Türkiye´nin Kültürel Mirası 1 Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Türkiye’De Dini Mimari Ve Mezar Yapıları

1. Soru

Bugünkü bilgilerimiz ışığında, her biri tonoz ya da kubbe örtülü modüler sisteme
dayanan eş birimli camilerin ilki 1145 yılında inşa edildiği kabul edilen caminin adı nedir?

Cevap

Bugünkü bilgilerimiz ışığında, her biri tonoz ya da kubbe örtülü modüler sisteme
dayanan eş birimli camilerin ilki 1145 yılında inşa edildiği kabul edilen Danişmendli yapısı Niksar Ulu Camii’dir.


2. Soru

Hitiler hangi kökenlerden tanrılara sahiptir?

Cevap

Tanrıları, Hurri, Hatti, Hint-Avrupa, Luvi, Kuzey Mezopotamya, Kuzey Suriye hatta îndo Ari ırktan oluşan değişik kökenlere sahiptir.


3. Soru

Anadolu Selçukluları kervansaray yapılarının içlerinde hangi amaçlarla köşk mescitler inşa etmişlerdir?

Cevap

Anadolu Selçukluları kervansaray yapılarının içlerinde, sakin ve temiz bir ortam sağlayabilmek için alttaki bir katın üzerinde yükselen köşk mescit adı verilen, mescit yapıları da inşa etmişlerdir.


4. Soru

Hangi zaman zarfında geçen dönem Geç Osmanlı Dönemi olarak adlandırılmaktadır? 

Cevap

17. yüzyılın başından Osmanlı Devleti’nin yıkılışına kadar geçen süre Geç Osmanlı Dönemi olarak adlandırılır.


5. Soru

Ölen kişinin yaptığı işleri gösteren insan figürleri işlenmiş mezar taşı örneklerine hangi yörelerde rastlanmaktadır?

Cevap

Ölen kişinin yaptığı işleri gösteren insan figürleri işlenmiş mezar taşı örneklerine Konya ve Akşehir yöresinde rastlanmaktadır.


6. Soru

Osmanlı mimarisi kaç dönemde toplanarak incelenmektedir?

Cevap

Osmanlı mimarisi erken, klasik ve geç olmak üzere başlıca üç ana dönemde toplanarak incelenmektedir.


7. Soru

Hititlerin en önemli tapınakları hangileridir?

Cevap

Yapınaklardan en önemlilerini başkentleri Hattuşa (Boğazköy)’da bulunan Büyük Tapınak ile Boğazköy’ün 2 km kuzeydoğusunda yer alan ve MÖ 13. yüzyıla ait Yazılı Kaya Açık Hava Tapınağı oluşturur.


8. Soru

Batılılaşma Dönemi olarak da adlandırılan 19. yüzyıl, mimari alanda hangi üslupların klasik öğelerle birleştirilerek kullanıldığı dönemdir?

Cevap

Batılılaşma Dönemi olarak da adlandırılan 19. yüzyıl, mimari alanda Ampir, Barok, Rokoko gibi üslupların klasik öğelerle birleştirilerek kullanıldığı dönemdir.


9. Soru

Orhan Gazi zamanında kurulmaya başlanan ilk külliyelerden en erken tarihlisini, cami ve hamamdan oluşan yapı nedir?

Cevap

Orhan Gazi zamanında kurulmaya başlanan ilk külliyelerden en erken tarihlisini, cami ve hamamdan oluşan İznik Orhan Gazi Külliyesi oluşturur.


10. Soru

Büyük Selçuklu ve Karahanlıların tek kubbeli türbelerinden geliştiği ileri sürülen tek kubbeli mescitlerin Anadolu’daki ilk örneği nedir?

Cevap

Büyük Selçuklu ve Karahanlıların tek kubbeli türbelerinden geliştiği ileri sürülen tek kubbeli mescitlerin Anadolu’daki ilk örneği Büyük Selçuklulara bağlanan Siirt Ulu Camii (1129 onarım)’nin ilk yapısıdır.


11. Soru

Osmanlı Devleti’nde eğitimin ilk basamağını oluşturan sıbyan mekteplerinde ne gibi faaliyetlere yer verilmiştir?

Cevap

Osmanlı Devleti’nde eğitimin ilk basamağını oluşturan sıbyan mekteplerinde Kur’an okutulur ve namazla ilgili bilgiler öğretilirdi.


12. Soru

Müslümanlara ait en erken tarihli dini yapılara, hangi bölgemizde rastlanmaktadır?

Cevap

Müslümanlara ait en erken tarihli dini yapılara, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde rastlanmaktadır.


13. Soru

Hititlerin farklı kökenlere sahip tanrılarının olmasındaki sebep nedir?

Cevap

Bu oluşumdaki temel amaç Hititlerin içinde yer alan ve farklı etnik kökenlere sahip halkı aslında tek bir çatı altında toplamaktır.


14. Soru

Malazgirt Savaşı’nın ardından Türklerin Anadolu’da yaptırdıkları bilinen en erken tarihli cami yapısını 1091-1092 Diyarbakır'da yılında kim inşa ettirmiştir?

Cevap

Malazgirt Savaşı’nın ardından Türklerin Anadolu’da yaptırdıkları bilinen en erken tarihli cami yapısını 1091-1092 yılında Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah Diyarbakır’da inşa ettirmiştir.


15. Soru

Tek kubbe ya da tonoz örtülü, küçük ölçekli Selçuklu mescitlerine örnekler veriniz.

Cevap

Tek kubbe ya da tonoz örtülü, küçük ölçekli Selçuklu mescitlerini, Konya Taş Mescit (1215), Konya Beşarebey Mescidi (1213), Konya Erdemşah Mescidi (1220), Konya Sırçalı Mescit (1224 öncesi), Akşehir Güdük Minare Mescidi (1226), Akşehir Küçük Ayasofya Mescidi (1235), Konya İç Kararaslan Mescidi (1220-1237), Konya Küçük
Karatay Mescidi (1248), Konya Karatay Mescidi (13.yy ortası), Konya Hoca Hasan Mescidi (13.yy ortası), Konya Tahir ile Zühre Mescidi (13.yy sonu), Harput Arap Baba Mescidi (1279) gibi yapılar temsil etmektedir. 


16. Soru

Kufe tipinden gelişen çok ayaklı kârgir camilerin en erken tarihli örneği nedir?

Cevap

Kufe tipinden gelişen çok ayaklı kârgir camilerin en erken tarihli örneği Diyarbakır Ulu Camii (1091-1092)’dir. 


17. Soru

Türk cami mimarisinde çok ayaklı Kufe tipli cami plan şemaları ne tür camilere görülür?

Cevap

Türk cami mimarisinde çok ayaklı Kufe tipli cami plan şemaları, kârgir camilerden
ziyade ahşap direk ve tavanlı camilerde görülürler.


18. Soru

Osmanlı Dönemi’nin son zamanlarında belirlenen I. Ulusal Mimarlık akımı, ilk yıllarından
başlayarak hangi yıllara kadar Cumhuriyet Dönemi’nde de sürdürülmüştür?

Cevap

Osmanlı Dönemi’nin son zamanlarında belirlenen I. Ulusal Mimarlık akımı, ilk yıllarından
başlayarak 1930’lu yıllara kadar Cumhuriyet Dönemi’nde de sürdürülmüştür.


19. Soru

İstanbul’da inşa edilen merkezi birimli ilk anıtsal Osmanlı camisi hangisidir?

Cevap

Fatih Camii (1463-1471), İstanbul’da inşa edilen merkezi birimli ilk anıtsal Osmanlı
camisidir.


20. Soru

Hititlerde tapınağın anlamı ve amacı nedir?

Cevap

Hititler ibadet için tapınaklar yapmışlar ve burayı Tanrı’nın evi olarak kabul etmişlerdir. Genellikle dikdörtgen bir avlu çevresinde sıralanmış dar ve uzun odalardan oluşan tapınakların aynı zamanda devlet arşivi ve yönetim binaları içerdiği de bilinmektedir. Tapınakların en önemli bölümü olan ve anıtsal girişi ile avlunun ortasında yer alan kutsal odanın içine tanrı heykelleri konulurdu. Hititlerde tapınaklar ayrıca, ekonomik merkezlerdi.


21. Soru

Hititlerde hangi ölü gömme gelenekleri vardır?

Cevap

Hititlerde iki farklı ölü gömme geleneği vardır. Bunlardan, kremasyon gömülerde ceset yakıldıktan sonra külleri urne olarak tanımlanan pişmiş toprak bir kap içinde toprağa gömülmekteydi, İnhumasyon gömülerde ise, çoğunlukla ölü, pithos denilen büyük bir kabın içine ya da taşlardan örülen sandık tipindeki mezarlara yerleştirilerek toprağa gömülüyordu. Mezarlarda ölü armağanları da bulunmaktaydı.


22. Soru

Anadolu Türk Dönemi’nin en erken tarihli mezar taşları ve sandukaları, mezar mimarisi açısından bir açık hava müzesi niteliğini taşıyan hangi tarihi mezarlıklarda yer alırlar?

Cevap

Anadolu Türk Dönemi’nin en erken tarihli mezar taşları ve sandukaları, mezar mimarisi açısından bir açık hava müzesi niteliğini taşıyan Ahlat’ın tarihi mezarlıklarda yer alırlar.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v