Lojistikte Teknoloji Kullanımı Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Araç Takip Sistemleri

1. Soru

Lojistik Yönetimi Konseyi’nin tanımına göre lojistik nedir?

Cevap

Lojistik, müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere her türlü ürün, hizmet ve bilgi akışının, hammaddenin başlangıç noktasından, ürünün tüketildiği son noktaya kadar olan tedarik zinciri içindeki hareketinin, etkin ve verimli bir şekilde akış ve depolamasının sağlanması, kontrol altına alınması ve planlanması sürecidir.


2. Soru

Nakliye operasyonları nasıl gerçekleşmektedir? Modern lojistik çerçevesinde gerekli bilgiler nelerdir?

Cevap

Hammaddelerin ya da nihai ürün ve hizmetlerin bir yerden başka bir yere taşınması şeklinde gerçekleşen nakliye operasyonları, pek çok işletme için ana lojistik faaliyetidir. Nakliye operasyonlarındaki geleneksel yaklaşımda, taşınan malzemenin Sağlam olarak teslim edildi bilgisi yeterli iken, modern lojistik çerçevesinde, sadece teslimat bilgisi artık yeterli olmamaktadır. Müşteri açısından sevk edilen malzemelerin o anda nerede olduğu, ne zaman varış noktasına ulaşacağı gibi bilgiler önemli iken, taşıyıcı için de aracın ne kadar mesafe kat ettiği, anlık konumu ve durumu gibi bilgiler, hayati önem taşımaktadır.


3. Soru

Sefer nedir?

Cevap

Aracın bir başlangıç noktasından dolu ya da boş şekilde hareket ederek, bir ya da daha fazla noktada malzeme yükleyerek & boşaltarak ilerlemesi ve son noktada üzerindeki tüm malzemeleri boşaltarak taşıma işlemini gerçekleştirme sürecidir.


4. Soru

Bir işletme seferdeki araçları kaç farklı şekilde takip edebilmektedir?

Cevap

Bir işletme seferdeki araçlarını genel olarak 4 farklı şekilde takip edebilir: ? Mobil telefonlar ile yapılan kontrol aramaları ? Akıllı kutu & akıllı anahtar ile yapılan kontroller ? Mobil iletişim tabanlı takip sistemleri ? Küresel konumlandırma sistemi tabanlı takip sistemleri.


5. Soru

Kimlere takip operatörü denir?

Cevap

Kontrol aramaları ile araç takibi sırasında, merkezde bulunan bir takip operatörü, sürücü ile sürekli iletişim halinde bulunarak seferin genel gidişatını takip eder. Sorumluluğu altında bulunan araçların seferlerini izleyen ve merkezden gerekli yönlendirmeleri yapan kişilere takip operatörü denir.


6. Soru

Kontrol aramaları ile yapılan araç takibinde takip operatörün düşen sorumluluklar nelerdir?

Cevap

Operatörün, ? Sürücüyü iyi tanıması, ? İnsan psikolojisinden anlaması, ? Güzergâhtaki önemli noktaları iyi bir şekilde bilmesi, ? İnsanlar ile kolay bir şekilde iletişim kurması, ? Problemlere hızlı şekilde çözüm üretebilmesi çok önemlidir.


7. Soru

Kontrol aramaları ile yapılan araç takibinde sürücüye düşen görevler nelerdir?

Cevap

Sürücü her şeyden önce, doğru ve zamanında bilgi vermekle yükümlüdür. Seferin ve genel işleyişin aksamaması için, yükleme & boşaltma noktalarında giriş - çıkışlarda, kaza - arıza durumlarında, yol kapanması, trafik kazası gibi seyri engelleyici olaylarda ve yaşanan diğer olumsuz durumlarda, mutlaka takip operatörü aranarak bilgi verilmelidir.


8. Soru

Mobil telefonlar ile araç takibi yapmanın avantajları nelerdir?

Cevap

? Hızlı şekilde iletişim kurulabilir. ? Sorunlara hızlı ve detaylı şekilde müdahale edilebilir. ? Herhangi bir yazılım ve donanım yatırımı gerekmez, bir mobil telefon olması yeterlidir. ? Teknolojisi basittir. ? Kullanıcılara özel eğitim verilmesi gerekmez.


9. Soru

Mobil telefonlar ile araç takibi yapmanın dezavantajları nelerdir?

Cevap

? Sürücüye bağımlıdır, sürücünün doğru bilgi verdiği varsayımına dayanır. ? Sürücünün yükleme ve boşaltma yaptığı durumlarda iletişim sağlanamayabilir. ? Sürücünün mobil telefonunun kapalı olması durumunda iletişim sağlanamaz. ? Otomatik veri aktarımı yoktur, alınan bilgiler takip operatörleri tarafından işlenir, böylece operatöre bağlı problemler yaşanabilir.


10. Soru

Akıllı kutular ile araç takibinin bileşenleri nelerdir?

Cevap

? Akıllı kutular veya manyetik kontrol noktaları ? Bekçilerin okutma yaptıkları kalem benzeri cihazlar ? Tüm sistemi denetleyen merkezi birim.


11. Soru

Akıllı kutular ile araç takip sistemleri süreci nasıl işlemektedir?

Cevap

Cihazlar (akıllı kutu ya da manyetik nokta), kontrol noktaları yerine tesis giriş çıkışlarına monte edilir. Sürücülerin kendilerine verilen kalemler ile ilgili noktalarda okutma yapması sağlanarak hangi aracın, hangi saatte, hangi tesise giriş - çıkış yaptığı kayıt altına alınabilir. Farklı bir tür uygulamada ise, sürücülere verilen anahtarlar, kontrol noktası olarak kullanılabilir. Tesis giriş çıkışında bulunan bir görevli, elindeki kalem yardımıyla giriş çıkış yapan sürücülerin anahtarlarını okutur ve bu şekilde gerekli bilgiler sisteme kayıt edilir.


12. Soru

Akıllı kutular ile araç takip sistemlerinin avantajları nelerdir?

Cevap

? Kullanımı kolaydır, kalemi bir noktaya değdirmek ya da yaklaştırmak yeterlidir. ? Kutu ve manyetik noktalar, sabit yerlere monte edildiğinden, aracın yerini tam olarak belirlemek mümkündür. ? Dar alanda, sevkiyat noktalarının birbirine çok yakın olması durumunda, net sonuç verir.


13. Soru

Akıllı kutular ile araç takip sistemlerinin dezavantajları nelerdir?

Cevap

? Sistemler genelde kapıya yakın yerlerde olduğundan, hava şartları ve toz, çamur gibi dış etmenlerden etkilenebilir, hasar görebilir. ? Her bir nokta için bir kutu ya da manyetik nokta gerektirdiği için, bakımı zor ve maliyetlidir. ? Operatöre bağımlıdır, operatör sistemin kullanımını suistimal edebilir. ? Noktalar arası hareketlere ait bilgi vermez.


14. Soru

Mobil iletişim nedir? Nasıl çalışmaktadır?

Cevap

GSM - Global System for Mobile Communications, Mobil İletişim İçin Küresel Sistem - bir cep telefonu iletişim protokolüdür. Önceleri Avrupa Telekomünikasyon Standartlar Komitesinin Mobil İletişim Özel Grubu isimli alt kuruluşunun ismini taşıyan GSM, daha sonraları sistemin küresel bir çapa ulaşmasıyla yeni adıyla anılmaya başlandı. En yaygın olan cep telefonu standardı olarak 212 ülkede 2 milyardan fazla insan tarafından kullanılmaktadır. Mobil iletişimin iki temel bileşeni, herhangi bir noktaya bağlı olmayan mobil iletişim cihazı (örneğin cep telefonu) ve çeşitli noktalara sabitlenmiş baz istasyonlarıdır.


15. Soru

Mobil iletişimin araç takibinde kullanılması nasıl gerçekleştirilmektedir?

Cevap

Sistemin temelinde, cihazın o anda iletişim kurduğu en yakın baz istasyonlarına göre yer belirlenmesi yatar. Ana sistem, baz istasyon aracılığı ile bir sinyal yayınlar, mobil cihaz bu sinyale bir cevap verir ve baz istasyon bu sinyali ana sisteme iletir. Bu şekilde herhangi bir cihazın / aracın nerede olduğu yaklaşık olarak bulunabilir. Mobil iletişim tabanlı araç takip sistemleri de sürücünün ya da araca takılan bir SIM kartının yayınladığı sinyalleri kullanarak araç takibine imkân sağlar. Bu sistem, araç pozisyon bilgisini, GPS tabanlı sistemler kadar net şekilde veremez. Baz istasyonlarının kapsama alanı, birbirlerini kesebileceği için, noktasal konum yerine yaklaşık konum almak mümkündür. Mobil iletişim tabanlı araç takip sistemlerinde, servis sağlayıcı tarafından sağlanan bir sistem kullanılır. Bir işletme, servis sağlayıcı ile anlaşma sağladıktan sonra sistemi kullanmaya başlayabilir. Standart yetkilere sahip kullanıcılar harita üzerinde araçların bulundukları yerleri görüntüleyebilir.


16. Soru

Mobil iletişim ile araç takibinin avantajları nelerdir?

Cevap

? Sistemin kullanılabilmesi için herhangi bir cep telefonunun olması yeterlidir, ilave bir donanım maliyeti gerektirmez. ? Her türlü yazılım servis sağlayıcı tarafından sağlandığı için yazılım maliyeti yoktur. ? Anlık bilgi alınabileceği gibi, geçmişe dönük konum bilgileri de raporlanabilir. ? Kısa mesajlar ile hızlı şekilde iletişim sağlanabilir, koordinasyon kurulabilir. ? Veri aktarımı ile konum bilgileri hızlı bir şekilde sisteme entegre edilebilir.


17. Soru

Mobil iletişim ile araç takibinin dezavantajları nelerdir?

Cevap

? Mobil iletişim sisteminin hücresel yapıda olması nedeniyle, tam konum değil, yaklaşık bir konum belirlenebilir. ? Cep telefonunun kapalı olduğu durumlarda, konum bilgisi alınamaz. ? Hukuki düzenlemeler nedeniyle, hat sahiplerinin özel izinlerinin alınması gerekebilir.


18. Soru

GPS tabanlı araç takip sistemleri nasıl kullanılmaktadır?

Cevap

GPS, Global Positioning System, Küresel Konumlandırma Sistemi, uydu ile dünya üzerinde herhangi bir noktanın enlem ve boylam cinsinden koordinatlarının belirlenmesidir. İlk olarak askeri amaçlara hizmet etmesi için geliştirilmesine rağmen teknolojinin gelişmesi ve ucuzlaması ile ticari alanda da kullanılmaya başlanmıştır. GPS tabanlı araç takip sistemleri ile herhangi bir aracın dünya üzerindeki yeri, çok düşük bir sapma payı ile belirlenebilir. Bunun için araca bir cihaz takılması ve GPS sistemindeki uydular ile haberleşmesinin sağlanması yeterlidir.


19. Soru

Araç takip sistemlerinin kullanım alanları nelerdir?

Cevap

? Güvenlik: Hem taşıma hem de bireysel kullanım için tahsis edilen filo araçları, üzerlerindeki araç takip sistemi ile hırsızlık olaylarına karşı güvence altına alınabilir. Araçlara takılan araç takip sisteminden alınan veriler, güvenlik güçlerince, aracın yerini bulmada kullanılabilir. ? Filo Yönetimi: Filo yönetiminde, tüm sürücülerin yerlerinin gerçek zamanlı olarak bilinmesi, müşterilere daha etkin hizmet verilmesinde ve operasyonel kararların alınmasında büyük fayda sağlar. ? Rota Hazırlama: Araç takip sistemleri, harita özellikleri ile sefer rotalarının hızlı ve etkili şekilde hazırlanmasında, planlamacılara yardımcı olur. Şehir içinde kaza gibi sebeplerle yol kapanması durumunda, kapalı alanlar sistemde gidilemez bölge olarak işaretlenebilir ve sistemin yeni bir güzergâh oluşturması sağlanabilir. ? Ürün Takibi: Mücevher, para gibi kıymetli varlıkların ya da sigara, yiyecek-içecek gibi kolayca satılabilen ürünlerin çalınması durumunda, yani riskli ürün taşınmasında araç takip sistemleri ek bir güvenlik sağlar. ? Saha Servis Yönetimi: Yetkili servis birimleri, mobil tamir-bakım birimleri, taksiler gibi sürekli olarak sahada görev yapan unsurlara sahip işletmeler, araç takip sistemleri ile ekiplerini çok daha etkili şekilde yönetebilir. ? Saha Satışları-Yön Bulma: Mobil satış elemanları, gerçek zamanlı konum bilgilerine erişerek gitmek istedikleri noktalara hızlı şekilde hareket edebilirler. ? Dorse Takibi: Lojistik firmaları, operasyonel verim elde etmek için çekici ve dorseleri ayrı ayrı kullanabilir. Bir çekici, taşıdığı dorseyi, yükleme noktasında bırakarak, yükleme / boşaltma süresinin dolmasını beklemeden, diğer noktaya hareket edebilir. Bu gibi operasyonlarda, sahadaki tüm dorse ve çekicilerin takip edilmesinde, araç takip sistemleri büyük fayda sağlar. ? Uluslararası Nakliye: Birden fazla ülkeyi kapsayan rotalarda, ülkeler arasındaki farklı sistemler nedeniyle (telefon şirketlerinin farklı olması gibi) araç takip sistemleri, merkez ile bağlantı kurmada büyük kolaylık sağlar. Gelişmiş araç takip kitlerinin yardımıyla, ülkeden ülkeye farklılık gösteren mevzuatlara kolay şekilde uyum sağlanabilir.


20. Soru

Araç takip sistemini kimler kullanabilir?

Cevap

Araç takip sistemlerinin kullanım alanları çok geniştir. Sadece lojistik firmaları değil, yürütmüş olduğu operasyonunda kurye, tır, kamyon, ambulans gibi hareketli unsurlar bulunan tüm firmalar araç takip sistemlerini kullanabilir.


21. Soru

Araç takip sistemi kullanmanın getireceği avantajlar nelerdir?

Cevap

? Etkili ve Hızlı İletişim: Araç takip sistemi, merkez ve araç arasında kesintisiz ve kolay iletişim imkânı sunar. ? Sürekli ve Kapsamlı İzleme: Gelişmiş araç takip sistemleri, sadece aracın konum ve hız bilgisini iletmekle kalmaz, aynı şekilde, araçtan aldığı bilgileri de merkeze iletebilir. ? Zaman Çizelgelerinin Kontrolü: Sefer sırasında, aracın yükleme – boşaltma noktalarına giriş - çıkışlarının doğru şekilde takip edilebilmesi, operasyonel olarak önemli bir avantaj sağlar. Sefer planlamacıları, beklemeleri de göz önüne alarak sefer planlarını daha iyi bir şekilde oluşturabilir. ? Sigorta İçin Doğru Raporlama: Sefer sırasında, hız, konum, aracın durumu gibi bilgiler, anlık ve doğru şekilde alınabileceği için, herhangi bir sigorta işleminde, yanlış rapor hazırlanmasının önüne geçilir. ? Doğru Faturalama: Sefer sırasında aracın gerçekten gitmesi gereken rota üzerinde gidip gitmediği, verilen teslimat zamanlarına uygun hareket edip etmediği, sürücünün aracı gereğinden hızlı ve devirli şekilde kullanıp kullanmadığı gibi bilgiler, araç takip sistemi ile elde edileceğinden, nakliye maliyetleri, demoraj (bekleme) ve gecikme cezaları, doğru bir şekilde hesaplanabilir. ? Sürüş Standartları: Günümüzde hemen hemen tüm lojistik şirketleri, sürücülerin yolda güvenli araç kullanmaları için çeşitli kurallar koymakta ve yol güvenlik önlemleri almaktadır. Araç takip sistemleri ile sürücülerin tüm hareketleri gözlenebildiği için işletme standartlarına uygunluk kolay bir şekilde takip edilebilir.


22. Soru

Satış yöneticisi açısından araç takip sisteminin faydaları nelerdir?

Cevap

? Satış ekibinin etkin şekilde yönlendirilmesi. ? Teslimatların daha hızlı ve daha doğru şekilde gerçekleştirilmesi. ? Artan müşteri memnuniyeti.


23. Soru

Müşteri açısından araç takip sisteminin faydaları nelerdir?

Cevap

? Daha hızlı ve güvenilir servis. ? Varış zamanları konusunda doğru bilgilendirme. ? Araç sağlayıcının elde edeceği tasarruflara bağlı olarak daha düşük nakliye maliyeti.


24. Soru

Araç takip sistemlerinin seçiminde nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

? Seçilecek servis sağlayıcı ne zamandan beri araç takip hizmeti sunuyor? ? Firmanın referansları olumlu mu? Daha önceki projeleri başarılı mı? Müşterileri, firma ile çalışmaktan memnun mu? ? Seçilecek firma, bir başka araç takip sistemi firmasının bayisi ya da acentesi mi? Araç takip sistemi kitlerini kendisi mi üretiyor yoksa başka bir firmadan mı tedarik ediyor? ? Sistemin maliyet kalemleri nelerdir? ? Araç takip sistemi, tüm operasyon sahasını kapsıyor mu? Herhangi bir kör nokta var mı? Bu durum, özellikle uluslararası taşımacılıkta önemlidir. ? Araç üzerindeki takip kiti, konum bilgisini depolayabiliyor mu? Herhangi bir sebeple konum bilgisi aktarılmazsa, bu bilgi ne kadar süre ile cihazın üzerinde saklanabilir? ? Sistem yurt dışında da araç takibine imkân sağlıyor mu? Sağlıyorsa, aracın yurt dışında bulunmasından kaynaklanacak ilave bir maliyet oluşacak mı? ? Sistemin toplam sahip olma maliyeti nedir? Satın alma sırasında ödenecek tutara ek olarak başka bir maliyet ortaya çıkacak mı? Sistemin sabit ve işletim giderleri nedir? ? Sistemden beklentiler nedir? Anlık bir araç takibi mi isteniyor yoksa belirli periyotlarda rapor alınması yeterli mi? ? Servis sağlayıcı garanti kapsamında hangi hizmetleri sunuyor? Herhangi bir arıza durumunda hızlı bir şekilde müdahale edilebiliyor mu?


25. Soru

GPS nedir?

Cevap

GPS, uydular yardımıyla, herhangi bir cismin uydulara olan uzaklıklarını ölçerek, dünya üzerindeki yerini tespit eden bir sistemdir.


26. Soru

GPS sistemi ilk olarak ne zaman kullanılmaya başlanmıştır. Sivil kullanıma ne zaman açılmıştır?

Cevap

GPS, ilk olarak Amerikan Savunma Bakanlığı tarafından askeri faaliyetlerde kullanım amacıyla geliştirilmiştir. İlk planlanan kullanım alanları navigasyon, çıkartmalar, güdümlü füze ve roket sistemleridir. GPS projesi ilk uydunun 1978’de ateşlenmesiyle başlamıştır. 24 uyduluk ağ 1994’te tamamlanmıştır. Projenin devamlılığı ve geliştirilmesi ile ilgili bütçe ABD Savunma Bakanlığı’na aittir. Zaman içerisinde diğer ülkelerinde askeri amaçlarla bu sistemi kullanmasına izin verilmiştir. GPS sistemi, 1980’lerin başında sivil kullanıma açılmıştır. Sivil alanda ilk kullanımı, bilim adamlarının çabasıyla jeodezi alanında, yeryüzü ölçümlerinin yapılması, ülke sınırlarının belirlenmesi gibi konularda gerçekleşmiştir. İzleyen dönemde, teknoloji kullanım maliyetlerinin düşmesi ile birlikte, sivil alanda kullanımı da yaygınlaşmıştır.


27. Soru

GPS sisteminin bileşenleri nelerdir?

Cevap

? Uzay Bölümü ? Kontrol Bölümü ? Kullanıcı Bölümü


28. Soru

GPS siteminin uzay bölümü neleri içermektedir?

Cevap

Uzay Bölümü, 24 uydudan (18 aktif 6 yedek) oluşur ve sistemin merkezidir. Uyduların Yer yüzeyinden yüksekliği 20,200 km’dir. Bu kadar fazla yükseklikte bulunan uydular oldukça geniş bir görüş alanına sahiptirler ve dünya üzerindeki bir GPS alıcısının her zaman en az 4 adet uyduyu görebileceği şekilde yerleştirilmişlerdir. Uydular saatte 7.000 mil hızla hareket ederler ve 12 saatte, dünya çevresinde bir tur atarlar. Güneş enerjisi ile çalışırlar ve en az 10 yıl kullanılmak üzere tasarlanmışlardır. Ayrıca güneş enerjisi kesintilerine karşı yedek bataryaları ve yörünge düzeltmeleri için de küçük ateşleyici roketleri vardır.


29. Soru

GPS siteminin kontrol bölümü neleri içermektedir?

Cevap

Kontrol Bölümü, yeryüzündeki belirli istasyonlar, uydu yörüngelerini ve uydu saat düzeltmelerini hesaplar. Amerika’daki ana kontrol istasyonu düzeltilmiş bilgileri uydulara yükler. Dünya üzerinde, Hawai, Kwajalein, Colorado Spring, Ascension adaları ve Diego Garcia’da olmak üzere toplam 5 adet kontrol istasyonu bulunmaktadır.


30. Soru

GPS siteminin kullanıcı bölümü neleri içermektedir?

Cevap

Kullanıcı Bölümü, GPS uyduları tarafından gönderilen verileri alabilen GPS alıcıları ve bunların fonksiyonel parçalarından oluşmaktadır.


31. Soru

GPS alıcısı hangi bölümlerden oluşmaktadır?

Cevap

Bir GPS alıcısı; ? Algılayıcı (sensor), ? Kontrol ünitesi, ? Alıcı anteni ? Güç kaynağından oluşur.


32. Soru

GPS tabanlı araç takip sistemi hangi bileşenlerden oluşur?

Cevap

GPS tabanlı bir araç takip sistemi: ? Araçlar monte edilen birer GPS alıcısı (kit), ? Merkezi sistem ile iletişimi sağlayan bir verici ? Sayısal harita, ? Sayısal haritayı ve kitlerden gelen sinyalleri işleyen bir yazılımdan oluşur.


33. Soru

GPS tabanlı araç takip sistemlerini özellikleri nelerdir?

Cevap

? Gerçek zamanlı araç izleme: Uydu aracılığıyla alınan veriler ile aracın herhangi bir zamanda nerede olduğu belirlenebilir. ? Rota oluşturma: Sistemin kullandığı sayısal harita üzerinde aracın rotası kolaylıkla çizilebilir. Gelişmiş hesaplama yöntemleri ile, başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki en kısa rota sistem tarafından otomatik olarak çizilebilir. ? Rota takibi: Sefer çıkacak bir aracın rotası, sayısal harita üzerinde işaretlenerek sistemin bu rota haricinde sinyal alması, yani aracın rotasının dışına çıkması durumunda uyarı vermesi sağlanabilir. ? Yön ve hız takibi: Sisteme gelen konum bilgileri, sürekli olarak önceki bilgiler ile karşılaştırılarak, çeşitli hesaplama yöntemleri ile aracın hangi yöne gittiği ve hızı belirlenebilir. ? Mesajlaşma: Araç takip kitleri, çeşitli iletişim yöntemleri ile, merkez ve araç arasında mesaj iletimini sağlayabilir. ? Nokta giriş çıkış takibi: Sayısal harita üzerinde, belirli noktalar tanımlanarak, aracın bu noktalara yaklaşması ya da bu noktaya giriş yapması durumunda uyarı verilmesi sağlanabilir. Ancak bu işlem için mutlaka en az bir defa, noktaların koordinatlarının belirlenmesi ve sisteme tanıtılması gerekir.


34. Soru

Araç kontrol sistemleri, GPS tabanlı araç takip sistemlerinin özelliklerine ek olarak hangi faydaları sağlamaktadır?

Cevap

? Araç kontrolü: Aracın elektronik sistemine bağlanan kontrol cihazı ile, aracın motoru çalıştırılabilir ya da durdurulabilir, kapıları kilitlenebilir, far, sinyal gibi çeşitli bölümleri çalıştırılabilir. ? Motor kontrolü: Araç kontrol sistemi, aracın herhangi bir anda viteste mi yoksa rölantide mi olduğunu algılayabilir. Bu şekilde, uzun süreli beklemelerde motoru kapatmak yerine rölantide bekleten sürücüler tespit edilir, gerekli ikaz ya da eğitimler ile fazla yakıt tüketiminin önüne geçilebilir. ? Sürücü ve sürüş kontrolü: Araç kontrol sistemi, sürücünün aracı yüksek ya da düşük devirde kullanıp kullanmadığını, ani hızlanma ve yavaşlamaları algılayabilir. Bu durumda da eğitim ya da uyarılar ile sürücülerin aracı daha ekonomik ve güvenli şekilde kullanmaları sağlanabilir. ? Araç durumunu algılayabilme: Günümüzde elektronik devreler yardımı ile aracın çeşitli sistemlerinde ortaya çıkan arızalar ışıklı göstergeler ile sürücüye bildirilmektedir. Araç kontrol sistemi, bu bilgileri anında merkeze ileterek, arızalara çok daha hızlı ve doğru şekilde müdahale edilmesini sağlayabilir. ? Gelişmiş güvenlik önlemleri: Araç kontrol sistemi, parmak izi tanıma ya da şifre kontrolü ile, kontak anahtarının ötesinde güvenlik önlemi sağlar. Kontak anahtarı çalınsa bile, ikinci bir güvenlik önlemi ile aracın çalınmasının önüne geçilebilir.


35. Soru

Lojistik faaliyetler kapsamında "sefer" kavramı nasıl tanımlanır?

Cevap

Sefer: Aracın bir başlangıç noktasından dolu ya da boş şekilde hareket ederek, bir ya da daha fazla noktada malzeme yükleyerek & boşaltarak ilerlemesi ve son noktada üzerindeki tüm malzemeleri boşaltarak taşıma işlemini gerçekleştirme sürecidir.


36. Soru

Müşteri açısından sevk edilen malzemelerle ilgili olarak sağlanması gereken başlıca bilgiler nelerdir?

Cevap

Müşteri açısından sevk edilen malzemelerin o anda nerede olduğu, ne zaman varış noktasına ulaşacağı gibi bilgiler önemli iken, taşıyıcı için de aracın ne kadar mesafe kat ettiği, anlık konumu ve durumu gibi bilgiler, hayati önem taşımaktadır.


37. Soru

Bir işletme seferdeki araçlarını hangi yöntemlerle takip edebilir? 

Cevap

Bir işletme seferdeki araçlarını genel olarak 4 farklı şekilde takip edebilir:

  • Mobil telefonlar ile yapılan kontrol aramaları
  • Akıllı kutu & akıllı anahtar ile yapılan kontroller
  • Mobil iletişim - GSM - tabanlı takip sistemleri
  • Küresel konumlandırma sistemi - GPS - tabanlı takip sistemleri

38. Soru

Kontrol aramaları ile yapılan araç takibinde hangi tür bilgiler paylaşılır?

Cevap

Kontrol aramaları ile yapılan araç takibinde, takip operatörü, düzenli aralıklar ile sürücüleri arayarak konum bilgilerini alır, varsa rota değişikliği, yol durum bilgisi gibi önemli bilgileri sürücüye iletir. Sürücü de, kaza, arıza, sevkiyat alanında yaşanan problemler gibi durumlarda, takip operatörünü aramak suretiyle bilgi verebilir. Bu şekilde yapılan araç takibi, işletmeler tarafından en sık kullanılan yöntemdir.


39. Soru

Kontrol aramaları ile yapılan araç takibinde, takip operatörünün sahip olması gereken özellikler nelerdir?

Cevap

Kontrol aramaları ile yapılan araç takibinde, takip operatörüne büyük görev düşer. Operatörün,

  • Sürücüyü iyi tanıması,
  • İnsan psikolojisinden anlaması,
  • Güzergâhtaki önemli noktaları iyi bir şekilde bilmesi,
  • İnsanlar ile kolay bir şekilde iletişim kurması,
  • Problemlere hızlı şekilde çözüm üretebilmesi çok önemlidir.

Yukarıdaki özelliklere sahip, kendisini yetiştirmiş bir operatör, büyük bir filoyu sorunsuz bir şekilde yönlendirebilir.


40. Soru

Mobil telefonlar ile araç takibi yapmanın avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Cevap

Mobil telefonlar ile araç takibi yapmanın avantajları aşağıdaki şekilde listelenebilir:

  • Hızlı şekilde iletişim kurulabilir.
  • Sorunlara hızlı ve detaylı şekilde müdahale edilebilir.
  • Herhangi bir yazılım ve donanım yatırımı gerekmez, bir mobil telefon olması yeterlidir.
  • Teknolojisi basittir.
  • Kullanıcılara özel eğitim verilmesi gerekmez.

Dezavantajları:

  • Sürücüye bağımlıdır, sürücünün doğru bilgi verdiği varsayımına dayanır.
  • Sürücünün yükleme ve boşaltma yaptığı durumlarda iletişim sağlanamayabilir.
  • Sürücünün mobil telefonunun kapalı olması durumunda iletişim sağlanamaz.
  • Otomatik veri aktarımı yoktur, alınan bilgiler takip operatörleri tarafından işlenir, böylece operatöre bağlı problemler yaşanabilir.

41. Soru

Akıllı kutular ile araç takibi sisteminin bileşenleri nelerdir?

Cevap

Akıllı kutular ile araç takibi, genellikle bekçi kontrol sistemleri adı verilen sistemlerin bir benzeridir. Bekçi kontrol sistemlerinde amaç bekçilerin sorumlu oldukları alanda düzenli olarak devriye attıklarını garanti altına almaktır. Sistemin üç temel bileşeni vardır:

  • Akıllı kutular veya manyetik kontrol noktaları
  • Bekçilerin okutma yaptıkları kalem benzeri cihazlar
  • Tüm sistemi denetleyen merkezi birim

42. Soru

Akıllı kutular ile araç takip sistemleri nasıl çalışır? 

Cevap

Akıllı kutular ile araç takip sistemleri de bekçi kontrol sistemleri gibi çalışır. Cihazlar (akıllı kutu ya da manyetik nokta), kontrol noktaları yerine tesis giriş çıkışlarına monte edilir. Sürücülerin kendilerine verilen kalemler ile ilgili noktalarda okutma yapması sağlanarak hangi aracın, hangi saatte, hangi tesise giriş - çıkış yaptığı kayıt altına alınabilir. Farklı bir tür uygulamada ise, sürücülere verilen anahtarlar, kontrol noktası olarak kullanılabilir. Tesis giriş çı- kışında bulunan bir görevli, elindeki kalem yardımıyla giriş çıkış yapan sürücülerin anahtarlarını okutur ve bu şekilde gerekli bilgiler sisteme kayıt edilir.


43. Soru

Mobil İletişim Nedir? Bileşenleri nelerdir? 

Cevap

Mobil İletişim Nedir? GSM - Global System for Mobile Communications, Mobil ‹letişim ‹çin Küresel Sistem - bir cep telefonu iletişim protokolüdür. Önceleri Avrupa Telekomünikasyon Standartlar Komitesinin Mobil İletişim Özel Grubu isimli alt kuruluşunun ismini taşıyan GSM, daha sonraları sistemin küresel bir çapa ulaşmasıyla yeni adıyla anılmaya başlandı. En yaygın olan cep telefonu standardı olarak 212 ülkede 2 milyardan fazla insan tarafından kullanılmaktadır. Mobil iletişimin iki temel bileşeni, herhangi bir noktaya bağlı olmayan mobil iletişim cihazı (örneğin cep telefonu) ve çeşitli noktalara sabitlenmiş baz istasyonlarıdır.


44. Soru

Mobil iletişime dayalı araç takip sistemlerinin kaç türü vardır ve bunlar nelerdir? 

Cevap

Mobil iletişime dayalı araç takip sistemlerinin iki türü vardır. Bunları aktif ve pasif olarak ikiye ayırmak mümkündür. Aktif takip sistemlerinde, kullanıcılar, son konum bilgisi almak istedikleri aracın yerini kısa mesaj göndererek sorgulayabilir. Böylece konum bilgisine anlık olarak erişmek mümkün olur. Pasif takip sistemlerinde ise, sorgulama yoktur, sistemin belirli aralıklarla aldığı konum bilgileri, kullanıcılara iletilir.


45. Soru

Mobil iletişim tabanlı araç takip sistemlerinin avantajları ve dezavantajları nelerdir? 

Cevap

Mobil iletişim tabanlı araç takip sistemleri, günlük hayatta sıklıkla kullandığımız cep telefonu hatları üzerinden araç takibini mümkün kılar.

Avantajları:

  • Sistemin kullanılabilmesi için herhangi bir cep telefonunun olması yeterlidir, ilave bir donanım maliyeti gerektirmez.
  • Her türlü yazılım servis sağlayıcı tarafından sağlandığı için yazılım maliyeti yoktur.
  • Anlık bilgi alınabileceği gibi, geçmişe dönük konum bilgileri de raporlanabilir.
  • Kısa mesajlar ile hızlı şekilde iletişim sağlanabilir, koordinasyon kurulabilir.
  • Veri aktarımı ile konum bilgileri hızlı bir şekilde sisteme entegre edilebilir.

Dezavantajları:

  • Mobil iletişim sisteminin hücresel yapıda olması nedeniyle, tam konum değil, yaklaşık bir konum belirlenebilir.
  • Cep telefonunun kapalı olduğu durumlarda, konum bilgisi alınamaz.
  • Hukuki düzenlemeler nedeniyle, hat sahiplerinin özel izinlerinin alınması gerekebilir.

46. Soru

GPS nedir? Ne amaçla kullanılır? 

Cevap

GPS, Global Positioning System, Küresel Konumlandırma Sistemi, uydu ile dünya üzerinde herhangi bir noktanın enlem ve boylam cinsinden koordinatlarının belirlenmesidir. ‹lk olarak askeri amaçlara hizmet etmesi için geliştirilmesine rağmen teknolojinin gelişmesi ve ucuzlaması ile ticari alanda da kullanılmaya başlanmıştır. GPS tabanlı araç takip sistemleri ile herhangi bir aracın dünya üzerindeki yeri, çok düşük bir sapma payı ile belirlenebilir. Bunun için araca bir cihaz takılması ve GPS sistemindeki uydular ile haberleşmesinin sağlanması yeterlidir.


47. Soru

Araç takip sistemlerinin kullanım alanları nelerdir?

Cevap

İşletmeler, faaliyet alanlarına göre, araç takip sistemlerini çok farklı şekilde kullanabilir.

  • Güvenlik
  • Filo Yönetimi
  • Rota Hazırlama
  • Ürün Takibi
  • Saha Servis Yönetimi
  • Saha Satışları - Yön Bulma
  • Dorse Takibi
  • Uluslar Arası Nakliye

48. Soru

Çekici hangi tür araçları tanımlamak için kullanılır? 

Cevap

Çekici, karayolu taşımacılığında kullanılan ve arkasına bağlanan yükü çeken araçtır, kısa şaseli araçlardır. Kamyonlarda kasa, kamyonun şasesi üzerine monte edilirken, çekicilerde şaseye monte edilmiş herhangi bir yük taşıma aracı yoktur.


49. Soru

Araç takip sistemlerinin işletmelere faydalı olduğu alanlar nelerdir?

Cevap

Dikkatli, profesyonel bir şekilde seçilmiş ve kurulmuş bir araç takip sisteminin kullanımı ile elde edilecek faydalardan bazıları aşağıdaki gibi özetlenebilir. Bu maddeler genel konular olup, işletmelere ve kullanıma göre çok farklı faydalar sağlamakta mümkündür.

  • Etkili ve Hızlı İletişim:
  • Sürekli ve Kapsamlı İzleme:
  • Zaman Çizelgelerinin Kontrolü :
  • Sigorta İçin Doğru Raporlama:
  • Doğru Faturalama:
  • Sürüş Standartları:

Araç takip sistemleri ile sürücülerin tüm hareketleri gözlenebildiği için işletme standartlarına uygunluk kolay bir şekilde takip edilebilir.


50. Soru

Araç takip sistemlerinin araç sahibine ne gibi faydaları vardır?

Cevap

Araç Sahibi

  • Aracın çalınması engellenir, hırsızlara karşı caydırıcı özellik taşır.
  • Aracın rota dışı yerlere gitmesi gibi yetki harici kullanımını engeller.
  • Sefer sonunda gerçek kilometre ve süre bilgisi sağlayarak hem faturalandırmada hem de diğer kanuni işlemlerde araç sahibine fayda sağlar.

51. Soru

GPS - Küresel Konumlandırma Sisteminin tarihte gelişimi hakkında bilgi veriniz. 

Cevap

GPS - Küresel Konumlandırma Sistemi, ilk olarak Amerikan Savunma Bakanlığı tarafından askeri faaliyetlerde kullanım amacıyla geliştirilmiştir. İlk planlanan kullanım alanları navigasyon, çıkartmalar, güdümlü füze ve roket sistemleridir.

GPS projesi ilk uydunun 1978’de ateşlenmesiyle başlamıştır. 24 uyduluk ağ 1994’tetamamlanmıştır. Projenin devamlılığı ve geliştirilmesi ile ilgili bütçe ABD Savunma Bakanlığı’na aittir. Zaman içerisinde diğer ülkelerinde askeri amaçlarla bu sistemi kullanmasına izin verilmiştir.

GPS sistemi, 1980’lerin başında sivil kullanıma açılmıştır. Sivil alanda ilk kullanımı, bilim adamlarının çabasıyla jeodezi alanında, yeryüzü ölçümlerinin yapılması, ülke sınırlarının belirlenmesi gibi konularda gerçekleşmiştir.  İzleyen dönemde, teknoloji kullanım maliyetlerinin düşmesi ile birlikte, sivil alanda kullanımı da yaygınlaşmıştır.


52. Soru

GPS sisteminin kontrol bölümünün fonksiyonu nedir? Nasıl çalışır?

Cevap

Kontrol Bölümü, yeryüzündeki belirli istasyonlar, uydu yörüngelerini ve uydu saat düzeltmelerini hesaplar. Amerika’daki ana kontrol istasyonu düzeltilmiş bilgileri uydulara yükler. Dünya üzerinde, Hawai, Kwajalein, Colorado Spring, Ascension adaları ve Diego Garcia’da olmak üzere toplam 5 adet kontrol istasyonu bulunmaktadır.


53. Soru

GPS tabanlı bir araç takip sisteminin bileşenleri nelerdir?

Cevap

GPS tabanlı bir araç takip sistemi

  • Araçlar monte edilen birer GPS alıcısı (kit),
  • Merkezi sistem ile iletifşimi sağlayan bir verici
  • Sayısal harita,
  • Sayısal haritayı ve kitlerden gelen sinyalleri işleyen bir yazılımdan oluşur.

54. Soru

GPS Tabanlı Araç Takip Sistemleri hangi alanlarda faydalar getirmektedir?

Cevap

GPS Tabanlı Araç Takip Sistemleri, teknolojik olarak ele alındığında, uydu sistemi,

alıcıları ve karmaşık merkezi kontrol yazılımları ile en gelişmiş araç takip yönetimidir.

Buna rağmen her geçen gün daha da fazla gelişme kaydetmektedir. Bu sistemler,

ufak ayrıntılarda farklılaşmakla birlikte, genel hatlarıyla kullanıcılara benzer

özellikler sunar.

Gerçek zamanlı araç izleme: Uydu aracılığıyla alınan veriler ile aracın

herhangi bir zamanda nerede olduğu belirlenebilir.

Rota oluşturma: Sistemin kullandığı sayısal harita üzerinde aracın rotası

kolaylıkla çizilebilir. Gelişmiş hesaplama yöntemleri ile, başlangıç ve bitiş

noktaları arasındaki en kısa rota sistem tarafından otomatik olarak çizilebilir.

Rota takibi : Sefer çıkacak bir aracın rotası, sayısal harita üzerinde işaretlenerek

sistemin bu rota haricinde sinyal alması, yani aracın rotasının dışına

çıkması durumunda uyarı vermesi sağlabilir.

Yön ve hız takibi : Sisteme gelen konum bilgileri, sürekli olarak önceki bilgiler

ile karşılaştırılarak, çeşitli hesaplama yöntemleri ile aracın hangi yöne

gittiği ve hızı belirlenebilir.

Mesajlaşma : Araç takip kitleri, çeşitli iletişim yöntemleri ile, merkez ve

araç arasında mesaj iletimini sağlayabilir.

Nokta giriş çıkış takibi : Sayısal harita üzerinde, belirli noktalar (yükleme

boşaltma yapılacak yerler) tanımlanarak, aracın bu noktalara yaklaşması ya

da bu noktaya giriş yapması durumunda uyarı verilmesi sağlanabilir. Ancak

bu işlem için mutlaka en az bir defa, noktaların koordinatlarının belirlenmesi

ve sisteme tanıtılması gerekir.

Ölçme ve raporlama : Sistemden gelen verilerin kullanılması ile aracın

toplam kat ettiği kilometre, çalışma süresi, durma süresi gibi pek çok farklı

ölçüm yapılabilir. Yine sistemin veri kaydetme özelliği sayesinde, geçmişe

dönük olarak raporlamalar alınabilir.


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v