Mahalli İdareler Maliyesi Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Mahalli idareler nedir?

Devletler, toplumların ortak ihtiyaçlarını ve çıkarların karşılamak amacıyla merkezi yönetim altında örgütlenir. Merkezi devletin yanında, ülke içerisinde daha küçük yerleşim birimlerinde mahalli örgütler vardır. Bunlara mahalli idareler denilmektedir.

Mahalli idareler niçin vardır?

Devletlerin oluşumlarında paralel olarak da yerel örgütlenmeler de vardır. Bu süreçte temel gerekçe ise insanların toplu olarak ihtiyaçlarının karşılanmasıdır.

Bir toplumda insanların ortak ihtiyaçları nelerdir?

İnsanların ortak ihtiyaçları başlangıçta iç ve dış güvenlik hizmetleri olarak ortaya çıkmış, daha sonra toplu hizmet ihtiyaçları armaya başlamıştır. Bu ihtiyaçlar toplumda çevre temizliği, itfaiye gibi ihtiyaçlar da doğmaya başlamıştır. İnsanların bu temel ihtiyaçlarına cevap vermek, sorunu çözmek için bu tip örgütleri kurma ihtiyacı çıkmıştır.

Tarihte ilk yerel yönetimler ne zaman nerede görülmüştür?

İlk yerel yönetim olarak kabul edilen organizasyonlar ilk olarak Antik Çağ da ortaya çıkmıştır. Bunlara Romalılarda Site denilmiş ve özerkliği bulunan Municipe olarak adlandırılmış ve Antik Yunanda ise Polis olarak adlandırılmış organizasyonlar gözükmüştür.

Orta çağ Avrupa’sında durum nasıldı?

Orta çağ Avrupa’sında oraya çıkan örgütlenmelerin bazıları tam özerkliğe sahipti veya bazıları da kısmen özerk ve krala bağlı idi.

Günümüzde durum nasıldır?

Günümüzde yerel yönetimlerin artması yönünde uluslararası yoğun bir destek vardır. Son 20 yıl içerisinde Yerelleşme veya Decentralization veya localization olarak adlandırılan merkezi olmayan organizasyonlar ortaya çıkmıştır. Böylece yerel yönetimler daha fazla güçlenmeye başlamıştır. Yerel yönetimler de artık küresel bir gerçek olarak kabul edilmektedir.

Mahalli idarelerin varlığı için siyasal nedenler nelerdir?

Dünya iki tip sektör vardır. Özel sektör ve kamu sektörü. Özel sektör üretim ve tüketim kararlarını piyasanın durumuna göre verir. İhtiyaçları gelire, ürünün maliyetine bakarak karar verir. Ancak kamu kesimince üretilen mal ve hizmetler piyasa mekanizmalarına bakarak çalışmaz. Bu nedenle kamu kesiminde kararlar siyası mekanizma tarafından alınır.

Mahalli idareler etkin bir şekilde işleyebilir mi?

Eğer kamu kesiminde mahalli idareler bireysel tercihleri destekliyorsa ve ihtiyaçlara cevap verebiliyorsa yerel yönetimin etkileri artmaktadır. Yerel yöneticilerin halkla olan ilişkileri nedeniyle halkta siyasi sorumluluk duygusunun da gelişmesin yardımcı olacaktır. Bu sebeple mahalli idareler demokrasinin beşiği ve okulu olur.

Avrupa Kentsel Şartı nedir?

Avrupa Kentsel Şartı, Avrupa Konseyinin kentsel politikalardan yola çıkarak oluşturulmuştur. Kentsel Rönesans için Avrupa Kampanyası kapsamında geliştirilmiş, halk ve yerel yönetimlere yönelik olan bu kampanya, yerleşim yerlerindeki hayatı iyileştirilmesi amacını taşır.

Yerel düzeyde iyi bir kent yönetimi için gerekli şartlar nelerdir?

İyi bir kent yönetimi için halkın katılımı önemi vurgulanmaktadır. • Halk yönetimini özgür ve demokratik olarak seçmeli, • Yerel politik yaşamda etkin bir katılım için halkın yerel politik ve idari yapılarda belirleyici olması gereği, • Toplumun geleceğini etkileyecek her türlü projede halka danışmak, Kent yönetimi ve planlamasını kent karakteri ve özel niteliklerine uygun olarak yapılması, • Yerel kararları uzmanlardan oluşacak kişilere ve planlara göre yapılması, • Politik tercihlerin anlaşıla bilirliği ve hayatiyetini göz önüne almak, • Gençlerin toplum yaşamına katılması.

Mahalli idarelerin yönetim şekli nasıldır?

Devlette iki farklı yönetim şekli vardır. Bunlardan ilki merkezi yönetimdir. Genellikle kamu hizmetleri merkezi yönetime göre yönetilir. Diğeri ise tek bir merkezden değil, yerinden yönetimdir. Bazen bu yönetim şeklinin her ikisi de uygulanabilmektedir.

Merkezi yönetimin durumu nasıldır?

Türkiye son yıllarda hızlı nüfus artışı nedeniyle önceden merkezden çözülen bir çok sorun artış çözülmesi zorlaşmaya başlamıştır ve halkın talepleri karşılanamaz olmuştur. Bu durum yerel yönetim reformlarını gerekli kılmıştır.

Merkeziyetçilik veya merkezden yönetimde, siyasal merkeziyet ile yönetsel merkeziyet nedir?

Merkeziyetçilik siyasi, hukuki ve yönetsel açıdan ülkenin tek bir el olan merkezden yönetilmesidir. Yasama ve yargı yetkilerin merkezi idarede bulanmasına siyasal merkeziyet, ve yürütme erkine ilişkin yetkiler ise yönetsel merkeziyettir. Merkeziyetçilik yerel olarak idare edilmez ama baz bölgelerde yetkiler bazı bölgelere aktarılır ve böylece yetki genişliği sağlanır.

Yerel yönetim nasıldır ve kaç çeşittir?

Yerinden yönetimlerin sahip olduğu yetkiler ve onların uygulama alanları ülkeden ülkeye farklılık gösterse de siyasi ve idari yerinden yönetim olarak ikiye ayrılır. Ayrıca uygulama açısından da ‘hizmet yerinden yönetim’ ile ‘mahalli yerinden yönetim’ olarak ikiye ayrılır.

Siyasi yerinden yönetim nasıldır?

Yasama, yargı ve yürütme yetkilerinin dağılımına ve yetki derecelerine göre devlet sistemleridir.

Konfederasyon nedir?

Konfederasyon bir siyasi yönetim şeklidir ve bağımsız kuruluşlar ve kurumlar tarafından, egemenliklerin muhafaza etmek koşulu ile, belirli ortak ve sınırlı konularda kendi çıkarlarını sağlamak amacıyla ve bir anlaşma ile bir araya gelen topluluklardır. Konfederasyonlar belirli ve sınırlı amaçlar etrafında toplamışlardır. Ortak çıkarlar ve anlaşmalar dışında kendi yetki ve bağımsızlıklarını tamimiyle korurlar. Konfederasyonda üye devletlerin temsilciliklerinden meydana gelen bir mecliste bulunmaktadır.

Siyasi yönetimlerde Federasyon nedir?

Siyası yerinde yönetimlerde en sık rastlanılan yönetim şekli federasyonlardır. Federasyon belirli bir coğrafi yapıda, tek bir anayasa altında bileşmiş devletlerin topluluğudur. Federasyona üye, federe devletlerin kendi coğrafi yapıda, kendi yargı ve yürütme organları vardır. Federasyona üye federe devletlerin uluslararası temsil yetkisi bulunmamaktadır. Birleşik Amerika ve Almanya bilinen federe devletler topluluğuna en iyi örneklerdir. Federe devletler kendi içlerinde çok sayıda yerel yönetimiler bulundurmaktadır.

İdari yerinde yönetim nasıldır ve hangi özellikleri vardır?

Bu tip yönetimde, yasma ve yargı yetkileri merkezi yönetimdedir. Merkezi yönetim dışında, bazı yerel hizmetlerin bir kısmının yerine getirilebilmesi için idari yetkilere sahip seçimle yönetilen organlardır.

İdari yerinden yönetimler kaç çeşittir?

İdari yerinden yönetimler iki türlüdür. Birincisi ‘hizmet yerinden yönetim’ diğeri ise ‘mahalli yerinden Yönetim’dir.

Hizmet yerinden yönetim ne anlama gelir?

Hizmet yerinden yönetim, belirli bir hizmeti yerine getirmek için kurulmuştur. Bu hizmet türleri ise, eğitim, teknik, sınai, kültür, sosyal yardım şeklinde hizmetlerdir.

Mahalli yerinden Yönetim’in özellikleri ve hizmet şeklileri nasıldır?

Bu idari türde, ülkenin belirli bölgesinde oturan bireylerin sadece o yerilişim yerindeki ihtiyaçlarını karşılayabilmek için o bölgeye verilen hizmetlerdir. Çöplerin alınması, su, ulaşım ve elektrik bu tip hizmetlerdir. Köyler, belediyeler ve il özel idareleri bu yönetim şekline örnektir.

Mahalli idarelerin ekonomik temel gerekçeleri nasıldır?

Devletlerin ekonomide yer alması (Musgrave göre) üç temel gerekçe ile belirtilmektedir. Bunlar kanyakların tahsisinde etkin olmak, gelir dağılımında adaleti sağlama ve ekonomik istikrarı sağlamaktır. Buradaki amaç, kaynak sağlamada yetersizlikte, gelir dağılımında adaletsizlikte ve ekonomik yetersizlikte devletin müdanesine gerek olmasından kaynaklanmaktadır. Bu üç kural da devlet tarafından yapılabilir.

Bazı konularda, kaynak tahsisinde merkezi yönetime göre mahalli idareler daha başarıl olabilirler mi?

Kaynak tahsisinde, gelir dağılımında ve ekonomik istikrar devletin görevlerindendir. Ama kaynak tahsisinde merkezi yönetime göre mahalli idareler daha başarıl olabilirler. Mahalli idarelerin gelir dağılımı ve ekonomik istikrarında yapabileceği çok sınırlı olmasına karşın, kaynak tahsisinde etkin olabilmektedirler.

Mahalli idarelerin kaynak tahsisinde etkinliği ve rolü nasıldır?

Bu işlev, eksik rekabetle mücadele, kamusal mallar ve dışsallıklar gibi konuları kapsamaktadır. Ama Mahalli idareler eksik rekabet ile mücadelede yeterince güçleri yoktur.

Mahalli idarelerin dışsallıktaki rolü nedir?

Dışsal zarar ve dışsal faydalar ile ilgili, yerel yönetimlerin kaynak tahsisinde etkinliğini arttıracak bazı durumlar olabilir. Dışsallık konuları, atık sular, imar ile ilgili sorunlar ile uğraşmaktadır. Bu konuları mahalli idareler merkezi yönetimlere göre daha iyi yönetebilmekte ve bu konulardaki sorunları daha rahat çözebilmektedir. Ayrıç dışsallıkla ilgili mücadelede vergilendirme ve sübvansiyonlar ilgili kararları yerel otoriteler daha rahat verebilmektedir.

Yetki genişliği nedir?

Merkezden yönetimin nüfusun artması ve yönetilemez hale gelmesinden dolayı, bazı problemler baş göstermiştir. Bu bakımdan merkez tarafından kendi memurların bazı yetkiler devredilmiştir. Yetki genişliği, merkeziyetçi sistemin içinde yer almaktadır ama merkezi yönetim kendi yönetim yapısını taşra idarelerine yaymaktadır. Taşrada çalışan komu görevlileri, merkezi yönetimi temsil etmektedirler. Ama bu durumu yerel yönetim olarak algılamamak gerekir. Çünkü yerel yönetimde kararları merkezi otorite değil, yerel yönetimler doğrudan kendileri alır ve yetkilerini bu çerçevede kullanırlar.

Erdemli mal nedir?

Toplum tarafından yeteri kadar talep edilmeyen ama toplum için yararlı olan mal ve hizmetlerdir. Bu tip hizmetler çocuklara aşı yaptırılması veya çocuklara bedava süt verilmesi sayılabilir.

Erdemsiz mal nedir?

Bu tip mal ve hizmetler de toplum tarafından talep edilmekte ama toplum için zararlı kabul edilmektedir. Sigara erdemsiz bir maldır.

Erdemli ve Erdemsiz mallar ile ilgili yerel yönetimlerin rolleri nasıldır?

Bu konularda, yerel yönetimlerin rolleri, özellikle erdemli olarak adlandırılan mal ve hizmetlerin tüketiminin teşvik edilmesidir. Buna örnek olarak da düşük maliyetli konut kullandırma, çocuklara veya fakirlere verilen yemekler, çocuklara bedava süt dağıtılması yerel otoriteler tarafından yapılması mümkündür. Aynı şeklide alkollü içki kullanımı, içki satan bayilerin ve restoranların kullanım yerlerinin belirlenmesinde yerel otoriteler yetkiler verilmektedir.

Kamusal ve özel sektörün mal ve hizmetleri neden nelerdir?

Kamu kesimi ve özel sektör günümüzde bir çok mal ve hizmet sunmaktadır. Bu mal ve hizmetlerin sunumu kamu kesimi için ve özel sektör için farlıdır. Bunun nedeni her iki sektör de farklı şekilde hareket eder ve farklı amaçları vardır.

Kamusal malların özellikleri nasıldır?

Kamusal malların faydaları bir bütündür ve talepleri belli değildir, talebe göre hareket etmezler ve fiyatlandırma yapmazlar. Kamusal mallarda ön plana çıkan faydır ve kar amacı güdülmez. Bunların finansmanı devlet ve belediyeler tarından yapılır. Kamusal mallarda rekabet yoktur.

Kamusal malların en önemli özelliği neden faydadır?

Çünkü bu tip mallar toplumun geneline sunulan mal ve hizmetlerdir. Bunlar kamu otoritesi tarafından sunulduğu için talep oluşmaz ve fiyatlandırma çoğu zaman yoktur. Bu tip malların gelirleri vergilerden elde edildiği için sosyal fayda ön sıradadır.

Yerel otoriteler açısından kamusal malların varlığı nasıldır?

Kaynak tahsisinin etkinliğinde, devletlere verilen görevlerin başında, kamuslar malların varlığı gelmektedir. Kamusal malların iki temel özelliği vardır. Bunlardan ilki, ortak tüketim malları veya ortak tüketimde rekabetin olmadığı durumlardır, diğeri ise kamusal malların tüketiminde bireylerin kısıtlanmamasındır. Halbuki özel mallardan bireyler, eğer kullanma ücretini ödememişlerse kullanma şansları yoktur. Kullanım açısından kamu sektörünün bu tip malları üretmesi gerekmektedir.

Kamusal mallar yarı veya tam kamusal olabilir mi?

Kamusal mallar söz konusu olduğunda, kamusal mallar hem tam kamusal hem de yarı kamusal olabilmektedir. Yarı kamusal mallar, ortak tüketilen ancak dışlamanın sadece birisine sahip olanlardır. Örneğin, tiyatro ücretleri, ücretli otoyollar gibi dışlanmanın mümkün olmadığı ama rekabetin içinde olan mal ve hizmetlerdir. Tam kamusal mallar ise, faydasının yayılmasına göre, kamu malını tüm ülke vatandaşları kullanabiliyorsa ve faydası tüm ülke vatandaşlarını kapsıyorsa bu mallar kamusal mal olarak değerlendirilir. O bölgede yapılan bir baraj o bölgedeki tüm insanlara fayda sağlamaktadır.

Yarı Kamusal mal ve hizmetler nedir?

Bu tip mal ve hizmetler genellikle kamı kesimi tarafından yapılır. Bu tip mal ve hizmetlerin yapılmasına özel sektör talip olabilir ama devletin veya belediyelerin ruhsatı veya özel izni gereklidir.

Yerel Kamusal malların üretilmesinin nasıl bir özelliği vardır?

Yerel kamusal malların belirli bir coğrafik faydası vardır ve tüketiminde rekabet olmadığı ve aynı zamanda da dışlanmanın mümkün olmadığı mal ve hizmetlerdir. Bir sokak aydınlatması bölgeseldir ve dışsal bir faydası yoktur. Yarı kamusal mal ve hizmetlerde, faydaları bölünebilir, fiyatlandırılabilirler, bir talep ortaya çıkabilir, hem bireysel hem de kamusal fayda söz konusudur ve rekabet vardır.

Yerel Kamusal malların üretilmesinin nasıl bir avantajı veya dezavantajı vardır?

Yerel kamusal malların yerel otoriteler tarafından merkezi otoriteye karşı üretilmesinin bazı avantajları ve dezavantajları vardır. Yerel yönetimlerin en büyük avantajı , farklı bölgelerdeki halkın zevk ve tercihlerine göre, hizmetler farklılaştırılabilir. Bir bölge halkının bölgesel bir kültüre çok meraklı ise halkın o ihtiyacını karşılamak için bölgesel festival gibi kültürel faaliyetler için gerekli tiyatrolar ve binalar inşa edilebilir. Yerel yönetimlerin halkın bu tip ihtiyaçları merkezi yönetime göre daha rahat fark edip reaksiyon gösterebilir. Diğer bir avantaj ise bölgesel yönetimler çalışanların sayısını daha iyi kontrol edebilir ve düzenleyebilir.

Yerel Kamusal malların üretilmesinin başka avantajları da var mıdır?

Yerel yönetimler bölgesel yönetimlere nazaran bölge halkını daha iyi tanırlar. Çevre temizliği ve bunun finansmanı için seçmemelerine veya bölge halkına karşı daha hassan davranabilir. Ayrıca maliyet avantajını da kullanabilmektedirler.

Yerel Kamusal malların üretilmesinin başka dezavantajları da var mıdır?

Yerel otoriteler yerel hizmet sunmalarına ve bunların avantajlarını kullanmalarına rağmen merkezi otoriteye karşı bazı dezavantajları veya yetersizlikleri vardır. Bölgesel kullanılan vergiler bazen çevre halkının faydası için de kullanılmakta ve toplanılan vergiler başka halklar tarafından da paylaşılmakta, bu da kaynak yetersizliğine sebep olmaktadır. Buna vergi ihracı denilmektedir. Yerel bir bölgenin bir kısmı deniz kıyısında ise veya tarihi bir cazibesi varsa, buraya yerel yatırımlar daha fazla yapılacağından, aynı vergiyi veren diğer yerel halk bu avantajı kullanamayacaktır. Diğer bir dezavantaj ise yatırımlar ile ilgilidir. Bir bölgede yatırımlar varsa, yatırım olmayanlar bazı dezavantajları, sanayi bölgesine göre olacaktır. Böylece yerel otoriteden sunacağı mal ve hizmetler sanayi bölgesine yoğunlaşacak, diğer bölgede bu tip hizmetler yetersiz kalacaktır.

Uzun süreli yerel yatırımlar bölgesel olarak dezavantaj yaratabilir mi?

Bazı yerel yatırımlar ki bunlar alt yapı yatırımlarıdır, bunlar dış borç ile yapılmaktadır. Bu borçlanma nedeniyle yerel yönetimlerin hizmetlerinde aksama olabilmektedir. Bu tip yerel yatırımları, kanalizasyon ve altyapı gibi yatırımılar sayılabilir, uzun sürüde bitirilebilmekte, faydası da hemen ortaya çıkmamaktadır.

Yerel yönetim yatırımlarında başka dezavantajlar da görülmekte midir?

Yerel yönetimler genellikle küçük ölçekli yönetimlerdir. Büyük altyapı yatırımları gibi yatırımlar için tecrübe ve yetişmiş, uzman kişilere ihtiyaç vardır. Bu tip büyük yatırımlara küçük yerel yönetimlerin girmesi yatırımların etikliğini olumsuz etkileyebilecektir.

Yerel yönetimlerin başka ne gibi problemlere sebep olabilir?

Yerel otoriteler sadece kendi bölgelerin düşünmeleri nedeniyle ürettikleri yerel kamusal malları bölge dışındaki yerlere pek yaymak istemezler. Dışsallık tamamen göz ardı edilebilir. Bir yerel otorite çevreyi kirleten sanayi kuruluşlarını komşu bölgeye yakın yerde kurabilirler ve kirlenen akarsu diğer yerel bölge içinden geçecekse bunu kendilerine fazla problem etmeyebilirler. Otaya çıkacak akarsu kirliliği iki yerel bölgeyi karşı karşıya getirecektir. Bu durumda yerel yönetimler bu sorunu çözme yeteneğine sahip değillerdir ve merkezi yönetime ihtiyaç duyulacaktır.

Ayakla oylama nedir?

Bu kamu maliyesinde kullanan terimde, oylamada problem veya oylamada dengesizlik olarak tercüme edilebilir ve hizmet ve vergilerin bir biriyle uyumsuzluğu söz konusudur. Yerel kamusal mallar yerel olarak sunuluyorsa, kamusal mallara olan talep bölgeden bölgeye değişiyorsa, her yerel yönetim için farklı bir vergilendirme ve hizmet oranları oluşturmak gerekecektir. Böyle bir oran oluşmaz ise hizmet sunumlarında etkinliğin düşeceği belirtilmiştir.

Tibout’a göre farklı hizmet/vergi bileşimi nasıldır?

Bu modele gere farklı hizmet ve vergi bileşimleri sunan otoriteler olduğunda, seçmenler tercihlerini kendilerine en yakın faydayı sunan bölgelere göç etmektedirler. Böyle bir durumun olması için seçmenin hareketli olması gerekmektir.

Vergi ihracı yerel yönetimler açısından nedir?

Yerel vergilerin yükünün bir kısmı başka bölgelerdeki hak üzerine yansıtılması olarak tanımlanmaktadır. Eğer bir bölgedeki vergi yükü yüksekse yatırımlar genellikle yerel vergileri düşük diğer bölgeler kaymaktadır. Bu durumda vergisi yüksek olan yerel yönetim için vergi kaybı olarak gözükmektedir.

Yerel yönetimler açısından vergi rekabeti nasıldır?

Rekabet gücünü arttırmak isteyen otoriteler, vergi yükü daha az olan alanlara kaymaları endişesi ile mükelleflerin vergi yükleri azaltarak kendi yatırımcıların kendi bölgelerinde kalmaları için bölgelerini cazip hale getirmek isteyebilirler.

Mahalli idarelerin gelir dağılımını sağlamaktaki rolü nasıldır?

Mali idarelerin varlığı, genellikle kaynak tahsisinde ön plana çıkmaktadır. Ama mahalli idarelerin gelir dağılımda adaleti sağlamakta sınırlıdır. Bu görev genellikle merkezi otoriteye aittir. Bunun yanında mahalli idarelerde çalışanların bu konuda yeterince uzman olmamalarından da kaynaklanmaktadır.

Mahalli idarelerin gelir dağılımına nasıl destek olabilirler?

Yerel otorite , artan oranlı gelir vergisi, negatif gelir vergisi, fakirlere verilen bedava yemekler, barınma hizmetleri gibi politikalarla adaletli gelir dağılımına destek olabilirler.

Gelir dağılımının adaleti sağlama çabalarında istenmeyen sonuçlar olabilir mi?

Bir yerel otoritenin, artan oranlı gelir vergisi veya negatif gelir vergisi politikası o bölge yaşayan gelirli kişilerin kaçmasına veya başka bölgeler göçmesine sebep olabilir. Bu durumda yerel yönetimlerin gelirlerinin düşmesine sebep olabilecektir. Bu durumda yerel otoriteler bu politikalarını uzun süreli sürdürme şansını azarlatacaktır.

Mahalli idarelerin ekonomik istikrarı sağlamadaki rolü nedir?

İstikrarı sağlamak için fiyat istikrarı, ekonomik büyüme ve kalkınmanın sağlanması gereklidir. Bu şekilde ödemeler dengesi sağlam olacak ve yerel yönetimlere yeterli kaynak aktarılması mümkün olabilecektir. Ama mahalli idareler ekonomik büyümeye ve kalkınmaya çok fazla katkı bulunmaları çok zordur. Bu açıdan bakıldığında da mahalli idarelerin ekonomik istikrarı sağlamaktaki rolü çok sınırlı olacaktır.

Mahalli idarelerin ekonomik istikrarı sağlaması için hangi araçlara sahip olması gerekir?

Yerel yönetimlerin ekonomik istikrarı sağlayabilmesi için elinde para politikasını düzenleyici enstrümanlar olması gerekir. Para politikası ve maliye politikasına etki edemediği müddetçe istikrar sağlama rolü olamayacaktır. Zaten mahalli idarelerin görevi de bu değildir.

Mahalli idarelerin ekonomik istikrarı sağlamak için neler yapabilir?

Mahalli idarelerin ekonomik istikrara destek olabilmesi için elinde çok az araç vardır. Yerel otoriteler, ekonomik istikrarı sağlayabilmek için topladığı vergiler ve yaptığı harcamalar ile ilgili politikalar güçlükleri vardır. Yanlış vergilendirme politikası ve harcamalar sermaye hareketlerini etkileyecek hatta kaçmasına neden olabilecektir. Yerel yönetimleri varlığı için, gerekli olan ekonomik gerekçeler aynı zamanda da devlet içinde geçerlidir ve paralellik göstermektedir.

Mahalli idareler nedir?

Devletler, toplumların ortak ihtiyaçlarını ve
çıkarların karşılamak amacıyla merkezi yönetim altında
örgütlenir. Merkezi devletin yanında, ülke içerisinde daha
küçük yerleşim birimlerinde mahalli örgütler vardır.
Bunlara mahalli idareler denilmektedir.

Mahalli idareler niçin vardır?

Devletlerin oluşumlarında paralel olarak da yerel
örgütlenmeler de vardır. Bu süreçte temel gerekçe ise
insanların toplu olarak ihtiyaçlarının karşılanmasıdır.

Bir toplumda insanların ortak ihtiyaçları nelerdir?

 İnsanların ortak ihtiyaçları başlangıçta iç ve dış
güvenlik hizmetleri olarak ortaya çıkmış, daha sonra toplu
hizmet ihtiyaçları armaya başlamıştır. Bu ihtiyaçlar
toplumda çevre temizliği, itfaiye gibi ihtiyaçlar da
doğmaya başlamıştır. İnsanların bu temel ihtiyaçlarına
cevap vermek, sorunu çözmek için bu tip örgütleri kurma
ihtiyacı çıkmıştır.

Tarihte ilk yerel yönetimler ne zaman nerede
görülmüştür?

İlk yerel yönetim olarak kabul edilen
organizasyonlar ilk olarak “Antik Çağ” da ortaya
çıkmıştır. Bunlara Romalılarda “Site” denilmiş ve
özerkliği bulunan “Municipe” olarak adlandırılmış ve
Antik Yunanda ise “Polis” olarak adlandırılmış
organizasyonlar gözükmüştür

Orta çağ Avrupa’sında durum nasıldı?

Orta çağ Avrupa’sında oraya çıkan
örgütlenmelerin bazıları tam özerkliğe sahipti veya
bazıları da kısmen özerk ve krala bağlı idi.

Günümüzde durum nasıldır?

Günümüzde yerel yönetimlerin artması yönünde
uluslararası yoğun bir destek vardır. Son 20 yıl içerisinde
“Yerelleşme” veya “Decentralization veya localization”
olarak adlandırılan merkezi olmayan organizasyonlar
ortaya çıkmıştır. Böylece yerel yönetimler daha fazla
güçlenmeye başlamıştır. Yerel yönetimler de artık küresel
bir gerçek olarak kabul edilmektedir.

Mahalli idarelerin varlığı için siyasal nedenler
nelerdir?

Dünya iki tip sektör vardır. Özel sektör ve kamu
sektörü. Özel sektör üretim ve tüketim kararlarını
piyasanın durumuna göre verir. İhtiyaçları gelire, ürünün
maliyetine bakarak karar verir. Ancak kamu kesimince
üretilen mal ve hizmetler piyasa mekanizmalarına bakarak
çalışmaz. Bu nedenle kamu kesiminde kararlar siyası
mekanizma tarafından alınır.

Mahalli idareler etkin bir şekilde işleyebilir mi?

Eğer kamu kesiminde mahalli idareler bireysel
tercihleri destekliyorsa ve ihtiyaçlara cevap verebiliyorsa
yerel yönetimin etkileri artmaktadır. Yerel yöneticilerin
halkla olan ilişkileri nedeniyle halkta siyasi sorumluluk duygusunun da gelişmesin yardımcı olacaktır. Bu sebeple
mahalli idareler demokrasinin beşiği ve okulu olur.

Avrupa Kentsel Şartı nedir?

Avrupa Kentsel Şartı, Avrupa Konseyinin kentsel
politikalardan yola çıkarak oluşturulmuştur. Kentsel
Rönesans için Avrupa Kampanyası kapsamında
geliştirilmiş, halk ve yerel yönetimlere yönelik olan bu
kampanya, yerleşim yerlerindeki hayatı iyileştirilmesi
amacını taşır.

Yerel düzeyde iyi bir kent yönetimi için gerekli şartlar
nelerdir?

İyi bir kent yönetimi için halkın katılımı önemi
vurgulanmaktadır.
• Halk yönetimini özgür ve demokratik olarak
seçmeli,
• Yerel politik yaşamda etkin bir katılım için
halkın yerel politik ve idari yapılarda belirleyici
olması gereği,
• Toplumun geleceğini etkileyecek her türlü
projede halka danışmak, Kent yönetimi ve
planlamasını kent karakteri ve özel niteliklerine
uygun olarak yapılması,
• Yerel kararları uzmanlardan oluşacak kişilere ve
planlara göre yapılması,
• Politik tercihlerin anlaşıla bilirliği ve hayatiyetini
göz önüne almak,
• Gençlerin toplum yaşamına katılması.

Mahalli idarelerin yönetim şekli nasılıdır?

Devlette iki farklı yönetim şekli vardır.
Bunlardan ilki merkezi yönetimdir. Genellikle kamu
hizmetleri merkezi yönetime göre yönetilir. Diğeri ise tek
bir merkezden değil, yerinden yönetimdir. Bazen bu
yönetim şeklinin her ikisi de uygulanabilmektedir

Merkezi yönetimin durumu nasıldır?

Türkiye son yıllarda hızlı nüfus artışı nedeniyle
önceden merkezden çözülen bir çok sorun artış çözülmesi
zorlaşmaya başlamıştır ve halkın talepleri karşılanamaz
olmuştur. Bu durum yerel yönetim reformlarını gerekli
kılmıştır.

Merkeziyetçilik veya merkezden yönetimde, siyasal
merkeziyet ile yönetsel merkeziyet nedir?

Merkeziyetçilik siyasi, hukuki ve yönetsel açıdan
ülkenin tek bir el olan merkezden yönetilmesidir. Yasama
ve yargı yetkilerin merkezi idarede bulanmasına siyasal
merkeziyet, ve yürütme erkine ilişkin yetkiler ise yönetsel
merkeziyettir. Merkeziyetçilik yerel olarak idare edilmez
ama baz bölgelerde yetkiler bazı bölgelere aktarılır ve
böylece yetki genişliği sağlanır.

Yerel yönetim nasıldır ve kaç çeşittir?

Yerinden yönetimlerin sahip olduğu yetkiler ve
onların uygulama alanları ülkeden ülkeye farklılık
gösterse de siyasi ve idari yerinden yönetim olarak ikiye
ayrılır. Ayrıca uygulama açısından da ‘hizmet yerinden yönetim’ ile ‘mahalli yerinden yönetim’ olarak ikiye
ayrılır.

Siyasi yerinden yönetim nasıldır?

Yasama, yargı ve yürütme yetkilerinin dağılımına
ve yetki derecelerine göre devlet sistemleridir.

Konfederasyon nedir?

Konfederasyon bir siyasi yönetim şeklidir ve
bağımsız kuruluşlar ve kurumlar tarafından,
egemenliklerin muhafaza etmek koşulu ile, belirli ortak
ve sınırlı konularda kendi çıkarlarını sağlamak amacıyla
ve bir anlaşma ile bir araya gelen topluluklardır.
Konfederasyonlar belirli ve sınırlı amaçlar etrafında
toplamışlardır. Ortak çıkarlar ve anlaşmalar dışında kendi
yetki ve bağımsızlıklarını tamimiyle korurlar.
Konfederasyonda üye devletlerin temsilciliklerinden
meydana gelen bir mecliste bulunmaktadır.

Siyasi yönetimlerde Federasyon nedir?

Siyası yerinde yönetimlerde en sık rastlanılan
yönetim şekli federasyonlardır. Federasyon belirli bir
coğrafi yapıda, tek bir anayasa altında bileşmiş devletlerin
topluluğudur. Federasyona üye, federe devletlerin kendi
coğrafi yapıda, kendi yargı ve yürütme organları vardır.
Federasyona üye federe devletlerin uluslararası temsil
yetkisi bulunmamaktadır. Birleşik Amerika ve Almanya
bilinen federe devletler topluluğuna en iyi örneklerdir.
Federe devletler kendi içlerinde çok sayıda yerel
yönetimiler bulundurmaktadır.

İdari yerinde yönetim nasıldır ve hangi özellikleri
vardır?

Bu tip yönetimde, yasma ve yargı yetkileri
merkezi yönetimdedir. Merkezi yönetim dışında, bazı
yerel hizmetlerin bir kısmının yerine getirilebilmesi için
idari yetkilere sahip seçimle yönetilen organlardır.

İdari yerinden yönetimler kaç çeşittir?

İdari yerinden yönetimler iki türlüdür. Birincisi
‘hizmet yerinden yönetim’ diğeri ise ‘mahalli yerinden
Yönetim’dir

Hizmet yerinden yönetim ne anlama gelir?

Hizmet yerinden yönetim, belirli bir hizmeti
yerine getirmek için kurulmuştur. Bu hizmet türleri ise,
eğitim, teknik, sınai, kültür, sosyal yardım şeklinde
hizmetlerdir.

Mahalli yerinden Yönetim’in özellikleri ve hizmet
şeklileri nasıldır?

Bu idari türde, ülkenin belirli bölgesinde oturan
bireylerin sadece o yerilişim yerindeki ihtiyaçlarını
karşılayabilmek için o bölgeye verilen hizmetlerdir.
Çöplerin alınması, su, ulaşım ve elektrik bu tip
hizmetlerdir. Köyler, belediyeler ve il özel idareleri bu
yönetim şekline örnektir

Mahalli idarelerin ekonomik temel gerekçeleri
nasıldır?

Devletlerin ekonomide yer alması (Musgrave
göre) üç temel gerekçe ile belirtilmektedir. Bunlar
kanyakların tahsisinde etkin olmak, gelir dağılımında
adaleti sağlama ve ekonomik istikrarı sağlamaktır.
Buradaki amaç, kaynak sağlamada yetersizlikte, gelir
dağılımında adaletsizlikte ve ekonomik yetersizlikte
devletin müdanesine gerek olmasından
kaynaklanmaktadır. Bu üç kural da devlet tarafından
yapılabilir.

Bazı konularda, kaynak tahsisinde merkezi yönetime
göre mahalli idareler daha başarıl olabilirler mi?

Kaynak tahsisinde, gelir dağılımında ve
ekonomik istikrar devletin görevlerindendir. Ama kaynak
tahsisinde merkezi yönetime göre mahalli idareler daha
başarıl olabilirler. Mahalli idarelerin gelir dağılımı ve
ekonomik istikrarında yapabileceği çok sınırlı olmasına
karşın, kaynak tahsisinde etkin olabilmektedirler.

Mahalli idarelerin kaynak tahsisinde etkinliği ve rolü
nasıldır?

Bu işlev, eksik rekabetle mücadele, kamusal
mallar ve dışsallıklar gibi konuları kapsamaktadır. Ama
Mahalli idareler eksik rekabet ile mücadelede yeterince
güçleri yoktur.

Mahalli idarelerin dışsallıktaki rolü nedir?

Dışsal zarar ve dışsal faydalar ile ilgili, yerel
yönetimlerin kaynak tahsisinde etkinliğini arttıracak bazı
durumlar olabilir. Dışsallık konuları, atık sular, imar ile
ilgili sorunlar ile uğraşmaktadır. Bu konuları mahalli
idareler merkezi yönetimlere göre daha iyi yönetebilmekte
ve bu konulardaki sorunları daha rahat çözebilmektedir.
Ayrıç dışsallıkla ilgili mücadelede vergilendirme ve
sübvansiyonlar ilgili kararları yerel otoriteler daha rahat
verebilmektedir.

Yetki genişliği nedir?

Merkezden yönetimin nüfusun artması ve
yönetilemez hale gelmesinden dolayı, bazı problemler baş
göstermiştir. Bu bakımdan merkez tarafından kendi
memurların bazı yetkiler devredilmiştir. Yetki genişliği,
merkeziyetçi sistemin içinde yer almaktadır ama merkezi
yönetim kendi yönetim yapısını taşra idarelerine
yaymaktadır. Taşrada çalışan komu görevlileri, merkezi
yönetimi temsil etmektedirler. Ama bu durumu yerel
yönetim olarak algılamamak gerekir. Çünkü yerel
yönetimde kararları merkezi otorite değil, yerel yönetimler
doğrudan kendileri alır ve yetkilerini bu çerçevede
kullanırlar.

 Erdemli mal nedir?

Toplum tarafından yeteri kadar talep edilmeyen
ama toplum için yararlı olan mal ve hizmetlerdir. Bu tip
hizmetler çocuklara aşı yaptırılması veya çocuklara
bedava süt verilmesi sayılabilir

Erdemsiz mal nedir?

Bu tip mal ve hizmetler de toplum tarafından
talep edilmekte ama toplum için zararlı kabul
edilmektedir. Sigara erdemsiz bir maldır.

Erdemli ve Erdemsiz mallar ile ilgili yerel
yönetimlerin rolleri nasıldır.

Bu konularda, yerel yönetimlerin rolleri,
özellikle erdemli olarak adlandırılan mal ve hizmetlerin
tüketiminin teşvik edilmesidir. Buna örnek olarak da
düşük maliyetli konut kullandırma, çocuklara veya
fakirlere verilen yemekler, çocuklara bedava süt
dağıtılması yerel otoriteler tarafından yapılması
mümkündür. Aynı şeklide alkollü içki kullanımı, içki
satan bayilerin ve restoranların kullanım yerlerinin
belirlenmesinde yerel otoriteler yetkiler verilmektedir

Kamusal ve özel sektörün mal ve hizmetleri neden
nelerdir?

Kamu kesimi ve özel sektör günümüzde bir çok
mal ve hizmet sunmaktadır. Bu mal ve hizmetlerin
sunumu kamu kesimi için ve özel sektör için farlıdır.
Bunun nedeni her iki sektör de farklı şekilde hareket eder
ve farklı amaçları vardır.

Kamusal malların özellikleri nasıldır?

Kamusal malların faydaları bir bütündür ve
talepleri belli değildir, talebe göre hareket etmezler ve
fiyatlandırma yapmazlar. Kamusal mallarda ön plana
çıkan faydır ve kar amacı güdülmez. Bunların finansmanı
devlet ve belediyeler tarından yapılır. Kamusal mallarda
rekabet yoktur.

Kamusal malların en önemli özelliği neden faydadır?

Çünkü bu tip mallar toplumun geneline sunulan
mal ve hizmetlerdir. Bunlar kamu otoritesi tarafından
sunulduğu için talep oluşmaz ve fiyatlandırma çoğu
zaman yoktur. Bu tip malların gelirleri vergilerden elde
edildiği için sosyal fayda ön sıradadır.

Yerel otoriteler açısından kamusal malların varlığı
nasıldır?

Kaynak tahsisinin etkinliğinde, devletlere verilen
görevlerin başında, kamuslar malların varlığı gelmektedir.
Kamusal malların iki temel özelliği vardır. Bunlardan ilki,
ortak tüketim malları veya ortak tüketimde rekabetin
olmadığı durumlardır, diğeri ise kamusal malların
tüketiminde bireylerin kısıtlanmamasındır. Halbuki özel
mallardan bireyler, eğer kullanma ücretini ödememişlerse
kullanma şansları yoktur. Kullanım açısından kamu
sektörünün bu tip malları üretmesi gerekmektedir.

Kamusal mallar yarı veya tam kamusal olabilir mi?

Kamusal mallar söz konusu olduğunda, kamusal
mallar hem tam kamusal hem de yarı kamusal
olabilmektedir. Yarı kamusal mallar, ortak tüketilen ancak
dışlamanın sadece birisine sahip olanlardır. Örneğin,
tiyatro ücretleri, ücretli otoyollar gibi dışlanmanın
mümkün olmadığı ama rekabetin içinde olan mal ve
hizmetlerdir. Tam kamusal mallar ise, faydasının
yayılmasına göre, kamu malını tüm ülke vatandaşlar kullanabiliyorsa ve faydası tüm ülke vatandaşlarını
kapsıyorsa bu mallar kamusal mal olarak değerlendirilir.
O bölgede yapılan bir baraj o bölgedeki tüm insanlara
fayda sağlamaktadır.

Yarı Kamusal mal ve hizmetler nedir?

Bu tip mal ve hizmetler genellikle kamı kesimi
tarafından yapılır. Bu tip mal ve hizmetlerin yapılmasına
özel sektör talip olabilir ama devletin veya belediyelerin
ruhsatı veya özel izni gereklidir.

 Yerel Kamusal malların üretilmesinin nasıl bir
özelliği vardır?

Yerel kamusal malların belirli bir coğrafik
faydası vardır ve tüketiminde rekabet olmadığı ve aynı
zamanda da dışlanmanın mümkün olmadığı mal ve
hizmetlerdir. Bir sokak aydınlatması bölgeseldir ve dışsal
bir faydası yoktur. Yarı kamusal mal ve hizmetlerde,
faydaları bölünebilir, fiyatlandırılabilirler, bir talep ortaya
çıkabilir, hem bireysel hem de kamusal fayda söz
konusudur ve rekabet vardır.

Yerel Kamusal malların üretilmesinin nasıl bir
avantajı veya dezavantajı vardır?

Yerel kamusal malların yerel otoriteler tarafından
merkezi otoriteye karşı üretilmesinin bazı avantajları ve
dezavantajları vardır. Yerel yönetimlerin en büyük
avantajı , farklı bölgelerdeki halkın zevk ve tercihlerine
göre, hizmetler farklılaştırılabilir. Bir bölge halkının
bölgesel bir kültüre çok meraklı ise halkın o ihtiyacını
karşılamak için bölgesel festival gibi kültürel faaliyetler
için gerekli tiyatrolar ve binalar inşa edilebilir. Yerel
yönetimlerin halkın bu tip ihtiyaçları merkezi yönetime
göre daha rahat fark edip reaksiyon gösterebilir. Diğer bir
avantaj ise bölgesel yönetimler çalışanların sayısını daha
iyi kontrol edebilir ve düzenleyebilir.

Yerel Kamusal malların üretilmesinin başka
avantajları da var mıdır?

Yerel yönetimler bölgesel yönetimlere nazaran
bölge halkını daha iyi tanırlar. Çevre temizliği ve bunun
finansmanı için seçmemelerine veya bölge halkına karşı
daha hassan davranabilir. Ayrıca maliyet avantajını da
kullanabilmektedirler.

Yerel Kamusal malların üretilmesinin başka
dezavantajları da var mıdır?

Yerel otoriteler yerel hizmet sunmalarına ve
bunların avantajlarını kullanmalarına rağmen merkezi
otoriteye karşı bazı dezavantajları veya yetersizlikleri
vardır. Bölgesel kullanılan vergiler bazen çevre halkının
faydası için de kullanılmakta ve toplanılan vergiler başka
halklar tarafından da paylaşılmakta, bu da kaynak
yetersizliğine sebep olmaktadır. Buna vergi ihracı
denilmektedir. Yerel bir bölgenin bir kısmı deniz kıyısında
ise veya tarihi bir cazibesi varsa, buraya yerel yatırımlar
daha fazla yapılacağından, aynı vergiyi veren diğer yerel
halk bu avantajı kullanamayacaktır. Diğer bir dezavantaj
ise yatırımlar ile ilgilidir. Bir bölgede yatırımlar varsa,
yatırım olmayanlar bazı dezavantajları, sanayi bölgesine göre olacaktır. Böylece yerel otoriteden sunacağı mal ve
hizmetler sanayi bölgesine yoğunlaşacak, diğer bölgede bu
tip hizmetler yetersiz kalacaktır.

Uzun süreli yerel yatırımlar bölgesel olarak
dezavantaj yaratabilir mi?

Bazı yerel yatırımlar ki bunlar alt yapı
yatırımlarıdır, bunlar dış borç ile yapılmaktadır. Bu
borçlanma nedeniyle yerel yönetimlerin hizmetlerinde
aksama olabilmektedir. Bu tip yerel yatırımları,
kanalizasyon ve altyapı gibi yatırımılar sayılabilir, uzun
sürüde bitirilebilmekte, faydası da hemen ortaya
çıkmamaktadır.

Yerel yönetim yatırımlarında başka dezavantajlar da
görülmekte midir?

Yerel yönetimler genellikle küçük ölçekli
yönetimlerdir. Büyük altyapı yatırımları gibi yatırımlar
için tecrübe ve yetişmiş, uzman kişilere ihtiyaç vardır. Bu
tip büyük yatırımlara küçük yerel yönetimlerin girmesi
yatırımların etikliğini olumsuz etkileyebilecektir.

Yerel yönetimlerin başka ne gibi problemlere sebep
olabilir?

Yerel otoriteler sadece kendi bölgelerin
düşünmeleri nedeniyle ürettikleri yerel kamusal malları
bölge dışındaki yerlere pek yaymak istemezler. Dışsallık
tamamen göz ardı edilebilir. Bir yerel otorite çevreyi
kirleten sanayi kuruluşlarını komşu bölgeye yakın yerde
kurabilirler ve kirlenen akarsu diğer yerel bölge içinden
geçecekse bunu kendilerine fazla problem etmeyebilirler.
Otaya çıkacak akarsu kirliliği iki yerel bölgeyi karşı
karşıya getirecektir. Bu durumda yerel yönetimler bu
sorunu çözme yeteneğine sahip değillerdir ve merkezi
yönetime ihtiyaç duyulacaktır.

Ayakla oylama nedir?

Bu kamu maliyesinde kullanan terimde,
oylamada problem veya oylamada dengesizlik olarak
tercüme edilebilir ve hizmet ve vergilerin bir biriyle
uyumsuzluğu söz konusudur. Yerel kamusal mallar yerel
olarak sunuluyorsa, kamusal mallara olan talep bölgeden
bölgeye değişiyorsa, her yerel yönetim için farklı bir
vergilendirme ve hizmet oranları oluşturmak gerekecektir.
Böyle bir oran oluşmaz ise hizmet sunumlarında etkinliğin
düşeceği belirtilmiştir.

Tibout’a göre farklı hizmet/vergi bileşimi nasıldır?

Bu modele gere farklı hizmet ve vergi bileşimleri
sunan otoriteler olduğunda, seçmenler tercihlerini
kendilerine en yakın faydayı sunan bölgelere göç
etmektedirler. Böyle bir durumun olması için seçmenin
hareketli olması gerekmektir

Vergi ihracı yerel yönetimler açısından nedir?

Yerel vergilerin yükünün bir kısmı başka
bölgelerdeki hak üzerine yansıtılması olarak
tanımlanmaktadır. Eğer bir bölgedeki vergi yükü yüksekse
yatırımlar genellikle yerel vergileri düşük diğer bölgeler kaymaktadır. Bu durumda vergisi yüksek olan yerel
yönetim için vergi kaybı olarak gözükmektedir.

Yerel yönetimler açısından vergi rekabeti nasıldır?

Rekabet gücünü arttırmak isteyen otoriteler, vergi
yükü daha az olan alanlara kaymaları endişesi ile
mükelleflerin vergi yükleri azaltarak kendi yatırımcıların
kendi bölgelerinde kalmaları için bölgelerini cazip hale
getirmek isteyebilirler.

Mahalli idarelerin gelir dağılımını sağlamaktaki rolü
nasıldır?

Mali idarelerin varlığı, genellikle kaynak
tahsisinde ön plana çıkmaktadır. Ama mahalli idarelerin
gelir dağılımda adaleti sağlamakta sınırlıdır. Bu görev
genellikle merkezi otoriteye aittir. Bunun yanında mahalli
idarelerde çalışanların bu konuda yeterince uzman
olmamalarından da kaynaklanmaktadır

Mahalli idarelerin gelir dağılımına nasıl destek
olabilirler?

 Yerel otorite , artan oranlı gelir vergisi, negatif
gelir vergisi, fakirlere verilen bedava yemekler, barınma
hizmetleri gibi politikalarla adaletli gelir dağılımına
destek olabilirler.

Gelir dağılımının adaleti sağlama çabalarında
istenmeyen sonuçlar olabilir mi?

 Bir yerel otoritenin, artan oranlı gelir vergisi veya
negatif gelir vergisi politikası o bölge yaşayan gelirli
kişilerin kaçmasına veya başka bölgeler göçmesine sebep
olabilir. Bu durumda yerel yönetimlerin gelirlerinin
düşmesine sebep olabilecektir. Bu durumda yerel
otoriteler bu politikalarını uzun süreli sürdürme şansını
azarlatacaktır

Mahalli idarelerin ekonomik istikrarı sağlamadaki
rolü nedir?

İstikrarı sağlamak için fiyat istikrarı, ekonomik
büyüme ve kalkınmanın sağlanması gereklidir. Bu şekilde
ödemeler dengesi sağlam olacak ve yerel yönetimlere
yeterli kaynak aktarılması mümkün olabilecektir. Ama
mahalli idareler ekonomik büyümeye ve kalkınmaya çok
fazla katkı bulunmaları çok zordur. Bu açıdan
bakıldığında da mahalli idarelerin ekonomik istikrarı
sağlamaktaki rolü çok sınırlı olacaktır.

Mahalli idarelerin ekonomik istikrarı sağlaması için
hangi araçlara sahip olması gerekir?

Yerel yönetimlerin ekonomik istikrarı
sağlayabilmesi için elinde para politikasını düzenleyici
enstrümanlar olması gerekir. Para politikası ve maliye
politikasına etki edemediği müddetçe istikrar sağlama rolü
olamayacaktır. Zaten mahalli idarelerin görevi de bu
değildir.

Mahalli idarelerin ekonomik istikrarı sağlamak için
neler yapabilir?

Mahalli idarelerin ekonomik istikrara destek
olabilmesi için elinde çok az araç vardır. Yerel otoriteler,
ekonomik istikrarı sağlayabilmek için topladığı vergiler ve yaptığı harcamalar ile ilgili politikalar güçlükleri
vardır. Yanlış vergilendirme politikası ve harcamalar
sermaye hareketlerini etkileyecek hatta kaçmasına neden
olabilecektir. Yerel yönetimleri varlığı için, gerekli olan
ekonomik gerekçeler aynı zamanda da devlet içinde
geçerlidir ve paralellik göstermektedir.

Devletlerin tarihi süreç içinde varolmasının temel gerekçesin nedir?

Devletlerin var olmasının tarihî süreçteki temel gerekçesi insanların toplu, ortak ihtiyaçlarını karşılamaktır. Bu ihtiyaçlar başta iç ve dış güvenlik hizmetleri olarak ortaya çıkmış, daha sonraki zamanlarda ise ortak ve toplu hizmetlerin miktarı arttıkça devletin görevleri de artmıştır.

Küçük toplulukların yönetimi biçiminde ortaya çıkan örgütler ilk olarak ne zaman ve nerde ortaya çıkmıştır?

Küçük toplulukların yönetimi biçiminde ortaya çıkan örgütler ilk olarak ortaçağda Avrupa'da ortaya çıkmıştır.

Yerelleşmedeki tarihi gelişmeler 16. yüzyılda hangi anlayışın güçlenmesi ile yavaşlamıştır?

Yerelleşmedeki tarihi gelişmeler 16. yüzyıldan sonra ulus-devlet anlayışın güçlenmesi ile yavaşlamıştır.

Özel sektörde kamudan farklı olarak üretim ve tüketim kararları nasıl verilir?

Özel sektörde kamudan farklı olarak üretim ve tüketim kararları piyasalar aracılığı ile verilir.

Hangi kamu malının ne kadar üretileceği nasıl belirlenir?

Kamusal malları kullanan tüketiciler, taleplerini siyasi mekanizmayla yani oylamayla tercihlerini gösterirler.

Avrupa Kentsel Şartı'nda yerel demokrasi ve katılımı teşvik etmek amacıyla belirlenen ilkeler nelerdir?

• Yerel politik yaşama halkın katılımını temin için halk temsilcilerini, özgür ve demokratik olarak seçebilme hakkı • Yerel politik yaşamda etkin bir katılım için halkın yerel, politik ve idari yapılarda belirleyici olması gereği • Toplum geleceğini etkileyecek her tür önemli projede halka danışma gereği • Kent yönetimi ve planlamasının kent karakteri ve özel niteliklerine ilişkin yeterli bilgiye dayandırılması • Yerel politik kararlarını uzmanlardan oluşacak ekiplerce gerçekleştirilecek kentsel ve bölgesel planlara dayandırılması • Karar verme sürecinin sonucunda ortaya çıkan politik tercihlerin anlaşılabilirliği ve hayatiyeti • Gençlerin toplum yaşamına katılımının yerel yönetimlerce sağlanması.

Devletlerin yapılanmasında birbirini destekleyen iki eğilim nedir?

Bunlardan birincisi kamu hizmetlerinin tek elden yani merkezi olarak üretilmesi ve sunulmasıdır. Bu yaklaşım merkeziyetçilik (merkezden yönetim) olarak adlandırılmaktadır. İkincisi eğilim ise kamu hizmetlerinin belirli bir bölümünün tek elden değil merkezden ayrı yerlerde veya ayrı kurumlarda üretilmesidir. Bu yaklaşıma da “ademimerkeziyetçilik” veya “yerinden yönetim” denilmektedir.

Devletlerin yapılandırılmasında eğilimlerden biri olam merkeziyetçilik nedir, açıklayınız?

Merkeziyetçilik siyasi, hukuki ve yönetsel açıdan ülkenin tek bir el olan merkezden yönetilmesidir.

Siyasi merkeziyet kavramını açıklayınız.

Yasama ve yargı yetkilerin merkezî idarede bulunmasına “siyasal merkeziyet” denir.

İdari merkeziyet kavramını açıklayınız.

Yürütme erkine ilişkin yetki ve fonksiyonların merkeze bağlı olmasına idari merkeziyet denilmektedir.

Konfedarasyon nedir, tanımlayınız.

Konfederasyon, bağımsız kuruluşlar ve kurumlar tarafından, egemenliklerini muhafaza etmek koşuluyla, belirli ortak ve sınırlı konularda kendi çıkarlarını sağlamak amacıyla ve bir anlaşma ile bir araya getirilen topluluklardır.

İdari yerinden yönetim türlerini sıralayınız.

Hizmet yerinden yönetimi ve mahalli yerinden yönetimdir.

Hizmet yerinden yönetim kuruluşlarının özelliklerini sayınız.

Merkezî yönetimin yapısı örgütlenmişlerdir, tüzel kişilikleri vardır ve kendilerine ait mal varlıkları, gelir kaynakları ve bütçeleri bulunur, yasalarda gösterilen derecede özerkliğe sahiptirler, kendilerine ait karar ve yürütme organları bulunur, genellikle kanunla kurulurlar, merkezî otoritenin vesayet denetimine tâbidirler, hizmet konuları, belirli hizmetlerle sınırlıdır, genellikle tek amaçları bulunur.

Musgrave'in belirttiği devletlerin ekonomilerde yer alması ve müdahale etmesi için üç temel nedeni sıralayınız.

Kaynak tahsisinde etkinlik, gelir dağılımında adaleti sağlama ve ekonomik istikrardır.

Piyasa başarısızlığına neden olan dışsallıklara müdahalede yerel yönetimler etkili midir?

Yerel yönetimler, merkezi yönetime göre yerel halkın düşünceleri ve dışsallıkların etkileri konusunda daha fazla bilgiye sahiptirler. Bu yüzden yerel yönetimlerin uygun politikaların belirlenmesi ve uygulanmasında üstünlükleri vardır.

Erdemli malların yerel idarelerce daha etkin biçimde yapılmasına ilişkin örnek veriniz.

Çocuklara bedava süt dağıtılması, düşük maliyetli konutların inşası örenektir.

Sokak aydınlatması mahalli idarelerin varlığı için sunulan nedenlerden hangisine örnektir?

Sokak aydınlatması mahalli idarelerin varlığı için sunulan nedenlerden yerel kamusal mallara örnektir.

Vergi ihracı ne anlama gelemktedir?

Yerel otoritelerin topladığı vergi yükünün tamamı yerel halkta kalmaması, başka bölgedeki halkın üzerine yansımasıdır.

Ayakla oylama modelinin mahalli düzeyde kamual mal üretimi açısından önemini değerlendiriniz.

Farklı hizmet/vergi bileşimi sunan yerel otoriteler, seçmenlerin tercihlerini, kendilerine en uygun bölgelere göç ederek göstermektedir.

Gelir dağılımında adaleti sağlamada mahalli idareler etkili midir?

Gelir dağılımında adaleti sağlamada merkezi otoritenin uyguladığı politikalar daha etkili kanul edilir.