Özel Güvenlik Hizmetlerinde Güvenlik Önlemleri Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Özel koruma hizmeti sunulan kişilere karşı
gerçekleştirilebilecek başlıca eylem türleri nelerdir?

Koruma hizmeti sunulan kişilere karşı başta kişisel düşmanları olmak üzere rakipleri ve terör örgütleri tarafından farklı tür eylemler, saldırılar gerçekleştirilebilmektedir. Bu açıdan, kişisel güvenliği sağlamakla görevli olan özel güvenlik görevlileri kişi koruma hizmetinde karşılaşabilecekleri saldırı türleri konusunda bilgili olmak zorundadır. Bu genel çerçevede, özel koruma hizmeti sunulan kişilere karşı gerçekleştirilebilecek başlıca eylem türlerini altı (6) ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar şunlardır:

• Suikastlar.
• Adam kaçırma ve rehin alma.
• Haraç toplama.
• İntihar saldırıları.
• Bombalı mektup, kitap ve paketler yoluyla saldırı.
• Biyolojik unsur içeren mektup veya paketler yoluyla saldırı.

Geçmişte meydana gelen önemli suikast ve suikast
girişimlerinden bazıları nelerdir?

• Jul Sezar’ın öldürülmesi.
• ABD Başkanı Abraham Lincoln’ın 14 Nisan 1865 yılında Washington’da vurulması (Abraham
• Lincoln bir gün sonra öldü).
• Rus Çarı II. Alexander’ın 13 Mart 1881 yılında vurularak öldürülmesi.
• İtalya Kralı I. Umberto’nun 29 Temmuz 100 yılında öldürülmesi.
• ABD Başkanı John Kennedy’nin 22 Kasım 1963 yılında öldürülmesi.
• Zenci lider Malcolm’un 21 Şubat 1965 yılında New York’ta vurularak öldürülmesi.
• Hindistan Başbakanı İndra Gandi’nin 14 Nisan 1980 yılında yaralanması.
• İran Cumhurbaşkanı Ali Raci ve Başbakan Bahonar’ın 30 Ağustos 1981 yılında Tahran’da bombalı suikastta öldürülmesi.
• Mısır Devlet Başkanı Enver SEDAT’ın öldürülmesi.
• Papa II. Jean PAUL’e 13 Mayıs 1981 yılında suikast girişiminde bulunulması ve Papa’nın yaralanması.
• Lübnan’ın yeni Başkanı Beşir Cemayel’in 1982 yılında Beyrut’ta bombalı suikastta öldürülmesi.
• İndra Gandi’nin 31 Ekim 1984 yılında, kendi Sih korumaları tarafından öldürülmesi.
• İtalya Başbakanı Aldo MORO’nun öldürülmesi.
• İsveç Devlet Başkanı Olof PALME’nin öldürülmesi.
• İsrail Başbakanı İzhak Rabin’in 4 Kasım 1995’de, Tel Aviv’de fanatik bir Yahudi olan Yigal
• Amir adlı üniversite öğrencisi tarafından tabancayla öldürüldü.

Bunların yanı sıra Türkiye’de gerçekleştirilen ve kamuoyunun yakın ilgisini çeken, gündemi değiştiren suikastlardan başlıcaları ise şöyle sıralanabilir:

• 1979 yılında Abdi İpekçi’nin öldürülmesi.
• 1980 yılında Gün Sazak’ın öldürülmesi.
• 1980 yılında Nihat Erim’in öldürülmesi.
• 1980 yılında Kemal Türkler’in öldürülmesi.
• 1988 yılında Cumhurbaşkanı Turgut Özal’a suikast girişimi.
• 1990 yılında Muammer Aksoy’un öldürülmesi.
• 1990 yılında Çetin Emeç’in öldürülmesi.
• 1993 yılında Uğur Mumcu’nun öldürülmesi.
• 2001 yılında Diyarbakır Emniyet Müdürü A. Gaffar Okkan’ın öldürülmesi.
• 2002 yılında Necip Hablemitoğlu’nun öldürülmesi.
• 2007 yılında Hrant Dink’in öldürülmesi

Suikast saldırılarının temel nedenleri nelerdir?

• Devrimci veya siyasi nedenler,
• Ekonomik nedenler,
• İdeolojik nedenler,
• Kişisel nedenler,
• Psikolojik nedenler.

Suikast saldırılarının ideolojik nedenleri nelerdir?

İdeolojik yaklaşımlar, radikal akımlar tarihin her döneminde silahlı eylemler, isyanlar, çatışmalar yönetim karşıtı gösteriler için önemli ve geçerli bir neden olarak yerini korumuştur. Bu bağlamda, suikastların yapılma nedenlerinin en önemlilerinden biri de ideolojik kaynaklıdır. İdeolojik amaçlı suikastlar;

• İnanılan ideolojinin hâkim olduğu bir sistem kurmak,
• Mevcut hükümetin ideolojik yapısına karşı tepki göstermek,
• Terörist eylemler vasıtasıyla propaganda yapmak,
• Örgüt mensuplarına moral ve güç vermek,
• Hedeflenen çalışmaların önünde engel görülen kişileri ortadan kaldırmak,
• Mevcut sistem, kabul gören ideoloji veya inanışın ileri gelenlerini ortadan kaldırmak ve böylece kendileri için daha rahat bir ortam oluşturmak, hedeflerinden biri veya birkaçına ulaşmak amacıyla gerçekleştirilebilmektedir.

Suikast saldırılarının kişisel nedenleri nelerdir?

Kişisel nedenlere dayalı saldırılar;

• İntikam
• Kıskançlık
• Nefret
• Sinir veya kişisel güdüler esas alınmak suretiyle gerçekleştirilebilmektedir.

Suikast aşamaları nelerdir?

Suikast belirli plan, program ve yol haritası çizilmek suretiyle yapılır. Bir suikast gerçekleştirmeden önce aşağıda sıralanan beş (5) önemli aşamanın gerekleri düşünülür ve bu bağlamda planlanan hususlar eyleme geçirilir. Özel güvenlik görevlileri, koruma hizmeti sundukları kişilere karşı gerçekleştirilebilecek suikastlarda saldırı öncesi aşamaların önemini kavramak suretiyle uyanık ve dikkatli olmayı ihmal etmemelidir. Suikastların başlıca aşamaları şunlardır;

• Hedef seçimi.
• Hedef hakkında istihbarat yapılması.
• Düşünülen saldırının planlanması.
• Saldırının gerçekleştirilmesi.
• Saldırı sonrası eylem yerinden emniyetli bir şekilde kaçış

Suikast yönteminin belirlenmesinde etkili olan unsurlar nelerdir?

Gerçekleştirilmesi düşünülen bir suikasttın yöntemi konusunda belirleyici olan başlıca unsurlar şunlardır;

• Saldırganın egosu motivasyonu.
• Hedef kişinin korunmasına ilişkin faaliyetler. Koruma hizmetlerinin şekli, etkinliği ve koruma personelinin tavırları gerçekleştirilmek istenen saldırı yöntemi üzerinde etkili olur.
• Hedef kişinin günlük yaşam tarzı: Kendisine karşı saldırı yapılmak istenen hedefteki kişinin rutin yaşam şekli, alışkanlıkları, hafta sonu yaptıkları, akşam saatlerindeki uğraşları suikast yönteminin belirlenmesinde rol oynar.
• Alınan güvenlik önlemleri: Hedefteki kişi hakkında alınan güvenlik önlemleri burada önemlidir. Güvenlik önlemlerinin etkili, caydırıcı olup olmaması saldırgan için değerlendirilmeye alınan hususlar arasında yer alır.

Suikast yöntemleri nelerdir?

Kişilere karşı gerçekleştirilebilecek saldırı eylemlerini dört ana grupta toplamak mümkündür. Bunlar;

• Yakın mesafeden silahlı saldırı.
• Uzak mesafeden silahlı saldırı.
• Patlayıcılar kullanmak suretiyle saldırı.
• Adam kaçırma ve rehin alma.
• Haraç toplama.
• İntihar saldırıları.
• Bombalı mektup, kitap ve paketler yoluyla saldırı.

Yakın mesafeden silahlı saldırı eylemi gerçekleştirecek kişilerin nasıl özellikte olması lazım sıralayınız.

• Çok özel bir bilgi, deneyim ve yeteneğe ihtiyaç bulunmamaktadır.
• Bıçak ve tabancalar bu yöntemde en çok tercih edilen ve kullanılan öldürme amaçlı silahlar olarak dikkat çekmektedir.
• Bu saldırı yönteminde, sonuca ulaşabilmek ve kesin başarı elde edebilmek için hedef kişiye çok yakın bir mesafeye kadar yanaşmak suretiyle eylem gerçekleştirilir.
• Saldırı planı içerisinde bulunan kişi, hedefe yaklaştığında çevreyi ve hedefi yakın bir gözetim altına alır ve sürekli bir şekilde hedefin gözlerinin içine doğru bakar. O anda saldırgan, adeta hedefin her hareketine pür dikkat kesilir.
• Bu kişiler, eylem sonrası kaçma ve kurtulma olasılığını fazla düşünmezler.
• Saldırganlar için en önemli husus saldırıyı yapmak ve sonuca ulaşmaktır, yani hedefi ortadan kaldırmaktır.
• Saldırganlar, hedefi ortadan kaldırma amacı ile ölümü göze alarak yola çıkarlar.
• Saldırganlar, eylem öncesi uzun bir süre eylem yeri ve zamanı hakkında istihbarat çalışması yaparlar ve saldırı planı hazırlarlar.

Saldırılara karşı alınabilecek tedbirler nelerdir?

• Yakın ve uzak menzilli silahlar için koruyucu düzenler oluşturulup uygulamaya konulur.
• Korunan kişi çok üst düzey (VIP) ve risk seviyesi yüksek ise VIP’e çelik yelek giydirilebilir, saldırının VIP’e isabet etmemesi için çelik levha içeren çanta ve benzeri kalkan görevini görecek malzemeler kullanılabilir.
• Korunan kişi ve güvenlik birimleri hakkında ön çalışma yapanlar, bilgi toplayanlar yakın gözetim ve takip altında tutulup tespit edilebilir.
• Grup ya da kişilerin, korunan kişiyi tehdit edebilecek herhangi bir suikast kategorisine girip girmediğinin tespiti için koruyucu istihbarat çalışması yapılabilir.
• Saldırganların korunan kişiye ulaşmasını önlemek ve etkisiz hale getirilmesini sağlamak için güvenlik çemberleri oluşturulur.
• Korunan kişinin yapacağı seyahatlerde, olası tehlike noktalarının tespiti ve etkisiz hale getirilmeleri için öncü çalışması yapılır.
• Koruma hizmeti sunulan VIP’e servis yapılan yiyecek ve içecekler, VIP’e sunulmadan kontrol edilir.
• Seyahatlerde ve her türlü yolculuklarda araç konvoyu uygulaması yapılır. Saldırılara karşı korunaklı, zırhlı araçlar kullanılır. Araç sürücüleri ve yakın korumalar saldırı anında yapılması gerekenler, kaçış teknikleri konusunda özel eğitimler alır. Saldırı esnasında VIP’in olay yerinden ve tehlikeli noktalardan hızlı ve emniyetli bir şekilde uzaklaşması sağlanır.
• Araç konvoyu uygulamalarında VIP’in geçiş güzergâhları üzerinde yerleştirilmiş uzaktan kumandalı, zaman ayarlı veya diğer elektronik sistemlerini içen patlayıcı düzenekler bulunabilir.
• Bu tür tehlikelere karşı öncü araçta frekans bozucu bulundurulur.
• Korunan kişinin yanında devamlı olarak, saldırılara karşı caydırıcı rol oynayacak ve saldırıya karşılık verecek yakın koruma personeli bulundurulur.
• Herhangi bir saldırı anında VIP’ olay yerinden en kısa sürede ve emniyetli bir şekilde uzaklaştırmaya çalışılırken aynı zamanda saldırının türüne ve şekline göre karşılık verilir. Bu amaçla Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık koruma hizmetlerinde Karşı Saldırı Timleri (CAT – Counter Attack Team) oluşturulmuştur.
• Koruma hizmetinin ve meydana gelen gelişmelerin boyutuna göre düzenli olarak genel kollukla işbirliği içinde olunur.

İntihar saldırılarında dikkat edilmesi gerekenler
nelerdir?

Üzerinde bomba taşıdığı, intihar bombacısı olduğu yönünde ihbar alınan veya şüphe uyandıran kişiler hakkında dikkatli olunmalıdır. Bu kişilerin izlenmesi ve etkisiz hale getirilmesinde dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır;

• Bu tür kişiler uzaktan çok iyi izlenmeli, takip sezdirilmemelidir.
• Kişinin o anki duruşu bozulmadan tutulmalı hareket ettirilmemelidir.
• Kişi, iyice arama yapılmadan elleri arkaya götürülmemelidir.
• Kontrol yapılırken kişinin elleri bir araya gelmeyecek konumda tutulmalıdır.
• Kişi yere yatırılmadan aranmalı, yatmasına izin verilmemelidir.
• Şüpheli kişi fark edildiği anda çevrede bulunanlar uyarılmalıdır.

İntihar saldırılarının aşamaları nelerdir?

İntihar saldırıları dört aşamada gerçekleşir. Bunlar şunlardır:

• Hazırlık aşaması,
• İntihar saldırısı yapacak kişinin tespiti ve eylem için psikolojik olarak hazırlanması,
• Saldırıyı gerçekleştirecek kişinin bomba ve patlayıcılar ile yüklenmesi,
• Kişinin olay yerinde yapacakları konusunda eğitilmesi,
• Eylemin gerçekleştirilmesi.

Mektup bombalarının özellikleri nelerdir?

Mektup bombaların genel özellikleri şunlardır;

• Mektup zarfı genellikle sert ve bükülmezdir.
• Elle yoklandığında, mektup içerisinde bazı sertlikler hissetmek mümkündür.
• Mektupların bu amaçla kullanımında en çok torba zarflar tercih edilmektedir.
• Ağırlıkları ve kalınlıkları normal mektuptan daha fazladır.
• Mektup zarfının kapak kısmı sonradan açılıp yapıştırıcı ile tekrar kapatılmış olabilir.

Paket bombalarının genel özellikleri nelerdir?

Paket bombaların genel özellikleri şunlardır;

• Paket, aşırı miktarda bant veya yapıştırıcı ile yapıştırılmış olabilir. Böyle yapılmasındaki temel nedenler şunlardır: Paketi almaya yetkili olmayan kişilerin içerideki malzemeler hakkında bilgi edinmesini önlemek ve içeride tuzaklanmış olan patlayıcı maddenin dışarı sızdırabileceği yağların görünmesinin önüne geçmektir.
• Alıcıyı yönlendirmek amacıyla, paket üzerinde “üst taraf”, “alt taraf” gibi yazılar veya tutmayı ve taşımayı kolaylaştıracak taşıma kulpu bulunabilir.
• Gönderen kişinin alıcıyla olan yakınlığı dikkate alınmalıdır.
• Patlayıcı maddenin kokusu hissedilebilir.
• Paketin ağırlık konumunda dengesizlik olabilir.
• Paket üzerinde özellikle “Kişiye Özel” gibi ifadeler olabilir.

Kitap bombalarının genel özellikleri nelerdir?

• Bunlar, yukarıda ifade edilen mektup ve kitap bombalarda olduğu gibi, kapalı kaldığı sürece herhangi bir zarar vermeyen ancak açıldığı zaman patlayan bir düzenekle hazırlanmaktadır.
• Kitap, o ölçülerdeki diğer kitaplara göre biraz daha ağırdır.
• Kitabın uzunluğu ve genişliği birbiriyle tam orantılı olmayabilir.
• Bombanın yerleştirilmesi amacıyla kitabın iç kısmı kesilir veya oyulurken kitabın kapağının veya sayfalarının yan taraflarında harslar meydana gelmiş olabilir.
• Kitabın ağırlık konumunda bir dengesizlik olabilir.
• Patlayıcı maddenin kokusu hissedilebilir.
• Adres bölümünde özellikle “Kişiye Özel” türü ifadeler bulunabilir.
• Bombalı kitabın yapımında kullanılan pil, kablo, kapsül ve benzeri araçlar metal detektör ile yapılan kontrollerde tespit edilir.
• Gönderen kişinin alıcıyla olan yakınlığı dikkate alınmalıdır.

Şarbon veya diğer biyolojik unsurlardan birini
içerdiğinden şüphe duyulan açılmamış mektup veya paketle karşılaşılması halinde, dikkatlice yerine getirilmesi gereken hususlar nelerdir?

Şüphe duyulan açılmamış mektup veya paketle karşılaşılması halinde, dikkatlice yerine getirilmesi gereken hususlar şunlardır;

• Şüpheli maddenin bulunduğu zarf veya paket sallanmaz, sarsılmaz ve içinde bulunan madde boşaltılmaz.
• Zarf veya paket, içindekinin dökülüp saçılmaması için bir plastik torba veya benzeri bir kaba konur.
• Zarf veya paketin bulunduğu odadan dışarı çıkılır ve bölgeye diğer insanların girişini önleyici tedbirler alınır.
• Paket veya zarfla bir temas olması nedeniyle, bu maddeler üzerinde bulunan tozun yüze bulaşma riski vardır. Herhangi bir tozun yüze bulaşmaması için eller sabunla yıkanır.
• Vakit geçirmeden ilgili birimlere hemen haber verilir.

Şüpheli paketlerin ortak özellikleri nelerdir?

Bombalı mektup, kitap ve paketlerde görülen, başlıca dikkat çekici ortak ve özel noktalar şöyle sıralanabilir;

• Mektup veya paket üzerinde alıcının adı, unvanı ve adresi tam ve düzenli yazılmamıştır. Bu nedenle, yazı ve harf hatalarına rastlanabilir
• Alıcının adı, unvanı ve adresinin genelde yavaş yazılmış olmasından dolayı, yazı karakterleri üzerinde titreklik ve mürekkep birikiminin bulunma olasılığı yüksektir.
• Bunlarda genelde iade adresi yoktur.
• Mektup veya paket üzerindeki iade adresi ile damganın üzerinde yazılı yer birbirinden farklıdır.
• Genelde normalin üstünde pul yapıştırılmıştır. Bunun başlıca iki nedeni vardır. Bunlar; mektubun veya paketin adrese teslimini garantiye almak ve içeride gizlenmiş olan patlayıcı maddenin dışarı sızdırabileceği yağların görünmesini engellemektir.
• Özellikle hedef kişiye ulaşmasının istenmesi nedeniyle mektup veya paket üzerinde özel işaretler bulunabilir (Kişiye Özel gibi).
• Metal detektörler vasıtasıyla yapılan kontrollerde mektup, kitap ve paketlerde tuzaklanan bombaların hazırlanmasında kullanılan kablo ve kapsül parçaları ile pillerin tespit edilmesi kolaydır.
• Zarf veya paketlerin üzerinde yağ lekeleri veya akıntı bulunabilir.
• Paket veya zarftan alışılmadık bir koku gelebilir. Yaygın olarak kullanılan patlayıcı maddeler, ayakkabı boyası veya badem yağı gibi koku yayar.
• Paket veya zarf, hiç beklenmedik bir zamanda ve hiç beklenmedik bir yerden sürpriz bir şekilde gelmiş ise, bu mektup veya paket şüpheli olarak değerlendirilir.

Kişisel güvenlik önlemlerinde dikkat edilmesi gereken genel hususlar nelerdir?

• Vatandaşlarla kavga yapmaktan, kargaşa meydana getirecek ortamlardan uzak durulmalıdır.
• Komşularla iyi ilişkiler kurulmalıdır. Komşuları tarafından sevilmeyen bir kişinin içinde bulunduğu tehdit seviyesi doğal olarak daha yüksek olacaktır ve herhangi bir olumsuz durum karşısında komşuların yardımını almak da güçleşecektir.
• İçinde bulunulan ortamda bir kavga meydana gelmesi halinde araya girilmemeli, mümkün olduğu kadar kısa zamanda olay yerinden ayrılmalı ve konu yetkililere bildirilmelidir.
• Önceden bilinmeyen, tanınmayan kişilere (umuma açık yerlerde, toplantı ve uçaklarda) kişisel bilgi verilmemelidir.
• Aile ile birlikte fotoğraflı röportaj yapmak isteyen veya evin içinin fotoğrafını çekmek isteyen kişilerin talepleri dikkatli bir şekilde incelenmeli, izin verip vermeme konusunda titiz davranılmalıdır.
• Kişisel seyahat planları hakkında gazetelere veya başkalarına sözlü veya yazılı olarak bilgi verilmemelidir.
• Kişisel konularda gereksiz haberlerin yayımlanmasından kaçınılmalıdır.
• Mümkün olduğu kadar sivil kıyafet giyilmeli, görev sırasında üniforma giyilmesi gerekiyorsa, üniforma büroda değiştirilmeli ve evden işe, işten eve giderken sivil kıyafet giyilmelidir.
• Eş ve çocukların, alınan güvenlik tedbirlerinden haberdar olması sağlanmalıdır. Böylece, hepsinin etrafta meydana gelen olaylar karşısında dikkatli ve uyanık olması sağlanmış olur.
• Herhangi bir şüpheli durum veya olayla karşılaşılması halinde konu hemen güvenlik yetkililerine bildirilmelidir.
• Ne kadar ilginç veya merak uyandırıcı olursa olsun, bilinmeyen veya uzak yerlerde olup da tanınmayan kimselere randevu verilmemelidir.
• Tüm ailenin sağlık durumu (özellikle kan grubu) kaydedilmelidir. Bu hususla ilgili bilgiler evde veya büroda saklanılmalı, kan gruplarının yazılı olduğu bir belge ise mutlaka üstte bulundurulmalıdır.