Kültürel Miras Mevzuatı Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Koruma Kavramının Tarihsel Gelişmesi

1. Soru

Kültürel Miras nedir?

Cevap

Tarihin başlangıcından günümüze kadar binlerce yıllık uygarlık tarihi içinde insanın doğrudan ya da doğa ile birlikte yarattığı değerlere verilen isimdir.


2. Soru

Güneybatı Anadolu’da bulunan Helenistik döneme ait kent hangisidir?

Cevap

Perge antik kentidir. Perge sadece bölgenin değil, tüm Anadolu'nun en düzenli Roma dönemi kentlerinden biridir. Mimarisi yanında mermer heykeltıraşlığıyla da ünlüdür.


3. Soru

12. yüzyılda hazırlanmış turistik rehber niteliğindeki eserin adı nedir?

Cevap

Romalılarda 12. yüzyılda hazırlanmış ‘Mirabilia Urbis Romae’ (Roma Şehri Harikaları)'dir.


4. Soru

Rönesans nedir?

Cevap

Rönesans, Orta Çağ ile Yeni Çağ arasında 17. yüzyıla kadar yaşanmış olan bir dönemdir. Daha kesin bir ifade ile bir geçiş dönemidir. ‘Yeniden uyanış’, ‘yeniden doğuş’ anlamında kullanılan isimlendirme bu dönem için çok uygundur. Çünkü Rönesans her bakımdan yepyeni düşünce ve yaklaşımların, anlayış ve uygulamaların ortaya konduğu ve yepyeni bir insan olgusunun tarih sahnesine çıktığı çağdır.


5. Soru

Rönesans hareketi nerede başlamıştır?

Cevap

İtalya'da başlamıştır.


6. Soru

İdeal şehri “eğer yerleşmede bir Roma yapı kalıntısı bulunuyorsa korunmalıdır” şeklinde tanımlayan ve bu tanımı ‘Kültürel Amaçlı’ korumayı öngören ilk savunu olarak nitelendirilen mimar kimdir?

Cevap

Rönesans sanat anlayışını asıl dile getiren mimar Leone Battista Alberti (1404-1472)'dir. Ressam, şair, dilbilimci, filozof, müzisyen ve mimar olan Alberti Rönesans hareketinin öncülerindendir.


7. Soru

Eski anıtların korunmasında genel tedbirler alan ilk Papa kimdir?

Cevap

Papa II. Pius'tur. Avrupa’daki birlik amacını doğuya da aktarmak istiyordu. 1462’de Roma ve civarındaki tarihi anıtların yıkılmasını ve zarar görmesini yasaklamış, bu buyruğu ile eski anıtların korunmasında genel tedbirler alan ilk Papa olarak tanınmıştır.


8. Soru

III. Paulus zamanında, 1542’de kurulan Vitruvius Akademisi hangi alanlarda çalışmalar yapmıştır?

Cevap

Bu okul; M.Ö. 1. yüzyılda yaşamış olan ünlü mimarlık tarihçisi Vitruvius’un eserlerini yeniden düzenlemiş; Roma’daki bütün anıt, heykel vb eserleri toplayarak belgelemiş ve yayınlamış; ayrıca kent planlamasındaki temel uygulamalara örnek olacak çalışmalar yapmıştır.


9. Soru

Neoklasik akımın en ünlü heykeltıraşı olan Antonio Canova’nın yardımcısı Kardinal Doria Pamphilli’nin 1802’de yayınladığı kararnamenin önemi nedir?

Cevap

Bu kararname Papalık Devletinde, Eski Eserler Hukukuna yön veren en önemli belgelerden biri olarak tanınmaktadır.


10. Soru

İtalya’da koruma uygulamasının en önemli iki dayanağı hangi yasalardır?

Cevap

1939 yılında ‘Artistik ve Tarihi Değeri Olan Varlıkların Korunması’ ve ‘Doğal Güzelliklerin Korunması’ amacıyla çıkarılan yasalardır.


11. Soru

1939 yılında çıkarılan ‘Artistik ve Tarihi Değeri Olan Varlıkların Korunması’ yasası neleri kapsamaktadır?

Cevap

Tarihi, arkeolojik ve etnografik değeri olan eşyalar, paralar, yazmalar, pullar, kitaplar, mühürler’ gibi taşınır objelerle politik, askeri, tarihi, sanat ve kültür değeri olan taşınmaz objeleri kapsamaktadır.


12. Soru

İtalya’da en etkili koruma yöntemlerinden biri olan Özel Şehirler İçin Özel Koruma Yasaları ile korunan şehirler hangileridir?

Cevap

Bergamo, Bari, Assisi, Venedik, Amona ve bir çok tipik İtalyan şehri özel yasalarla korunmaktadır.


13. Soru

Fransa’daki anıtların tahribinin başlangıcı nedir?

Cevap

5. yüzyıldaki göçlerdir. Anıt ve yerleşmeler, istilacı kavimlerden çok, bu kavimlerden korkan yerli halk tarafından tahrip edilmişlerdir. Savunma amacı ile mevcut yapı malzemesi kullanılarak surlar inşa edilmiş, böylece anıtlar tahrip edilmiştir.


14. Soru

Fransız İhtilali'nin tarihi yapılar ile ne gibi bir ilgisi vardır?

Cevap

Fransız İhtilali ile bu ülkede feodal yönetimi anımsatan her yapının ve eserin ortadan kaldırılmasını amaçlayan bir yıkım eylemi başlatılmıştır. 1792 Cumhuriyet Dönemi, isimleri değiştirmiş ve böylece simgeleri oldukları eserlerin, anıtların ve şatoların tahribini kolaylaştırmıştır. Cumhuriyet Devriminin 10 yıl içinde yıktığı yapıların sayısı, Rönesans ve Barok Dönemleri mimari uygulamaları sırasında, 200 yılda zarar gören eser sayısını aşmaktadır.


15. Soru

İngiltere’de 1944’te ve 1947’de yürürlüğe giren ‘Şehir ve Kır Planlama’ yasaları ile belirlenen kurallar nelerdir?

Cevap

Mimari ve tarihsel yönden önemi olan yapıların korunması için geniş kapsamlı listeler hazırlanması öngörülmüş, yapıların izinsiz değiştirilmesi ve yıkımı yasaklanmıştır.


16. Soru

Türkiye’nin ilk betonarme yapısı olarak tarihsel bir değere sahip olan eser hangisidir?

Cevap

İstanbul’da 1922 yılında Mimar Kemalettin Bey’in tasarımı ile inşa edilen Harikzedegan (Yangınzedeler) apartmanları Türkiye’nin ilk betonarme yapısı olarak tarihsel bir değere sahiptir.


17. Soru

Mitolojiye göre Tek Tanrıya inandıkları için eziyet edilmekten kaçan ve Putperestliğe dönmeyi kabul etmeyen Hıristiyan dinine mensup olan gençlerin isimleri nedir?

Cevap

Mitolojiye göre Tek Tanrıya inandıkları için eziyet edilmekten kaçan Hıristiyan dinine mensup gençler Yemliha, Mekseline, Mislina, Mernuş, Sazenuş, Tebernuş ve Kefeştetayuş'tur. Yedi genç, köpekleri Kırmir ile ölümden kurtulmak için verilen süreden faydalanarak kaçmışlar ve Eshab-ı Kehf mağarasına sığınmışlar ve 300 yıl uyumuşlardır.


18. Soru

19. yüzyıl batılılaşma sürecinin tipik bir örneği olan İstabul'daki sarayın adı nedir?

Cevap

İstanbul Beylerbeyi Sarayıdır.


19. Soru

Anadolu Selçuklu'da 13. yüzyılda ahşabın mimari kullanımına yeni açınımlar getiren ve Beyşehir'de bulunan caminin adı nedir?

Cevap

Anadolu Selçuklu Devletinin Beyşehir’de verdiği örnekler arasında olan Eşrefoğlu Camisi, ahşabın mimari kullanımına yeni açınımlar getirmiştir.


20. Soru

Divriği Ulu Camisi ve Darüşşifası kimin döneminde nerede yaptırılmıştır?

Cevap

Selçuklu döneminde Mengüçlü Beyliğinden Ahmet Şah ve Melike Turan tarafından başkentleri Divriği'de yaptırılmıştır. Yapım tarihi 1228-1229'dur. Caminin yapımında mimar ve sanatkar olarak Ahlatlı Hürremşah ve Tiflisli Ahmet çalışmıştır.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi