Dış Ticaret İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Dış Ticarette Teslim (Satış) Şekilleri, Ödeme Şekilleri, Belgeler Ve Türkiye Uygulaması

1. Soru

INCOTERMS nedir?

Cevap

Dış ticarette kullanılan terimlerin ülkeden ülkeye farklılık göstermesi ve farklı şekilde yorumlanmaması için uluslararası kabul görmüş bazı kurallar oluşturulmuştur. Teslim şekilleri ile ilgili kuralları düzenleyen INCOTERMS adlı düzenleme ile ticari terimlerin taraflar arasında kolayca yorumlanması ve iş akışının problemsiz şekilde yürütülmesi sağlanmıştır.


2. Soru

Milletlerarası Ticaret Odası (MTO) tarafından uluslararası ticari terimlerin yorumlanmasında kullanılan güncel düzenleme nedir?

Cevap

Dış ticarette kullanılan terimlerin ülkeden ülkeye farklı yorumlanması, birtakım yanlış anlaşmalara neden olmaktadır. Bu tür olumsuzlukların ortadan kaldırılması ya da azaltılması amacıyla Milletlerarası Ticaret Odası (MTO) bir dizi düzenleme yapmış, kurallar oluşturmuştur. Bu kurallar günün şartlarına uydurulmak amacıyla gerektiğinde tekrar düzenlenmektedir. Incoterms 2000 yerine 2010 yılından itibaren Incoterms 2010 kuralları geçerlidir.


3. Soru

Incoterms kuralları nerede kullanılır ve kullanım amacı nedir?

Cevap

Incoterms, genel olarak malların ulusal sınırları aştığı uluslararası satış sözleşmelerinde kullanılır. Incoterms’in amacı, alıcı ile satıcı arasında yapılan sözleşmelerde kolaylık sağlamaktır. Alıcı ile satıcı arasındaki sözleşmelerde kullanılır, taşıyıcı ile olan sözleşmelerde ise hukuki bir anlam ifade etmez. Incoterms kuralları, satıcının malları alıcıya teslim ettiği sırada, satım sözleşmesi taraflarından hangisinin taşıma ve sigorta düzenlemelerini yapacağını ve taraflardan her birinin hangi masraflardan sorumlu olacağını belirler. Incoterms kuralları mallar için ödenecek bedel veya ödeme şekli hakkında herhangi bir düzenleme getirmez. Bu kurallar mallara ilişkin mülkiyetin geçişi veya sözleşmeye aykırılığın sonuçlarını da düzenlemez. Bu kurallar satım sözleşmesinde yer verilecek açık hükümlerle veya sözleşmeye uygulanacak hukuk ile düzenlenir.


4. Soru

Incoterms 2010 kuralları nelerdir?

Cevap

Incoterms 2010 kuralları Tüm Taşıma Türlerini Kapsayan Kurallar ve Deniz ve İçsu Taşımalarına Özgü Kurallar olarak 2 sınıfta sunulmuştur. İlk sınıf, hangi taşıma ürününün seçildiğinden ve tek bir veya birden fazla taşıma türünün kullanılmasından bağımsız olarak kullanılabilen yedi kuralı içerir. İkinci sınıfta ise hem malların taşıyıcıya teslim edildikleri yer, hem de malların alıcıya ulaştırılmak üzere yüklendikleri yer bir limandır.


5. Soru

Tüm Taşıma Türlerini Kapsayan Kurallardan ‘EXW İşyerinde Teslim’i açıklayınız?

Cevap

Satıcının, malları kendi kuruluşunda ya da ismen belirlenmiş başka bir yerde (işyerinde, fabrikada, depoda, vs.) alıcının sorumluluğuna bırakarak, teslim ettiği satış şeklidir. Satıcı, malları herhangi bir taşıma aracına yüklemek ya da malların ihracatı için gümrükleme işlemlerini yerine getirmek zorunda değildir. EXW, satıcı bakımından asgari yükümlülüğü temsil eder. Aynı terim, alıcının gerekli gümrük çıkış işlemlerini doğrudan ya da dolaylı olarak gerçekleştirme olanağına sahip olmadığı durumlarda kullanılmamalıdır. Böyle durumlarda FCA terimine başvurulmalıdır.


6. Soru

EXW İşyerinde Teslimde satıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Satıcı, satış sözleşmesi gereğince malları, ticari faturayı ve sözleşmenin gerektirdiği diğer belgeleri sağlar. Alıcı talep ettiği takdirde, malların ihracı için gerekli olan izinlerin alınmasında alıcıya yardım eder, ancak yardım esnasında oluşabilecek her türlü hasar ve masraf alıcıya aittir. Satıcının alıcıya karşı taşıma ve sigorta sözleşmesi yapma sorumluluğu yoktur. Satıcı, malları belirlenen yerde, tarihte ve süre içinde teslim eder. Mallar alıcıya teslim edilene kadar mallara ilişkin bütün masraflar, ziya ve hasardan satıcı sorumludur. Satıcı, malları teslim edebilmek için alıcıya gerekli tüm bilgileri verir. Satıcının alıcıya karşı teslim belgesi verme yükümlülüğü yoktur.


7. Soru

EXW İşyerinde Teslimde alıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Alıcı, satış sözleşmesinde belirtilen tutarı öder, mallara ilişkin her türlü ihraç ve resmi izinleri alır, ilgili gümrük işlemlerini yerine getirir. Alıcının, satıcıya karşı herhangi bir taşıma veya sigorta sözleşmesi hazırlama sorumluluğu yoktur. Alıcı, mallar teslim edildikten sonra, mallara ilişkin oluşabilecek hasar ve ziyadan, bunlara ait masrafları ödemekten sorumludur. İhracat için ödenmesi gereken tüm resim, vergi ve harçları öder. Alıcı, teslim yerini belirleme hakkını kullandığı takdirde, bu konuda satıcıyı bilgilendirir. Malları teslim aldığına dair kanıtları satıcıya sağlar. İhraç edilen ülke yetkilileri malların muayenesini talep ettiği takdirde, malların muayene masraflarını öder, güvenliğe ilişkin herhangi bir bilgi talep edildiğinde satıcıyı bilgilendirir.


8. Soru

Tüm Taşıma Türlerini Kapsayan Kurallardan ‘FCA Taşıyıcıya Masrafsız’ı açıklayınız?

Cevap

Bu satış şeklinde satıcı malları kendi işyerinde veya belirlenen başka bir yerde, alıcı tarafından belirlenen taşıyıcıya veya başka bir kişiye teslim eder. Teslim yerinde hasar alıcıya geçer.


9. Soru

FCA Taşıyıcıya Masrafsızda satıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Satıcı malların ihracat için gümrüklenmesinden sorumludur. Satıcı satım sözleşmesi uyarınca malları, faturayı ve sözleşmenin gerektirdiği diğer belgeleri sağlar; gümrükleme işlemlerini tamamlar. Satıcının alıcıya karşı taşıma ve sigorta sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur, ancak alıcı talep ederse yapabilir. Satıcı, malları taşıyıcıya ya da alıcının tayin ettiği kişiye belirlenen yerde, kararlaştırılan tarihte ve sürede teslim eder. Satıcı malların teslimine kadar bütün ziya ve hasardan sorumludur.


10. Soru

FCA Taşıyıcıya Masrafsızda alıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Alıcı satım sözleşmesinde belirtilen tutarı öder, malların ithali veya başka bir ülkeden transit geçişi için tüm gümrük işlemlerinden sorumludur. Satıcı tarafından taşıma sözleşmesi yapılmadığında, alıcının taşıma sözleşmesi yapması gerekir. Ancak sigorta sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur. Alıcı malların teslim edildiği tarihten itibaren mallara ilişkin ziya ve hasarı üstlenir. Alıcı taşıyıcıya ilişkin bilgileri önceden satıcıya bildirir ve teslim belgesini kabul eder. Gerektiği zaman alıcı satıcıyı gereken konularda bilgilendirir.


11. Soru

Tüm Taşıma Türlerini Kapsayan Kurallardan ‘CPT Taşıma Ödenmiş Olarak’ı açıklayınız?

Cevap

Satıcının, malları kendi seçtiği bir taşıyıcıya teslim ettiği, belirtilen varış noktasına getirilmesi için ilgili taşıma sözleşmesini yaparak taşıma masraflarını ödediği satış şeklidir. Satıcı teslim yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil, malları taşıyıcıya teslim ettiğinde yerine getirir.


12. Soru

CPT Taşıma Ödenmiş Olarak’ta satıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Satıcı, satış sözleşmesi çerçevesinde malları, ticari faturayı ve ilgili diğer belgeleri sağlar, malların ihracı için gerekli her türlü ihraç izni ve diğer izinleri alır, gümrük işlemlerini tamamlar. Satıcı, masraflar satıcıya ait olmak üzere, malların teslim yerinden varma yerine taşınması için taşıma sözleşmesi yapmakla yükümlüdür. Ancak sigorta sözleşmesinin yapılma yükümlülüğü yoktur. Mallar kararlaştırılan tarihte veya kararlaştırılan süre içinde taşıyıcıya satıcı tarafından teslim edilir. Mallar teslim edildiği ana kadar mallara ilişkin hasar ve ziya satıcıya aittir. Satıcı aynı zamanda teslim anına kadar mallara ilişkin oluşan ek masraflar, navlun ve gümrükleme işlemlerinden kaynaklanan masrafları da üstlenir. Satıcı malların taşıyıcıya teslim edildiğinden alıcıyı haberdar eder ve taşımaya ilişkin olağan taşıma belgelerini alıcıya sağlamakla sorumludur. Malların kontrol işlemleriyle ilgili masraflar ve ihraç ülkesi yetkililerinin talep ettiği yükleme öncesi muayene masrafları da satıcıya aittir. Satıcı, alıcının gerek duyduğu her türlü belge ve bilgiyi alıcıya sağlar.


13. Soru

CPT Taşıma Ödenmiş Olarak’ta alıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Alıcı, satış sözleşmesinde belirtilen tutarı öder, her türlü ithal izni ve diğer izinleri tamamlar. Sigorta veya taşıma sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur. Mallar satıcı tarafından taşıyıcıya teslim edildiğinde alıcı teslimi kabul eder ve varma yerinde malları taşıyıcıdan teslim alır. Mallar taşıyıcıya teslim edildiği andan itibaren mallara ait tüm ziya ve hasar alıcıya aittir. Alıcı, malların boşaltma masraflarını ve ithalat için gerekli gümrükleme işlemlerine ait masrafları karşılar. Eğer alıcı malların gönderi zamanını, varma yerini veya teslim alınacağı noktayı belirleme yetkisine sahip ise, bunlardan satıcıyı haberdar eder. Satıcının ihtiyaç duyabileceği her türlü bilgi ve belgeyi temin eder. Taşıma için gerekli olan taşıma belgesini de kabul eder.


14. Soru

Tüm Taşıma Türlerini Kapsayan Kurallardan ‘CIP Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak’ı açıklayınız?

Cevap

Bu satış şeklinde, satıcı malları kendi seçtiği bir taşıyıcıya belirlenen yerde teslim eder, malların varış noktasına getirilmesine ilişkin taşıma sözleşmesini yapar, taşıma masraflarını öder ve ayrıca alıcının yolculuk sırasında mallara ilişkin ziya ve hasar riskine karşılık bir sigorta sözleşmesi yapar.


15. Soru

CIP Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak’ta satıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Satıcı, satış sözleşmesi uyarınca malları, ticari faturayı ve diğer belgeleri sağlar, hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere malların ihracı için gerekli her türlü izni ve diğer resmi izinleri alır, ihracat için gerekli gümrükleme işlemlerini yapar. Masrafları kendisine ait olmak üzere taşıma sözleşmesi ve Enstitü Kargo kurallarına uygun olarak hazırlanan bir yük sigortası sözleşmesi hazırlar. Sigorta kapsamı, asgari olarak satış sözleşmesinde yer alan bedelin %10 fazlasıyla temin edilmeli ve sözleşmede yer alan para birimi üzerinden kararlaştırılmalıdır. Mallar kararlaştırılan yerde ve belirlenen süre içinde alıcıya teslim edilir. Satıcı, mallar teslim edildiği ana kadar mallara ilişkin ziya ve hasardan sorumludur. Navlun, sigorta ve gümrükleme işlemlerine ait masrafları karşılar ve malların teslim edildiğine dair alıcıya ihbarda bulunur. Satıcı, taşıma belgesini alıcıya teslim eder, teslim için gerekli kontrol işlemlerini yapar ve eğer malların ambalajlanması gerekiyor ise masrafları kendine ait olmak üzere ambalajlar. Satıcı, alıcıya malların ithali ve en son varma noktasına taşınması için alıcının gerek duyduğu bilgi ve belgeleri sağlamaktan sorumludur.


16. Soru

CIP Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak’ta alıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Alıcı, satış sözleşmesindeki tutarı ödemek ve malların ithaline ilişkin tüm gümrük işlemlerini tamamlamaktan sorumludur. Satıcıya karşı taşıma sözleşmesi ya da sigorta sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur. Mallar satıcı tarafından taşıyıcıya teslim edildiğinde, teslimi kabul eder ve belirlenen varma yerinde malları taşıyıcıdan teslim alır. Taşıyıcıya teslim edildikten sonra oluşabilecek ek masrafları, malların boşaltma masraflarını ve ithalat için gerekli masrafları öder. Alıcı malların gönderim zamanı veya varma yerini belirleme yetkisine sahip olduğunda satıcıyı bu konulardan haberdar etmelidir. Satıcı tarafından alıcıya sağlanan taşıma belgesini de teslim alır.


17. Soru

Tüm Taşıma Türlerini Kapsayan Kurallardan ‘DAT Terminalde Teslim’i açıklayınız?

Cevap

Satıcının, malları belirlenen varma yerinde veya limanında belirlenen terminalde, gelen taşıma aracından boşaltılmış bir şekilde alıcının tasarrufuna bıraktığını, malları teslim ettiğini ifade eder. Terminal terimi rıhtım, depo, konteyner sahası veya yol, demiryolu veya hava kargosu gibi üstü açık ya da kapalı herhangi bir yer olabilir.


18. Soru

DAT Terminalde Teslimde satıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Satıcı satış sözleşmesi uyarınca, malları ve ticari faturayı hazırlar, hasarı ve masrafları kendine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü izni alır ve gümrük işlemlerini tamamlar. Malların kararlaştırılan varma yerinde veya limanında belirlenen terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesini hazırlar ancak sigorta sözleşmesi hazırlama yükümlülüğü yoktur. Mallar kararlaştırılan tarihte ve süre içerisinde varma yerinde veya limanında belirtilen terminalde taşıma aracından boşaltılarak alıcıya teslim edilir. Satıcı, malların teslim edildiği ana kadar, mallara ilişkin tüm ziya ve hasardan, bu ana kadar oluşan ek masraflar ve ihracat için ödenmesi gereken tutarlardan sorumludur. Alıcının malları teslim alabilmesi için gerekli belgeyi de satıcı sağlar. Satıcı aynı zamanda teslim için gerekli kontrol işlemleri ile ilgili masraflar ve ambalajlanması gereken mallarda ambalajlama masraflarını da öder. Satıcı, malların en son varma yerine varması ile ilgili bilgi ve belgeleri alıcıya sağlamalıdır.


19. Soru

DAT Terminalde Teslimde alıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Alıcı, satış sözleşmesinde belirlenen tutarı öder, mallara ilişkin her türlü ithalat işlemini tamamlar. Satıcıya karşı taşıma veya sigorta sözleşmesi hazırlama yükümlülüğü yoktur, mallar kendisine varma yerinde teslim edildiğinde malları teslim alır. Mallar teslim edildikten sonra oluşacak ziya ve hasarı üstlenir, malın ithali için ödenmesi gereken tüm resim, vergi ve harçları öder. Teslim esnasında taşıma belgesini kabul eder. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinin talep ettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç tüm zorunlu muayene masraflarını da öder.


20. Soru

Tüm Taşıma Türlerini Kapsayan Kurallardan ‘DAP Belirlenen Yerde Teslim’i açıklayınız?

Cevap

Bu satış şekli, satıcının malları belirlenen varma yerinde gelen taşıma aracından boşaltmadan alıcıya teslim ettiğini ifade eder. Taraflar, belirlenen varma yerini açıkça belirtmelidir.


21. Soru

‘DAP Belirlenen Yerde Teslimde’ satıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Satıcı, satış sözleşmesinde belirtilen malları ve ticari faturayı hazırlar, malların ihracı için gerekli olan her türlü ihraç iznini alır ve gümrükleme işlemlerini tamamlar. Malların belirlenen teslim yerine kadar taşınması için taşıma sözleşmesi yapar; sigorta sözleşmesi yapmaktan sorumlu değildir. Mallar, satıcı tarafından kararlaştırılan tarihte ve süre içinde belirlenen varma yerinde taşıma aracından boşaltmaya hazır biçimde alıcıya teslim edilir. Mallar boşaltmaya hazır hale gelene kadar malların hasar ve ziyasından satıcı sorumludur, bu ana kadar oluşacak tüm masrafları da satıcı öder. Eğer taşıma sözleşmesinde malların varma yerinde boşaltılmasının satıcıya ait olmasına kararlaştırılırsa, boşaltma masraflarını da satıcı öder. Alıcının malları teslim alabilmesi için ihtiyaç duyduğu tüm bilgilerin ve teslim alınmasına imkan veren bir belgenin satıcı tarafından alıcıya sağlanması gerekir. Satıcı, ambalajlanması gereken mallarda ambalaj masraflarını ve teslim için gerekli kontrol işlemlerine ait masrafları da öder.


22. Soru

‘DAP Belirlenen Yerde Teslimde’ alıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Alıcı, satış sözleşmesinde belirtilen tutarı öder; her türlü ithal izni ve diğer resmi izinleri alır, gümrükleme işlemlerini tamamlar. Taşıma veya sigorta sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur; mallar belirlenen yere vardığında malları teslim alır. Mallar teslim edildikten sonra oluşacak tüm hasar ve ziya alıcı tarafından üstlenilir, bu hasar ve ziyaya ilişkin masrafları da alıcı karşılar. Alıcı eğer kararlaştırılan süre içinde bir tarihi veya teslim yerini belirleme yetkisine sahip olursa, belirlediği tarih ve yeri satıcıya bildirir. Alıcı, teslim belgesini kabul eder, ihraç ülkesi yetkililerinin emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları dışındaki zorunlu muayene masraflarını da öder.


23. Soru

Tüm Taşıma Türlerini Kapsayan Kurallardan ‘DDP Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim’i açıklayınız?

Cevap

Satıcının, malları ithalat için gümrüklenmiş olarak ve belirlenen varma yerinde gelen, taşıma aracında boşaltmaya hazır biçimde alıcının tasarrufuna bıraktığı satış şeklidir. Satıcı, yalnızca malların ihracat için gümrükleme işlemlerinden değil, aynı zamanda ithalat için gümrükleme işlemlerinden de sorumludur. Bu kural satıcı açısından azami yükümlülüğü gösterir.


24. Soru

DDP Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslimde satıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Satıcı, satış sözleşmesince malları ve ticari faturayı hazırlar, hasar ve masraflar kendisine ait olmak üzere, her türlü ihraç ve ithal iznini veya diğer resmi izni alır, belgeleri temin eder ve gümrükleme işlemlerini tamamlar. Malların belirlenen teslim yerine taşınması için taşıma sözleşmesi yapar, ancak sigorta sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur. Mallar, kararlaştırılan tarihte ve süre içinde, belirlenen yerde boşaltmaya hazır biçimde alıcıya teslim edilir. Satıcı, kontrol işlemleriyle ilgili masraflar ile ihraç veya ithal ülkesi yetkililerinin emrettiği yükleme öncesi muayene ve malların ambalajlanması gerekli ise ambalajlama masraflarını da öder. Alıcının talebi üzerine malların en son varma noktasına taşınması için alıcının gerek duyduğu bilgi ve belgeleri alıcıya sağlar.


25. Soru

DDP Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslimde alıcının sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Alıcı, sözleşmede belirtilen tutarı öder; satıcının talebi üzerine malların ithali için gerekli her türlü iznin temin edilebilmesi için satıcıya her türlü yardımı yapar. Taşıma veya sigorta sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur. Mallar, boşaltmaya hazır biçimde teslim yerine ulaştığında malları teslim alır; malların teslim edildiği tarihten itibaren mallara ilişkin oluşabilecek hasar ve ziyadan alıcı sorumludur; alıcı bu hasar ve ziyaya ilişkin masrafları ve taşıma aracından malların boşaltılması için oluşan ek masrafları öder. Alıcı malların teslimi esnasında taşıma belgesini alır. Alıcının satıcıya karşı ihraç veya ithal ülkesi yetkililerinin emrettiği herhangi bir yükleme öncesi muayene masrafını ödeme yükümlülüğü yoktur.


26. Soru

Deniz ve İç Su Taşımalarına Özgü Kurallardan ‘FAS Gemi Doğrultusunda Masrafsız’ı açıklayınız?

Cevap

Bu satış şeklinde satıcı malları belirlenen yükleme limanında, alıcı tarafından seçilen geminin doğrultusunda bırakarak alıcıya teslim eder. Mallara ilişkin hasar ve masraflar, mallar gemi doğrultusunda bırakıldığı anda alıcıya geçer. Mallar konteynerde olduğu hallerde, satıcının malları gemi doğrultusunda değil, terminalde taşıyıcıya teslim etmesi söz konusu olabilir. Bu durumda FAS yerine FCA kuralı kullanılmalıdır.


27. Soru

Deniz ve İç Su Taşımalarına Özgü Kurallardan ‘FOB Gemide Masrafsız’ı açıklayınız?

Cevap

Satıcının malları belirlenen yükleme limanında alıcı tarafından seçilen gemide teslim ettiği satış şeklidir.


28. Soru

Deniz ve İç Su Taşımalarına Özgü Kurallardan ‘CFR Masraflar ve Navlun’u açıklayınız?

Cevap

Satıcının malları gemide teslim ettiği, malların belirlenen varma limanına getirilmesi için taşıma sözleşmesi yaparak navlunu ödediği satış şeklidir.


29. Soru

Deniz ve İç Su Taşımalarına Özgü Kurallardan ‘CIF Masraflar, Sigorta ve Navlun’u açıklayınız?

Cevap

Bu satış şeklinde, mallar gemide teslim edilir, malların belirlenen varma limanına getirilmesi için satıcı tarafından taşıma sözleşmesi ve yolculuk esnasında oluşabilecek hasar ve ziyaya ilişkin sigorta sözleşmesi yapılır.


30. Soru

Peşin Ödeme nedir? Kaç şekilde gerçekleştirilebilir?

Cevap

Peşin ödeme, ihracat gerçekleşmeden önce ithalatçının bedeli ödemesi ve ihracatçının bedeli tahsil ettikten sonra malları sevk etmesidir. Bu ödeme şeklinde ithalatçı risk altındadır. İhracatçının ise hiçbir riski yoktur. Peşin ödeme 3 şekilde gerçekleşebilir. Bunlar: Havale, Prefinansman ve Red Klaus’lu Akreditiftir.


31. Soru

Dış ticarette havale ile peşin ödemeyi açıklayınız?

Cevap

Bu ödeme şeklinde ithalatçı firma, ihracatçı adına belirli bir tutarın ödenmesi için talimat verir ve kendi ülkesindeki para cinsinden mal bedelini öder. Mal bedeli ithalatçının bankası tarafından ihracatçının ülkesindeki bankaya transfer edilir. Gelen havale ihracatçının bankası tarafından ihracatçı hesabına kaydedilir. Daha sonra ihracatçı malları ithalatçıya gönderir.


32. Soru

Dış ticarette prefinansman ile peşin ödemeyi açıklayınız?

Cevap

Prefinansman da bir ön ödeme şeklidir. Ancak bu ödeme şeklinde ithalatçı ihracatçının bankasından garanti alır. Eğer ihracatçı malı sevk etmez ise ihracatçının adına garanti vermiş bulunan banka faiz ile birlikte yapılan ön ödemeyi ithalatçıya iade eder. Garanti veren banka ise bu garanti karşılığında ihracatçıdan belirli bir komisyon alır. Prefinansmanda peşin ödenen kısım için faiz tahakkuku söz konusudur.


33. Soru

Dış ticarette Red Klaus Akreditif ile peşin ödemeyi açıklayınız?

Cevap

Red Klaus, bir akreditife kırmızı renkte yazılmış ve ihraç olunacak malın satın alınması ile yükleme masraflarının karşılanması amacıyla ihracatçıya, aracı bankanın avans mahiyetinde peşin ödemede bulunma yetkisini veren bir şarttır.


34. Soru

Mal Mukabili Ödeme nedir?

Cevap

Ödemenin malın ithalatından sonra yapılmasına imkan veren ödeme şeklidir. Bu ödeme şeklinde mal ithalatçı ülkeye gelir, ithalatçı firma tarafından gümrükten çekilir ve ödeme daha sonra yapılır.


35. Soru

Vesaik Mukabili (Belge Karşılığı) Ödeme nedir?

Cevap

Vesaik mukabili ödeme; belgelerin mal bedelinin ithalatçıdan tahsilinden sonra ithalatçıya verilmesini öngören ödeme şeklidir. Belgeler mali belgeler ve/veya ticari belgeler anlamına gelir. Bu ödeme şeklinde mal ihracatçı tarafından sevk edildikten sonra belgeler tahsil emri ekinde ihracatçı bankasına veya ithalatçı bankasına verilir. Tahsil emrinde belgelerin hangi şartlarla alıcıya teslim edileceği, ödenmemesi halinde ne yapılacağı, faiz ve komisyonun kime ait olacağı, tahsil edilen paranın ne şekilde transfer edileceği belirtilir. İhracatçı bankasının belgeleri ithalatçı ülkedeki bankaya göndermesinden veya doğrudan bu talimatı alan ithalatçı bankası da talimat gereği mal bedelini tahsil ettikten ve kabul kredili vesaik mukabili ödeme şekli söz konusu ise, poliçenin ithalatçı tarafından kabulünden sonra belgeleri ithalatçıya teslim eder. İthalatçı da malı gümrükten çeker.


36. Soru

Konsinye Satış nedir?

Cevap

Bu tür ödeme şeklinde mal ithalatçının ülkesine önceden gelmekte, ithalatçı da malın satışını yaptıkça satış bedelinden kendi komisyonunu düşmekte ve kalan miktarı ihracatçıya göndermektedir. Büyük ölçüde güvene dayanan ve konsinye satış diye de adlandırılan bu ödeme şeklinde de bankalardan yararlanılması gereklidir. Konsinye satış, normal yollarla satışı zor olan ve alıcının görüp beğenmesini gerektiren mallar için söz konusudur. Daha çok yaş meyve ve sebze gibi bozulabilir ve fiyatı günlük mal arzına göre değişebilen mallarda konsinye ihracat tercih edilmektedir.


37. Soru

Kabul Kredili Ödeme nedir?

Cevap

İthalatçının, ihracatçı tarafından keşide edilen poliçeyi kabul ederek (ödeme yapmadan önce) malları almasını sağlayan bir kredi şeklidir.


38. Soru

Açık Vadeli Ödeme nedir?

Cevap

İhracatçılar tarafından yalnız kendi dış şubelerine veya güvenilir tek temsilcilerine yapılır. Bu ödeme şartı diğer yabancı müşterilere riskli oluşu ve parasal yükü nedeniyle yalnızca istisnai hallerde tanınmaktadır. Vadeler 30, 60, 90 veya 120 gün olabilir. Açık vadeli ödemede ithalatçı iskontodan yararlanabilmek için yükümlülüklerini de derhal yerine getirmeye çalışır. İhracatçının, ithalatçıya ödeme gününde (vadenin muacceliyetinde) banka kanalıyla bir poliçe ibraz ettirmesi de mümkündür.


39. Soru

Akreditifli Ödeme nedir?

Cevap

Akreditif, ithalatçının talimatına dayanarak, bir bankanın belirli bir paraya kadar, belirli bir süre içinde, belirli belgeler karşılığında ve öngörülen şartların yerine getirilmesi kaydıyla, ihracatçıya ödeme yapacağını veya ihracatçı tarafından keşide edilen poliçeleri kabul veya iştira edeceğini ihracatçıya karşı yazılı olarak taahhüt etmesidir.


40. Soru

Rotatif (Devreden) Akreditif nedir?

Cevap

Açılan akreditifin bir miktarı veya tamamı kullanıldıkça veya poliçe bedelleri ödendikçe eski miktarlara göre otomatikman yenilenen akreditiflerdir. Yenilenmenin amacı, ihracatçının akreditiften aynı şartlarla yararlanarak ilk akreditif şartlarına uygun olmak kaydıyla yeniden ihracat yapabilmesidir.


41. Soru

Bölünebilir Akreditif nedir?

Cevap

İthalatçının yabancı ülkede satın almak istediği malları tek bir firma sağlayamıyorsa, ithalatçı bölünebilir akreditif açar. Böylece açılan akreditif kısımlara ayrılarak lehtarlara devredilebilir.


42. Soru

Red Klaus Akreditif nedir?

Cevap

İhraç olunacak malın satın alınması ve masrafları için akreditif lehtarına aracı bankanın avans mahiyetinde peşin ödeme yapmasının mümkün olduğu akreditif türüdür. Bu şartın akreditif talimatında açıkça belirtilmiş olması gerekmektedir. Akreditif lehtarına verilen avans malların sevkinden sonra aracı banka tarafından yapılacak ödemeden mahsup edilir.


43. Soru

Green Klaus Akreditif nedir?

Cevap

İhracatçıya malı sevk etmesinden önce banka tarafından yapılan ödemelerin, malların mülkiyetini bankaya devreden ambar teslim makbuzları ile garanti altına alınmasını sağlayan akreditif türüdür.


44. Soru

Stand By Akreditif nedir?

Cevap

Bir taahhüdün yerine getirilmediğini belgeleyen vesaikin bankaya ibrazından sonra tahsilatın yapılabildiği akreditif türüdür. Bu akreditifler teminat mektubu niteliğindedir. Bu tür akreditifte akreditifi açan banka, amir banka sıfatıyla akreditif lehtarına karşı bir üçüncü şahsın sözleşme şartlarından doğan yükümlülüğünü yerine getirememesi halinde belli tutarda bir parayı ödemeyi garanti eder.


45. Soru

Deniz Konşimentosu nedir?

Cevap

Deniz konşimentosu bizzat malı taşıyan veya onun yetkili acentesi tarafından düzenlenip malı yükletene verilen malın teslim alındığını ve kararlaştırılan şekilde nakledilip gönderilene teslim edileceğini bildiren mülkiyeti temsil eden bir belgedir.


46. Soru

Karma Nakliyat Belgesi nedir?

Cevap

Karma nakliyat belgesi malın mülkiyetini temsil eden diğer bir belgedir, malın deniz, kara, hava ve demiryolu ile aktarmalı olarak birden fazla nakil aracı ile taşınmasını gerektiren modern taşımacılıkta kullanılır.


47. Soru

Proforma Fatura nedir?

Cevap

Satılacak malın evsafı, fiyatı ve satış şartları hakkında alıcıya bir fikir vermek üzere düzenlenen belgeye Proforma Fatura denir.


48. Soru

Konsolosluk Faturası nedir?

Cevap

Yabancı memleketlere gönderilen mallar için düzenlenen ve malın menşeini göstermek üzere, sevk edileceği memleketin konsolosluğuna tasdik ettirilen faturalara Konsolosluk Faturası denir.


49. Soru

Navlun Faturası nedir?

Cevap

Navlun, deniz ve/veya iç suyolu ile taşımacılıkta malın taşıma ücretinin ifadesidir. CFR veya CIF teslim şekilleri ile satışta, navlun ihracatçı tarafından ödenmektedir. Mal ile ilgili satış faturasında, navlun tutarı mal bedeline dahil olarak veya ayrı olarak gösterilebilmektedir. Bu fatura navlun faturası olarak adlandırılmaktadır. Akreditif, mal bedeli ile birlikte navlun bedelini de içeriyorsa, konşimento ve diğer sevk belgesi üzerinde navlunu ödenmiştir kaydının bulunması gerekmektedir. Ancak belirtilmemişse, satıcı firmanın taşıyıcı firmadan navlun faturası alarak ithalatçı firmaya vermesi, ya da tahsil belgeleri arasına navlun faturasını da koyması gerekmektedir.


50. Soru

Menşe Şahadetnamesi nedir?

Cevap

Menşe şahadetnameleri ihracatçının adı ve adresi, alıcının adı ve adresi, malların gideceği ülke, malların marka ve numaraları, ambalaj şekli ve adedi, ağırlığı veya ölçüsü gibi bilgileri içerir ve malların hangi ülke menşeli olduğunu belgeler. Bu belgeler ihracatçılar tarafından düzenlenir ve Ticaret Odalarınca onaylanır. Alıcı tarafından istenirse alıcı ülke konsolosluklarına da onaylatılır.


51. Soru

Çeki Listesi nedir?

Cevap

Çeki listesi malların brüt ağırlıklarını ayrıntılı şekilde göstermek üzere düzenlenen bir belgedir. Bu listede gösterilen ağırlıkların fatura ve konşimentoda yazılı ağırlıklara uygun olması gerekir.


52. Soru

Akreditifli ödemeyi maddeler halinde açıklayınız?

Cevap

? İhracatçı firmadan proforma fatura alınır. ? Proforma fatura ve akreditif açtırma teklif mektubu ile bankaya başvurulur. ? İthalatçıdan gelen talimata göre banka akreditif mektubu (küşat mektubu) düzenler ve ihracatçıya iletilmek üzere muhabirine gönderir. ? Satış şekli FOB veya CFR ise sigorta şirketine veya bankaya başvurularak sigorta yaptırılır. ? Banka tarafından hesaptan alınan bu tutarlar için gelen dekontların asılları muhasebe dosyasına, fotokopileri ithalat dosyasına konur. ? Bu arada mal gümrüğe, belgeler bankaya gelmiş olur. ? Mal gümrüğe gelince nakliyeci firma yetkilisi gümrük ambarına gider ve manifestoyu tescil ettirir. ? Mal bedelinin ödenmesi: Teyitli akreditifte muhabir banka ihracatçıya mal bedelini ödedikten sonra amir bankayı küşat mektubunda belirtilen süre içinde (uygulama 2 gündür) borçlandırır. Amir banka ise bu tarihte veya birkaç gün içinde akreditif tutarını ithalatçının hesabından alır, belgeleri ithalatçıya verir.


53. Soru

Incoterms nedir?

Cevap

Incoterms, Milletlerarası Ticaret Odası tarafından yapılmış bir düzenlemedir, genel olarak malların ulusal sınırları aştığı uluslararası satış sözleşmelerinde kullanılır. Incoterms’in amacı, alıcı ile satıcı arasında yapılan sözleşmelerde kolaylık sağlamaktır. Alıcı ile satıcı arasındaki sözleşmelerde kullanılır, taşıyıcı ile olan sözleşmelerde ise hukuki bir anlam ifade etmez. Satıcı ile alıcı arasında yapılan sözleşmede Incoterms 2010 kurallarının uygulanması isteniyorsa bunun sözleşmede açıkça belirtilmesi gereklidir. Incoterms, alıcı ile satıcı arasındaki sözleşmedir. Taşıyıcı ile olan sözleşmelerde ise hukuki bir anlam ifade etmez.


54. Soru

Incoterms 2010 kuralı nasıl sınıflandırılır?

Cevap

Incoterms 2010 kuralı “Tüm Taşıma Türlerini Kapsayan Kurallar” ve “Deniz ve İçsu Taşımalarına Özgü Kurallar” olarak 2 sınıfta sunulmuştur.İlk sınıf, hangi taşıma ürününün seçildiğinden ve tek bir veya birden fazla taşıma türünün kullanılmasından bağımsız olarak kullanılabilen yedi kuralı içerir. İkinci sınıfta ise hem malların taşıyıcıya teslim edildikleri yer, hem de malların alıcıya ulaştırılmak üzere yüklendikleri yer bir limandır. Incoterms kurallarından İşyerinde Teslim (EXW), Taşıyıcıya masrafsız (FCA), Terminalde Teslim (DAT), Belirlenen Yerde Teslim (DAP), Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim (DDP), Gemi Doğrultusunda Masrafsız (FAS), Gemide Masrafsız (FOB), teslimlerinde belirlenen yer teslimin gerçekleştiği ve hasarın satıcıdan alıcıya geçtiği yerdir. Taşıma Ödenmiş Olarak (CPT), Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim (CIP), Masraflar ve Navlun (CFR) ve Masraflar, Sigorta ve Navlun (CIF) olarak anılan kurallarda ise belirtilen yer teslim yerinden farklılık gösterir. Sözü edilen 4 Incoterms kuralında belirlenen yer, o noktaya kadar olan taşıma ücretinin ödendiği varma yeridir. 


55. Soru

EXW- İşyerinde Teslim nedir?

Cevap

EXW …. (Belirlenen Teslim Yeri) Incoterms 2010 Satıcının, malları kendi kuruluşunda ya da ismen belirlenmiş başka bir yerde (işyerinde, fabrikada, depoda, vs.) alıcının sorumluluğuna bırakarak, teslim ettiği satış şeklidir. Satıcı, malları herhangi bir taşıma aracına yüklemek ya da malların ihracatı için gümrükleme işlemlerini yerine getirmek zorunda değildir. EXW, satıcı bakımından asgari yükümlülüğü temsil eder. Aynı terim, alıcının gerekli gümrük çıkış işlemlerini doğrudan ya da dolaylı olarak gerçekleştirme olanağına sahip olmadığı durumlarda kullanılmamalıdır. Böyle durumlarda FCA terimine başvurulmalıdır.


56. Soru

FCA-Taşıyıcıya Masrafsız nedir?

Cevap

FCA.... (Belirlenen Teslim Yeri) Incoterms 2010

Bu satış şeklinde satıcı malları kendi işyerinde veya belirlenen başka bir yerde, alıcı tarafından belirlenen taşıyıcıya veya başka bir kişiye teslim eder. Teslim yerinde hasar alıcıya geçer.


57. Soru

CPT (Taşıma Ödenmiş Olarak) nedir?

Cevap

CPT …. (Belirlenen Varma Yeri) Incoterms 2010

Satıcının, malları kendi seçtiği bir taşıyıcıya teslim ettiği, belirtilen varış noktasına getirilmesi için ilgili taşıma sözleşmesini yaparak taşıma masraflarını ödediği satış şeklidir. Satıcı teslim yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil, malları taşıyıcıya teslim ettiğinde yerine getirir.


58. Soru

CIP (Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak) nedir?

Cevap

CIP.... (Belirlenen Varma Yeri) Incoterms 2010

Bu satış şeklinde, satıcı malları kendi seçtiği bir taşıyıcıya belirlenen yerde teslim eder, malların varış noktasına getirilmesine ilişkin taşıma sözleşmesini yapar, taşıma masraflarını öder ve ayrıca alıcının yolculuk sırasında mallara ilişkin ziya ve hasar riskine karşılık bir sigorta sözleşmesi yapar.


59. Soru

DAT (Terminalde Teslim) nedir?

Cevap

DAT.... (Varma Limanı veya Yerinde Belirlenen Terminal) Incoterms 2010

Satıcının, malları belirlenen varma yerinde veya limanında belirlenen terminalde, gelen taşıma aracından boşaltılmış bir şekilde alıcının tasarrufuna bıraktığını, malları teslim ettiğini ifade eder. “Terminal” terimi rıhtım, depo, konteyner sahası veya yol, demiryolu veya hava kargosu gibi üstü açık ya da kapalı herhangi bir yer olabilir.


60. Soru

DAP (Belirlenen Yerde Teslim) nedir?

Cevap

DAP.... (Belirlenen Varma Yeri) Incoterms 2010

Bu satış şekli, satıcının malları belirlenen varma yerinde gelen taşıma aracından boşaltmadan alıcıya teslim ettiğini ifade eder. Taraflar, belirlenen varma yerini açıkça belirtmelidir


61. Soru

DDP (Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim) nedir?

Cevap

DDP...(Belirlenen Varma Yeri) Incoterms 2010

Satıcının, malları ithalat için gümrüklenmiş olarak ve belirlenen varma yerinde gelen, taşıma aracında boşaltmaya hazır biçimde alıcının tasarrufuna bıraktığı satış şeklidir. Satıcı, yalnızca malların ihracat için gümrükleme işlemlerinden değil, aynı zamanda ithalat için gümrükleme işlemlerinden de sorumludur. Bu kural satıcı açısından azami yükümlülüğü gösterir.


62. Soru

FAS (Gemi Doğrultusunda Masrafsız) nedir?

Cevap

FAS... (Belirlenen Yükleme Limanı) Incoterms 2010

Bu satış şeklinde satıcı malları belirlenen yükleme limanında, alıcı tarafından seçilen geminin doğrultusunda bırakarak alıcıya teslim eder. Mallara ilişkin hasar ve masraflar, mallar gemi doğrultusunda bırakıldığı anda alıcıya geçer. Mallar konteynerde olduğu hallerde, satıcının malları gemi doğrultusunda değil, terminalde taşıyıcıya teslim etmesi söz konusu olabilir. Bu durumda FAS yerine FCA kuralı kullanılmalıdır.


63. Soru

FOB (Gemide Masrafsız) nedir?

Cevap

FOB....(Belirlenen Yükleme Limanı)

Satıcının malları belirlenen yükleme limanında alıcı tarafından seçilen gemide teslim ettiği satış şeklidir.


64. Soru

CFR (Belirlene Varma Limanı) nedir?

Cevap

CFR...(Belirlenen varma limanı) Incoterms 2010

Satıcının malları gemide teslim ettiği, malların belirlenen varma limanına getirilmesi için taşıma sözleşmesi yaparak navlunu ödediği satış şeklidir.


65. Soru

CIF (Belirlenen Varma Yeri) nedir?

Cevap

CIF....(Belirlenen Varma Yeri) Incoterms 2010

Bu satış şeklinde, mallar gemide teslim edilir, malların belirlenen varma limanına getirilmesi için satıcı tarafından taşıma sözleşmesi ve yolculuk esnasında oluşabilecek hasar ve ziyaya ilişkin sigorta sözleşmesi yapılır.


66. Soru

Dış ticarette ödeme şekilleri nelerdir?

Cevap

Dış ülkelerden satın alınan malların bedellerinin ödenmesi şu şekillerde olabilir: • Peşin Ödeme • Mal Mukabili Ödeme • Vesaik Mukabili Ödeme • Malın Elden Çıkarılmasından Sonra Ödeme • Kabul Kredili Ödeme • Açık Vadeli Ödeme • Akreditifli Ödeme 


67. Soru

Dış ticarette peşin ödemeyi açıklayınız.

Cevap

Peşin ödeme, ihracat gerçekleşmeden önce ithalatçının bedeli ödemesi ve ihracatçının bedeli tahsil ettikten sonra malları sevketmesidir. Bu ödeme şeklinde ithalatçı risk altındadır. İhracatçının ise hiçbir riski yoktur.Peşin ödeme 3 şekilde gerçekleşebilir.Havale: Bu ödeme şeklinde ithalatçı firma, ihracatçı adına belirli bir tutarın ödenmesi için talimat verir ve kendi ülkesindeki para cinsinden mal bedelini öder. Mal bedeli ithalatçının bankası tarafından ihracatçının ülkesindeki bankaya transfer edilir. Gelen havale ihracatçının bankası tarafından ihracatçı hesabına kaydedilir. Daha sonra ihracatçı malları ithalatçıya gönderir. Prefinansman: Prefinansman da bir ön ödeme şeklidir. Ancak bu ödeme şeklinde ithalatçı ihracatçının bankasından garanti alır. Eğer ihracatçı malı sevk etmez ise ihracatçının adına garanti vermiş bulunan banka faiz ile birlikte yapılan ön ödemeyi ithalatçıya iade eder. Garanti veren banka ise bu garanti karşılığında ihracatçıdan belirli bir komisyon alır. Prefinansmanda peşin ödenen kısım için faiz tahakkuku söz konusudur. Red Klaus Akreditif: Red Klaus, bir akreditife kırmızı renkte yazılmış ve ihraç olunacak malın satın alınması ile yükleme masraflarının karşılanması amacıyla ihracatçıya, aracı bankanın avans mahiyetinde peşin ödemede bulunma yetkisini veren bir şarttır.


68. Soru

Mal mukabili ödeme nedir?

Cevap

Ödemenin malın ithalatından sonra yapılmasına imkan veren ödeme şeklidir. Bu ödeme şeklinde mal ithalatçı ülkeye gelir, ithalatçı firma tarafından gümrükten çekilir ve ödeme daha sonra yapılır.


69. Soru

Vesaik Mukabili (Belge Karşılığı) Ödeme nedir?

Cevap

Vesaik mukabili ödeme; belgelerin mal bedelinin ithalatçıdan tahsilinden sonra ithalatçıya verilmesini öngören ödeme şeklidir. Belgeler mali belgeler ve/veya ticari belgeler anlamına gelir. Bu ödeme şeklinde mal ihracatçı tarafından sevk edildikten sonra belgeler tahsil emri ekinde ihracatçı bankasına veya ithalatçı bankasına verilir. Tahsil emrinde belgelerin hangi şartlarla alıcıya teslim edileceği, ödenmemesi halinde ne yapılacağı, faiz ve komisyonun kime ait olacağı, tahsil edilen paranın ne şekilde transfer edileceği belirtilir.


70. Soru

Malın Elden Çıkarılmasından Sonra Ödeme – Konsinye Satış nedir?

Cevap

Bu tür ödeme şeklinde mal ithalatçının ülkesine önceden gelmekte, ithalatçı da malın satışını yaptıkça satış bedelinden kendi komisyonunu düşmekte ve kalan miktarı ihracatçıya göndermektedir. Büyük ölçüde güvene dayanan ve konsinye satış diye de adlandırılan bu ödeme şeklinde de bankalardan yararlanılması gereklidir. Konsinye satış, normal yollarla satışı zor olan ve alıcının görüp beğenmesini gerektiren mallar için söz konusudur. Daha çok yaş meyve ve sebze gibi bozulabilir ve fiyatı günlük mal arzına göre değişebilen mallarda konsinye ihracat tercih edilmektedir.


71. Soru

Kabul Kredili Ödeme nedir?

Cevap

İthalatçının, ihracatçı tarafından keşide edilen poliçeyi kabul ederek (ödeme yapmadan önce) malları almasını sağlayan bir kredi şeklidir.oliçe, alacaklı tarafından borçlu üzerine keşide edilen ve belirli bir tutarın belirli bir süre içinde veya ibrazında üçüncü şahsa veya emrine ödenmesi talebini kapsayan bir ödeme emridir. Poliçede esas itibariyle 3 kişi vardır. Poliçeyi düzenleyene keşideci, borçluya muhatap, bedelin ödeneceği şahsa lehtar denir. 


72. Soru

Açık Vadeli Ödeme nedir?

Cevap

İhracatçılar tarafından yalnız kendi dış şubelerine veya güvenilir tek temsilcilerine yapılır. Bu ödeme şartı diğer yabancı müşterilere riskli oluşu ve parasal yükü nedeniyle yalnızca istisnai hallerde tanınmaktadır. Vadeler 30, 60, 90 veya 120 gün olabilir. Açık vadeli ödemede ithalatçı iskontodan yararlanabilmek için yükümlülüklerini de derhal yerine getirmeye çalışır. İhracatçının, ithalatçıya ödeme gününde (vadenin muacceliyetinde) banka kanalıyla bir poliçe ibraz ettirmesi de mümkündür.


73. Soru

Akreditifli Ödeme nedir?

Cevap

Akreditiflere ilişkin Birörnek Usuller ve Uygulama Kuralları MTO tarafından ilk kez 1933 yılında yayımlanmış ve revizyonları 1951, 1962, 1974, 1983 ve 1993 yıllarında yapılmıştır. Kurallara ilişkin en son düzenleme ise MTO Yönetim Kurulu tarafından Kasım 2006’da kabul edilerek, UCP 600 (Uniform Customs and Practice for Documentary Credits) olarak Aralık 2006’da yayımlanmıştır. 2007 yılında tekrar revize edilerek, Temmuz 2007’de yayımlanmıştır. Akreditif, ithalatçının talimatına dayanarak, bir bankanın belirli bir paraya kadar, belirli bir süre içinde, belirli belgeler karşılığında ve öngörülen şartların yerine getirilmesi kaydıyla, ihracatçıya ödeme yapacağını veya ihracatçı tarafından keşide edilen poliçeleri kabul veya iştira edeceğini ihracatçıya karşı yazılı olarak taahhüt etmesidir. Akreditif, kredi anlamını içermektedir. Uluslararası uygulamada mal bedeli akreditif açılırken transfer edilmeyip, ödeme vesaikin teslim sırasında veya sonradan söz konusu olduğu için, akreditif işlemine vesikalı kredi ‘Documentary Credit’ de denilmektedir. Akreditif bir banka tarafından açılır. Akreditif alıcı bankasının satıcıya hitaben yazdığı kendi taahhüdünü kapsayan bir ihbar mektubu şeklinde düzenlenir. Bununla bu mektubun muhatabı olan satıcı, söz konusu mektupta belirtilen belgeleri ibraz ettiği ve şartları yerine getirdiği takdirde belli edilen miktara kadar bir parayı bankadan almak yetkisine sahiptir.


74. Soru

Dış ticarette kullanılan belgeler nelerdir?

Cevap

Belgeler dış ticaret işlemlerinde sevk edilen mal bedellerinin tahsiline yarayan araçlardır. Akreditif ve diğer ödeme şekilleri dolayısıyla kullanılan belgeler 5 grupta incelenebilir. • Sevk Belgeleri • Sigorta Belgeleri • Faturalar • Diğer Belgeler • Dolaşım Belgeleri


75. Soru

Dış ticarette akreditif türleri nelerdir?

Cevap

Farklı kriterlere göre değişik akreditif çeşitleri vardır. Önemli akreditif çeşitleri şunlardır: • Akreditif amirinin veya amir bankasının cayma hakkına göre, • İkinci banka tarafından teyit edilmiş olmasına göre, • Bir defa kullanılmakla hükmünü kaybedip kaybetmemesine göre, • Lehtar tarafından üçüncü şahsa devredilip devredilmemesine göre, • Ödeme şekline göre, Bunların yanısıra “Karşılıklı Akreditif”, “Red Klaus Akreditif”, “Green Klaus Akreditif” ve “Stand By Akreditif” çeşitleri de vardır.


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v