Radyo ve Televizyon İşletmeciliği Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Radyo Ve Televizyonda Üretim Planlama

1. Soru

Radyo televizyon işletmeleri nasıl işletmelerdir?

Cevap

Radyo televizyon işletmeleri, işitsel ve görsel sistemlerle insanlar arası iletişimi sağlayan ve bu yolla kar elde etmek için faaliyet gösteren işletmelerdir.


2. Soru

Radyo televizyon işletmeleri ne üretirler?

Cevap

Radyo televizyon işletmeleri hizmet üretmektedirler ve bu üretimin her üretim gibi sürekli ve düzenli olması gerekir. Bu gereklilik, kitle iletişim araçlarının; belirlilik, süreklilik ve düzenlilik olan temel özellikleriyle de çakışmaktadır.


3. Soru

Radyo ve televizyon işletmeleri ne amaçla kurulmuşlardır?

Cevap

Radyo ve televizyon işletmeleri, kitle iletişim araçlarının temel işlevlerini yerine getirmek için kurulmuşlardır. Bilgilendirmek, eğitmek, haber vermek ve eğlendirmek bu işlevlerin en bilinenleridir.


4. Soru

Kitle iletişim araçlarının bu temel işlevleri yerine getirmesinin önemi nedir?

Cevap

Bu işlevlerin yerine getirilmesi; bireyler, nesneler, kuruluşlar ve olaylar arasındaki bağların, bu araçlardan aktarılan bilgilerle kurulduğu için önemlidir.


5. Soru

Radyo ve televizyon işletmelerinin gerçekleştirdiği yayıncılık türleri hangi başlıklar altında toplanabilir?

Cevap

Radyo ve televizyon işletmelerinin gerçekleştirdiği yayıncılık iki başlık altında toplanabilir. Bunlar, ticari amaç güden özel yayıncılık ve kamu hizmeti gören kamusal yayıncılıktır.


6. Soru

Radyo ve televizyon işletmelerinde özel olabilecek amaçlar nelerdir?

Cevap

• Yayınladığı program türleri açısından, tematik bir kanal olmak. • Yayın biçimi olarak kablo, karasal, uydu yayıncılığı, sayısal platform, IP TV ya da mobil TV özelliklerini kullanmak. • Yayın kapsama alanına göre yerel, bölgesel, ulusal ya da sınır ötesi yayın yapmak. • Teknolojinin olanaklarını kullanarak (üç boyutlu ya da yüksek çözünürlüklü vb.) etkileşimli televizyon programları ve yayınları yapmak. • İnsan kaynakları açısından da yetişmiş eleman çalıştırmak.


7. Soru

Radyo televizyon yayıncılığını sağlayan işletmelerin yapısı nasıldır?

Cevap

Radyo televizyon yayıncılığı hem kamu hem de özel işletmeler tarafından yapılmaktadır. Kamu işletmeleri, ekonomik olarak devlet tarafından desteklenen çoğunlukla özerk kuruluşlardır. Özel işletmeler; devletin lisans verdiği ve denetlediği kar amacındaki işletmelerdir. Bu amacın gerçekleşmesi, daha fazla izleyici ve dinleyiciye ulaşarak reklam gelirlerini en üst düzeye çıkarması ve bu faaliyetten en fazla karı sağlaması ile mümkündür.


8. Soru

Özel televizyon işletmelerinin gelirleri nelerdir ve neye göre hesaplanmaktadır?

Cevap

Özel televizyon işletmelerinin gelirleri; öncelikle reklam, ilan ve kimilerinin de bunlara ek olarak abonelik ödentilerinden oluşmaktadır. Reklam fiyatları, alınan reklamın çokluğu izleyici sayısına göre değişmektedir. Sayısal platformlar ve izle öde sistemleri için ise daha fazla sayıda aboneye ulaşmak temel amaçtır.


9. Soru

İşletmelerin daha fazla izleyiciye ulaşmak için yayıncılıktaki temel hareket noktaları nelerdir?

Cevap

Daha fazla izleyiciye ulaşmak isteyen radyo televizyon işletmeleri, izlenmeyi artıracak yaratıcı ve ilgi çekici programlar yapmak, daha güvenilir ve hızlı habere ulaşmak, izleyicinin ihtiyaçlarına cevap verecek içerikler yaratmak, bunları farklı platformlarda izleyiciye sunmak işletmelerin yayıncılıktaki temel hareket noktalarıdır.


10. Soru

Radyo televizyon işletmelerinin üretim konusu nedir?

Cevap

Radyo televizyon işletmeleri hizmet üretirler ve üretim konusu iletişimdir. İşletmeler, iletişimin temel işlevlerini üretilen içerikler ve programlar aracılığıyla gerçekleştirirler.


11. Soru

Radyo ve televizyon işletmelerinin hizmet üretim sürecinde ortaya çıkan ürün nedir?

Cevap

Radyo ve televizyon işletmelerinde ürün, radyo ve televizyonlarda yayınlanan programlardır.


12. Soru

Radyo ve televizyonda yayınlanan programların üretimleri sırasında göz önüne alınması gereken özellikler nelerdir?

Cevap

• Ürün, izler kitleye bağlı olarak değişir. • İzler kitle değişkendir. • İşbirliği yapmak zorundadır. • Üretim ve yayın teknolojisi uyumlu olmak zorundadır. • Yasal düzenlemeler ve denetime açık olmalıdır.


13. Soru

Ürünün izler kitleye bağlı olarak değişmesi neyi ifade etmektedir?

Cevap

Radyo televizyon programlarında da tercihler diğer tüketim malları gibi dönemsel değişebilmektedir. Üstelik radyo ve televizyon yayınlarının tüketicisi olan izler kitle için tercih, diğer tüketim malları kadar zor değildir. Bir programı başka bir programa ya da bir kanalı başka bir kanala tercih etmek, uzaktan kumandanın tuşlarına basmasıyla hemen mümkündür. Dönem dönem yerli ya da dış kaynaklı dizi filmlerin, talk showların ya da yarışmaların daha çok izlendiği ve buna bağlı olarak yayınların yani üretimin de değiştiği görülmektedir.


14. Soru

Yayın yoluyla üretilen hizmetin alıcısı kimlerdir?

Cevap

Radyo ve televizyon yayınları yoluyla üretilen hizmetin alıcıları çok farklıdır. Televizyon ya da radyo alıcısına sahip olan herkes tüketicidir.


15. Soru

Yayın üretimi hangi faktörlere göre belirlenir?

Cevap

İzler kitlenin ne istediğini anlamak ve varsaymak ve ona göre üretim yapmak gerekir. Çünkü radyo ve televizyon programları izler ve dinler kitlenin ihtiyaçlarını gidermeye ve tatmin etmeye yönelik bir üretim etkinliğidir.


16. Soru

İzler kitle ile ilgili etkenler nelerdir?

Cevap

İzler kitle ile ilgili etkenler çeşitli ve değişkendir. Eğitim, ekonomik durum, yaşam biçimi, yaşam yeri, nüfus (çocuk-genç-yetişkin), cinsiyet (kadın-erkek), temel etkenlerdir.


17. Soru

Bu etkenlerin hazırlanan programlardaki rolü nedir?

Cevap

Bu etkenler, program tasarımında programın ne amaçla ve nasıl yapılacağını belirler. Hedef kitlenin bu etkenlere bağlı farklılıkları izleme alışkanlıklarının da farklılığı anlamına gelmektedir. Bu nedenle genellikle özel radyo televizyon işletmeleri nüfusun yoğun olduğu yerleşim yerlerine yönelik programları daha çok yaparken kimi zaman da ekonomik seviyelerin yüksek olması ve reklam alıcıları olmaları nedeniyle küçük kitlelere yönelik programlarda yapabilir. Buna karşın kamu yayıncılığı yapan işletmeler, kamu hizmeti yapmak amacıyla ülkenin tümünü kapsayacak programlar yapmaya özen gösterir.


18. Soru

Radyo ve televizyon işletmeleri üretim sürecinde kimlerle işbirliği içindedir?

Cevap

Üretim sürecinde; haber ajansları, yapım şirketleri, yayın şirketleri, müzik kuruluşları gibi işletmelerle işbirliği içinde olur.


19. Soru

Radyo ve televizyon işletmeleri, bu işletmelerle işbirliğine niçin ihtiyaç duyar?

Cevap

Yayın kuruluşunun izleyiciye haber verebilmesi, haber ajansları ile işbirliği yapması ile mümkündür. Bazı programları yüksek maliyet, yapım zorluğu eleman azlığı gibi nedenlerle bağımsız yapım şirketlerine sipariş ederler. Bu durum para, zaman ve elemandan tasarrufu sağlar. Ulusal ve uluslararası yayın şirketleri ve dağıtımcılardan satın alınacak programların yayın haklarıyla da yayın kuruluşları yayınlarını çeşitlendirebilirler. Müzik kuruluşları ile işbirliklerinde de telifli müzik eserlerini satın alarak yapacakları yapımlardaki müzikleri garanti altına almış olurlar.


20. Soru

Üretim ve yayın teknolojisinin uyumlu olmasıyla belirtilmek istenen nedir?

Cevap

Radyo ve televizyon işletmelerinde kullanılan teknolojik donanım sürekli değişim ve yenileşme içerisindedir. Radyo televizyon işletmeleri yayınlarını çoğunlukla başka işletmeler ve platformlar aracılığıyla yapmaktadırlar. Bu nedenle üretim ve yayın teknolojilerinin birbiriyle uyumlu olması gerekmektedir. HD donanım kullanarak üretilen televizyon programlarını yayınlamak için buna uygun bant genişliğinde uydu kapasitesi ya da buna uygun yayın yapan sayısal platformlar olmak zorundadır. Bu izler kitlenin alıcılarının da bu yayını almaya uyumlu olmalarını da sağlar.


21. Soru

RTÜK nedir?

Cevap

Türkiye de yayıncılıkla ilgili düzenleme ve denetlemeyi yapan kurumdur. Açılımı Radyo Televizyon Üst Kurulu’dur.


22. Soru

Radyo televizyon işletmeleri niçin düzenleme ve denetime açık olmalıdır?

Cevap

Radyo televizyon işletmeleri, kuruluş amaçları, değişken tüketici profili ve etki alanının geniş olması nedeniyle yönetim sistemleri ve yasal düzenlemelere açıktır. Bu düzenlemeler için yapılan denetim ve uyarılara uymak zorundadır.


23. Soru

Radyo televizyon işletmelerinde üretim sürecinin verim ve etkisi neye bağlıdır?

Cevap

Üretim sürecinin verili ve etkili çalışabilmesi için doğru bir üretim planlamasının yapılması gerekir. Böylece iş gücü malzeme, araç, gereç gibi kaynaklar bu programı destekleyecek şekilde tahsis edilebilir.


24. Soru

Radyo televizyon işletmelerinin tüketiciye yönelik amacı nedir?

Cevap

Radyo ve televizyon İşletmelerin amacı tüketicinin istediği yayınları istenilen zamanda, sayıda ve sürede hazır bulundurabilmektir.


25. Soru

Bu amaç doğrultusunda program üretimi nasıl sağlanır?

Cevap

• Canlı yayın olarak planlanan programlar, • Önceden hazırlanmış, gerekli düzeltmeler yapılmış, depolanmış bant programlar, • Başka işletmelerin hazırladığı film, drama, eğlence programları vb. programlar satın alınarak üretime katılır.


26. Soru

Üretim planlaması nedir?

Cevap

Kullanılan araç gereç, donanım ve işgücünün belirlenmesi kısaca, üretim başlamadan önce gelecekteki üretim faaliyetlerinin limitlerinin belirlenmesidir. Üretim planlamasında işletmenin elinde bulunan makine, insan gücü kapasitesi, satış tahminleri, zaman standartları, stok kontrolü gibi verilerden yararlanılarak işletme politikalarına uygun planlar hazırlanır.


27. Soru

Radyo televizyon işletmelerinin kuruluş aşamasındayken verilecek kararlar arasında neler vardır?

Cevap

Bu kararlar arasında; işletme binasının yerinin nerede olacağı, sermaye ve finans kaynaklarının nereden sağlanacağı, yayının hangi alana (yerel, ulusal, sınır ötesi vb.) yapılmak istendiği, yayının hangi yolla yapılacağı (karasal, uydu, internet, kablo ya da tümü) yer alır.


28. Soru

Yayın alanının ve yayın yolunun kuruluş aşamasında belirlenme sebebi nedir?

Cevap

Yayının hangi alana hangi yolla yapılacağı, yayın için alınacak frekanstan, yönetim anlayışına, üretilecek programlardan, çalışacak personelin özelliklerine kadar her şey farklılaşır. Bu kararlar; işletmenin yapacağı tüm yatırımları ve kuracağı tüm ilişkileri etkiler.


29. Soru

İşletmeler planlarını yaparken hangi kaynakları değerlendirirler?

Cevap

Radyo ve televizyon işletmeleri planlarını yaparken, kamuoyu araştırma sonuçları, izlenme ölçümleri, kurul raporları, basın, dinleyici ve izleyici tepkileri ile diğer kurumların durumları değerlendirilmesi gereken kaynaklar arasında yer alır.


30. Soru

Genel yayın planı nedir?

Cevap

Genel yayın planı; en genel ve uzun dönem için yapılan plandır. Belirlenen yayın politikaları ışığında her yıl düzenli olarak yapılır. Genel yayın planının ana çerçevesini bir yayın kalıbı oluşturur.


31. Soru

Yayın kalıbı nedir?

Cevap

Yayın kalıbı, çeşitli program türlerinin, yayın zamanının belirli kesimlerine, program izleyicilerinin istek ve gereksinimleri göz önünde tutulmak suretiyle oranı ve süresi düzenlenerek yerleştirilmesi işlemidir.


32. Soru

Radyo televizyon işletmelerinde sıklıkla uygulanan yayın kalıbı hangi süreçlerden oluşur?

Cevap

• Sabah kuşağı • Gündüz kuşağı • Akşam kuşağı • Prime time • Gece Kuşağı


33. Soru

Sabah kuşağı hangi saatlerde ne tür yayınlardan oluşur?

Cevap

Sabah kuşağı 07:00-10:00 saatleri arasında, haber ve bilgi verici programlardan oluşur.


34. Soru

Gündüz kuşağının yayın saati ve içeriği nedir?

Cevap

10:00-16.00 saatleri arasında yayın yapan gündüz kuşağının içeriği, izler kitlesi çalışmayan kadınlara göre hazırlanır. Ağırlıklı olarak yemek tarifleri, çocuk bakımı, el işleri, moda, güncel, sağlık programları ve pembe diziler yayınlanır.


35. Soru

Akşam kuşağının yayın saati ve içeriği nedir?

Cevap

16:00-20:00 saatleri arasında yayınlanan bu kuşakta çocuk programları, haberler, eğitim programları yayınlanır.


36. Soru

Yayın kalıbının en değerli süreci hangisidir?

Cevap

Saat 20:00-23:00 saatleri arasında yayın yapan prime time izler kitlenin en yoğun olduğu kuşak olmasından dolayı televizyonlar için en değerli zaman aralığıdır. Bu kuşakta diziler, yarışmalar, eğlence programlar, filmler, özel haber programları yer alır.


37. Soru

Gece kuşağının yayın saati ve içeriği nedir?

Cevap

23:00-01:00 saatleri arasında gece yayınlanan programlar genellikle talk show ya da eğlence programlarıdır.


38. Soru

Yeni üretim ve tekrar oranları hangi plana göre oluşturulur?

Cevap

Yeni program üretimi, yıllık ve günlük program tekrar oranları da genel yayın planı ile belirlenmektedir. Ayrıca yıllık süreçte yayınların ne kadarının eğitime, habere, müziğe ya da eğlenceye ayrılacağı da belirlenmektedir.


39. Soru

Yayın planına alınan programlar hangi kaynaklardan elde edilir?

Cevap

• İç yapımlar • Dış yapımlar • Dış alımlar ile elde edilmektedir.


40. Soru

Radyo televizyon işletmeleri yıllık yayın planlarını nasıl hazırlarlar?

Cevap

Yıllık yayın planı dört dönem üzerinden yapılır. Bu dönemler; güz, kış, bahar ve yazdır. Özellikle güz ve ona bağlı olarak düşünülen kış dönemi yayıncı açısından önemli bulunan yayın dönemidir. İşletmeler bu dönem hazırlanacak programların üretimine önem verirler.


41. Soru

Yaz dönemi, neden diğer dönemlere göre daha az önemsenir?

Cevap

Yaz dönemi, diğer dönemlere göre izleyici sayısının düşük olması nedeniyle daha az önemsenir ve genel olarak tekrar programlarından oluşur. Yıllık yayın planının üretim ve bağlantı çalışmaları genellikle bahar ve yaz dönemlerinde yapılır.


42. Soru

Yayın kalıbının belirlenmesinden sonra kalıbın ne tür programlardan oluşturulacağı kararı kimler tarafından nasıl verilir?

Cevap

Bu kararlar, daha alt düzeyde bulunan, hem piyasayı hem izleyiciyi tanıyan kadro tarafından alınır. Daire başkanları, program bölümü sorumlu müdürleri kimi zamanda müdür yardımcıları bu aşamada görev alırlar. Bu bölüm hem iç üretimi yönlendirmek hem dış alımları izlemek zorundadır. Bu çalışmayı yapabilmek ciddi ve yoğun bir araştırma çalışmasını gerektirir. Bu araştırmalar izlenme oranları, izleyici araştırmaları, izleme davranışları, dünyadaki eğilimler, yeni program ve format arayışları gibi çalışmaları kapsar.


43. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin girdileri nelerdir?

Cevap

• İnsan, • Finans, • Sermaye, • Endüstriyel kaynaklar, • Alt yapı harcamaları, • Kamu hizmetleridir.


44. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin iletişim süreçleri nelerdir?

Cevap

• Şifre çözme, • Şifreleme, • Yayınlama, • Yayını alma şeklindedir.


45. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin çıktıları nelerdir?

Cevap

• Bilgilendirmek, • Eğlendirmek, • Etkilemek, • Kar etmek şeklindedir.


46. Soru

Bilgi nedir?

Cevap

Tüketicinin ihtiyacı olan mal ya da hizmetin ne olduğu ve nasıl olması gerektiği şeklinde tanımlanır.


47. Soru

Radyo Televizyon İşletmelerinde insan faktörünün görevi nedir?

Cevap

İnsan, iletişimde mesajın anlaşılır ve çeşitli olmasını sağlar.


48. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin girdilerinden olan endüstriyel kaynaklar neyi ifade etmektedir?

Cevap

İletişim sisteminin ihtiyacı olan malzeme (kâğıt, disk, bant vb.) ve cihazlardır (kamera, kurgu sistemi, bilgisayar, ışık seti vb.)


49. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin girdilerinden olan kamu hizmeti neyi ifade etmektedir?

Cevap

Bütün işletmelerin kurulurken, bedelini ödeyerek belediye ya da diğer kamu kuruluşlarından satın aldığı elektrik, su, atık ve telefon gibi hizmetlerdir.


50. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin iletişim süreçlerinden olan şifreleme sürecinde amaç nedir, amaca ulaşmak için nasıl bir yol izlenir?

Cevap

Şifreleme süreci, kitlenin özelliklerini bilerek mesajı ona göre sembolize etmek amacını taşır. Amaca ulaşmak için programla ilgili araştırma yapılması, metin yazılması, görselleştirilmesi, kurgulanması, denetlenmesi gerekmektedir.


51. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin çıktılarına bakıldığında işletmenin amacına ulaştığını nasıl anlarız?

Cevap

İşletmenin iletici olarak mesajlarını (haberler, müzik-eğlence programları, film, reklam yayınları vb.) mesajın hedefi olan alıcıya yani tüketicisine (izleyici, dinleyici) ulaştırma çabaları ve alıcının yayınları izleyerek mesajı alması ve tepkisini bildirmesi ile anlarız.


52. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında öneri kimden istenir, bu kişiler önerileri nasıl belirlerler?

Cevap

İşletme içindeki yapımcılardan istenir. Genellikle yayın politikası, araştırma sonucu ortaya çıkan ihtiyaçlar ve yayın kalıbı belirleyicidir. Bazen sipariş usulü, bazen de yapımcılar kendi istedikleri programları önerirler.


53. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında gelen öneriler değerlendirilip ön onay alındıktan sonra ne yapılır?

Cevap

Program tasarımı istenir.


54. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında program tasarımını kimler geliştirir?

Cevap

Program tasarımını geliştirmek yapımcının görevi olduğu gibi senaristler ve metin yazarları da yapımcıyla birlikte tasarım aşamasında çalışabilirler.


55. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında program tasarımını bir organa benzetmek istesek bu hangi organımız olurdu?

Cevap

Tasarım programın kalbidir. Bu yüzden tasarımı kalbimize benzetebiliriz.


56. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında program tasarımı oluşturulduktan sonra ne yapılır?

Cevap

Yapımcılar bu çerçevede proje dosyası hazırlarlar.


57. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında program tasarımı oluşturulduktan sonra hazırlanan proje dosyasında neler bulunur?

Cevap

Bu dosyalarda senaryo başta olmak üzere, mekân, çekim ekibi, oyuncu kostüm-aksesuar, teknik donanım listeleri ile zamanlama, sözleşmeler ve bütçe bulunur.


58. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında yer alan bütçenin içeriğinden kısaca bahsediniz?

Cevap

Bu bütçe çekim süresince yapılan tüm harcamaları içeren tahmini bir bütçedir. Genel giderlerden projede kullanılacak tüm kalemlerin dökümü yapılarak(senaryo, oyuncu, sunucu, dekor, grafik gibi) tahmini harcamalar belirlenir hatta yapımdan elde edilecek karın da tahmini bütçeye eklenir.


59. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında yer alan bütçenin onaylanması durumunda ne olur?

Cevap

Bütçenin onaylanmasıyla birlikte program yayın listesine girmiş sayılır.


60. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında yer alan bütçenin onaylanmasıyla yayın listesine giren program için neden yapım planı yapılır?

Cevap

Bu süreçte yapım planı hem zaman hem de bütçenin doğru kullanımı açısından çok önemlidir. Televizyon kanalı açısından verimliliği de belirleyen yapım planıdır.


61. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin yapım planı aşamasında neden kolektif bir işgücü gerekir?

Cevap

Televizyon kanalları aynı anda onlarca program ürettikleri için kaynakların verimli kullanımı önemlidir. Organizasyon en ince ayrıntısına kadar planlanmalıdır.


62. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında yer alan yapım planının takibi nasıl yapılır?

Cevap

Sınırlı sayıda personel ve donanım aracılığıyla yapılır. Büyük televizyon kanalları ellerindeki kaynakları yönetebilmek için bununla ilgili planlama bölümleri kurmakta ve yönetim ve planlama yazılımları aracılığıyla takiplerini sağlamaktadırlar.


63. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde üretim sürecinin planlanması aşamasında yer alan yapım planının pilot program uygulaması neden istenir?

Cevap

Pilot program televizyon kanalının yöneticileri için programın nasıl olacağı hakkında fikir verir. Böylece programın eksikleri görülür ve yapımcıdan gerekli düzeltmeleri yapması istenir.


64. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde programın üretim sürecinin başlaması neden zaman alır?

Cevap

Radyo televizyon programı üretimi fikir ve tasarıma dayanır. Bu nedenle üretim süreci, özellikle üretimin başlaması zaman alır.


65. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde programın üretim sürecini yazınız?

Cevap

Araştırma, öneri, tasarım, planlama, metin yazma, prova, çekim, kurgu, zamanlama-denetim, yayın, yayın sonrası değerlendirme şeklindedir.


66. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde yayın için yapılan yatırımlar nelerdir?

Cevap

Yayın frekansı almak, teknik donanım için yatırım yapmak, stüdyoların kurulması gibi alt yapı harcamaları yayın için yapılan yatırımlardır.


67. Soru

Radyo Televizyon işletmelerinde kullanılan format ne anlama gelir, maliyete etkisi var mıdır?

Cevap

Format, özgün televizyon programı tasarımıdır. Format yaratıcıları tarafından lisansları tescil edilmiştir. İşletme yayımları arasına dâhil etmek istediği program formatlarının kullanım lisanslarını satın alır ve formata uygun şekilde kendisi geliştirir ya da işletme dışında bir yapım şirketine sipariş eder, böylece format maliyeti etkilemiş olur.


68. Soru

Kamu işletmeleri ne tür kuruluşlardır? Örnek veriniz. 

Cevap

Kamu işletmeleri, ekonomik olarak devlet tarafından desteklenen çoğunlukla özerk kuruluşlardır.

Aşağıda belirli ülkelerdeki kamu işletmeleri verilmiştir.

İngiltere- BBC (British Broadcasting Corporation)

Fransa- France Television

Türkiye- TRT (Türkiye Radyo Televizyon Kurumu) 


69. Soru

Özel televizyon işletmelerinin gelirleri kapsamına giren ödentiler nelerdir?

Cevap

Özel televizyon işletmelerinin gelirleri kapsamına giren ödentiler reklam, ilan ve abonelik ödentileridir. Örneğin, sinema filmi ve futbol maçlarını yayınlayan kimi kanalların abonelik ödentisi özel televizyon işletmelerinin gelirleri arasındadır. 


70. Soru

Radyo televizyon işletmelerinde üretim ve ürün kavramlarının karşılığı nedir?

Cevap

Radyo televizyon işletmelerinde üretim mal ve hizmetlerin yaratılma sürecidir. Ürün ise radyo ve televizyonlarda yayınlanan programlardır.


71. Soru

Radyo televizyon işletmelerinde üretimin özellikleri nelerdir?

Cevap

Radyo televizyon işletmelerinde üretimin özellikleri şunlardır: 

Ürün izler kitleye bağlı olarak değişir. 

İzler kitle değişkendir. 

Üretim ve yayın teknolojisi uyumlu olmak zorundadır.

İşbirliği yapmak zorundadır. 

Yasal düzenlemeler ve denetime açık olmalıdır. 


72. Soru

Radyo ve televizyon işletmelerinde ne tür bir planlama söz konusudur?

Cevap

Radyo ve televizyon işletmelerinde planlama üretimin planlaması yani yayının ve yapımın planlaması söz konusudur. Yayın planları işletmenin kuruluş amaçlarına uygun olarak işletmenin üretim konusuna, içinde bulunduğu sektörün özelliklerine ve işletme sahiplerinin, rakip ve yöneticilerinin özelliklerine ilişkin planlardır. 


73. Soru

Radyo ve televizyon işletmelerinde genel yayın planları için genel çerçeveyi hazırlamakla yükümlü üst yöneticiler kimlerdir?

Cevap

Radyo ve televizyon işletmelerinde genel yayın planları için genel çerçeveyi hazırlamakla yükümlü üst yöneticiler; siyasi güçler, işletme sahibi, yönetim kurulu, genel müdür vb. kişilerdir. 


74. Soru

Radyo televizyon işletmelerinde sıklıkla uygulanan yayın kalıplarından gündüz kuşağı kapsamına ne tür programlar girer?

Cevap

Radyo televizyon işletmelerinde sıklıkla uygulanan yayın kalıplarından gündüz kuşağı kapsamına giren programlar 10:00-16:00 saatleri arasında yayınlanan programlardır. Bunlar: yemek tarifleri, çocuk bakımı, el işleri, moda, güncel, sağlık programları ve pembe diziler yayınlayan programlardır.


75. Soru

Prime-time kavramını açıklayınız. Örnek veriniz. 

Cevap

Prime-time; televizyonlar için en değerli kuşak olarak adlandırılan 20:00-23:00 saatleri arasında yayınlanan programlardır. Bu kuşak izler kitlenin en yoğun olduğu kuşaktır. Bu kuşak diziler, yarışmalar, eğlence programları, filmler, özel haber programlarının yer aldığı bir kuşaktır.


76. Soru

Talk show ya da eğlence programları hangi yayın kalıbına giren programlardır?

Cevap

Talk show ya da eğlence programları Gece Kuşağı yayın kalıbına giren programlardır. 23.00- 01.00 saatleri arasında yayınlanırlar. 


77. Soru

Yayın planına alınan programlar hangi tür kaynaklardan elde edilir?

Cevap

Yayın planına alınan programlar üç tür kaynaktan elde edilir:

İç yapımlar, dış yapımlar ve dış alımlardır. 


78. Soru

Radyo televizyon işletmelerindeki üretim süreci hangi ögelerden oluşur?

Cevap

Radyo televizyon işletmelerindeki üretim süreci şu ögelerden oluşur:

girdiler, iletişim süreçleri ve çıktılar. 


79. Soru

Radyo televizyon işletmelerindeki üretim sürecinin ögelerinden biri olan girdileri açıklayınız. 

Cevap

Radyo televizyon işletmelerindeki üretim sürecinden biri olan girdiler, bilgi, insan, finans, sermaye, endüstriyel kaynaklar ve kamu hizmetlerinden oluşmaktadır.


80. Soru

Radyo televizyon işletmelerindeki üretim sürecinden biri olan iletişim sürecini kısaca açıklayınız. 

Cevap

Radyo televizyon işletmelerindeki üretim sürecinden biri olan iletişim süreci; şifre çözme, şifreleme, yayınlama, yayını alma, depolama ve yeniden iletmeden oluşmaktadır. Şifre çözme, işin başlaması için önem taşır. İçerisinde pazarla, pazarın ihtiyaçlarıyla ve rakiplerle ilgili bilgiler yer alır. Bu bilgiler işletmenin yayın politikası için gereklidir.


81. Soru

Radyo televizyon işletmesinde üretilecek olan programın üretim süreci sırasıyla hangi aşamalardan oluşur?

Cevap

Radyo televizyon işletmesinde üretilecek olan programın üretim süreci sırasıyla şu aşamalardan oluşur:

Araştırma-Öneri-Tadarım-Planlama-Metin yazma-Prova-Çekim-Kurgu-Zamanlama/denetim-Yayın-Yayın sonrası değerlendirme.


82. Soru

Radyo televizyon işletmelerindeki çıktıları açıklayınız. 

Cevap

Çıktılar; bilgilendirmek, etkilemek ve kar elde etmektir. Bu çıktılar, kitle iletişim araçlarının işlevlerini yerine getirirler. Bu işlevi yerine getiren çıktı, radyo ve televizyon işletmelerinde radyo ve televizyon programlarıdır. İşletme sahibi için ise çıktı kârdır. 


83. Soru

Radyo televizyon işletmelerinde programların üretim maliyetleri nasıldır? Kısaca açıklayınız. 

Cevap

Radyo televizyon işletmelerinde programların üretimi oldukça masraflıdır. Program üretimi süreci de yüksek harcama gerektirir.

Yayınlanması planlanan her program türünün kendi içinde harcama kalemleri vardır. Haber programları için haber ajanslarına üyelik, haber muhabiri çalıştırma görüntü satın alma gibi temel harcamalar gerekir. Ancak, haber sunuşu için; etkili sunuş yapan bir sunucu, spiker ya da ünlü bir “anchorman” kullanılması maliyeti değiştirecektir. Her program türünün işletmeye getirdiği maliyet dekor, mekân, oyuncular, sunucular, müzisyenler, konuklar vb. düşünüldüğünde farklıdır. 


84. Soru

Radyo televizyon işletmelerinde üretiminde izler kitlenin değişken olmasını açıklayınız.

Cevap

Üretimde izler kitle değişkendir. Radyo ve televizyon yayınları yoluyla üretilen hizmetin alıcıları çok farklıdır. İzler kitlenin ne istediğini anlamak, varsaymak ve ona göre üretim yapmak gerekir. Çünkü radyo ve televizyon programları izler ve dinler kitlenin ihtiyaçlarını gidermeye ve tatmin etmeye yönelik bir üretim etkinliğidir. İzler kitle ile ilgili etkenler çeşitli ve değişkendir. Örneğin, eğitim, ekonomik durum, yaşam biçimi, yaşam yeri, nüfus, cinsiyet temel etkenlerdir. Hedef kitlenin bu etkenlere bağlı farklılıkları izleme alışkanlıklarının da farklılığı anlamına gelmektedir. Dolayısıyla radyo ve televizyon işletmelerinde planlamayı ve ona bağlı olarak da üretimi doğrudan etkileyen, izler kitlenin değerlendirilmesidir. 


85. Soru

Radyo televizyon işletmelerinin yasal düzenlemelere ve denetime açık olması neyi ifade eder? Kısaca açıklayınız.

Cevap

Radyo televizyon işletmelerinin yasal düzenlemelere ve denetime açık olması, radyo televizyon işletmelerinin kuruluş amaçları, değişken tüketici profili ve etki alanının geniş olması nedeniyle yönetim sistemleri ve yasal düzenlemelere açık olması anlamına gelir. Bu düzenlemeler için yapılan denetim ve uyarılara uymak zorundadır. Bununla ilgili düzenleme kurumları vardır. Bu kurumlar hem yayıncılıkla ilgili düzenlemeleri yapar hem de yayıncılık etik ve kurallarını belirler ve denetlerler.


86. Soru

Radyo televizyon işletmelerinin amacı tüketicinin istediği yayınları istenilen zamanda, sayıda ve sürede hazır bulundurabilmektir. Bunun için ne tür programlar satın alarak üretime katılabilir?

Cevap

Radyo televizyon işletmelerinin amacı tüketicinin istediği yayınları istenilen zamanda, sayıda ve sürede hazır bulundurabilmektir. Bunun için şu tür programlar satın alarak üretime katılabilir:

  • Canlı yayın olarak planlanan programlar,

  • Önceden hazırlanmış, gerekli düzeltmeler yapılmış, depolanmış bant programlar,

  • Başka işletmelerin hazırladığı film, drama, eğlence programları vb. programlar


87. Soru

Radyo televizyon işletmelerinin kuruluş amaçlarını kısaca açıklayınız. 

Cevap

Radyo televizyon işletmelerinin kuruluş amaçları temel amaçlar ve özel amaçlar olmak üzere iki türdür. 

Temel amaçlar: kâr sağlamak, topluma hizmet etmek ve süreklilik

Özel amaçlar: işletmelerin kendini geliştirmesi, büyümesi ve kendini diğer işletmelerden farklı kılmasını sağlamak

Ayrıca diğer amaçlar şu şekilde sıralanabilir: 

  • İnsan kaynakları açısından da yetişmiş eleman çalıştırmak, az kişiyle çok iş çıkarmak

  • Teknolojinin olanaklarını kullanarak etkileşimli televizyon programları ve yayınları yapmak

  • Yayınladığı program türleri açısından, tematik bir kanal olmak vb.

 

Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi