Olaylara Müdahale Esasları Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Özel güvenlik görevlisinin başarısı nelere bağlıdır?

Özel güvenlik görevlisinin başarısı, görev alanında bulunan kişi ve eşyalara zarar gelmesini önlemesine bağlıdır. Özel güvenlik görevlisinin fiziki imkanları ve ekipmanlarının yeterli olması, olayları önleme ve bastırma için gerekli ancak yeterli olmamaktadır. İyi bir gözlem yeteneğine sahip olması, potansiyel suçluları ve olayları önceden tespit edebilme yeteneğine sahip olması gerekmektedir.

Özel güvenlik görevinde sorunlu kişiler ve dikkat edilecek hususlar hangi başlıklar altında incelenebilir?

Bu hususlar şu başlıklar altında incelenebilir:

1. Toplumda sorun yaratabilecek şüpheli durumlar ve dikkat edilecek hususlar,
2. Organize ve organize olmayan suçlular ile ilgili dikkat edilmesi gereken hususlar,
3. Şüpheli araçlar ve kontrolünde dikkat edilecek hususlar,
4. Bina kontrolünde dikkat edilecek hususlar,
5. Devriye hizmetinin yerine getirilmesinde dikkat edilecek hususlar
6. Nokta hizmetinin yerine getirilmesinde dikkat edilecek hususlar,
7. Kontrolsüz bırakılan alanlarla ilgili dikkat edilmesi gereken hususlar,
8. Hasar görmüş veya yetersiz kamu altyapılarının oluşturduğu tehlikeler,
9. İş yeri ve çevresinde özel güvenlik görevlisinin yapması gerekli hususlar

Şüphelenme, hangi durumlar çerçevesinde gerçekleşir?

Şüphelenme, genellikle aşağıdaki durumlar çerçevesinde gerçekleşir;
1. Dış Görünüş: Bir kişinin ve / veya aracın görünümünü belirtir ve farklı tarz elbise, araç tipi, renk, durum ve benzeri şeyler, ortamda sorunlu bir durumun varlığının ipuçlarını oluşturmaktadır.
2. Davranış: Bir kişi veya araç tarafından uygunsuz, yasa dışı veya tuhaf görünen açık bir eylem, özel güvenlik görevlisinin dikkat etmesi gereken hususlardır.
3. Zaman ve Mekan: Özel güvenlik görevlisinin park, depo gibi belirli bir yer hakkında bilgisine dayanarak, görev alanında belli saatlerde hangi faaliyetlerin gerçekleşeceğini bilmeli ve olağanüstü hareketliliği tespit etmelidir.
4. Bilgi: Kolluk kuvvetleri, başka memurlar veya vatandaşlardan alınan bilgiler, şüphelilerin tespiti ve yakalanmasında önem taşımaktadır.

Amerika FBI Davranış Bilimleri Ünitesi’ne göre organize suçluların temel
özellikleri nelerdir?

Amerika FBI Davranış Bilimleri Ünitesi’ne göre organize suçluların temel
özellikleri şunlardır: 

1. Hemen hemen mağdurla aynı yaşta, genellikle aynı ırkta ve erkektir.
2. Organize suçluların zeka seviyesi normal veya normalin üzerindedir.
3. Bu kategorideki suçluların hayatında bir kadın vardır. Genellikle evlidir ya da bir partneri vardır. Genellikle cinsel yönden yeterlidirler.
4. Giyimi ve vücut yapısı bakımlıdır, psikolojik bir hastalık tanısı genellikle konmamıştır.
5. Orta sınıf insanların yaşadığı bölgede yaşar ve orta sınıfın sahip olduğu araç sahibidirler. Araç temiz ve bakımlıdır. Suçlu genç yaşlarda ise genellikle bölgede sembol kabul edilen ve maço tipli araçları kullanırlar.
6. Daha önce cinsel suçlardan ya da şiddet suçlarından ceza almış olabilir.
Organize suçluların genel davranış özellikleri şunlardır:
1. Toplum içerisinde hitabeti, insanlarla ilişkileri iyidir. Arkadaş canlısı gibi görünür
ancak bir sure sonar bencil biri olduğu ve rol yaptığı anlaşılır,
2. Toplum sorunlarına duyarsızdırlar ve sadece kendi menfaatlerini düşünürler,
3. Annesi ya da ebeveyn figürü tarafından fiziki ve/veya cinsel istismara uğramıştır.
4. Suç işlemeden önce iş, para ya da kadın gibi sorunları olabilir ve silahlara düşkünlükleri vardır,
5. Çevresinde kadınlara düşkün bir erkek imajı oluştururlar, çok sayıda kadınla randevulaşmakla övünürler,
6. Sık seyahat eder, iyi araç kullanır, mağdurlarını arama sonucunda tespit eder.
7. Tehdit edildiğinde bir sure sonar saldırgan tavırlar sergiler, tartışma kültürü yoktur, kin tutar ve öfkesini dışa vurur,
8. Çok iyi rol yapar. Gözyaşları ile insanların etkilemeye çalışır ancak hatalarından ders almaz ve aynı suçu defalarca işleyebilir.
9. Mağdurla cinsel ilişkiye girmesi ve işkence yapması muhtemeldir.

10. Genellikle pornografi koleksiyonu bulunur ve dergi, sadist fantezi materyalleri
toplarlar.
11. Organize olmayan suçlular genelde olay yerinden olayı hatırlatacak eşya alırlar. Organize suçlular ise mağdurun elbise, mücevher gibi değerli eşyalarını alırlar ve fantezisinin devamı için hayatındaki başka bir kadına hediye verirler.
12. Gerçekleştirdiği olayların haber çıktılarını saklarlar, günlük haberleri takip ederler.
13. İşlediği suçlar hakkında sokak konuşmalarını öğrenmek için polisin ve özel güvenlik güçlerinin sıklıkla uğradığı mekanlarda bulunmaya çalışırlar, buralarda güvenlik güçlerine bilgi vererek yanlış yönlendirmeye çalışırlar.

Organize olmayan suçluların temel özellikleri nelerdir?

1. Organize suçlulardan farklı olarak mağdurun yaşı bu kategoride ki suçlular için
önem taşımamaktadır. Mağdur kişi yanlış yer ve zamanda olay yerinde bulunan
kişidir, genellikle suçlu ile aynı ırktandır.
2. Genellikle 17-25 yaş arası izole hayat geçirirler, genellikle bu suçlu tipi erkektir ve bekardır.
3. Zeka seviyesi ortalamanın altındadır ve anormal öğrenci olarak kabul edilmektedir,
4. Sosyo-ekonomik düzeyi orta sınıfın altındadır, Genellikle havadar bir mekanda yalnız yaşar ya da ailesi ile veya kendinden çok yaşlı kadın akrabası ile yaşamaktadır.
5. Genellikle kendi aracı yoktur ya da hurda ve eski model bir araç kullanmaktadır.
6. İkametgâhına yakın yerlerde suç işlemektedir,
7. Hırsızlık, röntgencilik, teşhircilik gibi suçlardan sabıka kaydı olabilir,
8. Toplumda ruhsal sorunları olan depresif bir kişilik olarak tanımlanırlar ve muhtemelen depresyon tedavisi görmüşlerdir.

Organize olmayan suçluların genel davranış özellikleri nelerdir?

Organize olmayan suçluların genel davranış özellikleri şunlardır:

1. Organize suçlulardan farklı olarak yalnız yaşarlar, yakın arkadaş çevresi yoktur, çekingen ve sessizdir.
2. Maddi olarak yetersizdir, kötü bir imajı vardır ve kıyafetleri eskidir.
3. Tepkilerini hemen göstermezler, kızgınlık ve korkularını içine atarlar.
4. Cinsel yönden yetersizdirler ve hiç ilişkiye girmemiş olabilirler.
5. Cinsel ihtiyaçlarını pornografi, iç çamaşır hırsızlığı, mastürbasyon gibi tek başına yapılan aktiviteler ile tamamlama eğilimi içerisinde olurlar.
6. İstenmeyen gebelik sonucu dünyaya gelmiş olabilirler.
7. Babasının sürekli işi olmayabilir ve küçüklüğünde aşırı disiplin içerisinde büyümüş olabilir.
8. Medyayı takip etmezler, kurnaz değillerdir.
9. Suçu planlı işlemez, çılgınlık ruh hali ile aniden saldırır, mağdura şiddet uygulayarak anında etkisiz hale getirmeye çalışır.
10. Genellikle saldırdığı kişi ile ilişkiye girme, cesede eziyet etme, ısırma davranışlarında bulunurlar.
11. Olay yerine yakın mesafede yaşarlar ve cesedi gizlemeye çalışmazlar,
12. Bu tarz kişiler suç işledikten sonra genellikle aşırı alkol alma ya da ilaç kullanma gibi önemli davranış değişiklikleri gösterirler.
13. Organize olmayan suçlular, organize suçluların aksine olay yerinden değerli eşya değil anı olması için herhangi bir eşya ya da elbise parçası alma eğilimi gösterirler.

Şüpheli araç ve sürücü belirtileri nelerdir?

Şüpheli araç ve sürücü belirtileri şunlardır:

1. Araç plakasının olmaması,
2. Uzun süreli park ya da kurallara aykırı park,
3. Aracın olağan dışı tozlu veya kirli olması,
4. İç mekan görünümünü engelleyen renkli camlar,
5. Araç içinin dağınık olması,
6. Araç ağırlığına göre aşırı alçak lastikler,
7. Araç üstünde bulunan delikler, pas, karışık boya, dolgu maddeleri,
8. Açıkta kalan tel ya da kablo,
9. Kritik öneme sahip mekanlara yakın park edilmesi,
10. Araçta fazla anten bulunması, sıvı sızdırması, araç içinden gübre, propan gibi şüpheli kokuların gelmesi,
11. Sürücünün aşırı terlemesi ya da sinirlilik hali,
12. Araç içindeki şüpheli paketler,
13. Araç plakalarının eksik olması.

Şüpheli araçların kontrolünde özel güvenlik elemanları nasıl davranmalıdır?

1. Arama esnasında özel güvenlik görevlisi öncelikle kendi can ve iş güvenliğini sağlamalı, sakin ve dikkatli olmalıdır.
2. Özel güvenlik alanına giriş-çıkış yapan tüm araçlar kaydedilmelidir.
3. Park yerleri gezilmeli ve çalıntı araç olup olmadığı kontrol edilmelidir.
4. Aynı noktada uzun sure park eden araçlar ile her gün aynı yerde park eden araçlar kontrol edilmelidir,
5. Terör faaliyetlerinde kullanılan araçlar genellikle çalıntı ve kayıp araç oldukları
için, araç tescil bilgileri kontrol edilmeli, plaka kontrolü yapılmalıdır.
6. Araç kontrolleri esnasında sürücünün ya da araçta bulunan kişilerin aşırı terlemesi veya sinirli hareketlerde bulunması suçluluk belirtisidir ve kimlik kontrollerinin yapılmasına özen gösterilmelidir.
7. Çalıntı araçlarda genellikle bir zorlama unsuru bulunur. Bu nedenle araç camlarında kırık, kapılarda zorlama belirtisi olup olmadığı kontrol edilmelidir.
8. Aşırı alçak lastikli araçların bomba yüklü olma ihtimali bulunduğu için yükleri
kontrol edilmelidir.
9. Araç içerisinde silah, suç aletleri, şüpheli kokuların varlığı kontrol edilmelidir.

Özel güvenlik görevlilerinin bina kontrollerinde dikkat etmeleri gereken hususlar nelerdir?

Özel güvenlik görevlilerinin bina kontrollerinde dikkat edecekleri başlıca hususlar
şunlardır:

1. Terör saldırısı veya doğal afetlerde binanın boşaltılmasına yönelik tahliye prosedürü iyi öğrenilmeli ve kriz merkezi ile temasa geçilmelidir.
2. Bina ile ilgisi olmayan kişiler gözlenmeli, mümkünse çevreden uzaklaştırılmalıdır.                                                                                          3. Binada çalışan temizlik işçileri ve mesai saatleri iyi incelenmeli, görevlilerin girebileceği ve giremeyeceği yerlere dikkat edilmelidir.
4. Bina kontrolü öncesinde iç ve dış aydınlatmalar yeterli olmalıdır.
5. Binalarda az kullanılan bölgelerde (depo, tuvaletler, çöp bidonları, asansör boşlukları vb) kişilerin saklanması ya da bomba benzeri sabotaj malzemelerini koyması kolay olacağı için bu alanlar daha sık kontrol edilmelidir.
6. Kişi ve mal giriş çıkışlarında prosedüre uyulması sağlanmalıdır.
7. Bina ve tesislerde belirlenen sigara içme yerleri dışında sigara içilmesine müsaade edilmemelidir.
8. Dükkan veya binalardaki camlarda kırık veya çatlak olup olmadığı kontrol edilmelidir.
9. Bina kapı ve pencerelerinde zorlama ve kırılmanın varlığı kontrol edilmelidir,
10. Bina içerisinde yabancı şahısların tespiti halinde amirine ve kolluk kuvvetlerine bilgi vermeli, destek ekipler gelene kadar korunaklı bir mesafede gözlem yapmaya devam etmelidir.
11. Yangın, deprem gibi tabi afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki iş yeri ve konutlara girilmelidir.
12. Tatil günleri veya mesai saatleri dışında binada bulunan açık kapıyla ilgili olarak amire bilgi verilmeli, kapının kilitlenmesi gerekiyor ise iş yeri sahibine haber verilmeli, eğer kapı görevli tarafından kapatılıyor ise rapor tutulmalı veya iş yeri sahibine not bırakılmalı, hırsızlık gerçekleşmiş ise amire ve kolluk kuvvetlerine haber verilmelidir.

Devriye görevinin temel amacı nedir?

Devriye görevinin temel amacı, görev alanı içindeki bölgeleri denetlemek, can ve mal kaybına yol açması muhtemel durumları tespit edip raporlamak, vatandaş çağrılarına yanıt vermek ve acil durumlara müdahalede bulunmak, genel emniyeti ve caydırıcılığı sağlamak ve işlenen suçların faillerinin takibi ve delillerin kolluk kuvvetlerine emniyet içerisinde ulaştırılmasını sağlamaktır.

Sorumluluk alanı içerisinde devriye görevi kaç şekilde yapılabilir?

Sorumluluk alanı içerisinde devriye görevi araba, yürüyerek ya da bisiklet ile gerçekleşebilir. Yaya gerçekleştirilen devriye görevinin avantajları; vatandaşa yakın temas sağlaması, kalabalık ortamlarda daha rahat hareket alanı sağlaması, yakın müdahaleye ve olay sonrası tedavi hizmetine imkan vermesidir. Yaya devriyenin dezavantajı ise devriye alanının sınırlı olması, takip olanağının sınırlı olması ve iletişim olanaklarının kısıtlı olmasıdır.
Motorlu devriye hizmeti ise daha ekonomiktir, daha yüksek hız ve hareketlilik sağlar ve özel güvenlik görevlisini daha korunaklı bir ortamda bulunmasına imkan tanır. Vatandaşlar ile yakın temasın bulunmaması ve yakın müdahale imkanın olmaması, motorlu devriye hizmetinin dezavantajlarını oluşturmaktadır.

Devriye görevinin yerine getirilmesinin öncesi ve sonrasında özel güvenlik personelinin hangi temel hususlara dikkat etmesi gerekmektedir?

1. Devriyenin dış görünüşü ve üniforması temiz, ekipmanları eksiksiz olmalıdır.
2. Görev esnasında karşılaşılacak sorunlara müdahale esasları, görev ve sorumlulukların çerçevesi çok iyi bilinmelidir.
3. Görev bölgesini iyi tanımalıdır.
4. Görev bölgesindeki halk ile iletişimi güçlü olmalı, halkın güven ve desteğini kazanmalıdır.                                                                                                  5. Devriye sırasında bir noktada çok fazla durulmamalı, vatandaşlar ile gereksiz konuşmalardan kaçınılmalıdır.
6. Motorlu araçla yapılan devriye görevinde araçtan sık sık inilerek güzergah kontrol edilmeli, trafikte çok hızlı gidilmemeli, park halindeki araçların yanında kısa sure durulmalı ve etraf incelenmelidir.
7. Her zaman aynı güzergah dolaşılmamalı, kısa duraksamalar ve ani dönüşler ile görev çevresi iyi gözlenmeli, ücra köşe ve dönemeçlerde dikkatli hareket edilmelidir.
8. Devriye görevinde mümkün olduğunca trafiğe karşı yürümeli, binaların camlarında ve kapılarda kırık ya da zorlama olup olmadığına dikkat edilmeli ve kapı etrafında gezinen kişiler gözlemlenmelidir.
9. Gerek duyulduğunda düdük, telefon, telsiz ve silah atışı ile ihbar yapılmalıdır.
10. Gerektiği hallerde amire, kolluk kuvvetlerine, itfaiye ve sağlık kuruluşlarına haber verebilmelidir. 

Nokta koruma hizmetinin içeriği nedir?

Nokta koruma hizmeti; kritik bölgeleri, tesisleri veya tek bir kişiyi korumak amacıyla en az bir özel güvenlik görevlisi tarafından yerine getirilen hizmettir. 

Nokta koruma hizmetinin sunumunda dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

Nokta koruma hizmetinin sunumunda, şu hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir:
1. Nokta olarak belirlenecek yerin geniş bir sahayı görmesi ve özel güvenlik görevlisinin tam teçhizatlı olarak görevde bulunması gerekmektedir.
2. Nokta hizmetinin sunulacağı alanda özel bir bölüm ayrılmadığı takdirde nokta nöbet personelinin yemek yememesi, çay ve kahve içmemesi gerekmektedir.
3. Koruma ve güvenlik şefinin bilgisi olmadan görev yerinden ayrılmamalı, koruduğu kişi veya bölgeyle ilgili ayrıntılı giriş-çıkış bilgilerine sahip olmalı, gözetleme ve dinleme yapmalıdır.
4. Görev alanına kimsenin izinsiz girmemesine dikkat etmeli, şüpheli şahısları izlemeli ve sarhoş, seyyar satıcı ve dilencileri uzaklaştırmalıdır.
5. Genel kolluk tarafından yakalanması yönünde bilgi gelen şahısları yakalayarak teslim etmelidir.
6. Görev bölgesinde gelişen olaylar hakkında amirine bilgi vermelidir.

Potansiyel tehlike oluşturan ve görev bölgesinde özel güvenlik görevlisinin dikkat etmesi gereken unsurlar hangileridir?

Potansiyel tehlike oluşturan ve görev bölgesinde özel güvenlik görevlisinin dikkat etmesi gereken unsurlar şunlardır:
1. Güvenlik tedbirleri alınmamış inşaatlar,
2. Güvenlik önlemi olmayan merdivenler,
3. Derinliği bilinmeyen veya görülemeyen su birikintileri,
4. Açıkta bırakılan yanıcı/patlayıcı maddeler,
5. Terk edilmiş araçlar,
6. Boş bırakılmış havuzlar,
7. Kontrolsüz bırakılmış su kuyuları.

Özel güvenlik personeli görev yaptığı iş yerinin fiziki mekanları ve sınırları kapsamında nelere dikkat etmelidir?

1. İş yerinin büyüklüğüne göre yeterli sayıda özel güvenlik görevlisi giriş ve çıkışları kontrol etmelidir (Gözlem, X-ray veya elle arama).
2. İş yeri içinde ve çevresinde yeterli ışıklandırmanın olduğundan emin olmalıdır.
3. Varsa güvenlik kameralarının çalıştığından emin olmalıdır. Ayrıca güvenlik kameralarından elde edilen görüntülerin olduğu ekranlar sürekli takip edilmeli asla boş bırakılmamalıdır.
4. Suç işleme potansiyeli olduğunda şüphelenilen bireyler uzak takipte izlenmeli ve gerekirse kanuni yetkiler dahilinde işlem yapılmalıdır.

Özel güvenlik görevlilerinin hızlı ve kesintisiz iletişim sağlamak amacıyla yapması gerekenler nelerdir?

1. Ekipmanlar sürekli açık tutulmalı ve kolaylıkla ulaşılabilir olmalıdır.
2. Söz konusu cihazlar taşınabilir olduğundan bataryalarında yeterli doluluk olduğu sürekli kontrol edilmeli, azalma durumunda ya yeniden şarj edilmeli ya da batarya dolusu ile değiştirilmelidir.
3. Bu ekipmanlar tercihen kulaklık ile kullanılmalıdır, zira söz konusu ekipmanları
kullanırken ellerin serbest kalması faydalı olacaktır.
4. Devriye görevi olan özel güvenlik hizmetlerinde önceden belirlenmiş aralıklarla
merkez ve/veya diğer istasyonlar sürekli bilgilendirilmelidir. Bu özel güvenlik görevlisinin durumu ve haber veremediği tehlikelerin tespiti açısında önemlidir.
5. Söz konusu ekipmanlarla yapılan görüşmelerin belirli bir süre saklanması da sonradan tespit edilecek istenmeyen durumların analizinde önem taşıyabilir.
6. Telsiz veya telefonla yapılan görüşmelerde anlaşılır ve kısa konuşmalar da oldukça önemlidir. Zira olası yanlış anlamalar gereksiz sıkıntıların doğmasına neden olabilir.
7. Bu araçlar gereksiz yere kullanılmamalıdır. Özellikle acil ihtiyaç duyulan anlarda bu iletişim kanallarının gereksiz yere meşgul edilmesinden dolayı olası tehlikeler hakkında zamanında bilgi sahibi olmak imkansız hale gelebilir.

Özel güvenlik görevlilerinin caydırıcı amaçlı kullanabilecekleri araçlar nelerdir?

Özel güvenlik personelinin taşıdığı düdük, araçlarda monte edilmiş siren ve tepe lambası, görünür yerlere yerleştirilmiş kameralar, kapı girişlerinde kurulmuş X-Ray cihazları ve detektörler görsel olarak da caydırıcı özelliğe sahiptir.
Görev bölgesinde tepe lambası çalışır vaziyette dolaşan bir devriye aracı bölgenin
kontrol altında olduğu izlenimini vererek suç işleme potansiyeli olanlar açısından caydırıcı olabilmektedir. Benzeri şekilde görünür yerlere yerleştirilen güvenlik kameraları da özellikle hırsızlar açısından önemli caydırıcı unsurlardan bir tanesidir. Bununla birlikte bina girişlerinde kullanılan X-ray cihazları ve detektörler de söz konusu ortamları ateşli silah ve kesici aletlerle girilmemesi yönünde önemli bir algı oluşturmaktadır. 

Kayıt tutmanın özel güvenlik hizmeti açısından önemi nedir?

Olağan dışı olaylar yazılı kayıt haline getirilmeli ve ileride karşılaşılabilecek olası durumlarla ilgili olarak bir bilgi havuzu oluşturmalıdır. Örneğin potansiyelin bir saldırganın veya hırsızın olay yerinde önceden keşif yapması sık rastlanılan bir durumdur.
Özel güvenlik görevlilerinin devriye ve/veya görev saatleri kayıt altında saklanmalıdır. Bu, sonradan tespit edilecek olayların çözümlenmesinde yararlı olacaktır. Aynı şekilde güvenlik kamerası kayıtları da belirli bir süre saklanmalı ve gerektiğinde yeniden izlenebilmelidir. Bunun dışında korunan yerin özelliğine göre ziyaretçilerle ilgili de kayıt tutmak faydalı olabilir. Bazı durumlarda ziyaretçinin ziyareti süresince kimliğini almak da etkili bir yöntemdir.
Yine tesisin büyüklüğü ve özelliği göz önünde bulundurularak ziyaretçilere sadece gideceklerin alanın kapısını açmaya yetkili manyetik kartlar verilmesi de kayıt tutma açısından sık kullanılan bir yöntemdir. Böylelikle hem ziyaretçinin giriş çıkışı kontrol edilir hem de yetkisiz olduğu bir bölgeye girmeye çalışması da kayıt altına alınmış olur. Benzeri şekilde çoğu zaman çalışan personel için de bu uygulama yapılabilmektedir.
Özel güvenlik görevlisinin fiziki görev alanına giren yerlerde araç plakalarının da kayıt altında tutulması gerekebilir.

Özel güvenlik görevlisinin gözlem yeteneğinin gelişmiş olmasının önemi nedir?

Bir özel güvenlik görevlisi için karşılaşılan olaylar hakkında analiz yapma ve kayıt tutma oldukça önemli bir durumdur. Bu bakımdan özel güvenlik görevlisinin gözlem yeteneğinin gelişmiş olması oldukça önemlidir. Bu gözlem yeteneği sayesinde suç işleme potansiyeli olan birisini tespit etmek veya olası bir saldırıyı önlemek mümkün olabilmektedir.