Tıp Terimleri Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

İnsan iskeleti kaç kısımdan meydana gelmektedir?

İnsan iskeleti aksial ve appendiküler iskelet olmak üzere iki kısımdan meydana gelir. Baş-boyun ve gövdenin iskeleti için aksial iskelet, tarafların iskeleti için de appendiküler iskelet terimi kullanılır. 

Yapısal ve fonksiyonel özelliklerine göre kas türleri nelerdir?

Yapısal ve fonksiyonel özelliklerine göre 3 tür kas vardır. Bunlar:
İskelet kası (çizgili kas): Çizgili kaslar, bir ya da daha fazla sayıda sinire sahiptir. Sinir, kasa geldiğinde kasla temas ederek nöromüsküler bağlantı ya da motor son plak adını verdiğimiz bir yapıyı oluşturur. Bu yapının görevi uyarıyı kasa aktararak kasılmadaki olayları başlatmaktır.

Kalp kası: Organizmada ritmik ve otomatik kasılmalar yapan bir çizgili kas türü olan kalp, “miyokard” adı verilen kalp kas tabakasında ve kalbe yakın büyük damarların duvarında yerleşik bir dokudur.

Düz kas: Organizmada geniş yayılma gösteren dokulardan biri de düz kaslardır. Bulunduğu yerler arasında sindirim sistemi, Hareket sistemi, üriner ve genital sistemler, damarlar, deri ve göz sayılabilir. Düz kaslar genellikle içi boşluklu organlarda görülmektedir.

Omurga nedir?

Omurga, kafatası tabanından başlayıp, boyun ve bütün gövde boyunca uzanan longitudinal bir kemik kolondur. Omurga, yekpare bir kemik sütun olmaktan ziyade yetişkinde 26 adet bağımsız kemiğin birleşmesi ile oluşan “S” şeklinde esnek bir kolondur.

Hareket sisteminde yer alan "A-", "Endo-", "Epi-", "Infra-", "Inter-" ve "Sub-" tıbbi terimleri ne ifade etmektedir?

Hareket sisteminde yer alan "A-", "Endo-", "Epi-", "Infra-", "Inter-" ve "Sub-" tıbbi terimler:

A-(a): yokluk, yetersizlik, olumsuzluk
Endo- (endo): iç
Epi- (epi): üstünde
Infra- (infra): aşağıda
Inter- (inter): arasında
Sub- (sub): altında

Hangi ana yapılar kas dokusunu oluşturmaktadır?

Kas dokusu 3 ana yapıdan oluşur. Bunlar; kas lifi, zengin kapiller ağı ve fibroblast, kollajen lif ve elastik liflerin yer aldığı bağ dokusudur.

Kemik dokusu hangi maddelerden oluşmaktadır?

Kemik dokusunun % 33’ünü organik ve % 67’sini anorganik maddeler oluşturmaktadır. Anorganik maddelerin % 86’sını kalsiyum fosfat, % 10’unu kalsiyum karbonat, %1,5’ini magnesium fosfat, % 0,5’ini kalsiyum fluorid ve kalsiyum klorit ve % 2’sini alkali tuzlar yaparlar. Kemiğin sertliğini anorganik maddeler, elastikiyetini de organik maddeler sağlar.

Omurganın bulunduğu vücut bölümlerine göre omur sayıları nasıldır?

Omurganın bulunduğu vücut bölümlerine göre omur sayıları aşağıda verilmiştir. Bunlar:

• Vertebrae cervicales (boyun) C 7 adet
• Vertebrae thoracicae (göğüs) T 12 adet
• Vertebrae lumbales (bel) L 5 adet
• Os sacrum (sağrı) S l adet (yetişkinde birleşip kaynaşmış)
• Coccyx, os coccygealis (Kuyruk) l adet (Yetişkinde birleşip kaynaşmış)

Os temporale nedir?

Os temporale (şakak kemiği), neurocraniumun tabanı ve yan duvarlarının oluşumuna
katılan çift kemiklerdendir. Os temporale kitlesi içinde işitme ve denge organını taşıması yanında bazı damar ve sinirlerin geçişine imkân sağlaması nedeniyle ayrı bir öneme sahiptir.

Os palatinum nedir?

Os palatinum (damak kemiği), maxillalar ve sphenoid kemiğin pyterigoid çıkıntıları arasında yer alan L şeklinde bir çift kemiktir.

Eklem nedir?

Kemiklerin birbirleri ile olan bağlantılarına eklem veya “articulatio” denir.

Hareket kabiliyetlerine göre eklemler nasıl sınıflandırılmaktadır?

Eklemler hareket kabiliyetlerine göre üç şekilde sınıflandırılmaktadır. Bunlar:       

Oynar eklem (diarthrosis): Bu eklemlerin oynama dereceleri fazladır. Kemik uçları kol, diz, dirsek, kalça ekleminde olduğu gibi birbiri üzerinde iyice oynarlar. Vücuttaki eklemlerin çoğunluğu bu gruptandır. Synovial eklemde eklem yüzleri ayrı ayrı hiyalin kıkırdak ile kaplanmıştır. Eklem kapsülü eklemin çevresini sarar. Vücudumuzun yer
değiştirme ve çeşitli parçalarının durum değiştirmelerine imkân veren bu eklemler, “diarthros” adı verilen oynayan eklemlerdir.
Yarı oynar eklem (amphiarthrosis): Bu tip eklemlerde kemiklerin uçları kıkırdak ile örtülmüş ve bunlar da birbirlerine fibröz bir bağ örgüsü ile bağlanmışlardır. Omurgada vetebralar arası bağlantılar ve pubis hizasındaki bağlantılar bu şekildedir. Bu tip eklemlere “symphisis” ismi de verilir.
Oynamaz eklem (synarthrosis): Bu tip eklemde kemikler birbirlerine hiç kımıldamayacak şekilde bağlanmışlardır.

Gövde kasları nelerdir?

Gövde kasları:
• Göğüs bölümü kasları
• Karın bölümü kasları
• Diaphragma
• Sırt bölümü kasları                                                                                                • Baş ve boyun bölümü kasları
• Taraf kasları

Kemikler şekillerine göre nasıl sınıflandırılmaktadır?

İnsan vücudunda toplam 206 kemik bulunmaktadır. Ancak bu sayı sabit değildir. Yaşa göre değişiklik gösterebilir. Bu kemikler şekillerine göre de sınıflandırılabilir. Buna göre:
• Uzun kemikler (ossa longa)
• Kısa kemikler (ossa brevia)
• Yassı kemikler (ossa plana)
• Düzensiz kemikler (ossa irregulare)
• Sesamoid kemikler (ossa sesamoidea)
• Yardımcı kemikler

Ossa manus (El kemikleri) hangi grup kemikler tarafından oluşturulmaktadır?

Toplam 27 kemikten oluşan ossa manus (el kemikleri) üç grupta ele alınır. Bunlar, ossa carpi (el bileği kemikleri) 8 adet; ossa metacarpi (el tarak kemikleri) 5 adet; ossa digitorum manus, phalanges (el parmak kemikleri) 14 adet minyatür kemikten oluşmaktadır.

Eklem nelerden oluşmaktadır?

Bir eklem; eklem yüzü, eklem kapsülü, eklem boşluğu ve eklem bağlarından oluşmaktadır.

Hareket sisteminde yaygın olarak kullanılan "Ab-duct-or", "Ad-duct-or", "Cervic-al" ve "Front-al" anatomik terimleri ne anlama gelmektedir?

Hareket sisteminde yaygın olarak kullanılan "Ab-duct-or", "Ad-duct-or", "Cervic-al" ve "Front-al" anatomik terimler:

Ab-duct-or (abduktör): Dışa doğru uzaklaştıran, çeken kas; bir bölgeyi median hattan uzaklaştıran kas kütlesi.

Ad-duct-or (adduktör): Orta hatta yaklaştırıcı kas kütlesi.

Cervic-al (srervikal): Boyun ile ilgili.

Front-al (frontal): Alın kemiği ile ilgili, frontal kemik

Serbest alt taraf kemikleri başlığı altında incelenen kemikler nelerdir?

Serbest alt taraf kemikleri: Femur (uyluk), crus (bacak) ve ossa pedis (ayak) kemikleri bu başlık altında incelenir.

myoblast nedir?

Kas lifini oluşturan hücreye, “myoblast” adı verilir.

Hareket sisteminde yer alan "Articul/o", "Carp/o", "Cervic/o" ve "Lumb/o"  tıbbi terimlerine ait köklerin Türkçe karşılıkları nedir?

Hareket sisteminde yer alan "Articul/o", "Carp/o", "Cervic/o" ve "Lumb/o"  tıbbi terimlerine ait kökler:

Articul/o (artikulo): eklem

Carp/o (karpo): bilek

Cervic/o (serviko):boyun

Lumb/o (lumbo): sırt ve bel

Kasların vücuttaki görevleri nelerdir?

Kasların vücutta bir takım görevleri vardır. Bunlar:
• İskelet ile birlikte vücuda şekil vermek.
• Vücut ve organların hareketini düzenlemek.
• Soluk alıp vermeye yardımcı olmak.

Hareket sisteminde yaygın olarak kullanılan; "Arthro-desis", "Carp-ectomy", "Fasci-ectomy" ve "Teno-desis" ameliyatlara ilişkin terimleri ne anlama gelmektedir?

Hareket sisteminde yaygın olarak kullanılan; "Arthro-desis", "Carp-ectomy", "Fasci-ectomy" ve "Teno-desis" ameliyatlara ilişkin terimler:

Arthro-desis (artrodez): Eklemin cerrahi olarak tespit edilmesi.

Carp-ectomy (karpektomi): Bilek kemiğinin cerrahi olarak kesip çıkarılması.

Fasci-ectomy (fasyektomi): Cerrahi yolla bir fasiyanın kesilip çıkarılması.

Teno-desis (tenodez): Bir kemiğe tendonun cerrahi yolla bağlanması.

Hareket sisteminde yaygın olarak kullanılan; "Arthr-algia", "A-ton-ic", "Dys-trophy" ve "Lumbo-dyne"  semptomlarına ve patolojilerine ait tıbbi terimler ne anlama gelmektedir?

Hareket sisteminde yaygın olarak kullanılan; "Arthr-algia", "A-ton-ic", "Dys-trophy" ve "Lumbo-dyne"  semptomlarına ve patolojilerine ait tıbbi terimler:

Arthr-algia (artralji): Eklem ağrısı.

A-ton-ic (atonik): Gevşemiş, tonüsünü yitirmiş, doğal gerilimini yitirmiş kas.

Dys-trophy (distrofi): Anormal gelişme.

Lumbo-dyne (lumbodini): Sırt ve bel ağrısı

Hareket sisteminde yer alan "Maxill/o", "Myel/o", "Phren/o" ve "Thorac/o"  tıbbi terimlerine ait köklerin Türkçe karşılıkları nedir?

Hareket sisteminde yer alan "Maxill/o", "Myel/o", "Phren/o" ve "Thorac/o"  tıbbi terimlerine ait kökler:

Maxill/o (maksillo): üst çene kemiği

Myel/o (miyelo): kemik iliği

Phren/o (freno): diyafram

Thorac/o (torako): göğüs

Hareket sisteminde yaygın olarak kullanılan; "Osteo-blast", "Osteo-cyte", "Peri-oste-um" ve "Zygomat-ic " anatomik terimleri ne anlama gelmektedir?

Hareket sisteminde yaygın olarak kullanılan; "Osteo-blast","Osteo-cyte", "Peri-oste-um" ve "Zygomat-ic " anatomik terimler:

Osteo-blast (osteoblast) Olgunlaşmamış, gelişmemiş kemik hücresi.

Osteo-cyte (osteosit): Kemik hücresi.

Peri-oste-um (periosteum): Kemik zarı.

Zygomat-ic (zigomatik): Elmacık kemiği ile ilgili.