Veteriner Mikrobiyoloji ve Epidemiyoloji Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Stafilokok bakterilerin morfolojileri hakkında bilgi veriniz. 

Stafilokok türleri kok şeklinde, 0.5-1.5 µm (ortalama 1 µm) çapında, tek tek, çiftler veya düzensiz kümeler tarzında görülürler. Stafilokoklar ismini, Yunanca’da üzüm salkımı anlamına gelen “Staphylo” kelimesinden almıştır. Mikroskopta katı kültürlerden hazırlanan boyama preparatlarda üzüm salkımı şeklinde kok kümeleri görülürken, çalkalanmış sıvı ortamlarda tek tek koklar görülmektedirKatı besiyerlerinde kolonileri kısa sürede şekillenir ve pigment oluşturur. Pigmentleri türden türe değişiklik göstermektedir ve beyaz, krem, bazen de sarı-kırmızı olabilir.

Stafilokokların üreme ortamları hakkında bilgi veriniz. 

Genellikle %6 tuzda üreyebilirler. Optimum üreme sıcaklıkları 30-37°C arasındadır. Bu değerlerin dışında 10-42°C’de üreyebilirler, ancak üremeleri optimal koşullara göre oldukça yavaş şekillenir.Stafilokoklar, kültür ortamlarında çok hızlı üreyen mikroorganizmalardır. Üretilmeleri için temel besiyerleri yeterlidir. Katı ve sıvı besiyerlerinde bir gecelik inkubasyonlarda yoğun olarak ürerler

Stafilokok bakteriler tarafından sentezlenen lipaz enziminin aktivitesi nedir?

Lipaz derideki yağ asitlerinin koruyucu etkisini azaltarak deride ve derialtında abse oluşturmaya ortam hazırlar.

Stafilokok bakterilerin koloni yapıları hakkında bilgi veriniz. 

Stafilokoklar genellikle beyaz, opak ve 2-4 mm çapında koloniler oluşturur. S.aureus suşlarının insan ve sığır kolonileri altın sarısıdır. Bazı koagülaz negatif stafilokokların kolonileri de pigmentli olabilir. Koloniler etrafında hemoliz alanları da gözlenebilir.

Streptokok bakterilerin morfolojileri hakkında bilgi veriniz. 

Streptokoklar, kok veya kokoid şekilli, 0.5-2.0 µm (ortalama 1 µm) çapında, sıvı kültürlerde üretildiklerinde farklı uzunlukta zincirler oluşturan mikroorganizmalardır.  Katı kültürlerden hazırlanan preparatlarda genellikle kısa zincirler oluşturdukları gözlenir. Zincir uzunlukları türden türe değişiklik gösterebilir. 

Streptokokların koloni yapıları hakkında bilgi veriniz. 

Katı kültürlerde 1 mm çapında şeffaf, parlak ve S tipli koloniler oluştururlar, sıvı ortamlarda ise dipte tortu oluşturarak ürerler.

"Lancefield gruplandırma" kavramını açıklayınız.

Lancefield gruplandırma: 1930 yılında Lancefield adlı araştırıcı tarafından geliştirilen bu yöntem, streptokokların hücre duvarında bulunan polisakkarit yapıdaki grup spesifik C maddesi temel alınarak yapılan ve presipitasyon esasına dayanan bir sınıflamadır.

Streptokokların serolojik tanıları amacıyla hangi teknikler kullanılmaktadır?

İzole edilen etkenlerin gruplandırması amacıyla Lancefield gruplandırma, lateks aglutinasyon ve koaglutinasyon teknikleri kullanılmaktadır.

Streptokoklar hangi özellikleri ile stafilokoklardan ayrılırlar?

Streptokokların tüm suşlar, katalaz ve oksidaz negatiftir. Katalaz negatifliği ile stafilokoklardan ayrılır.

Enterokokların morfolojileri hakkında bilgi veriniz. 

Mikroskopta kok yapıları, çiftler halinde veya kısa zincir olarak görülürler.

Enterokokların üreme ortamları hakkında bilgi veriniz. 

Fakültatif anaerob mikroorganizmalardır ve katalaz negatiftirler. %6.5 tuz konsantrasyonunda, 10-45°C ısı aralığında ve yüksek pH düzeylerinde üreyebilmektedirler. Enterokok türlerinin birçoğu, safra içeren eskulin agarda ürer ve bazı şekerleri fermente ederler. Enterokoklar kompleks olmayan ortamlarda üreyebilirler. Genellikle kontamine ortamlarda bulunduklarından, ilk izolasyonlarında selektif-ayırıcı besiyerleri kullanılması yararlı olur. Bazı suşları MacConkey agarda üreyebilir.

Enterokok infeksiyonlarının patogenezinde etkili olan virulens faktörleri nelerdir?

Enterokok infeksiyonlarının patogenezinde etkili olan virulens faktörleri tanımlanmıştır. Bunların, agregasyon maddesi, jelatinaz, sitolizin, hyaluronidaz, lipaz, lipoteikoik asit, hemaglutinin, ekstraselüler yüzey proteini, yüzey karbohidratları ve süperoksit dizmutazlar olduğu ortaya konulmuştur.

Enterokokların bakteriyolojik tanıları nasıl yapılmaktadır?

Alınan materyaller genel izolasyon amacıyla ön zenginleştirme (Azide dextrose, Enterococci presumptive buyyon gibi) aşamasından ve/veya direkt olarak kullanılan genel izolasyon besiyerine (kanlı agar) ve/veya enterokoklar için özel besiyerlerine (Bile Esculin, D-coccosel agar gibi) ekim yapıldıktan sonra 37°C’de 24 saat süreyle inkube edilir. İnkubasyondan sonra üreyen koloniler makroskopik ve mikroskobik morfolojileri ile biyokimyasal özelliklerine göre identifiye edilirler. Gram pozitif kok, katalaz negatif ve eskulin pozitif kolonilerin 45°C’de üreme ve mannitolden gaz ve karbonhidrat fermentasyon testleri (mannitol, sorboz, arabinoz, sorbitol, rafinoz ve sukroz) ve tellurit tolerans özellikleri incelenerek cins ve tür düzeyinde identifikasyonları gerçekleştirilir.

Enterokokların serolojik tanıları nasıl yapılmaktadır?

Bu amaçla enterokok olarak identifiye edilen suşlar ticari Grup D lateks aglitünasyon test kiti ile serogruplandırılabilir.

Enterokokların moleküler tanıları nasıl yapılmaktadır?

İzole edilen suşların virulens özellikleri, antibiyotiklere dirençlilikleri ve moleküler benzerlikleri, PCR temelli tekniklerle incelenmektedir.
Bu çalışma sonuçları özellikle moleküler epidemiyolojik açısından yarar sağlamaktadır.

Neisseria'ların morfolojileri hakkında bilgi veriniz.

Neisseria cinsinin türleri, Gram negatif 0.6-1.0 µm çapında koklardır ve çoğunlukla diplokok şeklinde bulunurlar ve kısa zincir oluşturabilirler.

Neisseria'ların üreme ortamları hakkında bilgi veriniz. 

Optimal üreme ısıları 35-37°C’dir. Çoğu türler nutrient agarda üreyebilir ve küçük, şeffaf ve S tipli veya kuru, besiyerine yapışan koloniler oluşturular. Nemli ortamlarda iyi üremeyebilirler.

Mikrokoklar hakkında bilgi veriniz. 

Mikrokoklar, Gram pozitif olmalarına karşın eskimiş kültürlerde Gram değişken olarak da boyanabilirler. Bu etkenler aerobik, oksidaz ve katalaz pozitiftirler. Genellikle hareketsizdirler (M. agilis hareketlidir). Katı besiyerlerinde üretildiklerinde pigment oluşumu gözlenir. Mikrokoklar, morfolojik olarak stafilokoklara benzer fakat biyokimyasal olarak ayrılırlar.

Planokoklar hakkında bilgi veriniz. 

Bu cinsteki türler deniz suyunda bulunurlar ve ender olarak klinik örneklerden izole edilirler. Gram pozitif, kok görünümlü ve hareketlidirler.

Stomakoklar hakkında bilgi veriniz. 

İnsanlarda, ağız ve üst solunum kanalında normal flora bakterisidir. Gram pozitif kok şeklinde, hareketsiz ve kapsüllü bakterilerdir. Klinik önemleri bulunmamaktadır.