Şirketler Muhasebesi Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Kollektif şirket nedir açıklayınız?

Kollektif şirket ticari bir işletmeyi bir ticaret unvanı altında işletmek amacıyla, gerçek kişiler arasında kurulan ve ortaklarından hiçbirinin sorumluluğu şirket alacaklılarına karşı sınırlanmamış olan şirkete kolektif şirket denir?

Kollektif şirketin özellikleri nelerdir?

1. Ticaret unvanı taşıması şarttır. Unvanda ortaklardan en az birinin ad ve soyadı ile“kolektif”
ibaresi bulunmalıdır.
2. En az iki kişi ile kurulur. Azami bir rakam yoktur.
3. Tüm ortakların oy ve denetim hakkı eşittir.
4. Asgari (en az) sermaye tutarı yoktur.
5. Ortakların sınırsız ve zincirleme sorumlulukları vardır. Şirket borçlarından dolayı önce şirketin
sonra ortakların varlıklarına başvurulur.
6. Rekabet yasağı vardır.
7. Ortaklar şirket konusu işleri kendi veya başkaları adına yapamazlar.

Kollektif şirketlerde yönetimin görevi hangi şekillerde sona erer?

a. Yönetim görevi sözleşme ile ortaklardan birine verilmişse;
b. Yönetim görevi sözleşmenin kabulünden sonra alınan bir kararla ortaklardan birine verilmişse  yönetimin görevi sona erer.

Kollektif şirketin kuruluşuyla ilgili olarak yapılması gereken yasal zorunluluklar nelerdir?

1. Şirket ana sözleşmesinin yazılı biçimde yapılması ve kurucu ortaklarca imzalanarak Noterce veya Ticaret Sicilince onaylanması,
2. Şirket ana sözleşmesinin, onay tarihini izleyen 15 gün içinde şirket merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline teslimiyle şirketin tescilinin istenmesi,
3. Sözleşmeye konması zorunlu olan kayıtlarla yasaların emrettiği diğer konuların yerine getirilerek, kuruluşun üçüncü kişilere bildirilmesi.

Kollektif şirketin ana sözleşmesinde yer alacak zorunlu kayıtlar nelerdir?

I. Ortakların ad ve soyadları, ikametgâhları ve tabiiyetleri,
II. Şirketin kollektif olduğu,
III. Şirketin ticaret unvanı ve merkezi,
IV. Şirketin konusu,
V. Ortakların sermaye olarak işletmeye getirecekleri para tutarı veya paradan başka değerler
sermaye olarak getirilecekse bunların değerleri ve bu değerlerin saptanma biçimi,
VI. Sermaye olarak şahsi emek söz konusu ise bu emeğin niteliği,
VII. Şirketi kimlerin temsil edeceği, bunların bireysel mi, yoksa birlikte mi imza yetkilerinin
olduğudur.

Kollektif şirketlerin kuruluş dosyasında yer alması gereken belgeler nelerdir?

• Ticaret Sicili Memurluğuna Hitaben Yazılan Şirket Kuruluşu Tescil Dilekçesi,
• Tüzel Kişiler için Oda Kayıt Beyannamesi,
• Meslek Grubu Listesi,
• Ticaret Sicili Tüzüğü’ne göre düzenlenmiş Taahhütname,
• Şirket Kuruluş Dilekçesi ve Bildirim Formu (4 Adet),
• Noter veya Ticaret Sicili onaylı ana sözleşme (2 Adet),
• Ortakların ve Yetkililerin;
• T.C. Kimlik Numarasını Gösterir Nüfus Cüzdanı Fotokopisi (1 Adet),
• Şirket Merkezi Dışında İkamet Edenlerin Muhtardan veya Nüfus
Müdürlüğü’nden Onaylı İkametgah Belgesi (2 Adet),
• Fotoğrafı (2 Adet),
• Şirket Yetkililerinin Noter veya Ticaret Sicili Onaylı İmza Beyannamesi (3 Adet),

Kollektif Şirketlerin kuruluşu ve kuruluşundan hemen sonra şirketle ilgili hangi kurumlara bildirimde bulunulur?

1. Belediye
2. Vergi Dairesi
3. Sosyal Sigortalar Kurumu
4. Ticaret Odası ve Sanayi Odası
5. Bağ-Kur
6. Bankalar

Kollektif şirketlerde sermaye arttırım nedenleri nelerdir?

• Şirketin iş hacminin genişletilmesine karar verilmesi
• Paranın satın alma gücünde meydana gelen düşmeler nedeniyle sermayenin yetersiz hale gelmesi
• İşletmenin yanlış yatırım politikaları nedeniyle sermayenin yetersiz kalması
• Şirket kuruluşunda şirket faaliyetleri için gerekli sermayenin noksan hesaplanması

Kollektif şirketlerde sermaye azaltım nedenleri nelerdir?

• Şirket kurulurken faaliyet için gerekli sermayeden daha fala bir sermayeyle kurulması
• Zararın ortaklar tarafından karşılanamaması
• Ortak çıkması veya çıkarılması

Kollektif şirketlerde ortakların sermaye paylarını arttırma şekilleri nelerdir?

1. Mevcut ortakların sermaye paylarının artırılması veya, Özsermaye artışlarının ortakların sermayelerine eklenmesi,
2. Şirkete yeni ortak veya ortaklar alınması,
3. Başka bir şirketle birleşme.

Kollektif şirketlerde kâr dağıtımında dikkate alnınan ölçütler nelerdir? 

I. Ortağın sermaye payı
II. Ortağın sermaye dışında şirkete olan şahsi katkısı
III. Ortağın yönetimde yer alıp almaması

Kolektif şirketlerde kâr dağıtım yolları nelerdir?

i. Eşit dağıtılabilir
ii. Sermaye payları ile orantılı dağıtılabilir
iii. Yönetici ortağa prim ayrıldıktan sonra dağıtılabilir
iv. Ortakların sermaye payına faiz ayrıldıktan sonra dağıtılabilir
v. Ortalama sermaye metoduna göre dağıtılabilir

Kolektif şirketlerde zarar değişim şekilleri nelerdir?

Kolektif şirketler zararı sonraki yıllarda elde edilecek kardan mahsup edemezler. Zarar ortakların hesaplarına dağıtılmalıdır. Sonraki yıllarda kar edilirse ortakların kar paylarından düşülebilir. Ortaklar zararı kapatamazlarsa beş yıl bekletebilirler. Ayrıca bu durumu yıllık gelir vergisi beyannamesinde gösterebilirler.

Hangi durumlarda kollektif şirketin faaliyetleri sona erer? 

1. İflas eden bir kollektif şirket, iflasın ilanı üzerine sona erer.
2. Şirket sermayesinin tamamı veya üçte ikisi zayi olup da tamamlanmasına veya geri kalan kısmı
ile yetinilmeye ortaklarca karar verilmemiş olması halinde, şirket kendiliğinden sona erer.
3. Şirket diğer bir şirketle birleşirse sona erer.
4. Ortaklardan birinin iflas etmesi şirketin sona ermesine sebep olur. Şu kadar ki; diğer ortaklar,
müflis ortağı şirketten çıkararak onun payını iflas masasına ödemeleri halinde, şirket diğer
ortaklar arasında devam eder.
5. Tayin edilen sürenin sona ermesi ile şirket kendiliğinden sona erer.
6. Şirket ana sözleşmesinde yazılı gayenin elde edilmesi ile şirket sona erer.
7. Ana sözleşmede yazılı gayenin elde edilmesinin imkansız olması,
8. Ortaklardan birinin ölümü,
9. Ortaklardan birinin kısıtlanması hali de sone erme sebebi olarak sayılabilir.
10.Şirket bütün ortakların kabul etmeleri halinde de sona erer.

Kollektif şirketin tasfiye döneminde yapılması gerekenler nelerdir? 

I. Şirketin sona ermesinin tescil ve ilan edilmesi gerekir.
II. Şirket ana sözleşmesinde belirtilen amaç ve konu tasfiye gayesine dönüşür.
III. Şirket tüzel kişiliğinin ehliyeti, tasfiye gayesiyle sınırlı olur.
IV. Ticaret unvanı “Tasfiye Halinde..................” kelimeleri eklenerek kullanılabilir.
V. Tasfiye halindeki şirketin temsili tasfiye memurları marifetiyle yürütülür.
VI. Sone erme keyfiyeti usulen tescil ve ilan edilmemiş ise, bütün ortakların üçüncü kişilere karşı
sorumlulukları sınırsız olarak devam eder.

Tasfiye işleminin amacını açıklayınız?

Tasfiye Tasfiyenin amacı, şirketin devamı sırasında başlanmış olan ve henüz sonuçlandırılmamış olan iş ve ilişkileri tamamlamak, şirketin borç ve taahhütlerini ifa, alacaklarını tahsil ve mevcut mallarını paraya çevirmek suretiyle yapmak ve elde edilen safi mevcudu ortaklara dağıtmaktır.

Kollektif şirketler kaç farklı şekilde tasfiye edilir?

Kollektif şirketler iki şekilde tasfiye edilebilir;

a. İflas Hükümlerine Göre Tasfiye

b. Ticaret Kanunu Hükümlerine Göre Tasfiye

İflas hükümlerine göre tasfiye işlemini açıklayınız?

İflas Hükümlerine Göre Tasfiye; Şirket ortaklar veya alacaklılar tarafından yapılan talep üzerine, mahkemece verilen iflas kararı
üzerine tasfiye İcra- İflas Hükümlerine göre alacaklıların temsilcileri tarafından yapılır. Bu şekilde tasfiyeye, şirket aktifinin borçlarını karşılamadığı durumlarda başvurulur.

Dış tasfiye işlemlerini açıklayınız?

• Tasfiyeye başlama bilançosu düzenlenir
• Şirketin henüz bitmemiş işleri tamamlanır.
• Alacaklar tahsil edilir. Alacakların vadesi beklenilmeden tahsil edildiği için iskonto yapılır.
• Borçlar ödenir. Borçlar vadesinden önce ödendiği için iskonto sağlanır.
• Mallar paraya çevrilir. Menkuller pazarlık ve açık artırmayla, gayrimenkuller ise açık artırma ile
satılır. Ortaklar oybirliğiyle karar vermedikçe, tasfiye memurları şirket mallarını toptan
satamazlar.
• Tasfiye memurları, tasfiye sırasında elde edilen paraları bir devlet bankasına yatırmak
zorundadır. Paralar T.C. Merkez Bankasına, bu bankanın şubesinin bulunmadığı yerlerde bir
kamu bankasına yatırılır. Ödemeler genellikle çekle yapılır.
• Tasfiye giderleri ödenir
• Yukarıda sayılan işlemler tamamlandığında tasfiye sonu bilançosu düzenlenir. Bu bilançoya
itiraz süresi 1 aydır.

İç tasfiye işlemlerini açıklayınız?

• Sermaye hesabı, ortaklara borçlar hesabına devredilerek kapatılır.
• Tasfiye sonucu, sözleşme hükümlerine göre ortaklar arasında dağıtılır. Tasfiye sonucunun dağıtımı, normal faaliyet dönemi kar-zarar dağıtımından farklı bir yöntemle yapılırsa, tasfiye sonucunun ortaklar arasında bölüştürülmesinden önce normal dönemlere ilişkin faaliyet sonuçları ortaklar arasında bölüştürülür.
• Ortaklara borçlar hesabı, şirketin kasa ve banka hesapları ile karşılaştırılarak kapatılır.