Perakendeciliğe Giriş Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Perakendecilik: Tanımı, Kapsamı Ve Önemi

1. Soru

Dağıtım kanalında perakendecilerin konumunu nedir?

Cevap

Dağıtım kanalı, üretici, toptancı, perakendeci, tüketici şeklinde sıralanabilir. Üreticiler, ürettikleri ürünleri toptancılara; toptancılar da satın aldıkları ürünleri perakendecilere satarlar. Perakendeci ise satın aldığı ürünleri tüketicilere satar. Biz tüketiciler de, perakendeci mağazalara giderek ihtiyacımız olan ürünleri satın alırız.


2. Soru

Dağıtım kanalı, üretici, toptancı, perakendeci, tüketici şeklindeki süreç değişebilir mi?

Cevap

Bu süreç, her zaman bu şekilde olmayabilir. Zaman zaman özellikle, büyük ölçekli perakendeciler, toptancıları atlayarak, doğrudan üreticiden almayı tercih edebilirler. Özellikle son yıllarda büyük ölçekli perakendecilerin sayısının giderek artması, kanaldaki gücü üreticiden perakendeciye kaymasına sebep olmuştur.


3. Soru

Perakendeciler kimlerdir?

Cevap

Perakendeciler, ürün ve hizmetlerin tüketicilerin eline geçmesi ve çeşitli yararlar sağlaması amacıyla faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlardır. Bu bağlamda perakendeciler, kişisel kullanım ve/veya ailesinin kullanımı veya tüketimi için tüketicilere mal ve hizmet satan işletmelerdir. Günümüzde ise perakendeci kavramı, tüketici ihtiyaç ve isteklerini tatmin edebilmek amacıyla nihai tüketicilere mal ve hizmet çeşitliliği ile birlikte mükemmel alışveriş deneyimi pazarlayan aracılar olarak tanımlanmaktadır.


4. Soru

Perakendecilerin hedef kitlesi kimlerdir?

Cevap

Perakendecilerin hedef kitlesi, nihai tüketicilerdir. Nihai tüketiciler ise, satın aldıkları mal veya hizmetleri ya kendisinin ya da ailesinin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla satın alırlar. Burada dikkate alınması gereken nokta, mal veya hizmetin hangi amaçla satın alındığıdır. Tüketicinin ürünü satın alma amacının, tüketim veya kullanım olması gerekir.


5. Soru

Perakendecilik kavramının gelişimi hangi aşamalardan geçmiştir?

Cevap

Perakendecilik kavramının gelişim süreci aşamaları şunlardır: Fonksiyonel yaklaşım, satış odaklı yaklaşım, pazarlama odaklı yaklaşım, değişim işlemine odaklı yaklaşım, değer odaklı yaklaşım, deneyim odaklı yaklaşımdır.


6. Soru

Fonksiyonel yaklaşımla perakendecilik nedir?

Cevap

Fonksiyonel yaklaşımda perakendecilik, üretilen malların üretim noktalarından tüketicilere ulaştırılmasını sağlayan ve böylece malların taraflar arasında fiziksel olarak değişiminin gerçekleşmesine yardımcı olan ve dağıtım maliyetlerini azaltmaya odaklı klasik bir aracılık faaliyeti olarak değerlendirilmiştir. Bu yaklaşımla perakendecilik, nihai tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarını karşılayan mal ve hizmetlerin satışını kapsayan dağıtım faaliyetinin özel bir şekli olarak tanımlanmıştır.


7. Soru

Satış odaklı yaklaşımla perakendecilik nedir?

Cevap

Satış odaklı bakış açısıyla perakendecilik, mal ve hizmetlerin, ticari bir amaç gütmeden kişisel amaçla kullanan nihai tüketiciye doğrudan satışı ile ilgili tüm işletme faaliyetlerinden oluşur olarak tanımlanmıştır.


8. Soru

Pazarlama odaklı bakış açısı ile perakendecilik nedir?

Cevap

Pazarlama odaklı bakış açısı ile perakendecilik, tüketici tatmini yaratmak amacıyla mal ve hizmetlerin satış faaliyetlerini de kapsayan pazarlama faaliyetleri şeklinde tanımlanmıştır.


9. Soru

Değişim işlemine odaklı perakendecilik nedir?

Cevap

Değişim işlemine odaklı bakış açısı ile perakendecilik kavramı, mal ve hizmetlerin kişisel, ailevi veya hane halkı kullanımı amacıyla taraflar arasında değişim işlemini gerçekleştirmek için yürütülen bir takım işletme faaliyetleri olarak tanımlanmıştır.


10. Soru

Değer odaklı bakış açısıyla perakendecilik nedir?

Cevap

Değer odaklı bakış açısı ile perakendecilik kavramı, tüketicilere satılan mal ve hizmetlere değer ekleyen işletme faaliyetleri şeklinde tanımlanmıştır. Bu yaklaşım ile dağıtım sürecinin son aşaması olan perakendecilik, tüketicilere (son kullanıcılara) kişisel kullanım veya ailesinin kullanımı/tüketimi için mal ve hizmetler satarak değer yaratan işletme faaliyetleridir.


11. Soru

Deneyim odaklı yaklaşımla perakendecilik nedir?

Cevap

Deneyim odaklı yaklaşım ile perakendecilik, tüketicilerin ihtiyaç duydukları malların tüketicilere küçük miktarlarda satışı veya pazarlanması faaliyetinin çok ötesinde, tüketici deneyimlerini planlayıp yöneten ve tüketicilere benzersiz deneyimler geliştirerek sunan, tüketicilere fonksiyonel, duygusal, sosyal ve deneyimsel değerler sunan, eğlenme, öğrenme ve boş zaman değerlendirme ile alışveriş yapma imkânlarını bütünleştiren faaliyetler bütünü olarak tanımlanmaktadır.


12. Soru

Deneyimsel perakendecilik ile geleneksel perakendecilik arasındaki farklılıklar nelerdir?

Cevap

Geleneksel perakendecilikte ürün özellikleri ve yararları ön plandadır, deneyimsel perakendecilikte müşteri deneyimi ön plandadır. Geleneksel perakendecilik ürün kategorilerini ve rekabeti tanımlar, deneyimsel perakendecilik her ürünle ilgili tüketim durumlarını inceler. Geleneksel perakendecilik tüketicilere rasyonel karar alıcılar olarak bakar, deneyimsel perakendecilik tüketicilere duygusal karar alıcılar olarak bakar.


13. Soru

Perakendecilik fonksiyonları nelerdir?

Cevap

? Ürün ve hizmet çeşitlendirme, ? Küçük miktarlarda satma, ? Stok bulundurma, ? Hizmet sağlama ? Bilgi paylaşımıdır.


14. Soru

Perakendeciler fonksiyonlarını yerine getirirken tüketicilere hangi faydaları sağlarlar?

Cevap

Perakendeciler yer, zaman, mülkiyet ve şekil faydası sağlarlar. ? Yer faydası: Perakendecilerin ürünleri veya hizmetleri tüketiciye istediği veya ihtiyaç duyduğu yerde sağlamasıdır. ? Zaman faydası: Perakendecilerin ürünleri veya hizmetleri tüketiciye istediği veya ihtiyaç duyduğu zamanda sağlamasıdır. ? Mülkiyet faydası: Perakendecilerin ürünleri veya hizmetleri tüketiciye kredi ile satarak ürünün bedelinin ödenmesini vadelendirmesine rağmen mülkiyetini anında devretmesidir. ? Şekil faydası: Perakende mağazaların sattıkları ürünleri monte etmek ve konfeksiyon ürünlerini daraltmak, boyunu kısaltmak gibi yararlar sağlamasıdır.


15. Soru

Dağıtım sistemi içinde perakendeciğin önemi nedir?

Cevap

Dağıtım kanalı üyesi olarak perakendeci, üretici açısından üreticinin istek ve çıkarları doğrultusunda çalışan satış temsilcisi; nihai tüketici açısından ise, tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarını yerine getiren satın alma temsilcisi olarak iki yönlü ve çok önemli fonksiyonları yerine getirmektedir.


16. Soru

Üreticilerin satış temsilcisi olarak perakendeciliğin fonksiyonları nelerdir?

Cevap

? Pazar bilgisi sunar ? Tüketici isteklerini iletir ? Mallarının tutundurulmasını sağlar ? Çeşitlilik sağlar ? Malları depolar ? Müşterilerle görüşür ? Finansman sağlar ? Malların sahipliğini üstlenir ? Riski paylaşır


17. Soru

Tüketicilerin satın alma temsilcisi olarak perakendeciliğin fonksiyonları nelerdir?

Cevap

? İstekleri karşılar ? Malların miktarlarını ayarlar ? Malları depolar ? Çeşitlilik sağlar ? Malların taşınmasını sağlar ? Finansman sağlar ? Malların hazırlanmasını sağlar ? Mallara garanti sağlar ? Riski paylaşır


18. Soru

Perakende mağazaları ne demektir?

Cevap

Dağıtım sürecinin son aşamasında yer alan perakende mağazaları, ürünlerin ve hizmetlerin tüketicilere sunulduğu satış noktaları olarak tanımlayabiliriz.


19. Soru

Perakendeciler mağazasız hangi ortamlarda satış yapabilirler?

Cevap

Perakendeciler satışlarını telefon, posta, TV, internet ve yüz yüze satış yapan satış elemanları gibi mağazalar dışındaki araçlardan da yararlanarak gerçekleştirebilirler.


20. Soru

Perakendecileri, üreticiler ve toptancılar gibi kuruluşlardan ayıran özellikler nelerdir?

Cevap

? Perakendecilerin müşteri başına ortalama satış miktarı, üreticilerinkinden çok daha azdır. ? Tüketiciler genellikle duygusal güdülerle hareket ederek planlanmamış satın alımlarda bulunurken, üreticiler ve diğer endüstriyel alıcılar alımlarında daha planlı ve sistemli olarak hareket edebilirler. ? Genellikle perakendecilikte satışın gerçekleşmesi için müşteriler mağazaya gelirken, üreticilerde satışın gerçekleşmesi için satış elemanları bu müşterileri ziyarete gider. ? Tüketicilerin çoğu kez teknik özellikleri hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmaları mümkün değildir, Oysa endüstriyel alıcılar, genellikle satın alacakları ürünler konusunda yeterli teknik bilgiye sahiptirler ? Perakendecilerin alıcılarının yani müşterilerinin sayısı, endüstriyel satıcılara göre çok daha fazladır.


21. Soru

Ülkemizde perakendecilik sektöründe geleneksel yapıdan organize yapıya doğru bir dönüşüme ivme kazandıran faktörler nelerdir?

Cevap

? Uzmanlaşma; belli ürünlerde uzmanlaşmış satış noktalarının artışı ? Ekonomik büyüme ve serbest piyasa ekonomisinin etkisiyle iç piyasaya yabancı mal ve hizmet akışının hızlanması ? Teknolojik gelişim ve yeni teknolojilere ulaşımdaki kolaylık ? Uluslararası perakendecilerin Türkiye pazarına verdikleri önemin artması ? Yerli firmaların farklı ticari işleyiş yöntemleri ile tanışması ? Türkiye’deki kişi başına kullanılabilir gelirdeki artış, farklı tüketim eğilimleri, orta ve üst sınıfın tercihlerindeki farklılık


22. Soru

Geleneksel perakendeciler ile organize perakendeciler arasında farklılıklar nelerdir?

Cevap

Bu farklılıklar şunlardır: Geleneksel perakendecilerin uzmanlaşmadan faaliyetini sürdürdüğü için organize perakende sektöründeki perakendecilere göre müşterilerine sunduğu aynı üründeki fiyat farkı yüzde 20– 30 oranında daha yüksektir. Bunun nedeni ise, verimlilik ve ölçek ekonomisidir. Söz konusu verimsizliğe rağmen, geleneksel perakendecilerin ticari faaliyetlerini devam ettirmesi pek çok kez kayıt dışı enstrümanları kullanarak mümkün olabilmektedir. Günümüzde tüketicilerin çoğunun alınan hizmet ve ödenen bedel konusunda duyarlı olması nedeniyle en azından alımlarının büyük bölümü için, alışveriş ettikleri geleneksel satış noktalarını bırakmaktadırlar. Geleneksel perakendecilerden belirli bir alana odaklanarak uzmanlaşanların ise mağazalarında binlerce farklı çeşidi ucuz fiyatlarla sunabilen ulusal ve uluslararası organize perakendecilere rağmen son derece başarılı olabildikleri görünmektedir. Hatta zamanla organize perakende kategorisine geçebilmektedir.


23. Soru

Sektör performansını değerlendirmede ilk dikkate alınan kriterler nelerdir?

Cevap

? Ciro indeksi (bir önceki döneme göre organize perakende cirolarındaki artış (gıda ve gıda dışı) ? Tüketici güven indeksi ? Tüketici beklenti indeksi ? m2 indeksi (organize perakende sektörünün satış alanı metrekare gelişimi) ? m2 başına ciro indeksi (cirolarda görülen artış veya azalış) ? Toplam çalışan sayısı indeksi (bir önceki döneme göre istihdamdaki artış) ? Fiş sayısı


24. Soru

Perakendeciliğin ekonomik etkileri nelerdir?

Cevap

Perakendecilik, sadece kendi alanını değil, imalat sektörünü de etkilemektedir. Hizmet sektörü içerisinde yer alan perakendecilik, dolayısıyla tüm ekonomiyi etkilemektedir. Perakendeciler yaptıkları perakende satışlar, oluşturdukları istihdam alanları, diğer sektörlere etkisi, verimlilik artışı, göreli fiyat düşüşleri, kayıt dışılığın azaltılması ve ürün/hizmet kalitesinde artış gibi konularda katkıda bulunmaktadır.


25. Soru

Perakendecilik diğer hangi sektörlere nasıl etki etmiştir?

Cevap

Perakendeciliğin etki alanı oldukça geniştir. Tedarik zinciri içindeki kilit rolü dolayısıyla tarıma, tedarikçisi imalat işletmelerine, dağıtım-lojistik kanallarına ve perakendecilere hizmet veren birçok sektöre doğrudan etki edebilmektedir. Özellikle organize perakendeciliğin gelişmesi, lojistik, catering/temizlik/güvenlik, bankacılık, inşaat ve depolama hizmetlerinin de gelişmesini sağlamaktadır.


26. Soru

Perakendeciliğin istihdama etkisi nasıldır?

Cevap

Perakendecilik ekonomiye sağladığı önemli katkılardan biri de, diğer sektörlerden daha fazla istihdam olanağı yaratmasıdır. Kriz dönemlerinde ve sonrasında ekonomide yaşayan önemli sorunlardan biri, işsizliktir. Bu anlamda krizin ardından perakende sektörünün canlanması, alışveriş merkezlerinin sayısının giderek artması ile birlikte istihdam olanakları da artmaktadır.


27. Soru

Perakendeciliğin verimliliklerini artırması nasıl bir etki yaratır?

Cevap

Perakendeciler verimliliklerini artırma yoluyla da ekonomiye önemli katkıda bulunurlar. Maliyetlerinde sağlayacakları tasarruflar yoluyla perakendecilerin verimliklerindeki küçük bir değişme, ekonomi v tüketici üzerinde çok büyük etkilere yol açabilir.


28. Soru

Türkiyeyi ulusal ve uluslararası perakende yatırımcılarının çekim odağı yapan unsurlar nelerdir?

Cevap

Kişi başına özel tüketim harcamalarının artışı, genç nüfusun ağırlıkta olması ve ekonomik göstergelerin güçlü ve istikrarlı olması gibi faktörler sayılabilir. Bunlar Türkiyeyi küresel süpermarket zincirleri, moda perakendecileri ve çeşitli diğer perakendeciler için popüler bir çekim merkezi yapmıştır.


29. Soru

Yabancı yatırımların gelmesi ülkemiz veya sektör açısından ne gibi yararlar sağlar?

Cevap

Yabancı yatırımların gelmesi, ülkemizde perakende sektörünün sermaye, teknoloji, yönetim, firmaların yeniden yapılandırılması gibi konularda gelişmesini sağlar. Bu tür gelişmelerin etkisi, sadece perakendecilik sektöründe değil, hizmet sektörünün birçok alanına da yansımaktadır. Bu yansımalar, doğal olarak ekonomimizi de olumlu yönde etkilemektedir.


30. Soru

Perakendecilik sektörü kayıt dışılığı nasıl etkilemektedir?

Cevap

Organize perakendecilerin, hem tedarikte hem de satışta yaptıkları tüm işlemleri belgelendirmeleri ve istemeden hemen fiş veya fatura vermeleri elde ettikleri gelirin vergisini ödemeyi sağlamaktadır. Ayrıca, tedarikçilerinden de ürünleri fatura karşılığı tedarik etmektedirler. Böylece tedarikçiler de sattıkları ürünlerin vergisini ödemekteler. Kredi kartı kullanımı, kasa fişi, ürün tedarikinde kesilen faturalar, sigortalı çalışan personel, ürün etiketleme, ambalaj atığı kontrolü gibi araçlar yöntemiyle sektörde kayıtlılık sağlanmaktadır.


31. Soru

Perakendecilik ürün/hizmet kalitesine nasıl bir etki yapmaktadır?

Cevap

Perakendeciler, tedarikçilerine bu konularda eğitimler vermektedir. Belirli kalite standardının altında olan tedarikçilerle ya çalışmamakta veya yaptırım uygulayabilmektedirler. Bu yüzden tedarikçiler, hem maliyet hem de kalite yönünden kendilerini iyileştirmek zorunda kalmaktadırlar. Elbette böyle bir uygulama da tüketicilerin daha kaliteli ürünleri daha uygun fiyata satın almasını sağlamaktadır.


32. Soru

Perakendeciliğin sosyal katkıları nelerdir?

Cevap

Gün boyu yoğun iş temposunda çalışan tüketicilerin eğlenebilecekleri, dinlenebilecekleri ortamlar yaratmaları örnek gösterilebilir. Birçok ihtiyacını bir arada karşılamak için AVMlere gelen tüketiciler, buralardaki sosyal etkinliklere de katılmaktadırlar. Çocukların eğlenebileceği çocuk parkları, kafeler, sinema veya tiyatro salonları, sergi salonları ve pek çok etkinliğin sunulduğu, boş zaman değerlendirme, eğlenme ve alışveriş yapma mekânları haline gelmişlerdir.


33. Soru

Perakendecilikte hangi görevler yer alır?

Cevap

? Alışveriş Merkezleri Yöneticiliği ? Mağazalar Koordinatörü ? Satın Alma Yöneticisi ? Mağaza Yöneticisi ? Mağaza Yöneticisi Yardımcısı ? Bölüm Yöneticisi ? Bölüm Yönetici Yardımcısı ? Grup Yöneticisi ? Kategori Yöneticisi ? Ürün Yöneticisi ? Halkla İlişkiler Yöneticisi ? Müşteri İlişkileri Yöneticisi ? Gıda Mühendisleri ? Satış Gücü (Satış Elemanları) ? Depo Sorumlusu ? Bilgisayar uzmanları ? Bilgi Madenciliği ? Enformasyon-Bilgi Mühendisi


34. Soru

Perakendecilikte teknolojinin önemi nedir?

Cevap

Perakendeciler bilişim teknolojilerinden yararlanarak hem tedarikçileri ile hem de müşteri ile ilişkilerini etkin bir şekilde yönetebilmektedirler. Teknoloji sayesinde mağaza faaliyetlerinde stok kontrol, zincir mağazalarda şubeler arası bilgi paylaşımı ve müşterileri ile etkileşim gerçekleşebilmektedir. İnternetten perakendecilik, mobil perakendecilik, sosyal medya ortamlarından iletişim, akıllı market arabaları, kasiyersiz kasa, dokunmatik ödeme, akıllı bilgi terminalleri, akıllı stok kontrol sistemleri gibi yeni perakende formatları, mağazalı perakendecileri rekabet edebilmek için farklı teknolojiler kullanmaya yöneltmektedir.


35. Soru

Ekonomik kriz, daralan ekonomiler ve azalan tüketim harcamaları perakendeciliği nasıl etkiler?

Cevap

Ekonomik durgunluktan en fazla etkilenen sektör perakendecilik sektörü olmuştur. Kriz ile birlikte tüketici gelirlerinin azalması, işsizlik oranının yükselmesi gibi faktörler, bazı perakendeciler için yeni fırsatlar oluştururken, bazıları için tehdit oluşturmuştur. Bu dönemlerde sınırlı gelirlerini en uygun şekilde harcamayı planlayan tüketiciler için indirim mağazaları tercih edilen perakendecilerdir. Böyle dönemlerde kimi mağazalar kapanmakta, kimileri çalışan çıkarmakta, kimileri de maliyetlerinden tasarruf sağlayarak ve bunu tüketicilerine yansıtarak faaliyetlerini sürdürmeye çalışmaktadır.


36. Soru

Perakendecilik çemberi kavramı nedir?

Cevap

Perakendecilik ile ilgili inovasyonların birçoğu kısmen perakendecilik çemberi kavramı ile açıklanmaktadır. Bu kavrama göre, ilk olarak pazara düşük fiyatla, düşük faaliyet maliyetleriyle ve düşük kar marjı ile giren perakendeciler, zaman içinde faaliyet maliyetleri artan ve buna bağlı olarak fiyatları yükselen perakendeciler konumuna gelebilirler. Bu aşamaya gelmiş perakendeciler, yerini başka yeni perakende formatlarına bırakmak zorunda kalırlar. Günümüzde, süpermarket ve hipermarketlerin yerine indirim marketlerinin geçmeye çalışması gibi.


37. Soru

Perakende yakınlaşmalar ne demektir? Etkileri nelerdir?

Cevap

Tüketicilerin, ürünlerin, fiyatların ve perakendecilerin benzerlikleri, perakende yakınlaşması olarak adlandırılmaktadır. Farklı perakendeci türleri aynı ürünleri, aynı fiyatta ve aynı tüketicilere satmaktadırlar. Böyle yakınlaşmalar, perakendeciler için daha yoğun rekabet ve farklı perakendeci türlerinin ürün çeşitlerini farklılaştırmada daha fazla zorlanması anlamına gelmektedir.


38. Soru

Mega perakendeciler hangi yollarla oluşmaktadırlar?

Cevap

Dikey pazarlama sistemleri, şirket birleşmeleri ve devir almalar yoluyla mega perakendeciler ortaya çıkmaktadır.


39. Soru

Yoğunlaşma ne demektir?

Cevap

Şirket birleşmeleri veya devir almalar yoluyla sektördeki rakiplerin sayısının azalması anlamına gelmektedir.


40. Soru

Mağazasız alışveriş yöntemlerine örnekler nelerdir?

Cevap

Televizyondan, telefondan, mobil telefonlardan, posta yoluyla sipariş vermeden, internet yoluyla alışveriş yapmaya kadar uzanan birçok mağazasız alışveriş seçeneği ortaya çıkmıştır.


41. Soru

Yeşil Perakendecilik nedir?

Cevap

Perakendecilerin, çevreye duyarlı mağazalar inşa etmekle başlayan ve tasarımı, dekoru, kullandıkları malzemeleri, faaliyetleri, tedarikçileri, ürünleri, promosyonları ile akla gelebilecek her alanda çevreci olma yönünde girişimleridir. Perakendecilik faaliyetlerinde, daha az enerji ve su tüketerek, daha az karbon salınımı ve geri dönüşebilir ürünlerin kullanımı ile mümkün olduğu kadar çevreye az zarar vermeye çalışmaktadırlar.


42. Soru

Yeşil perakendecilik uygulamalarının yararları neler?

Cevap

Bunların başında çevre dostu ürünleri satın almak isteyen tüketicileri çeker. Ambalajlama, elektrik, su vb. maliyetleri düşer. Belki de hepsinden önemlisi rakiplerine karşı bir farklılaşma aracı olabilir.


43. Soru

Küresel perakendeciliği zorlayan dezavantajlar neler?

Cevap

? Değer yaratma ? Nakit zengini ama yatırım özürlü ? Küreselleşmeye tepki ? Teknoloji ile pazara şeffaflığın gelişi ? Dijital yakınsama ? Küresel tüketici ve çalışanın değişen yüzü ? Büyüyen küresel orta sınıf ? Yaşam tarzı markalandırması


44. Soru

Kanaldaki gücün üreticiden perakendeciye kaymasına sebebi nedir?

Cevap

Son yıllarda büyük ölçekli perakendecilerin sayısının giderek artması, kanaldaki gücün üreticiden perakendeciye kaymasına sebep olmuştur.


45. Soru

Fonksiyonel yaklaşım bağlamında perakendecilik nasıl değerlendirilmiştir.?

Cevap

İlk dönemlerde perakendecilik kavramı, klasik bir dağıtım kanalı faaliyeti olarak görülmüştür. Aynı
zamanda bu yaklaşım, fonksiyonel yaklaşım olarak da adlandırılabilir. Bu anlamda perakendecilik,
"üretilen malların üretim noktalarından tüketicilere ulaştırılmasını sağlayan ve böylece malların taraflar
arasında fiziksel olarak değişiminin gerçekleşmesine yardımcı olan ve dağıtım maliyetlerini azaltmaya
odaklı klasik bir aracılık faaliyeti olarak değerlendirilmiştir. Bu yaklaşımla perakendecilik, “nihai
tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarını karşılayan mal ve hizmetlerin satışını kapsayan dağıtım faaliyetinin özel
bir şekli” olarak tanımlanmıştır.


46. Soru

Perakendecilik hangi aşamalardan geçmiştir?

Cevap

Perakendecilik fonksiyonel yaklaşım, satış odaklı yaklaşım, pazarlama odaklı yaklaşım, değişim işlemine odaklı yaklaşım, değer odaklı yaklaşım, deneyim odaklı yaklaşım aşamalarından geçmiştir.


47. Soru

Deneyim odaklı yaklaşım ile perakendecilik nasıl tanımlanır?

Cevap

Deneyim odaklı yaklaşım ile perakendecilik, "tüketicilerin ihtiyaç duydukları malların tüketicilere küçük miktarlarda satışı veya pazarlanması faaliyetinin çok ötesinde, tüketici deneyimlerini planlayıp yöneten ve tüketicilere benzersiz deneyimler geliştirerek sunan, tüketicilere fonksiyonel, duygusal, sosyal ve deneyimsel değerler sunan, eğlenme, öğrenme ve boş zaman değerlendirme ile alışveriş yapma imkânlarını bütünleştiren faaliyetler bütünü" olarak tanımlanmaktadır.


48. Soru

Geleneksel perakendecilikte ve deneyimsel perakendecilikte hangi görüş farklılığı vardır?

Cevap

Geleneksel perakendecilikte, tüketicilerin rasyonel karar verdiği yönündeki görüş hakimdir. Oysa deneyimsel perakendecilikte tam tersine tüketicilerin duygusal karar alıcılar olduğu yönündeki görüş hakimdir.


49. Soru

Dağıtım kanalında yer alma amaçları tüketicilere yönelik çeşitli faaliyetleri yerine getirmektir. Bu fonksiyonları ana başlık altında sıralayınız.

Cevap

Dağıtım kanalında yer alma amaçları tüketicilere yönelik çeşitli faaliyetleri yerine getirmektir. Bu fonksiyonların ana başlıkları;

• Ürün ve hizmet çeşitlendirme,
• Küçük miktarlarda satma,
• Stok bulundurma,
• Hizmet sağlama ve
• Bilgi paylaşımıdır.


50. Soru

Perakendeciler perakendecilik fonksiyonlarını  yerine getirerek tüketiciler için hangi faydaları sağlar?

Cevap

Yer faydası: Perakendecilerin ürünleri veya hizmetleri tüketiciye istediği veya ihtiyaç duyduğu yerde sağlamasıdır.
Zaman faydası: Perakendecilerin ürünleri veya hizmetleri tüketiciye istediği veya ihtiyaç duyduğu zamanda sağlamasıdır.
Mülkiyet faydası: Perakendecilerin ürünleri veya hizmetleri tüketiciye kredi ile satarak ürünün bedelinin ödenmesini vadelendirmesine rağmen mülkiyetini anında devretmesidir.
Şekil faydası: Perakende mağazaların sattıkları ürünleri monte etmek ve konfeksiyon ürünlerini daraltmak, boyunu kısaltmak gibi yararlar sağlamasıdır.


51. Soru

Ülkemizde perakendecilik sektöründe geleneksel yapıdan organize yapıya doğru bir dönüşüm söz konusudur. Bu gelişmeye ivme kazandıran faktörler nelerdir?

Cevap

Ülkemizde de perakendecilik sektöründe geleneksel yapıdan organize yapıya doğru bir dönüşüm söz
konusudur. Bu gelişmeye ivme kazandıran faktörler şunlardır (Demir, 2007):

• Uzmanlaşma; belli ürünlerde uzmanlaşmış satış noktalarının artışı
• Ekonomik büyüme ve serbest piyasa ekonomisinin etkisiyle iç piyasaya yabancı mal ve hizmet
akışının hızlanması
• Teknolojik gelişim ve yeni teknolojilere ulaşımdaki kolaylık
• Uluslararası perakendecilerin Türkiye pazarına verdikleri önemin artması
• Yerli firmaların farklı ticari işleyiş yöntemleri ile tanışması
• Türkiye’deki kişi başına kullanılabilir gelirdeki artış, farklı tüketim eğilimleri, orta ve üst sınıfın
tercihlerindeki farklılık


52. Soru

Ülkemizde organize perakende pazar hangi yılda, hangi miktarla en yüksek seviyeye ulaşmıştır?

Cevap

Organize perakende pazar, 100.4 milyar dolar ile 2010 yılında en geniş hacme ulaşmıştır.


53. Soru

Sektör performansı, gıda ve gıda dışı ve ayrıca, sektör alt gruplarına göre yapılmaktadır. Sektör performansını değerlendirmede ilk dikkate alınan kriterler nelerdir?

Cevap

Sektör performansı, gıda ve gıda dışı ve ayrıca, sektör alt gruplarına göre yapılmaktadır. Sektör performansını değerlendirmede ilk dikkate alınan kriterler şunlardır:
• Ciro indeksi (bir önceki döneme göre organize perakende cirolarındaki artış (gıda ve gıda dışı)
• Tüketici güven indeksi
• Tüketici beklenti indeksi
• m2 indeksi (organize perakende sektörünün satış alanı metrekare gelişimi)
• m2 başına ciro indeksi (cirolarda görülen artış veya azalış)
• Toplam çalışan sayısı indeksi (bir önceki döneme göre istihdamdaki artış)
• Fiş sayısı


54. Soru

Perakendecilerin ekonomiye katkıları nelerdir? 

Cevap

Perakendeciler yaptıkları perakende satışlar, oluşturdukları istihdam alanları, diğer sektörlere etkisi, verimlilik artışı, göreli fiyat düşüşleri, kayıt dışılığın azaltılması ve ürün/hizmet kalitesinde artış gibi konularda katkıda
bulunmaktadır.


55. Soru

Yabancı yatırımların gelmesi ülkemiz veya sektör açısından ne gibi yararlar sağlar?

Cevap

Yabancı yatırımların gelmesi, ülkemizde perakende sektörünün sermaye, teknoloji, yönetim, firmaların yeniden
yapılandırılması gibi konularda gelişmesini sağlar. Bu tür gelişmelerin etkisi, sadece perakendecilik sektöründe değil, hizmet sektörünün birçok alanına da yansımaktadır. Bu yansımalar, doğal olarak ekonomimizi de olumlu yönde etkilemektedir.


56. Soru

Perakendecilik sektöründe kariyer fırsatlarını olumlu yönde etkileyen konular nelerdir?

Cevap

Günümüzde perakendecilik sektörü gerek girişimcilere gerekse bu alanda çalışmayı düşünenlere çok
çeşitli iş fırsatları ortaya çıkarmaktadır. Özellikle, perakendeciliğin emek yoğun yapısı, her yıl yeni yeni
perakendeci türlerinin ortaya çıkması ve perakendecilerin sayısının giderek artması gibi faktörler bu
fırsatları olumlu yönde etkileyen konulardır.


57. Soru

Planet Retail kriz döneminde cirosunu en hızlı artıran 100 şirketin listesini açıklamıştır. Bu listedeki şirketlere genel olarak bakıldığında üç grupta toplamak mümkündür. bu gruplar nelerdir?

Cevap

Planet Retail kriz döneminde cirosunu en hızlı artıran 100 şirketin listesini açıklamıştır. Bu listedeki şirketlere genel olarak bakıldığında üç grupta toplamak mümkündür. Birincisi, rakiplerini satın alarak büyüyenler; ikincisi, çok sayıda mağaza açarak organik olarak büyüyenler; üçüncüsü ise, mevcut mağazalarında verimliliklerini iyileştirip satışlarını artırarak büyüyenlerdir.


58. Soru

"Perakende yakınlaşması" nedir?

Cevap

Farklı perakendeci türleri aynı ürünleri, aynı fiyatta ve aynı tüketicilere satmaktadırlar. Örneğin bir fritözü(elektrikli kızartma tenceresi) departmanlı mağazadan, elektronik süpermarketinden, ev gereçleri satan mağazalardan, indirim mağazalarından hatta internet sitesinden satın alabilirsiniz. Tüketicilerin, ürünlerin, fiyatların ve perakendecilerin bu benzerlikleri, "perakende yakınlaşması" olarak adlandırılmaktadır. Böyle yakınlaşmalar, perakendeciler için daha yoğun rekabet ve farklı perakendeci türlerinin ürün çeşitlerini farklılaştırmada daha fazla zorlanması anlamına gelmektedir.


59. Soru

Çoklu kanal perakendeciliğine örnek veriniz.

Cevap

Son yıllarda sıkça adını duymaya başladığımız Morhipo, Trendyol gibi online mağazalar aynı zamanda bildiğimiz mağazalı perakendecilerin online uygulamalarıdır. Örneğin, Markofoni, 5 milyonu aşkın kullanıcılarının olduğunu ve bunun %70'inin kadın olduğunu belirmektedir.


60. Soru

Bazı perakendeciler yeşil perakende mağazaları inşa ederek bu konudaki hassasiyetlerini göstermeye
çalışmaktadırlar. Bir binanın yeşil olabilmesi için bazı kriterleri taşıması gerekmektedir. Bu kriterler nelerdir?

Cevap

Bazı perakendeciler yeşil perakende mağazaları inşa ederek bu konudaki hassasiyetlerini göstermeye
çalışmaktadırlar. Bir binanın yeşil olabilmesi için bazı kriterleri taşıması gerekmektedir. Bu kriterler;
tasarım, arazi kullanımı, su kullanımı, enerji kullanımı, sağlık ve konfor, malzeme ve kaynak kullanımı,
işletme ve bakım gibi unsurlardan oluşmaktadır.


61. Soru

Türkiye’nin en değerli perakende markası nedir?

Cevap

Türkiye’nin en değerli perakende markası 1,2 milyar dolarlık marka değeri ile BİM olmuştur.


62. Soru

Perakende sektöründe dünyanın en değerli markası nedir?

Cevap

Dünya çapındaki perakendecilerin birçoğu Amerika kaynaklıdır. Brand Finance’in yaptığı değerlendirmelere göre perakende sektöründe dünyanın en değerli markası 38,3 milyar dolar marka değeri ile Walmart olmuştur.


63. Soru

Türkiye'nin Dünya'da perakendecilik sektörü açısından cazip ülkeler arasında yer alma sebepleri nelerdir?

Cevap

Özellikle Amerika menşeli birçok perakendeci Asya ve Avrupa ülkelerinde perakende mağazalar
açmaya devam etmektedirler. Asya'da Çin pazarı, Avrupa'da ise Türkiye en cazip pazarlar arasında yer
almaktadır. Kriz sonrasında Türkiye'nin ekonomisi, coğrafik konumu ve nüfus yapısı itibariyle Dünya'da
perakendecilik sektörü açısından cazip ülkeler arasında yer aldığını söyleyebiliriz. Bu konuda Planet
Retail araştırma şirketinin raporuna göre 2010 yılında en çok mağaza açılacak 10 ülke arasında Çin
birinci sırada yer alırken Türkiye yedinci sırada yer almaktadır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v