Lojistik Maliyetleri ve Raporlama 2 Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Tersine Lojistik Faaliyetleri Ve Maliyetler Üzerindeki Etkisi

1. Soru

İşletme bilimine göre tersine lojistik hangi anlama gelmektedir?

Cevap

İşletme bilimi ise tersine lojistik faaliyetlerini son yıllarda yaşanan yoğun rekabet ortamında stratejik yönetim faaliyetlerinin bir unsuru ve stratejik maliyet yönetim aracı olarak görmektedir.


2. Soru

Rekabet avantajı ile tersine lojistik kavramının ilişkisi genel olarak nasıldır?

Cevap

Günümüzde birçok işletme aynı teknoloji ve üretim sürecini kullanarak toplumun benzer mal ve hizmet ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretim yapmaktadır. Dolayısıyla kullanılan teknoloji ve süreçlerde sürekli iyileştirme yaparak işletmeler uzun süreli olarak rekabet avantajlarını koruyamamaktadır. Rekabet avantajının sağlanması ve korunması için gereksinim duyulan farklı uygulamalardan biri de tersine lojistiktir.


3. Soru

Ürün geri dönüşlerinde, sektörlere göre kıyaslama yapıldığında, nasıl bir sonuç ortaya çıkmaktadır?

Cevap

Karşılaştırmalı olarak bakıldığında yayınevleri, diğer çoğu perakende sektörüne göre daha yüksek geri dönüş oranlarına sahiptir. Perakende sektöründe % 35’i bulan geri dönüş oranı mümkün olabilmektedir. Tüm sektörler ele alındığında geri dönüş oranlarının % 2 ile % 50 arasında değiştiği görülmektedir. Bu nedenle işletmeler, rekabet avantajı sağlamak ve varlıklarını devam ettirebilmek için geri dönüş süreçlerini bir başka ifadeyle tersine lojistik faaliyetlerini iyi yönetmek zorundadırlar.


4. Soru

Mamullerin yaşam seyri ve tersine lojistik faaliyetlerinin ekonomik anlamda nasıl bir ilişki bulunmaktadır?

Cevap

Günümüzde yaşanan ekonomik ve teknik gelişmeler mamul yaşam seyrinin kısalmasına yol açmıştır. Bu anlamda birçok mamul teknik ömrünü doldurmadan kullanım ömrünü doldurmaktadır. Bu olgu, bu tür mamulleri oluşturan parçaların elden geçirilerek tekrar üretim sürecine katılması düşüncesini ortaya çıkararak, işletmelere rekabet avantajı sağlamıştır. Bu anlamda tersine lojistik faaliyetleri ile mamullerin yaşam seyri maliyetleri düşmekte, işletmeler de rekabet avantajı sağlayabilmektedir.


5. Soru

Ürünlerin üreticiden kaynaklı tersine lojistik sistemine girme nedenleri nelerdir?

Cevap

? Ürünün hammadde fazlası olması ? Ürünün kalite kontrolde başarısız olması ya da kalite standartlarına uygun olmaması ? Üretim fazlası olması


6. Soru

Tersine lojistik maliyetlerini artıran faktörler nelerdir?

Cevap

? Tahmin edilenden daha çok zorluklarla karşılaşılması ? Taşımanın birçok noktadan tek bir noktaya doğru yapılması ? Kalite standardının olmaması ? Hasarlı ve düzgün olmayan ambalajlama ? Birbirinden farklı tutarsız fiyatlar ? Elden çıkarma şeklinin belirsiz olması ? Personel hataları ? Beklenmeyen maliyetler ? Karmaşık ve kötü stok yönetimi ? Stratejik ortaklar arasındaki karmaşık ilişki ? Ölçek ekonomisine ulaşmada yaşanan güçlükler ? İşçilik saat ücretlerinin yüksekliği


7. Soru

Tersine lojistiğin sağladığı yararlar genel başlıklar değerlendirildiğinde nelerdir?

Cevap

? Tersine lojistik sürecinin ilk üretimi esnasında katma değer katılmış ürün, malzeme ve parçada bulunan ve ürünün yeniden değerlendirilmemesi durumunda yok olacak değerin tekrar kazanılması sonucu değer kazanımı sağlanmaktadır. ? Ürün geri kazanımı ile hammadde, isçilik, enerji vb. maliyetlerin azaltılması sayesinde karın azami seviyeye çıkmasına katkı sağlamaktadır. ? Atık geri dönüşümü, zararlı madde yönetimi ile çevresel yükümlülüklerin yerine getirilmesi katkı sağlamaktadır. ? Satış sonrası hizmette iyileşme, müşteriye geri alım garantisi verebilme vb. girişimlerle müşteri ilişkilerini geliştirerek müşteri ilişkileri yönetimi iyileştirilmesine önemli katkı sağlamaktadır.


8. Soru

İade ürünlerin sınıflandırılması ile üretim maliyetleri nasıl düşürülür?

Cevap

Tersine lojistikte iki husus çok önemlidir. Bunlardan birincisi; tasnif (sınıflandırma), ikincisi ise zaman faktörüdür. Tasnif; iade edilen ürünlerin özelliklerine göre ayrılıp fonksiyonel özellik ve başarımının kontrol edilmesi anlamına gelmektedir. Ürünler orijinal fiyatları üzerinden satılabileceği gibi, düşük fiyatla da satılabilir. Hasar durumuna göre fiyatlar farklılık gösterir.


9. Soru

İşletmelerin satış bölümü ile geri dönüş maliyetleri arasında nasıl bir ilişki vardır?

Cevap

Genellikle geri dönüş maliyetleri, satış bölümüne yüklenmekte ve bunun sonucunda satış bölümünün verimliliği olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu çerçevede, satış sorumlularının geri dönüşler için cezalandırılmaları yanlış bir politika olabilir. Geri dönüşler için cezalandırılan satış elemanları, işlerini yavaşlatarak malların elden çıkarılma süresini uzatabilir. Tersine lojistik faaliyetlerinde geri dönüşler sonucunda ortaya çıkan maliyetlerin satış personelleri ile ilişkilendirilmesi konusu üzerinde önemle durulması gereken bir konudur.


10. Soru

Ters yönlü lojistik hareketi neyi ifade etmektedir?

Cevap

Ürünler bozulma, eskime, kırılma, modası veya kullanım süresi geçmiş olma gibi nedenlerle perakendeci veya tüketiciden tedarikçiye, yani geriye doğru hareket edebilir. Bu durum tersine lojistik olarak ifade edilmektedir. Günümüzde yaşanan yoğun rekabet, yasal düzenlemeler ve çevre bilincinin artmasına paralel olarak ortaya çıkan toplumsal baskı, tersine lojistik faaliyetlerini işletmeler açısından önemli hale getirmiştir.


11. Soru

Lojistik nedir? Tanımlayınız.

Cevap

Tedarik zincirinin bir parçası olup müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere ürünlerin üretildiği noktadan, son kullanım/tüketim noktasına kadar olan tedarik zinciri içindeki malzeme, hizmet ve bilgi akışının etkin ve verimli bir şekilde ileri ve geriye doğru hareketinin ve depolanmasının planlanması, uygulanması ve kontrol edilmesi sırasında ortaya çıkan faaliyetler bütünüdür.


12. Soru

Küreselleşmenin canlılar üzerindeki negatif etkileri nelerdir?

Cevap

Küreselleşme süreci ile birlikte yaşanan yoğun rekabet ve sanayi ürünlerindeki hızlı artış, insan ihtiyaçlarının karşılanması açısından dünyamızda var olan kıt kaynakların hızlı bir şekilde tükenmesine yol açarken öte yandan canlı yaşamı açısından hayati bir öneme sahip olan hava, su ve toprağın hızlı bir şekilde kirlenmesine neden olmuştur.


13. Soru

İşletmelerin tersine lojistik faaliyetlerinde, ekonomik unsurlar sebebiyle, bulunma avantajları nelerdir?

Cevap

Tersine lojistik faaliyetleri, geri dönen malzemelerin tekrar üretimde kullanılması veya yenileştirilerek tekrar kullanımının sağlanması sonucu işletmenin önemli ölçüde maliyet tasarrufu sağlamasına katkıda bulunur. Ayrıca gereksiz (hurda, atık vb) malzeme ve mamullerin elden çıkarama maliyetlerini önemli ölçüde düşürmesi nedeniyle işletmenin kazançlarının artmasına katkı sağlar. Gerek metal, gerekse plastik ürünlerin toplanarak tekrar üretim sürecine katılmasıyla işletmeler çok önemli malzeme ve kaynak tasarrufu sağlayabilmektedir. Tersine lojistik sürecinde geri dönüşümlü malzemelerin kullanılması ayrıca malzemeye ayrılan finansman tutarının, dolayısıyla işletmenin sermaye maliyetinin de azalmasına yol açmaktadır.


14. Soru

Tersine lojistik sürecinin kapsamı nelerdir?

Cevap

Tersine lojistik sürecinin kapsamını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür: ? Geri dönen ürünlerin taşınması ? Geri dönen ürünlerin ayrıştırılması ? Geri dönen ürünlerin depolanması ? Geri dönen ürünlerin tamiri ?Geri dönen ürünlerin yenileştirilmesi ? Geri dönen ürünlerin yeniden üretim sürecine verilmesi ? Çevre kirliliğinin önlenmesi ? Yeni tasarımların yapılması ? Elden çıkarma faaliyetleri


15. Soru

Ürünlerin fonksiyonel sebeplerle tersine lojistik sistemine girme nedeni nedir?

Cevap

Paketleme araçlarının (konteyner, palet, kutu, şişe, bidon vb.) yeniden kullanılabilir olması.


16. Soru

Tedarik Zinciri Yönetim Profesyonelleri Konseyinin Lojistik tanımı nedir?

Cevap

Söz konusu konseye göre lojistik; müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere ürünlerin üretildiği noktadan, son kullanım veya tüketim noktasına kadar olan tedarik zinciri içindeki malzemelerin, servis hizmetlerinin ve bilgi akışının etkin ve verimli bir şekilde ileri ve geriye doğru olmak üzere hareketinin ve depolanmasının, planlanması, uygulanması ve kontrol edilmesi sırasında ortaya çıkan faaliyetler bütünüdür.


17. Soru

Tersine lojistik faaliyetleri ve toplumsal baskı ve sorumluluklar arasında ilişki nasıldır?

Cevap

Günümüz dünyasında yaşanan teknolojik gelişmelerle birlikte çok ciddi çevresel sorunlar ortaya çıkmıştır. Yaşanan çevre kirlilikleri canlı yaşamını tehdit eder boyutlara ulaşmıştır. Bu gelişmeler karşısından toplumlarda çevreyi koruma bilinci gelişmiştir. İşletmeler topluma ve çevreye karşı sorumlulukları kapsamında ve çevreci bilince sahip tüketicilerin baskıları sonucunda günümüzde tersine lojistik yapmak zorunda kalmaktadır. İşletmeler kimi zaman hukuki kaygılar ya da kar amacı dışında sadece kamu yararı gözeterek tersine lojistik faaliyetlerde de bulunabilirler. Buradaki temel amaç ise müşteri memnuniyeti sağlayarak işletmenin görüntüsünü (imajını) düzeltmek, korumak ya da yükseltmektir.


18. Soru

İktisat bilimine göre tersine lojistik hangi anlama gelmektedir?

Cevap

İktisat bilimi tersine lojistik olgusunu sürdürülebilirlik kavramının bir parçası olarak görmektedir.


19. Soru

Lojistik süreç hangi yönlerde gerçekleşmektedir? 

Cevap

Lojistik süreç, ileri ve geri olmak üzere iki yönde gerçekleşmektedir.


20. Soru

Tersine lojistik kavramı en geniş anlamıyla nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Ürünlerin ilk çıktığı nokta ile son kullanım veya tüketim noktası arasında herhangi bir yerde, herhangi bir nedenle geri dönmesi durumunda ürünlerin, servis hizmetlerinin ve bilgi akışı faaliyetlerine ilişkin maliyetlerin etkin ve verimli bir şekilde geriye doğru olmak üzere planlanması, uygulanması ve kontrol edilmesi sırasında ortaya çıkan taşıma, ayrıştırma, yenileme, tamir etme, depolama veya elden çıkarma faaliyetlerinin bütünü olarak tanımlamak mümkündür.


21. Soru

Ürünlerin müşteriden kaynaklı tersine lojistik sistemine girme nedenleri nelerdir?

Cevap

? Garanti kapsamındaki dönüşler ? Ürünlerin tamir edilerek yeniden kullanılması ? Değer kazanımı ? Kullanım sonu dönüşleri ? Yaşam sonu dönüşleri ? Zararlı materyaller ile ilgili yasal düzenlemeler ? Ürünün hasarlı olması veya kullanıcının ürünün hasarlı/hatalı olduğunu düşünmesi


22. Soru

Ürünlerin üreticinin ürünlerini geri çağırması sebeplerle tersine lojistik sistemine girme nedeni nedir?

Cevap

Üründeki hata, güvenlik veya sağlık problemleri ile üreticinin ürünü geri çağırması


23. Soru

İşletme ve müşterilerin ihtiyaçlarının doğru belirlenmesi ile üretim maliyetleri nasıl düşürülür?

Cevap

İşletme tarafından satılan mal, çeşitli nedenlerle müşteriler tarafından iade edildiğinde, tersine lojistik faaliyetler müşteriler tarafından gerçekleştirilmekte ve satıcı işletme herhangi bir tersine lojistik maliyete katlanmamaktadır. Bunun karşılığında, işletme sürekli gelir akımı ve müşteri memnuniyeti sağlamak için müşteriye uygun koşullarda kredi vermektedir. Böylece işletme önemli ölçüde tersine lojistik maliyetlerinden kurtulmuş olmaktadır. Müşteri tarafından iade edilen bu mal işletme tarafından başka bir müşteriye satılmaktadır.


24. Soru

Toplama sürecinde neler yapılmaktadır?

Cevap

Kullanılmış mamullerin geri kazandırılmak üzere müşterilerden toplanmasını ifade etmektedir. Kullanılmış mamuller müşterilerden işletme olanakları ile toplanabileceği gibi, perakendeciler ya da dış kaynak kullanımı yoluyla da toplanabilir.


25. Soru

Tersine lojistik maliyetleri ileri yönlü lojistik ile karşılaştırıldığında nasıl değişmektedir?

Cevap

? Taşıma maliyetleri: daha yüksektir. ? Stok bulundurma maliyeti: daha düşüktür ? Fire/kayıp maliyetleri: çok daha düşüktür ? Eskime maliyetleri: daha yüksek olabilir. ? Toplama maliyetleri: çok daha yüksek ve daha az standardizedir. ? Elleçleme maliyetler: çok daha yüksek. ? Sınıflama/kalite tanımlama maliyetleri: çok daha yüksek. ? Yenileme/ yeniden paketleme: tersine lojistik için önemli bir maliyet unsurudur, ileri lojistikte yoktur. ? Defter değerindeki değişim: tersine lojistik için önemli bir maliyet unsurudur, ileri lojistikte yoktur.


26. Soru

İşletmelerin tersine lojistik faaliyetlerinde bulunma nedenlerinin ana başlıkları nelerdir?

Cevap

İşletme ve iktisat yazınında işletmelerin tersine lojistik faaliyetleri; lojistik maliyetleri azaltarak kar etmek (ekonomik), uygulamak zorunda kalmak (yasa veya sözleşme şartlarına uymak) ve çevre bilincine sahip tüketicilerden kaynaklanan toplumsal baskılar (sosyal sorumluluk) gibi nedenlerle yaptıkları yönünde görüş birliği bulunmaktadır.


27. Soru

Tersine lojistik suretiyle işletmeler, ürettikleri ve geri dönen ürünün zarar görmüş veya kullanılamaz hâle gelmiş parçaları haricindeki malzemeleri kullanmak suretiyle hem işletme olarak maliyet tasarrufunda bulunur hem de makro ekonomik anlamda tasarruf edilmesine katkı sağlar.

Yukarıda verilen bilgi tersine lojistik yapmanın hangi ekonomik yaralarındandır?

Cevap

Materyal kazanımı


28. Soru

Tersine lojistiğin, ileri lojistiğe göre farklılıkları nelerdir?

Cevap

Tersine lojistiğin, ileri lojistikten farklılıkları aşağıda özetlenmiştir; ? Süreçlerin tahmini çok zordur ? Taşıma birçok noktadan tek merkeze doğrudur ? Ürün kalitesi standart değildir ? Ürün ambalajı genellikle hasarlıdır ? Ürünün döneceği yer belli fakat dönüş noktası rotası önceden belli değildir ? Dağıtım kanalları ihtiyaca göre belirlenir ? Ürün geri dönüş planları belirgin değildir ? Fiyatlama birçok faktöre göre değişebilmektedir ? Hız genellikle öncelikli unsur değildir ? Tersine lojistik maliyetler, muhasebe sisteminde gerektiği gibi izlenemedikleri için belirgin olmayan lojistik maliyetler olarak sınıflandırılır ? Stok yönetimi dönüşlere bağlı olarak değişir ? Ürün yaşam seyri karmaşık ve yönetimi zordur ? Pazarlama yöntemleri bazı faktörlere göre değişir ? Süreçlerin izlenebilirliği daha azdır, bu yüzden anlık bilgilere ulaşmak zordur.


29. Soru

Tersine lojistik faaliyetlerinin süreçleri hangi aşamaları kapsamaktadır?

Cevap

Tersine lojistik faaliyetler ardışık birden fazla aşamayı kapsamaktadır. Tersine lojistik faaliyetler öncelikle toplama safhası ile başlamakta, daha sonra inceleme, seçme ve sınıflandırma işlemlerinden oluşan süreç ile devam etmekte, geri alım süreci ile ve yeniden dağıtım aşaması ile tamamlanmaktadır.


31. Soru

Perakendeci ve üreticiler arasındaki sorunların tanımlanması ve çözümü ile üretim maliyetleri nasıl düşürülür?

Cevap

Faaliyetlerin başarıya ulaşabilmesi için üretici ve perakendecilerin aynı amaç etrafında birleşmelerini sağlamak gerekir. İade nedenlerini belirlemek ve çözüm üretmek için bu iki grupla birlikte çalışmak yararlı olacaktır.


32. Soru

Yeniden dağıtım sürecinde neler yapılmaktadır?

Cevap

Geri kazanılan kullanılmış mamuller yeniden sisteme dâhil edilmektedir.


33. Soru

Toplumsal amaçlı örgütlerde tersine lojistik faaliyetleri ekonomik açıdan nasıl avantaj sağlamaktadır?

Cevap

Tersine lojistik faaliyetlerinin maliyetleri düşürme etkisi, sadece kar amaçlı örgütler açısından değil, toplumsal amaçlı örgütler açısından da önemlidir. Zira kar amaçlı örgütlerde maliyetlerin, getiriden yüksek olması zarara hatta iflasa yol açabilirken, toplumsal amaçlı örgütlerde maliyetlerin sunulan hizmetin yararından büyük olması, örgütlerin topluma yük olmasına yol açabilmektedir.


34. Soru

Dağıtıcıdan olan dönüşler nelerdir?

Cevap

- Yanlış veya hasarlı teslimat yapılması
- Kullanım süresi geçmiş ürünler
- Stok fazlası/satılmamış ürünler
- Mevsimsel dalgalanmalar
- Stok ayarlamaları


35. Soru

Ayrıştırma sürecinde neler yapılmaktadır?

Cevap

Sınıflandırılan mamuller arasından kullanılabilir durumdaki parçaların alınarak iyileştirilmesi, çalışır durumda olmayan parçaların yenileriyle değiştirilmesi ya da teknolojik yeniliklerin ilave edilmesi gibi nedenlerle ayrıştırma işlemi yapılmaktadır. Ayrıştırmanın miktarı uygulanacak geri kazanım seçeneğine göre değişmektedir.


36. Soru

Tersine lojistik yapmanın ekonomik yararları nelerdir?

Cevap

• Enerji Tasarrufu
• Materyal Kazanımı
• İş Gücü Kazanımı
• İstihdam Yaratma
• Katı Atıkların Azaltılması
• Satış Fiyatlarında Düşüş


37. Soru

Tersine lojistik sürecinin performansının izlenmesi ile üretim maliyetleri nasıl düşürülür?

Cevap

Bir işletmenin başarılı olabilmesi için, ortaya koyduğu hedefleri gerçekleştirmesi gerekmektedir. Bu nedenle satıcı, perakendeci ve 3PL hizmet sağlayıcılarının belirleyecekleri bir model ile başarımını sürekli ölçmek ve kontrol etmek durumundadır. Ancak bu şekilde işletmelerin istedikleri başarıya ulaşmaları olanaklı olabilir.


38. Soru

İşletmeler tersine lojistik faaliyetleri ile üretim maliyetlerini nasıl düşürebilirler?

Cevap

? İşletme ve Müşterinin İhtiyaçlarının Doğru Belirlenmesi ? Mevcut Satış Kanalında Tersine Lojistik Kanalının Kurulması ? İade Ürünlerin Sınıflandırılması ? Perakendeci ve Üreticiler Arasındaki Sorunların Tanımlanması ve Çözümü ? Tersine Lojistik Sürecinin Başarımının (Performansının) İzlenmesi


39. Soru

Sınıflandırma sürecinde neler yapılmaktadır?

Cevap

Planlanan geri kazanım seçeneklerine (yeniden imalat, geri dönüşüm, tamir, vb.) bağlı olarak mamullerin kalitelerine ve izleyecekleri yola göre tasnif edilmesi işlemidir.


40. Soru

Tersine lojistik sürecinde taşımanın birçok noktadan, tek bir merkeze doğru yapılması neye neden olmaktadır?

Cevap

Tersine lojistik sürecinde taşımanın birçok noktadan, tek bir merkeze doğru yapılması taşıma maliyetlerini artırmaktadır.


41. Soru

Tersine lojistik uygulamalarının önemli olduğu sektörler nelerdir?

Cevap

? Ağır Sanayi Sektörü ? Tüketim Malı Sektörü, ? İlaç Sektörü, ? Basım ve Yayım Sektörü, ? Bilgisayar ve Elektronik Sektörü, ? Otomotiv Sektörü, ? Meşrubat Sektörü, ? Sağlık Sektörü.


42. Soru

Mevcut satış kanalında tersine lojistik kanalının kurulması ile üretim maliyetleri nasıl düşürülür?

Cevap

İşletme, yerel veya bölgesel bazda tersine lojistik faaliyetlerini kendi yaparak, iade edilen ürünlerin yönetimini yapabileceği gibi, bu işi perakendeciler veya 3 PL sağlayıcıları aracılığıyla da yapılabilmektedir. Mevcut satış kanalının, tersine lojistik faaliyetleri için de kullanılması işletmeye önemli maliyet tasarrufu sağlayabilir.


43. Soru

Tersine lojistik maliyetleri tersine lojistik tanımından yola çıkılarak nasıl açıklanabilir?

Cevap

Tersine lojistik maliyetleri; ürünlerin (hammadde, yarı mamul veya mamul mallar) ilk çıktığı nokta ile son kullanım veya tüketim noktası arasında herhangi bir yerde, herhangi bir nedenle geri dönmesi durumunda ürünlerin, servis hizmetlerinin ve bilgi akışı faaliyetlerine ilişkin maliyetlerin etkin ve verimli bir şekilde geriye doğru olmak üzere planlanması, uygulanması ve kontrol edilmesi sırasında ortaya çıkan taşıma, ayrıştırma, yenileme, tamir etme, depolama veya elden çıkarma faaliyetleri sonucu katlanılan fedakârlıkların parasal tutarların karşılığı olarak tanımlanabilir.


44. Soru

Tersine lojistik maliyetlerine etki eden birden fazla faktör bulunmaktadır. Bunlar nelerdir?

Cevap

• Tahmin edilenden daha çok zorluklarla karşılaşılması,
• Taşımanın birçok noktadan tek bir noktaya doğru yapılması,
• Kalite standardının olmaması,
• Hasarlı ve düzgün olmayan ambalajlama,
• Birbirinden farklı tutarsız fiyatlar,
• Elden çıkarma şeklinin belirsiz olması,
• Personel hataları,
• Beklenmeyen maliyetler,
• Karmaşık ve kötü stok yönetimi,
• Stratejik ortaklar arasındaki karmaşık ilişki,
• Ölçek ekonomisine ulaşmada yaşanan güçlükler,
• İşçilik saat ücretlerinin yüksekliği


45. Soru

Tersine lojistik faaliyetleri ve yasal zorunluluklar arasında ilişki nasıldır?

Cevap

Günümüzde işletmeler bazı durumlarda kendi isteklerinin dışında yasal bir zorunluluk olması nedeniyle tersine lojistik yapma durumunda kalmaktadır. Yasal bir zorunluluk olması durumunda işletmeler kendilerine herhangi bir nedenle geri dönen ürünleri kabul etmek ve dönüştürmek veya yok etmek zorundadırlar. Birçok ülkede tüketici haklarına ilişkin yasalar mevcuttur ve birçok tüketici bu yasal haklarına dayanarak ürünlerini iade edebilmektedir. Bu durumda işletmeler tersine lojistik yapmak zorunda kalmaktadır ki; bu durumda tersine lojistik faaliyetlerini işletmeler, iyi organize etmeyen ya da edemeyen işletmelere göre rekabet avantajı elde edebilmektedir. Tersine lojistiğin hukuki kaygılarla yapılmasının nedeni; herhangi bir yaptırıma maruz kalmamaktır.


46. Soru

Ağır sanayide tersine lojistik faaliyetlerinin avantajı nelerdir?

Cevap

Bu sektörde atıklar, malzeme veya enerji olarak kullanılmak üzere toplanır. Tersine lojistik sürecinde toplanan atık ve malzemeler yüksek dereceli fırınlarda yakılarak sanayi sektöründe enerji olarak kullanılır. Böylece çevreye zarar verecek atık ve malzemeler enerjiye dönüştürülmek suretiyle hem çevre kirletilmemiş olur, hem de gerek işletme gerekse de milli ekonomi açısından önemli kaynak tasarrufu sağlanmış olur. Bu sektörde tersine lojistik faaliyetlerle kaynak tasarrufu ile birlikte önemli finansal ve ekonomik kazanımlar da sağlamaktadır.


47. Soru

Planlanan geri kazanım seçeneklerine (yeniden imalat, geri dönüşüm, tamir vb.) bağlı olarak mamullerin kalitelerine ve izleyecekleri yola göre tasnif edilmesi işlemine ne ad verilir?

Cevap

Sınıflandırma


48. Soru

Otomotiv sektöründe tersine lojistik faaliyetleri hangi alanlarda işlevsel role sahiptirler?

Cevap

? Yaşam sürelerinin sonunda araçlardan çıkarılan parça ve malzemeler, ? Kullanılmış parçaların yeniden üretimi, ? Geriye dönen parçaların stok dengesinin sağlanmasıdır


49. Soru

Fonksiyonel dönüşler nelerdir? 

Cevap

- Paketleme araçlarının (palet, kutu, şişe, bidon vb.) yeniden kullanılabilir olması


50. Soru

Tersine lojistiğin sağladığı yararlar genel başlıklar halinde nelerdir?

Cevap

Tersine lojistik yapmanın başta çevresel katkıları olmak üzere aşağıda belirtildiği gibi ekonomik birçok yararından söz etmek mümkündür ? Enerji Tasarrufu ? Materyal Kazanımı ? İşgücü Kazanımı ? İstihdam Yaratma ? Katı Atıkların Azaltılması ? Satış Fiyatlarında Düşüş


51. Soru

Tersine lojistik nedir? Tanımlayınız.

Cevap

Tersine lojistik, ürünlerin herhangi bir nedenle, tedarik zincirinin herhangi bir noktasından, ilk çıktığı kaynağa dönmesi sırasında ortaya çıkan taşıma, ayrıştırma, yenileme, tamir etme, depolama veya elden çıkarma gibi faaliyetlerin bütünüdür.


52. Soru

Dergi sektöründeki geri dönüş oranı nedir?

Cevap

%50


53. Soru

Geri kazanılan kullanılmış mamuller yeniden sisteme dahil edilmesine ne ad verilir?

Cevap

Yeniden dağıtım


54. Soru

Tersine lojistik faaliyetlerin ana unsurları nelerdir?

Cevap

  1. Toplama
  2. Sınıflandırma
  3. Ayrıştırma
  4. Yeniden işleme
  5. Yeniden dağıtım


55. Soru

Hangi sektörlerde tersine lojistik faaliyetleri daha yoğun yapılmaktadır?

Cevap

• Ağır Sanayi Sektörü
• Tüketim Malı Sektörü
• İlaç Sektörü
• Basım ve Yayım Sektörü
• Bilgisayar ve Elektronik Sektörü
• Otomotiv Sektörü
• Meşrubat Sektörü
• Sağlık Sektörü


57. Soru

Yeniden işleme sürecinde neler yapılmaktadır?

Cevap

Tersine lojistik sistemlerini birbirinden ayıran en önemli farklılık bu aşamada meydana gelir. Mamulün yeniden işlenmesi; tamir etme, ürün yenileme, parça alma, yeniden imalat, geri dönüştürme gibi pek çok farklı geri kazanım seçeneği kullanılarak yapılabilir.


58. Soru

Tersine lojistik faaliyetlerinin hangi bölümle ilişkilendirileceğine nasıl karar verilir?

Cevap

Tersine lojistik maliyetlerinin nasıl ve hangi bölümlerle ilişkilendirileceği, bir muhasebe konusu olmakta ve genelde bu problemin çözümünde çağdaş maliyet yaklaşımlarından biri olan faaliyete dayalı maliyetleme yaklaşımına başvurulmaktadır. Daha açık bir ifadeyle, tersine lojistik faaliyetlerinden dolayı ortaya çıkan maliyetlerin kontrol ve yönetiminde değer zincir maliyet analizleri ve faaliyete dayalı maliyetleme kapsamında faaliyet analizi yaklaşımlarından yararlanmak olanaklıdır.


59. Soru

İleri yönlü lojistik hareketi neyi ifade etmektedir?

Cevap

Tedarik zinciri içinde ürün (hammadde ve malzeme, yarı mamul, mamul) ve hizmetler genelde tedarikçilerden aracı ve tüketicilere doğru hareket eder. Bu yönlü akış ileri doğru lojistik olarak ifade edilmektedir. İşletme sahip veya yöneticileri de tüm dikkatlerini genelde ileri doğru lojistik sırasında ortaya çıkan faaliyetler üzerinde yoğunlaştırarak, mümkün olan en kısa sürede ve en düşük maliyetle ürünü teslim etmek suretiyle müşteri memnuniyetini artırarak rekabet avantajı sağlamaya çalışırlar.


60. Soru

Tersine lojistik sürecinde taşıma maliyetleri neden yüksektir?

Cevap

? Tersine lojistik süreçte taşımaya konu ürün miktarının az olması, paketlemenin düzgün olmaması taşıma maliyetlerinin ileri lojistik sürecine göre daha yüksek olmasına yol açar. ? İleri lojistikte siparişler önceden bellidir ve siparişlere göre dağıtım planlaması yapılarak ürünler dağıtılır. Tersine lojistikte ise geri dönecek ürünlerin belli olmaması nedeniyle belli bir geri dönüş rotası planlaması yapmak her zaman mümkün olamamaktadır. Bu yüzden ters lojistikte taşıma maliyetleri ileri lojistiğe göre daha yüksektir. ? Ayrıca ters lojistikte araçların tam kapasite ile kullanılmasının mümkün olmaması taşıma maliyetlerini artıran diğer bir unsurdur.


61. Soru

Sağlık sektöründe lojistik maliyetler hangi noktalarda ortaya çıkmaktadır?

Cevap

? Malzeme ve gereçlerin yönetimine ilişkin giderler, hastalardan gelen net gelirin %15- 30’una karşılık gelmektedir. Hastane tedarik giderleri kendi başına toplam harcamaların % 25- 30’u arasında bir bölüme karşılık gelmektedir. ? Medikal ve cerrahi ürün tutarlarının %2-7’si tedarikçilere ücret olarak ödenmektedir. ? Hastane lojistik maliyetleri toplam maliyetlerin %35-40’ına karşılık gelmektedir. ? Hastane lojistik maliyetlerinde sağlanacak %5-15 tasarruf, kâr marjını %1-3 artırabilmektedir. ? Satın alımların internet üzerinden gerçekleştirilmesi yaklaşık %10 maliyet tasarrufu sağlamaktadır.


62. Soru

Otomotiv sektörü açısından tersine lojistik faaliyetleri üç önemli alanda işlevsel bir role sahiptir. Bunlar nelerdir?

Cevap

• Yaşam sürelerinin sonunda araçlardan çıkarılan parça ve malzemeler,
• Kullanılmış parçaların yeniden üretimi,
• Geriye dönen parçaların stok dengesinin sağlanmasıdır.


63. Soru

İşletmeler bazı tedbirler alarak tersine lojistik maliyetlerini düşürebilecekleri gibi, tersine lojistik aracılığı ile üretim maliyetlerini de düşürebilmektedir. Bu işlem nasıl yapılır? Başlıklar halinde sıralayınız.

Cevap

  • İşletme ve Müşterinin İhtiyaçlarının Doğru Belirlenmesi
  • Mevcut Satış Kanalında Tersine Lojistik Kanalının Kurulmas
  • İade Ürünlerin Sınıflandırılması
  • Perakendeci ve Üreticiler Arasındaki Sorunların Tanımlanması ve Çözümü
  • Tersine Lojistik Sürecinin Başarımının (Performansının) İzlenmesi


64. Soru

Tersine lojistik kavramı 1980’lerde nasıl tanımlanmıştır?

Cevap

1980’li yıllar boyunca tersine lojistik kavramı, birincil akışa karşıt olarak, müşteriden üreticiye doğru ürünün hareketi ile sınırlı olmuştur. Bir başka ifadeyle, tek yönlü bir yolda yanlış yönde gitmek olarak açıklanmıştır.


65. Soru

Tersine lojistik kavramını, 1998’de Stock nasıl tanımlamıştır?

Cevap

1998’de ise Stock, tersine lojistiğin sadece ürünün müşteriden, üreticiye doğru yönelmesi olmadığını, ürün dönüşleri, kaynak azaltımı, geri kazanım, malzeme ikamesi, malzemelerin yeniden kullanımı, atıkların yok edilmesi, tamiri ve yeniden üretimini de kapsayan geniş bir kavram olarak tanımlamıştır.


67. Soru

Ürünlerin dağıtıcıdan kaynaklı tersine lojistik sistemine girme nedenleri nelerdir?

Cevap

? Yanlış veya hasarlı teslimat yapılması ? Kullanım süresi geçmiş ürünler ? Stok fazlası/satılmamış ürünler ? Mevsimsel dalgalanmalar ? Stok ayarlamaları


68. Soru

Stok elde tutma maliyetleri tersine lojistikte nasıl değişkenlik gösterir?

Cevap

Tersine lojistik sürecinde stok elde tutma maliyetlerinin ileri lojistik stok elde tutma maliyetlerine göre daha düşük olduğu kabul edilir. Nedeni, stok bulundurma maliyetlerinin doğrudan stokların değerleri ile ilişkilendirilmesidir. Bu açıdan bakıldığında tersine lojistik sürecinde geri dönen ürünlerin piyasa değeri, yeni ürünlerin piyasa değerine göre çok düşüktür. Dolayısıyla tersine lojistik sürecinde ortaya çıkan stok bulundurma maliyeti, ileri lojistik sürecine göre daha düşüktür. Geri dönen ürünlerin piyasa değerlerinin yeni ürünlerin piyasa değerinden daha düşük olması nedeniyle bu malların çalınma olasılığı daha düşüktür. Bu da elde tutma maliyetlerini düşürmektedir. Elde tutma maliyetlerini düşüren bir diğer neden depolama ve sigorta maliyetleridir. Çünkü geri dönen malların depolama ve sigorta maliyetleri de yeni ürünlerin depolama ve sigorta maliyetlerine göre daha düşüktür.


69. Soru

Tersine lojistik sürecinin kapsamı nedir? Maddeler halinde açıklayınız.

Cevap

• Geri dönen ürünlerin taşınması
• Geri dönen ürünlerin ayrıştırılması (kalite sınıflandırması)
• Geri dönen ürünlerin depolanması
• Geri dönen ürünlerin tamiri
• Geri dönen ürünlerin yenileştirilmesi (şişelerin kullanımı)
• Geri dönen ürünlerin yeniden üretim sürecine verilmesi (telefon parçalarının yeniden kullanımı)
• Çevre kirliliğinin önlenmesi (eski ve bozuk ürünlerin toplanması)
• Yeni tasarımların yapılması
• Elden çıkarma faaliyetleri (ürünlerin yakılması, depolanması, toprağa gömülmesi gibi)


70. Soru

İşletmeler neden tersine lojistik faaliyetlerinde bulunur? Açıklayınız.

Cevap

• Ekonomik nedenler
• Yasal zorunluluklar
• Toplumsal baskı ve sorumluluklar


71. Soru

Üreticiden olan dönüşler nelerdir?

Cevap

- Ürünün ham madde fazlası olması
- Ürünün kalite kontrolde başarısız olması ya da kalite standartlarına uygun olmaması
- Üretim fazlası olması


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v