Hijyen ve Sanitasyon Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Toplu Yaşam Ortamları Ve Hijyen

1. Soru

Ekistiks terimi ne anlamda kullanılmaktadır?

Cevap

Günümüzde konut, barınak olmaktan öte bir anlam kazanmıştır. Bu nedenle bu konunun daha kapsamlı araştırılması ve açıklanması amacıyla ekistiks terimi kullanılmıştır. Bu terim iyi bir sosyal, fiziksel ve mental sağlık ve iyilik hâli ile uyumlu bir yaşam sağlamak üzere çalışan insan yerleşim bilimi anlamında kullanılmaktadır.


2. Soru

Sağlık açısından bir konutun taşıması gereken özellikler nelerdir?

Cevap

Sağlık açısından bir konutun taşıması gereken özellikler dört başlık altında toplanabilir. 1. Temel fizyolojik gereksinimler sağlanmalı, 2. Temel psikolojik gereksinimler sağlanmalı, 3. Bulaşıcı hastalıklara karşı korumalı, 4. Kazaları önlenmelidir.


3. Soru

Temel Fizyolojik Gereksinimler açısından bir konutta kişi başına kaç m2 döşeme alanı bulunması gereklidir?

Cevap

Konutta ilk bulunan kişi için 14 m2 döşeme alanı gerekmektedir. Daha sonraki her üye için 9.3 m2 eklenmelidir.


4. Soru

Biyoharmoloji nedir?

Cevap

Biyoharmoloji, canlıların yaşam sürecinde her türlü doğal ve yapay olarak oluşmuş fiziksel çevre ile kullanıcı arasındaki uyumu araştıran, inceleyen, çözüm önerileri üreten ve bu bilgileri yapı veya binaya uygulayan bilim dalıdır. Her yapının konfor koşullarının sağlanması için konumundan, işlevinden ve tasarımından kaynaklanan kendine özgü gereksinimleri söz konusudur. Biyoharmoloji doğrudan insanın, içerisinde bulunduğu çevresi ile olan uyumunu konu alır. Bir yapı ya da konuttan kullanıcıların hoşnutluğu ve konforu için; en iyiyi, en güzeli, en verimliyi, en uyumluyu belirlemeye ve uygulamaya çalışır. Yani konutu ve yaşam alanlarını, insan için oluşturmaya çalışır. Odak noktasına insanı koyar, binada, yapıda, konutta insan için ne olmalıdır, nasıl olmalıdır? soruları üzerinde hareket eder. Bir anlamda nasıl her kişinin ayakkabı numarası, beden ölçüleri farklı ise yaşam alanları ve konutları da farklı olmalıdır. O kişiye ve aileye özgü olmalıdır, yaklaşımını benimser.


5. Soru

Konut temizliği yöntemleri nelerdir?

Cevap

Konut temizliği yöntemleri: havalandırma; süpürme; toz alma; duvar temizliği, cam yüzeyler, pencereler ve cam balkon kaplamaların temizliği; yer temizliği; banyo ve kaplamaların temizliğini kapsamaktadır.


6. Soru

Tuvalet ve banyo temizliği nasıl yapılmalıdır?

Cevap

Özellikle klozet, küvet, duş teknesi, duşakabin, lavabo gibi temasın ve kirlenmenin fazla olduğu yerlerin temizliğinde dezenfektan nitelikli kimyasal temizleyicilerin kullanılması, temizliklerinin sağlanmasında en önemli koşullardandır. Burada da en çok tercih edilmesi gereken dezenfektan sodyum kloritli çözeltilerdir. Çamaşır suyu da olarak bilinen bu çözeltiler bakteri, virüs ve mantarlara karşı oldukça etkilidir.


7. Soru

Çamaşır suyunun ve diğer kimyasal temizlik ürünlerinin kullanılmasında dikkat edilmesi gereken üç konu nedir?

Cevap

Birincisi, özellikle kumaş, dokuma ve halılar vb. ürünlerin çamaşır suyu ile temas etmesi sonucu lokal ve genel renk kaybına uğrayabilirler. Bu nedenle çamaşır suyunu dökerken ve çamaşır sulu nemli bez ile silerken bu tür ürünler korunmalıdır.

İkinci dikkat edilmesi gereken konu ise çamaşır suyu buharlaşınca ortama klor gazı yayılır. Ayrıca birden fazla kimyasal temizleyici temizlik yapılacak alana birlikte dökülerek karıştırılmaya çalışılır. Bu durumda bu kimyasal temizlik ürünlerinin kendi aralarında meydana gelen kimyasal reaksiyon sonucu, boğucu veya toksik (zehirli) etki gösteren maddeler ortaya çıkar. Bunların solunması nedeniyle temizliği yapan kişide yaşamsal tehlikelere varan sorunlarla karşılaşılabilir. Bu nedenle banyo ve tuvalet temizliğinde mutlaka havalandırma yapılmalı, pencereler açılmalı, kimyasal temizlik maddeleri birbirleri ile karıştırılmadan kullanılmalıdır.

Üçüncü önemli konu ise, hem çamaşır suyunun hem de diğer temizlik ürünlerinin kendi kapları dışında başka kaplara konulmamalıdır.


8. Soru

Okul sağlığı Hizmetleri nelerdir?

Cevap

Sağlıklı okul hayatı, güvenli ve sağlıklı fizik ve sosyal çevreyi sağlamayı amaçlamaktadır. Öğrenciler ve okul çalışanlarının aileleri ile birlikte sağlık durumlarının değerlendirilmesi, geliştirilmesi, okul yaşamının sağlıklı olmasının sağlanması ve sürdürülmesi; öğrencilere, ailelere ve topluma sağlık eğitimi verilmesi için yapılan çalışmalara “Okul Sağlığı Hizmetleri” denmektedir.


9. Soru

Okulda Fiziksel Etkenlerin Kontrol Altına Alınması ve Sağlık Açısından Uygun Hâle Getirilmesi bakımından okul oyun alanı öğrenci başına ve toplam ne kadar olmalıdır?

Cevap

Okul, oyun alanının ya da ders arasında öğrencilerin yararlanacağı alanın öğrenci başına 5 m2 ve toplamda en az 400 m2 olarak yapılması gerekir


10. Soru

Okulda Kimyasal Etkenlerin Kontrol Altına Alınması ve Sağlık Açısından Uygun Hâle Getirilmesi bakımından yer temizliği yapılırken nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

Genel yerlerin temizliğinde kuru süpürme toz kaldıracağı için tercih edilmemelidir. Yıkama, ıslak veya nemli silme tercih edilmelidir. Öğrencilerin ve çalışanların olmadığı zamanlarda elektrik süpürgesi ile süpürülebilir.


11. Soru

Okulun Ergonomik Koşullarının Sağlık Açısından Uygun Hâle Getirilmesi bakımından dersliklerde sıcaklık kış aylarında ortalama sıcaklık kaç °C olmalıdır?

Cevap

Dersliklerde sıcaklık kış aylarında ortalama 20-22 °C olmalıdır.


12. Soru

Hastanelerde Fiziksel Etkenlerin Kontrol Altına Alınması ve Sağlık Açısından Uygun Hâle Getirilmesi bakımından, elektrik kesintilerine karşın hangi önlemler alınmalıdır?

Cevap

Hastanelerde en önemli sorunlardan birisi elektrik kesintilerinin yaşanmasıdır. Bu hem hastane içinde farklı birim ve bölümler arasında olabileceği gibi, kentsel anlamda yaşanan kesintiler olabilir. Ameliyathane, doğum servisi, laboratuvar, yoğun bakım, acil servis başta olmak üzere elektrik kesintilerinden çok daha ciddi etkilenen bölümler olmak üzere hastanede elektrik kesintilerinde en kısa zamanda devreye giren jeneratörler kurulmalı ve çalışır durumda olduğu sık aralıklara kontrol edilmelidir.


13. Soru

Hasta ziyaretine neden çiçek getirilmemelidir?

Cevap

Hasta ziyaretine enfeksiyonlara ve alerjilere neden olduğu için çiçek getirilmemelidir.


14. Soru

Güvenli gıda nedir?

Cevap

Güvenli gıda”, hazırlandığında fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleriyle insan tüketimine uygun olan, sağlık açısından bir sakınca oluşturmayan ve içeriğinde zararlı maddeler içermeyen, hatta sağlık için yararlı ve beklendik etkileri olan, besin değerleri korunmuş gıda maddesidir.


15. Soru

Gıdalardaki kimyasal riskler nelerdir?

Cevap

Kimyasal Riskler: Son dönemlerde üzerinde en çok tartışılan konulardandır. Gıdalardaki kimyasal riskler mikotoksinler gibi mantarların ve küflerin ürettiği kanserle ilişkili doğal toksinler ile arsenik, civa, kurşun, dioksin, kadmiyum gibi ağır metaller, gübre kalıntıları, pestisit ve hayvanlarda hastalıkları için kullanılan veterinerlik ilaçların kalıntıları başlıcalarındandır. Yine son zamanlarda koruyucu, raf ömrünü uzatıcı, renk ve tad verici, küflenmeyi veya bozulmayı önleyici vb. amaçlarla gıdaların içerisine katılan gıda katkı maddeleri de bu grupta yer almaktadır.


16. Soru

Hasta Bina Sendromu (HBS) nedir?

Cevap

Hasta Bina Sendromu (HBS): Nedeni belli olmayan fakat iç ortamda bulunan hava kirleticileri ile ilişkili olan rahatsızlıklar. HBS, o iç ortamda iken ortaya çıkan ve o ortamdan ayrılınca kaybolan ve o ortamdaki birçok kişiyi etkileyen semptomlar ve belirtiler dizisidir. Bu semptomlar iç ortama girildikten ilk 15-30 dakika ile birkaç saat içinde başlayıp, binadan ayrıldıktan 30 dk ile birkaç saat içinde düzelmektedir.


17. Soru

Üç farklı vektör ve bunlarla insanlara bulaşabilen ve salgınlara neden olabilen hastalıklara örnekler  neler olabilir?

Cevap

Vektörlerce insanlara bulaşabilen ve salgınlara bile neden olabilen hastalıklara örnekler şunlardır: Sinekler: İshal, dizanteri, konjonktivit, tifo, kolera, parazitler; Sivrisinekler: Sıtma, ensefalit (beyin dokusunun virüslerce enfekte edilmesi); Kene: Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Lyme hastalığı,


18. Soru

Kemirgenler nelerdir?

Cevap

Kemirgenler, kemirmeye elverişli çene ve diş yapıları olan sincap, kunduz, fare, sıçan gibi hayvanlardır. 350 cins ve 2400 kemirici türü vardır. Dünyada en hızlı çoğalan canlı türü olarak kabul edilmektedirler. Gebelik süresi 21-25 gündür ve 60-90 günde bir gebe kalabilirler. Genellikle 5-9 arasında yavru yavrulamaktadırlar Çok değişik iklim ve yaşama koşullarına uyum sağlayan kemirgenler Antartika dışında tüm yeryüzünde bulunmaktadır.


19. Soru

Biyosidal (canlıkıran) ürün nedir?

Cevap

Bir veya birden fazla aktif madde içeren, kullanıma hazır hâlde satışa sunulmuş, kimyasal veya biyolojik açıdan herhangi bir zararlı organizma üzerinde kontrol edici etki gösteren, hareketini kısıtlayan, uzaklaştıran, zararsız kılan, yok eden aktif maddelere ve müstahzarlarına biyosidal (canlıkıran) ürün adı verilmiştir.


20. Soru

Yarılanma ömrü nedir?

Cevap

Yarılanma ömrü: Kimyasal maddelerin, azalma süreleri ile ilgili olarak, baştaki miktarlarının yarısına düşmesi için geçen zamana yarılanma süresi adı verilir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi