Turizm Pazarlaması Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Pazarlama Bilgi Sistemleri Ve Pazarlama Araştırması

1. Soru

Pazarlama araştırmasının yöneticiler açısından önemi nedir?

Cevap

Yöneticilerin hangi ürünlerin üretileceğine, hangi hizmetlerin pazara sunula­cağına, hangi reklam uygulamalarının daha etkin olduğuna, hangi pazarların büyüdüğü veya hangilerinin küçüldüğüne, hangi fiyat düzeylerinin yatırımın geri dönüş hedefleri­ne ulaşmaya yardımcı olacağına ve hangi dağıtım sisteminin tedarik zincirine en büyük faydayı sağlayacağına karar vermeleri gerekmektedir. Bu noktada, pazarlama araştırma­sı önemli hâle gelmektedir. Pazarlama araştırması ve bilgi sistemi, karar vericilerin daha doğru karar vermelerine yardımcı olacak bilgiyi sağlamaktadır.


2. Soru

Pazarlamada belirsizliği azaltmanın en iyi yolu nedir?

Cevap

Belirsizliği azaltmanın en iyi aracı, bilgiye sahip olmak ve geliştirmektir. 


3. Soru

Pazarlama bilgi sistemi nedir?

Cevap

Pazarlama Bilgi Sistemi, pazarlama karar vericileri için gerekli olan bilginin top­lanması, ayrılması, analiz edilmesi, değerlendirilmesi ve ilgili kişilere ulaştırılması için insanlardan, araçlardan ve süreçlerden oluşur. İşletmelerde pa­zarlama kararları için bilgi toplama ve yönetime sunma görevini üstlenen bilgi sistemi, pazarlama kararları için gerekli bilgileri düzenli ve sürekli bir biçimde toplamak, sak­lamak, analiz etmek ve dağıtmak üzere geliştirilmiş bir süreçler ve yöntemler dizisidir.


4. Soru

İyi bir pazarlama bilgi sisteminin temel görevi ne olmalıdır?

Cevap

İyi bir pazarlama bilgi sisteminin temel görevi, karar vericilerin gereksinim duyduğu bilgi türü, niteliği ve miktarı ile sunulacak bilginin türü, niteliği ve miktarı arasında dengeyi sağlamak olmalıdır


5. Soru

Pazarlama bilgi sistemini kurma ve işletme süreci nasıl olmalıdır?

Cevap

Pazarlama bilgi sistemi, işletmelerin kendile­rine özgü gereksinimlere göre planlanmalı ve geliştirilmelidir. Sürecin başlan­gıcında, işletmedeki pazarlama karar verici­lerin tanımlanması yer almaktadır. Bunlar arasında ürün yöneticileri, satış yöneticileri, reklam yöneticileri, stratejik planlamacılar gibi pazarlama alanında sorumluluğu bulu­nan işletme çalışanları yer almaktadır. Bunun ardından bu kişilerin bilgi gereksinimleri be­lirlenir. Bir sonraki aşamada ise, bu bilgilerin hangi kaynaklardan ve yöntemlerle elde edile­ceği saptanır.


6. Soru

Pazarlama yöneticileri tarafından gerek­sinim duyulan bilgi hangi kaynaklardan temin edilir?

Cevap

Pazarlama yöneticileri tarafından gerek­sinim duyulan bilgi, işletme içi kaynaklardan, pazarlama istihbaratından ve pazarlama araştırmasından sağlanabilir


7. Soru

Pazarlama bilgi sistemi hangi alt sistemlerden oluşmaktadır?

Cevap

a) İç Raporlama Alt Sistemi

b) Pazarlama İstihbaratı Alt Sistemi

c) Pazarlama Araştırması Alt Sistemi

d) Analitik Pazarlama Alt Sistemi


8. Soru

İç raporlama sisteminin bilgi kaynağı nedir?

Cevap

İç raporlama sistemi, sipariş, stok, alacaklar, faturalar gibi iç raporlarla elde edilen bilgiyi toplamaktadır. 


9. Soru

İç raporlama sistemi aynı zamanda hangi isimle adlandırılır?

Cevap

Çoğu durumda iç raporlama sistemi, muhasebe bilgi sistemi olarak adlan­dırılmaktadır


10. Soru

İşletme içi kaynaklardan bilgi elde etmenin sakıncaları nedir?

Cevap

İşletme içi kaynaklardan bilgi elde etmek, diğer bilgi kaynaklarına göre hem daha hızlı hem de daha az maliyetlidir ancak işletme içi bilgi kaynaklarını kullanmak kimi zaman beraberinde bazı sorunları da getirir. İşletme içi bilgiler diğer amaçlar için de kullanıldı­ğından pazarlama kararlarını vermek için yeterli miktarda olmayabilir ya da yanlış formda olabilir.


11. Soru

Pazarlama isthbaratı nedir?

Cevap

Pazarlama istihbaratı, pazarlama çevresindeki gelişmelere ilişkin günlük bilgilerdir.


12. Soru

Pazarlama istihbaratı sisteminin görevi nedir?

Cevap

Pazarlama istihbaratı sistemi, hangi istihbarat bilgilerinin gerekli olduğunu belirler, çev­reyi araştırarak bu bilgileri toplar ve topladığı bilgileri pazarlama yöneticilerine aktarır.


13. Soru

Pazarlama istihbaratına yönelik bilgiler hangi kaynaktan elde edilir?

Cevap

Pazarlama istihbaratına yönelik bilgiler pek çok kaynaktan elde edilebilir. Bu bilgile­rin büyük bir kısmı, işletmenin kendi personelinden, bir başka deyişle yöneticilerinden, mühendislerden, araştırmacılarından, satın alma personelinden ve satış gücünden elde edilir. Ancak genellikle şirket elemanları ya çok meşgul olduklarından ya da bazı bilgilerin farkına varamadıklarından önemli bilgileri kaçırırlar.


14. Soru

İşletmeler içinde kurulan özel istihbarat bölümlerini görevleri nelerdir?

Cevap

Bazı işletmeler, pazarlama istihbaratı bilgilerini toplamak için özel bir bölüm oluştururlar. Bölüm çalışanları önemli yayınları tarar, ilgili haberleri özetler ve bunları bültenler halinde pazarlama yöneticilerine düzenli bir şekilde iletirler. Ayrıca, söz konusu bu bölüm tarafından pazarlama istihbaratı bilgilerinin toplandığı bir veri tabanı oluşturularak pa­zarlama yöneticilerinin yeni bilgileri etkin bir şekilde değerlendirmeleri sağlanır. İşletme içinde kurulan bu bölüm, pazarlama yöneticileri için mevcut bilgilerin kalitesini arttırır.


15. Soru

Pazarlama araştırması nedir?

Cevap

Pazarlama araştırmasını, pazarlamada karar verici ile alıcı arasında kurulan bilgi akış yolu olarak tanımlamak mümkündür.


16. Soru

Pazarlama araştırması, hangi amaçla kullanılır?

Cevap

Pazarlama araştırması, pazar fırsat ve tehditlerini tanım­lamak; pazarlama faaliyetlerini belirlemek, analiz etmek ve değerlendirmek; pazarlama performansını incelemek ve pazarlama süreci anlayışını geliştirmek için kullanılır.


17. Soru

Pazarlama araştırma­cıları, hangi konularda çalışma yaparlar?

Cevap

Pazarlama araştırma­cıları, pazar potansiyeli ve Pazar payından müşteri tatmini ve satın alma davranışları ile fiyatlandırma, ürün, dağıtım ve tutundurma faaliyetlerine kadar uzanan geniş bir faaliyet alanı içinde çalışmalarını yürütürler.


18. Soru

İşletme, gereksinim duyduğu pazarlama araştırmalarını kimlere yaptırırlar?

Cevap

İşletme, gereksinim duyduğu pazarlama araştırmalarını ya kendi bünyesi içinde yer alan pazarlama departmanına ya da işletme dışında yer alan bağımsız araştırma kuru­luşlarına yaptırır. Bir işletmenin bağımsız araştırma kuruluşlarını kullanıp kullanmaması kendi araştırma becerisine ve kaynaklarına bağlıdır.


19. Soru

Pazar­lama Bilgi Sisteminin yararları nelerdir?

Cevap

Pazar­lama Bilgi Sisteminin yararları şöyle sıralanmaktadır:

  • İşletme yöneticilerinin günlük sorunlar arasında kaybolmasını önler ve bakış açı­larının genişlemesine yardımcı olur.
  • Yöneticilerin moralini ve verimliliklerini arttırır, günlük faaliyetlerindeki gereksiz tekrarları azaltır.
  • Beklenmedik olaylar karşısında daha hazırlıklı olmaya yardımcı olur.
  • Planlamaya yönelik çalışma ve uygulamaları kolaylaştırır.
  • Yöneticiler ve diğer personel için eğitim işlevi görür.

20. Soru

Verilen bir projeye özel ve sistematik olarak verinin toplanması ve bilginin üretilmesine ne ad verilir.?

Cevap

 Pazarlama araştırması, verilen bir projeye özel ve sistematik olarak verinin toplanması ve bilginin üretilmesidir.


21. Soru

Amerikan Pazar­lama Birliği’nin "tüketiciler, müşteriler ve toplumu bilgi aracılığıyla pazarlamacıya bağlayan faaliyet"olarak adlandırdığı sisteme ne ad verilir?

Cevap

Amerikan Pazar­lama Birliği pazarlama araştırmasını, "tüketiciler, müşteriler ve toplumu bilgi aracılığıyla pazarlamacıya bağlayan faaliyet" olarak adlandırmaktadırlar


22. Soru

Pazarlama fırsat ve problemlerini tanımlayan, pazarlama eylem ve performanslarını izleyen ve değerlendiren ve bulgu ve göstergeleri yönetime ileten sürece ne ad verilir?

Cevap

Pazarlama araştırması, pazarlama fırsat ve problemlerini tanımlayan, pazarlama eylem ve performanslarını izleyen ve değerlendiren ve bulgu ve göstergeleri yönetime ileten süreçtir.


24. Soru

Pazarlama araştırması kaç şekilde yürütülür?

Cevap

Pazarlama araştırması iki farklı şekilde yürütülebilir. Birincisi, bir araştırmanın kurum içi çalışanlarla tasarlanıp yürütülmesidir. Diğeri ise pazarlama araştırmasında uzmanlaş­mış bir dış şirketin kullanılmasıdır.


25. Soru

Araştırma brifinglerinin pazarlama araştırmasındaki rolü nedir?

Cevap

Pazarlama araştırmasının doğru ve objektif yapılması hazırlanan araştırma brifingine bağlıdır. Araştırma şirketleri, bu brifingi temel alarak araştırma projelerini tasarlarlar. İşletmenin araştırma projelerinden en üst düzeyde yarar sağlamasında brifingin katkısı oldukça önemlidir. 


26. Soru

İşletmenin hazırladığı bir araştırma brifinginde hangi bilgiler yer almalıdır?

Cevap

a) Araştırmayı gerektiren sorunun yapısı

b) Araştırmanın amaçları, müşteri işletmenin istediği ve bu bağlamdaki öncelikleri üzerine görüşleri 

c) Verimli ve etkili bir araştırmanın tasarımında gerekli olabilecek her türlü ön bilgi

d) Araştırma tasarımını etkileyebilecek her türlü zorunluluk ve kısıtlama

e) Projenin alternatif araştırma tasarımı ve/veya fiyat önerileri için birden fazla araştırmacıya sunulması durumu


27. Soru

Pazarlama araştırmasının alanları nelerdir?

Cevap

Genel olarak pazarlama araştırmasının sorumluluk alanları şöyle belirtilir:

  • Pazar potansiyelinin tahmini
  • Pazar payı analizleri
  • Pazar niteliklerinin ve tutumlarının belirlenmesi
  • Satış analizleri
  • Satış tahminleri
  • İşletme ve pazar trendleri
  • Yeni ürün kabulü ve potansiyeli
  • Rakip analizleri
  • Satış kotalarının ve bölgelerinin belirlenmesi .... vb.

28. Soru

Turizm işletme­lerinin başlıca pazarlama araştırması alanlarını sayınız?

Cevap

  • Tüketici ihtiyaçları araştırması 
  • Tüketici beklentileri araştırması
  • Tüketici algıları araştırması
  • Mal ve hizmet dağıtımının izlenmesi
  • Tüketici anketleri
  • Benzer sektör araştırmaları
  • Aracılarla ilgili araştırma
  • Önemli müşterilere yönelik araştırmalar
  • Tüketici panelleri
  • Müşteri şikâyetlerinin izlenmesi
  • Personel araştırması


29. Soru

Pazarlama araştırması ve pazar araştırması arasındaki farklar nelerdir?

Cevap

Bazılarına göre pazarlama araştırması ile pazar araştırması eş anlamlı kavramlardır. Bu yönde, pazarlama araştırması yerine pazar araştırması kullanılmaktadır. Buna karşın, bazıları kavramlar arasında fark olduğunu ifade etmekte ve pazar araştırmasını, pazarla­ma araştırmasının belirli bir pazarlama alanına uyarlanması olarak tanımlamakta ve pa­zar araştırmasının pazarlama araştırmasının bir alt kümesi olduğunu savunmaktadırlar. Pazarlama Araştırması Derneği (MRA) pazar araştırmasını, bir mal veya hizmet için pa­zarın büyüklüğünü, yerini, donanımını tanımlama süreci olarak ifade etmektedir. Dolayı­sıyla kapsam ve içerik açısından her iki kavram arasında farklar bulunmaktadır.


30. Soru

Anket yönteminde veriler, nasıl sağlanır?

Cevap

Anket yönteminde veriler, araştırma konusu ana kütleden seçilen örneğe dâhil kişilere sözlü ya da yazılı sorular sormak yoluyla sağlanır.


31. Soru

Anket yönteminin zayıf yönleri nelerdir?

Cevap

Anket yönteminin zayıf yönleri dört noktada toplanabilir:

  • Soru sormak üzere başvurulan kişi, zamanı olmadığını ileri sürerek anketörle iş birliğinden kaçınabilir.
  • Cevaplayıcı, kişiliği ile ilgili soruları cevaplamak istemeyebilir.
  • Soru sorulan kişi, soruları cevaplama yeteneğinden yoksun olabilir.
  • Belirli bir olaya ait soru sorulduğunda kişi olayı hatırlamayabilir.

32. Soru

Anket yöntemi birkaç şekilde uygulanabilir?

Cevap

  • Kişisel görüşme
  • Telefonla yapılan anket
  • Mektupla anket
  • İnternet yoluyla yapılan anket


33. Soru

Gözlem nedir?

Cevap

Gözlem, çalışma konusu olaylara hiçbir müdahalede bulunmadan, soru sormadan onları gözlemek suretiyle veri sağlamaktır. Örneğin, tüketicilere hangi televizyon programını izledikleri veya hangi mar­ka malı aldığını sormak yerine araştırmacı, tüketicilerin hangi malı satın aldıklarını ve hangi programları izlediklerini gözler.


34. Soru

Kaç tür gözlem yöntemi vardır?

Cevap

İki tür gözlem yöntemi vardır:

  • Direkt gözlem
  • Mekanik gözlem

35. Soru

Veri toplamada direkt gözlemin amacı nedir?

Cevap

 Burada davranışı izleyerek gerekli kayıtları gerçekleştirme işi kişilere ve­rilmektedir. Gözlemci, gözlemlerini yapmakta ve bunları anında gözlem formlarına kaydet­mektedir. Gözlem formlarının hazırlanması, anket formlarının hazırlanmasından daha ko­laydır. Çünkü formun cevaplayıcı üzerindeki psikolojik etkilerini düşünmeye gerek yoktur.


36. Soru

Mekanik gözlem nedir?

Cevap

Mekanik gözlem: İşletme ve insan davranışlarını gözlemenin bir yolu da kayıt araç­larından yararlanmaktır. Mekanik araçlar, davranışın tam ve doğru şekilde gözlenmesini sağlar ve pahalıdır. Sonuçlarının karar vermek için yorumlanmış olması gerekir. Bu sı­nırlamalara rağmen, pazarlama bilgileri için bu araçların kullanılışının gelecekte artacağı söylenebilir.


37. Soru

Projeksiyon yönteminin temeli nedir?

Cevap

Projeksiyon yönteminin temelini cevaplayıcının kişiliğine ilişkin özellikleri, belli bir duruma yansıtması teşkil etmektedir. Satın alma merkezi üyelerinin kişilik özelliklerini belirlemede özellikle bu yöntem yararlıdır.


38. Soru

Projeksiyon yöntemi kişiliğine ilişkin özellikleri, dolaysız sorularla elde edilemeyen bilgileri nasıl elde eder?

Cevap

Projeksiyon yönteminin temelini cevaplayıcının kişiliğine ilişkin özellikleri, belli bir duruma yansıtması teşkil etmektedir. Satın alma merkezi üyelerinin kişilik özelliklerini belirlemede özellikle bu yöntem yararlıdır. Yeni ürün kabul gibi stratejik araştırmalar­la projeksiyon yönteminden oldukça detaylı bilgiler sağlanmaktadır. Diğer bir deyişle bu yöntemin uygulanmasında, açık ve kişisel olmayan belli bir durumu tasvir etmesi isten­mektedir. Cevaplayıcının söz konusu durumu kendi değer yargılarına ve güdülerine göre yorumlayacağı ve yapılan tasvirin cevaplayıcının kişiliğine ilişkin özellikleri yansıtacağı kabul edilmektedir. Böylece cevaplayıcı, belli bir durumu tasvir ederken, tasvirlerine ken­di değer yargılarını yansıtmış ve dolaysız sorularla elde edilemeyen bilgileri açığa vurmuş olmaktadır.


39. Soru

Projeksiyon yönteminin türleri  nelerdir?

Cevap

Projeksiyon yönteminin türleri fazla olmakla beraber, pazarlama araştırmala­rında gerekli olan psikolojik bilginin derlenmesinde en sık kullanılanları şunlardır:

  • Kelime çağrışım testi
  • Cümle tamamlama testi
  • Resim yorumlama testi
  • Temel algılama testi
  • Olay tamamlama testi
  • Rol oynama testi

40. Soru

Örnekleme sürecinin aşamaları hakkında bilgi veriniz?

Cevap

Örnekleme sürecinin aşamaları şunlardır:

  • Örnekleme amacının saptanması
  • Ana kütlenin tanımlanması
  • Ana kütle çerçevesinin ve örnekleme birimlerinin tanımlanması
  • Örneğin seçimi
  • Örnek verilerinden ana kütlenin özelliklerinin tahmini

41. Soru

Örnekleme yöntemleri kaça ayrılır?

Cevap

Örnekleme yöntemlerini iki ayrı başlık hâlinde ele almak mümkündür. Bunlar, tesa­düfi örnekleme yöntemleri ve tesadüfi olmayan örnekleme yöntemleridir.


42. Soru

Tesadüfi örnekleme yönteminin özellikleri nedir?

Cevap

Tesadüfi örnekleme yöntemleri: Bu yöntemler, ana kütlenin her birimine örneğe seçilmede eşit şans verirler. Örnekleme birimlerinin seçilmesinde araştırmacının etkisi yoktur. Örnekleme hatalarını hesaplamaya imkân veren seçim yöntemidir.


43. Soru

Kaç çeşit tesadüfi ör­nekleme yöntemi vardır? 

Cevap

Tesadüfi ör­nekleme yöntemleri kendi içinde dörde ayrılır. Bunlar:

  • Basit tesadüfi örnekleme
  • Zümrelere göre örnekleme
  • Kümelere göre örnekleme
  • Alanlara göre örnekleme

44. Soru

Tesadüfi olmayan örnekleme yöntemleri hakkında bilgi veriniz?

Cevap

Tesadüfi olmayan örnekleme yöntemleri: Tesadüfi olmayan örnekleme yöntemleri, ana kütleyi oluşturan birimlerin örneğe girme şanslarının belli olmadığı yöntemleridir. Bunlar;

  • Kolay yoldan örnekleme
  • Kararsal örnekleme
  • Kontenjan örneklemedir

45. Soru

Tesadüfi olmayan örnekleme yöntemin zayıf yönü nedir?

Cevap

Bu örnekleme yöntemlerinin zayıf yönü, sonuçlarının objektif olarak ölçülememesidir. Bu, zayılığına göre pazarlama araştırmasında kullanılan önemli örnekleme yöntem­leridir.


46. Soru

Yorum ve rapor hazırlayacak kişi hangi özelliklere sahip olmalıdir?

Cevap

Yorumda yorumu yapacak kişi de önemlidir. Yorumcunun analiz ve sentez kabiliyeti­ne sahip olması, objektif olması ve yaratıcı olması gerekir.


47. Soru

Yorum yaparken nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

  • Doğru ve makul yorum yapılmalıdır. Dikkati çekmek için, varılan sonuçların bazı yönlerini olduğundan kötü veya iyi göstermeye çaba gösterilmemelidir.
  • Araştırma amaçları ve karmaşık olmayan analiz ilkeleri ön planda tutulmalıdır.
  • Küçük örneklerin sınırlamalarından sakınılmalıdır.
  • Büyük delillere uygun ağırlık verilmelidir.
  • Bazı önemli cevaplara dikkat edilmeli, önemleri unutulmamalıdır.
  • Ortalamalara fazla güvenilmemelidir.
  • Olaylar ve fikirler birbirinden ayırt edilmelidir.


48. Soru

Araştırma raporunun hazırlanmasında nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

  • Raporu hazırlarken raporu okuyacak kişiler göz önüne alınmalıdır. 
  • Rapor hazırlanırken araştırmanın hedefi göz önünde tutulmalıdır.
  • Raporu yazacak kişi tarafsızlığını her zaman korumalıdır. 
  • Rapor, çok kısa bir süre içinde tüm durumu raporu okuyacak kişinin gözünün önüne sermelidir.
  • Rapor, herkesin anlayacağı biçimde yazılmalıdır.
  • Raporda kullanılan kavramlara dikkat edilmelidir.
  • Teknik kavramlar fazlaca kullanılmamalıdır.
  • Rapor ne çok uzun ne de çok kısa olmalıdır.
  • Cümleler kısa olmalı, anlatım açık ve seçik olmalı, kullanılacak dil herkesin anlayabileceği nitelikte olmalıdır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v