Mali Analiz Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Dikey analiz tekniğinin diğer analiz tekniklerine göre üstün yanları nelerdir?

Bu yöntemin diğer analiz tekniklerine göre aşağıda sıralanmış olan iki önemli üstün yanı bulunmaktadır:

• Bu analiz tekniğinde bilanço kalemlerinin toplam içindeki ya da ait oldukları grup içindeki nispi
  önemleri gösterilmektedir.
• Bilanço ve bilançodaki değişiklikler, salt tutar olarak gösterildiği zaman aynı endüstri kolunda
  yer alan işletmeler arasında anlamlı karşılaştırmalar yapmaya olanak yoktur. Bilançoların ortak
  bir paydaya indirgenmesi durumunda ise aynı endüstri kolundaki işletmeler arasında anlamlı
  karşılaştırmalar yapılabilir.

Dikey yüzdelere göre düzenlenmiş bir bilançonun yorumlanması hangi aşamalardan oluşmaktadır?

Dikey yüzdelere göre düzenlenmiş bir bilançonun yorumlanması aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır:

• Kalem İncelemesi
• Varlık ve Kaynak Dağılımının İncelenmesi

Dikey yüzde analizinde kalem incelemesi aşamasının amacı nedir?

Kalem incelenmesinin amacı, her bir kalemin ait olduğu grup toplamı ve aktif ve pasif toplamı içerisindeki payının, kalemin özelliği de dikkate alınarak, yeterli büyüklükte olup olmadığını incelemektir.

Analize konu olan bilanço kalemlerinin yeterliliğinin ölçülmesinde hangi husulara dikkat edilmektedir?

Ele alınan kalemin yüzdesi, varlıklar için tek başına ve onu destekleyici diğer kalemlerle birlikte kullanımlara yetecek büyüklükte; yabancı kaynaklar için ödenebilecek; özkaynaklar için ortakların varlıklar üzerindeki haklarına ağırlık verdirtecek büyüklükte ise yeterli olarak kabul edilir. Büyüklük bunların altında ise yetersiz, üstünde ise gereksiz olarak kabul edilir.

Analize konu olan gelir tablosu kalemlerinin yeterliliğinin ölçülmesinde hangi husulara dikkat edilmektedir?

Ele alınan kalem bir gelir tablosu kalemi ve kâr kalemi ise gelir tablosunda kendisinden sonra gelen giderleri karşılayacak bir yüzdeye sahipse yeterli; karşılayamayacak durumda ise yetersiz olarak kabul edilir. Bu durumda gider kalemlerinin de kendilerinden sonra gelen kâr ve gelir unsurlarını azaltmayacak büyüklükte olması istenir.

Dikey yüzde analizinde varlık ve kaynak dağılımının incelenmesi hangi aşamalardan oluşmaktadır?

Varlık ve kaynak dağılımının incelenmesinde bilançoda yer alan grup toplamlarının toplam içerisinde yüzde olarak sahip olduğu pay dikkate alınarak grubun özelliğine ve işletmenin türüne göre bunun yeterli olup olmadığı araştırılır. Bu durumda varlık ve kaynak dağılımının incelenmesi aşağıda yer alan üç aşamada gerçekleşir:

• Varlık dağılımının incelenmesi
• Kaynak dağılımının incelenmesi
• Varlık-kaynak ilişkisinin incelenmesi

Ticaret ve sanayi işletmelerinde varlık dağılımı genellikle nasıldır?

İşletmenin faaliyette bulunduğu işkolu varlık dağılımı üzerinde etkilidir. Ticaret işletmelerinde dönen varlıkların duran varlıklardan daha büyük paya sahip olması normal karşılanır, çünkü bu işletmeler konuları gereği sadece mal ve likit kalemlerle çalışmaktadırlar. Diğer taraftan sanayi işletmelerinde bunlara ilave olarak üretim söz konusu olacağından dolayı duran varlıkların payının dönen varlıklarınkinden fazla olması normal karşılanır.

İşletmelerde dönen varlıkları oluşturan kalemlerin dağılımları nasıl olmalıdır?

Dönen varlıkları oluşturan kalemlerin işletmenin ana faaliyet konusunda başarılı olmasını sağlayacak ve kısa vadeli borçlarını aksatmadan ödeyebilmesini sağlayacak büyüklük ve bileşimde olması gerekir. Dolayısıyla dönen varlıklar sadece bir kaç kalemde yığılmamalıdır. Hazır değerlerin, menkul kıymetlerin ve alacakların payının yüksek olması, işletmenin likiditesinin yüksek olduğunu gösterir ve bu durum borç ödeme gücü açısından olumlu olarak yorumlanır. Diğer taraftan stokların nakde dönüşümü diğerlerine göre daha yavaş olduğu için dönen varlıklar içindeki payının çok yüksek olmaması arzulanır. Ancak üretimi ve satışı aksatacak kadar da az stok bulundurulmamalıdır. Alacaklar ise işletme likiditesini destekleyen kalemlerdir. Senetli alacakların vadeden önce nakit yaratma özelliği bulunduğu için ve senetsiz alacaklara göre daha güvenilir oldukları için toplam alacaklar içerisinde senetli alacakların payının yüksek olması da işletmenin lehine yorumlanır.