Lojistikte Teknoloji Kullanımı Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Genel Lojistik Yazılımları

1. Soru

İnterpolasyon nedir?

Cevap

İnterpolasyon elde var olan (bilinen) değerlerden yola çıkarak, bilinmeyen bir değeri bulmaya/tahmin etmeye yarayan yöntemlerin tümüne verilen genel isimdir. En basit tanımı ile var olan sayısal değerleri kullanarak, boş noktalardaki değerlerin tahmin edilmesi olarak açıklanmaktadır. Türkçe’de bazen kolaylık olsun diye interpolasyon sözcüğü yerine yalnızca tahmin de kullanılmaktadır.


2. Soru

Taşıma operasyonlarında, operasyonel verimliliği arttırmak için neler yapılır?

Cevap

Taşıma operasyonlarında, operasyonel verimliliği, dolayısıyla karlılığı arttırmak amacıyla, bir seferde mümkün olan en fazla miktarda malzemenin taşınması, araçları n maksimum kapasiteleri oranında yüklenmesi hedeflenir. Böylece birim nakliye maliyetleri düşer.


3. Soru

Temel lojistik faaliyetlerdeki tüm süreçleri entegre eden yazılımların sağladığı avantajlar nelerdir?

Cevap

Temel lojistik faaliyetlerdeki tüm süreçleri entegre eden yazılımlar taşıma, yükleme ve depolama gibi süreçlerde toplam maliyetin azaltılmasına, yönetim seviyesinde daha sağlıklı ve güvenilir kararlar alınmasına, optimizasyon yazılımları işin daha doğru şekilde yapılmasına, destekleyici yazılımlar ve sistemler de günlük işlerin daha hızlı yapılmasına olanak sağladılar.


4. Soru

Taşınacak yükün araca yüklenmesi sırasında neler dikkate alınır?

Cevap

Taşınacak yükün araca yüklenmesi sırasında, aracın tonaj ve hacim kısıtları dikkate alınmaktadır. Teknik özellikler ve yasal kısıtlamalar nedeni ile her bir aracın taşıyacağı en fazla tonaj miktarı belirlidir. Yine kasanın ölçülerine bağlı olarak aracın yüklenebilir hacmi bellidir. Yükün özelliklerine göre, aracın nasıl yükleneceği farklılıklar gösterir. Örneğin kum ya da sac rulo taşınacak bir işte, taşınacak yükün çok ağır olması nedeni ile sadece tonaj kısıtı dikkate alınır ve kolay bir şekilde aracın nasıl yüklenmesi gerektiği hesaplanabilir. Yükün daha ufak boyutlarda parçalardan, kolilerden, paletlerden ya da kasalardan oluşması durumunda, hangi yükün araç içerisinde nereye yerleştirileceği, üstüne ya da yanına başka bir yükün koyulup koyulamayacağı, yükün ağırlık merkezinin nerede olacağı, yükleme ya da indirme sırası gibi konular önem kazanır. Bu konulara dikkat edilmezse yükün zarar görmesi, yükün bir kısmının araca yüklenememesi, aracın yan yatması gibi pek çok istenmeyen durumla karşılaşılabilir. Bu nedenle aracı planlayan kişi, yükleme yapan operatörleri ve sürücüyü yönlendirmeli ve aracın yüklemesini planlamalıdır.


5. Soru

Sayısal haritaların kullanım alanları hakkında bilgi veriniz?

Cevap

Sayısal haritalar, kapsamlı haritacılık uygulamalarından, genel amaçlı harita görüntüleme yazılımlarına kadar pek çok farklı alanda kullanılabilir. Sayısal harita yazılımı, uygun formata sahip tüm harita verilerini işleyen, görüntüleyen ve üzerinde çeşitli hesaplamaların, büyütme-küçültme gibi işlemlerin yapılmasına imkan sağlayan yazılımlardır. Bu yazılımlardan bilimsel, akademik, askeri, ticari alanlarda faydalanmak mümkündür.


6. Soru

Vektör haritayı açıklayınız?

Cevap

Vektör harita, haritada yer alan detayların nokta, çizgi ve alan detayı olarak tanımlandığı; nokta detayların koordinat verileriyle, çizgi detayların noktalar dizisi ile alan detayların ise kapanan çizgiler ile temsil edildiği bilgisayar dosyalarıdır. Bu haritalarla, ya raster haritalar üzerinden sayısallaştırma ile ya da doğrudan araziden ölçme ile hazırlanır.


7. Soru

Filo Yönetim Sisteminin kullanım yerlerine örnek veriniz?

Cevap

Filo yönetim sistemlerinin kullanımını, sadece lojistik operasyonlar ile sınırlandırmak doğru olmaz. Yerel yönetimler belediye otobüsü gibi toplu taşıma araçlarını, itfaiye, kolluk kuvvetleri gibi kamu kurumları kullandıkları araçları, özel şirketler satış temsilcilerinin ya da personelin kullandığı araçları, servis ya da araç kiralama hizmeti veren şirketler, tüm araç parklarını kontrol altında tutabilmek için bir filo yönetim sistemine ihtiyaç duyar.


8. Soru

Rotalama yazılımlarını açıklayınız?

Cevap

Rotalama yazılımları, gidilmesi gereken noktalar arasındaki en kısa yolu hesaplayarak kullanıcılara rota planlayan yazılımlardır. Sayısal harita yazılımlarına benzer şekilde, rotalama yazılımları da arka planda bir sayısal haritaya ihtiyaç duyarlar. Rotaların hesaplanması sırasında, aynı araç yükleme yazılımlarında olduğu gibi karmaşık matematiksel modeller kullanırlar. Rotalama yazılımları, aracın uğraması gereken noktalar, bu noktaların harita üzerindeki konumları ve birbirlerine olan uzaklıkları, girilmesi yasak olan yollar, yollarda giriş - çıkışın yasaklı olduğu saatler gibi pek çok kriteri aynı anda dikkate alabilirler.


9. Soru

Rotalama yazılımları kullanılarak neler sağlanabilir?

Cevap

Rotalama yazılımları kullanılarak: ? Yasaklar ve kullanılmayan yollar dikkate alınarak daha doğru rotalama yapılabilir. ? Kullanılması gereken araç ve personel sayısı doğru şekilde hesaplanabilir ve maliyetlerde düşüş sağlanabilir. ? Aynı rotayı tamamlamak için daha az kilometre kat edilerek yakıt giderleri azaltılabilir. ? Harita üzerinde farklı rota alternatifleri hızlı şekilde test edilebilir ve değişiklik yapılabilir. Örneğin; yol üzerinde bir kaza olduğu ve yolun kapandığı haberi alındığında, hızlı şekilde alternatif bir rota çizilerek beklemelerin önüne geçilebilir. ? Aracın uğraması gereken noktaların açma - kapama zamanları, yükleme -boşaltma saatleri, mal kabul saatleri gibi kriterler dikkate alınarak seferin en kısa sürede tamamlanması sağlanabilir.


10. Soru

Filo Yönetim Sistemi nedir?

Cevap

Filo Yönetim Sistemi, işletmelerdeki araçlara ait tüm bilgilerin kayıt altına alınarak doğru, düzenli ve güncel olarak takip edilebilmesini sağlayan bir yazılımıdır. Filo Yönetim Sistemi, kendisine ait araçları kullanarak lojistik hizmetler veren firmalar için son derece önemli bir sistemdir. Filo Yönetim Sistemi en genel hali ile araçlara ait, ruhsat bilgilerinden, günlük operasyonel hareketlere, bakım kayıtlarından sigorta bilgilerine kadar tüm bilgilerin bilgisayar ortamında kayıt edildiği; bu kayıtlardan filoyu etkin şekilde yönetmek için gerekli analizlerin yapıldığı ve raporların alındığı sistemlerdir.


11. Soru

Filo yönetim sisteminin kullanım amaçlarını sıralayınız?

Cevap

Filo yönetim sisteminin kullanım amacı şu şekilde listelenebilir: ? Tüm filodaki araçların teknik özelliklerini ve ruhsat bilgilerini kayıt altına almak. ? Filodaki sürücülerin özlük ve ehliyet bilgilerini kayıt altına almak, harcırah ve ödemelerini takip etmek. ? En büyük işletme maliyeti olan yakıt tüketimlerini kontrol altına alarak işletmenin yakıt maliyetini düşürmek. ? Araçların kaza ve arıza kayıtlarını tutmak, sigorta işlemleri için gerekli bilgileri sağlamak. ? Periyodik araç bakımlarının düzenli yapılmasını sağlayarak araçların çalışır halde kalmasını sağlamak, ekonomik ömrünü uzatmak. ? Araçtan gelen çalışma verilerini alarak sürücülerin aracı doğru kullanıp kullanmadıklarını tespit etmeye yardımcı olmak, araç ve sürücülerin performanslarını ölçmek. ? Yedek parça, sarf malzemeleri ve yakıtların stok takibini yapmak, maliyetlerini düşürmek. ? Araçların günlük sefer hareketlerini detaylı bir şekilde kayıt altına alarak operasyonun takibini sağlamak. ? Harcamaları kayıt altına alarak masraf merkezleri oluşturmak ve gider takibi yapmak. ? Lastik kullanımlarını takip altına alarak, maliyetlerini düşürmek, gerekli zamanlarda değişim sağlayarak lastiklerin ekonomik ömürlerini en üst düzeyde tutmak. ? Sefer sırasında sürücü ile iletişimi sağlamak, kaza ya da hırsızlık gibi olağanüstü durumlarda merkeze acil şekilde bilgi göndermek. ? Araçların harita üzerinde konumlarını takip etmek, rotalarını izlemek ve yönlendirmek.


12. Soru

İyi bir araç yükleme yazılımının sağlaması gereken özellikler nelerdir?

Cevap

İyi bir araç yükleme yazılımı: ? Oluşturulan yükleme planını, 3 boyutlu olarak görsel şekilde vermelidir. Çok iyi yapılan bir planlamayı, görsel çıktı olmadan araca uygulamak mümkün olmayabilir. ? Kamyon, tır, konteynır, uçak gibi farklı taşıma araçlarına yükleme yapabilmelidir. Konteyner, tır gibi kara taşıma araçları dikdörtgen gibi köşelidir, buna karşılık uçak gövdesinin yuvarlak olması, dikkat edilmesi gereken bir konudur. ? Hızlı bir şekilde sonuç üretebilmelidir. Uzun süre çalışarak çok iyi sonuç üreten bir yazılım, günlük işleyişi yavaşlatacağı için kullanışlı olmayabilir. Lojistik operasyonlarda hızlı olmak vazgeçilmez bir özelliktir. ? Yükün üzerine başka bir yük konulması, yükün başka bir yükün üstüne konulması, ters ya da yan yüklenebilme durumları gibi farklı alternatifleri değerlendirmelidir. ? Birden fazla noktada yükleme ya da boşaltma yapılacak ise, yüklerin hangi sırada yüklenmesi gerektiğini dikkate almalıdır. ? Araç içerisinde ağırlığı düzgün olarak dağıtmalıdır. Ağır yüklerin bir yerde, hafif yüklerin bir yerde toplanması, aracın manevra yeteneğini kısıtlayabilir, bazı durumlarda kazalara neden olabilir. ? Kargo yüklemeleri için farklı ürün gruplarını bir arada tutabilmelidir. ? Bidon, varil, çuval, koli, karton, palet gibi farklı yük tiplerini planlayabilmelidir. Gerekli durumlarda daha küçük kolileri, palet üzerinde toplayarak yükleme yapabilmelidir. ? Farklı sistemler ile hızlı ve esnek şekilde veri alışverişi yapmalıdır. Araç yükleme yazılımları, doğru şekilde kullanılmaları durumunda, işletmelere ciddi kazançlar sağlayabilir. ? Araç içerisinde yüklenebilir alan, en verimli şekilde kullanılarak maksimum fayda sağlanır. ? Sürücüye ve yükleme yapan operatöre görsel bir yükleme planı verilerek hatalı yüklemelerin önüne geçilir. ? Öncelik sıraları ve gruplar dikkate alınarak yükleme, boşaltma zamanlarından tasarruf sağlanabilir.


13. Soru

Sayısal haritalar en sık nerede kullanılmaktadır?

Cevap

Sayısal harita yazılımları, hesaplama ve kullanım kolaylığı nedeniyle rota hazırlamada sıklıkla kullanılır. Örneğin, aracın seferde uğraması gereken noktalar harita üzerinde işaretlendikten sonra, hızlı bir şekilde rota çizilebilir ve gerekli durumlarda yol tarifi alınabilir.


14. Soru

Bilgisayar programı nedir?

Cevap

Bilgisayara bir işlemi yaptırmak için yazılan komutlar dizisinin bütünü veya bir kısmına bilgisayar yazılımı veya bilgisayar programı denir.


15. Soru

Matris haritayı açıklayınız?

Cevap

Matris harita, yer yüzeyine ilişkin belli bilgilerin (rakım, ısı, kirlilik, deprem şiddeti, vb.) belli sıklıkta (çözünürlükte), koordinat bilgisi ile birlikte depolandığı bilgisayar dosyalarıdır. Bu haritalar, raster haritalardan sayısallaştırma, vektör haritalardan interpolasyon ile hazırlanabildiği gibi; doğrudan arazi ölçmeleri ile de hazırlanabilir.


16. Soru

Sayısal harita sistemini açıklayınız?

Cevap

Sayısal harita, bilinen basılı haritalardan farklı olarak, üzerindeki koordinatlar, sınırlar, şehir ve yer isimleri gibi tüm bilgilerin bilgisayar ortamında klasik dosya ve veritabanı dosyası şeklinde tutulduğu haritalardır. Sayısal haritalar ile harita üzerinde herhangi bir yer arama / bulma, vektör veri sorgulama, kesit alma, görüş analizi ve eğim haritaları oluşturma gibi işlemler kolaylıkla yapılabilir. Bilgisayar ortamı, hard-disk, CD, DVD, disket, vb. olabilir.


17. Soru

Lojistik gelişim hızını neye borçludur?

Cevap

Lojistik, gelişme hızını teknolojiye borçludur.


18. Soru

Lojistik alanında sayısal harita yazılımları hangi amaçla kullanılmaktadır?

Cevap

Lojistik alanında sayısal harita yazılımları: 1. Noktadan noktaya mesafe ölçümü, 2. Rota hazırlanması, 3. Rotanın izlenmesi, 4. Yol tariflerinin alınması, Çeşitli verilerin harita üzerinde gösterilmesi ve analiz edilmesi gibi günlük operasyonu destekleyici pek çok faaliyette kullanılabilir.


19. Soru

Araç yükleme yazılımları hangi amaçla kullanılır?

Cevap

Araç yükleme yazılımları, karmaşık matematiksel modeller kullanarak, belirlenen kurallara göre aracın nasıl yüklenmesi gerektiği konusunda kullanıcıları yönlendiren yazılımlardır. Bu yazılımlar, arka planda karmaşık hesaplamalar yapan yükleme algoritmaları kullanarak her bir kolinin araç içerisinde farklı yerlere koyulması durumunda elde edilecek sonuçları karşılaştırır ve yükün araç içerisinde en iyi ve en dolu şekilde nasıl yüklenebileceğini hesaplar. Araç doluluğunun artması ile bir seferde daha fazla yük taşınacağından nakliye giderleri azalır.


20. Soru

Yakıt modülünü açıklayınız?

Cevap

Yakıt modülü ile her bir aracın aldığı akaryakıtlar takip edilerek araçların yakıt tüketim performansı incelenebilir. Bu modülün sonuçlarına bakılarak gerekli görülürse, araç bakıma yönlendirilebilir. Benzer şekilde sürücülerin araçları doğru şekilde kullanıp kullanmadıkları bu modül ile analiz edilebilir. Akaryakıt, bir filonun en büyük gider kalemi olduğu için yakıt modülünün çok detaylı rapor vermesi hayati bir konudur.


21. Soru

Filo Yönetim Sistemi kaç modülden oluşmaktadır?

Cevap

Filo Yönetim Sistemi, üç ana modülden oluşmalıdır: merkezi kontrol ve yönetim modülü, araç üstü modül ve araç izleme modülü.


22. Soru

Araç izleme modülünün işlevi nedir?

Cevap

Araç izleme modülü, hem araç üstü kitten alınan verileri anlık olarak merkezi kontrol ve yönetim modülüne iletir hem de küresel konumlandırma sistemi GPS ile aracın harita üzerinde takibini sağlar.


23. Soru

Tedarik zincirini açıklayınız?

Cevap

Tedarik zinciri bir ürün ya da hizmetin tedarikçiden müşteriye doğru tüm hareketini kapsayan ve bu süreç içerisindeki örgütler, insanlar, teknoloji, faaliyetler, ve kaynakların bütününe verilen isimdir. Bir ürün ya da hizmetin üretiminde katkısı bulunan yerli ve yabancı hammadde tedarikçileri, üretici, toptancı, dağıtıcı, perakendeci ve nihai tüketici, tedarik zincirinin halkalarını oluşturur. ‹ş süreçleri açısından bakıldığında tedarik zinciri; satış, üretim, iç lojistik, envanter yönetimi, satın alma ve malzeme temini, dağıtım, müşteri hizmetleri, satış sonrası hizmetler gibi pek çok alanı içermektedir.


24. Soru

Lojistik fonksiyonlarının yürütülmesi ile koordinasyonunda önemli değişiklikler nelerdir?

Cevap

Gelişen teknoloji, eskiye göre artan iş hacmi, bilişim teknolojilerindeki gelişimler ve elektronik ticaretin yaygın kullanımı tedarik zinciri ve lojistik fonksiyonlarının yürütülmesi ile koordinasyonunda önemli değişiklikler sağladı. Benzer şekilde, internet ve kablosuz veri iletişim teknolojilerinin değişimi, uydu kullanımının daha kolay ve ucuz hale gelmesi, lojistik gibi geniş bir coğrafyada faaliyetlerini sürdüren bir iş kolunda ciddi gelişmelere neden oldu.


25. Soru

Depo yönetim sistemini açıklayınız?

Cevap

Depo Yönetim Sistemi, ürünlerin depoya kabulünden, sipariş emirleri alındıktan sonra sevk edilmesine kadar geçen tüm süreçleri yönetmek amacıyla tasarlanmış sistemlerdir.


26. Soru

Temel lojistik faaliyetlerdeki tüm süreçleri entegre eden yazılımlar hangi işlemleri kolaylaştırmıştır?

Cevap

Temel lojistik faaliyetlerdeki tüm süreçleri entegre eden yazılımlar taşıma, yükleme ve depolama gibi süreçlerde toplam maliyetin azaltılmasına, yönetim seviyesinde daha sağlıklı ve güvenilir kararlar alınmasına, optimizasyon yazılımları işin daha doğru şekilde yapılmasına, destekleyici yazılımlar ve sistemler de günlük işlerin daha hızlı yapılmasına olanak sağladılar.


27. Soru

Araç yükleme yazılımının kullanılması işletmelere ne tür avantajlar sağlar?

Cevap

Satın alınan bir araç yükleme yazılımı sayesinde bir firma araçlarını %10 daha verimli bir şekilde yüklüyor olsun. Bu firmanın günde 30 tır ile nakliye operasyonları yürüten bir firma olduğunu düşünelim. Firma yeni durumda, araç yükleme yazılımı sayesinde kabaca 3 tır kazanç sağlamış olur. Bir tır için nakliye firmaya 2000 liraya mal oluyorsa, 250 çalışma günü için elde edilecek kazanç 3 tır / gün x2000 TL / tır x250 gün 1.500.000 TL olur.


28. Soru

Filo yönetim sisteminin ara yüzü ile hangi verileri aktarmak mümkündür?

Cevap

k mümkündür? Cevap: FMS arayüzü ile aşağıdaki verilerin aktarımı mümkündür: ? Araç hızı - tekerlekten ? Araç hızı - takograftan ? Debriyaj kilidi - açık / kapalı ? El freni - açık / kapalı ? Seyrüsefer sistemi (cruise control) durumu - açık / kapalı ? PTO (Güç çıkışı) - açık / kapalı ? Gaz pedalı pozisyonu - % 0-100 ? Toplam tüketilen yakıt - aracın ilk hareketinden itibaren ? Yakıt seviyesi - % 0-100 ? Motor devir hızı ? Aks ağırlığı - kg ? Toplam motor çalışma süresi - saat ? FMS - Standart yazılım sürümü ? Araç kimlik numarası - ASCII karakter ile ? Takograf bilgisi ? Kat edilen kilometre


29. Soru

Araç üstü modülü açıklayınız?

Cevap

Araç üstü modülün, farklı işlevleri olan birden fazla parçası vardır. Aracın elektronik sistemine bağlanan bir kit ile devir, hız, rölantide çalışma süresi gibi çalışma bilgileri doğrudan araçtan alınır. Bu bilgiler, hem araç performansının hem de sürücü performansının tam olarak ölçülebilmesi için son derece önemlidir. Özellikle son dönemde üretilen ticari araçların hemen hepsinde, aracın elektronik sisteminden veri alınmasını kolaylaştırıcı özellikler vardır.


30. Soru

Lojistik alanında sayısal harita yazılımları nelerdir?

Cevap

Lojistik alanında sayısal harita yazılımları: • Noktadan noktaya mesafe ölçümü, • Rota hazırlanması, • Rotanın izlenmesi, • Yol tariflerinin alınması, • Çeşitli verilerin harita üzerinde gösterilmesi ve analiz edilmesi gibi günlük operasyonu destekleyici pek çok faaliyette kullanılabilir.


31. Soru

 Filo yönetim sistemi arayüzünün işlevi nedir?

Cevap

Filo Yönetim Sistemi Arayüzü - Fleet Management Systems Interface (FMS) - ticari araçların elektrik ve elektronik sistemlerinden veri aktarmayı kolaylaştıran ve standart hale getiren bir arayüzdür.


32. Soru

Lojistik alanında kullanılan yazılımlara örnek veriniz.

Cevap

Lojistik alanında kullanılan yazılımlar, çok geniş bir yelpazede yer alırlar. Taşıma süreçlerinin tamamını yöneten ve her türlü detay bilgiyi içeren taşıma yönetim sistemlerinden, özel bir uzmanlık dalı olan araç yükleme yazılımlarına, bir işletmedeki her türlü malzeme hareketini kapsayan tedarik zinciri yönetimi sistemlerinden, sayısal harita yazılımlarına kadar çok farklı özelliklere sahip yazılımlar, bizlere lojistik süreçlerin yönetilmesinde yardımcı olmaktadır.


33. Soru

Filo yönetim sistemi nedir?

Cevap

Filo Yönetim Sistemi, kendisine ait araçları kullanarak lojistik hizmetler veren firmalar için son derece önemli bir sistemdir. Filo Yönetim Sistemi en genel hali ile araçlara ait, ruhsat bilgilerinden, günlük operasyonel hareketlere, bakım kayıtlarından sigorta bilgilerine kadar tüm bilgilerin bilgisayar ortamında kayıt edildiği; bu kayıtlardan filoyu etkin şekilde yönetmek için gerekli analizlerin yapıldığı ve raporların alındığı sistemlerdir.


34. Soru

Nakliye Taşıma Sistemlerinin temel işlevleri nelerdir?

Cevap

Nakliye Taşıma Sistemlerinin temel işlevlerini şu şekilde listeleyebiliriz: • Karasal taşıma rotalarının planlanması ve optimize edilmesi • Taşıma modu ve nakliyeci seçimi • Hava ve deniz taşımalarının yönetilmesi • Gerçek zamanlı araç takibi • Servis hizmetlerinin kalite kontrolü • Araç yük ve rota optimizasyonu • Nakliye giderlerinin modellenmesi • Siparişlerin konsolide edilmesi • Maliyet kontrolü, anahtar performans göstergelerinin takibi, raporlamalar • Rotalama • Yükleme izleme • Gerçek zamanlı yük ihalesi • Yükleme rampası yönetimi ve çizelgeleme • Kontrat yönetimi • Tahsis edilmiş filo yönetimi


35. Soru

Merkezi kontrol ve yönetim modülünü açıklayınız?

Cevap

Sistemin kalbini oluşturan bu modül, hem araç üstü modülden hem de sistemin kullanıcı arayüzünden gelen verileri veritabanına kaydeder; bu verileri işleyerek analiz eder ve raporları üretir. Bu modül, Filo Yönetim Sisteminin en kapsamlı modülüdür. Araçların kayıt edilmesi, servis ve bakım hizmetlerinin takip edilmesi, kullanılan parçaların ve stokların takip edilmesi, sigorta işlemlerinin yapılması, sürücü bilgilerinin takip edilmesi, lastik ve yakıt tüketimlerinin takip edilmesi gibi pek çok asıl işlev bu modülde gerçekleştirilir. İhtiyaca göre sadece bu modül de Filo Yönetim Sistemi olarak kullanılabilir.


36. Soru

Filo yönetim sisteminin kullanım amaçları nelerdir?

Cevap

Gerek lojistik hizmeti veren şirketler gerekse diğer şirketler tarafından kullanılsın, bir filo yönetim sisteminin kullanım amacı şu şekilde listelenebilir: • Tüm filodaki araçların teknik özelliklerini ve ruhsat bilgilerini kayıt altına almak. • Filodaki sürücülerin özlük ve ehliyet bilgilerini kayıt altına almak, harcırah ve ödemelerini takip etmek. • En büyük işletme maliyeti olan yakıt tüketimlerini kontrol altına alarak işletmenin yakıt maliyetini düşürmek. • Araçların kaza ve arıza kayıtlarını tutmak, sigorta işlemleri için gerekli bilgileri sağlamak. • Periyodik araç bakımlarının düzenli yapılmasını sağlayarak araçların çalışır halde kalmasını sağlamak, ekonomik ömrünü uzatmak. • Araçtan gelen çalışma verilerini alarak sürücülerin aracı doğru kullanıp kullanmadıklarını tespit etmeye yardımcı olmak, araç ve sürücülerin performanslarını ölçmek. • Yedek parça, sarf malzemeleri ve yakıtların stok takibini yapmak, maliyetlerini düşürmek. • Araçların günlük sefer hareketlerini detaylı bir şekilde kayıt altına alarak operasyonun takibini sağlamak. • Harcamaları kayıt altına alarak masraf merkezleri oluşturmak ve gider takibi yapmak. • Lastik kullanımlarını takip altına alarak, maliyetlerini düşürmek, gerekli zamanlarda değişim sağlayarak lastiklerin ekonomik ömürlerini en üst düzeyde tutmak. • Sefer sırasında sürücü ile iletişimi sağlamak, kaza ya da hırsızlık gibi olağanüstü durumlarda merkeze acil şekilde bilgi göndermek. • Araçların harita üzerinde konumlarını takip etmek, rotalarını izlemek ve yönlendirmek.


37. Soru

Operasyonel planlamaya yönelik yazılımların amacı nedir?

Cevap

Operasyonel planlamaya yönelik yazılımların amacı, kısa vadeli üretim, dağıtım, envanter planlarının hazırlanmasına yardımcı olmaktır. Bu yazılımlar: ? Talep planlama ? Üretim çizelgelemesi ? Üretim ihtiyaçlarının belirlenmesinde kullanılabilir.


38. Soru

Taşıma yönetim sistemlerini açıklayınız?

Cevap

Taşıma yönetim sistemleri; uluslararası nakliye, dağıtım, kargo, gelen malzeme lojistiği gibi her türlü taşıma operasyonunu yönetmeyi hedefleyen bir sistemdir. Taşıma yönetim sistemleri, tedarik zincirini yöneten alt sistemlerden biridir. Tedarik zinciri yönetimi yazılımlarının uygulama bölümüne girer.


39. Soru

Kaç tip sayısal harita vardır?

Cevap

Üç tür sayısal harita vardır: Vektör harita, raster harita ve matris harita.


40. Soru

Sürücü yönetim modülünü açıklayınız?

Cevap

Sürücü yönetim modülünde, çalışan tüm sürücülerin özlük bilgileri kayıt edilir. Psikoteknik muayene, ehliyet ve ceza bilgileri, prim uygulamaları bu modül ile takip edilebilir.


41. Soru

Tedarik zinciri yönetim sistemleri birbiriyle ilişkili hangi sistemleri içerir?

Cevap

Tedarik Zinciri Yönetim Sistemleri; taşıma yönetimi, depo yönetimi, talep tahmini, planlama gibi farklı alanlarda uzmanlaşmış alt sistemleri içerir.


42. Soru

Sayısal harita nedir?

Cevap

Sayısal harita, bilinen basılı haritalardan farklı olarak, üzerindeki koordinatlar, sınırlar, şehir ve yer isimleri gibi tüm bilgilerin bilgisayar ortamında klasik dosya ve veritabanı dosyası şeklinde tutulduğu haritalardır. Sayısal haritalar ile harita üzerinde herhangi bir yer arama / bulma, vektör veri sorgulama, kesit alma, görüş analizi ve eğim haritaları oluşturma gibi işlemler kolaylıkla yapılabilir. Bilgisayar ortamı, hard-disk, CD, DVD, disket, vb. olabilir.


43. Soru

Rotalama yazılımlarının temel amacı nedir?

Cevap

Rotalama yazılımları, gidilmesi gereken noktalar arasındaki en kısa yolu hesaplayarak kullanıcılara rota planlayan yazılımlardır.


44. Soru

Depo yönetim sistemlerinin amacı nedir?

Cevap

Depo Yönetim Sistemi, ürünlerin depoya kabulünden, sipariş emirleri alındıktan sonra sevk edilmesine kadar geçen tüm süreçleri yönetmek amacıyla tasarlanmış sistemlerdir.


45. Soru

Taşıma yönetim sistemlerinin hedefi nedir?

Cevap

Taşıma yönetim sistemleri; uluslararası nakliye, dağıtım, kargo, gelen malzeme lojistiği gibi her türlü taşıma operasyonunu yönetmeyi hedefleyen bir sistemdir.


46. Soru

Raster harita nedir?

Cevap

Raster harita, yer yüzeyine/basılı bir haritaya ilişkin yansıma değerlerinin belli bir sıklıkta (çözünürlükte) belli bir renk derinliğinde (siyah-beyaz, gri tonlu, renkli) koordinatlı olarak depolandığı bilgisayar dosyalarıdır. Bu haritalar, haritaların raster taranması ve koordinatlandırılması; ya da uydulardan/uçaklardan çekilmiş yer yüzeyi görüntülerin yataylanması ve koordinatlandırılması ile hazırlanır.


47. Soru

Raster haritayı açıklayınız?

Cevap

Raster harita, yer yüzeyine/basılı bir haritaya ilişkin yansıma değerlerinin belli bir sıklıkta (çözünürlükte) belli bir renk derinliğinde (siyah-beyaz, gri tonlu, renkli) koordinatlı olarak depolandığı bilgisayar dosyalarıdır. Bu haritalar, haritaların raster taranması ve koordinatlandırılması; ya da uydulardan/uçaklardan çekilmiş yer yüzeyi görüntülerin yataylanması ve koordinatlandırılması ile hazırlanır.


48. Soru

Araç izleme modülünü açıklayınız?

Cevap

Araç izleme modülü, hem araç üstü kitten alınan verileri anlık olarak merkezi kontrol ve yönetim modülüne iletir hem de küresel konumlandırma sistemi GPS ile aracın harita üzerinde takibini sağlar.


49. Soru

Araç yönetim modülünü açıklayınız?

Cevap

Araç yönetim modülü, araca ait tüm bilgilerin kayıt edildiği modüldür. Aracın ruhsat bilgileri, teknik özellikleri, ölçüleri bu modülde kayıt edilir. Muayene, sigorta ve kasko yenilemesi, vergi ödemeleri gibi konular bu modül ile takip edilebilir.


50. Soru

Araca yükün yüklenmesiyle ilgili hangi özelliklere dikkat edilmelidir?

Cevap

Yükün daha ufak boyutlarda parçalardan, kolilerden, paletlerden ya da kasalardan oluşması durumunda, hangi yükün araç içerisinde nereye yerleştirileceği, üstüne ya da yanına başka bir yükün koyulup koyulamayacağı, yükün ağırlık merkezinin nerede olacağı, yükleme ya da indirme sırası gibi konular önem kazanır. Bu konulara dikkat edilmezse yükün zarar görmesi, yükün bir kısmının araca yüklenememesi, aracın yan yatması gibi pek çok istenmeyen durumla karşılaşılabilir. Bu nedenle aracı planlayan kişi, yükleme yapan operatörleri ve sürücüyü yönlendirmeli ve aracın yüklemesini planlamalıdır.


51. Soru

Sayısal harita türleri nelerdir?

Cevap

Üç tür sayısal harita vardır: Vektör harita, raster harita ve matris harita.


52. Soru

Eksiksiz bir Filo Yönetim Sisteminin bileşenleri nelerdir?

Cevap

Eksiksiz bir Filo Yönetim Sistemi, üç ana modülden oluşmalıdır: merkezi kontrol ve yönetim modülü, araç üstü modül ve araç izleme modülü.


53. Soru

İnterpolasyon nedir?

Cevap

İnterpolasyon elde varolan (bilinen) değerlerden yola çıkarak, bilinmeyen bir değeri bulmaya/tahmin etmeye yarayan yöntemlerin tümüne verilen genel isimdir. En basit tanımı ile “varolan sayısal değerleri kullanarak, boş noktalardaki değerlerin tahmin edilmesi” olarak açıklanmaktadır. Türkçe’de bazen kolaylık olsun diye “interpolasyon” sözcüğü yerine yalnızca “tahmin” de kullanılmaktadır.


54. Soru

Araç üstü modülün işlevleri nelerdir?

Cevap

Araç üstü modülün, farklı işlevleri olan birden fazla parçası vardır. Aracın elektronik sistemine bağlanan bir kit ile devir, hız, rölantide çalışma süresi gibi çalışma bilgileri doğrudan araçtan alınır. Bu bilgiler, hem araç performansının hem de sürücü performansının tam olarak ölçülebilmesi için son derece önemlidir. Özellikle son dönemde üretilen ticari araçların hemen hepsinde, aracın elektronik sisteminden veri alınmasını kolaylaştırıcı özellikler vardır.


55. Soru

Taşıma Yönetim Sistemleri, taşıma yönetiminin hangi temel süreçlere dayanmaktadır?

Cevap

Taşıma Yönetim Sistemleri, taşıma yönetiminin dört temel sürecini ele almayı hedefler : Planlama ve Karar Verme : Taşıma Yönetim Sistemi, verilen parametrelere göre en etkin nakliye şeklini belirlemeye yardımcı olur. Burada en önemli faktör kullanıcılar tarafından belirlenen en düşük nakliye maliyeti, en kısa tedarik süresi, en az sayıda adım ile hedefe ulaşma gibi karar parametreleridir. İzleme : Taşıma Yönetim Sistemi, hem yönetsel hem de operasyonel tüm süreçleri izlenebilir hale getirmelidir. Günlük olarak bir noktadan başka bir noktaya yapılan sevkiyatlardan, gümrükleme işlemlerine, tedarikçilere ve müşterilere kesilen faturalardan kaza - arıza kaynaklı olağan dışı durumlara kadar herşey, sistem içerisinde görünebilir ve izlenebilir olmalıdır. Ölçme ve Raporlama : Taşıma Yönetim Sistemi, her süreçteki anahtar performans kriterlerini ölçebilmeli ve karar vericiler için uygun raporlar üretebilmelidir. Ortak Kaynak Kullanımı : Birbirinden farklı da olsa, her bir lojistik operasyon işlevlerini araçlar, personel, müşteri bilgileri gibi benzer kaynaklar ile sürdürür. Taşıma Yönetim Sistemi, farklı operasyonların ortak kaynak kullanımını sağlamayı hedefler.


56. Soru

Filo yönetim sistemi arayüzü ile hangi verilerin aktarımı yapılabilir?

Cevap

Marka ve modele bağlı olarak değişmekle birlikte FMS arayüzü ile aşağıdaki verilerin aktarımı mümkündür : • Araç hızı - tekerlekten • Araç hızı - takograftan • Debriyaj kilidi - açık / kapalı • El freni - açık / kapalı • Seyrüsefer sistemi (cruise control) durumu - açık / kapalı • PTO (Güç çıkışı) - açık / kapalı • Gaz pedalı pozisyonu - % 0-100 • Toplam tüketilen yakıt - aracın ilk hareketinden itibaren • Yakıt seviyesi - % 0-100 • Motor devir hızı • Aks ağırlığı - kg • Toplam motor çalışma süresi - saat • FMS - Standart yazılım sürümü • Araç kimlik numarası - ASCII karakter ile • Takograf bilgisi • Kat edilen kilometre • Servise girmek için kalan kilometre • Motor soğutucu sıcaklığı


57. Soru

Bir Depo Yönetim Sisteminin hangi özelliklere sahip olması beklenir?

Cevap

Bir Depo Yönetim Sisteminin; • stok doğruluğunu garanti eden, • maliyeti düşürücü / verimliliği arttırıcı, • insana bağımlılığı en aza indiren, • çalışanların, ekipmanların, süreçlerin performanslarını ölçebilen, • doğru ve hızlı şekilde rapor üretebilen özelliklere sahip olması beklenir.


58. Soru

Taşıma yönetim sistemlerinin bileşenlerini içten dışa doğru sıralayınız?

Cevap

İçten dışa doğru şu şekilde sıralanabilir: ? Tüm tanımlamaların yapıldığı bir çekirdek katmanı ? Fiyatlandırma, sefer yönetimi gibi en temel işlevleri içeren işletim katmanı ? Kullanıcılara karar destek özellikleri sunan yönetim katmanı ? Farklı tipteki operasyonların ortak bir tabana oturtulmayan özelliklerini içeren detaylar katmanı


59. Soru

İyi bir araç yükleme yazılımının özellikleri nelerdir?

Cevap

İyi bir araç yükleme yazılımı: • Oluşturulan yükleme planını, 3 boyutlu olarak görsel şekilde vermelidir. Çok iyi yapılan bir planlamayı, görsel çıktı olmadan araca uygulamak mümkün olmayabilir. • Kamyon, tır, konteynır, uçak gibi farklı taşıma araçlarına yükleme yapabilmelidir. Konteyner, tır gibi kara taşıma araçları dikdörtgen gibi köşelidir, buna karşılık uçak gövdesinin yuvarlak olması, dikkat edilmesi gereken bir konudur. • Hızlı bir şekilde sonuç üretebilmelidir. Uzun süre çalışarak çok iyi sonuç üreten bir yazılım, günlük işleyişi yavaşlatacağı için kullanışlı olmayabilir. Lojistik operasyonlarda hızlı olmak vazgeçilmez bir özelliktir. • Yükün üzerine başka bir yük konulması, yükün başka bir yükün üstüne konulması, ters ya da yan yüklenebilme durumları gibi farklı alternatifleri değerlendirmelidir. • Birden fazla noktada yükleme ya da boşaltma yapılacak ise, yüklerin hangi sırada yüklenmesi gerektiğini dikkate almalıdır. • Araç içerisinde ağırlığı düzgün olarak dağıtmalıdır. Ağır yüklerin bir yerde, hafif yüklerin bir yerde toplanması, aracın manevra yeteneğini kısıtlayabilir, bazı durumlarda kazalara neden olabilir. • Kargo yüklemeleri için farklı ürün gruplarını bir arada tutabilmelidir. • Bidon, varil, çuval, koli, karton, palet gibi farklı yük tiplerini planlayabilmelidir. Gerekli durumlarda daha küçük kolileri, palet üzerinde toplayarak yükleme yapabilmelidir. • Farklı sistemler ile hızlı ve esnek şekilde veri alışverişi yapmalıdır. Araç yükleme yazılımları, doğru şekilde kullanılmaları durumunda, işletmelere ciddi kazançlar sağlayabilir. • Araç içerisinde yüklenebilir alan, en verimli şekilde kullanılarak maksimum fayda sağlanır. • Sürücüye ve yükleme yapan operatöre görsel bir yükleme planı verilerek hatalı yüklemelerin önüne geçilir. • Öncelik sıraları ve gruplar dikkate alınarak yükleme, boşaltma zamanlarından tasarruf sağlanabilir.


60. Soru

Tedarik zinciri nedir?

Cevap

Tedarik zinciri bir ürün ya da hizmetin tedarikçiden müşteriye doğru tüm hareketini kapsayan ve bu süreç içerisindeki örgütler, insanlar, teknoloji, faaliyetler, ve kaynakların bütününe verilen isimdir.


61. Soru

Rotalama yazılımları kullanılarak neler yapılabilir?

Cevap

Rotalama yazılımları kullanılarak: • Yasaklar ve kullanılmayan yollar dikkate alınarak daha doğru rotalama yapılabilir. • Kullanılması gereken araç ve personel sayısı doğru şekilde hesaplanabilir ve maliyetlerde düşüş sağlanabilir. • Aynı rotayı tamamlamak için daha az kilometre kat edilerek yakıt giderleri azaltılabilir. • Harita üzerinde farklı rota alternatifleri hızlı şekilde test edilebilir ve değişiklik yapılabilir. Örneğin; yol üzerinde bir kaza olduğu ve yolun kapandığı haberi alındığında, hızlı şekilde alternatif bir rota çizilerek beklemelerin önüne geçilebilir. • Aracın uğraması gereken noktaların açma - kapama zamanları, yükleme - boşaltma saatleri, mal kabul saatleri gibi kriterler dikkate alınarak seferin en kısa sürede tamamlanması sağlanabilir.


62. Soru

Merkezi kontrol ve yönetim modülü hangi amaçla kullanılır?

Cevap

Sistemin kalbini oluşturan bu modül, hem araç üstü modülden hem de sistemin kullanıcı arayüzünden gelen verileri veritabanına kaydeder; bu verileri işleyerek analiz eder ve raporları üretir.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v