Haberciliğin Temel Kavramları Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

ABD'de yayımlanmış Basının Dört Kuramı adlı kitapta hangi kategoriler tanımlanmaktadır?

• Otoriter
• Özgürlükçü (Liberal)
• Toplumsal (Sosyal) Sorumluluk
• Sovyet-Totaliter Kuram

Batı toplumunda 17. ve 18. yüzyıllarda gelişen ve akılcı düşünceyi eski, geleneksel, değişmez kabul edilen varsayımlardan, önyargılardan ve ideolojilerden özgürleştirmeyi ve yeni bilgiye yönelik kabulü geliştirmeyi amaçlayan düşünsel gelişimi kapsayan döneme ne ad verilir?

Aydınlanma Çağı

Özgürlük nedir?

Özgürlük: Herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya bağlı olmaksızın düşünme ya da davranma; herhangi bir şarta bağlı olmama durumu, serbesti; her türlü dış etkenden bağımsız olarak insanın kendi iradesine, kendi düşüncesine dayanarak karar vermesi durumu, hürriyet.

Kitle iletişim araçları kullanılarak iletilecek her şeyin serbest dolaşımının sağlanması, üçüncü kişilerin öndenetim ya da sansür uygulamaya hakkı olmaması anlamına gelen kavrama ne verilmektedir?

Serbest dolaşım ilkesi

Halk egemenliğine dayalı klasik kapitalist demokrasi anlayışının özellikleri nelerdir?

Halk egemenliğine dayalı klasik kapitalist demokrasi anlayışı, başta bireyin hak ve özgürlüklerini tanımak olmak üzere, genel anlamda halkın oyu ile seçilen siyasi iktidarın ülke yönetimini üstlenmesini, çoğunluğun yönetim hakkını, azınlığın korunmasını ve azınlığın da bir gün çoğunluk oluşturma hakkının tanınmasını ve yasalar önünde herkesin eşit sayılmasını öngörmektedir.

Özgürlükleri teminat altına alan ilk ve en önemli belge hangisidir?

Fransız ayaklanması ve ihtilalinin ardından 26 Ağustos 1789’da ilan edilen 17 maddeden oluşan İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi’dir.

Toplumun haber ve bilgi edinme konusunda özgür olması, kendi seçtiği her türlü habere kavuşabilmesi gerekliliği, serbest dolaşım ilkesinin hangi kavramını kapsamaktadır?

Haber alma özgürlüğü

Sistemli bir biçimde düzenlenmiş birçok olayı açıklayan ve bir bilime temel olan kurallar, yasalar bütününe ne  ad verilir?

Kuram

Dünyada “en çok bilinen” basın sınıflandırma sistemlerinin başında hangi çalışma gelir?

Dünyada “en çok bilinen” basın sınıflandırma sistemlerinin başında Fredrick Siebert, Theodore Peterson ve Wilbur Schramm’ın ilk basımı 1954 yılında yapılan Four Theories of the Press (Basının Dört Kuramı) adlı çalışması gelir.

"Leviathan" adlı çalışma hangi felsefeciye aittir?

Thomas Hobbes

Toplumsal Sorumluluk Kuramı’nın dayandığı temel ilkeler nelerdir?

• Medya topluma karşı belirli görevleri kabul etmeli ve yerine getirmelidir,
• Medya haber aktarımının sağlanması yanında kültür ve sanatın yayılması ve geliştirilmesi amaçlarını da benimsemeli, eğitici olmalıdır,
• Toplumun sağlıklı, demokratik işleyebilmesine yardımcı olmak için şiddet kullanımına, toplumsal kargaşaya, suça yol açabilecek öğelerin medyada yer bulamamasına özen gösterilmeli, toplumda kültürel ve siyasal bakımlardan azınlıkta kalanları incitecek mesajlardan uzak durulmalıdır.
• Toplumun çeşitliliğini yansıtma, bunun için değişik görüşlere ve bunlara verilecek yanıtlara yer sağlama, çoğulcu yapıyı bir bütün olarak aktarma gibi temel görevleri olduğunu benimsemeli ve bunları yerine getirmek için çaba göstermelidir,
• Temel görevler yerine getirilirken bilgi ve haber aktarımında gerçeklik, doğruluk, kesinlik, nesnellik ve dengelilik vazgeçilmez ilkeler olarak kabul edilmeli, bunları sağlayacak mesleksel standartlar geliştirilmelidir,
• Medya bu görevleri kabuleder ve uygularken kanunlar ve yerleşmiş kurumlar çerçevesinde kendi kendini düzenleyici olmalıdır,
• Toplumun da medyadan yüksek düzey beklemeye hakkı olduğu ve bu nedenle kamu adına genel yararı gözeten müdahaleler olabileceği kabul edilmelidir.

Marksizm düşünce sistemi nedir?

Marksizm, ideolojik alanda esas olarak sınıflar savaşımı teorisini ortaya atan ve bu savaşımın zorunlu sonucu olarak proletarya diktatörlüğüne ve oradan da toplumsal eşitlik ve özgürlük dünyası komünizme varılacağını öngören bir öğreti öğreti, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.

İdeal olarak belirlenmiş ve olanı/olması gerekeni ortaya koyan ya da açıklayan subjektif kurallar bütününe ne ad verilir?

Normatif kuramlar

Otoriter medya anlayışı çerçevesinde medyanın nasıl olması gerektiğine dair görüşler nelerdir?

• Medya, yerleşik siyasi güce her zaman bağlı olmalıdır.
• Medya, kanunları ya da kurulu düzeni bozucu şeyleri yapmaktan kaçınmalıdır.
• Medya, ahlaki ve siyasi değerlere ve çoğunluğa karşı saldırgan olmamalıdır.
• Bu ilkelerin geçerliliğini sağlamak için öndenetim ve sansür uygulaması meşru ve haklıdır.
• Otoriteye karşı kabul edilmez saldırılar, resmi politikalardan hoş görülmeyecek sapmalar ve ahlak kurallarına uymama cezai sorumluluk gerektiren bir suçtur.
• Gazeteciler ya da medya çalışanları, kendi medya organizasyonları içinde bağımsızdırlar.
• Medya üzerinde özel mülkiyet ancak bu şartlara uyma halinde kabul edilebilir.

Otorite nedir?

Siyasi, idari güç; yaptırma, yasak etme, itaat ettirme hakkı ya da gücü, yetke, sulta, velayet.

İnsanlar üzerinde yaratılan güçlü heyecan
ve ilgi uyaran olaya ne ad verilir?

Sansasyon

Sansür nedir?

Sansür: Her türlü eserin yayınının ve gösterilmesinin izne bağlı olması, sıkı denetimi; eserlerin yayınlanmadan ya da sahnelenmeden önce hükümetlerce denetlenmesi.

Liberalizm nedir?

Liberalizm genel olarak bireysel özgürlük üzerine kurulmuş bir siyasi felsefe ya da dünya görüşüdür. Liberal görüşü savunanlar genel olarak ifade özgürlüğü, inanç özgürlüğü, basın özgürlüğü, serbest ticaret, sivil haklar, seküler develet, çoğulcu demokrasi ve özel mülkiyet gibi fikirleri desteklemektedirler.

İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'nin ilk maddesi nedir?

“İnsanlar, haklar yönünden özgür ve eşit doğarlar ve yaşarlar. Sosyal farklılıklar ancak ortak yarara dayanabilir”.

Liberal düşüncenin ekonomi alanındaki en önemli temsilcisi kimdir?

Adam Smith

Postmodernizm nedir?

Modernizm sonrası ve ötesi. Modernitenin sorgulanması, insanı merkeze alan, seküler ve hümanist dünya görüşü anlamındaki modernizmi eleştirip sorgulayan, alternatif geliştirmeye çabalayan bütün düşünceler.