisim • Dispne (Solunum Güçlüğü) • Astım


25. Soru

İnme nedir?

Cevap

Beynin belirli bir bölgesinin kanlanamaması durumuna inme denir.


26. Soru

Çıkık nedir? Açıklayınız.

Cevap

Çıkıklarda eklem bozulmuştur. Böylece kemik uçları birbirleri ile temas etmezler. Eklemi destekleyen bağ (ligament) ve kapsülü yırtılmıştır.


27. Soru

Dispne sebepleri nelerdir?

Cevap

Havayolu tıkanıklığı, akciğer hastalıkları, kalp hastalıkları, damarsal hastalıklar, kas hastalıkları, kansızlık, zehirlenmeler en sık dispneye neden olan durumlardır.


28. Soru

Hipertansiyonda nörolojik sistemde görülen bulgular nelerdir?

Cevap

Nörolojik sisteme ait olan bulgular, baş ağrısı, görme bulanıklığı, baş dönmesi, denge kaybı, uykusuzluk, bilinç değişiklikleri, kuvvetsizliktir.


29. Soru

Çıkık bir eklemin belirtileri nelerdir?

Cevap

• Eklemde belirgin deformite • Eklem bölgesinde şişme • Eklemde istirahatte de olan hareketle de şiddetlenen ağrı • Eklemin normal hareketinin tamamen kaybı • Dokunmakla eklem etrafında hassasiyet


30. Soru

Bilinci kapalı olan bir kişiye ağız yoluyla bir şeyler vermek neden sakıncalıdır?

Cevap

Bilinci kapalı olan kişide refleksler kaybolmuş olduğundan ağız yoluyla verilecek maddelerin nefes yollarına kaçması ve ciddi solunum sıkıntısına hatta ölüme neden olması söz konusudur.


31. Soru

Acil müdahale ile ilk yardım arasındaki fark nedir?

Cevap

Acil tedavi bu konuda ehliyetli kişilerce gerekli donanımla yapılan müdahale olmasına karşın, ilk yardım bu konuda eğitim almış herkesin olayın olduğu yerde bulabildiği malzemeleri kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı müdahaledir.


32. Soru

Kafa travması sonucu oluşan kırıklar kaça ayrılır? Tanımlayınız.

Cevap

Kraniyum kırıkları lineer ve çökme kırıkları olarak ikiye ayırabiliriz. Lineer kırıklar kemik yapının çizgisel bir hat şeklinde birbirinden ayrılmasını ifade eder. Bütün kırıkların %80ini teşkil ederler. Çökme kırıkları, artan veya azalan hızdaki darbelerden, kompresyonlardan veya delici cisimlerle oluşan travmalardan meydana gelirler. Çökmenin altındaki dura ve beyin dokusu zedelenebilir. Kanama ve enfeksiyonlara neden olabilirler.


33. Soru

İnme için risk faktörleri nelerdir?

Cevap

İnme için risk faktörleri yaş, ırk, cinsiyet, etnik yapı, hipertansiyon, kalp kapak hastalıkları, şeker hastalığı, geçici iskemik atak, yaşam tarzı (aşırı alkol, sigara, obezite gibi), migren öyküsü, kolesterol yüksekliğidir.


34. Soru

Kırıklar kaça ayrılır? Açıklayınız

Cevap

Kırıklar açık ve kapalı kırıklar olarak sınıflandırılırlar. Derideki lezyonun büyüklüğüne bakılmaksızın derinin bütünlüğünün bozulduğu bütün kırıklar açık kırıktır. Kapalı kırıklarda ise kemik uçları deriyi delmemiştir ve kırık bölgesine yakın herhangi bir yara yoktur. Açık kırıklar kapalı kırıklardan daha ciddidir. Açık kırıklarda, kırık uçları dış ortama açılarak kirlenmiştir ve enfekte olabilirler. Ayrıca açık kırıklarda daha fazla kan kaybı olur.


35. Soru

İlk yardımcı kime denir?

Cevap

Hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almış kişi yada kişilere ilk yardımcı denir.


36. Soru

Bak-Dinle-Hisset yöntemini açıklayınız.

Cevap

Göğüs kafesi kalkıp iniyormu (bak), soluk sesi duyuluyor mu (dinle),soluk yanağa geliyor mu (hisset).


37. Soru

Dispne nedir?

Cevap

Dispne zor, doğal olmayan veya rahatsız edici solunum hissidir. Dispne bir hastalık değil, bir semptomdur, kalp ve akciğer başta olmak üzere birçok hastalığa eşlik edebilir.


38. Soru

Dispne semptomları nelerdir?

Cevap

Hastalar dispneyi hava açlığı, boğulma hissi, ağır solunma gibi birçok şekilde tanımlamaktadır. Artmış solunum sayısı, kalp çarpıntısı, oksijensiz kalmaya bağlı ajitasyon, uyku hali, yardımcı solunum kaslarının kullanımı, hırıltılı solunum dispnede görülen bulgulardır.


39. Soru

Acil müdahale nedir? Tanımlayınız.

Cevap

Acil tedavi ünitelerinde, hasta-yaralılara doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahalelere acil müdahale denir.


40. Soru

Bilinci açık hastaya Heimlich Manevrası nasıl uygulanır?

Cevap

Heimlich Manevrası hastanın bilinci açık ise, oturur yada ayakta pozisyonda hastanın arkasından gövdesi sarılarak yapılır. Bir elin baş parmağı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde yumruk yaparak konur, diğer el ile yumruk yapılan el kavranır, kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır. Bu hareket yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır.


41. Soru

Bilincini kaybetmiş kişilerde Heimlich Manevrası nasıl uygulanır?

Cevap

Bilincini kaybetmiş kişilerde Heimlich Manevrası yapılırken, hasta yere yatırılır yan pozisyonda sırtına 5 kez vurulur. Tıkanma açılmadığı taktirde hastanın düz bir zeminde başı yana çevrilir, hastanın bacakları üzerine ata biner şekilde oturulur, bir elin avuç içi göbek ile göğüs kemiği arasına yerleştirilir, diğer el üzerine konur, göbeğin üzerinden kürek kemiklerine doğru eğik bir baskı uygulanır. İşleme yabancı cisim çıkıncaya kadar devam edilir.


42. Soru

Dispne tedavisi nedir?

Cevap

Dispnenin spesifik neden veya tedavisi yoktur. Temel prensip yeterli oksijenizasyonun sağlanmasıdır. Altta yatan hastalık tedavi edilmelidir.


43. Soru

Kusan ya da ağız içi kanaması olan hastanın hava yolu açıklığı nasıl sağlanır?

Cevap

Hasta kusuyorsa yada ağız içinde kanaması varsa yan çevrilir ve ağız içerisindeki materyalin akciğerlere kaçması engellenir.


44. Soru

Bilinç kaybı belirlenmiş hastanın hava yolu açıklığı nasıl sağlanır?

Cevap

Bilinç kaybı belirlenmiş ise ağız içi önce göz ile daha sonra işaret parmağı yandan ağız içine sokularak bir çengel gibi kullanılarak diğer yandan çıkartılmak suretiyle kontrol edilmelidir, ardından yabancı cisim varsa bir bez aracılığı ile çıkarılmalıdır.


45. Soru

Astımın tedavisi nedir?

Cevap

Hafif astım krizinde oksijen tedavisi, şiddetli astım krizinde steroid tedavisi uygulanır.


46. Soru

Yaşlılarda boğaza yabancı cisim kaçmasının semptomlarını yazınız.

Cevap

Semptomlar tıkanma süresi ve derecesine bağlıdır. Öksürük, dudaklarda morarma, hırıltılı solunum, solunum sıkıntısı, ani başlayan nefes alma ve yutma güçlüğü, boğuk ses, tekrarlayan kanlı balgam yabancı cisim tıkanıklığını düşündürmelidir. Hastanın hikayesi oldukça önemlidir.


47. Soru

İlk yardım nedir? Tanımlayınız.

Cevap

Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlileri yardımı sağlayıncaya kadar, hayatın kurtarılması yada durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın, mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalara ilk yardım denir.


48. Soru

Kırık ve çıkık tedavisinde atel uygulamasını yazınız

Cevap

Atel kırık kemiklerin, çıkık eklemin veya yaralı yumuşak dokunun hareketini önler ve ağrıyı azaltır, hastanın naklini kolaylaştırır, kemik uçlarının çevre yumuşak dokuları, damar ve sinirleri hasara uğratmasına mani olur. Atel yaralı organın hareketini önleyecek herhangi bir maddeden yapılabilir. Olay yerinde kolaylıkla temin edilebilecek tahta, plastik, katlanmış kartondan yapılan ateller hazırlanabilir. Atel olarak kullanılacak materyalin iç kısmına eşit olarak yumuşak madde yerleştirilir. Atel kol yada bacağın veya onların uzantılarının alt yada ya kısımlarına uygulanır, sağlam ve sıkmayan bantlarla sarılır.


49. Soru

Solunum değerlendirmesi nasıl yapılır ve solunumun durduğunu nasıl anlarız?

Cevap

İlk yardımcı, başını hasta-yaralının göğsüne bakacak şekilde yan çevirerek yüzünü hasta-yaralının ağzına yaklaştırır, Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile solunum yapıp yapmadığını 5 saniye süre ile değerlendirir. Değerlendirilme sonunda hastanın soluk almadığı düşünülüyorsa ağıza burna ayna veya cam tutulur, buharlaşma olmuyorsa solunum yok demektir. Solunum durduğunda dokular oksijenlenemeyeceği için dudaklar ve tırnaklar morarır.


50. Soru

Yaşam Kurtarma Zincirinin basamaklarını yazınız.

Cevap

• 1.Basamak - Telefon ile sağlık kuruluşuna haber verilmesi • 2.Basamak - Olay yerinde bulunan ilk yardımcının yaptığı temel yaşam desteği • 3.Basamak - Ambulans ekiplerince yapılan müdahaleler • 4.Basamak - Hastane acil servislerinde yapılan acil bakım uygulamaları.


51. Soru

Hangi durumlarda hasta bulunduğu yerden hareket ettirilebilir?

Cevap

Yangın, duman, bulunulan yerin çökme tehlikesi gibi hasta - yaralıyı ve ilk yardımcıyı tehlikeye atan durumlarda hasta daha güvenli bir yere taşınmalıdır bunun dışında hasta hareket ettirilmemelidir.


52. Soru

Temel yaşam desteği nedir?

Cevap

Hayat kurtarmak amacı ile hava yolu açıklığı sağlandıktan sonra, solunumu ve-veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile akciğerlerine oksijen gitmesini, dış kalp masajı ile de kalpten kan pompalanmasını sağlamak üzere yapılan ilaçsız müdahalelere temel yaşam desteği denir.


53. Soru

Suni solunum yöntemleri nelerdir?

Cevap

Suni solunum, ağızdan ağıza, ağızdan buruna, ağızdan maskeyle ve ağızdan soluk borusuna olmak üzere dört farklı yöntemle uygulanabilir.


54. Soru

İlk yardımın amaçlarını ve önceliklerini maddeler halinde yazınız.

Cevap

• Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak, • Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak, • Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek, • İyileşmeyi kolaylaştırmak.


55. Soru

İlk yardımda temel uygulamalar nelerdir?

Cevap

İlk yardım temel uygulamaları Koruma, Bildirme, Kurtarma (KBK) olarak ifade edilir.


56. Soru

Astım nedir?

Cevap

Hem büyük hem de küçük havayollarının kronik ama geri dönüşümlü iltihabi hastalığıdır. Periyodik akciğer spazmı ve hava yolu tıkanıklığı ile karakterizedir.


57. Soru

Kafa travması sonucu meydana gelen hasarlar kaça ayrılır? Açıklayınız

Cevap

Kafa travması sonucu primer ve sekonder hasarlar meydana gelmektedir. Primer hasarlar mekanik olarak beyin hücrelerinde meydana gelen durumlardır ve maalesef günümüz tıbbı bu durumların tedavisi için yeterli değildir. Fakat sekonder hasarları yaratan beyin kanaması, beyin ödemi, beyin kan akımında bozulma, kafa içi basınç artışı gibi durumlar tedavi edilebilir ve bütün dikkat bunlar üzerine verilmelidir. Sekonder hasarlar ne kadar iyi tedavi edilirse hastaların düzelme oranları ve sağ kalımları o kadar yüz güldürücü olmaktadır.


58. Soru

Glaskow Koma Skorlaması’na göre kafa travmaları kaça ayrılır?

Cevap

Kafa travmaları, Glaskow Koma Skorlaması’na göre değerlendirilir. Bu puanlamaya göre en yüksek puan 15 en düşük puan 3’ tür. 15 puan normal hastayı, 3 puan derin koma halini ifade eder. Kafa travmaları Glaskow Koma Skorlaması’na göre hafif, orta ve ağır olmak üzere 3’e ayrılır. • Hafif şiddette kafa travması (14-15 puan) • Orta şiddette kafa (13-8 puan) • Ağır kafa travmasında (3-8 puan)


59. Soru

İlk yardımın ABC’si nedir?

Cevap

• Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi (Airway) • Solunumun değerlendirilmesi (Breathing) • Dolaşımın değerlendirilmesi (Circulation)


60. Soru

Hava yolu tıkanıklığı nedir? Çeşitlerini yazınız.

Cevap

Hava yolunun, solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçişine engel olacak şekilde kapanmasına hava yolu tıkanıklığı denir. Hava yolu tıkanıklığı tam yada kısmi olabilir.


61. Soru

Burkulmanın bulguları nelerdir?

Cevap

• Hassasiyet • Şişme ve morarma • Kol yada bacağı kullanamama


62. Soru

Burkulma nedir? Açıklayınız.

Cevap

Burkulmalarda ise eklemi destekleyen bağların bir kısmı ve eklem kapsülü gerilmiş veya zedelenmiştir. Burkulmayla beraber eklem kısmen yada geçici olarak çıkmış olabilir. Burkulmalar, ligamentlerin ne kadar yaralandığına bağlı olarak hafif yada ciddi olabilir. Ciddi burkulmalarda eklem bağ ve kapsülündeki hasar çıkıklarda ki kadar fazla olabilir.


63. Soru

İlk yardım ne demektir?

Cevap

Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlileri yardımı sağlayıncaya kadar, hayatın kurtarılması yada durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın, mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalara ilk yardım denir.


64. Soru

İlk yardımın amaçları ve öncelikleri nelerdir?

Cevap

İlk yardımın amaçları ve öncelikleri:

  1. Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak,
  2. Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,
  3. Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek,
  4. İyileşmeyi kolaylaştırmaktır.

65. Soru

İlk yardımda temel uygulamalar nelerdir?

Cevap

İlk yardım temel uygulamaları Koruma, Bildirme, Kurtarma (KBK) olarak ifade edilir.


66. Soru

İlk yardım temel uygulamalarından koruma neyi ifade etmektedir?

Cevap

Koruma: Kaza sonuçlarının ağırlaşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirilmesini kapsar. En önemli işlem olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır.


67. Soru

İlk yardımda yaşam kurtarma zinciri kaç halkadan oluşmaktadır ve bu halkalar neleri kapsamaktadır?

Cevap

İlk yardımcı tarafından başlatılan ve sağlık ekipleri tarafından devam ettirilen yaşam kurtarma zinciri, birbirinin devamı olan dört halkadan oluşur. İlk yardımcının görevi ilk 2 halkadır, son iki halka bu konuda ehliyetli kişilerce gerekli donanımla yapılan müdahalelerdir.

1. Basamak - Telefon ile sağlık kuruluşuna haber verilmesi

2. Basamak - Olay yerinde bulunan ilk yardımcının yaptığı temel yaşam desteği

3. Basamak - Ambulans ekiplerince yapılan müdahaleler

4. Basamak - Hastane acil servislerinde yapılan acil bakım uygulamaları.


68. Soru

İlk yardımın ABC'si  olarak ifade edilen, bilinç kontrol edildikten sonra bilinç kapalı ise değerlendirilmesi gereken şeyler nelerdir?

Cevap

Bilinç kontrol edilmeli, bilinç kapalı ise aşağıdakiler hızla değerlendirilmelidir:

  1. Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi (Airway)
  2. Solunumun değerlendirilmesi (Breathing)
  3. Dolaşımın değerlendirilmesi (Circulation)

69. Soru

Hava yolu tıkanıklığı ne demektir?

Cevap

Hava yolunun, solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçişine engel olacak şekilde kapanmasına hava yolu tıkanıklığı denir. Hava yolu tıkanıklığı tam yada kısmi olabilir. 


70. Soru

Temel yaşam desteği ne anlama gelmektedir?

Cevap

Hayat kurtarmak amacı ile hava yolu açıklığı sağlandıktan sonra, solunumu ve-veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile akciğerlerine oksijen gitmesini, dış kalp masajı ile de kalpten kan pompalanmasını sağlamak üzere yapılan ilaçsız müdahalelere temel yaşam desteği denir.


71. Soru

Suni solunum ne demektir?

Cevap

Suni solunum vücudun karşılayamadığı oksijen gereksinimini dışarıdan destekleyerek karşılamaktır.


72. Soru

Suni solunum yöntemleri nelerdir?

Cevap

Suni solunum, ağızdan ağıza, ağızdan buruna, ağızdan maskeyle ve ağızdan soluk borusuna olmak üzere dört farklı yöntemle uygulanabilir.


73. Soru

Ağızdan ağızdan suni solunum nasıl gerçekleştirilir?

Cevap

Ağızdan ağıza suni solunum: Bir el alına yerleştirilir, diğer el ile alt çene yukarı doğru kaldırılır. Bu şekilde hava yolu açıklığı tekrar sağlanır. Alında bulunan elin, baş ve işaret parmakları ile burun kanatları sıkıca kapatılır. Bu esnada baş çene pozisyonu korunmalıdır. Hasta veya yaralının ağzına hava dışarı çıkmayacak şekilde yerleştirilerek nefes verilir. Verilen nefesin göğüs kafesini yükseltip yükseltmediği gözlemlenir ve akciğerlerin direnci hissedilir. Nefes verdikten sonra, hastanın ağzı ve burnu açılarak hasta veya yaralının nefesini dışarıya vermesine izin verilir. Ağız, hasta veya yaralının ağzından uzaklaştırılarak tekrar nefes alınır. Bu arada göğüs kafesinin inişi gözlemlenir. Eğer göğüs kafesi verilen nefese rağmen yükselmiyorsa verilen baş çene pozisyonu yeterli değildir, hava yolu yabancı cisim ile tıkalıdır ya da daha fazla hacimde nefes vermeye ihtiyaç vardır.


74. Soru

Ağızdan buruna suni solunum hangi durumlarda uygulanır?

Cevap

Ağızdan buruna suni solunum: Çenede yaralanma, hastanın kasılı kalmış olması- nöbet geçirmesi gibi ağızdan ağıza suni solunum yapılamayan hastalarda uygulanır.


75. Soru

Yaşlılıkta sık karşılaşılan acil durumlar nelerdir?

Cevap

Hipoglisemi, senkop, epilepsi, inme, geçiciistemik atak, hipertansiyon, hipotansiyon ve şok, kalp krizi, bağırsak tıkanıklığı, mide ülseri ve delinmesi, hipotermi, hipertermi, allerji, ürtiker, anjioödem ve alerjik reaksiyonlar ve ilaç doz aşımıdır. 


76. Soru

Yanık ne demektir?

Cevap

Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasına yanık denir.


77. Soru

Dokuzlar kuralının amacı nedir ve dokuzlar kuralında yanık alan nasıl hesaplanır?

Cevap

Yanığın şiddetini değerlendirirken derinliğinin yanı sıra kapladığı alanın saptanması da çok önemlidir. Bunun için dokuzlar kuralı geliştirilmiştir. Dokuzlar kuralında yanığın vücut yüzeyinde kapladığı alanın genişliğini saptamak için kullanılır. Amaç, yanık yüzeyinin, yanığın derecesi ile birlikte değerlendirilmesi ve yanığın hayati tehlike oluşturma derecesini saptamaktır. Kurala dokuzlar kuralı denmesinin sebebi de yanık oranını hesaplarken göz önünde bulundurulan vücut bölgesi sayısının dokuz olmasıdır. Baş % 9 kollardan her biri % 9, bacaklardan her biri % 18, gövdenin ön tarafı % 18, gövdenin arka tarafı % 18, üreme organları % 1 olacak şekilde toplam yanık alan hesaplanır. Oran % 20’nin üzerinde ise hayati tehlike vardır.


78. Soru

1. derece yanık nasıl değerlendirilir?

Cevap

1. derece yanık: Sadece cildin en üst katmanı olan epidermisin etkenle temas eden üst kısmı yanmıştır, epidermisin altındaki dermis etkilenmemiştir; genellikle 3-7 günde iyileşirler. Kalıcı iz bırakmazlar. Güneş yanığı birinci derece yanığa en tipik örnektir.


79. Soru

2. derecede yanık nasıl değerlendirilir?

Cevap

2. derece yanık: Epidermis ile dermisin bir kısmı yanmıştır, cilt altı dokular etkilenmemiştir; ısının etkisiylecilt altında su kabarcıkları(bül) oluşur.


80. Soru

3. derece yanık nasıl değerlendirilir?

Cevap

3. derece: Epidermis, dermis ve cilt altı dokular etkilenmiştir; deri etkilenme derecesine göre sert, soluk veya kurudur. İyileşme çok iyi bir yanık servisi olan hastane bakımıyla uzun sürede ve iz bırakarak mümkündür. Çoğu kez geniş yanıklar deri grefti (nakli) gerektirir. Sinirlerin harabiyetiyle doğru orantılı olarak ağrı algılaması hiç olmayabilir, ya da ağrı şokuna neden olabilecek kadar şiddetli olabilir.


81. Soru

Kırık, çıkık ve burkulmalar nasıl tanımlanır?

Cevap

Kırık kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Bu basit bir kırık olabildiği gibi parçalı bir kırık şeklinde de olabilir. Kırıklar kemiğin herhangi bir yerinde olabildiği gibi eklem yüzeyinde de olabilir. Çıkıklarda eklem bozulmuştur. Böylece kemik uçları birbirleri ile temas etmezler. Eklemi destekleyen bağ (ligament) ve kapsülü yırtılmıştır. Burkulmalarda ise eklemi destekleyen bağların bir kısmı ve eklem kapsülü gerilmiş veya zedelenmiştir.


82. Soru

Kırık olduğunu düşündürecek bulgular nelerdir?

Cevap

Yaralamış ve kas kemik ağrısından yakınan bir kişide kırık olabileceğinde şüphelenilmelidir. Kırık olduğunu düşündürecek bulgular şunlardır;

Deformasyon, hassasiyet, kol yada bacağı kullanamama, şişme ve morarma, kırık uçlarının açıkta olması, çıtırtı sesi ve yalancı harekettir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi