Veteriner Hizmetleri Mevzuatı ve Etik Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Uluslararası "Cartagena Biyogüvenlik Protokolü'nde biyoteknoloji terimi nasıl tanımlanmıştır?

"Rekombinant deoksiribonükleik asidi (DNA) ve nükleik asidin hücrelere ya da organellere doğrudan enjekte edilmesini içeren in vitro (canlı organizmadan izole olarak uygulanan) nükleik asit teknikleri, ya da geleneksel ıslah ve seleksiyonda kullanılmayan teknikler olan ve doğal fizyolojik üreme veya rekombinasyon engellerinin üstesinden gelen, sınıflandırılmış familyanın ötesinde hücrelerin füzyonu" uygulanması anlamına gelmektedir.

Bilinen izinli ilk GDO nedir?

Bilinen izinli ilk GDO "Flavr Savr™"dır. Bu GDO ürününe 1994 yılı Mayıs ayında ticari üretim izni alınmış ve transgenik domates çeşidi olarak geliştirilmiştir.

Su ürünleri ne demektir?

Su ürünleri, denizlerde ve iç sularda bulunan bitkiler ile hayvanlar ve bunları yumurtaları demektir.

Biyogüvenlik nedir?

Biyogüvenlik; "İnsan, hayvan ve bitki sağlığı ile çevre ve biyolojik çeşitliliği korunmak için GDO ve ürünleri ile ilgili faaliyetlerin güvenli bir şekilde yapılması" olarak tanımlanmaktadır.
Gıda Tarım Organizasyonu (FAO) ise biyogüvenliği; "insan, hayvan, bitki yaşamı ve sağlığına yönelik önemli risklerin ve ilintili çevresel risklerin analiz ve yönetimi için politika ve çerçeve çalışmalarını kapsayan stratejik ve entegre bir yaklaşım" olarak tanımlamaktadır.

Kök hücre nedir?

Kök hücre, "bir canlının vücudunda uzun süre bölünmeye devam ederek çoğalabilen ve gerektiğinde değişik doku hücrelerine farklılaşabilen hücreler" şeklinde tanımlanmaktadır. Bir başka deyişle, "farklı hücre tiplerine dönüşebilme potansiyeline ve kendisini çoğaltabilme gücüne sahip olan hücrelere” kök hücre adı verilmektedir.

Kültür balıkçılığında hastalık riskleri haricindeki problemler nelerdir?

• Yetiştiricilik problemleri
• Koruyucu hekimlik problemleri

Kök hücre tedavisinin kullanıldığı hastalıklar nelerdir?

• Atlar ve köpeklerde tendo, ligament veya kıkırdak-kemik hasarları
• Karaciğer hasarı
• Diyabet
• Miyokardial enfarktüs
• Retina hastalıkları
• Kemik iliği hastalıkları

Arıcılık nedir?

Arıcılık, fazla bir sermaye gerektirmeyen, toprağa bağlı olmadan yapılabilen, kısa sürede gelir getiren, bal, bal mumu, polen, arı sütü, propolis, arı zehiri, ana arı, oğul gibi çeşitli ürünler sağlayan önemli bir tarımsal uğraşı alanıdır.

Dünya Sağlık Örgütü zoonoz terimini  nasıl tanımlamıştır?

Dünya Sağlık Örgütü'nün yaptığı tanımlamaya göre; evcil ya da vahşi vertebralı hayvanlardan insanlara doğal olarak bulaşabilen infeksiyon ya da hastalıklara zoonoz denir.

Amenajman nedir?

Amenajman; ormanların, nasıl, ne zaman ve ne ölçüde kullanılacağı, ormanların sürekliliğinin sağlanması için ormancılık faaliyetlerinin düzenlenmesini sağlayan bilim dalıdır.

Su ürünleri yetiştiriciliğinin yapıldığı şartlar nelerdir?

1. Enstansif yetiştiricilik: Tamamen dıştan yemlemeye dayalı yoğun yetiştiricilik.
2. Yarı entansif yetiştiricilik: Gübreleme ve tamamlayıcı yemlemeye dayalı yetiştiricilik.
3. Ekstansif yetiştiricilik: Suyun doğal verimliliğine dayanan, stok kontrolü yapılan düşük üretimli yetiştiricilik.

Su ürünleri nasıl bir daldır?

Su ürünleri; sağlıklı beslenmeye katkısı, sanayi sektörüne hammadde sağlaması, istihdam sağlaması ve yüksek ihracat potansiyeli nedeniyle özel bir öneme sahip olan su ürünleri sektörü, deniz ve iç sularda bulunan canlıların işlenmesi ve pazarlanmasını içeren bir gıda dalıdır.

Akvakültür nedir?

Akvakültür, hayvanlar ve bitkisel su canlılarının kontrollü olarak yetiştirilmesidir.

Antibiyotik nedir?

Antibiyotik; çeşitli mikroorganizma türleri tarafından sentezlenen ve diğer mikroorganizmaların gelişmesini önleyen ya da onları öldüren kimyasal maddedir.

Su ürünleri yetiştiriciliği nedir?

Su ürünleri yetiştiriciliği; yetiştiricilik tesislerinde, entansif, yarı entansif veya ekstansif şartlarda yapılan, su ürünlerini üretme ve/veya büyütme (besicilik) faaliyetidir.

Ülkemizde su ürünleri üretimin bölgesel dağılım sıralaması nedir?

1. Karadeniz Bölgesi (özellikle Doğu Karadeniz Bölümü)
2. Ege
3. Marmara
4. Akdeniz
5. Diğer bölgeler

Kalıntı nedir?

Kalıntı; hayvansal birincil ürünlere geçen ve halk sağlığına zararlı olabilecek farmakolojik tesire sahip maddelerin, onların metabolitlerinin veya diğer maddelerin kalıntısı şeklinde tanımlanmaktadır.

Kovan nedir?

Kovan, taşınabilir arı ailesi barınağı anlamına gelir.

Su Ürünleri Kanunu'nun amacı nedir?

Su Ürünleri Kanunu'nun amacı; su ürünlerinin korunması, üretimi ve kontrolüne ilişkin hususları içermektedir.

12 Ocak 2011 tarihinde imzalanan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığında Operasyonel Anlaşma'ya göre, proje ile gerçekleştirilecek
faaliyetler nelerdir?

• Ordu ilinde uluslararası akreditasyona sahip test ve analiz laboratuvarı kurulacak,
• Arı Ürünleri Değerlendirme Birimi oluşturulacak,
• İşleme ve Paketleme Tesisi oluşturulacak,
• Altı ilde "Danışma ve Temas Noktaları" belirlenecek,
• Ar-Ge Birimi kurulacak,
• Ordu ili ve Arıcılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, arıcılık sektöründe uluslararası merkezî bir durumuna gelecek,
• Enstitü araştırmalarına ait somut çalışmaları ve çarpan etkilerinin değer bulacağı bir altyapı kurulacaktır.

“Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliğine İlişkin Uygulama Esasları” doğrultusunda yetiştiricilik tesislerinde kaç teknik personel bulunmalıdır?

• Proje kapasitelerine göre, su ürünleri konusunda eğitim veren en az 4 yıllık fakülte mezunu veya su ürünleri konusunda kamuda en az 5 yıl görev yapmış teknik personel
• 50-249 ton/yıl için en az 1 teknik eleman 
• 250-499 ton/yıl için en az 2 teknik eleman
• 500-749 ton/yıl için en az 3 teknik eleman 
• 750-999 ton/yıl için en az 4 teknik eleman
• 1000 ton/yıl ve daha üzeri tesislerde ise
  en az 5 teknik eleman
• İstihdam edilen teknik personelden bir tanesi "Teknik Sorumlu Müdür" olarak görevlendirilmektedir.

Türkiye'de görülen parazit kökenli yeni çıkan zoonozlar nelerdir?

• Cryptosporidiosis; Cryptosporidium parvum

Veteriner hekimler ve hayvan yetiştiricileri ilaç kullanmada neleri kayıt tutmaktadır?

• Kullandıkları ilaçların miktarları
• Uygulama yolu
• Hangi hayvana uygulandıkları
• Sağaltım süresi
• Aldıkları cevapları
• Kullanım sırasında karşılaştıkları istenmeyen etkiler

Arıcı kimdir?

Arıcı, arıcılık işlerini meslek edinen ve geçimlerini kısmen veya tamamen bu yoldan kazananlardır.

Su ürünleri yetiştiricilik işletmesi nedir?

Su ürünleri yetiştiricilik işletmesi; su hayvanlarının yetiştirilmesi, saklanması veya büyütülmesiyle bağlantılı herhangi bir faaliyette bulunan kâr amacı güden ya da gütmeyen kamusal veya özel her türlü tesistir.

BERN ve CITES sözleşmelerinin temel amacı nedir?

Bu sözleşmelerin temel amacı yaban hayatının korunması ve sürdürülmesinin sağlanmasıdır.

Hayvan gönenci kavramının bilimsel ve anlamda tanımı nedir?

Hayvan gönenci bilimsel ve geniş anlamda, "çiftlik, pet, arkadaş, egzotik, laboratuvar ve vahşi hayvanların bakım, beslenme, barındırma, yetiştirme, nakliye, kesim, tedavi ve bilimsel araştırmalar gibi her türlü kullanımı sırasında ağrı, acı, ızdıraptan uzak, sağlık, mutluluk ve iyilik hallerinin sağlanması" anlamına gelmektedir.

Antibiyotik kullanırken direnç ve kalıntı sorunun önlenmesinde yetkili otorite kimdir?

Antibiyotik kullanılırken direnç ve kalıntı sorunun önlenmesinde veteriner hekimler ile birlikte yetkili otorite, Tarım ve Orman Bakanlığıdır.

Koloni nedir?

Koloni; yumurtlayan ana arısı bulunan ve üretim faaliyetlerinin sürdürüldüğü 3-4 açık ve kapalı yavrulu olmak üzere 6-8 ve üzeri çerçeveli arı ailesidir.

GDO'larla ilgili korunma maddesini uygulayan ülkeler nelerdir?

• Almanya
• Avusturya
• Fransa
• Lüksemburg
• Macaristan
• Yunanistan

Klonlama nedir?

Klonlama; "eşeysiz üreme yöntemiyle genetik yapısı birbirinin aynı canlıların
oluşturulması" anlamına gelmektedir.

Bal arılarında bulunan enfeksiyoz ve paraziter hastalıklar nelere neden olmaktadır?

Amerikan, Avrupa ve Tulumsu yavru çürüklüğü, kireç hastalığı, taş hastalığı gibi yavru hastalıkları ile nosema, kronik ve akut arı felci, trake akarı gibi ergin arı hastalıkları varroa gibi arı zararlıları kolonilerin zayıflamasına, verimlerinin düşmesine ve zamanında gerekli önlemler alınmadığında ise kovanların sönmesine, hastalıkların yayılmasına neden olmaktadır.

Arıcılık Yönetmeliği'nin amacı nedir?

Arıcılık Yönetmeliği'nin amacı "arıcılıkta yetiştiricilik, araştırma, gen kaynaklarının tespiti, muhafazası, ıslahı, suni tohumlama, yeni hatların oluşturulması, damızlık materyalin ithalat ve ihracatı, ticari maksatla ana arı yetiştiriciliği temel esaslarının belirlenmesi, yaygınlaştırılması ve arı sağlığının korunmasına yönelik tedbirlerin alınması”dır.

Türkiye'de görülen bakteri kökenli yeni çıkan zoonozlar nelerdir?

• Campylobacteriosis; Campylobacter jejuni
• Bartonellozis; Bartonella henselae, B. clarridgeiae

Balık üretim tesisleri açısından değerlendirildiğinde miktar ve kapasite yönünden sıralama nasıldır?

1. Yaklaşık %41'lik oranla Muğla
2. %13 ile İzmir
3. Her biri %3-4 oranıyla Antalya, Aydın, Bilecik, Çanakkale ve Kayseri illeri
4. Her biri %1,5-2 oranıyla Burdur, Denizli, Isparta, Kahramanmaraş, Ordu, Rize, Samsun ve Trabzon illeri
5. Diğer illerde ise genel olarak küçük kapasiteli balık üretim tesisleri bulunmaktadır.

Zoonotik etken nedir?

Zoonoz hastalığa yol açabilme potansiyeli olan her tür virüs, bakteri, mantar, parazit veya diğer biyolojik varlıklara zoonotik etken denir.

BERN sözleşmesi nedir?

Bu sözleşme, 9 Ocak 1984 tarihli ve 84/7601 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'yla onaylanarak, 20 Şubat 1984 tarih ve 18318 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi"dir.

"Biyoteknoloji" terimi ilk kez kim tarafından kullanılmıştır?

"Biyoteknoloji" terimi, ilk olarak 1919'da Karl Ereky tarafından kullanılmıştır.

Kafkas Üniversitesi bünyesinde kurulan Yaban Hayatı Koruma, Kurtarma, Rehabilitasyon ve Araştırma Merkezi'nin amacı nedir?

Yaban Hayatı Koruma, Kurtarma, Rehabilitasyon ve Araştırma Merkezi'nin Yönetmeliği'nde, Merkezin amacı şu şekilde yer almaktadır; "başta Kuzeydoğu Anadolu olmak üzere Ülkemizdeki yaban hayvan türlerinin belirlenmesi, koruma altında bulunan türlerin korunması ve çoğaltılmasını sağlamak, sağlık problemlerine çözüm bulmak, bu alanda çalışan araştırmacıları desteklemek, hastane, laboratuvar, barınak, istasyon, gözlem evleri, hayvanat bahçesi ve koruma alanları oluşturmak, güçten düşmüş, yetim, hasta ve yaralı yaban hayvanlarının bakımı, rehabilitasyonu, profilaktik önlemlerin alınması ve yeniden doğaya kazandırılmasını sağlayacak yapının ve uzun vadeli işletilebilmesi için gereken mekanizmaların kurulmasını temin etmektir."

Yoğun yapılan yetiştiricilik sistemlerinde en önemli problemlerden görülen hastalıklar çok geniş kapsamda olmak üzere iki ana kategoriye ayrılmaktadır. Bunlar nelerdir?

1. Bakteriyel, viral veya paraziter etkenlere bağlı bulaşıcı hastalıklar
2. Yetersiz besleme, fiziksel hasar veya uygun olmayan su kalitesi gibi durumlardan kaynaklanan bulaşıcı olmayan hastalıklar

"Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliğ"nin amacı nedir?

"Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği"nin amacı; "ülkemiz su kaynakları potansiyelinin verimli şekilde kullanılması, su ürünleri yetiştiriciliğinde sürdürülebilirliğin sağlanması, çevrenin korunması ve kaliteli/güvenli gıda temini için, su ürünleri yetiştiriciliği ile ilgili yatırımların, planlı bir şekilde gerçekleştirilmesi ve üretim sırasında etkin denetimin sağlanmasıdır."

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'ne göre GDO nedir?

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'ne göre GDO, genetik materyali doğal olmayan bir yolla değiştirilmiş organizmalardır.

"Su Hayvanlarının Sağlık Koşulları ile Hastalıklarına Karşı Korunma ve Mücadele Yönetmeliği"ne göre bir hastalık şüphesi ile karşılaşıldığında neler yapılmalıdır?

"Bir hastalığın varlığından şüphe duyulması için herhangi bir sebebin bulunması ya da hastalığın yetiştiriciliği yapılan su hayvanları arasında var olduğunun doğrulanması halinde, bu şüphe ve doğrulama yetkili otoriteye, yetkili otorite tarafından Bakanlığa gecikmeksizin bildirilir. Ayrıca, yetiştiriciliği yapılan su hayvanları arasında ölüm oranının giderek artması durumunda, daha ileri incelemeler için ölümlerin yetkili otoriteye veya özel bir veteriner hekime gecikmeden bildirilmesi gerekir."

Hayvan gönencine ilişkin olarak yapılan ilk yasal dayanak nedir?

Hayvan gönencine ilişkin olarak yapılan ilk yasal dayanak AB'nin kuruluşu ile ilgili 1957 tarihli Roma Antlaşması'dır.

Zoonozlar ve Zoonotik Etkenler, İlgili Antimikrobiyal Direnç ve Gıda Kaynaklı Salgınların İzlenmesi Yönetmeliği'nin amacı nedir?

Bu yönetmeliğin amacı "ilgili bakanlıklarla işbirliği içerisinde zoonozların, zoonotik etkenlerin ve ilgili antimikrobiyal direncin uygun bir biçimde izlenmesini ve gıda kaynaklı salgınların uygun epidemiyolojik araştırmalarla incelenmesi ile mevcut durum ve kaynakların değerlendirilmesi için gerekli olan bilgilerin toplanmasını sağlamaktır."

Günümüzde GDO'lu ürünlerin kullanılmadığı ülkeler nelerdir?

• Macaristan
• Venezüella

Ülkemizdeki organik tarım ile ilgili  yönetmelik nedir?

1999 yılı Haziran ayında Tarım Bakanları ekolojik hayvansal üretimin hukuku çerçevesi konusunda da görüş birliğine varmışlar ve hayvansal üretimi içine alan 1804/99 sayılı "Organik Tarım Yönetmeliği"ni çıkarmışlardır.

"Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği" kapsamında "Su Ürünleri Yetiştiricilik Tesislerinde Teknik Personel İstihdamı" ile ilgili olan 19. maddeye göre tesislerde kaç personel istihdam edilmelidir?

Tesislerde üretim kapasitelerine göre, su ürünleri konusunda eğitim veren en az dört yıllık fakülte mezunu teknik personel istihdam edilir. Kuluçkahanelerde kapasitesine bakılmaksızın en az bir teknik personel istihdam edilmesi gerekmektedir.

1969'da yayınlanan Swann Raporu'nda  hayvancılık alanında kullanılan antibiyotiklerle ilgili yapılan açıklama nedir?

1969'da yayınlanan Swann Raporu'nda; antimikrobiyal direnç sorununun tıp ve veteriner hekimliği alanlarında önemli boyutlara ulaştığı, hayvancılık alanında kullanılan antibiyotiklerin insan sağlığı için olumsuz etkilere neden olduğu ilk kez açıklanmıştır.

Multidisipliner nedir?

Multidisipliner, bilimsel veya teknik alanda birden fazla bilim dalının bir arada kullanılması durumunu ifade eden kavramdır.

13 Haziran 2010 tarihinde 5996 sayılı "Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu"nun yürürlüğe girmesi ile birlikte, hayvan gönenci konusunda da çeşitli hükümlere yer verilmiştir. Bunlar nelerdir?

• Çiftlik amaçlı olarak yetiştirilen veya beslenen hayvanların korunması ile ilgili asgari standartları belirleyen "Çiftlik Hayvanlarının Refahına İlişkin Genel Hükümler Hakkında Yönetmelik"
• Canlı omurgalı hayvanların yurt içindeki nakilleri sırasında korunmalarını ve hayvan gönenci kurallarına uyulmasını güvence altına almak ve bu kapsamda yapılacak olan resmî kontrollerde uygulanacak esas ve usulleri belirleyen "Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği"
• Deneysel ve diğer bilimsel amaçlar için kullanılan hayvanları korunması ile ilgili usül ve esasları belirleyen "Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Hayvanların Refah ve Korunmasına Dair Yönetmelik"

Ülkemizin ilk klon kuzuları kimdir?

Devlet Planlama Teşkilatı ve TÜBİTAK desteğiyle gerçekleştirilen çalışma neticesinde 2007'de doğan "Oyalı" ve "Zarife", ülkemizin ilk klon kuzuları olmuşlardır.

Veteriner hekimliğinde antibiyotik direncinin önlenebilmesi amacıyla ne yapılması gerekir?

• Hastalık teşhisinin doğru konularak, kullanılacak ilacın hastalık etkenine ve hayvan türüne uygun olup olmadığının bilinmesi,
• Saha koşullarında etkinliğinin test edilerek ortaya konulmuş olması,
• Hastalığı oluşturan mikroorganizmaların
  seçilen ilaca duyarlılığının bilinmesi veya tahmin edilmesi,
• İlacın farmakokinetik profilinin ve vücutta dağılımının bilinmesi,
• Bağışıklık sisteminin ne durumda olduğunun bilinmesi,
• Uygun spektrum ve dozda antibiyotiğin kullanılması,
• Uygun antibiyotik seçeneklerinin bilinmesi gerekir.

Organik hayvansal üretim nedir?

Organik hayvansal üretim, sentetik olarak üretilen maddelerin direkt veya dolaylı olarak kullanılmadığı veya kullanımı zorunlu düzeyde kullanıldığı, organik yemle besleme ve sağlıklı hayvan yetiştiriciliği prensibiyle her aşaması kontrollü, sertifikalı olan hayvansal üretimdir. Bir başka deyişle organik hayvancılık bitkisel ve hayvansal üretimlerde pestisit, kimyasal gübre, GDO, antibiyotik ve büyüme hormonlarının kullanılmadığı hayvan yetiştiriciliğidir.

Prospektüs nedir?

Prospektüs, etiket bilgileri ile kullanıcıya yardımcı olacak diğer bilgileri ihtiva eden ve müstakil olarak ürünle birlikte sunulan belgedir.

CITES nedir?

Bu sözleşme, 20 Haziran 1996 tarihli ve 22672 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak, 22 Aralık 1996 tarihinde yürürlüğe giren "Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme"dir.

Arıcılıkta suni tohumlama nedir?

Arıcılıkta suni tohumlama; çiftleşme olgunluğuna gelmiş arının spermi alınarak alet yardımıyla çiftleşme olgunluğuna gelmiş ana arının döl yoluna verilmesidir.

13 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe giren "Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmelik" ve "Biyogüvenlik Kurulu ve Komitelerin Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik"in amacı nedir?

Bu yönetmeliğin amacı; “bilimsel ve teknolojik gelişmeler çerçevesinde, modern biyoteknoloji kullanılarak elde edilen genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar ve ürünlerinden kaynaklanabilecek risklerin engellenmesi, insan, hayvan ve bitki sağlığı ile çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin korunması için” usul ve esasları belirlemektir.

Yetiştiricilik tesisi nedir?

Yetiştiricilik tesisi, su ürünleri yetiştiriciliğinin
yapıldığı yerlerdir.

Yaban hayatı ve biyolojik çeşitliliğin korunmasına ilişkin açılan başkanlık araştırma merkezleri nelerdir?

• Orman ve Su İşleri Bakanlığında Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Bünyesinde Yaban Hayatı Daire Başkanlığı
• Yaban Hayatı Rehabilitasyon Merkezleri
• Biyoçeşitlilik Araştırma ve Uygulama Merkezleri
• Biyoçeşitlilik ve Koruma Laboratuvarları
• Yaban Hayatı Koruma Merkezleri

Biyoteknoloji nedir?

Biyoteknoloji; özel bir kullanıma yönelik olarak ürün veya işlemleri dönüştürmek veya meydana getirmek için biyolojik sistem ve canlı organizmaları veya türevlerini kullanan teknolojik uygulamalardır.

Ülkemizde hayvan gönencine olan ilginin artmasının nedenleri nelerdir?

• Kentlerde nüfus yoğunluğunun artması
• Yazılı ve görsel basın ile sivil toplum örgütlerinin etkisi
• Toplumum eğitim ve ekonomik düzeyinin artması
• AB'ye uyum süreci ve bu yönde yapılması gereken zorunlu durumlar

Üretilen GDO'ların doğaya salınmasından önce, ABD'de GDO kim tarafından incelenmektedir?

• ABD Tarım Bakanlığı (USDA)
• Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA)
• Çevre Koruma Ajansı (EPA)

"Organik" kelimesi Türk Dil Kurumu sözlüğünde nasıl tanımlanmıştır?

Organik; Türk Dil Kurumu sözlüğünde "kökeni bitkisel ve hayvansal olan" olarak tanımlanmıştır.

Ülkemizde GDO ile ilgili yapılan yasal düzenlemeler nelerdir?

• Ulusal olarak yapılan ilk yasal düzenleme 1998 tarihli "Transgenik Kültür Bitkilerinin Alan Denemeleri Hakkında Talimat"tır.
• Uluslararası düzeyde yapılan ilk girişim TBMM tarafından 2003'te onaylanan "Cartagena Biyogüvenlik Protokolü"dür.
• 5 Haziran 2004 tarihinde "Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun" kapsamında genetiği modifiye gıdalar adı altında genetiği değiştirilmiş ürünlerle ilgili tanımla yasal hale gelmiştir.
• 26 Ekim 2009 tarihinde "Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik" yürürlüğe girmiştir.

Organik hayvansal üretime yönelme nedenleri nelerdir?

• Çevre dostu üretim yoluyla çevreye olan zararın minimuma indirilmesi,
• Sürdürülebilir hayvancılığın geliştirilmesi,
• Hayvan hastalıklarıyla mücadele ve sürü sağlığının korunması,
• Hayvan gönenci standartlarının geliştirilmesi,
• Tüketici talebine yönelik kaliteli ve sağlıklı ürünlerin üretilmesi,
• Ürünlerin yüksek fiyata satılması ile üretici gelir düzeyinin artırılmasıdır.

Etoloji nedir?

Etoloji; iç ve dış uyarıların etkisiyle oluşan hayvan davranış sistemlerini inceleyen ve onları çözümlemeye çalışan karşılaştırmalı hayvan davranışları bilimi anlamına gelir.

Enfeksiyonun bulaşma yönlerine göre adları nelerdir?

Enfeksiyonun bulaşma yönü;

• Antropozoonoz: Hayvanlardan insanlara doğru
• Zooantropozoonoz: İnsanlardan hayvanlara doğru
• Amfiksenoz: Hayvan ve insanlar arasında her iki yöne doğru doğal bulaşma

İlk klonlama denemeleri ne zaman ve kimlerde yapılmıştır?

İlk klonlama denemeleri;

• 1952'de kurbağalarda,
• 1979'da farelerde,
• 1984'de koyun embriyolarında
• 1986'da sığırlarda yapılmıştır.

Klonlamanın avantajları nelerdir?

• Üstün genetik yapıya sahip olup, herhangi bir nedenden dolayı döl veremeyen ya da ölmek üzere olan çiftlik hayvanların klonlanarak çoğaltılması
• Nesli tükenmekte veya az sayıda kaldığı için üretilme imkânı olmayan hayvanların bu teknoloji ile çoğaltılabilmesi

Organik üretimde hastalık çıkması durumunda alınacak önlemler nelerdir?

Organik üretimde hastalık çıkması durumunda bitkisel ilaçlar öncelikle tercih edilmeli, acil durumlarda sentetik ilaca gereksinim duyulması durumunda ilacın yasal arınma süresinin iki katı süre beklendikten sonra ilgili hayvanın ürünü tüketime sunulmalıdır. Ancak hayvana bir yıl içerisinde en fazla üç defa ilaç kullanılabilir. Daha fazla olması durumunda alınan ürün organik olarak değerlendirilemez.

AB ilk organik ürün yönetmeliğini ne zaman çıkarmıştır?

AB, ilk organik ürün yönetmeliğini 1991'de çıkarmıştır. 2092/91 sayılı AB Yönetmeliği yalnızca bitkisel ürünler için hazırlanmıştır.

"Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik"in kapsadığı hususlar nelerdir?

Bu Yönetmelik; "Her türlü bitkisel, hayvansal ve su ürünleri üretimi ile kullanılacak girdilerin organik tarım metoduna uygun olarak üretilmesi veya temini, gıda veya yem olarak kullanılan mayalar, orman ve doğal alanlardan organik tarım ilkelerine uygun olarak ürün toplanması, bu ürünlerin işlenmesi, ambalajlanması, etiketlenmesi, depolanması, taşınması, pazarlanması, kontrolü, sertifikalandırılması, denetimi ile cezai hükümlere ilişkin teknik ve idari hususları kapsar.”

Yeni zoonoz nedir?

Yeni zoonoz; yeni tanımlanmış/değişikliğe uğramış, ya da daha önce oluşmuş ancak insidans, ya da coğrafya, konakçı ve vektör açısından oransal artış gösteren zoonozdur.

Türkiye'de görülen virüs kökenli yeni çıkan zoonozlar nelerdir?

• Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
• Kuş Gribi; Avian Influenza Virus H5N1 suşu
• Hantavirüs Hastalığı; Hantavirus
• Domuz Gribi

Akvatik hayvan hastalıkları listesinin temel amacı nedir?

Akvatik hayvan hastalıkları listesinin temel amacı, üye olan ülkelerde hastalıkların ortaya çıkması durumunda OIE'ye rapor edilerek dünya çapında akvatik hayvan sağlığı durumunun şeffaflığını garanti altına almaktır.

Antimikrobiyal direnç nedir?

Antimikrobiyal direnç; "Bazı tür mikroorganizmaların, aynı tür mikroorganizmaları engellemek veya öldürmek için yeterli olarak verilen konsantrasyonda antimikrobiyal etken varlığında yaşayabilmesi ve hatta üreyebilmesi" şeklinde tanımlanmaktadır.

Arıcılık Kayıt Sistemi (AKS) nedir?

Arıcılık Kayıt Sistemi (AKS); etiketlenmiş kovanlara ait bilgilerin merkezî bir veri tabanında kayıt altına alındığı, izlendiği, raporlandığı Bakanlık kayıt sistemidir.

GDO nasıl elde edilir?

GDO, bir canlının gen dizilimi değiştirilerek ya da bu canlıya çeşitli bakteri, virüs, hayvan ve bitkilerden gen aktarılarak kendi doğasında bulunmayan bir karakter kazandırılması ile elde edilir.

Biyogüvenlik konusunda AB'nin 1990'da çıkarttığı iki direktif nedir?

1. EC/90/219 (kapalı şartlarda kullanım)
2. EC/90/220 (çevreye serbest bırakma)

18 Mart 2010 tarihinde yürürlüğe giren 5977 sayılı "Biyogüvenlik Kanunu"nun hükümleri nelerdir?

Kanun hükümlerince, GDO ve ürünlerinin onay alınmadan piyasaya arz edilmesi, kullanılması veya kullandırılması, genetiği değiştirilmiş bitki ve hayvanların üretimi, GDO ve ürünlerinin piyasaya sürme kapsamında belirlenen amaç ve alan dışında kullanımı, GDO ve ürünlerinin, bebek mamaları ve bebek formülleri, devam mamaları ve devam formülleri ile bebek ve küçük çocuk ek besinlerinde kullanılması yasaklanmıştır.

Hayvan gönenci kavramı ilk olarak hangi kanunla ulusal mevzuatımıza girmiştir?

Hayvan gönenci kavramı ilk olarak 1 Temmuz 2004 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5199 sayılı "Hayvanları Koruma Kanunu" ile ulusal mevzuatımıza girmiştir.

Çiftlik hayvanlarında başarılı ilk klonlama ne zaman gerçekleşmiştir?

Çiftlik hayvanlarında başarılı ilk klonlama, embriyonik hücreler aracılığı ile 1986'da gerçekleştirilmiştir.

Prof. Dr. Süreyya Tahsin Aygün kimdir?

Ülkemizde, insan ömrünü uzatmanın yolunun doğumdan sonra atılan plasentalarda ve kordon hücrelerinde olduğunu söyleyen bilim insanı, veteriner hekim, Prof. Dr. Süreyya Tahsin Aygün, kök hücre tedavisi üzerine dünyada öncü bilim insanları arasında yer almaktadır. Kendisi 1950-1960'lı yıllar arasında hayvanların çeşitli hastalıklarının tedavisinde araştırmalar yapmış ve bu çalışmalar çeşitli tıp dergilerinde yayınlanmıştır.

Türkiye'de organik tarımla ilgili yapılan yasal düzenlemeler nelerdir?

• Türkiye'de organik tarımla ilgili ilk yasal düzenleme "Bitkisel ve Hayvansal Ürünlerin Ekolojik Metotlarla Üretilmesine İlişkin Yönetmelik" 18 Aralık 1994 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.
• 18 Ağustos 2010 tarihinde "Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik" Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.