Vergi Uygulamaları Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Vergi Suç Ve Kabahatleri

1. Soru

Vergi kabahatleri ile vergi suçları arasındaki fark nedir?

Cevap

• Vergi kabahatleri, vergi ziyaının (kaybının) veya şekli vergi ödevlerinin ihmalinin (usulsüzlük) meydana gelmesini engellemeyi amaçlarken vergi suçları kamu düzenini ihlal niteliği ağır basan ve devlet otoritesinin zayıflamasına neden olacak fiilleri engellemeyi amaçlar. • Vergi kabahatlerine ilişkin fiil ve yaptırımlar idari usullerle saptanırken vergi suçlarına ilişkin fiil ve yaptırımlar kazai (yargısal) usullerle saptanır. Vergi kabahatlerinde kabahat olarak saptanan fiilin cezası idari merci olan vergi dairesince kesilir. Vergi suçlarında cezaya mahkemece hükmedilir. Başka bir deyişle işlenen fiillerin niteliklerine bağlı olarak yaptırımı uygulamaya yetkili makamlar farklıdır. • Vergi kabahatlerinin yaptırımı parasal, vergi suçlarının yaptırımı ise hürriyeti bağlayıcı ceza karakterindedir. • Vergi kabahatlerinde işlenen fiillerde kasıt veya taksirin var olup olmadığı aranmazken adli vergi suçlarının temel unsurlarından biri fiillerin kasıtlı olarak işlenmesi hâlinde yaptırım uygulanacak olmasıdır.


2. Soru

Hesap ve muhasebe hileleri yapmak nasıl bir yaptırımı ağırlaştırın fiildir?

Cevap

Kayıtların muhasebe kurallarına aykırı ve hile içerecek şekilde yapılarak vergi matrahının doğru şekilde tespitini zorlaştıran aldatmaya yönelik hareketlerdir.


3. Soru

Vergi kabahatlerinde tekerrür durumunda nasıl bir yaptırım uygulanır?

Cevap

Bir kişi vergi kabahati işledikten sonra ikinci (veya daha fazla) kabahat işlerse ilgilinin verilen cezadan dolayı ıslah olmadığı dikkate alınarak sonraki kabahate verilen cezanın artırılması yoluna gidilir. Vergi kabahatleri açısından tekerrüre ilişkin düzenleme VUK’un 339. maddesiyle yapılmıştır. İlgili madde vergi ziyanına sebebiyet vermekten veya usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, cezanın kesinleştiği tarihi takip eden yılın başından başlamak üzere vergi ziyaı kabahatinde beş yıl, genel usulsüzlük kabahatinde iki yıl içinde tekrar ceza kesilmesi durumunda vergi ziyaı suçunun kabahati % 50, genel usulsüzlük kabahatinin cezası % 25 oranında arttırılmak suretiyle uygulanır şeklindedir.


4. Soru

Vergi kabahatlerinin ortadan kalkması hangi durumda gerçekleşmektedir?

Cevap

• Af • Ölüm • Terkin • Yanılma • Hataların varlığı • Cezalarda indirim • Mucbir sebepler • Zaman aşımı • Vazgeçme • Pişmanlık


5. Soru

Vergi kabahati ve vergi suçu arasında ne gibi farklar bulunmaktadır?

Cevap

Vergi kabahatleri, vergi ziyaının (kaybının) veya şekli vergi ödevlerinin ihmalinin (usulsüzlük) meydana gelmesini engellemeyi amaçlarken vergi suçları kamu düzenini ihlal niteliği ağır basan ve devlet otoritesinin zayıflamasına neden olacak fiilleri engellemeyi amaçlar.
• Vergi kabahatlerine ilişkin fiil ve yaptırımlar idari usullerle saptanırken vergi suçlarına ilişkin fiil ve yaptırımlar kazai (yargısal) usullerle saptanır. Vergi kabahatlerinde kabahat olarak saptanan fiilin cezası idari merci olan vergi dairesince kesilir. Vergi suçlarında cezaya mahkemece hükmedilir. Başka bir deyişle işlenen fiillerin niteliklerine bağlı olarak yaptırımı uygulamaya yetkili makamlar farklıdır.
• Vergi kabahatlerinin yaptırımı parasal, vergi suçlarının yaptırımı ise hürriyeti bağlayıcı ceza karakterindedir.
• Vergi kabahatlerinde işlenen fiillerde kasıt veya taksirin var olup olmadığı aranmazken adli vergi suçlarının temel unsurlarından biri fiillerin kasıtlı olarak işlenmesi hâlinde yaptırım uygulanacak olmasıdır.


6. Soru

Tarhiyat öncesi uzlaşma nedir?

Cevap

Adından da anlaşılacağı gibi tarhiyat öncesi uzlaşma salınacak vergi ve kesilecek cezaya ilişkin ihbarnamenin düzenlenmesinden önceki aşamayı, yani vergi incelemesinin son aşamasında yapılan uzlaşmayı ifade etmektedir.


7. Soru

Genel usuülsüzlük kabahatini kısaca açıklayınız.

Cevap

Genel usulsüzlük kabahati vergi kanunlarının şekle ve usule ilişkin hükümmlerine uyulmaması hâlini ifade eder (VUK m. 351). Bu yapısıyla genel usulsüzlük kabahati vergi mükellefiyetine bağlı olarak bildirim, belge alma-verme, belge bulundurma, defter tutma ve tasdiki vb. hususlara ilişkin aykırılıkları cezalandırmayı amaçlar.


8. Soru

Davanın görülmesi ve karara bağlanması nasıl olmaktadır?

Cevap

ır? Cevap: Vergi yargılamasını da içeren idari yargı düzeninin temel özelliklerinden biri de yargılamanın yazılı yapılmasıdır. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 1. maddesinin ilk fıkrasına göre Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinde yazılı yargılama usulü uygulanır ve inceleme evrak üzerinde yapılır. Buna göre idari davalarda mahkeme kural olarak tarafların yazılı iddia ve savunmaları ile bu iddia ve savunmaları desteklemek amacıyla sundukları belgeleri ve ilgili yerlerden bizzat getirttiği belgeleri incelemek suretiyle davayı karara bağlamak durumundadır. Vergi uyuşmazlığının konusunu oluşturan olaylar aydınlandığında, meseleler sırasıyla oya konulur ve mahkemece karara bağlanır. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 15. maddesinde sayılan sebeplerle veya yargılama usulüne ilişkin konularda azınlıkta kalanlar işin esası hakkında da oy kullanırlar. Azınlıkta kalanların görüşleri, kararların altına yazılır. 15


9. Soru

Vergi Uyuşmazlık Kanunu'nun 339. maddesine göre vergi kabahatleri açısından tekerrüre ilişkin düzenlemeler nelerdir?

Cevap

Vergi kabahatleri açısından tekerrüre ilişkin düzenleme VUK’un 339. maddesiyle yapılmıştır. İlgili madde “vergi ziyanına sebebiyet vermekten veya usulsüzlkten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, cezanın kesinleştiği tarihi takip eden yılın başından başlamak üzere vergi ziyaı kabahatinde beş yıl, genel usulsüzlük kabahatinde iki yıl içinde tekrar ceza kesilmesi durumunda vergi ziyaı suçunun kabahati % 50, genel usulsüzlük kabahatinin cezası % 25 oranında arttırılmak suretiyle uygulanır” şeklindedir.


10. Soru

Dava açma süresinin başlangıcı nedir ve nasıl hesaplanır?

Cevap

Dava açma süresi; • Tahakkuku tahsile bağlı olan vergilerde tahsilatın yapıldığı, • Tebliğ yapıldığında ya da tebliğ yerine geçen işlemlerde tebliğin yapıldığı, • Kesinti yoluyla alınan vergilerde istihkak sahibine ödemenin yapıldığı, • Tescile bağlı vergilerde tescilin yapıldığı, • İhtiyati hacizde, haczin uygulandığı ya da gıyaben hacizlerde haczin tebliğ edildiği tarihi, • İdarenin dava açması gereken konularda ilgili merci ya da komisyon kararının idareye geldiği, tarihi izleyen günden başlar. • Sürenin hesabında tebliğin ya da ilanın yapıldığı gün hesaba katılmaz ve sürenin son gününün tatil saatinde süre sona erer.


11. Soru

Uzlaşma görüşmelerinin yapılamaması hangi durumlarda olmaktadır?

Cevap

Uzlaşma toplantısına mükellef davet edildiği hâlde katılmazsa görüşmelerin başlaması ve sürdürülmesi mümkün olmaz. Doğal olarak bu durumda uzlaşma toplantısı yapılamadığı için uzlaşmaya varılmadığı kabul edilir.


12. Soru

Vergi ziyaı suçunun cezası nedir?

Cevap

Vergi ziyaı kabahatinin yaptırımı vergi aslına bağlı olarak hesaplanan nispi para cezasıdır. Yaptırımın miktarı, yaptırım gerektiren fiilin niteliğine göre değişmektedir. Vergi ziyaı kabahati oluştuğunda öncelikle fiilin sebep olduğu vergi kaybı, sonra kayba sebep olan fiilin niteliği belirlenir. Bu belirleme yapıldıktan sonra hesaplanan vergi kaybı ve kesilen ceza için ihbarname düzenlenir.


13. Soru

Vergi mahremiyetini ihlal suçunda nasıl bir cezai yaptırım uygulanır?

Cevap

Vergi mahremiyetini ihlal suçuna verilecek ceza, bir yıldan üç yıla kadar yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır. Bu suçu tekrar edenler bir daha devlet hizmetinde kullanılmaz.


14. Soru

Hangi durumlarda servi suçu veya kabahati oluşur?

Cevap

Vergi kanunlarında belirtilen ödevlerin yerine getirilmemesi veya bu ödevlerle ilgili düzenlemelere davranışlarda bulunulması halinde vergi suçu veya kabahati oluşur.


15. Soru

Vergi ziyai kabahati nedir?

Cevap

Vergi ziyaı kabahati, işlenen fiilin vergi ziyanına yol açmasını arayan bir kabahattir. İşlenen fiil, bir hareketin yapılması (icrai) şeklinde olabileceği gibi bir hareketin yapılmaması (ihmali) şeklinde de olabilir. İşlenen fiil vergi ziyaına sebep olmuyorsa vergi ziyaı suçundan bahsetmek mümkün olmaz.


16. Soru

Vergi davası açma süreleri nedir?

Cevap

Vergi davası açılması için belirlenmiş sürelere uyulması büyük önem taşımaktadır. Dava, süresi içinde açılmadığında süre aşımı nedeniyle kabul edilmemektedir. Dava açma süreleri yapılan işleme göre değişkenlik gösterebilmektedir. Vergi mahkemelerinde dava açılmasında genel süre 30 gündür. Vergi mahkemesince verilen kararlar üzerine, itiraz etmek için Bölge idare Mahkemelerine ya da Danıştay’a temyiz yoluna başvuru süresi de 30 gündür. Düzenleyici işlemlerin iptali için vergi mahkemesine değil de Danıştay’a, ilk derece mahkemesi sıfatıyla iptal davası açılmaktadır. Bu gibi durumlarda dava açma süresi 60 gündür. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca ödeme emrine, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuka karşı vergi mahkemelerinde dava açma süresi 7 gündür. Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 49. maddesinde belirtilen bina metrekare normal inşaat maliyetleri hakkında tespitlere ya da arsa metrekare birim değerlerine karşı vergi mahkemelerinde dava açma süresi, 15 gündür.


17. Soru

Ceza ehliyeti nedir?

Cevap

Ceza ehliyeti kişinin işlediği fiil dolayısıyla yaptırıma tabi tutulup tutulamayacağını belirlemektedir.


18. Soru

Ekim sayım beyanlarını denetlememe suçu nedir?

Cevap

Gelir Vergisi Kanunu’nda belirlenen işletme büyüklüğü ölçüsünü (GVK m. 54) aşacak şekilde zirai faaliyette bulunan çiftçilere zirai işletmelerinin bulundukları köy veya mahallerin muhtarlarına ekim sayım beyanında bulunma mecburiyeti getirilmiştir (VUK m. 243). Çiftçinin ilgili beyanını her yılın kasım ayında yapması gerekir. Beyan süresi geçtikten sonra bir taraftan yapılan beyanların doğruluğu diğer taraftan beyanda hiç bulunmamış olanların denetim süreci başlar. Hiç beyanda bulunmamış olanlar beyana davet edilir. Davete rağmen beyanda bulunmayan çiftçiler varsa bunlar da vergi dairesine bildirilir. Denetim ve bildirime ilişkin işlemlerden muhtar ve ihtiyar heyetleri sorumlu tutulmuştur (VUK m. 245). Görevini ihmal veya suiistimal eden muhtar ve ihtiyar heyeti üyelerinin cezalandırılacağı öngörülmüştür (VUK m. 246). Bu hâliyle ilgili suç mahsus suç olarak düzenlenmiştir.


19. Soru

Vergi kabahatlerinde uzlaşma nedir?

Cevap

Uzlaşma, mükellef ile idare arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların, yargı yoluna başvurulmadan taraflarca konuşulup görüşülerek vergi ve cezanın tutarı konusunda anlaşmaya varılmasıdır. Uygulamada idare cezanın büyük bir kısmını kaldırmakta vergi aslında ise sembolik bir indirim yapmakta veya hiç indirim yapmamaktadır. Ancak, mükellefin haklı olduğu bazı durumlarda vergi tutarında da önemli indirimler yapılabilmektedir. Vergilerle ilgili uyuşmazlıkların yaklaşık % 90’ı uzlaşma yoluyla çözümlenmektedir. Uzlaşma, tarhiyat öncesi ya da tarhiyat sonrası uzlaşma şeklinde gerçekleşebilmektedir. Tarhiyat öncesi uzlaşma isteyenler, tarhiyat sonrası uzlaşma talep edemez.


20. Soru

Vergi mahkemesi kararlarına karşı kanun yolları nelerdir?

Cevap

• İtiraz yolu • Temyiz yolu


21. Soru

İtiraz yolunu temyiz yolundan ayıran en önemli özellik nedir?

Cevap

İtiraz yolunu, temyiz yolundan ayıran en önemli özellik, bölge idare mahkemelerinin bozma kararı vererek dosyayı ilgili mahkemeye geri gönderme olanağının olmayışıdır. Buna göre bölge idare mahkemeleri, itiraz üzerine hukuka aykırı bulduğu kararı bozduğunda kendisi gerekli tahkikatı yaparak esas hakkında yeniden karar verir. Bu karar kesindir.


22. Soru

Genel usulsüzlük kabahatini oluşturan fiillerden birinci derece fiilleri açıklayınız.

Cevap

Birinci Derece Fiiller: Beyannamelerin süresinde verilmemesi, defterlerin tutulmaması, Kayıt ve belgelerin noksan, usulsüz veya karışık olması, defterlere ilişkin kayıt nizamına uyulmaması, işe başlamanın zamanında bildirilmemesi, defter tasdiklerinin yaptırılmaması, diğer ücretlerin zamanında tarh edilmemesi, veraset ve intikal vergisi beyannamesinin birinci ek süreden sonra verilmesidir.


23. Soru

Özel uslsüzlük suç filleri ile genel usülsüzlük suç fillleri arasındaki fark nedir?

Cevap

Özel usulsüzlük suçunun fiilleri genel usulsüzlükte olduğu gibi vergi kanunlarınca öngörülen şekle ilişkin ödevlerin yerine getirilmemesine dayanır. Aralarındaki fark, özel usulsüzlük suçunun vergi yükümlülüğünü daha ağır noktalarda ihlal etmesi ve buna bağlı olarak vergi ziyaı yaratma açısından daha elverişli ortam yaratmasıdır. Bu nedenle özel usulsüzlük suçu fiillerinin cezaları genel usulsüzlük suçu fiillerinin cezalarından daha ağır tespit edilmiştir.


24. Soru

Yaptırımı ağırlaştıran fiiller nelerdir?

Cevap

• Hesap ve muhasabe hileleri yapmak • Muhayyel adlarla hesaplar açmak • Çift defter kullanmak • Defter kayıtlarını ve belgeleri tahrif etmek • Defter kayıtlarını ve belgeleri gizlemek • Yanıltıcı belge düzenlemek ve kullanmak • Yanıltıcı belge düzenlemek veya kullanmak • Defterleri kayıtları veya belgeleri yok etmek • Sahte belge basmak


25. Soru

Ekim sayım beyanlarını denetlememe suçu ne olmaktadır?

Cevap

Bu suça verilecek ceza, Görevi Kötüye Kullanma Suçu için öngörülen ceza olmaktadır. Buna göre ekim sayım beyanlarını denetlememe suçuna verilecek ceza, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıdır.


26. Soru

Dosyanın tekemmül etmesi nasıl olmaktadır?

Cevap

Esastan inceleme için ilk koşul, dosyanın tekemmül etmesidir. Tekemmül sözcük olarak tamamlanma, olgunlaşma anlamındadır. Vergi yargılamasında, dosyanın tekemmül etmesi, en kısa anlatımla, tarafların iddia ve savunmalarının delillerin dosyada toplanması anlamına gelmektedir. Buna göre tebliğinden itibaren 30’ar günlük süreler içinde; • Dava dilekçesi ile vergi mahkemesi nezdinde dava açılır. • Davalı tarafın, davacı dilekçesi ile ilgili birinci savunması alınır. • Davacı tarafın, birinci savunmaya karşı cevabı alınır. • Davalı tarafın, ikinci savunması alınır. Davacıya tebliğ edilir. Ancak, davacı tarafın yanıtı beklenmez. Bu şekilde dosya tekemmül etmiş olur.


27. Soru

Vergi mahkemesince verilen kararlara karşı başvurulabilecek kanun yolları nelerdir?

Cevap

Vergi mahkemesince verilen kararlara karşı, bazı kanun yolları vardır. Vergi mahkemelerince verilen kararlara karşı, mükelleflerin ya da idarenin, duruma göre bölge idare mahkemesine “istinaf ” ve Danıştay’a “temyiz” başvurusunda bulunması söz konusu olabilir.


28. Soru

Dilekçelerde eksiklik olmasının sonucu nedir?

Cevap

Dava dilekçesinde yer alması gereken hususların dilekçede yer almaması ve dilekçenin davalı sayısından bir fazla düzenlenmemesi gibi hususlar, dilekçedeki şekle aykırılıktır. Bu gibi durumlarda, dilekçenin reddine karar verilir. Davacı, red kararının kendisine tebliğini izleyen 30 gün içinde eksiklikleri giderecek şekilde, dilekçesini yenilemesi mümkündür. Danıştay’da bu süre 15 gündür. • Dilekçenin Ehliyetsiz Kişi Tarafından İmzalanması: Bu durumda, dava reddedilir. Davanın yenilenmesi mümkün değildir. Ancak, dava açma süresinin geçirilmemiş olması durumunda dava açılabilir. • Vekilin Avukat Olmaması: Dava reddedilir. Davacı red kararının kendisine tebliğini izleyen tarihten itibaren 30 gün içinde dava açma olanağına sahiptir. • Davalının Gösterilmemesi veya Yanlış Gösterilmesi: Dilekçede karşı tarafın (davalının) gösterilmemesi sorun yaratmaz. Mahkeme, işlemi yapan birimi re’sen tespit eder. Ancak şahsa karşı açılmış davalar reddedilir. • Birden Fazla İşleme Karşı Tek Dilekçe ile Dava Açılması: Bu durumda dava dilekçesi reddolunur. Ancak davanın yenilenmesi mümkündür. Bu yenileme, dilekçenin reddi kararının tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içinde yapılır.


29. Soru

Vergi kaybına bağlı olarak kesilen vergi cezalarının vergi kaybına oranı nasıldır?

Cevap

Ağır nitelikli fiillerde vergi kaybının 3 katı, orta nitelikli fiillerde vergi kaybının 1 katı, hafifletici durumlarda vergi kaybının yarısı kadar vergi ziyaı cezası kesilir.


30. Soru

Bay Z’ye 2012 yılında usülsüzlük cezası kesilmiştir. 2016 yılında yapılan denetimlerde Bay Z’ye vergi ziyaı kesilmesi gerekmiştir. Bu durumda tekerrür hükümleri uygulanacak mıdır?

Cevap

Tekerrür açısından önceki veya sonraki cezanın aynılığı aranmamaktadır. Önemli olan, belirlenmiş süre içinde kapsama giren vergi ziyaı veya usulsüzlük gerektiren fiilin ortaya çıkmasıdısır. Tekerrür hükümmlerinin uygulanacağı süre bakımından son cezanın tabi olduğu tekerrür süresi dikkate alınacaktır. Vergi ziyaında süre 5 yıl olarak belirlendiğinden ve bu süre içinde cezayı gerektiren fiil işlendiğinden tekerrür hükümleri uygulanacaktır.


31. Soru

Vergi kabahatlerinde uzlaşma ne demektir?

Cevap

Uzlaşma, mükellef ile idare arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların, yargı yoluna başvurulmadan taraflarca konuşulup görüşülerek vergi ve cezanın tutarı konusunda anlaşmaya varılmasıdır. Uygulamada idare cezanın büyük bir kısmını kaldırmakta vergi aslında ise sembolik bir indirim yapmakta veya hiç indirim yapmamaktadır. Ancak, mükellefin haklı olduğu bazı durumlarda vergi tutarında da önemli indirimler yapılabilmektedir. Uzlaşma, tarhiyat öncesi ya da tarhiyat sonrası uzlaşma şeklinde gerçekleşebilmektedir. Tarhiyat öncesi uzlaşma isteyenler, tarhiyat sonrası uzlaşma talep edemez.


32. Soru

Dava dilekçesi nerelere verilir?

Cevap

• İdare mahkemelerine, • Başka illerdeki vergi mahkemelerine, • İdare ve vergi mahkemeleri bulunmayan yerlerde, asliye hukuk hakimliklerine, • Yabancı ülkelerde, Türk Konsolosluklarına verilmesi mümkündür.


33. Soru

Adli vergi suç ve cezaları nasıl oluşur?

Cevap

Adli vergi suçları VUK’da düzenlenmiştir. Adli vergi suçlarına ilişkin cezalar ceza mahkemelerince yapılan yargılama sonucunda verilir. Ceza yargılaması iddia, savunma ve bunların mahkemesi üzerine kuruludur. İddia görevini yapan makam Devlet adına Cumhuriyet Savcılığıdır. İddia makamı bir kişinin suç tiplerinden birine uygun düşen hareket yaptığını iddia ettiği zaman soruşturma başlatır ve sonuçta fiillerin suç oluşturduğu kanaatine ulaşırsa ceza mahkemesine kamu davası açar.


34. Soru

Anlaşmalı matbaa olmadığı hâlde belge basmak ve anlaşmalı olmayan matbaanın bastığı belgeyi bilerek kullanmak VUK 359/b' ye göre ne kadar hapis cezası gerektirmektedir?

Cevap

Anlaşmalı matbaa olmadığı hâlde belge basmak, Anlaşmalı olmayan matbaanın bastığı belgeyi bilerek kullanmak VUK 359/b' ye göre 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası gerektirmektedir.


35. Soru

Faturalarda tahrifat yaparak 100.000 TL. vergi kaybına neden olan kişiye verilecek vergi ziyaı cezası ne kadardır?

Cevap

Faturalarda tahrifat yapılması, ağır nitelikli fiiller arasında yer almaktadır. Bu durumda vergi kaybının 3 katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilecektir. Vergi kaybı 100.000 TL olduğuna göre kesilecek vergi ziyaı cezası 300.000 TL. olacaktır.


36. Soru

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca ödeme emrine, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuka karşı vergi mahkemelerinde dava açma süresi kaç gündür?

Cevap

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca ödeme emrine, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuka karşı vergi mahkemelerinde dava açma süresi 15 gündür.


37. Soru

Vergi kabahatlerini ortadan kaldırma yollarından "af" durumunu açıklayınız.

Cevap

Devlet çıkardığı kanunlarla şarta, süreye, cezanın niteliğine, verginin ve tarhiyatın türüne ve mükellefiyete bağlı olarak işlenmiş suç ve kabahatleri kesinleşmiş olsun veya olmasın cezaların asıllarını ve/veya fer’ilerini kısmen veya tamamen ortadan kaldırır. Böylelikle devlet ile mükellef arasında kurulan ceza ilişkisi ortadan kalkar.


38. Soru

Ceza ehliyeti nedir?

Cevap

Ceza ehliyeti kişinin işlediği fiil dolayısıyla yaptırıma tabi tutulup tutulamayacağını belirlemektedir.


39. Soru

Herhangi bir nedenle tarhiyat öncesi uzlaşmaya varılamamışsa verginin tarhı ve cezanın kesilmesinden sonra tarhiyat sonrası uzlaşma talep edilebilir mi?

Cevap

Herhangi bir nedenle tarhiyat öncesi uzlaşmaya varılamamışsa verginin tarhı ve cezanın kesilmesinden sonra tarhiyat sonrası uzlaşma talep edilemez.


40. Soru

Hangi cezalar tarhiyat sonrası uzlaşma kapsamına girmez?

Cevap

Beyana dayalı olarak yapılan tarhiyatlar, kaçakçılık suçunu oluşturan (ağır nitelikli fiillerle işlenen) vergi ziyaı kabahati, genel usulsüzlük ve özel usulsüzlük kabahatlerine verilen cezalar tarhiyat sonrası uzlaşma kapsamına girmez.


41. Soru

Vergi Usülsüzlük Kanunu 359/a' ya göre 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezası gerektiren filler nelerdir?

Cevap

Muhasebe hileleri yapmak, Çift defter tutmak, Gerçek veya işlemle ilgisi olmayan kişiler adına hesap açmak, Defter, kayıt ve belgeleri tahrif etmek veya gizlemek, Yanıltıcı belge düzenlemek veya kullanmak.


42. Soru

Vergi davalarında dava dilekçesi nereye verilebilir?

Cevap

Dilekçenin hitap kısmına “... Vergi Mahkemesi Başkanılığına İletilmek Üzere...” ibaresi eklenerek;
• İdare mahkemelerine,
• Başka illerdeki vergi mahkemelerine,
• İdare ve vergi mahkemeleri bulunmayan yerlerde, asliye hukuk hakimliklerine,
• Yabancı ülkelerde, Türk Konsolosluklarına verilmesi mümkündür.


43. Soru

Vergi mahremiyetini ihlal suçu nedir?

Cevap

Vergilendirme işleriyle uğraşan memurların, vergi incelemesinde ve idari yargıda görev yapanların, komisyonlarda görev alanların, bilir kişilerin ve kendilerine bilgi verilen meslek kuruluşlarının yöneticilerinin, öğrendikleri sırları veya gizli kalması gereken diğer hususları ifşa etmeleri veya kendilerinin veyahut üçüncü şahısların yararına kullanmaları hâlinde bu suç meydana gelir.


44. Soru

Mükellef kesilen cezaya karşı tarhiyat sonrası uzlaşma talebinde bulunmuş, uzlaşma sağlanmış ve tutanağı imzalamıştır. Mükellef sonradan pişman olmuş ve dava açmaya karar vermiştir. Dava açabilir mi?

Cevap

Uzlaşmaya varılması hâlinde, tutanakla tespit edilen hususlar hakkında hiçbir birime şikâyette bulunulması ve dava açılması mümkün değildir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi