Lojistik Maliyetleri ve Raporlama 1 Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Lojistik yatırımlar ne demektir?

Lojistik yatırımlar, lojistik faaliyetlerin yerine getirilmesi amacıyla edinilen kısa vadeli (dönen) ve uzun vadeli (duran) varlıkları ifade etmek için kullanılan bir  kavramdır.

İşletmelerin normal faaliyet döngüsü kaç aydır?

İşletmelerin normal faaliyet döngülerinin genelde 12 ay olduğu kabul edilir.

Yatırımlar hangi gruplara ayrılır?

Yatırımları dört grupta ele almak mümkündür. Bunlar: 
• İkame (yeni proje) yatırımları,
• Genişletme yatırımları,
• Yenileştirme (modernleştirme) yatırımları,
• Stratejik yatırımlar

Duran varlık yatırımlarını işletmeler açısından çok önemli stratejik yatırımlar haline getiren faktörler nelerdir?

Duran varlık yatırımlarını işletmeler açısından çok önemli stratejik yatırımlar haline getiren faktörler şunlardır:

• Duran Varlık Yatırım Payı
• Esneklik
• Kâra Etkisi
• Zamanlama
• Finansman Sorunu
• Bütçe Üzerine Etkisi

Uzun vadeli lojistik yatırımlar nasıl sıralanır? 

Uzun vadeli lojistik yatırımları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
• Depo binası,
• Depolama alanları (arazi ve arsa),
• Kamyon, tır, uçak, helikopter, gemi, tren, boru hattı gibi her türlü taşıma aracı,
• Forklift, paketleme makinesi, yükleme ve boşaltma asansörü, vinç, yürüyen bant gibi her türlü araç, gereç, makine ve tesis,
• Bilgisayar, barkod araç-gereçleri, araç takip sistemi, vb.
• Bilişim sistemleri, ağ (web) sitesi, intranet (işletme içi iletişim için), extranet (tedarikçi ve müşteri ile iletişim için), elektronik veri değişim sistemleri, GPS (Küresel Konumlandırma Sistemi), otomatik tanımlama, veri tanımlama sistemleri vb.
• Patent, lisans, isim veya kullanım hakları.

Maddi Duran Varlıklar, Tekdüzen Hesap Planı’nda nasıl yer almaktadır?

Maddi Duran Varlıklar, Tekdüzen Hesap Planı’nda aşağıda belirtilen hesap numaraları ve isimleriyle yer almaktadır.
250- Arazi ve Arsalar
251- Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri
252- Binalar
253- Tesis, Makine ve Cihazlar
254- Taşıtlar
255- Demirbaşlar
256 -Diğer Maddi Duran Varlıklar
257- Birikmiş Amortismanlar (-)
258- Yapılmakta Olan Yatırımlar
259-Verilen Avanslar

Vergi Usul Kanunu’nun 269. maddesinde  gayrimenkuller başlığı altında maliyet bedeli ile değerlemeye tabi tutulacak varlıklar nasıl sayılmıştır? 

Vergi Usul Kanunu’nun 269. maddesinde ise gayrimenkuller başlığı altında maliyet bedeli ile değerlemeye tabi tutulacak varlıklar aşağıdaki gibi sayılmıştır;
• Gayrimenkullerin tamamlayıcı unsurları ve ayrıntıları
• Tesisat ve makineler,
• Gemiler ve diğer taşıtlar,
• Gayrimaddi haklar

Vergi Usul Kanunu’nun 314.maddesine göre hangi arazi ve arsalar amortisman işlemine tabi tutulur?

Vergi Usul Kanunu’nun 314.maddesine göre boş arazi ve arsalara amortisman ayrılmayacağı hükme bağlanmıştır. Ancak üzerinde meyvelik, dutluk, fidanlık, zeytinlik, bağ vb.tarım tesisleri ve inşa edilmiş olan her nevi yollar ve harklar bulunan arazi ve arsalar amortisman işlemine tabi tutulur. 

Tesis Makine ve Cihazlar hesabında izlenen varlıklar nelerdir?

Tesis Makine ve Cihazlar:  İşletmenin mamul veya hizmet üretim sürecinde kullandığı her türlü makine, tesis ve cihazlar ile bunların eklentileri “253 Tesis, Makine ve Cihazlar” hesabında muhasebeleştirilir. Lojistik işletmelerde kullanılan konveyör (yükü havadan veya yerden taşımaya yarayan ve kapalı devre çalışan alet, taşıyıcı), forklift (ağır yükleri çatalları aracılığıyla kaldırmak ve özellikle bir araca ya da rafa yüklemek için kullanılan bir çeşit iş makinesi),vinç, yükleme ve boşaltma asansörleri ile paketleme makinelerinin edinme maliyetleri bu hesapta izlenir. Bu hesapta izlenen varlıklar, maliyet bedeliyle değerlenir ve amortismana tabi tutulur.

Tekdüzen Hesap Planı’nda “258 Yapılmakta Olan Yatırımlar" hesabı nasıl hesaplanır?

Tekdüzen Hesap Planı’nda “258 Yapılmakta Olan Yatırımlar” hesabı, işletme tarafından yapılan, dışarıya yaptırılan veya satın alma süreci devam eden maddi duran varlıkların işletme tarafından kullanılabilir hale gelinceye kadar geçen sürede ortaya çıkan maliyetlerin geçici olarak izlendiği hesaptır.

Maddi olmayan duran varlıklar, THP’nda nasıl yer alır?

Maddi olmayan duran varlıklar, THP’nda aşağıda belirtilen hesap numaraları ve isimleri ile yer alır.
260- Haklar
261- Şerefiye
262- Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri
263- Araştırma ve Geliştirme Giderleri
264- Özel Maliyetler
267- Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar
268- Birikmiş Amortismanlar (-)
269-Verilen Avanslar

Şerefiye hesabı nasıl izlenir?

Bir işletmenin devir alınması sırasında katlanılan maliyet ile söz konusu işletmenin rayiç bedelle hesaplanan net varlıklarının değeri arasında ortaya çıkan olumlu fark “261 Şerefiye” hesabında izlenir. Bir lojistik işletmesi diğer bir taşıma veya lojistik işletmesini net varlık değerinden daha büyük bir tutarla satın alırsa, net defter değeri ile satın alma değeri arasındaki farkı Şerefiye hesabında izleyecektir. Şerefiye, Vergi Usul Kanunu’na göre kayıtlı değeri ile değerlemeye tabi tutulur ve amortisman işlemine tabidir.

İşletmede yeni ürün ve teknolojiler oluşturulması, mevcut olanların geliştirilmesi ve benzeri amaçlarla yapılan her türlü harcamalar hangi hesapta izlenmektedir?

İşletmede yeni ürün ve teknolojiler oluşturulması, mevcut olanların geliştirilmesi ve benzeri amaçlarla yapılan her türlü harcamalar, “263 Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabında izlenmektedir.

Maddi ve maddi olmayan duran varlık niteliğindeki lojistik yatırımlar işletmelerde ne kadar sürede kullanılır?

Maddi ve maddi olmayan duran varlık niteliğindeki lojistik yatırımlar işletmelerde bir yıldan daha uzun süre kullanılırlar.

Amortisman ayırmanın amacı nedir?

Amortisman ayırmanın amacı, lojistik yatırımların maliyet bedelini, o yatırımın ekonomik ömrü içinde dönem giderlerine veya hizmet maliyetlerine yansıtmaktır.

Amortisman ne demektir?

Genel olarak amortismanı,“işletmede kullanılan duran varlıkların kullanıldıkları sürece uğradıkları değer azalmalarının gider yazılması işlemi” olarak tanımlamak mümkündür. Bu anlamda uzun vadeli lojistik yatırımları ile dönemin hizmet üretim maliyeti arasında ilişki amortisman işlemleri ile kurulmaktadır.

Amortismanın konusunu neler oluşturur?

Amortisman kavramının tanımı Vergi Usul Kanunu’nda yapılmamakla birlikte Kanun’un 313’üncü maddesinde; işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranması, aşınması veya değerinde düşmeye maruz kalması muhtemel bulunan varlıkların, Kanun’da yer alan değerleme usullerine göre tespit edilen değerlerinin yok edilmesinin amortismanın konusunu oluşturduğu belirtilmiştir.
Amortismana Tabi Varlıklar:
• Gayrimenkuller,
• Vergi Usul Kanunu’nun 269. maddesi gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetler;
o Gayrimenkulleri tamamlayıcı unsurlar,
o Tesisat ve makineler,
o Gemi ve diğer taşıtlar,
o Gayri maddi haklar olarak sıralanmıştır.
• Alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmleridir

Vergi Usul Kanunu’na göre lojistik yatırımlara amortisman ayrılabilmesi için lojistik yatırım unsurlarının hangi şartlara sahip olması gerekmektedir?

Vergi Usul Kanunu’na göre lojistik yatırımlara amortisman ayrılabilmesi için lojistik yatırım unsurlarının aşağıdaki şartlara sahip olması gerekmektedir;
• İşletmenin aktife girmiş olması (envanterine kayıtlı olması),
• Yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunması,
• İşletmede bir yıldan fazla kullanılması,
• Amortisman konusu varlıklar arasında yer alması (değerinin belli bir tutarın üzerinde olması).
Yukarıda belirtilen özeliklere sahip lojistik yatırımlar için amortisman ayrılabilmektedir.

Normal Amortisman Yöntemi nedir?

Doğrusal (eşit tutarlı ) amortisman yöntemi de denilen, normal amortisman yöntemi varlığın yararlı ömrü boyunca eşit bir şekilde yıpranacağı ve değer kaybına uğrayacağı varsayımına dayanmaktadır. Bu durumda örneğin T10.000’ye satın alınan bir demirbaşın ekonomik ömrünün beş yıl olduğu varsayımından hareketle söz konusu demirbaşın maliyetinin her yıl 1/5’i ( 0,2’si veya % 20’si) kadar bir kısmı yani T2.000 amortisman gideri yazılacaktır.

İşletmelerin amortisman uygulamasında kullanacakları oranlar hangi kanunla ilan edilmiştir?

VUK’da 5024 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten sonra, önceki dönemlerde normal amortisman için % 20 olarak belirlenen üst sınır kaldırılmıştır. İşletmelerin amortisman uygulamasında kullanacakları oranlar, 28.04.2004 tarih, 25446 nolu Resmi Gazete’de yayınlanan 333 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ve 339 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile ilan edilmiştir. Bu oranlar belirlenirken varlıkların faydalı ömürleri esas alınmıştır.