Mahalli İdareler Maliyesi Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Emlak vergisi değeri arsa ve araziler için nasıl hesaplanır?

Arsa ve araziler için, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin hükümlerine göre takdir komisyonlarınca arsalar için her mahalle ve arsa sayılacak parsellenmemiş arazide her köy için cadde, sokak veya değer bakımından farklı bölgeler (turistik bölgelerdeki cadde, sokak veya değer bakımından farklı alanlar ilgili valilerce tespit edilecek pafta, ada veya parseller), arazide her il veya ilçe için arazinin cinsi (kıraç, taban, sulak) itibarıyla takdir olunan birim değerlere göre hesaplanır.

Emlak vergisi binalar için nasıl hesaplanır ?

Emlak vergisi binalar için, Hazine ve Maliye ile Çevre ve Şehircilik Bakanlıklarınca müştereken tespit ve ilan edilecek bina metrekare normal inşaat maliyetleri ile yukarıda belirtilen esaslara göre bulunacak arsa veya arsa payı değeri esas alınarak ilgili yönetmelik hükümlerinden yararlanılmak suretiyle hesaplanan bedeldir.

Belediye gelirlerindeki para cezaları nelerdir?

Para cezaları; belediyece konmuş kuralları uygulamak ve halkın sağlığını koruyabilmek amacıyla getirilen kurallara uymayanlardan alınan tutarlardır. Ayrıca, belediyeye ait vergi, resim, harç, harcamalara katılma payı gibi alacaklarının yasal süreler içinde ödenmemesi durumunda ilgililerden alınan para cezaları da bulunmaktadır.

Belediye gelirlerindeki bağışlara örnekler veriniz.

Bağışlar; kullanılmış veya kullanılmamış giysi bağışı, kitap bağışı, kurban bağışı, belediye aşevleri için ayni veya nakdi bağış, eğitim veya sanat/kültür amaçlı kullanılmak üzere gayrimenkul bağışı, kadın sığınma evleri için bağışlar gibi örneklenebilir.

Müze giriş ücretlerinden belediye payı nedir? Açıklayınız.

Cumhurbaşkanlığı’na bağlı millî saraylar hariç, belediye ve mücavir alan sınırları içinde gerçek ve tüzel kişilerce işletilen her türlü müzelerin giriş ücretlerinin %5’i belediye payı olarak ayrılır. Belediye payının tahsilatı takip eden ayın 15. günü akşamına kadar müzenin bulunduğu yer belediyesine (büyükşehirlerde bu belediyeye) ödenmesi mecburidir. Büyükşehir belediyelerince tahsil edilen payın %75’i son genel nüfus sayımı sonuçlarına göre, nüfusları oranında ilgili ilçe belediyelerine dağıtılır.

Madenlerden alınan belediye payı nedir? Açıklayınız.

Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde faaliyet gösteren maden işletmelerince Maden Kanunu’nda yer alan Devlet paylarına ilaveten yıllık satış tutarının ‰2’si oranında belediye payı ayrılır. Bu pay devlet hakkının hazineye ödenmesi sırasında ruhsat sahibi tarafından ilgili belediyeye ödenir.

Belediyenin giderleri nelerdir?

• Belediye binaları, tesisleri ile araç ve malzemelerinin temini, yapımı, bakımı ve onarımı için yapılan giderler.

• Belediyenin personeline ve seçilmiş organlarının üyelerine ödenen maaş, ücret, ödenek, huzur hakkı, yolluklar, hizmete ilişkin eğitim harcamaları ile diğer giderler.

• Her türlü altyapı, yapım, onarım ve bakım giderleri.

• Vergi, resim, harç, katılma payı, hizmet karşılığı alınacak ücretler ve diğer gelirlerin takip ve tahsili için yapılacak giderler.

• Belediye zabıta ve itfaiye hizmetleri ile diğer görev ve hizmetlerin yürütülmesi için yapılacak giderler.

• Belediyenin kuruluşuna katıldığı şirket, kuruluş ve katıldığı birliklerle ilgili ortaklık payı ve üyelik aidatı giderleri.

• Mezarlıkların tesisi, korunması ve bakımına ilişkin giderler.

• Faiz, borçlanmaya ilişkin diğer ödemeler ile sigorta giderleri.

• Dar gelirli, yoksul, muhtaç ve kimsesizler ile engellilere yapılacak sosyal hizmet ve yardımlar.

• Dava takip ve icra giderleri.

• Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri.

• Avukatlık, danışmanlık ve denetim hizmetleri karşılığı yapılacak ödemeler.

• Yurt içi ve yurt dışı kamu ve özel kesim ile sivil toplum örgütleriyle birlikte yapılan ortak hizmetler ve proje giderleri.

• Sosyokültürel, sanatsal ve bilimsel etkinlikler için yapılan giderler.

• Belediye hizmetleriyle ilgili olarak yapılan kamuoyu yoklaması ve araştırması giderleri.

• Kanunla verilen görevler ve hizmetlerin yürütülmesi için yapılan diğer giderler.

• Şartlı bağışlarla ilgili yapılacak harcamalar.

• İmar düzenleme giderleri.

• Her türlü proje giderleri.

Belediyelerin Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilat Toplamı üzerinden aldıkları pay konusu anlatılırken yer verdiğimiz, büyükşehir belediye paylarının dışında büyükşehir belediyelerinin gelirleri nelerdir?

• 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nda yer alan oran ve esaslara göre büyükşehir belediyesince tahsil olunacak at yarışları dahil müşterek bahislerden elde edilen eğlence vergisinin %20’si müşterek bahislere konu olan yarışların yapıldığı yerin belediyesine, %30’u nüfuslarına göre dağıtılmak üzere diğer ilçe belediyelerine ayrıldıktan sonra kalan %50’si, ayrıca çevre temizlik vergisinin %20’si.

• Büyükşehir belediyesine bırakılan sosyal ve kültürel tesisler, spor, eğlence ve dinlenme yerleri ile yeşil sahalar içinde tahsil edilecek her türlü belediye vergi, resim ve harçları.

• Kanunda belirtilen yetki alanları ile bu alanlara cephesi bulunan binalar üzerindeki her türlü ilan ve reklamların vergileri ile asma, tahsis ve bakım ücretleri.

• Araç park yerlerinin işletilmesinden elde edilen gelirin ilçe belediyelerine nüfuslarına göre dağıtılacak %50’sinden sonra kalacak %50’si.

• Hizmetlerin büyükşehir belediyesi tarafından yapılması şartıyla 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nda belirtilen oran ve esaslara göre alınacak yol, su ve kanalizasyon harcamalarına katılma payları.

• Kira, faiz ve ceza gelirleri.

• Kamu idare ve müesseselerinin yardımları.

• Bağlı kuruluşların kesin hesaplarındaki gelirleri ile giderleri arasında oluşan fazlalık sonucu aktarılacak gelirler. 

• Büyükşehir belediyesi iktisadi teşebbüslerinin safi hasılatından büyükşehir belediye meclisi tarafından belirlenecek oranda alınan hisseler.

• Büyükşehir belediyesinin taşınır ve taşınmaz mal gelirleri.

• Yapılacak hizmetler karşılığı alınacak ücretler.

• Şartlı ve şartsız bağışlar.

• Diğer gelirler.

Büyükşehir belediyesinin giderleri nelerdir?

• Belediye hizmet binaları ve tesislerin temini, bakım ve onarımı için yapılan giderler.

• Belediye personeline ve belediyenin seçilmiş organlarının üyelerine ödenen maaş, ücret, ödenek, huzur hakkı, yolluklar, hizmete ilişkin eğitim ile diğer giderler.

• İlçe belediyeleri ile bağlı kuruluşlara yapacakları yardımlar ve ortak proje giderleri.

• Her türlü altyapı, yapım, onarım ve bakım giderleri.

• Belediye zabıta ve itfaiye hizmetleri ile diğer görev ve hizmetlerin yürütülmesi için yapılacak giderler.

• Vergi, resim, harç, katılma payı, hizmet karşılığı alınacak ücretler ve diğer gelirlerin takip ve tahsili için yapılacak giderler.

• Belediyenin kuruluşuna katıldığı şirket, kuruluş ve birliklerle ilgili ortaklık payı ile üyelik aidatı giderleri.

• Mezarlıkların tesisi, korunması ve bakımına ilişkin giderler.

• Faiz, borçlanmaya ilişkin diğer ödemeler ve sigorta giderleri.

• Dar gelirli, yoksul, muhtaç ve kimsesizler ile özürlülere yapılacak sosyal hizmet ve yardımlar.

• Dava takip ve icra giderleri.

• Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri.

• Avukatlık, danışmanlık ve denetim ödemeleri.

• Kanunla büyükşehir belediyelerine verilen görevlerle sınırlı olarak yurt içi yurt dışı kamu ve özel kuruluşlar ve sivil toplum örgütleriyle birlikte yapılan ortak hizmetler ve diğer proje giderleri.

• Spor, sosyal, kültürel ve bilimsel etkinlikler için yapılan giderler.

• Büyükşehir belediye hizmetleriyle ilgili olarak yapılan kamuoyu yoklaması ve araştırması giderleri.

• Kanunla verilen görevler ve hizmetlerin yürütülmesi için yapılan diğer giderler.

Çevre Temizlik Vergisi dışında bırakılan hususlar nelerdir?

• Genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, bunların kuracakları birlikler, darülaceze ve benzeri kuruluşlar ve üniversiteler tarafından münhasıran hizmetlerinde kullanılan binalar,

• Kızılay Genel Merkezi ile şubeleri ve kampları, Kredi ve Yurtlar Kurumuna ait öğrenci yurtları korumalı işyerleri (En az sekiz engelli bireyin çalıştığı ve çalışan engelli birey sayısının toplam işçi sayısına oranının %75’den az olmadığı işyerleri) ile umuma açık ibadet yerleri,

• Karşılıklı olmak şartıyla elçilik ve konsolosluk hizmetlerinde kullanılanlarla elçilerin ikametine mahsus olan binalar, milletlerarası kuruluşlar ve bunların temsilcilikleri tarafından kullanılan binalar ile bunların müştemilatı.

Eğlence vergisinden muaf tutulan eğlence faaliyetleri nelerdir?

• Ulusal bayramlar veya tarihî özellik taşıyan günler nedeniyle genel ve katma bütçeli idareler ile il özel idareleri, belediyeler, köyler ve bunların kurdukları birlikleri tarafından düzenlenen ve kazanç amacı gütmeyen tören, şenlik, müsabaka ve gösterilerle balo, temsil ve benzeri faaliyetler,

• Genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler tarafından kültürel, sosyal, turistik ve ekonomik amaçlarla düzenlenen kongre, konferans, fuar, festival, şenlik, sergi ve benzeri faaliyetler ile tertip edilen eğlenceler ve konserler.

• Eğitim ve öğretim kuruluşları ile okul dernekleri, kamu yararına çalışan dernekler, orduevleri, askerî gazinolar ve askerî dinlenme tesislerinde tertiplenen eğlenceler.

• Spor Toto Teşkilat Başkanlığı tarafından düzenlenen müşterek bahis oynanması.

• Bira, alkollü içki içilmeyen, satılmayan ve ruhsatnamelerde kahvehane, kıraathane, çayhane ve çay ocakları olduğu belirtilen yerler.

Belediyelerin elektrik ve hava gazı tüketim vergisinden muaf tuttuğu yerler nerelerdir?

• Dinî hizmetlerin yapılmasına ait ve umuma açık bulunan cami, mescit, kilise ve havra gibi ibadethanelerde,

• Uluslararası panayır, sergi ve fuarlarda, bunların giriş yerlerinde, mal teşhir edilen ve satılan pavyonlarda,

• Kazanç amacı gütmemek şartıyla işletilen hastane, dispanser, kreşler vb. sağlık ve sosyal yardım kuruluşlarında,

• Doğrudan doğruya elektrik ve hava gazı üreten dağıtım ve üretim müesseselerinde

Bina inşaat harcındaki istisnalar nelerdir?

Kamu kurumlarının inşaatları, sağlık kuruluşlarının inşaatları, ilgili bakanlıkça teşviki karara bağlanmış otel, motel ve benzeri turistik tesisler, her türlü fabrika, değirmen, sınai nitelikteki imalathaneler ve tersaneler gibi inşaatlar, dinî hizmetlerin yapıldığı umuma açık ibadethaneler, devlete devrolunmak şartıyla inşa edilen okullar ve öğrenci yurtları inşaatları, istisnaların önemli bir kısmını oluşturmaktadır.

Hangi kara taşıtlarının işgalleri, işgal harcının dışında tutulmuştur?

• Genel ve katma bütçeli idarelerle, il özel idareleri ve köylerin ve bunların teşkil ettikleri birliklerin kara taşıtlarının işgalleri.

• İlgili mevzuata uygun olarak kara ticari taşıtlarının beklemelerine tahsis edilen yerlerin bu taşıtlarca işgali.

5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre belediyelerin gelirleri nelerdir?

Belediyelerin gelirleri 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda şu şekilde belirtilmektedir:
• Kanunlarla gösterilen belediye vergi, resim, harç ve katılma payları
- Belediye Gelirleri Kanunu’na göre elde edilen gelirler
- Emlak vergisi
• Genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan pay
• Genel ve özel bütçeli idarelerden yapılacak ödemeler
• Taşınır ve taşınmaz malların kira, satış ve başka suretle değerlendirilmesinden elde edilecek gelirler
• Belediye meclisi tarafından belirlenecek tarifelere göre tahsil edilecek hizmet karşılığı ücretler
• Faiz ve ceza gelirleri
• Bağışlar
• Her türlü girişim, iştirak ve faaliyetler karşılığı sağlanan gelirler
• Diğer gelirler

Belediye vergileri nelerdir?

İlan ve Reklam Vergisi, Eğlence Vergisi, Haberleşme vergisi, Elektrik ve Hava Gazı Tüketim Vergisi, Yangın Sigortası Vergisi, Çevre Temizlik Vergisi.

Mücavir alan nedir?

Mücavir alan: İmar mevzuatı bakımından belediyelerin kontrol ve sorumluluğu altına
verilmiş olan alanlardır. Mücavir alan sınırları belediye meclisi ile il idare kurulu
kararıyla tespit edildikten sonra vilayetlerce Çevre ve Şehircilik Bakanlığına gönderilir. Bakanlık bunları inceleyerek, aynen veya değiştirerek onamaya veya değiştirilmek üzere iadeye yetkilidir. Mücavir alanın ilgili belediye sınırına bitişik olması gerekmez. Ayrıca, bu alanlar köyleri de kapsayabilir. Mücavir alandan çıkarılmak da aynı usule tabidir.

İlan ve Reklam Vergisi mükellefi kimlerdir?

Yurt dışından gönderilen ilan ve reklamlar dahil olmak üzere, ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzel kişilerdir.

İlan ve Reklam Vergisi sorumlusu kimlerdir?

İlan ve reklam işlerini meslek olarak devamlı yürütenler, başkaları adına yaptıkları ilan ve reklamlara ait vergileri mükellefler adına ilgili belediyeye yatırmakla
sorumludurlar.

İlan ve Reklam Vergisinin istisnaları nelerdir?

Aşağıda sayılan ilan ve reklamlardan vergi alınmaz.
1. Türkiye Radyo Televizyon Kurumu tarafından yayınlanan ve yapılan ilan ve
reklamlar,
2. Her türlü gazete, dergi ve kitaplarda yapılan ilan ve reklamlar,
3. Gerçek kişilerin ikametgâhlarının iç veya dış kapılarına konan ve kimliklerini
gösteren levhalar,
4. İşletmelerin iştigal veya imal konusu maddelerinin ambalajları üzerinde
bulunan ve kendi işlerine ait ilan ve reklamları ile ambalaj muhtevasından
olan prospektüs ve tarifnameler,
5. Gerçek veya tüzel kişilere ait işyerlerinin içine veya dışına asılan iş sahibinin
kimliği ile işin mahiyetini gösteren ve alanı 1/2 metrekareyi aşmayan
ışıksız levhalar, (Alanı 1/2 metrekareyi aşan levhalar, aşan kısım üzerinden
vergiye tabidir.)
6. Genel ve katma bütçeli idareler ile il özel idarelerinin, belediyelerin, köylerin
ve bunların kuracakları birliklerin ve Posta-Telgraf-Telefon ve T.C.
Devlet Demiryolları işletmelerinin yapacakları her türlü ilan ve reklamlar,
7. Siyasi Partiler Kanunu’na göre, siyasi partilerin siyasi faaliyet sınırları içinde
yapacakları ilan ve reklamlar,
8. Altıncı bentte yazılı idarelerle, kooperatifler ve kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşları tarafından ülke ürünlerinin ve turizminin reklamını
yapmak ve herhangi bir ticari ve sınai kuruluşa ait olmamak üzere hazırlanan
her türlü levha ve afişlerle, aynı kuruluşlar tarafından Türkiye’deki
ticaret, sanayi, tarım ve mesleki müesseselerinin isim ve ticaret unvanları
ile ad ve adreslerini intiva etmek üzere yayınlanacak kitap, broşür, katalog
ve dergiler,
9. Umumi mahallere reklam amacı ile konulacak sıra, bank ve benzeri gereçler
üzerindeki ilan ve reklamlar,
10. Sinema ve tiyatroların kendi programlarına ilişkin olarak gösterinin yapıldığı
binanın içinde ve dış yüzünde yaptıkları ilan ve reklamlar.

İlan ve Reklam Vergisinin ödenmesi usulü hakkında kısa bilgi veriniz.

Vergiye tabi ilan ve reklamlarda, ilan ve reklam işinin mükellefçe yapılması
hâlinde ilan veya reklam işinin yapılmasından önce mükellef tarafından,
ilan ve reklam işinin bu işi mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması
hâlinde ilan ve reklam işini yapanlarca ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden
ayın yirminci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine tarh ve tahakkuk
ettirilir. Vergi de beyanname verme süresi içinde ödenir.

Eğlence Vergisinin konusu nedir?

Eğlence Vergisinin konusu, belediye sınırları ile mücavir alanlar içinde yer alan aşağıdaki eğlence işletmelerinin faaliyetleridir. Bunlar;
• Yerli ve yabancı film gösterilen sinemalar,
• Tiyatro, opera, operet, bale, karagöz, kukla, orta oyunları,
• Spor yarışmaları, at yarışları, konserler,
• Sirkler, lunaparklar, çalgılı bahçeler ve benzerleri,
• Müşterek bahisler,
• Biletle girilmesi zorunlu olmayan eğlence yerleri (bar, pavyon, gazino, gece
kulübü, diskotek ve bilardo salonu gibi yerler)

Eğlence Vergisinin istisnaları nelerdir?

Aşağıda belirtilen eğlence faaliyetlerinden bu vergi alınmaz.
• Ulusal bayramlar veya tarihî özellik taşıyan günler nedeniyle genel ve katma
bütçeli idareler ile il özel idareleri, belediyeler, köyler ve bunların kurdukları
birlikleri tarafından düzenlenen ve kazanç amacı gütmeyen tören,
şenlik, müsabaka ve gösterilerle balo, temsil ve benzeri faaliyetler,
• Genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler tarafından
kültürel, sosyal, turistik ve ekonomik amaçlarla düzenlenen kongre,
konferans, fuar, festival, şenlik, sergi ve benzeri faaliyetler ile tertip edilen
eğlenceler ve konserler.
• Eğitim ve öğretim kuruluşları ile okul dernekleri, kamu yararına çalışan
dernekler, orduevleri, askerî gazinolar ve askerî dinlenme tesislerinde tertiplenen
eğlenceler.
• Spor Toto Teşkilat Başkanlığı tarafından düzenlenen müşterek bahis oynanması.
• Bira, alkollü içki içilmeyen, satılmayan ve ruhsatnamelerde kahvehane, kıraathane,
çayhane ve çay ocakları olduğu belirtilen yerler.

Eğlence vergisinin matrahı hakkında bilgi veriniz.

• Biletle girilen yerlerde, eğlence vergisi hariç olmak üzere bilet bedeli olarak sağlanan gayrisafi hasılat,
• Müşterek bahislerde, iştirakçilerden tahsil edilen tutardan katma değer vergisi
  düşüldükten sonra kalan tutar,
• Biletle girilmesi zorunlu olmayan bar, pavyon, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabere, dansing, bilardo ve masa futbolu salonları gibi eğlence yerlerinde işin ahiyetine göre çalışılan her gün için Kanunun 96 ıncı maddesine göre (Bkz. Sh. 136-137) belirlenecek miktardır.

Eğlence vergisinin ödenmesi usulü hakkında bilgi veriniz.

Vergi, biletle girilen yerlerde bilet bedellerine eklenmek suretiyle hesaplanır ve
belediye tarafından özel damga konulması sırasında ödenir. Biletlerin kullanılmadan
iadesi hâlinde peşin olarak ödenen vergi geri verilir.
Diğerlerinde ise her aya ait vergi o ayı takip eden ayın yirminci günü akşamına
kadar ilgili belediyeye yatırılır.
Yerli ve yabancı film gösterimlerinden toplanan verginin %75’i Kültür ve Turizm
Bakanlığı Merkez Saymanlık hesabına, %25’i ilgili belediyeye tahsilini takip
eden ayın on beşinci akşamına kadar aktarılır. Hazine ve Maliye Bakanlığı, biletle
girilen yerlere ilişkin eğlence vergisinin hesaplanması ve ödenmesine dair işlemlerin,
ödeme kaydedici cihaz kullanarak yapılmasına ait usul ve esasları belirlemeye
yetkilidir.

Haberleşme vergisinin konusu, mükellefi, matrahı ve oranı hakkında bilgi veriniz.

Konu: Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde Posta Telgraf Telefon işletmesi
tarafın dan tahsil edilen telefon, teleks, faksimili ve data ücretleri (tesis, devir ve
nakil ücretleri hariç) haberleşme vergisine tabidir.
Mükellef: Vergiye konu olan ücretleri tahsil eden Posta Telgraf Telefon idaresidir.
Matrah: Tesis, devir ve nakil ücretleri hariç olmak üzere tahsil edilen ücrettir.
Oran: Haberleşme vergisinin oranı %1’dir.
İstisnalar: Kamu kuruluşlarının teleks, faksimili ve data ücretinden vergi alınmaz.

Elektrik ve Hava Gazı Tüketim Vergisinin konusu, mükellefi ve sorumlusu hakkında bilgi veriniz.

Konu: Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde elektrik ve hava gazı tüketimi
bu verginin konusudur.
Mükellef: Elektrik ve hava gazını tüketenlerdir.
Sorumlu: Elektrik enerjisini tedarik eden ve hava gazını dağıtan kuruluşlar, satış
bedeli ile birlikte bu verginin de tahsilinden ve ilgili belediyeye yatırılmasından
sorumludurlar. Organize sanayi bölgelerinde tüketilen elektrik enerjisinin vergisini,
organize sanayi bölgeleri tüzel kişiliklerine elektriği temin eden kuruluş öder.

Elektrik ve Hava Gazı Tüketim Vergisinin istisnaları nelerdir?

İstisnalar: Aşağıda yazılı yerlerde tüketilen elektrik ve hava gazı, vergi dışında
bırakılmıştır:
• Dinî hizmetlerin yapılmasına ait ve umuma açık bulunan cami, mescit, kilise
ve havra gibi ibadethanelerde,
• Uluslararası panayır, sergi ve fuarlarda, bunların giriş yerlerinde, mal teşhir
edilen ve satılan pavyonlarda,
• Kazanç amacı gütmemek şartıyla işletilen hastane, dispanser, kreşler vb.
sağlık ve sosyal yardım kuruluşlarında,
• Doğrudan doğruya elektrik ve hava gazı üreten dağıtım ve üretim müesseselerinde

Elektrik ve Hava Gazı Tüketim Vergisinin matrahı, oranı ve ödenmesi usulünü açıklayınız.

Matrah: Elektriğin iletimi, dağıtımı ve perakende satış hizmetlerine ilişkin bedelleri
hariç olmak üzere, elektrik enerjisi satış bedeli ile hava gazının satış bedelidir.
Matraha vergi, fon ve paylar dahil edilmez.
Verginin oranı:
• İmal ve üretim, taşıma, yükleme, boşaltma, soğutma, telli ve telsiz telgraf ve
telefon haberleşme işlerinde tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde 1, diğer amaçlar için tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde 5
• Hava gazının satış bedelinden yüzde 5
Ödeme: Vergiyi tahsil eden kuruluşlar, tahsil tarihini takip eden ayın yirminci
günü akşamına kadar bir beyanname ile bildirmeye ve vergiyi aynı sürede ödemeye
mecburdurlar.

Yangın Sigortası Vergisinin konusu, mükellefi, matrahı, oranı ve ödenmesi usulü hakkında kısa bilgi veriniz.

Yangın Sigortası Vergisi
Konu: Belediye sınırları ve mücavir alanlar içindeki menkul ve gayrimenkul mallar
için yapılan yangın sigortaları dolayısıyla alınan primler, bu verginin konusunu
oluşturur.
Mükellef: Sigorta şirketleridir.
Matrah: Yapılan yangın sigorta muameleleri dolayısıyla alınan primlerin tutarıdır.
Oran: Yangın sigortası vergisinin oranı %10’dur.
Ödeme: Mükellefler bir ay içindeki vergiye tabi işlemlerini ertesi ayın yirminci
günü akşamına kadar bağlı bulundukları belediyeye bir beyanname ile bildirmeye
ve hesaplanan vergiyi aynı sürede ödemeye mecburdurlar.

Çevre temizlik vergisinin istisnaları nelerdir?

İstisnalar: Vergi dışında bırakılan hususlar aşağıdaki gibidir:
• Genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, bunların
kuracakları birlikler, darülaceze ve benzeri kuruluşlar ve üniversiteler
tarafından münhasıran hizmetlerinde kullanılan binalar,
• Kızılay Genel Merkezi ile şubeleri ve kampları, Kredi ve Yurtlar Kurumuna
ait öğrenci yurtları korumalı işyerleri (En az sekiz engelli bireyin çalıştığı
ve çalışan engelli birey sayısının toplam işçi sayısına oranının %75’den az
olmadığı işyerleri) ile umuma açık ibadet yerleri,
• Karşılıklı olmak şartıyla elçilik ve konsolosluk hizmetlerinde kullanılanlarla
elçilerin ikametine mahsus olan binalar, milletlerarası kuruluşlar ve bunların
temsilcilikleri tarafından kullanılan binalar ile bunların müştemilatı.

Belediye Harçları nelerdir?

Belediye harçları aşağıdaki harçlardan oluşmuştur:
• İşgal Harcı
• Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı
• Kaynak Suları Harcı
• Tellallık Harcı
• Hayvan Kesimi Muayene ve Denetleme Harcı
• Ölçü ve Tartı Aletleri Muayene Harcı
• Bina İnşaat Harcı
• Kayıt ve Suret Harcı
• İmar İle İlgili Harçlar (Parselasyon Harcı, İfraz ve Tevhit Harcı, Plan ve
Proje Tasdik Harcı, Zemin Açma İzni ve Toprak Hafriyatı Harcı, Yapı Kullanma
İzni Harcı)
• İş yeri Açma İzni Harcı
• Muayene, Ruhsat ve Rapor

İşgal harcının konusu ve mükellefi hakkında bilgi veriniz.

Konu: Belediye sınırları içinde bulunan yerlerden herhangi birinin satış yapmak
veya sair maksatlarla ve yetkili mercilerden izin alınarak ya da izin alınmadan
geçici olarak işgal edilmesi, işgal harcına tabidir.
1. Pazar veya panayır kurulan yerlerin, meydanların, mezat yerlerinin her
türlü mal ve hayvan satıcıları tarafından işgali
2
6. Ünite - Belediyelerin Mali Yapısı 133
2. Yol, meydan, pazar, iskele, köprü gibi umuma ait yerlerden bir kısmının
herhangi bir amaçla işgali,
3. Motorlu kara taşıtlarının (bisiklet ve motorsikletler hariç) park etmeleri
için il trafik komisyonlarının olumlu görüşü alınarak belediyelerce şehir
merkezlerinde tesis edilen ve işletilen mahallerin çalışma saatleri içinde taşıtlar
tarafından işgali.
Mükellef: Yukarıda belirtilen amaçlarla bu yerleri işgal edenlerdir.

İşgal harcının istisnaları nelerdir?

İstisnalar: Aşağıda gösterilen kara taşıtlarının işgalleri, işgal harcının dışında tutulmuştur.
• Genel ve katma bütçeli idarelerle, il özel idareleri ve köylerin ve bunların
teşkil ettikleri birliklerin kara taşıtlarının işgalleri.
• İlgili mevzuata uygun olarak kara ticari taşıtlarının beklemelerine tahsis
edilen yerlerin bu taşıtlarca işgali.