Genel Muhasebe 2 Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Sermaye piyasası kurulu ne tür faaliyetler yapar?

Kurul, sermaye piyasasının güven ve açıklık içinde çalışmasını, tasarruf sahiplerinin yani yatırımcıların hak ve yararlarının korunmasını sağlamak amacıyla düzenlemeler yapmaktadır. Bu düzenlemeler, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğleri olarak seriler hâlinde Resmî Gazete’de yayımlanırken menkul kıymetlere ilişkin ayrıntılı düzenlemeler ise Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğleri içinde yer alır.

Hisse senedinin piyasa nasıl belirlenir?

Hisse senedinin piyasa fiyatı, o hisse senedine olan arz ve talep koşullarına göre belirlenen bir fiyattır. Tahvillerden farklı olarak hisse senetlerinde pek çok farklı değer (fiyat) ortaya çıkabilir.

Defter değeri neye denir?

Bir işletmenin öz kaynak toplamının hisse senedi sayısına bölünmesiyle bulunan değerdir.

Duran varlıklar kaça ayrılır?

Duran varlıklar genel olarak; • Mali duran varlıklar, • Maddi duran varlıklar ve • Maddi olmayan varlıklar olarak üçe ayrılır.

İhraç değerinin özelliği nedir?

Genel olarak yeni kurulan şirketler çıkardıkları hisseleri nominal değerle satmakla birlikte, faaliyetine devam eden ve kârlılığı yüksek olan işletmeler sermaye artırımında çıkardıkları hisse senetleri için nominal değerin üzerinde bir fiyat belirler. Ülkemizdeki yasal düzenlemelere göre hisse senetleri, nominal değerinin üzerinde bir ihraç fiyatıyla satılabildiği hâlde nominal değerinin altında bir ihraç fiyatıyla satılamaz. Faaliyetlerine devam eden bir Anonim Şirket’in sermaye artırımı yaparak halka arz ettiği (halka satışa sunduğu) hisse senetlerinin ihraç değeri genellikle mevcut hisse senetlerinin defter değerine yakın bir değer olarak belirlenir. Çünkü bu hisse senetlerini satın alarak şirketin ortağı olan kişiler, şirketin tüm öz kaynakları üzerinde hak sahibi olurlar.

Defter değerinin özelliği nedir?

Faaliyetine devam bir işletmede bir hisse senedinin defter değeri, genellikle nominal değerinden daha yüksektir. Çünkü öz kaynak toplamı içinde sermaye, dönem kârı ve geçmiş yıllar kârları ile dönem zararı ve geçmiş yıllar zararları da yer alır. Bu nedenle faaliyetlerine devam eden bir işletmede genellikle öz kaynak toplamı, sermaye tutarından daha fazla olur.

Hisse senetleri kaç şekilde çıkarılır?

Hisse senetleri nama (isme yazılı) ya da hamiline yazılı olarak çıkarılabilir.

Menkul kıymetler hangi mevzuat içerisinde düzenlenmiştir?

Ülkemizde menkul kıymetler sermaye piyasası mevzuatı içinde düzenlenmiştir.

Tahvillerin ana parası kaç kerede ödenir?

Tahvillerin anaparası vade bitiminde bir defada ödenir.

İhraç değeri nedir?

Hisse senetlerinin şirket tarafından çıkarılışı (ihraç) aşamasında satışa sunulduğu fiyattır.

Tahviller nominal değeriyle mi ihraç edilir?

Tahviller nominal değerlerinin altında ve üstünde bir değerle ihraç edilebilir.

Hisse senedini elinde bulunduran kişinin ilgili şirketteki statüsü nedir?

Ülkemizde anonim şirketler tarafından çıkarılan ve bir ortaklık belgesi olan hisse senedini elinde bulunduran kişi, hisse senedini çıkaran (ihraç eden) şirketin ortağıdır ve şirketin kârından pay alır. Hisse senedi sahibinin elde ettiği kâr payı geliri, şirketin faaliyetlerine bağlı olarak yıldan yıla değişir ve bu değişmeler hisse senedinin piyasa değerini etkiler. Dolayısıyla hisse senedi sahibi hisse senedini elinde bulundurarak; • Hem temettü geliri, • Hem de hisse senedinin piyasa fiyatında meydana gelen artıştan kaynaklanan gelir gibi iki farklı getiri elde etmeyi bekler.

Duran varlıklar neye denir?

Bir işletmede işletme faaliyetlerinde kullanmak veya yararlanmak amacı ile edinilen ve bir yıldan kısa sürede paraya çevrilmeleri, satılması veya tüketilmesi öngörülmeyen varlıklardır.

Menkul kıymetler kaça ayrılır?

Menkul kıymetler temel olarak; • Hisse senedi ve • Tahvil olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Sermaye piyasası kurulu kaç tarihinde kurulmuştur?

1981 yılında 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile kurulmuştur.

Hangi yıl Türkiye’de bilanço usulüne göre defter tutan bütün işletmelerin Türkiye Muhasebe Standartlarını kullanma zorunluluğu getirilmiştir?

14 Şubat 2011’de yayımlanan 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu ile Türkiye’de bilanço usulüne göre defter tutan bütün işletmelerin Türkiye Muhasebe Standartlarını kullanma zorunluluğu getirilmiştir.

Nominal değer nedir?

Bir hisse senedinin üzerinde yazılı olan değerdir. Anonim şirketlerin sermaye tutarının hisse sayısına bölünmesiyle bulunan değeri ifade etmektedir.

Hisse senedi neye denir?

Hisse senetleri, sermayesi paylara bölünmüş ortaklıklar tarafından çıkarılan ve ortaklık sermayesine katılma payını temsil eden menkul kıymetlerdir.

Mevzuatta menkul kıymetler tanımı nasıl yapılmıştır?

Menkul kıymetler, ortaklık ve alacaklılık sağlayan belli bir meblağı temsil eden yatırım aracı olarak kullanılan, dönemsel gelir getiren misli nitelikte, seri hâlinde çıkarılan ibareleri aynı olan ve şartları Kurul’ca belirlenen kıymetli evraklardır. (2499 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, 30/7/1981 Tarihli, 17416 sayılı Resmî Gazete).

İmtiyazlı hisse senedi neye denir?

Bir kısım hisse senetleri ise adi hisse senetlerine göre kâra katılmada, yönetim ve denetim kuruluna üye seçiminde, oy hakkında ve benzeri konularda ana sözleşmeye dayanarak sahiplerine imtiyazlı haklar tanıyabilir. Bir anonim ortaklıkta çeşitli imtiyazlara sahip hisse senetleri bulunuyorsa bu hisse senetlerine imtiyazlı hisse senetleri denir.

Türev finansal araçların özellikleri nelerdir?

Genellikle sözleşmeye konu olan varlığın el değiştirmesine gerek olmaksızın, bu varlıkla ilgili hak ve yükümlülüklerin yani sözleşmelerin alım satımı gerçekleşir. Temel amaç faiz oranları, döviz kurları, hisse senetleri ve temel mal fiyatlarındaki değişmelerden doğabilecek risklerden korunmaktır. Yatırımcılar bu araçları riskten korunma amacıyla yada gelecekteki fiyat hareketleri tahminlerinden yararlanarak spekülatif kazanç elde etmek amacıyla kullanmaktadır. Bir mal için farklı piyasalarda önemli fiyat farklılıklarının olması durumunda yatırımcılar fiyatların düşük olduğu piyasada alış, fiyatların yüksek olduğu piyasada satış yaparak spekülatif kazanç sağlayabilir.

Adi hisse senedi neye denir?

Hisse senetleri ana sözleşmede aksine bir hüküm yoksa sahiplerine eşit haklar sağlar. Bu tip hisse senetlerine adi hisse senetleri denir.

Piyasa değeri nedir?

Piyasadaki arz ve talep koşullarına göre belirlenen ve borsa mevcutsa genellikle borsa fiyatı ile eş anlamlı olarak kullanılan fiyattır.

Gerçek değer nedir?

İşletmenin gelir yaratma potansiyeli ve yatırımcıların bu hisse senedinden bekledikleri kazanç oranına göre bir takım teknikler kullanılarak hesaplanan ve yatırımcıların o hisse senedi için ödemeye hazır oldukları değerdir.

Kâr yedeklerini neler oluşturur?

Kâr yedeklerini; • Yasal, statü ve olağanüstü yedekler ile • Yedek niteliğindeki karşılıklar, • Özel fonlar gibi kalemler oluşturur.

Hisse senetlerinin sahiplerine sağladığı haklar nelerdir?

Hisse senetlerinin sahiplerine sağladığı haklar şöyle sıralanabilir: • Yönetime katılma (oy) hakkı, şirket genel kurullarına katılıp, alınacak kararlar için oy kullanma hakkını ifade eder. Her hisse senedi sahibine bir oy hakkı sağlar. Hisse senetlerinin en önemli özellikleri sahibine sağladıkları oy haklarıdır. • Kâr payı (temettü geliri) alma hakkı, şirket kârından hissesi oranında pay elde etme hakkını ifade eder. • Rüçhan hakkı, şirketin gerçekleştireceği sermaye artırımı nedeniyle ihraç edeceği yeni hisse senetlerini öncelikli olarak alma hakkıdır. • Tasfiyeden pay alma hakkı, şirketin tasfiye olması (şirket faaliyetlerinin sona ermesi) durumunda tasfiye sonucuna payı oranında katılma hakkıdır. • Bilgi edinme hakkı, yönetim kurulunun düzenleyeceği faaliyet raporu, denetim kurulunun düzenleyeceği denetim kurulu raporu, bilanço, gelir tablosu ve kâr dağıtım tablosunu inceleme hakkı, genel kurulda soru sorma hakkı, denetçilere şikâyet etme hakkı ve benzeri hakları ifade eder. • Bedelsiz pay alma hakkı, şirketin iç kaynaklardan yapacağı sermaye artırımlarında çıkarılacak hisse senetlerinden, sahip olduğu pay oranındaki hisse senetlerini bedelsiz olarak alma hakkını ifade eder.

Tahvil sahiplerinin hakları nelerdir?

Tahvil sahiplerinin herhangi bir ortaklık hakkı yoktur, sadece tahvili çıkaran (ihraç eden) devlete veya şirkete karşı alacaklılık hakkı sağlar. Hisse senetlerinden farklı olarak tahvillerde oy hakkı yoktur, vade vardır ve vade sonunda tahvil sahiplerine anaparanın geri ödenmesi gerekmektedir. Tahvil sahipleri, tahvili ihraç edenin alacaklısıdır ve bu alacağı için faiz kazancı elde eder. Tahvil çıkaran bir şirket kâr da zarar da etse, tahvil sahipleri şirketten her yıl, tahvilin üzerinde yazılı değer (nominal değer) üzerinden hesaplanan faizleri alırlar.

Tahvil kaç şekilde ihraç edilebilir?

Tahviller; • Sabit veya • Değişken faizli olarak ihraç edilebilir.

İştiraklerin özelliği nedir?

İştirakler hesabı, bir ortaklıktaki en fazla %50 oranında olan sermaye payları veya oy haklarının izlenmesinde kullanılır. İştirak edilen ortaklıklarda, iştirak ilişkisinden söz edebilmek için sermaye payı dikkate alınmaksızın sahip olunan oy hakkı veya yönetime katılma hakkının en az %10 oranında bulunması gerekir.

Hisse senedine benzeyen diğer menkul kıymetler nelerdir?

Hisse senedine benzeyen diğer menkul kıymetler şöyle sıralanabilir: • Kar-zarar ortaklığı belgesi, • İntifa senedi, • Katılma intifa senedi

Tahvilin piyasa değeri ile nominal değeri aynı mıdır?

Tahvil değeri, piyasa faiz oranlarındaki değişimden etkilenir ve bu nedenle tahvilin piyasa değeri nominal değerine göre farklı olabilir. Sabit faizli tahvillerde her yıl anapara üzerinden hesaplanan faiz tutarı aynıdır.

Vergi mevzuatımıza göre, hisse senetleri dışındaki diğer menkul kıymetler neyle değerlenir?

Borsa rayici

Tahvil nedir?

Tahviller devletin ya da özel sektör şirketlerinin, borçlanarak orta veya uzun vadeli fon sağlamak üzere çıkarttıkları borç senetleridir.

Tahviller nominal değerinin en çok yüzde kaç altında bir ihraç fiyatıyla satışa arz edilebilir?

Tahviller nominal değerinin en çok %5 altında bir ihraç fiyatıyla satışa arz edilebilir.

Tahvil mi yoksa hisse senedi mi daha az risklidir?

Tahvil sahibi alacağından başka şirket üzerinde hiçbir hakka sahip değildir. Şirketin yönetimine katılamaz. Buna karşılık şirketin brüt kârından, önce tahvil sahiplerinin faizleri ödenir. Ayrıca, şirketin tasfiyesi halinde tahvil sahipleri alacaklarını almada, hisse senedi sahiplerine göre önceliğe sahiptir. Bu nedenle tahviller hisse senetlerine göre daha az riskli olmakla birlikte genellikle de daha az getirili menkul kıymetlerdir.

Tasfiye değeri nedir?

İşletmenin tasfiyesi yani işletmenin faaliyetlerinin sona ermesi durumunda, işletmenin tüm varlıklarının satılması ve tüm borçlarının ödenmesinden sonra kalan tutarın, hisse senedi sayısına bölünmesi sonucu bulunan değerdir.

653 Komisyon Giderleri hesabı nedir?

Tekdüzen Hesap Planında işletmenin diğer olağan faaliyetleriyle ilgili olarak acente, temsilci ve benzeri işletmelere ödediği komisyon giderlerinin izlendiği hesaptır.

Türev finansal araçlar neye denir?

Finansal varlıkların içinde son yıllarda kullanılmaya başlanan türev finansal araçlar, değeri başka bir finansal varlığın veya malın değerine dayalı hak ve yükümlülükleri sağlayan sözleşmelerdir. Diğer bir ifadeyle; sözleşme konusu olan varlığın bugünden belirlenen bir fiyat ile gelecek bir tarihte alım-satımına ilişkin düzenlenen sözleşmelerdir.

Hisse senedinin gerçek değeri ne anlam ifade eder?

Gerçek değer; işletmenin gelir yaratma potansiyeli ve yatırımcıların bu hisse senedinden bekledikleri kazanç oranına göre bir takım teknikler kullanılarak hesaplanan ve yatırımcıların o hisse senedi için ödemeye hazır oldukları değerdir. Hisse senedi değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanan gerçek değer, piyasa değerinin üzerinde ise yatırımcı bu hisse senedini alma kararına varacaktır.

Tahvil türevleri olarak isimlendirilen menkul kıymetler nelerdir?

Tahvil türevleri olarak isimlendirilen menkul kıymetler şöyle sıralanabilir: • Hazine bonoları, devlet ve diğer tüzel kişilerin tahvil ve bonoları, • Kâra iştirakli tahvil-hisse senetleriyle değiştirilebilir tahvil, • İpotekli borç ve irat senetleri, • Banka bonosu ve banka garantili bonolar, • Finansman bonoları, • Gelir ortaklığı senedi, • Varlığa dayalı menkul kıymetler, • Gayrimenkul sertifikaları, • Türev finansal araçlar.

Uluslararası muhasebe sistemi niçin geliştirilmiştir?

Uluslararası ticarette tarafların bilgi alışverişinde bulunabilmesi için uluslararası ortak bir muhasebe dili oluşturulması, ülkelerdeki muhasebe uygulamalarındaki farklılıkların en aza indirilmesi ihtiyacı uluslararası muhasebe standartlarının geliştirilmesine neden olmuştur.

Tahvil kimler için bir borçlanma aracı niteliği taşır?

Tahviller, devlet ya da finansman ihtiyacında olan anonim şirketler için borçlanma aracı niteliğini taşır.

Sermaye yedeklerini neler oluşturur?

Sermaye yedekleri şunlardan oluşur: • Hisse senedi ihraç primleri, • İptal edilen ortaklık payları, • Yeniden değerleme yapılması sonucu meydana gelen fonlar.

Bağlı menkul kıymetler nedir?

İştirak niteliğini taşımayan ancak uzun vadede elde tutulması amaçlanan hisse senetleri ile hisse senetleri dışında kalan ve uzun vadeli amaçlarla veya yasal zorunluluklarla ya da paraya dönüşme niteliği kaybolduğu için elde tutulan menkul kıymetlerdir.

Tekdüzen muhasebe sistemi kaç yılında ve kim tarafından oluşturulmuş ve hangi yıldan itibaren zorunlu olarak kullanılmaya başlanmıştır?

Ülkemizde 1992 yılında Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ile ulusal düzeyde bir hesap çerçevesi oluşturulmuş ve faaliyetleri özellik arz eden bazı işletmeler hariç bilanço esasına göre defter tutan bütün gerçek ve tüzel kişiler 1994 yılından itibaren zorunlu olarak Tekdüzen Hesap Planını ve buna göre hazırlanan finansal tablo formatlarından oluşan Tekdüzen Muhasebe Sistemini kullanmışlardır.

240. BAĞLI MENKUL KIYMETLER HESABI' nda hangi menkul kıymetler izlenir?

240. BAĞLI MENKUL KIYMETLER HESABI: Uzun vadeli amaçlarla alınan ve bir işletmenin toplam sermayesinin %10’undan daha az sermaye payını temsil eden hisse senetleri ile bir yıldan uzun süre elde tutulan diğer menkul kıymetlerin izlendiği hesaptır. Menkul kıymetler elde edildiğinde veya bu gruba devredilmesi gerektiğinde hesaba, borç; elden çıkarıldığında bu hesaba alacak kaydedilir.

Tahviller kaç yıl vadelidir?

Ülkemizdeki mevzuata göre tahviller; • En az 2, • En çok 7 yıl vadelidir.

Tahviller neye göre itfa edilir?

Tahviller arka yüzlerinde belirtilen bir ödeme planı dâhilinde itfa edilir.

Kimlerin tam set TMS/TFRS’leri kullanmaları gerekmektedir?

Borsada işlem yapan yani menkul kıymetleri borsada alınıp satılan ve bu nedenle kamuya hesap verme sorumluluğu bulunan işletmeler ile Halka açık olmayan ancak KOBİ ölçütlerinin üzerinde kalan büyük sermaye şirketleri ile TMS/TFRS’leri uygulamayı tercih eden KOBİ’ler.

KOBİ Finansal Raporlama Standartlarına göre hangi işletmelere KOBİ denir?

Kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan ve dış kullanıcılar için genel amaçlı finansal tablo yayımlayan işletmelerdir. Ayrıca Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik’e (18.11.2006/ 997 s. R.G.) göre; 250den az çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu 25 milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler KOBİ tanımı içinde yer almaktadır.

Bedelsiz hisse senedi neye denir?

Kâr yedekleri hesaplardaki tutarların sermayeye aktarılmasıyla sermaye artırımında bulunan bir anonim şirket, artırdığı sermaye karşılığında çıkarttığı hisse senetlerini mevcut ortaklarına payları oranında bedel karşılığı olmaksızın verir. Bu uygulama sonucu ortaklara dağıtılan hisse senetleri bedelsiz hisse senetleri olarak ifade edilmektedir.

İştirakler, bağlı ortaklıklar, bağlı menkul kıymetler veya diğer menkul kıymetler hesabına kaydedilecek olan tutar nasıl belirlenir?

Genellikle hisse senetlerinin nominal değeri üzerinden değil, ödenen veya ödenmesi taahhüt edilen alış değeri üzerinden belirlenir. Bir başka deyişle hesaplara yapılan borç ve alacak kaydı alış değeri üzerinden yapılmaktadır.

İştirakler neye denir?

İşletmenin, diğer şirketlerin yönetimine ve ortaklık politikalarının belirlenmesine katılmak üzere edindiği hisse senetleri ve ortaklık paylarını ifade etmektedir.

Türev finansal araçlarda hangi sözleşmeler bulunur?

Türev finansal araçlarda bulunan sözleşmeler şöyle sıralanabilir: • Vadeli işlem (futures), • Opsiyon (options), • Forward, • Swap.

Ülkemiz mevzuatı içinde hisse senedine benzeyen ve hisse senedi türevleri olarak ifade edilen menkul kıymetler nelerdir?

Ülkemiz mevzuatı içinde hisse senedine benzeyen ve hisse senedi türevleri olarak ifade edilen, kâr-zarar ortaklığı belgesi, intifa senedi ve katılma intifa senedi gibi menkul kıymetler bulunmaktadır.

Ölçüm neyi ifade eder?

Finansal varlıkların bilançoda ve gelir tablosunda tahakkuk ettirilecekleri ve gösterilecekleri parasal tutarların belirlenmesi işlemini ifade eder.

İşletmeler hangi kaynaklarla sermaye artırımı yapabilir?

İşletmeler, yeni ortak almak veya hisse senedi ihraç etmek suretiyle sermaye artırımı yaparak yeni kaynaklar sağlayabildikleri gibi bilançosunda öz kaynaklardaki sermaye yedekleri ve kâr yedekleri içinde yer alan tutarları ya da geçmiş yıllar kârlarını sermayeye aktarmak suretiyle içsel kaynaklardan da sermaye artırımı yapabilir.

Türkiye Muhasebe Standartlarında dönem sonunda işletmelerin elinde bulunan mevcut finansal varlıklarının ölçümünde (değerlemesinde) hangi yöntemler kullanılır?

İşletmelerin elinde bulunan mevcut finansal varlıklarının ölçümünde kullanılan yöntemler şunlardır: • Gerçeğe uygun değer, • Maliyet değeri, • İtfa edilmiş maliyet değeri.

Mali duran varlıkları oluşturan hesap kalemleri nelerdir?

Mali duran varlıkları oluşturan hesap kalemleri şunlardır: • Bağlı menkul kıymetler, • İştirakler, • Bağlı ortaklıklar, • Diğer mali duran varlıklar.

Avrupa Parlamentosu Avrupa Birliği listesindeki tüm şirketlerin en geç hangi yıl tüm hesaplarını mevcut Uluslararası Muhasebe Standartları ile uyumlu olarak hazırlamalarını onaylamıştır?

Avrupa Parlamentosu Avrupa Birliği listesindeki tüm şirketlerin en geç 2005 yılında tüm hesaplarını mevcut Uluslararası Muhasebe Standartları ile uyumlu olarak hazırlamalarını onaylamıştır.

Uluslararası muhasebe standartlarının geliştirilmesinin nedeni nedir?

Uluslararası ticarette tarafların bilgi alışverişinde bulunabilmesi için uluslararası ortak bir muhasebe dili oluşturulması, ülkelerdeki muhasebe uygulamalarındaki farklılıkların en aza indirilmesi ihtiyacı uluslararası muhasebe standartlarının geliştirilmesine neden olmuştur.

Bağlı menkul kıymetler hangileridir?

Bağlı menkul kıymetler; iştirak niteliğini taşımayan ancak uzun vadede elde tutulması amaçlanan hisse senetleri ile hisse senetleri dışında kalan ve uzun vadeli amaçlarla veya yasal zorunluluklarla ya da paraya dönüşme niteliği kaybolduğu için elde tutulan menkul kıymetlerdir.

Finansal varlıkların satın alma amacına göre Tekdüzen Muhasebe Sistemi içindeki Tekdüzen Hesap Planında satın alınan finansal varlıkların sınıflandırılması ve muhasebeleştirilmesinde hangi hesap grupları kullanılır?

Eğer geçici yatırım amacıyla finansal varlık alınmışsa, dönen varlıklar grubu içinde 11. Menkul Kıymetler hesap grubuna, eğer uzun vadeli yatırım amacıyla alınmışsa duran varlıklar grubu içindeki 24.Mali Duran Varlıklar hesap grubuna kayıtlanması gerekir.

Maliyet bedeliyle ölçüm hangi durumda kullanılır?

Türkiye Muhasebe Standartlarına göre, gerçeğe uygun değeri kolayca ve güvenilir şekilde ölçülemeyen finansal varlıklar maliyet bedeli ile ölçülür. Maliyet yönteminde, yatırımcı, yatırım yaptığı ortaklıktaki yatırımı elde etme maliyeti ile muhasebeleştirir.

Gerçeğe uygun değer neye denir?

Bir varlığın normal ticari koşullarda bilgili ve istekli bir satıcı ile bilgili ve istekli bir alıcı arasında el değiştirmesi sırasında saptanan değişim değeridir.

Menkul kıymetlerin satışı nasıl gerçekleşir ve nasıl kayıtlanır?

Menkul kıymetlerin, birinci elden ihraç eden şirket tarafından satılması veya ikincil bir piyasa olan borsada alım-satımı aracı kurumlar tarafından gerçekleştirilir. Menkul kıymetlerin alım-satım işlemleri için aracı kurumlara alış veya satış emri verilir ve aracı kuruma genel olarak işlem tutarının ‰2’si oranında hesaplanan tutarda komisyon ödenir. İşletmenin menkul kıymet alış veya satış işlemleri için aracı kurumlara ödediği komisyonlar dönem gideri olarak kayıtlanır.

Mali duran varlık işlemlerinin muhasebeleştirilmesi nasıl yapılır kısaca açıklayabilir misiniz?

Hesaplara yapılan borç ve alacak kaydı alış değeri üzerinden yapılmaktadır. Mali duran varlıkların satışı halinde hesaplara yine alış değeri ile alacak kaydı yapılır. Satışta ortaya çıkan kâr veya zarar, Tekdüzen Hesap Planına göre olağandışı gelir veya olağandışı gider olarak kayıtlanır.

Tahviller ortaklık hakkı sağlar mı?

Tahvil sahiplerinin herhangi bir ortaklık hakkı yoktur, sadece tahvili çıkaran (ihraç eden) devlete veya şirkete karşı alacaklılık hakkı sağlar. Tahvil sahipleri, tahvili ihraç edenin alacaklısıdır

ve bu alacağı için faiz kazancı elde eder. Tahvil çıkaran bir şirket kâr da zarar da etse, tahvil sahipleri şirketten her yıl, tahvilin üzerinde yazılı değer (nominal değer) üzerinden hesaplanan faizleri alırlar.

Hisse senetlerinin ihraç değeri ne anlam ifade eder?

İhraç değeri; hisse senetlerinin şirket tarafından çıkarılışı (ihraç) aşamasında satışa sunulduğu fiyattır.

İtfa edilmiş maliyet nedir?

Etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak bulunan iskonto edilmiş tutarları ifade etmektedir. Diğer bir değişle bir finansal varlığın itfa edilmiş maliyeti, vadesine kadar olan süre içinde sağlanacak nakit girişlerinin etkin faiz oranı ile indirgenmiş bugünkü değeridir.

TMS’de ve THP’de menkul kıymetlerin kaydı nasıldır?

TMS’de tüm menkul kıymetlerdeki değer artış ve azalışlarının kayda alınması gerekirken THP’de sadece değer azalışlarının kaydı söz konusudur.

Değerleme neye denir ve hangi kurallara tabidir?

Varlıkların bilançoda raporlanacak tutarlarının belirlenmesidir. Değerlemenin nasıl yapılacağı ve hangi değerin kullanılacağı, vergi mevzuatında vergi matrahının hesaplanması için, Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları ve Türk Ticaret Kanunu’nda ise ticari kârın hesaplanması için belirlenen kurallara bağlanmıştır.

KOBİ’ler ve dışındaki işletmeler aynı raporlama sistemini mi kullanmaktadır?

KOBİ’ler, KOBİ Finansal Raporlama Standartlarını (KOBİ TFRS) kullanmakta. KOBİ tanımı dışında kalan işletmeler ise tam set TMS/TFRS’leri kullanmaktadır.

Bir varlığın itfa edilmiş maliyet değeri nedir?

Bir finansal varlığın itfa edilmiş maliyeti, vadesine kadar olan süre içinde sağlanacak nakit girişlerinin etkin faiz oranı ile indirgenmiş bugünkü değeridir.

Finansal varlıkların sınıflandırılması ve bilançoda raporlanması ile ilgili kurallar nerede belirtilmiştir?

Finansal varlıkların sınıflandırılması ve bilançoda raporlanması ile ilgili kurallar ticari kâr'ın tespitine ilişkin düzenlemelerin yer aldığı Tekdüzen Muhasebe Sistemi ve Türkiye Muhasebe Standartları içinde bulunmaktadır.

Tahviller nominal değerlerinin en çok % kaç altında bir ihraç fiyatıyla satışa arz edilebilir?

Tahviller nominal değerlerinin en çok % 5 altında bir ihraç fiyatıyla satışa arz edilebilir.

Gerçeğe Uygun Değer Farkı Öz Kaynaklara Yansıtılan Finansal Varlıklar hesabının özelliği nedir?

Genellikle uzun vadeli amaçlarla satın alınan, finansal varlıkların yer aldığı hesap grubudur. Bu grupta yer alan finansal varlıkların gerçeğe uygun değer değişiklikleri kâr veya zarara değil öz kaynak grubunda yer alan Öz kaynağa Dayalı Finansal Araçlar Gerçeğe Uygun Değer Farkları adıyla bir hesaba borç veya alacak kaydedilir.

Türkiye Muhasebe Standartlarında finansal varlıklar ölçüm (değerleme) yöntemiyle hangi hesap grupları içinde sınıflandırılarak bilançoda raporlanır?

Finansal varlıklar ölçüm yöntemiyle aşağıdaki hesap grupları içinde sınıflandırılarak bilançoda raporlanır: • Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar. • Gerçeğe uygun değer farkı öz kaynaklara yansıtılan finansal varlıklar. • Maliyetle Ölçülen Finansal Varlıklar. • İtfa Edilmiş Maliyetle Ölçülen Finansal Varlıklar.

Mali duran varlıkların kapsamı nedir?

Mali duran varlıklar kapsamında, menkul kıymet niteliğini taşıyan finansal varlıklar bulunur. Ülkemizde menkul kıymetler sermaye piyasası mevzuatı içinde düzenlenmiştir. Buna göre, “Menkul kıymetler, ortaklık ve alacaklılık sağlayan belli bir meblağı temsil eden yatırım aracı olarak kullanılan, dönemsel gelir getiren misli nitelikte, seri hâlinde çıkarılan ibareleri aynı olan ve şartları Kurul’ca belirlenen kıymetli evraklardır.” (2499 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, 30/7/1981 Tarihli, 17416 sayılı Resmî Gazete)

Bu tanımda yer alan özellikleri taşıyan menkul kıymetler temel olarak hisse senedi ve tahvil olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Hisse senetleri sahibine ortaklık hakkı sağlayan, tahviller ise sahibine alacaklılık hakkı sağlayan temel menkul kıymetlerdir.

Tekdüzen hesap planında mali duran varlık değer azalışlarının kaydı için hangi hesaplar kullanılır?

Tekdüzen hesap planında mali duran varlık değer azalışlarının kaydı için kullanılan hesaplar şunlardır: • 241. Bağlı Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı (-), • 244. İştirakler Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı (-), • 247. Bağlı Ortaklıklar Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı (-), • 249. Diğer Mali Duran Varlıklar Karşılığı (-).

Bağlı ortaklık neye denir?

İşletmenin %50 oranından fazla sermaye ya da oy hakkına veya en az bu oranda yönetim çoğunluğunu seçme hakkına sahip olduğu iştiraklerin sermaye paylarıdır.

İtfa Edilmiş Maliyetle Ölçülen Finansal Varlıklar grubuna hangi varlıklar dahildir?

Bu grupta yer alan tahvil ve benzeri borçlanma araçlarının kayıtlı değerleri ile itfa edilmiş maliyet değeri arasında ortaya çıkan olumlu fark için bilanço aktifindeki varlık tutarı artırılır ve bu tutar aynı zamanda faiz geliri olarak kaydedilir.

Türkiye'de Tekdüzen Muhasebe Sistemi ne zaman kullanılmaya başlanmıştır?

Ülkemizde 1992 yılında Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan “Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği” ile ulusal düzeyde bir hesap çerçevesi oluşturulmuş ve faaliyetleri özellik arz eden bazı işletmeler hariç bilanço esasına göre defter tutan bütün gerçek ve tüzel kişiler 1994 yılından itibaren zorunlu olarak “Tekdüzen Hesap Planı”nı ve buna göre hazırlanan finansal tablo formatlarından oluşan “Tekdüzen Muhasebe Sistemi”ni kullanmışlardır.

Hisse senedinin defter değeri ne anlam ifade eder?

Defter değeri; bir işletmenin öz kaynak toplamının hisse senedi sayısına bölünmesiyle bulunan değerdir.

Duran varlık ne demektir?

Duran varlıklar; bir işletmede işletme faaliyetlerinde kullanmak veya yararlanmak amacı ile edinilen ve bir yıldan kısa sürede paraya çevrilmeleri, satılması veya tüketilmesi öngörülmeyen varlıklardır.
Duran varlıklar genel olarak mali duran varlıklar, maddi duran varlıklar ve maddi olmayan varlıklar olarak üçe ayrılır.

Maliyet değeri hangi durumda kullanılır?

Eğer, bir finansal varlığın gerçeğe uygun değeri kolayca ve güvenilir şekilde ölçülemiyorsa, finansal varlıklar maliyet değeri ile ölçülür. Maliyet değeri ile izlenen finansal varlıkların, dönem sonlarında satış değeri, elde etme maliyetinin altına düşmüşse, değer düşüklüğü için karşılık kaydı yapılır.

Finansal Raporlama Standartlarına göre KOBİ tanımı nasıl yapılmıştır?

KOBİ Finansal Raporlama Standartlarına göre KOBİ’ler; kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan ve dış kullanıcılar için genel amaçlı finansal tablo yayımlayan işletmelerdir. Ayrıca Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik’e (18.11.2006/ 997 s. R.G.) göre; 250den az çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu 25 milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler KOBİ tanımı içinde yer almaktadır.

Türkiye Muhasebe Standartları (TMS/ TFRS ve KOBİ TFRS.) ile ülkemizde 1994 yılından bu yana zorunlu olarak uygulanan Tekdüzen Muhasebe Sistemi arasındaki farklılıklar nelerdir?

Türkiye Muhasebe Standartları (TMS/ TFRS ve KOBİ TFRS.) ile ülkemizde 1994 yılından bu yana zorunlu olarak uygulanan Tekdüzen Muhasebe Sistemindeki bilanço, gelir tablosu ve nakit akış tabloları formatlarında ve sınıflandırmada bazı değişiklikler olmakta ve biçimsel yapı değişmektedir. Türkiye Muhasebe Standartları bilanço ve gelir tablosu kalemlerinin ölçümünde (değerlemesinde) de önemli değişiklikler getirmiş, finansal varlıkların değerleme farklılıklarına göre sınıflandırılması ve bilançoda raporlanmasını gerektirmiştir. Tekdüzen Muhasebe Sisteminde Türkiye Muhasebe Standartları’nın gereklerini karşılamak için birtakım değişikliklerin yapılması çalışmaları devam etmektedir. Her ne kadar bir geçiş süreci yaşıyor olsak da bu ünitedeki açıklamalar ve muhasebe kayıtları, halen uygulanmakta olan Tekdüzen Muhasebe Sistemi’nin gereklerine göre yapılmıştır.

Mali duran varlıklar kapsamında iştirakler nelerdir?

İştirakler; işletmenin, diğer şirketlerin yönetimine ve ortaklık politikalarının belirlenmesine katılmak üzere edindiği hisse senetleri ve ortaklık paylarını ifade etmektedir. İştirakler hesabı, bir ortaklıktaki en fazla %50 oranında olan sermaye payları veya oy haklarının izlenmesinde kullanılır. İştirak edilen ortaklıklarda, iştirak ilişkisinden söz edebilmek için sermaye payı dikkate alınmaksızın sahip olunan oy hakkı veya yönetime katılma hakkının en az %10 oranında bulunması gerekir.

Mali duran varlıklar kapsamındaki bağlı ortaklıklar neyi ifade eder?

işletmenin %50 oranından fazla sermaye ya da oy hakkına veya en az bu oranda yönetim çoğunluğunu seçme hakkına sahip olduğu iştiraklerin sermaye paylarıdır.

Finansal varlıklar hangi durumda itfa edilmiş maliyet yöntemiyle ölçülür?

Eğer, bir finansal varlık, sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsili amacıyla elde tutuluyorsa ve sözleşme hükümlerine göre, belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerinin yapılmasına yönelik nakit akışları varsa, tahvil ve benzeri borçlanma araçları niteliğindeki bu finansal varlıklar itfa edilmiş maliyetle ölçülür.

Tekdüzen Muhasebe Sistemi içindeki Tekdüzen Hesap Planında satın alınan finansal varlıkların sınıflandırılması ve muhasebeleştirilmesi nasıl yapılır?

Tekdüzen Muhasebe Sistemi içindeki Tekdüzen Hesap Planında satın alınan finansal varlıkların sınıflandırılması ve muhasebeleştirilmesi, finansal varlıkların satın alma amacına göre farklılık gösterir. Eğer geçici yatırım amacıyla finansal varlık alınmışsa, dönen varlıklar grubu içinde “11. Menkul Kıymetler” hesap grubuna, eğer uzun vadeli yatırım amacıyla alınmışsa duran varlıklar grubu içindeki “24.Mali Duran Varlıklar” hesap grubuna kayıtlanması gerekir.

Bağlı menkul kıymetlerin borsa veya piyasa değerlerinde önemli ölçüde ya da sürekli olarak değer azalması olduğu tespit edildiğinde, ortaya çıkacak zararların karşılanması amacı ile ayrılması gereken karşılıkların izlendiği hesap hangisidir?

241. BAĞLI MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI (-): Bağlı menkul kıymetlerin borsa veya piyasa değerlerinde önemli ölçüde ya da sürekli olarak değer azalması olduğu tespit edildiğinde, ortaya çıkacak zararların karşılanması amacı ile ayrılması gereken karşılıkların izlendiği hesaptır.

Mali duran varlıkların satışı halinde nasıl kayıt yapılır?

Mali duran varlıkların satışı halinde hesaplara yine alış değeri ile alacak kaydı yapılır. Satışta ortaya çıkan kâr veya zarar, Tekdüzen Hesap Planına göre olağandışı gelir veya olağandışı gider olarak kayıtlanır.

Mali Duran Varlıklar hesap grubunda izlenen varlıklar hangileridir?

Uzun vadeli amaçlarla satın alınan veya yasal zorunluluklar nedeniyle elde tutulan uzun vadeli menkul kıymetler veya paraya dönüşme niteliğini kaybetmiş uzun vadeli menkul kıymetler “Mali Duran Varlıklar” hesap bu grubunda izlenir. Ayrıca, diğer bir işletmeye veya bağlı ortaklığa ortak olmak amacıyla edinilen sermaye payları da bu grupta yer alır. Mali duran varlıklar; bağlı menkul kıymetler, iştirakler, bağlı ortaklıklar ve diğer mali duran varlıklar hesap kalemlerini kapsar.

Geleneksel muhasebe anlayışı içinde ve Tekdüzen Muhasebe Sistemi’nde varlıkların değerlemesinde kullanılan temel yöntem hangisidir?

Geleneksel muhasebe anlayışı içinde ve Tekdüzen Muhasebe Sistemi’nde varlıkların değerlemesinde kullanılan temel yöntem maliyet yöntemi yani işlemin gerçekleştiği tarihteki değerdir. Ancak işlem tarihindeki maliyet değeri, zaman geçtikçe, cari piyasa değerlerini yansıtmaktan uzaklaşır. Bu nedenle varlıkların bilanço tarihindeki gerçek değerini tespit etmek ve bilançoda varlıkların cari değeri ile raporlanmasını sağlamak amacıyla farklı ölçüm (değerleme) yöntemleri kullanılmaktadır.

242. İŞTİRAKLER HESABI'na hangi durumlarda borç, hangi durumlarda alacak kaydedilir?

242. İŞTİRAKLER HESABI: Bir işletmenin toplam sermayesinin %10 ile %50 arasındaki sermaye payını temsil eden hisse senetleri edinildiğinde, iştirak için sermaye taahhüdünde bulunulduğunda hesaba borç, elden çıkarmalarda alacak
kaydedilir.

İştiraklerle ilgili sermaye taahhütlerinin izlendiği hesap hangisidir?

243. İŞTİRAKLERE SERMAYE TAAHHÜTLERİ HESABI (-): İştiraklerle ilgili sermaye taahhütlerinin izlendiği hesaptır. İştirak için sermaye taahhüdünde bulunulduğunda “242. İştirakler Hesabı” karşılığında bu hesaba alacak, taahhüt yerine getirildikçe de hesaba borç kaydedilir.

Hisse senedi nedir?

Hisse senetleri, sermayesi paylara bölünmüş ortaklıklar tarafından çıkarılan ve ortaklık sermayesine katılma payını temsil eden menkul kıymetlerdir. Ülkemizde anonim şirketler tarafından çıkarılan ve bir ortaklık belgesi olan hisse senedini elinde bulunduran kişi, hisse senedini çıkaran (ihraç eden) şirketin ortağıdır ve şirketin kârından pay alır. Hisse senedi sahibinin elde ettiği kâr payı geliri, şirketin faaliyetlerine bağlı olarak yıldan yıla değişir ve bu değişmeler hisse senedinin piyasa değerini (fiyatını) etkiler. Dolayısıyla hisse senedi sahibi hisse senedini elinde bulundurarak hem temettü geliri hem de hisse senedinin piyasa fiyatında meydana gelen artıştan kaynaklanan gelir gibi iki farklı getiri elde etmeyi bekler.

Varlıkların bilanço tarihindeki gerçek değerini tespit etmek ve bilançoda varlıkların cari değeri ile raporlanmasını sağlamak amacıyla kullanılan ölçüm (değerleme) yöntemleri nelerdir?

Türkiye Muhasebe Standartlarında da finansal varlıklar satın alındığında alış değeri ile ilgili hesaplara borç kaydedilir. Dönem sonunda işletmeler elinde bulunan mevcut finansal varlıkların ölçümünde (değerlemesinde) aşağıdaki yöntemleri kullanır;
• Gerçeğe uygun değer,
• Maliyet değeri,
• İtfa edilmiş maliyet değeri.

Gerçeğe uygun değer farkı kâr zarara yansıtılan finansal varlıklar hangileridir?

Genellikle kısa vadeli amaçlarla satın alınan, alım-satım amaçlı finansal varlıkların yer aldığı hesap grubudur. Bu gruptaki finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki artış ve azalışlar bir yandan gelir-gider olarak gelir tablosunda raporlanır, bir yandan da ilgili aktif hesap artılır veya azaltılır.

Finansal varlıkların bilançoda ve gelir tablosunda tahakkuk ettirilecekleri ve gösterilecekleri parasal tutarların belirlenmesi
işlemini ifade eden kavram hangisidir?

Ölçüm (değerleme), finansal varlıkların bilançoda ve gelir tablosunda tahakkuk ettirilecekleri ve gösterilecekleri parasal tutarların belirlenmesi
işlemini ifade eder.

245. BAĞLI ORTAKLIKLAR HESABI na hangi durumlarda borç, hangi durumlarda alacak kaydedilir?

245. BAĞLI ORTAKLIKLAR HESABI: Bir işletmenin %50 oranından fazla sermaye ya da oy hakkına veya en az bu oranda yönetim çoğunluğunu seçme hakkına sahip olacak şekilde hisse senedi satın alındığında veya sermaye taahhüdünde bulunulduğunda bu hesaba borç, ortaklık paylarının elden çıkarılması halinde alacak kaydedilir.

Hisse senedinin nominal değeri ne anlam ifade eder?

Nominal değer (itibari değer veya kayıtlı değer); bir hisse senedinin üzerinde yazılı olan değerdir. Anonim şirketlerin sermaye tutarının hisse sayısına bölünmesiyle bulunan değeri ifade etmektedir.

Hisse senetlerinin piyasa değeri ne anlam ifade eder?

Piyasa değeri; piyasadaki arz ve talep koşullarına göre belirlenen ve borsa mevcutsa genellikle borsa fiyatı ile eş anlamlı olarak kullanılan fiyattır.

Maliyetle ölçülen finansal varlıklar grubuna hangi varlıklar dahildir?

Türkiye Muhasebe Standartlarına göre, gerçeğe uygun değeri kolayca ve güvenilir şekilde ölçülemeyen finansal varlıklar maliyet bedeli ile ölçülür. Maliyet yönteminde, yatırımcı, yatırım yaptığı ortaklıktaki yatırımı elde etme maliyeti ile muhasebeleştirir. Ülkemiz mevzuatı ve Tekdüzen Muhasebe Sistemine göre mali duran varlık işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde kullanılan maliyet yönteminde, değer artışları kayda alınmaz, sadece değer azalışları karşılık kaydı ile gider yazılır. Yatırımdan sağlanan kâr payları gelir olarak kaydedilir ve ilgili dönemin gelir tablosunda gösterilir.

Türkiye Muhasebe Standartlarına göre finansal tablolardaki sınıflandırma ve raporlama hangi esasa göre yapılır?

Finansal varlıkların ölçüm (değerleme) esasına göre yapılmaktadır. Geleneksel muhasebe anlayışı içinde ve Tekdüzen Muhasebe Sistemi’nde varlıkların değerlemesinde kullanılan temel yöntem maliyet yöntemi yani işlemin gerçekleştiği tarihteki değerdir. Ancak işlem tarihindeki maliyet değeri, zaman geçtikçe, cari piyasa değerlerini yansıtmaktan uzaklaşır. Bu nedenle varlıkların bilanço tarihindeki gerçek değerini tespit etmek ve bilançoda varlıkların cari değeri ile raporlanmasını sağlamak amacıyla farklı ölçüm (değerleme) yöntemleri kullanılmaktadır.

Gerçeğe uygun değerle değerlenen finansal varlıkların bilançoda sınıflandırma ve raporlaması nasıl yapılır?

Gerçeğe uygun değerle değerlenen finansal varlıkların bilançoda sınıflandırma ve raporlaması yapılırken, gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan ve gerçeğe uygun değer farkı öz kaynaklara yansıtılan finansal varlıklar olmak üzere iki farklı hesap grubu ile raporlanması gerekir. Her iki hesap grubunun içinde de hisse senetleri, özel kesim tahvil, senet ve bonoları, kamu kesimi tahvil senet ve bonoları ya da diğer finansal varlıkların bulunması mümkündür.

Gerçeğe uygun değer farkı özkaynaklara yansıtılan finansal varlıklar grubuna hangi varlıklar girer?

Genellikle uzun vadeli amaçlarla satın alınan, finansal varlıkların yer aldığı hesap grubudur. Bu grupta yer alan finansal varlıkların gerçeğe uygun değer değişiklik- leri kâr veya zarara değil özkaynak grubunda yer alan “Özkaynağa Dayalı Finansal Araçlar Gerçeğe Uygun Değer Farkları” adıyla bir hesaba borç veya alacak kay- dedilir.

Tahvil nedir?

Tahviller devletin ya da özel sektör şirketlerinin, borçlanarak orta veya uzun vadeli fon sağlamak üzere çıkarttıkları borç senetleridir.

Tahvilin nominal değeri ne anlam ifade eder?

Tahvil ve bononun vadesinde yatırımcının eline geçecek olan para miktarı tahvilin nominal değeri yani üzerinde yazılı olan değer tutarındadır.

Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar hesabının özelliği nedir?

Genellikle kısa vadeli amaçlarla satın alınan, alım-satım amaçlı finansal varlıkların yer aldığı hesap grubudur. Bu gruptaki finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki artış ve azalışlar bir yandan gelir-gider olarak gelir tablosunda raporlanır, bir yandan da ilgili aktif hesap artırılır veya azaltılır.

Türkiye' de tahvillerin vadeleri ne kadardır?

Ülkemizdeki mevzuata göre tahviller en az 2, en çok 7 yıl vadelidir.

İtfa Edilmiş Maliyetle Ölçülen Finansal Varlıklar hesabında bulunan tahvil ve benzeri borçlanma araçlarının kaydı nasıl yapılır?

Bu grupta yer alan tahvil ve benzeri borçlanma araçlarının kayıtlı değerleri ile itfa edilmiş maliyet değeri arasında ortaya çıkan olumlu fark için bilanço aktifindeki varlık tutarı artırılır ve bu tutar aynı zamanda faiz geliri olarak kaydedilir. Ülkemizde Tekdüzen Muhasebe Sistemi ve vergi yasalarımızın gereklerine göre de borçlanma araçları, vadesinde elde edilecek gelirin edinim tarihinden değerleme gününe kadar olan kısmının alış bedeline eklenmesi ve hesaplanan faizin gelir tablosu ile ilişkilendirilmesi suretiyle muhasebeleştirilir. Eğer tahvilin kayıtlı değerleri ile itfa edilmiş maliyet değeri arasında olumsuz fark varsa, değer düşüklüğü nedeniyle ortaya çıkması beklenen muhtemel zarar için karşılık kaydı yapılır. Bir başka deyişle itfa süreci boyunca finansal varlıktan kaynaklanan kazanç veya kayıplar kâr veya zararda muhasebeleştirilir ve gelir tablosunda raporlanır.

Sermaye Piyasası Kurulu ne zaman ve hangi amaçla kurulmuştur?

Sermaye Piyasası Kurulu, 1981 yılında 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile kurulmuştur. Kurul, sermaye piyasasının güven ve açıklık içinde çalışmasını, tasarruf sahiplerinin yani yatırımcıların hak ve yararlarının korunmasını sağlamak amacıyla düzenlemeler yapmaktadır. Bu düzenlemeler, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğleri olarak seriler hâlinde Resmî Gazete’de yayımlanırken menkul kıymetlere ilişkin ayrıntılı düzenlemeler ise Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğleri içinde yer alır.

Hisse senetlerinin tasfiye değeri nedir?

Tasfiye değeri; işletmenin tasfiyesi yani işletmenin faaliyetlerinin sona ermesi durumunda, işletmenin tüm varlıklarının satılması ve tüm borçlarının ödenmesinden sonra kalan tutarın, hisse senedi sayısına bölünmesi sonucu bulunan değerdir.

Türev finansal araç kavramı neyi ifade eder?

Türev finansal araçlar, sözleşme konusu olan varlığın bugünden belirlenen bir fiyat ile gelecek bir tarihte alım satımına ilişkin düzenlenen sözleşmelerdir.

Finansal varlıkların içinde son yıllarda kullanılmaya başlanan türev finansal araçlar, değeri başka bir finansal varlığın veya malın değerine dayalı hak ve yükümlülükleri sağlayan sözleşmelerdir.

Hisse senetlerinin sahiplerine sağladıkları haklar nelerdir?

Hisse senedi sahibi şirketin ortağı olduğundan, hisse senetlerinin sahiplerine sağladıkları haklar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Yönetime katılma (oy) hakkı, şirket genel kurullarına katılıp, alınacak kararlar için oy kullanma hakkını ifade eder. Her hisse senedi sahibine bir oy hakkı sağlar. Hisse senetlerinin en önemli özellikleri sahibine sağladıkları oy haklarıdır.

• Kâr payı (temettü geliri) alma hakkı, şirket kârından hissesi oranında pay elde etme hakkını ifade eder.

• Rüçhan hakkı, şirketin gerçekleştireceği sermaye artırımı nedeniyle ihraç edeceği yeni hisse senetlerini öncelikli olarak alma hakkıdır.

• Tasfiyeden pay alma hakkı, şirketin tasfiye olması (şirket faaliyetlerinin sona ermesi) durumunda tasfiye sonucuna payı oranında katılma hakkıdır.

• Bilgi edinme hakkı, yönetim kurulunun düzenleyeceği faaliyet raporu, denetim kurulunun düzenleyeceği denetim kurulu raporu, bilanço, gelir tablosu ve kâr dağıtım tablosunu inceleme hakkı, genel kurulda soru sorma hakkı, denetçilere şikâyet etme hakkı ve benzeri hakları ifade eder.

• Bedelsiz pay alma hakkı, şirketin iç kaynaklardan yapacağı sermaye artırımlarında çıkarılacak hisse senetlerinden, sahip olduğu pay oranındaki hisse senetlerini bedelsiz olarak alma hakkını ifade eder.

Avrupa Birliği' nin  ve ülkemizin Uluslararası Muhasebe Standartları ile uyumu ne zaman gerçekleşmiştir?

1973 yılında başlayan çalışmalar neticesinde “Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu” (International Accounting Standart Board-IASB), “Uluslararası Muhasebe Standartları/Uluslararası Finansal Raporlama Standartları”nı (International Accounting Standarts/International Financial Reporting Standarts (IAS/ IFRS)’yayımlamıştır. IAS / IFRS’nin önemi ve kullanımı 2005 yılından itibaren önemli ölçüde artmıştır. Avrupa Parlamentosu Avrupa Birliği listesindeki tüm şirketlerin en geç 2005 yılında tüm hesaplarını mevcut Uluslararası Muhasebe Standartları ile uyumlu olarak hazırlamalarını onaylamıştır. Aynı tarih itibariyle birçok ülke ile birlikte ülkemizde de IAS/IFRS ile uyumlu Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS) Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi borsada işlem yapan işletmeler tarafından zorunlu olarak uygulanmıştır. Ayrıca KOBİ’ler (küçük ve orta büyüklükteki işletmeler) de çeşitli nedenlerle ülkeler arası karşılaştırılabilir finansal tablolara ihtiyaç duymaktadırlar. Bu nedenle Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu tarafından KOBİ Muhasebe Standartlarının orijinal metni, Temmuz 2009’da yayımlanmış, Türkçe çevirileri ise, 01 Kasım 2010 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanmıştır

Tahvil sahiplerinin şirket üzerindeki hakları nelerdir?

Tahvil sahibi alacağından başka şirket üzerinde hiçbir hakka sahip değildir. Şirketin yönetimine katılamaz. Buna karşılık şirketin brüt kârından, önce tahvil sahiplerinin faizleri ödenir. Ayrıca, şirketin tasfiyesi halinde tahvil sahipleri alacaklarını almada, hisse senedi sahiplerine göre önceliğe sahiptir. Bu nedenle tahviller hisse senetlerine göre daha az riskli olmakla birlikte genellikle de daha az getirili menkul kıymetlerdir.

Tekdüzen Hesap Planında “24. Mali Duran Varlıklar” hesap grubunda yer alan hesaplar hangileridir?

240. BAĞLI MENKUL KIYMETLER HESABI

241. BAĞLI MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI (-)

242. İŞTİRAKLER HESABI

243. İŞTİRAKLERE SERMAYE TAAHHÜTLERİ HESABI (-)

244.İŞTİRAKLER SERMAYE PAYLARI DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI (-)

245. BAĞLI ORTAKLIKLAR HESABI

246. BAĞLI ORTAKLIKLARA SERMAYE TAAHHÜTLERİ HESABI (-)

247. BAĞLI ORTAKLIKLAR SERMAYE PAYLARI DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI (-)

248. DİĞER MALİ DURAN VARLIKLAR HESABI

249. DİĞER MALİ DURAN VARLIKLAR KARŞILIĞI HESABI (-)

Tahvile benzeyen ve tahvil türevleri olarak isimlendirilen menkul kıymetler nelerdir?

Tahvile benzeyen ve tahvil türevleri olarak isimlendirilen menkul kıymetler ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Hazine bonoları, devlet ve diğer tüzel kişilerin tahvil ve bonoları
• Kâra iştirakli tahvil- hisse senetleriyle değiştirilebilir tahvil
• İpotekli borç ve irat senetleri
• Banka bonosu ve banka garantili bonolar
• Finansman bonoları
• Gelir ortaklığı senedi
• Varlığa dayalı menkul kıymetler
• Gayrimenkul sertifikaları
• Türev finansal araçlar

Türkiye Muhasebe Standartlarında finansal varlıklar hangi yönteme göre hangi hesap grupları içinde sınıflandırılarak bilançoda raporlanır?

Türkiye Muhasebe Standartlarında finansal varlıklar ölçüm (değerleme) yöntemine göre aşağıdaki hesap grupları içinde sınıflandırılarak bilançoda raporlanır:
• Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar.
• Gerçeğe uygun değer farkı öz kaynaklara yansıtılan finansal varlıklar.
• Maliyetle Ölçülen Finansal Varlıklar.
• İtfa Edilmiş Maliyetle Ölçülen Finansal Varlıklar

Tam set Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını (TMS/TFRS) uygulaması gereken işletmeler hangileridir?

Tam set TMS/TFRS’leri uygulaması gerekenler aşağıdaki gibidir;
• Borsada işlem yapan yani menkul kıymetleri borsada alınıp satılan ve bu nedenle kamuya hesap verme sorumluluğu bulunan işletmeler,

• Halka açık olmayan ancak KOBİ ölçütlerinin üzerinde kalan büyük sermaye şirketleri ile TMS/TFRS’leri uygulamayı tercih eden KOBİ’ler.

İşletmenin menkul kıymet alış veya satış işlemleri için aracı kurumlara ödediği komisyonlar ne şekilde kayıtlanır?

İşletmenin menkul kıymet alış veya satış işlemleri için aracı kurumlara ödediği komisyonlar dönem gideri olarak kayıtlanır. Tekdüzen Hesap Planındaki “653.Komisyon Giderleri” hesabı, işletmenin diğer olağan faaliyetleriyle ilgili olarak acente, temsilci ve benzeri işletmelere ödediği komisyon giderlerinin izlendiği hesaptır.

İştirak paylarının borsa veya piyasa değerinde sürekli ya da önemli ölçüde meydana gelen değer azalmalarının izlendiği hesap hangisidir?

244.İŞTİRAKLER SERMAYE PAYLARI DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI (-): İştirak paylarının borsa veya piyasa değerinde sürekli ya da önemli ölçüde meydana gelen değer azalmalarının izlendiği hesaptır.

Gerçeğe uygun değer nedir?

Gerçeğe uygun değer, bir varlığın normal ticari koşullarda bilgili ve istekli bir satıcı ile bilgili ve istekli bir alıcı arasında el değiştirmesi sırasında saptanan değişim değeridir. Gerçeğe uygun değer, varlık ve yükümlülüklerin bilanço tarihindeki cari değerlerini ölçer ve bu nedenle işlem tarihindeki maliyet değerine göre cari değerinde ortaya çıkan artış ve azalışların kayıtlanıp raporlanması gerekir. Finansal varlıkların gerçeğe uygun değer ile değerlenmesi hâlinde, değer değişikliğinden kaynaklanan kâr veya zarar bazı durumlarda doğrudan gelir tablosuna yansıtılır, bazılarında ise öz kaynak unsuru olarak muhasebeleştirilir.