Temel Veteriner Patoloji Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hücre dışı yağ birikimi nedir kısaca açıklayınız?

Hücre dışı yağ birikimi; liposit veya yağ içeren diğer hücrelerin yıkımıyla açığa çıkan yağın belli bölgede toplanmasıdır.

Metaplazi en çok hangi dokuda oluşmaktadır?

Metaplazi en sık epitel dokuda gözlenmektedir.

Yağlar(lipidler) organizmada hangi yapılarda bulunur?

Yağlar(lipidler), organizmada nötral yağ ve yağ asitleri; kompleks yapılar gibi farklı yapılarda bulunur.

Karyopiknoz, karyolizis ve karyoeksiz terimleri nelerdir açıklayınız?

Karyopiknoz; çekirdeğin büzülüp küçülerek kromatinin koyu mavi bir kitleye dönüşmesi; karyolizis; çekirdeğin homojen pembemsi bir kitleye dönüşüp kromatininin erimesi; karyoeksiz ise çekirdek kromatinin parçalanıp toz gibi dağılmasıdır.

Metebolizma ne demektir?

Alınan madddelerin yeniden sentezine, yıımına, zararsız hale getirilmesine, taşınmasına, atılmasına ve enerjiye dönüştürülmesine ilişkin vücutta sürekli oluşan kimyasal reaksiyondur.

Atrofi ne demektir genel olarak açıklayınız?

Atrofi genel olarak gelişimini tamamlamamış doku ve organların herhangi bir nedenle sonradan küçülmesidir.

Pigment bozukluklarını ve nedenlerini kısaca açıklayınız?

Pigment bozuklukları; normalde vücutta üretilen pigmentlerin fazla, az olması veya bulunmamasından; genetik, enzimatik ve herhangi bir sebepten yanlış üretilmesi, yerine başka bir pigmentin şekillenmesinden; dışarıdan alınan pigmentlerin vücutta birikmesinden kaynaklanır.

Mitoz ne demektir kısaca açıklayınız?

Hücrelerin dolaylı çekirdek bölünmesi ya da eşeysiz bölünme şeklidir. Çekirdeğin kromatininde bir seri değişiklikle karakterize somatik hücrenin dolaylı bölünmesidir. Cinsiyet hücreleri dışında organizmanın tüm hücreleri mitozla bölünürler. Ana hücrelerin kromozomlarının iki oğul hücre oluşturmasıyla sonuçlanan normal hücre üreme şeklidir.

Otoliz ne demektir açıklayınız?

Otoliz; kendi kendini eritme anlamına gelir. nekroza benzerse de ölümden sonra oluşur. Yersel değil, kadavranın tüm doku ve organlarında oluşan değişikliktir. yalnız oluşumu nekroza benzer.

Bağ dokudaki hyalinleşme genelde neyle ilgili olarak gerçekleşir?

Bağ dokusundaki hyalinleşme, genelde bölgenin beslenmemesine; kollajen yapısının bozulmasına, ilgilidir.

Hücre ve doku zedelenmesinde hangi nedenler rol almaktadır?

Hücre ve doku zedelenmesinde; fiziksel, kimyasal ve toksik beslenme bozuklukları, metabolik nedenlere bağlı bozukluklar, immünolojik nedenler, gen ve kromozam boluklulkarı ile biyolojik nedenler rol almaktadır.

Ketonemi ne demektir kısaca açıklayınız?

Ketonemi; kanda aseton, keton cisimciklerinin görünmesidir. Vücudun fazla enerjiye ihtiyaç duyduğu, enerjinin lipid ve proteinlerden sağlanması sırasında oluşur.

Otointoksikasyon ne demektir?

Otointoksikasyon vücutta oluşan zararlı zehirli maddelerle vücudun kendi kendini zehirlemesidir.

Metaplazi ne demektir açıklayınız?

Metaplazi, olgunlaşmış dokudaki hücrelerin embriyonal kökeni aynı olan bir başka hücre tipine dönmesi olayıdır.

Bulanık şişkinlik olayına bulanık denilmesinin sebebi nedir?

Bulanık denilmesinin sebebi, hemotoksilen eozin boyasıyla bayanmış doku kesitlerinde hücre çekirdeklerinin sanki tül perdenin arkasından görünüyormuş gibi biz izlenim vermesi, yani silik, hayali şekilde görülmesidir.

Homolog hipertrofi ve heterolog hipertrofi terimlerini kısaca açıklayınız?

Organdaki büyüme sadece hacimde ise homolog hipertrofi, büyüme yanında şeklinde de bir değişme olursa heterolog hipertrofiden söz edilmektedir.

Hipertrofi ne demektir kısaca açıklayınız?

Hipertrofi, organ ve dokuların büyümedir. Atrofinin tersi olan bu durum ya o oran ve dokudaki hücrelerin hacımca artmasından ya da hücresel çoğalmasından ileri gelir.

Patolojik atrofinin esas nedeni nedir?

Patolojik atrofinin esas nedeni beslenme yetersizliğidir.

Apoptozis ne demektir kısaca açıklayınız?

Apoptozis programlı hücre ölümüdür. Yaşlanan, yıpranan, bozulan veya artık gerek duyulmayan hücrelerde; genlerin kontrolündeki moleküler mekanizmaların devreye girerek hücrenin bir program çerçevesinde kendini imha etmesidir. Bu yönüyle bir çeşit intihardır.

Nekrozun görülen temel şekilleri nelerdir?

Nekroz, pıhtılaşma nekrozu ve erime nekrozu olarak iki temel şekilde görülür.

Pıhtılaşma nekrozunu kısaca açıklayınız?

Pıhtılaşma nekrozu; kalp, böbrek, dalak, karaciğer gibi hemen her organda görülen nekroz tipidir. Genelde şok, hipoksi, zehirli, kimyasal asitler veya bakterilerin etkisiyle şekillenir.

Lipomatozis ne demektir kısaca açıklayınız?

Lipomatozis; yağ dokusunun çevresindeki diğer dokularla tümöral özellikte olmayan sızmasıdır. ‘yağ hücresi infiltrasyonu’ olarak da tanımlanır. Örneğin kalp çevresindeki yağ dokusu hücreleri, kalp kası demetleri arasına; karın boşluğundakiler pankreasın veya bağırsak duvarına sızar.

Hücrede bulanık şişkinlik ne demektir kısaca açıklayınız?

Bulanık şişkinlik, mitokondrilerin su alıp şişmesiyle karakterizedir. Başlangıçta albüminlerin çökmesiyle oluştuğu düşünülerek albümin dejenerasyonu olarak tanımlanmıştır.

Nekrozun tanımını yaparak kısaca açıklayınız?

Nekroz patolojik bir olaydır. Grekçede nekro, ölü; daha doğrusu ‘leş’ anlamına gelir. kaba tanımıyla, canlıda yersel hücre ölümüdür. Ancak bu ölüm o bölgedeki birkaç hücrenin ölümünden ibaret değildir. Hücreler arasın da içinde olduğu bir grup hücreyi de kapsar. Bu anlamda nekroza yersel doku ölümü deme daha uygundur.

Erime nekrozunu kısaca açıklayınız?

Erime nekrozu; enzimatik yıkımla hücrelerin erimesi ve bölgenin su alması temeline dayanır. Hücre enzimleri yanında; yangı dolayısıyla bölgeye gelen nörofil lökositlerden veya irin yapıcı bakterilerden salınan enzimler dokuda erimeye sebep olur.

Zedelenme ne gibi faktörlere bağlıdır?

Zedelenme; etkinin tipi, şiddeti, süresi, etkilenen canlının türü, doku ve hücrelerin tipi gibi pek çok faktöre bağlıdır.

Hücre ve doku zedelenmesine neden olan kimyasal ve zehirli nedenler nelerdir?

Hücre ve doku zedelenmesine neden olan kimyasal ve zehirli nedenler; çeşitli organik, inorganik maddelerdir.

Pigmentler hangi özelliklerine göre sınıflandırılmaktadır?

Pigmentler kökenlerine, kimyasal yapılarına ve geliştikleri hastalıklara göre sınıflandırılmaktadır.

Hücre ölümünü kısaca tanımlayınız?

Hücrede geri dönüşsüz değişikliklerin varacağı son noktadır. Nekroz ve apoptozis şeklinde gerçekleşir.

Bulanık şişkinlik hangi organlarda daha sık rastlanmaktadır?

Bulanık şişkinlik karaciğer, böbrek gibi parankim organlarında daha sık rastlanmaktadır.

Fizyolojik atorofi ne demektir?

Fizyolojik atrofi, görevini tamamlamış organ ve dokuların doğal küçülmesidir.

Hiperlipidemi ne medektir?

Hiperlipidemi kanda lipidlerin artmasıdır.

Obesite ne demektir kısaca açıklayınız?

Obesite, oburluk anlamına gelmektedir. Dilimizdeki karşılığı şişmanlıktır. Gereğinden fazla alınan karbonhidratların yağa çevrilmesi, fazla yağın yağ depolarındaki yağ hücrelerinde nötral yağ halinde depolanmasından ileri gelir. Sonuçta vücudun ağırlığı ve hacımı artar.

Hyalin dejenerasyonu kas dokusunda gerçekleştiğinde buna ne ad verilir?

Hyalin dejenerasyonu kas dokusunda gerçekleştiğinde tanımlayanın adı nedeniyle Zenker dejenerasyonu adıyla da anılır.

Dejenerasyon ve Metabolizma bozuklularını kısaca açıklayınız?

İç ve dış etkilerle organ ve dokuların hücrelerinde ve hücreler arası bölgelerde ortaya çıkan birincil morfolojik değişiklikler ve birikimlerdir.

Metabolizma bozuklukları neler göz önüne alınarak gruplandırılmaktadır ve bu gruplandırmadaki amaç nedir?

Metabolizma bozuklukları etiyolojileri, kimyasal yapıları ve morfolojik bulguları göz önüne alınarak gruplandırılır. Böyle yapılmasındaki amaç, bulgulardan yola çıkarak olayın ne çeşit etki sonucu geliştiğinin aydınlatılmasıdır.

Basit atrofi ve sayısal atrofi terimlerini açıklayınız?

Hücrelerin küçülmesiyle oluşan atrofiye basit atrofi, hücre sayısının azalmasıyla oluşana ise sayısal atrofi denilmektedir.

Amiloid ve Amiloid Dejenerasyonu kısaca açıklayınız?

Amiloid ve Amiloid Dejenerasyonu; amiloid bir birikimdir. Dokularda daima hücre dışında yerleşerek amiloidozis denilen tabloyu oluşturur. Bir kısım hastalıkların seyri sırasında ortaya çıkan farklı ve karışık yapıya sahip patolojik maddelerin hücreler arasına birikmesinden ileri gelir.

Ozmotik basınç ne demektir kısaca açıklayınız?

Osmotik basınç farklı yoğunluktaki iki sıvıyı ayıran, yarı geçirgen bir zardan sıvı geçişini sağlayan basınçtır. Sıvı düşük yoğunlukludan daha yoğuna doğru akar. Hücrede bu olayı proteinler yapar.

Patamorfoloji ne demektir?

Patalojik değişikliklerde(makroskobik, mikroskobik) şekillenen yapısal ve fonksiyonel duruma patamorfoloji adı verilmektedir.

Hücre ve doku zedelenmesine neden olan Metobolik nedenleri açıklayınız?

Hücre ve doku zedelenmesine neden olan metabolik nedenler; metabolizmada görevli enzim ve hormonların eksikliği, fazlalığı veya bunların yanlış işlevi nedeniyle şekillenir.

Purin bazları(adenin, guanin) karaciğerde neye çevrilmektedir?

Purin bazları(adenin, guanin) karaciğerde ksantin üzerinden ürat ve ürik aside çevrilir.

Karbonhidrat Metabolizması Bozukluklarını kısaca açıklayınız?

Karbonhidrat Metabolizması Bozuklukları; kanda glukozun artması veya azalması, dokuda glikojen fazlalığı eksikliği; glikojen bulunmayan dokularda toplanması şeklinde olur. Bu bozukluklar glikojen metabolizmasında gerekli enzim ve hormonların olmaması, eksik olması veya yanlış işleviyle şekillenir.

Otoimmun hastalıklar ne demektir kısaca açıklayınız?

Vücudun bağışıklığının kaybolmasıyla kendine karşı belirli bölgelerde otoantikorlar ve bağışık yanıt oluşmasıyla meydana gelen hastalıklara denir.

İnsanlarda gut hastalığı ne gibi etkilerler ortaya çıkar?

İnsanların gut hastalığı, alkol alma, fazla proteinle beslenme, lösemi gibi etkilerle gelişir eklemleri tutar.

Kalsiyumun bulunduğu yerler nerelerdir?

Kalsiyum, hücre içinde, hücre arası bölgede, vücut sıvılarında ve kanda bir miktar bulunur. Esas bulunduğu yer kemik ve dişlerdir.

Keratin bozukluklarına ne ad verilmektedir?

Keratin bozukluklarına diskeratozis denilir.

Kalsiyum metabolizma bozuklukları ne demektir kısaca açıklayınız?

Kalsiyum metabolizma bozuklukları, kalsiyumun kanda azalması ‘hipokalsemi’ veya artması ‘hiperkalsemi’; kemiklerde birikmemesi, yetersiz birikmesi veya normal birikip sonradan azalması şeklinde özetlenir.

Keratin nedir kısaca açıklayınız?

Keratin, epitel dokunun yapısal proteinidir. Deri ile kıl, boynuz, tırnaklar gibi deri eklentilerinde bulunur. Deri yüzeyindeki hücrelerde hücrenin ölümüne kadar olgunlaşır ve kepek şeklinde dökülür.

Protein Metabolizması Bozukluğuna Hyalin denilmesinin sebebi nedir açıklayınız?

Hyalin Grekçede ‘cam’ anlamına gelmektedir. Hyalin denilmesinin sebebi, HE ve PAS ile boyanın dokuların ışık mikroskobik incelenmesi sırasında: hücre içi ve hücre dışına yerleşmiş; homojen pembe renkte, şekilsiz, camsı alanların, kitlelerin damlacıkların görülmesindendir.

Pigment nedir kısaca açıklayınız?

Pigment Latincede boya anlamına gelir. Doku ve hücrelerde erimiş veya erimemeiş granüller, kristaller halinde bulunan; dışarıdan alınan veya vücutta oluşan; köken ve kimyasal yapıları değişik renkli maddelerdir. bazı pigmentler fizyolojik olarak doku ve organlarda bulunur. Derideki melanin, eritositlerdeki hemoglobin, safradaki bilirubin bu şekildedir.

Metin düzenleyici yazılımlar günümüzde ne amaçla kullanılmaktadır?

Metin düzenleyici yazılımlar günümüzde daha çok program yazmak, web ortamındaki HTML sayfalarını oluşturmak ya da veri dosyaları hazırlamak amacıyla kullanılmaktadır.

Kalsiyumun kemikdokusu ve dişler dışında toplanmasına ne ad verilir?

Kalsiyumun kemikdokusu ve dişler dışında toplanmasına ‘heteroptik kalsifikasyon’, ‘patalojik kalsifikasyon’ veya yalnızca ‘kalsifikasyon’ (kireçlenme) denilir.

Kaşeksi(zayıflık) ne demektir kısaca açıklayınız?

Kaşeksi( zayıflık); açlık, yetersiz beslenmeyle oluşur. besinlerin bağırsaktan emilmemesi, bozuk sindirim, tümöral veya kronik paraziter hastalıklar belli başlı sebebidir. Yağ dokuları azalır, vücut ağırlığı düşer.

Ürat ve ürik asit vücuttan uzaklaştırılmazsa ne gibi sonuçlar ortaya çıkar?

Ürat ve ürik asit vücuttan uzaklaştırılmazsa kanda ürenin artması, dokularda ürat kristallerinin birikmesiyle urikozis(gut) oluşur.

Hipoglisemi ne demektir?

Hipoglisemi kanda glukozun azalmasıdır.

Hipoplazi ne demektir?

Doğmasal(konjentinal) olarak doku ve organların küçük görülmesidir. Morfolojik yönden atrofiye benzese de atrofi tanımına girmez. Çünkü gelişimini tamamlamış bir organ veya dokunun sonradan küçülmesi değildir.

Hidropik Dejenerasyon ne demektir kısaca açıklayınız?

Hidropik Dejenerasyon; yalnız mitokondrilerin değil, diğer organellerin de de su alıp şişmesi ve sitoplazmada değişik büyüklükte boşlukların oluşmasıyla karakterizedir. Akut hücre şişkinliğinin ileri şeklidir ve genelde geri dönüşsüzdür.

Patolojik atrofi vücutta yayılışına ve sebeplerine göre kaç grupta sınıflandırılır ve bunlar nelerdir?

Patolojik atrofi vücutta yayılışına ve sebeplerine göre iki sınıfa ayrılmaktadır. Bunlar; ? Generalize(yaygın) atrofi ? Lokalize atrofi.

Hücre ve doku zedelenmesine neden olan fiziksel nedenler nelerdir?

Hücre ve doku zedelenmesine neden olan fiziksel nedenler; bunlar çarpma, vurma germe, ezme, basınç altında kalma gibi mekanik; donma yanma ile sonuçlanan aşırı soğuk ve sıcak, elektrik akımı, kızıl ötesi, ultraviole ve iyonize ışınlar şeklinde özetlenir.

Sistemik amiloidozis çoğu kez hangi organlarda görülür?

Sistemik amiloidozis çoğu kez karaciğer, böbrek, dalak, böbreküstü bezi gibi organları tutar.

Yağlı dejenerasyon ne demektir kısacak açıklayınız?

Yağlı dejenerasyon; genelde dolaşım bozukluğu, anemi gibi nedenlere bağlı hipoksiler ile toksik etkilerin belirtisidir. Çoğunlukla karaciğerde rastlanır. Böbrek, kalp kası organlar ikinci sıradadır.

Otointoksikasyon kavramını açıklayınız.

Otointoksikasyon: Vücutta oluşan zararlş zehirli maddelerle vücudun kendi kendini zehirlemesine denir.

Hücre ve doku zedelenmesinde rol oynayan fiziksel faktörleri açıklamak. 

Hücre ve doku zedelenmesinde rol oynayan fiziksel Nedenler; bunlar çarpma, vurma, germe, ezme, basınç altında kalma gibi mekanik; donma, yanma ile sonuçlanan aşırı soğuk ve sıcak, elektrik akımı, kızıl ötesi, ultraviole (UV) ve iyonize ışınlar şeklinde özetlenir.

Hücre ve doku zedelenmesinde rol oynayan kimyasal ve zehirli nedenleri açıklamak. 

Kimyasal ve Zehirli Nedenler; çeşitli organik, inorganik maddelerdir. Özellikle civa, kurşun gibi ağır metaller ile zehirli bitkililer ve uygun olmayan şekilde alınan ilaçlarla zehirlenmeler; yakıcı asit ve bazlar bu gruptadır. 

Hücre ve doku zedelenmesinde rol oynayan beslenme bozukluklarını açıklamak.

Beslenme Bozuklukları; fazla, eksik, yanlış beslenme; vitamin eksikliği veya A, D vitamini fazlalığı; mineral ve iz element eksiklikleri bu grupta yer alır. Susuzluk, vücut suyunun azalmasına sebep olur. Hücrede suyun azalmasıyla sitoplazma yoğunlaşır, asitliği artar. Organa az kan gelmesi (oligemi) veya hiç kan gelmemesi (işemi) yüzünden organın beslenememesi de bir başka faktördür. Bu bağlamda besin maddelerinin azalmasından çok oksijensizlik önemlidir. Hipoksi (oksijen azlığına) ve anoksiden (oksijensizlikten) hücreler çabuk etkilenirler. Hücreler hipoksiye bir süre dayanırlarsa da anokside ölüm birden gelişir.

Metabolizma kavramını tanımlayınız.

Metabolizma: Al›nan
maddelerin yeniden
sentezine, y›k›m›na, zarars›z
hale getirilmesine,
tafl›nmas›na, at›lmas›na ve
enerjiye dönüfltürülmesine
iliflkin vücutta sürekli
oluflan kimyasal
reaksiyonlard›r.

Patomorfoloji kavramını açıklayınız.

Patomorfoloji: Patolojik değişikliklerde (makroskobik, mikroskobik) şekillenen yapısal ve fonksiyonel duruma denir.

Ozmotik basınç kavramını açıklayınız.

Ozmotik Basınç: Farklı yoğunluktaki iki sıvıyı ayıran, yarı geçirgen bir zardan sıvı geçişini sağlayan basınçtır. Sıvı düşük yoğunlukludan daha yoğuna doğru akar. Hücrede bu olayı proteinler yapar.

Atrofi kavramını açıklayınız.

Grekçede: a, olumsuzluk eki olup trophia ise beslenme anlamınadır. Genel olarak gelişimini tamamlamış doku ve organların herhangi bir nedenle sonradan küçülmesidir. Uzun süren etkilerle yavaş gelişen morfolojik bir değişikliktir. Patolojik olduğu gibi fizyolojik de olur.

Hipoplazi kavramını açıklayınız.

Doğmasal (konjenital) olarak doku ve organların küçük görülmesidir. Morfolojik yönden atrofiye benzese de atrofi tanımına girmez. Çünkü gelişimini tamamlamış bir organ veya dokunun sonradan küçülmesi değildir.

Hipertrofi kavramını açıklayınız.

Hipertrofi, organ ve dokuların büyümesidir. Atrofinin tersi olan bu durum ya o organ ve dokudaki hücrelerin hacimce artmasından ya da hücresel çoğalmasından ileri gelir. Haliyle böyle organ hacim ve ağırlıkça artar.

Metaplazi kavramını açıklayınız.

Olgunlaşmış dokudaki hücrelerin embriyonal kökeni aynı olan bir başka hücre tipine dönmesi olayıdır. Dönüşüm daima aynı dokunun farklı hücreleri arasında olur.

Fizyolojik atrofi kavramını tanımlayınız.

Fizyolojik atrofi; yaşamın çeşitli aşamalarında olan bir durumdur. Görevini tamamlamış organ ve dokuların doğal küçülmesidir. Örneğin timus, civcivlerde bursa Fabrisius yaşla birlikte; laktasyon (süt üretimi) sonrası da meme bezleri küçülür

Dejenerasyon kavramını tanımlayınız.

İç ve dış etkilerle organ ve dokuların hücrelerinde ve hücreler arası bölgelerde ortaya çıkan birincil morfolojik değişiliklikler ve birikimlerdir.

Nekroz kavramını açıklayınız.

Nekroz patolojik bir olaydır. Grekçede nekro, ölü; daha doğrusu “leş” anlamına gelir. Kaba tanımıyla, canlıda yersel hücre ölümüdür. Ancak bu ölüm o bölgedeki birkaç hücrenin ölümünden ibaret değildir. Hücreler arasının da içinde olduğu bir grup hücreyi de kapsar. Bu anlamda nekroza yersel doku ölümü demek daha uygundur.

Erime nekrozu kavramını açıklayınız. 

Erime Nekrozu (likefaksiyon veya kolliguasyon); enzimatik yıkımla hücrelerin
erimesi ve bölgenin su alması temeline dayanır. Hücre enzimleri yanında; yangı
dolayısıyla bölgeye gelen nötrofil lökositlerden veya irin yapıcı bakterilerden salınan enzimler dokuda erimeye sebep olur.

Peynirleşme nekrozu kavramını açıklayınız. 

Peynirleflme (kazeifikasyon) Nekrozu; koagulasyon nekrozunun özel bir şeklidir. Esas tüberkülozda gözlenir. Makroskobik görünümü peynirimsi bir izlenim verdiğinden bu ad verilmiştir. Sebebi, koagülasyon nekrozdaki proteinlerin yıkımlanması ve
tüberküloz etkeninin kapsülündeki yağın dağılmasıyla oluşur.

Otoliz kavramını açıklayınız. 

Otoliz; kendi kendini eritme anlamına gelir. Nekroza benzerse de ölümden sonra oluşur. Yersel değil, kadavranın tüm doku ve organlarında oluşan değişikliktir. Yalnız oluşumu nekroza benzer.

Apoptozis kavramını açıklayınız. 

Apoptozis programl› hücre ölümüdür. Yaşlanan, yıpranan, bozulan veya artık gerek duyulmayan hücrelerde; genlerin kontrolündeki moleküler mekanizmaların devreye girerek hücrenin bir program çerçevesinde kendini imha etmesidir. Bu yönüyle bir çeşit hücre intiharıdır. Esasen adı da buradan gelir. Grekçede apo, ayrı; ptosis düşme anlamına gelir.

Pıhtılaşma nekrozu kavramını açıklayınız. 

Pıhtılaşma Nekrozu (koagülasyon); kalp, böbrek, dalak, karaciğer gibi hemen her organda görülen nekroz tipidir. Genelde şok, hipoksi, zehirli, kimyasal asitler veya bakterilerin etkisiyle şekillenir. Böyle etkiler sonucu proteinlerin yıkımlanıp çökmesi ve suyun çekilmesi, gelişiminde temel sebeptir.

Karyopiknoz nedir?

Karyopiknoz; çekirdeğin büzülüp küçülerek kromatinin koyu mavi bir kitleye dönüşmesidir.