Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

E-Devlet Ve Türkiye’De Uygulamalar

1. Soru

Günümüzde bilişim kavramı içinde ele alınabilecek olan mobil iletişim araçları, internet ve web teknolojileri kamu yönetiminde hangi alanlarda hem fırsatlar sunmakta hem de tehditler getirmektedir?

Cevap

  • Bilgi üretim ve yönetiminde
  • Etkileşimli çevrimiçi hizmetler üretmen ve sunmada
  • Küresel düzeyde güvenlik yönetiminde
  • Ekonomi yönetiminde ve
  • Demokratik açılımlar sağlamada hem fırsatlar sunmakta hem de yeni tehditler getirmektedir.


2. Soru

Bilgi toplumu nedir?

Cevap

Bilgi toplumu, bilgi ve iletişim teknolojilerinin günümüzde ulaştığı zaman ve mekân sınırlılıklarını aşmaya hizmet eden yeni fırsat ve kabiliyetlerle biçimlenen toplum olarak tanımlanmaktadır.


3. Soru

Ağ toplumu nedir?

Cevap

Bilgi ve iletişim teknolojileriyle tüm aktörlerin birbirleriyle karşılıklı etkileşiminin olduğu bir toplum olarak tanımlanmaktadır.


4. Soru

Bilgi toplumunu karakterize eden özellikler nelerdir?

Cevap

  • Bilgi ve eğitime yöneliş
  • Bilgi işçiliğine geçiş
  • Ekonominin temeli – sermaye unsuru - bilgi
  • Bilgiye dayalı örgüt ve BİT ile biçimlenen toplum


5. Soru

Avrupa Birliği Konseyi, üye ve aday ülkeleri bilgi toplumuna dönüştürme hedefi ile 23 Mart 2000’de Lizbon’da yapılan toplantısında başlatmış oldukları e-Avrupa girişiminin temel amaçları nelerdir?

Cevap

  • Okullara, iş dünyasına, yönetim birimlerine ve tüm vatandaşlara İnternet erişimi sağlamak
  • Bilgisayar okur-yazarlığı yüksek bir Avrupa oluşturmak
  • Tüm işlemlerde, güçlü toplumsal katılım ve vatandaşların güvenini sağlamaktır.


6. Soru

Ülkemizde bilgi toplumuna dönüşüm çalışmaları ne zaman başlamıştır?

Cevap

Ülkemizde bilgi toplumuna dönüşüm çalışmaları, 1990’ların başına kadar uzanır. Bu dönemde dünya bankası kredileriyle başlatılan bilişim ve ekonomik modernizasyon çalışmaları, 2006’da hazırlanan bilgi toplumu strateji belgesi ile hız kazanmıştır.


7. Soru

Ülkemizde bilgi toplumu stratejisi hangi üç temel üzerine oturtulmuştur?

Cevap

  • Vatandaşın dönüşümü
  • İşletmelerin dönüşümü
  • Devletin dönüşümü


8. Soru

Ülkemizin bilgi toplumuna dönüşüm sürecinin yedi temel stratejik önceliği nelerdir?

Cevap

  • Sosyal dönüşüm
  • BİT’in iş dünyasına nüfuz etmesi
  • Vatandaş odaklı hizmet
  • Kamu yönetiminde modernizasyon
  • Küresel rekabetçi bilgi teknolojileri sektörü
  • Rekabetçi, yaygın ve ucuz iletişim altyapı ve hizmetleri
  • Ar-ge ve yenilikçiliğin geliştirilmesi


9. Soru

Bilişim kavramı nedir?

Cevap

Kavramın isim babası Prof. Dr. Aydın Köksal olup bu kavram, Yunus Emre’nin bir şiirinde yer alan –“Beri gel barışalım, yad ise bilişelim”- bilişelim kavramından esinlenilerek üretilmiştir. Köksal bilişim kavramını temel olarak iki yönlü iletişim, etkileşim, paylaşım kavramlarının bileşkesi olarak ortaya koymuştur.


10. Soru

Kamuda bilişim ne anlama gelir?

Cevap

Kamuda bilişim; kamu yönetiminde, iki yönlü iletişim, etkileşim ve paylaşım ortamı sağlayacak ve bilginin üretilmesi ve yönetilmesine hizmet etmek üzere bilgi sistemlerinin ortaya konulmasında gerekli bilgi yönetim ortamlarının ve araçların tasarlanması, geliştirilmesi ve üretilmesi, bunların da kamu yönetimi alanıyla içselleştirilmesine ilişkin konuları kapsar.


11. Soru

E-dönüşüm nedir?

Cevap

E-dönüşüm, gerek toplumsal gerek örgütsel düzlemde bilgi ve iletişim teknolojilerinin olanaklarıyla biçimlenen değişimi ifade etmektedir. E-dönüşüm, gerek toplumsal düzeyde, gerek kamu yönetiminde kurumsal ve örgütsel düzeyde gerçekleşmektedir. Toplumsal düzeyde dönüşüm “Bilgi Toplumu” kavramıyla; kurumsal ve örgütsel dönüşüm ise “e-devlet” kavramıyla açıklanmaktadır.


12. Soru

E-devlet nedir?

Cevap

En geniş tanımıyla, kamusal politika geliştirme sürecini güçlendirmek, kamu hizmetlerinde etkinlik sağlamak ve demokratik süreçleri iyileştirmek için kamu idaresinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) kullanılmasını ifade eder.


13. Soru

E-hizmet nedir?

Cevap

E-hizmet, devletin BİT kullanarak ürettiği ve sunduğu hizmetleri ifade eder.


14. Soru

E-devletin örgütsel-yönetsel ve toplumsal alanda ortaya çıkarabileceği sorunlar nelerdir?

Cevap

  • Gizlilik-güvenlik ve etik sorunlar
  • Ölçeklendirme sorunları
  • Mali kaynakların yetersizliği
  • Kurumsal özerklikte erezyon
  • Demokratik değerlerin yok sayılması
    • Temsil
    • Adalet
    • Hesap verebilirlik


15. Soru

E-devlete geçişte yaşanan sorunlar nelerdir?

Cevap

E-devlete geçişte aşılması gereken engeller olarak sayısal uçurum (digital divide), fiziki engelliler için erişim güçlüğü, kamu görevlilerinde bilişim konusunda bilgi ve tecrübe eksikliği, aşırı bilgi yüklü, bilgiye erişimde güçlülük, kamu bilgilerinde gizlilik, kopyalama hakları ve koruma kollarında belirsizlik, veri tabanlarına erişim güçlüğü sayılabilir.


16. Soru

Sayısal uçurum nedir?

Cevap

Genel olarak bilgi teknolojileri ve bilgi erişiminde yaşanan eşitsizlik olarak ifade edilebilecek sayısal uçurum ülkemizde kimilerince sayısal bölünme, sayısal ayrım ve sayısal kopma olarak da ifade edilmektedir. Sayısal uçurum, bireyler, haneler ve kurumlar olduğu kadar ülkeler için de söz konusu olabilmektedir. Bireyler ve haneler için söz edilebilecek sayısal uçurum bilgi teknolojilerine sahip olanlar ve olmayanlarla ifadesini bulmakta olup yaş, cinsiyet, gelir grubu, eğitim durumu ve bölge değişkenlerine göre ölçülebilirken bu kitlenin telefon, bilgisayar ve İnternet’e erişim durumu göz önüne alınır.


17. Soru

Günümüzde e-devlete geçiş düzeyleri nelerdir?

Cevap

  1. Düzey: Bilgilendirme ve sınırlı düzeyde e-hizmet sunma
  2. Düzey: Çevrim içi e-hizmet sunma
  3. Düzey: Bütünleşme (Kurumlar arası entegre edilmiş e-hizmetler sunma)
  4. Düzey: Katılım – Vatandaşların ve tüm paydaşların yönetime katılımına olanak sunma (e-demokrasi)


18. Soru

E-devlet çalışmaları genel olarak hangi boyutlarda yürütülmektedir?

Cevap

E-devlet çalışmaları; temel olarak yasal alt yapı, teknik alt yapı-erişim, iletişim, değişim-dönüşüm, kurumsal yapı ve insan kapasitesi boyutlarında yürütülür.


19. Soru

E-devletin ortak platform ve arayüzleri nelerdir?

Cevap

E-devletin nüfus bilgi sistemi, mülkiyet bilgi sistemi, coğrafi bilgi sistemi ve mali kayıt sistemi olmak üzere dört temel ortak platformundan söz edilebilir.


20. Soru

MERNİS ve KPS (Kimlik Paylaşım Sistemi) hangi müdürlük tarafından yürütülmektedir?

Cevap

Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğü


21. Soru

E-devlet dönüşümünde kritik başarı faktörleri nelerdir?

Cevap

  • Lider desteği
  • Politik istek ve destek
  • E-dönüşüm projelerinin kamu yönetimi reformlarıyla bütünleşmesi


22. Soru

Ülkemizde gerçekleştirilen önemli kamu bilişim projeleri nelerdir?

Cevap

MERNİS, UYAP, VEDOP, POLNET, TAKBİS, E-İçişleri, eKAP, E-KAPI, E-Bildirge, SGBnet, E-Bütçe, E-Reçete, Medula, E-Gümrük, E-Karne, E-Okul, Fatih Projesi, E-Yazışma


23. Soru

E-devlet yapılandırmasında hangi konularda gelişme olması beklenmektedir?

Cevap

  • Hizmetlerin kamuda oluşacak buluta taşınması (bulut bilişim)
  • Açık veri uygulaması (veri.gov)
  • İçerik yönetimi
  • Modüler yapılar
  • Algılama teknolojileri


24. Soru

Mobil devlet (m-devlet) kavramının nasıl ortaya çıktığını açıklayınız?

Cevap

Günümüzde yetenekleri artan ve nispeten ucuzlayan mobil araçların giderek hayatın her alanına girmesiyle kamu bilgi ve hizmet sunumları da mobil hizmetler olarak sunulmaya başlamıştır. Öyle ki bu gelişmeler karşımıza mobil devlet kavramını çıkarmıştır.


25. Soru

M-devlet tanımları, odaklanılan perspektife/bakış açısına bakarak nasıl gruplandırılır?

Cevap

M-devlet tanımları; araçsal bakış, teknolojik odaklı bakış ve değişim-dönüşüm odaklı bakış şeklinde gruplandırılır. Araçsal bakış, kamu hizmetlerini daha hızlı ve etkili sunma olarak tanımlanırken, teknolojik odaklı bakış, kamu hizmetlerini mobil teknolojilerle sunmak, değişim-dönüşüm odaklı bakış ise kaynakları her yerde ve her zaman bir araya getirerek işi örgütleme ve kamu hizmetini zaman ve mekân sınırlılığını ortadan kaldırarak üretmek ve sunmaktır.


26. Soru

Ülkemizdeki mobil uygulama örnekleri nelerdir?

Cevap

THY mobil uygulamaları, Ankara Büyükşehir Belediyesi EGO Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Uygulamaları, UYAP SMS Bilgi Sistemi, MEB Mobil Bilgi Servisi, EGM MOBESE Uygulaması, Patent kurumu patent başvuruları, TÜBİTAK araştırma destek başvuruları, gümrük uygulamalarıdır.


27. Soru

E-devletin belli başlı sosyal alanda sorun alanları nelerdir?

Cevap

  • Mahremiyet
  • Kişisel verilerin korunması
  • Sayısal uçurum


28. Soru

E-demokrasi nedir?

Cevap

E-demokrasi, kamu kurum ve kuruluşları, parlamento, hükümet ve muhalefet ve vatandaşlar arasındaki bilişim ortamında yürütülen ve sürdürülen iletişim ve etkileşimlerini içeren süreç ve yapıların tesis edilmesidir. 


29. Soru

Ülkelerin e-demokrasiyi tesis etmeleri nelere bağlıdır?

Cevap

Ülkelerin e-demokrasiyi tesis etmeleri yalnızca ülke düzeyinde teknik altyapıyı güçlü kılmaları ve tüm vatandaşların erişimlerini sağlamalarıyla değil aynı zamanda, hukuk devletinin ilke ve normlarına uygun bir hukuksal altyapının inşasına da bağlıdır.


30. Soru

Günümüzde e-demokrasi uygulama ortamları nelerdir?

Cevap

Tartışma platformları, çevrim içi toplantılar, chat ortamları, e-posta, form, blog, wiki, portal, e-oylama, e-sayım, danışmanlık, açık kaynaklar, anket-görüş-şikâyet bildirme, sosyal medya (Facebook- Twitter vb.), çevrim içi imza ve protesto kampanyaları.


31. Soru

Sosyal medya nedir?

Cevap

Sosyal medya, bireylerin fikirlerini, görüşlerini, deneyimlerini, dünya görüşlerini paylaşmak ve birbirleriyle iletişim ve etkileşim hâlinde bulunmak için kullandıkları çevrim içi platformlar olarak tanımlanmaktadır.


32. Soru

Sosyal medya platformları nelerdir?

Cevap

Bloglar, mikrobloglar, sosyal ağlar, açık kaynak ansiklopedileri, sosyal bookmarking (imleme), sosyal haber imleme, fotoğraf paylaşımı, video paylaşımı, ses ve müzik paylaşımı, anlık mesajlaşma uygulamaları, forumlar, sanal oyunlar, sanal topluluklardır.


33. Soru

Sosyal medya ortamlarının yönetilmesinde hangi konulara dikkat edilmelidir?

Cevap

  • Sosyal medya araçlarında yer verilen kişisel verilerin mahremiyeti ve kurumsal verilerin gizlilik ve güvenliği ile ilgili kurallara titizlikle uyulmalıdır.
  • Sosyal ağlar üzerinde ön yargı, ırkçılık ve ayrımcılık gibi olumsuzluklar doğuracak uygulamaları önlemeye yönelik düzenlemeler yapılmalıdır.


34. Soru

Bilgi savaşı nedir?

Cevap

Politik ve askeri hedefleri desteklemek üzere barış, kriz ve savaş dönemlerinde hasımın sahip olduğu bilgi altyapısı, sistem ve süreçlerinin işlevselliğini engellemek, imha etmek, bozmak ve çıkar sağlamak amacıyla yapılan hareketler ile düşmanın bu faaliyetlere karşı önlem aldığı benzeri tedbirler ve hareketler bütünüdür.


35. Soru

Siber güvenlik nedir?

Cevap

Bilgi ve iletişim teknolojileri, İnternet, ve web teknolojileriyle örgütlenen sanal alanda “gizlilik, bütünlük ve erişilebilirlik” gibi güvenlik unsurlarının sağlanmasını ifade eder. 


36. Soru

Siber güvenliğin, bilgi güvenliğinden farkı nedir?

Cevap

Siber güvenliğin bilgi güvenliğinden farkı, daha soyut ve geniş bir alanı kapsamasıdır. Bilgi güvenliği, bilişim ortamlarında yer alan bilgilerin güvenliği kadar bu alanda yer alan bilişimin donanım, yazılım, prosedürler ve bilgi sistemlerinin güvenliğini içerir.


37. Soru

Kamu kurum ve kuruluşlarının, ulusal siber güvenliğin sağlanması amacıyla hangi bakanlık tarafından yayımlanan plan, program, usul, esas ve standartlara uyması beklenmektedir?

Cevap

Kamu kurum ve kuruluşlarının, ulusal siber güvenliğin sağlanması amacıyla Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yayımlanan plan, program, usul, esas ve standartlara uyması beklenmektedir.


38. Soru

Siber saldırı türleri nelerdir?

Cevap

Program manipülasyonu, sahtekârlık ve taklit, erişim araçlarının çalınması, kimlik çalma, ticari bilgi çalma, istihbarat amaçlı faaliyetler, takip ve gözetleme, “hack”leme, virüsler, kurtçuklar, Truva atları, ajan yazılım, spam, hizmet durduran saldırılar.


39. Soru

Güvenlik açıkları hangi kaynaklara yönelik olabilir?

Cevap

Güvenlik açıkları donanım, yazılım, veri ve insan kaynaklarına yönelik olabilir.


40. Soru

Siber saldırı yolları nelerdir?

Cevap

  • İzinsiz erişim
    • Kopyalanma
    • Dinlenme
  • Zarar verme (Engelleme)
    • Kaybolma
    • Ulaşılmaz durumda olma
    • Kullanılamaz durumda olma
  • Değişiklik yapma
    • Program kodları
    • Durgun veri
    • Aktarılan veri
  • Üretim
    • Veri taklidi
    • Veri ekleme


41. Soru

Bilgi güvenliği nedir?

Cevap

Bilgi güvenliği, en genel tanımıyla bilginin, üretim ve hizmet sürekliliği sağlamak, parasal kayıpları en aza indirmek üzere tehlike ve tehdit alanlarından korunmasıdır.


42. Soru

Bilgi güvenliğinin temel amaçları nelerdir?

Cevap

  • Veri bütünlüğünün korunması,
  • Yetkisiz erişimin engellenmesi,
  • Mahremiyet ve gizliliğin korunması,
  • Sistemin devamlılığının sağlanmasıdır.


43. Soru

Bilgi güvenliğinin sağlanmasında nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

Bilgi güvenliğinin sağlanmasında “sistemi neye karşı korumalıyım?” sorusu çok önemlidir. Bu sorunun yanıtı ise iyi bir risk analiz çalışması ile ortaya konur. Bu analiz çalışmasında öncelikle hedeflerin kaynakları üzerinde durulur. Tehdit alabilecek hedefler; yazılım-donanım, veri-depolama ortamları, bilgi aktarım ortamları, insan olabilir. 


44. Soru

Bilgi güvenliği yönetim sistemi (BGYS) nedir?

Cevap

Olası risklerin ve tehditlerin belirlenmesi, güvenlik politikalarının oluşturulması, denetimlerin ve uygulamaların kontrolü, uygun yöntemlerin geliştirilmesi, örgütsel yapılar kurulması ve yazılım/donanım fonksiyonlarının sağlanması gibi bir dizi denetim eyleminin birbirini tamamlayacak şekilde gerçekleştirilmesidir.


45. Soru

Bilgi güvenliği nasıl sağlanır?

Cevap

Bilgi güvenliği, teknik, yönetsel ve eğitimi ve farkındalık yaratma ile sağlanır.


46. Soru

Bilgi güvenliği yönetim sistemi belgelendirmesi (TS ISO/IEC 27001) nedir?

Cevap

Bilgi güvenliği, teknik, yönetsel ve eğitimi ve farkındalık yaratma ile sağlanır.


47. Soru

Bilgi güvenliği yönetim sisteminin sağlayacağı faydalar nelerdir?

Cevap

  • Tehdit ve risklerin belirlenerek etkin bir risk yönetiminin sağlanması,
  • Kurumsal saygınlığın korunması,
  • İş sürekliliğinin sağlanması,
  • Bilgi kaynaklarına erişimin denetlenmesi,
  • Personelin ilgili tüm tarafların güvenlik konusunda farkındalık düzeyinin yükseltilmesi ve önemli güvenlik konularında bilgilendirilmesidir.


48. Soru

Günümüzde bilişim kavramı içinde ele alabileceğimiz mobil iletişim araçları, internet ve web teknolojileri, kamu yönetimine ne gibi konularda hem fırsat hem tehdit sunmaktadır?

Cevap

Günümüzde bilişim kavramı içinde ele alabileceğimiz mobil iletişim araçları, internet ve web teknolojileri, kamu yönetimine;
• bilgi üretim ve yönetiminde,
• etkileşimli çevrimiçi hizmetler üretme ve sunmada,
• küresel düzeyde güvenlik yönetiminde,
• ekonomi yönetiminde ve demokratik açılımlar sağlamada hem fırsatlar sunmakta hem de yeni tehditler getirmektedir.


49. Soru

Bilgi toplumunu karekterize eden özellikler nelerdir? Açıklayınız.

Cevap

Bilgi toplumunu karekterize eden özellikleri şöyle sıralayabiliriz:
• Bilgi ve eğitime yöneliş,
• Bilgi işçiliğine geçiş,
• Eknominin temeli - sermaye unsure- bilgi,
• Bilgiye dayalı örgüt ve BİT ile biçimlenen toplum.


50. Soru

Bilgi toplumu kavramını açıklayınız.

Cevap

Bilgi toplumu, bilgi ve iletişim teknolojilerinin günümüzde ulaştığı zaman ve mekan sınırlılıklarını aşmaya hizmet eden yeni fırsat ve kabiliyetleriyle biçimlenen toplum olarak adlandırılmaktadır.


51. Soru

Toplumsal dönüşüm aşamaları nelerdir?

Cevap

Toplumsal dönüşüm aşamaları aşağıdaki gibidir;

  1. İlkel Toplum
  2. Tarım Toplumu
  3. Sanayi Toplumu
  4. Bilgi Toplumu-Ağ Toplumu şeklindedir.

52. Soru

Ağ toplumu kavramını açıklayınız.

Cevap

Ağ toplumu bilgi ve iletişim teknolojileriyle tüm aktörlerin birbirleriyle karşılıklı etkileşiminin olduğu bir toplum olarak ortaya çıkmaktadır. Öyle ki bilişim alanının gücüyle insanoğlu giderek ağların içine çekilmektedir. Günümüzde yaygın kullanım alanı bulan sosyal ağlar (facebook, twitter, linkedin vb.) günümüz toplumunda hız kazanan ağlaşmanın öncü uygulamalarını ve yeni yaşam alanlarını deneyimlememize hizmet etmektedir.


53. Soru

eAvrupa girişimi ne zaman başlamıştır?

Cevap

Avrupa Birliği Konseyi, üye ve aday ülkeleri bilgi toplumuna dönüştürme hedefi ile 23 Mart 2000’de Lizbon’da yapılan toplantısında eAvrupa girişimini başlatmıştır.


54. Soru

eAvrupa girişiminin temel amaçları nelerdir?

Cevap

Bu girişimin temel amaçları;

  • Okullara, iş dünyasına, yönetim birimlerine ve tüm vatandaşlara Internet erişimi sağlamak,
  • Bilgisayar okur-yazarlığı yüksek bir Avrupa oluşturmak,
  • Tüm işlemlerde, güçlü toplumsal katılım ve vatandaşların güvenini sağlamak, olarak ifade edilmiştir.

55. Soru

29 Kasım 2001 tarihinde Avrupa Birliği ülkeleri, Serbest Ticaret Birliği ülkeleri ile aday ülkelerin temsilcileri yayımladıkları bildirgede hangi konulara vurgu yapmışlardır?

Cevap

29 Kasım 2001 tarihinde Avrupa Birliği ülkeleri, Serbest Ticaret Birliği ülkeleri ile aday ülkelerin temsilcileri bir bildirge yayımlamışlardır. Bu bildirge, Avrupa Birliği’nin e-devlet ile ilgili girişimlerinin amaçlarını açıkça ortaya konulmasına yardım etmiştir. Bildirgede aşağıdaki konulara vurgu yapılmıştır (bilgitoplumu. gov.tr):
• Sosyal içerme (kapsamı geniştutmak); iş dünyası ve vatandaş merkezli kolay erişilebilir online hizmetleri toplumun tüm kesimlerine (özel durumda olan fiziksel engelli, farklı yaş grupları ve farklı dil konuşanlar dahil) sağlamak,
• Güven ve güvenliği geliştirmek; gizlilik ve mahremiyeti dikkate alarak tüm Avrupa’da e-devlet hizmetlerine güvenli erişim sağlanmak,
• En iyi örnekler oluşturmak, başarılı deneyimler ve başarılı iş süreçlerin üye ülkeler ile paylaşılmasını sağlamak,
• Katılım mekanizmalarını harekete geçirmek ve bu kapsamda şeffaflık, katılım, hesap verilebilirlik, verimlilik ve uyumluluğa özen göstermek,
• Tüm hizmetleri internet üzerinden etkileşimli sunulamasını sağlamaktır.


56. Soru

2015 yılında Avrupa birliği Dijital Ajanda 2020 projesi kapsamında 2016- 20120 dönemini kapsayan ve uygulamaya konulan e-devlet eylem planında belirlenen 3 temel başlık nedir?

Cevap

2015 yılında Avrupa birliği Dijital Ajanda 2020 projesi kapsamında 2016- 20120 dönemini kapsayan e-devlet eylem planını uygulamaya koydu. AB komisyonu eylem planını, dijital kamu hizmetlerini geleceğe hazırlamak üzere yola çıkarak üç temel başlık altında oluşturmuştur:
1. Modern kamu idaresi için dijitalleşme
• Etkin verimli kamu hizmeti için basitleştirme
2. Kamu hizmetlerini sınır ötesi sunabilmek
• Kapsayıcılık
3. Yenilikçi hizmetler için herkesi işe koşma-işbirliği


57. Soru

Türkiye'de bilgi toplumuna yönelik çalışmalar nelerdir?

Cevap

Türkiye'de bilgi toplumuna yönelik çalışmalar şunlardır;

• Dünya Bankası (1993): Türkiye, Bilişim ve Ekonomik Modernizasyon Projeleri
• Ulaştırma Bakanlığı-TÜBİTAK (1999): TUENA Türkiye Ulusal Enformasyon Altyapısı Anaplanı
• DTM (1998-2002): e-Ticaret Koordinasyon Kurulu
• Başbakanlık (1998-2002): KamuNET
• Türkiye Bilişim Şurası (Mayıs 2002)
• Başbakanlık (2001-2003): e-Türkiye Girişimi
• DPT-BTD (2003): e-Dönüşüm Türkiye Projesi
• DPT Bilgi Toplumu Strateji Belgesi 2006-2010
• E-Kapı www.turkiye.gov.tr 17 Aralık 2008
• eDevlet yasal alt yapısını oluşturma çalışmaları (e-İmza Kanunu 2004,5651 sayılı internet •  ortamında işlenen suçlar kanunu, Evrensel Hizmet Kanunu, vb)
• 2006-2010 Bilgi toplumu strateji belgesinde tanımlanan eylemlerin yerine getirilmesi
• 2010- 2012 Kamu kurumların e-devlet projelerini hayata geçirmede artan ivme (Elektronik Belge Yönetim Sistemi tesis etme, e-imza altyapısına geçme, iş zekası sistemleri kurma vb). Ayrıca bölge ülkelerle e-devlet deneyim paylaşımına yönelik çabalarda artış. Uluslar arası arenalarda ödül alan ulusal e-devlet projelerinde artış.
• 2012- Yeni bilgi toplumu strateji belgesi hazırlık süreci
• Ulusal Siber Güvenlik Stratejik Planı 2013-2015
• Ulusal Bilgi Toplumu Stratejik Planı 2015-2018
• Ulusal Siber Güvenlik Stratejik Planı 2016-2019
• Ulusal eDevlet Stratejik Planı 2016-2019
• Genişbant Stratejisi ve Eylem Planı 2017-2020
• Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi 2018
• Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu 2018
• Cumhurbaşkanlığı Güvenlik Politikaları Kurulu 2018


58. Soru

E-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin hedefleri nelerdir?

Cevap

E-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin hedefleri aşağıdaki gibidir;

• Kaliteli ve hızlı kamu hizmeti sunmak amacıyla; katılımcı, şeffaf, etkin ve basit iş süreçlerine sahip devlet yapısı oluşturacak koşulların hazırlanması,
• Bilginin, toplumun her kesimi tarafından erişilebilir kılınması,
• Bilgisayar okur-yazarlığının artırılması,
• Eğitim, sağlık, ticaret, hukuk alanlarında bilgi toplumuna geçiş sürecinin başlatılması gibi konulara yer verilmiştir.


59. Soru

Türkiye'de bilgi toplumu stratejisi plan hazırlık çalışmaları ne zaman başlamıştır? Açıklayınız.

Cevap

Ülkemizde bilgi toplumu strateji plan hazırlık çalışmalarına 2005 de başlanmıştır. 11/07/2006 tarihli ve 2006/38 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı’yla onaylanan Bilgi Toplumu Stratejisi ve ek’i Eylem Planı 28/07/2006 tarihli ve 26242 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bilgi toplumu stratejisi, vatandaşın dönüşümü, işletmelerin dönüşümü ve devletin dönüşümü olmak üzere üç temel üzerine oturtulmuştur. 


60. Soru

Türkiye'de bilgi toplumuna dönüşüm süreci, kaç temel öncelik üzerine kurulmuştur? Bunlar nelerdir?

Cevap

Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüşüm süreci, yedi temel stratejik öncelik içermektedir:
1. Sosyal Dönüşüm: Herkes için bilgi ve iletişim teknolojileri fırsatı
2. BİT’in İş Dünyasına Nüfuz etmesi: BİT odaklı rekabet avantajı sağlama
3. Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü: Kullanıcı ihtiyacına dönük hizmet sunumu
4. Kamu Yönetiminde Modernizasyon: Süreç yapılanmasına uygun e-devlet yapısı
5. Küresel Rekabetçi Bilgi Teknolojileri Sektörü: Bilgi teknolojileri alanında uluslararası oyuncu
6. Rekabetçi, Yaygın ve Ucuz İletişim Altyapı ve Hizmetleri: Vatandaşlara ucuz, nitelikli genişbant erişimi
7. Ar-Ge ve Yenilikçiliğin Geliştirilmesi: Küresel pazarın taleplerine uygun yeni ürün ve hizmetler


61. Soru

Bilgi toplumu strateji belgesinde “Kamu Yönetiminde Modernizasyon” için öngörülen temel strateji nedir?

Cevap

Bilgi toplumu strateji belgesinde “Kamu Yönetiminde Modernizasyon” için öngörülen temel strateji;
“verimliliği ve vatandaş memnuniyetini öncelikli olarak gözeten, ülke koşullarına uygun örgüt ve süreç yapılanmalarına sahip etkin bir e-devlet oluşumunun bilgi ve iletişim teknolojileri desteğiyle hayata geçirilmesi” olarak ifade edilmiştir.


62. Soru

McKinsey Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. ile Kalkınma Bakanlığı arasında 12 Kasım 2012 tarihinde imzalan sözleşme kapsamnında bazı çalışmalar yapılması planlanmıştır. Bu çalışmalarda ele alınması gereken konular nelerdir?

Cevap

Bilgi toplumu stratejisinin yenilenmesine ilişkin hizmet alımı işi ihalesi tamamlanmış ve ihaleyi kazanan McKinsey Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. ile Kalkınma Bakanlığı arasında 12 Kasım 2012 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. 30 hafta sürmesi öngörülen hizmet alımı ile bilgi toplumu stratejisinin yenilenmesinde altyapı teşkil edecek çıktılar üretilecektir. Çalışmaların aşağıda yer verilen 8 ana eksen çerçevesinde yürütülmesi öngörülmektedir:
1. Bilgi Teknolojileri Sektörü
2. Genişbant Altyapısı ve Sektörel Rekabet
3. Nitelikli İnsan Kaynağı ve İstihdam
4. Toplumsal Dönüşüm
5. Bilgi Güvenliği, Kişisel Bilgilerin Korunması ve Güvenli İnternet
6. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Destekli Yenilikçi Çözümler
7. İnternet Girişimciliği ve e-Ticaret
8. Kamu Hizmetlerinde Kullanıcı Odaklılık ve Etkinlik


63. Soru

Bilişim kavramını açıklayınız.

Cevap

Bilişim; “Bilimsel, toplumsal, sanatsal, ekonomik ve teknik bilgilerin bilgisayarda değerlendirilmesi, bölümlendirilmesi, saklanması, erişilebilmesi ve yayılması yöntemlerini konu edinen bilim dalı, enformatik, informatik” olarak açıklanmaktadır. 


64. Soru

Günümüzde e dönüşümü ortaya çıkaran gelişmeler nelerdir?

Cevap

Günümüzde e-dönüşümü ortaya çıkaran gelişmeleri şöyle sıralayabiliriz:
• Dünyanın gelişmiş ekonomilerinin bilgiye dayalı ekonomiye dönüşmesi ve ülkelerin bu yeni ekonomiden daha fazla pay alma arayışları,
• BİT alanında yeni yaklaşımlar ve gelişmeler,
• internetin tüm dünyada yaygınlık kazanması,
• vatandaşların bilgi ve hizmetlere ulaşmada kolay erişim, hız, ucuzluk ve şeffaflık talepleri,
• devletin etkin, şeffaf, hesap verir biçimde çalışmasını sağlayacak yönetsel reform çalışmalarının hız kazanması – Yeni Kamu İşletmeciliği
• az kaynakla çok iş yapma gereksinimi,
• devlete olan güveni artırma istemi


65. Soru

Ülkeleri E-dönüşüme Yönelten Temel Dinamikler nelerdir?

Cevap

Ülkeleri E-dönüşüme Yönelten Temel Dinamikler aşağıdaki gibidir;

• Ulusal-küresel baskılar
• Ulusal Stratejiler
• Rasyonellik – standartlaşma
• Etkililik- verimlilik
• Erişebilirlilik
• Tasarruf - (zaman, para)
• Yenilikçi hizmet-ürün sunumudur.


66. Soru

E-devlet nedir? Açıklayınız.

Cevap

E-Devlet, en geniş tanımıyla, kamusal politika geliştirme sürecini güçlendirmek, kamu hizmetlerinde etkinlik sağlamak ve demokratik süreçleri iyileştirmek için kamu idaresinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) kullanılmasını ifade eder. Dar anlamda ise e-devletin başta internet ve web olmak üzere bilgi ve iletişim teknolojileriyle hizmet üretme ve sunma boyutuna vurgu yapılır.
Means ve Schneider (2000: 121) e-devleti; devlet kuruluşları ile bu kuruluşların bilgi ve hizmet üreticileri (diğer devlet kurumları, özel şirketler, vatandaşlar) ve tüketicileri (yine diğer devlet kurumları, özel şirketler, vatandaşlar) arasında BİT’e dayalı kurulan ve sürdürülen ilişkiler olarak tanımlamaktadır.
Elektronik devlet, halkın kamu bilgi ve hizmetlerine zamanında ve ucuza erişmelerini sağlayarak devlet vatandaş ilişkilerinin geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır. Elektronik devlet, sağlıktan, eğitime, güvenlikten adalet hizmetlerine ve diğer birçok kamu hizmetlerinde iş süreçlerini bünyesinde bulundurarak devletin ulusal enformasyon altyapısını oluşturmasına ve işletmesine, bilgi otoyolları (yüksek hızlı iletişim ağları) ile devletin işlediği verilerin ve bilgi kaynaklarının yönetimine katkıda bulunmaktadır.


67. Soru

e-hizmet nedir?Açıklayınız.

Cevap

e-hizmet, devletin BİT kullanarak ürettiği ve sunduğu hizmetleri ifade eder. Kamu hizmetleri daha önceden klasik iletişim yöntemleriyle (yüz yüze iletişim, posta ve telefon) sunulurken, bu hizmetler son zamanlarda hızla her alana giren bilgi teknolojilerinin ürettiği yeni iletişim araçlarıyla (e-posta, internet ve wap teknolojileri, elektronik büfeler –kiosk- ve mobil cihazlarla –akıllı telefonlar) sunulmaktadır.


68. Soru

E-Devletin örgütsel-yönetsel ve toplumsal alanda ortaya çıkarabileceği sorunlar nelerdir?

Cevap

E-Devletin örgütsel-yönetsel ve toplumsal alanda ortaya çıkarabileceği sorunları şöyle özetleyebiliriz:

• Gizlilik- güvenlik ve etik sorunlar
• Ölçeklendirme sorunları
• Mali kaynakların yetersizliği
• Kurumsal özerklikte erezyon
• Demokratik değerlerin yok sayılması
• Temsil
• Adalet
• Hesap verebilirlilik


69. Soru

E-devlet ilkelereri nelerdir?

Cevap

Uluslararası alanda kabul görmüş e-devlet ilkeleri şunlardır:

•Kapsayıcılık-kimse geride kalmasın
• Bir kez kayıt ilkesi
• Dikey-Yatay entegrasyon (bütüncül)
• Devletin e-hizmetler için platform oluşturulması
• Şefaflık
• Açıklık
• Sorumluluk
• Hesapverebilirlik
• Eşitlik


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v