Dış Ticaret İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

İthalat İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi

1. Soru

İşletmelerde satın alma departmanına bağlı son derece önemli bir bölüm olan ithalat departmanının genel olarak sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Malın yurt dışına siparişinin verilmesinden, gümrükten çekilmesine ve maliyetlerinin hesaplanmasına kadar işlemlerden ithalat departmanı sorumludur.


2. Soru

Verilen Sipariş Avansları Hesabı nasıl kullanılır?

Cevap

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’ne göre yurtiçinden ya da yurtdışından satın alınmak üzere siparişe bağlanan stoklarla ilgili olarak yapılan avans ödemeleri 159. Verilen Sipariş Avansları ana hesabında izlenecektir.


3. Soru

Verilen Yurtdışı Sipariş Avansları Yardımcı Hesabı nasıl kullanılır?

Cevap

Hammadde, yardımcı malzeme, ticari mal ithalatı ile ilgili avanslar Verilen Sipariş Avansları ana hesabının yardımcı hesabı olan 159.50. Verilen Yurtdışı Sipariş Avansları yardımcı hesabına kaydedilecektir.


4. Soru

Bir ithalat işleminde Ticari Mallar Hesabı nasıl kullanılır?

Cevap

İthalat tamamlandıktan sonra alt hesabın kalanı (ör. 159.50.001) ithal edilen varlığa göre Hammadde, Yardımcı Madde, Ticari mallar gibi ilgili hesaplara devredilerek kapatılır. Aynı partide birden fazla çeşit madde ithal edilmişse hesap kalanının ticari mallar veya hammadde hesabına devri sırasında her bir çeşidin maliyeti ayrı ayrı hesaplanır.


5. Soru

Bir ithalat işleminde Makineler Hesabı nasıl kullanılır?

Cevap

259.50. Verilen Yurtdışı Sipariş Avansları hesabının kalanı henüz fiili ithalatı gerçekleşmemiş maddi duran varlık niteliğindeki partiler için yapılmış harcamaları gösterir. İthalat tamamlandıktan sonra alt hesabın kalanı (ör. 259.50.001) ithal edilen duran varlığa göre Yerüstü Düzenleri, Tesis – Makine ve Cihazlar, Taşıtlar, Demirbaşlar gibi hesaplara devredilerek kapatılır.


6. Soru

Duran varlıklarla ilgili olarak ithalatın yapıldığı yılın sonuna kadar yurtdışına olan borçlar nedeniyle ortaya çıkan kur farkları nasıl muhasebeleştirilir?

Cevap

Duran varlıklarla ilgili olarak ithalatın yapıldığı yılın sonuna kadar yurtdışına olan borçlar nedeniyle ortaya çıkan kur farkları ülkemizde mevcut uygulamada Vergi Usul Kanunu gereği duran varlık ile ilişkilendirilir. Yılsonuna kadar ortaya çıkan aleyhte kur farkları Kambiyo Zararı veya Finansman Gideri hesabına kaydedilmez, ithal edilen duran varlığın maliyetine eklenir. Lehte kur farkı var ise gelir olarak kaydedilmez, duran varlığın maliyet bedelinden düşülür.


7. Soru

Duran varlığın edinimi ile ilgili borçların değerlendirilmesiyle ertesi yıl ortaya çıkan kur farkları nasıl muhasebeleştirilir?

Cevap

Duran varlığın edinimi ile ilgili borçların değerlendirilmesiyle ertesi yıl ortaya çıkan kur farkları ya maliyet ile ilişkilendirilir ya da dönem gideri/geliri olarak kaydedilir. Vergi Usul Kanunu’nun hükümlerine göre yöneticilerin bu iki yöntemden birini seçme hakları vardır. Seçilen yöntem ileriki yıllarda değiştirilemez. Maliyet ile ilişkilendirme yolu seçiliyorsa, borç ödenene kadar bu yöntemden vazgeçilmez. Aynı şekilde kur farkı sonuç hesaplarına aktarılma yolu seçilirse, borç ödenene kadar bu yöntemden vazgeçilemez.


8. Soru

Bir ithalat işleminde KDV nasıl hesaplanır?

Cevap

İthalatta KDV gümrük veznesine ödenir. Ödenen KDV gümrük tarafından düzenlenen vezne makbuzunda gösterilir. Bu makbuz gümrük müşaviri tarafından dekont ekinde ithalatçıya iletilir. KDV ithal edilen malın CIF tutarı + varsa gümrük vergisi + diğer düşük tutarlı yurtiçi masraflar üzerinden hesaplanır.


9. Soru

Bir ithalat işleminde Satıcılar Hesabı nasıl kullanılır?

Cevap

Mal mukabili ithalat, vadeli akreditif veya hizmet ithalatı nedeniyle yurtdışı satıcılara olan borçlar bu hesapta izlenir. Yurtdışına olan borçlar (yurtdışı alıcılar gibi) dönem sonunda Vergi Usul Kanunu’nun 280. maddesi gereği Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen ve Vergi Usul Kanunu tebliği ile yayımlanan kurlar ile değerlendirilir.


10. Soru

Ticari Mal İthalatı Nedeniyle Oluşan Kur Farkı nasıl muhasebeleştirilir?

Cevap

Kur yükselmiş ise fark Finansman Giderleri hesabına kaydedilir. Kur düşmüş ise fark Kambiyo Karları hesabına kaydedilir.


11. Soru

Duran Varlık İthalatı Nedeniyle Oluşan Kur Farkı nasıl muhasebeleştirilir?

Cevap

• İlk Yıl: Makinenin aktife kaydedildiği tarih ile dönem sonu arasında; kur yükselmiş ise fark duran varlık maliyetine eklenir. Kur düşmüş ise fark duran varlık maliyetinden düşülür. • Ertesi yıllar: Kur farklarını maliyet ile ilgilendirme seçeneği tercih edilirse; kur yükseldiğinde ise fark duran varlık maliyetine eklenir. Kur düştüğünde ise fark duran varlık maliyetinden düşülür. • Kur farklarını sonuç hesaplarına yazma seçeneği tercih edilirse; kur yükseldiğinde ise fark Finansman Giderleri (veya Kambiyo Zararları) hesabına yazılır. Kur düştüğünde ise fark Kambiyo Karları hesabına yazılır.


12. Soru

Borç Senetleri Hesabı nasıl kullanılır?

Cevap

Kabul kredili akreditif yoluyla yapılan ithalatta, ihracatçının düzenlediği poliçenin kabulü ile bu hesap alacaklandırılır. Poliçe bedeli ödenince hesap borçlandırılır.


13. Soru

Finansman Giderleri Hesabı nasıl kullanılır?

Cevap

2 nolu Muhasebe Uygulama Genel Tebliği’ne göre borçlanma dolayısıyla ortaya çıkan kur farkları 780. Finansman Giderleri hesabına kaydedilir. Bu düzenlemeye uygun olarak hesap planında 780. Finansman Giderleri ana hesabı altında yardımcı ve alt hesaplar oluşturulmuştur.


14. Soru

Kambiyo Kar/Zarar Hesapları nasıl kullanılır?

Cevap

Kambiyo karları 646. Kambiyo Karları hesabına, kambiyo zararları da 656. Kambiyo Zararları hesabına kaydedilir.


15. Soru

Muhasebe departmanına gelen ithalat ile ilgili kayıtlara dayanak olacak belgeler nelerdir?

Cevap

• Alış faturası (Ticari Fatura), • Nakliye faturası, • Sigorta poliçesi, • Banka dekontu, • Gümrük vezne alındısı, • Banka Dekontu, • Liman (Ardiye) faturası, • Taksi belgesi, • TSE faturası, • Gözetim şirketi faturası, • Gümrük müşaviri faturası.


16. Soru

İthalat maliyeti tablosu nedir?

Cevap

İthalat maliyet tablosu, ithal edilen partinin maliyet unsurlarını gösteren bir tablodur. Maliyet tablosu ithalatçı kurumda ithalat departmanında düzenlenir. İthalat tamamlandıktan sonra muhasebe departmanında tutulan kayıtlar ile karşılaştırılır. İthalat veya muhasebe departmanında herhangi bir maliyet unsuru başka hesaba kaydedilmiş olabilir. Bu durumda gerekli düzeltme yapılır.


17. Soru

Bankadan aynı tarihte bu ithalatla ilgili olarak banka masrafı için ticari mevduat hesabının 300TL borçlandırıldığına dair dekont gelmiştir. Gerekli muhasebeleştirme nasıl olmalıdır?

Cevap

: 159. VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI borçlandırılır, 102. BANKALAR HESABI alacaklandırılır.


18. Soru

Malın ithalatı tamamlandıktan sonra Verilen Sipariş Avansları hesabı kalanı (9.450TL) Ticari Mallar hesabına devredilmiştir. Gerekli muhasebeleştirme nasıl olmalıdır?

Cevap

153. TİCARİ MALLAR HESABI 9.450TL borçlandırılır, 159. VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI 9.450TL alacaklandırılır.


19. Soru

Merkez Bankası döviz alış kuru 1 € = 2,40 iken 2.500 Euro tutarlı malın fiili ithali gerçekleşmiştir. Gerekli kaydı yapınız?

Cevap

159. VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI 6.000TL borçlandırılır, 320. SATICILAR HESABI 6.000TL alacaklandırılır.


20. Soru

Diğer harcamalar dolayısıyla Verilen Yurtdışı Sipariş Avansları yardımcı hesabının borç kalanı 500TL’dir. Ayrıca mal bedeli için 6.000TL avans ödenmiştir. Ticari mal stok kayıtlarına geçmiştir. Gerekli kaydı yapınız?

Cevap

153. TİCARİ MALLAR HESABI 6.500TL borçlandırılır, 159. VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI 6.500TL alacaklandırılır.


21. Soru

TCMB döviz alış kuru 1 € = 2,30 iken 20.000 Euro tutarlı torna makinesinin (mal mukabili ödeme şekline göre) fiili ithali gerçekleşmiştir. Gerekli kaydı yapınız?

Cevap

259. VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI 46.000TL borçlandırılır, 320. SATICILAR HESABI 46.000TL alacaklandırılır.


22. Soru

Diğer harcamalar dolayısıyla Verilen Yurtdışı Sipariş Avansları yardımcı hesabının borç kalanı 6.000TL’dir. Makine ithalatı tamamlanmıştır. Makine tutarı için 46.000TL avans verilmiştir. Gerekli kaydı yapınız?

Cevap

253. TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR HESABI 52.000TL borçlandırılır, 259. VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI 52.000TL alacaklandırılır.


23. Soru

TCMB döviz alış kuru 1 € = 2,30 iken 20.000 Euro tutarlı torna makinesinin Dönem sonunda 1 € =2,40TL’dir. Kur farkı makine maliyetine eklenmiştir. Gerekli kaydı yapınız?

Cevap

253. TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR HESABI 2.000TL borçlandırılır, 320. SATICILAR HESABI 2.000TL alacaklandırılır.


24. Soru

TCMB döviz alış kuru 1 € = 2,30 iken 20.000 Euro tutarlı torna makinesi için Ertesi dönem 1 € =2,45TL iken 20.000 € yurtdışına havale edilmiştir. Gerekli kaydı yapınız?

Cevap

İki kayıt yapılır. Birinci kayıtta; 780. FİNANSMAN GİDERLERİ HESABI ve 320. SATICILAR HESABI toplamda 49.000TL borçlandırılır; 102. BANKALAR HESABI 49.000TL alacaklandırılır. İkinci kayıtta; 320. SATICILAR HESABI 48.000TL borçlandırılır, 102. BANKALAR HESABI 47.000TL ve 646. KAMBİYO KARLARI HESABI 1.000TL alacaklandırılır.


25. Soru

Hizmet ithalatı nasıl yapılabilir?

Cevap

Hizmet ithali; • Yurtdışında yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye’ye gelerek veya elemanlarını göndererek Türkiye’de bir hizmeti ifa etmeleri ya da • Hizmet yurtdışında gerçekleşmekle beraber, bu hizmetten Türkiye’de yararlanılması, şeklinde oluşabilir.


26. Soru

Hizmet ithalatına örnek veriniz?

Cevap

Yurtdışında yerleşik bir lojistik şirketine bir taşıma işleminin yaptırılması, yurtdışından bir danışmanlık, eğitim, sağlık hizmeti alınması, yurtdışından borç para alınması, yurtdışından mühendislik, know–how, marka kullanım hakkı, sigorta, yazılım hizmeti alınması, yurtdışında fason iş, tamir bakım yaptırılması, personel veya mal kiralanması (Türkiye’de yararlanmak kaydıyla) hizmet ithaline örnek olarak verilebilir.


27. Soru

Hizmet ithalatında Katma Değer Vergisi Sorumluluğunu açıklayınız?

Cevap

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 9/1 maddesinde mükellefin Türkiye içinde... iş yerinin bulunmaması halinde... Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir ifadesi mevcuttur. Bu hüküm gereğince hizmet ithalatına konu olan hizmet KDV’nin konusuna giriyorsa ve KDV’den istisna edilen bir hizmet değilse, bu takdirde hizmet ithalatını gerçekleştiren kişinin hizmet bedeli üzerinden KDV hesaplaması, sorumlu sıfatıyla bunu ödemesi (sorumlu sıfatıyla ödenecek KDV’nin beyan edildiği KDV beyannamesinin adı 2 nolu KDV beyannamesidir) ve aynı dönem indirim konusu yapması gerekmektedir. (İndirim diğer KDV işlemlerinin beyan edildiği, her ay düzenlenen 1 nolu beyannamede yapılır).


28. Soru

Hizmet ithalatı nedeniyle KDV sorumluluğu doğurmayan durumlar nelerdir?

Cevap

Hizmet ithali nedeniyle aşağıdaki durumlarda KDV açısından bir sorumluluk oluşmaz; • Hizmet ithaline konu olan hizmetin KDV’nin konusuna girmeyen bir hizmet niteliği taşıması; • Hizmetin Türkiye’ye ithal edilmemiş bir hizmet olması, • Hizmet ithaline konu olan hizmetin KDV’den istisna edilmiş olması.


29. Soru

Hizmet ithalatında Gelir/Kurumlar Vergisi Kesintisi Sorumluluğunu açıklayınız?

Cevap

Yurtdışındaki kişilerin Türkiye’deki müşterilerine hizmet sunmak suretiyle kazandıkları paralar, hizmetin türüne göre, Türkiye’de gelir veya kurumlar vergisine tabi tutulabilmektedir. Bu vergileme genellikle stopaj yoluyla olmaktadır. Türkiye’ye hizmet satan yurtdışındaki kişi gerçek kişi ise ve hizmet bedeli olarak yapılan ödeme (Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi uyarınca) gelir vergisi kesintisi (stopaj) gerektiriyorsa, hizmeti alan da bu maddede yazılı stopaj sorumlularından biri ise, (karşı ülke ile Türkiye arasında vergi anlaşması yoksa veya mevcut anlaşma bu stopajı önlemiyorsa), söz konusu madde kapsamında stopaj yapılır. Türkiye’ye hizmeti satan yurtdışındaki kişi kurum ise, (hizmet niteliği itibariyle Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 24. maddesi kapsamında stopaja tabi ise, karşı ülkeyle vergi anlaşması yoksa veya mevcut anlaşma stopajı engellemiyorsa) stopaj yapılması gerekir. Stopaj yapılması demek, yurtdışına ödemenin belirli bir oranda eksik yapılması, eksik yapılan kısmın Türkiye’de Vergi Daires’ine yatırılması demektir (Yurtdışındaki kişi stopaj yoluyla kesilen tutarı kendi ülkesinde ödeyeceği vergisinden indirebilmektedir).


30. Soru

Hangi durumlarda hizmet ithalatı stopaj kapsamında değildir?

Cevap

Aşağıdaki durumlarda hizmet ithalatı stopaj kapsamında değildir; • Komisyon ödemeleri, • Yurtdışı seyahatlerde ortaya çıkan otel, lokanta, ulaşım ödemeleri, • Yurtdışına gerçekleşen taşıma ve sigorta primi ödemeleri.


31. Soru

Hangi hizmetlerin ithalatı stopaj kapsamındadır?

Cevap

Aşağıdaki hizmetlerin ithalatı stopaj kapsamındadır: • Yabancı kuruluşun elemanının Türkiye’de çalışması nedeniyle yurtdışındaki kuruluşa yapılan ödeme, • Mühendislik, danışmanlık eğitim hizmeti gibi serbest meslek niteliğindeki hizmet karşılığı yapılan ödemeler, • Kiralama karşılığı yapılan ödemeler, • Telif, marka, imtiyaz, lisans gibi gayrimaddi haklar için yapılan ödemeler, • Alınan borç karşılığı ödenen faizler.


32. Soru

Katma Değer Vergisi sorumluluğu olan bir hizmet ithaline ilişkin olarak Yurtdışından 10.000 € tutarlı tamir - bakım hizmeti satın alınmıştır. Fatura tarihinde 1 € = 2,40TL’dir. Gerekli kaydı yapınız?

Cevap

730. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ HESABI 24.000TL, 191. İNDİRİLECEK KDV HESABI 4.320TL borçlandırılır; 320. SATICILAR HESABI 24.000TL, 360. ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI 4.320TL alacaklandırılır.


33. Soru

Üretim ve ticaret konularında faaliyet gösteren bir şirkette ithalat departmanının sorumluluğuna giren görevler nelerdir?

Cevap

Malın yurt dışına siparişinin verilmesinden, gümrükten çekilmesine ve maliyetlerinin hesaplanmasına kadar işlemlerden ithalat
departmanı sorumludur.


34. Soru

İthalat ile ilgili kayıtlarda kullanılan hesaplar hangileridir?

Cevap

İthalat ile ilgili kayıtlarda kullanılan hesaplar şöyledir;

Verilen Sipariş Avansları, Ticari Mallar, Makineler, Satıcılar hesapları


35. Soru

Yurtiçinden ya da Yurtdışından satın alınmak üzere siparişe bağlanan stoklarla ilgili olarak yapılan avans ödemeleri hangi hesapta izlenir?

Cevap

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’ne göre yurtiçinden ya da yurtdışından satın alınmak üzere siparişe bağlanan stoklarla ilgili olarak yapılan avans ödemeleri “159. Verilen Sipariş Avansları” ana hesabında izlenecektir.


36. Soru

Hammadde, yardımcı malzeme, ticari mal ithalatı ile ilgili avanslar hangi hesapta izlenir?

Cevap

Hammadde, yardımcı malzeme, ticari mal ithalatı ile ilgili avanslar Verilen Sipariş Avansları ana hesabının yardımcı hesabı olan “159.50. Verilen Yurtdışı Sipariş Avansları” yardımcı hesabına kaydedilecektir.


37. Soru

Her bir parti ithalat için muhasebeleştirme nasıl yapılır?

Cevap

Her parti ithalat için “Yurtdışı Sipariş Avansları” yardımcı hesabı altında ayrı alt hesap açılır.

Her bir parti ithalat ise “Verilen Yurtdışı Sipariş Avansları” yardımcı hesabı altındaki alt hesaplarda ithalat dosyası veya ithalat referans numarasına göre izlenmektedir. İthalat işlemini işletmelerde satın alma (ithalat) departmanı başlattığı için, başlatılan her ithalat işlemi için ithalat departmanı tarafından bir “dosya veya referans numarası” verilir. Muhasebede de hesap planında her parti ithalat için verilen avanslar bu numara ile kaydedilir ve izlenir. İstenirse ithal edilen partinin yabancı para değeri (10.000 $, 18.000 € gibi) de alt hesap adına eklenebilir.


38. Soru

Katma değer vergisi maliyet unsuru mudur?

Cevap

Katma değer vergisi maliyet unsuru değildir.

Gümrük müşaviri ithalat işlemi için yaptığı ödemeleri (gümrük vergisi, gümrükte ödenen katma değer vergisi, gümrüğe ödenen ardiye ücreti, varsa taksi makbuzu) gösteren belgeleri dekontu ekinde ithalatçı kuruma verir. Muhasebe departmanında gümrük müşavirinin borç dekontu ekindeki belgelere göre kayıt yapılır. Dekontun ekindeki tüm belgelerin ithalatçı kurum adına düzenlenmiş olmasına dikkat edilmelidir. Gümrük müşaviri adına düzenlenmiş belgeler dekont ile ithalatçıya aktarılamaz. Gümrük müşaviri dekontunun ekindeki belgelerdeki (ve diğer belgelerdeki) katma değer vergisi bu hesaba değil, indirilebilir KDV hesabına yazılacaktır.


39. Soru

İthalat maliyet unsurları nelerdir?

Cevap

İthalat maliyet unsurları arasında alış faturası tutarı, faturaya dahil değilse navlun ve sigorta, banka giderleri, varsa gümrük vergisi, gümrükte ödenen ardiye-yükleme-boşaltma giderleri, varsa fonlar (Örnek. Kaynak Kullanım Destekleme Fonu), komisyonlar, gümrük müşaviri faturası tutarı yer alır. KDV ithalat maliyet unsuru değildir.


40. Soru

İthalatçı kurumların kendi bünyelerinde gümrük müşaviri istihdam etmelerinin sonucunda ithalat maliyetleri açısından ne söylenebilir?

Cevap

İthalatçı kurumların kendi bünyelerinde gümrük müşaviri istihdam etmeleri de mümkündür. Bu gibi durumlarda gümrük müşaviri dekontu ve faturası söz konusu olmayacaktır.


41. Soru

Peşin ödemede, vesaik mukabili ödemede veya akreditifli ödemede bankalar hesabı nasıl çalışır?

Cevap

Peşin ödemede, vesaik mukabili ödemede veya akreditifli ödemede bankalar hesabı alacaklandırılır.


42. Soru

Mal mukabili ödemede ve vadeli akreditifte hangi hesap nasıl çalışır?

Cevap

Mal mukabili ödemede ve vadeli akreditifte satıcılar hesabı alacaklandırılır.


43. Soru

Kabul kredili akreditifte hangi hesap nasıl çalışır?

Cevap

Kabul kredili akreditifte borç senetleri hesabı alacaklandırılır.


44. Soru

Verilen Yurtdışı Sipariş Avansları hesabının kalanı ne ifade eder?

Cevap

Verilen Yurtdışı Sipariş Avansları hesabının kalanı henüz fiili ithalatı gerçekleşmemiş partiler için yapılmış harcamaları gösterir. İthalat tamamlandıktan sonra (alt) hesabın kalanı ithal edilen varlığa göre hammadde, yardımcı madde, ticari mallar gibi ilgili hesaplara devredilerek kapatılır.


45. Soru

İthal edilen varlık (makine, araç - gereç gibi) duran varlık niteliğinde ise hangi hesap kullanılarak muhasebeleştirilir?

Cevap

İthal edilen varlık (makine, araç - gereç gibi) duran varlık niteliğinde ise, duran varlıklar grubunda yer alan 259.50. Verilen Yurtdışı Sipariş Avansları yardımcı hesabı kullanılır. İthalat tamamlandıktan sonra hesap kalanı ilgili duran varlık hesabına devredilerek kapatılır.


46. Soru

Hammadde, malzeme ve ticari mal ithalatı hangi hesapta izlenir?

Cevap

Hammadde, malzeme ve ticari mal ithalatı dönen varlıklar sınıfında yer alan 159 Verilen Sipariş Avansları hesabında izlenir.


47. Soru

Makine – araç gereç ithalatı hangi hesapta izlenir?

Cevap

makine – araç gereç ithalatı duran varlıklar sınıfında yer alan 259 Verilen Sipariş Avansları hesabında izlenir.


48. Soru

Ticari mal ithalatı nedeniyle oluşan kur farkı nasıl muhasebeleştirilir?

Cevap

Döviz kuru yükselmişse, kambiyo zararı olur, borç artar. Kur düşmüşse kambiyo karı söz konusu olur, borç azalır.

Kur yükselmiş ise fark Finansman Giderleri hesabına kaydedilir. Kur düşmüş ise fark Kambiyo Karları hesabına kaydedilir.


49. Soru

Duran varlık ithalatı nedeniyle oluşan kur farkı nasıl muhasebeleştirilir?

Cevap

• İlk Yıl: Makinenin aktife kaydedildiği tarih ile dönem sonu arasında; kur yükselmiş ise fark duran varlık maliyetine eklenir. Kur düşmüş ise fark duran varlık maliyetinden düşülür.
• Ertesi yıllar: Kur farklarını maliyet ile ilgilendirme seçeneği tercih edilirse; kur yükseldiğinde ise fark duran varlık maliyetine eklenir. Kur düştüğünde ise fark duran varlık maliyetinden düşülür.
• Kur farklarını sonuç hesaplarına yazma seçeneği tercih edilirse; kur yükseldiğinde ise fark Finansman Giderleri (veya Kambiyo Zararları) hesabına yazılır. Kur düştüğünde ise fark Kambiyo Karları hesabına yazılır.


50. Soru

Kabul kredili akreditif yoluyla yapılan ithalatta Borç Senetleri Hesabı nasıl çalışır?

Cevap

Kabul kredili akreditif yoluyla yapılan ithalatta, ihracatçının düzenlediği poliçenin kabulü ile bu hesap alacaklandırılır. Poliçe bedeli ödenince hesap borçlandırılır.


51. Soru

Duran varlık ithalatı nedeniyle ithalatın yapıldığı yıl oluşan kur farkları nasıl muhasebeleştirilir?

Cevap

Duran varlıklarla ilgili olarak ithalatın yapıldığı yılın sonuna kadar yurtdışına olan borçlar nedeniyle ortaya çıkan kur farkları ülkemizde mevcut uygulamada Vergi Usul Kanunu gereği duran varlık ile ilişkilendirilir. Yıl sonuna kadar ortaya çıkan aleyhte kur farkları kambiyo zararı veya finansman gideri hesabına yazılmaz, ithal edilen duran varlığın maliyetine eklenir. Lehte kur farkı var ise gelir yazılmaz, duran varlığın maliyet bedelinden düşülür.


52. Soru

Borçlanma dolayısıyla ortaya çıkan kur farkları hangi hesapta izlenir?

Cevap

2 nolu Muhasebe Uygulama Genel Tebliği’ne göre borçlanma dolayısıyla ortaya çıkan kur farkları 780. Finansman Giderleri hesabına kaydedilir.


53. Soru

Mal bedeli için bankadaki döviz hesabından havale yapılacaksa, banka hesabı nasıl çalışacaktır?

Cevap

Mal bedeli için bankadaki döviz hesabından havale yapılacaksa, banka hesabı alacaklandırılır.


54. Soru

Mal mukabili veya vadeli akreditif ödeme şeklinde muhasebe kaydı nasıl yapılır?

Cevap

Mal mukabili veya vadeli akreditif ödeme şeklinde fiili ithal tarihinde “vadeli alım” gibi kayıt yapılır (ancak Ticari Mallar hesabı değil, Verilen Sipariş Avansları hesabı borçlandırılır)


55. Soru

İthal edilen partinin maliyet unsurlarını gösteren tablo hangisidir?

Cevap

İthal edilen partinin maliyet unsurlarını gösteren tablo İthalat Maliyet Tablosu'dur.


56. Soru

İthal edilen malların maliyetini oluşturan unsurlar nelerdir?

Cevap

Alış faturası dışında, banka giderleri, nakliye, sigorta, gümrük vergisi, antrepo giderleri, gümrük müşaviri hizmet bedeli, laboratuvar - tahlil bedelleri, vb. ithal edilen malların maliyetini oluşturur. Bu giderlerden her bir mala pay vermek gerekir.


57. Soru

Hizmet ithali ne şekilde oluşabilir?

Cevap

Hizmet ithali;
• Yurtdışında yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye’ye gelerek veya elemanlarını göndererek Türkiye’de bir hizmeti ifa etmeleri ya da
• Hizmet yurtdışında gerçekleşmekle beraber, bu hizmetten Türkiye’de yararlanılması, şeklinde oluşabilir.


58. Soru

Hizmet ithaline örnek verebilir misiniz?

Cevap

Örneğin, yurtdışında yerleşik bir lojistik şirketine bir taşıma işleminin yaptırılması, yurtdışından bir danışmanlık, eğitim, sağlık hizmeti alınması, yurtdışından borç para alınması, yurtdışından mühendislik, know–how, marka kullanım hakkı, sigorta, yazılım hizmeti alınması, yurtdışında fason iş, tamir bakım yaptırılması, personel veya mal kiralanması (Türkiye’de yararlanmak kaydıyla) hizmet ithaline örnek olarak verilebilir.


59. Soru

Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişiler tarafından yurtdışından hizmet alınması halinde, hizmeti alan Türkiye’deki kişilere ilgili vergi mevzuatı tarafından getirilen yükümlülükler nelerdir?

Cevap

Bu yükümlülükler KDV sorumluluğu ve gelir vergisi kesintisi yapma sorumluluğu şeklinde ortaya çıkmaktadır.


60. Soru

2 nolu KDV beyannamesi ile “sorumlu sıfatıyla ödenen KDV” kuruma ne zaman finansman yükü getirir?

Cevap

Sorumlu sıfatıyla KDV ödendiği ay işletmede ödenecek KDV söz konusu ise, sorumlu sıfatıyla ödenen KDV işletmeye finansal yük getirmeyecektir. KDV sorumlu sıfatıyla vergi dairesine ödenecek, aynı ay indirim konusu yapılacaktır. Sonuçta o ay ödenecek KDV de tutar olarak bir değişiklik olmayacaktır. Sorumlu sıfatıyla KDV ödendiği ay işletmede devreden KDV söz konusu ise, sorumlu sıfatıyla ödenen KDV işletmeye finansal yük getirecektir, çünkü sorumlu sıfatıyla ödenen KDV o ay indirilemeyecektir.


61. Soru

Hizmet ithali nedeniyle hangi durumlarda KDV açısından bir sorumluluk oluşmaz?

Cevap

• Hizmet ithaline konu olan hizmet KDV’nin konusuna girmeyen bir niteliği taşıdığında
• Hizmet Türkiye’ye ithal edilmemiş bir hizmet ise
• Hizmet ithaline konu olan hizmetin KDV den istisna edildiğinde


62. Soru

Hangi durumlarda hizmet ithalatı stopaj kapsamında değildir?

Cevap

Aşağıdaki durumlarda hizmet ithalatı stopaj kapsamında değildir;
• Komisyon ödemeleri,
• Yurtdışı seyahatlerde ortaya çıkan otel, lokanta, ulaşım ödemeleri,
• Yurtdışına gerçekleşen taşıma ve sigorta primi ödemeleri.


63. Soru

Hangi hizmetlerin ithalatı stopaj kapsamındadır?

Cevap

Aşağıdaki hizmetlerin ithalatı stopaj kapsamındadır:
• Yabancı kuruluşun elemanının Türkiye’de çalışması nedeniyle yurtdışındaki kuruluşa yapılan ödeme,
• Mühendislik, danışmanlık eğitim hizmeti gibi serbest meslek niteliğindeki hizmet karşılığı yapılan ödemeler,
• Kiralama karşılığı yapılan ödemeler,
• Telif, marka, imtiyaz, lisans gibi gayrimaddi haklar için yapılan ödemeler,
• Alınan borç karşılığı ödenen faizler


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi