Siyasal İletişim Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Kamuoyu kavramı ile ilgili olarak yapılan tanımlar genel olarak üç temel özelliği kapsamaktadır. Bunlardan birincisi kamuoyu için açıklık prensibinin bir ön koşul olmasıdır. İkinci özellik, kamuoyunun dayanışmayı gerektirmesidir. Son özellik ise, kamuoyunun kararları kapsamasıdır.

Kamuoyu kavramını ilk kez 1741’de ‘halkın düşüncesi’ anlamında İngilizler kullanmışlardır.

Gerçekçi ve sağlıklı bir kamuoyunun oluşabilmesi için öncelikle halkın görüş- lerini dikkate alan, görüş farklılıklarını hoşgörü ile karşılayan ve siyasal sisteme halkın talepleri doğrul- tusunda yön veren demokratik bir sistemin olması gerekir. Otoriter ve baskıcı bir siyasal rejimde halkın görüşlerini özgürce yayarak açıklaması ve tartışması mümkün olmayacağı gibi bu görüşlerin, yöneten sınıf tarafından pek dikkate alınması da söz konusu olmayacaktır. Bu yüzden kamuoyu, demokratik bir sistemin görünen yüzü olarak nitelendirilmelidir.

Bu nedenle sağlıklı bir kamuoyunun oluşabilmesi için medya araçlarının kamunun var olan sorunlarını yansıtması, bu konular hakkında meydana gelen gelişmeleri takip etmesi ve genel halkı doğru, tarafsız ve yeterli bir biçimde bilgilendirmesi sorumluluğu bulunmaktadır. Ayrıca bu araçlar aracılığıyla yine herhangi bir sınıf farklı gözetmeksizin herkesin fikirlerini rahat ve özgürce açıklamasına olanak tanınmalıdır.

Toplumun kanaat önderleri, o toplum bireylerinin aydınlanmasında, bağımsız ve özgür fikirler geliştirmesinde, belli bir bilgi birikimi sağlamasında, sorunlar ve gelişmelerden haberdar olmasında aktif olarak çalışmalıdır. Siyaset, din, kültür, eğitim, ekonomi, iletişim ve medya alanlarında görülebilen kanaat önderlerinin toplumsal yapı içinde bağımsız, belirli çıkar gruplarının ve siyasal sistemin yönlendirmelerine kapalı, halk grupları içinse aktif çalışması, o toplumsal yapının parçası olan bireylerin de sağlıklı bir tutum ve kamuoyu oluşturmasında önemli bir rol oynamaktadır.

Kamuoyu araştırmalarının temel özelliği nedir?

Kamuoyu araştırmalarının temel özelliği zamanın belli bir döneminde sonuçları belli bir gruba yansıtılmak üzere o grubu temsil eden bir gruptan bilgiler elde etmesidir.

Kamuoyu araştırmalarının, siyasal iletişimin başarısındaki işlevleri nelerdir?

Çünkü kamuoyu araştırmaları, siyasal iletişi- min başarısında çok önemli iki işlevi yerine getirmektedir. Bunlardan birincisi, kamusal tutum ve kanaatlerin neler olduğunu öğrenmek suretiyle kamuoyunun nabzını tutmak, ikincisi ise örnek- lem gruplar üzerinde yapılan araştırma çalışma-arıyla elde edilen verilerin kamunun bütünüyle paylaşılması ve kamunun geneline mal edilmesi sayesinde, siyasal tutumlarında kararsız olanları ve karşıtları etkilemeye çalışmaktır

Türkiye’de siyasal nitelikli ilk kamuoyu araştırmaları ne zaman yapılmıştır?

Türkiye’de siyasal nitelikli ilk kamuoyu araştırmaları 1950’li yılların çok partili hayata geçiş döneminde gazeteler tarafından yapılmıştır.

Türkiye’de basın tarafından yapılan ilk geniş çaplı kamuoyu araştırması 1975 yılı ara seçim dönemi için Milliyet gazetesi tarafından gerçekleştirilmiştir.

Propaganda teriminin ilk kez 1622’de, Protestan kiliselerinin ortaya çıkmaya başladığı bir dönemde Roma Katolik kilisesi tarafından kullanılmıştır.

Özellikle henüz politik bir tutum oturtmamış olan kararsız seçmenler üzerinde etkili olan propaganda stretejisi nedir?

Siyasal partilerin ideolojilerini haklılaştırmak için rekabet içinde bulunulan diğer partilerin faaliyetlerini kötülemesi ve bu sayede rakiplerin imajını zedelemeye çalışması.

Siyasal seçim dönemleri genellikle iktidar ve muhalefet partileri arasında bir çekişme içinde geçmektedir. En çok kullanılan propaganda türleri ise ‘kışkırtıcı ve bütünleştirici’ propaganda türleridir.

Propagandacı ikna faaliyetlerinin başarıya ulaş- ması için amaç ve ideolojilerini, belirlediği hedef kitle tarafından kolay anlaşılır olmasını ister. Bu nedenle de iletişim kurmak için belirlediği simgeleri ve kodları mümkün olduğunca basite indirger. Propagandacının uyguladığı bu teknik ‘yalınlık’ olarak adlandırılır.

Propaganda faaliyetlerinde uygulanan tekniklerden bir diğeri de ad takmaktır. Siyasal propagandada çokça kullanılan bu teknikte, istenmeyen ya da çıkarlarla çatışan bir kişi, kuruluş ya da oluşuma karşı negatif çağrışımlar içeren nitelemeler kullanılmaktadır. “Belirli bir kişi ya da gruplar için ifade edilen ‘aşırı solcu’, ‘aşırı sağcı’, ‘marjinal’, ‘komü- nist’, ‘faşist’, ‘terörist’, ‘anarşist’, ‘hortumcu’, ‘yam- yam’, ‘liboş’ gibi çağrışımlar bu türdendir”

Propaganda ve lobicilik birbiriyle karıştırılmamalıdır. Lobicilikte gerçek olgu ve verilere sıkı sıkıya bağlı kalınır. Propagandada ise olay ve olgular abartılabilmekte, saptırılabilmekte ve olmamış bir şey olmuş gibi sunulabilmektedir.

Aday partilerin gerçekleştirdiği seçim kampanyalarının temel stratejisi ikna politikalarıdır.

Seçim kampanyalarının en büyük amacı, siyasal partilerin gerçekleştirdiği etkinlikler sayesinde seçmenlerin oy verme davranışını kendileri doğrultusunda etkileyip yönlendirmek ve bu rekabetten galip çıkmaktır.

Seçim faaliyetlerinde siyasal aktörler seçmenler ile yakın bir ilişki ve bağ kurabilmeyi amaçlamaktadır, bununla beraber de seçmenlerin siyasal partilerle özdeşleşmesi ve arada bir güven bağı oluşturulması sağlanabilmektedir.