Akdeniz Uygarlıkları Sanatı Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Modern Öncesi Dönemde Akdeniz Uygarlıkları Sanatı

1. Soru

Akdeniz, coğrafi keşiflerin öncesinde Orta Çağ’ın siyasi ve ekonomik çehresini bütünüyle değiştirecek nasıl bir sürece girer?

Cevap

Akdeniz, coğrafi keşiflerin öncesinde Orta Çağ’ın siyasi ve ekonomik çehresini bütünüyle değiştirecek bir sürece girer. Öncelikle Orta Çağ’a damgasını vurmuş olan feodalite siyasi bir sistem olmaktan çıkar ve Avrupa'da milli monarşiler kurulur. Bunun sonucunda Avrupa milletlerinin oluşum süreci başlar. Siyasi birliği kurmakta başarılı olanlar ekonomik olarak da güçlenir.


2. Soru

Hümanist düşünceyi başlatan düşünürler kimlerdir?

Cevap

Hümanist düşünceyi başlatanlardan biri Petrarch'dır, diğer temsilcileri arasında ise Boccacio, Bacon, Montaigne, Erasmus gibi isimler sayılabilir. Hümanizm akımı Rönesans'ın ideolojisini ve ilerici yönünü oluşturur.


3. Soru

Arap denizcileri başarılarını nelere borçludur?

Cevap

Arap denizcileri başarılarını uzun süreden beri kullandıkları usturlap ve pusulaya borçluydular. Usturlapla yıldızların durumunu gözleyerek bulundukları yerin coğrafi konumunu tayin ediyorlar, pusula ile de açık denizde kolaylıkla yönlerini tespit edebiliyorlardı.


4. Soru

Karavella gemilerinin özellikleri nelerdir?

Cevap

Karavella'lar üç direkli, beş yelkenli ve yaklaşık 30 metre uzunluğunda idi. İspanyol ve Portekizli denizciler okyanus yolculuğuna dayanıklı hale getirilen bu gemilerle yeni dünyaya çok sayıda sefer yaptılar.


5. Soru

15. yüzyılda Portekizlilerin zenginlik kaynakları nelerdir?

Cevap

Portekizliler Afrika'da Nijer ırmağı boyunca ilerleyerek kaynağına kadar uzanıp altın madeni ocaklarını ele geçirdiler. Bu tarihe kadar yöreden elde edilen altın kervanlarla Akdeniz'de Cezayir limanlarına taşınıyordu. Cenovalı denizciler buradan ucuza aldıkları altını büyük kârlarla Avrupa ülkelerine satıyorlardı. Portekizliler köle ticaretinden sonra altını da kaynağından elde ederek çok büyük kazançlar sağladılar.


6. Soru

Ümit Burnu'nun ilk adı nedir ve kim değiştirmiştir?

Cevap

1471 de Portekizliler Ekvator çizgisini aştılar. 1488 de kaptan Bartholomeu Diaz, Afrika'nın güneyindeki en son burnu dönüp Hint Okyanusuna çıktı. Kaptan, yaşadıklarından etkilenerek buraya Fırtınalar Burnu adını verdi ise de Portekiz Kralı II. Jan daha sonra yolculuk yapacak denizcileri düşünerek buranın adını Ümit Burnu şeklinde değiştirdi.


7. Soru

Rönesans, Yeniden Doğuş adlandırmaları ne anlama gelmektedir?

Cevap

On dördüncü yüzyıl sonundan itibaren ve on beşinci yüzyıl boyunca Avrupa’da edebiyat ve güzel sanatlar alanındaki yeniliklerin ve sanat anlayışının tümüne Rönesans denir. Rönesans, Orta Çağ kültürü ve sanatının reddedilmesi ve antik dönem sanat ve kültürünün yeniden diriltilmesi anlayışından dolayı Yeniden Doğuş olarak nitelendirilmiştir.


8. Soru

Venedikli ressamların resim sanatına katkıları nedir?

Cevap

Venedikli ressamların resim sanatına katkıları ise çok önemliydi. Resme ışık kattılar. Renk ve ışık arasındaki ilişkiye önem veren Venedikli ressamlar dini konular kadar Venus serileri denen destansı varlıkları da anlattılar.


9. Soru

Baharat Yolu ve Akdeniz ticaretindeki önemi nedir?

Cevap

Akdeniz’de uluslararası ticaretin en kârlı maddeleri uzak doğudan getirilen baharat, ipek, inci, fildişi, porselen, kumaş gibi lüks tüketim maddeleri idi. Özellikle yiyecek ve içecek maddelerinde kullanılan baharat ve ipek çok önemliydi. Hindistan'dan başlayarak İran Körfezi ve Irak üzerinden Suriye limanlarına, ya da Kızıldeniz yoluyla Süveyş ve Akabe'ye, oradan da kara yoluyla İskenderiye'ye ulaşan yola Baharat Yolu adı veriliyordu.


10. Soru

Matbaa ne zaman ve kim tarafından ilk defa Avrupa'da kullanılmıştır?

Cevap

1450 yılında Alman Jean Gutenberg uzun çalışmalar sonucunda kurşun harfler dökerek ve uygun kalitede kâğıt kullanarak kitap basmayı ve seri üretime geçebilmeyi başardı.


11. Soru

Fatih Sultan Mehmet'in,  Fatih Köşkü ile ilk çekirdeğini attığı saray daha sonra hangi adla tanınır olmuştur?

Cevap

Fatih, İstanbul'u aldıktan sonra günümüzde Beyazid Meydanı olarak bilinen yerde bir Saray inşa ettirdi. Ancak kısa süre sonra, yeni bir sarayı Sarayburnunda, bir bölümü eski Bizans Sarayı’nın da üstüne gelen bölgede inşa ettirdi. Üç avlu ve kendi adına yaptırdığı Fatih Köşkü ile ilk çekirdeği atılan yeni yönetim yeri, 19. yüzyıldan sonra Topkapı Sarayı adı ile özdeşleşti.


12. Soru

Fatih Sultan Mehmet'in portresini yapmak üzere İtalya'dan gelen sanatçı kimdir?

Cevap

Gentile Bellini (1429–1507) Rönesans döneminde Venedik'te yaşamış İtalyan bir ressamdır. 1478 yılında Venedik Cumhuriyeti tarafından Fatih Sultan Mehmet'in portresini yapmak üzere İstanbul'a gönderilmiştir.


13. Soru

Nakkaşhanede hangi sanatçılar bulunur?

Cevap

Nakkaşhane dönemin kitap sanatının geliştiği yerdi. Burada kitapları resimleyen minyatür sanatçıları, sayfaları süsleyen tezhipçiler, Arap alfabesini kullanarak güzel yazı yazan hattatlar, ciltçiler bulunurdu. Saraya özgü üslûplar nakkaşhanede yaratılır ve saray sanatının oluşumunu sağlardı.


14. Soru

Osmanlı Külliyelerinde hangi işleve sahip yapı birimleri bulunurdu?

Cevap

Külliyelerde sosyal yardım (imaret), sağlık ve tedavi hizmeti (darüşşifa), din, felsefe, Kur'an eğitimi (medrese), ilkokul (sıbyan mektebi), din (cami, mescit, türbe, zaviye, tekke) ve ticaret (şehir içi hanı, bedesten, arasta, kapalı çarşı, dükkân) işlevlerini karşılayan Osmanlı kurumlarını içeren değişik çok işlevli yapılar inşa edilmiştir.


15. Soru

İnebahtı Savaşı'nın tarihi, nedeni ve sonucu nedir?

Cevap

İspanya'yı mevcut kuvvetlerinin tümüyle Akdeniz'e yeniden çekecek olan olay Osmanlı'nın 1570 yazında Kıbrıs'ı fethetmesi oldu. Philip'in Venedik'in yardımına koşma kararı 1571'deki meşhur İnebahtı Savaşı'na yol açtı. Bu savaşta, Hristiyan müttefik kuvvetleri Müslüman düşmanlarına karşı muazzam bir zafer kazandılar.


16. Soru

Osmanlı'nın ve Hristiyanların Akdeniz'deki uzak karakolları hangileridir?

Cevap

Akdeniz'de, Osmanlı'nın en ileri karakolu Tunus, Hristiyan dünyasınınkiyse Malta idi.


17. Soru

Osmanlı tarihi ve coğrafyası kadar onun dışındaki yerleri de bize anlatan belki de en önemli eser hangisidir?

Cevap

Osmanlı tarihi ve coğrafyası kadar onun dışındaki yerleri de bize anlatan belki de en önemli eser Pir-i Reis'in haritasıdır.


18. Soru

Kanuni'nin seferlerine katılan ve elyazmalarında bunları resmeden Nakkaş kimdir?

Cevap

Kanuni'nin neredeyse tüm seferleri ile ilgili elyazmaları bulunmaktadır. Bunların içerisinde Nakkaş Matrakçı Nasuh tarafından resimlenmiş olanlar özellikle imparatorlukta kentleri betimlemesi bakımından son derece önemlidir. Ayrıca ordunun katıldığı seferlere katılan Matrakçı Avrupa kentlerini de elyazmalarında resmetmişti.


19. Soru

Osmalı İmparatorluğu hangi padişah döneminde en geniş sınırlara ulaşmış ve bugün bağımsızlığını kazanan kaç devleti içinde yaşamıştır?

Cevap

Kanuni Sultan Süleyman döneminde Osmanlı İmparatorluğu en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Tarihi coğrafyası içinde günümüzde bağımsız devlet olmuş yaklaşık otuzdan fazla ülke vardır.


20. Soru

17. yüzyılda Osmanlı dünyasını anlatan en önmeli yazar kimdir ve nerelerden bahsetmiştir?

Cevap

Osmanlı dünyasını bize anlatan en önemli yazar Evliya Çelebi'dir. 17. yüzyılda seyahat etmeğe başlayan Evliya Çelebi, Anadolu'yu ve Osmanlının Balkan ve Orta Doğu eyaletlerini dolaşır ve sonunda Mısır'a yerleşerek Kahire'de yaşamının sonuna kadar kalır.


21. Soru

On yedinci yüzyıl ikinci yarısında XIV. Louis’in inşa ettirdiği Versailles Sarayı'nın dönemi ve sonrasında oluşturduğu gelenekler nelerdir?

Cevap

On yedinci yüzyıl ikinci yarısında Fransa Kralı XIV. Louis’in inşa ettirdiği Versailles Sarayı'nın bu tarihten sonra birçok ülkede benzeri yapılacaktır. XIV. Louis’in Versailles’da belirlediği saray adabı Avrupa Saray geleneğini oluşturacak ve bir çok sarayda artık sadece Fransızca konuşulacaktır.


22. Soru

Barok sanatın temel bakış biçimi nedir?

Cevap

Barok Dönem sanatı akılcılıktan çok duygulara ve algılara yönelik bir sanat akımı oldu.


23. Soru

Katolik Kilisesi'nin ‘Karşı Reform’ hareketi barok sanatta nasıl form bulmuştur?

Cevap

Barok sanatta düz çizgi yerine eğri çizgiler, akılcı ve mesafeli bir anlatım yerine coşkulu ve taşkın bir ifade biçimi, simetri yerine dağınıklık, düz yüzeyler yerine kat kat boğumlu ve hacimli bir anlatım ön plana çıkmıştır.


24. Soru

1789 Fransız İhtilalinin söylemini oluşturan ana kavramlar nelerdir?

Cevap

Eşitlik, Özgürlük ve Kardeşlik kavramları 1789 Fransız ihtilalinin ana söylemini oluşturmuştu


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi