Sermaye Piyasaları ve Finansal Kurumlar Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Finansal piyasaların temel işlevi nedir?

Finansal piyasaların temel işlevinin fon akımını kolaylaştırmaktır.Fon fazlası olan birimler fon açığı veren birimlere fonları finansal piyasalar aracılığıyla transfer etmektedirler.

Sermaye piyasalarında fon transferi nasıl gerçekleşmektedir?

Sermaye piyasalarında fon transferi daha çok hisse senedi, tahvil gibi menkul kıymetlerin ihraç edilmesi ile gerçekleştirilmektedir. Devlet, kamu kurumları ve işletmeler fon ihtiyaçlarını uzun vadeli menkul kıymetler ihraç ederek karşılamakta, yatırımcılar ise bu menkul kıymetlere yatırım yaparak sahip oldukları fonları değerlendirmek istemektedirler. Böylece bir taraftan tasarruflar gelir getirici
alanlarda değerlendirilirken diğer taraftan bu tasarruflar verimli alanlarda kullanılarak ekonominin gelişimine ve kalkınmaya ivme kazandırılmaktadır.

Menkul kıymet piyasasının gelişimi neye bağlıdır?

Menkul kıymet piyasasının gelişimi büyük oranda menkul kıymet arz ve talebinin canlı ve güçlü olması ile mümkündür. Ancak bu gelişimin
sürdürülebilir olması sağlıklı bir ikincil piyasanın varlığına bağlıdır. Arz ve talep dengesinin mevcut olması, piyasaları etkileyici faktörel güçlerin bulunmaması, menkul kıymetin fiyatını belirleyici ekonomik, siyasi ve sosyal gelişmelere ilişkin tüm bilgilerin piyasaya anında sunulması, piyasanın likiditesinin yüksek olması ve düşük işlem maliyetleri etkin bir piyasa yapısını yansıtan faktörlerdir.

Kamuyu Aydınlatma nedir?

Kamuyu Aydınlatma; Sermaye piyasasının açıklık ve dürüstlük içinde işleyişini sağlamak, tasarruf sahipleri, ortaklar ve diğer ilgililerin zamanında bilgilendirilmesini temin etmek amacıyla sermaye piyasası araçlarının değerini ve yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyebilecek önemli olay ve gelişmelerin (özel durumların) kamuya açıklanmasıdır.

Şirketlerin kamuyu aydınlatmasında belirleyici olan hususlar nelerdir?

Şirketlerin kamuyu aydınlatmasında belirleyici olan hususlar;
• İşletmelerin halka açık olması ve sermaye piyasasında işlem görmesi,
• Sermaye piyasasından borçlanma aracılığıyla fon sağlıyor olması,
• Halka açık olmakla birlikte sermaye piyasasında işlem görmemesi,
• Halka açık olmamakla birlikte, fon toplama-kredi kullandırma yetkisine sahip bir kuruluş olmasıdır.

Kamuyu bilgilendirme konusunda sorumlu olan kisiler kimlerdir?

Kamuyu bilgilendirme konusunda sorumlu olan kisiler;

• Şirketin üst düzey yöneticileri ve ortakları
• Bağımsız denetçiler
• İşlem yapanlar
• Düzenleme ve denetleme yetkisi olan otoriteler
• Aracı kuruluşlardır.

Kamuoyunun aydınlatılmasına en çok kimler ihtiyaç duyar?

Kamuoyunun aydınlatılmasına en çok işletmelere fon sağlayan mevcut ve potansiyel yatırımcılar ihtiyaç duyarlar.

İşletme ile ilgili bilgi kullanıcıları kimlerdir?

İşletmeyle ilgili taraflar; 

• Şirket yöneticileri ve hâkim ortaklar
• Sermaye piyasası aracılığıyla işletmelere fon sağlayan mevcut ve potansiyel yatırımcılar
• İşletme çalışanları ve sendikalar
• Müşteriler
• Tedarikçiler
• İşletmeye kaynak sağlayanlar, kredi verenler
• Banka ve benzeri kuruluşlara fon sağlayan kişiler
• Devlet ve ulusal düzenleyici ve denetleyici otoriteler
• Analistler ve fon yöneticileri
• Kamuoyu
• Diğer bilgi kullanıcılarıdır.

Finansal Analist kimdir?

Finansal Analist; Finansal tablolardaki çeşitli hesaplar arasındaki ilişkileri kuran, ölçen ve yorumunu yapan uzmandır.

Kamuyu aydınlatma süreci nasıl işler?

Kamunun Aydınlatılması Süreci; işletmenin faaliyetlerinin ve işlemlerinin sağlıklı bir muhasebe sistemi kullanılarak kaydedilmesinden başlayarak kamuya sunulmasına kadar geçen süreci ifade eder. Bu sürecin aşamaları şunlardır: 

• İşletmenin finansal durumunu, performansını doğru ve gerçeğe uygun bir şekilde yansıtılmasını sağlayan, genel kabul görmüş muhasebe ve raporlama standartlarına uygun muhasebe sistemlerinin kurulması,
• Yetkili otoriteler tarafından açıklanması zorunlu tutulan finansal ve finansal olmayan bilgilerin istenen kapsam ve içerikte, belirlenmiş zaman içerisinde hazırlanması,
• Hazırlanan bilgilerin işletmenin finansal durumunu ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığına ilişkin üst yönetimin onayından geçmesi,
• Sunulacak bilgilerin güvenilirliğinin artırılması amacıyla, iç ve dış denetiminin (bağımsız dış denetim) yapılması,
• Onaylanmış ve denetlenmiş bilgilerin zamanında, eşanlı olarak herkesin erişebileceği şekilde duyurulması, açıklanması, yayımlanması.

Kamuya Açıklanacak Bilgilerin İçeriği ve Türleri nelerdir?

Kamuya sunulabilecek bilgileri çeşitli açılardan sınıflandırmak mümkündür. Bunlar;

1. İçerik bakımından:  (finansal ve finansal olmayan bilgiler)
   Finansal bilgi; herhangi bir faaliyet veya işletme ile ilgili olarak üretilen ve para ile ifade edilen bilgidir. Finansal bilgi; bir şirketin muhasebe ve dış raporlama sistemi tarafından üretilen ve (halka açık) şirketlerin finansal durum ve performansı ile ilgili, bağımsız denetime tabi tutulmuş ve kamuya açıklanan bilanço, gelir tablosu, kâr zarar cetveli ve nakit akım tablosu gibi finansal tablolardır.
   Finansal olmayan bilgiler ise, yukarıda sayılan mali tablo, rapor ve dipnotları dışında kalan diğer bilgilerdir.
2. İşlem gördüğü piyasa bakımından: Menkul kıymetlerin ilk defa halka arz edildiği birincil piyasada kamuyu aydınlatma (izahname, sirküler ve ilanlar aracılığıyla) ve birincil piyasada halka arz edilen sermaye piyasası araçlarının işlem gördüğü ikincil piyasada kamuyu aydınlatma (sürekli kamuyu aydınlatmaya ilişkin raporlar, özel durum açıklamaları) olarak ikiye ayrılır. 
3. Sunma sıklığı bakımından
4. Zorunluluk bakımından
5. Sunulan taraflar bakımından sınıflandırılırlar.

Kamuoyunun yeterince aydınlatılmamasının finansal piyasalar üzerindeki olumsuz etkileri neler olabilir?

Kamuyu aydınlatma ilkesinin “aydınlatıcı”, “koruyucu” ve “caydırıcı” olmak üzere üç temel işlevi bulunmaktadır. Aydınlatıcı olma işlevi; menfaat sahiplerinin işletmeler hakkında bilgilendirilmesi sonrasında daha sağlıklı karar verebilmeleri halinde ortaya çıkmaktadır. Kamuyu aydınlatmanın koruyucu işlevi; bilgilendirme sayesinde menfaat sahiplerinin piyasalarda karşılaşabilecekleri hile ve suistimallerden kendilerini koruyabilmeleri; caydırıcı işlevi ise muhtemel hile ve aldatmacaların cezai müeyyideleri olması nedeniyle, kötü niyetli
kişilerin bunları yapmaktan baştan vazgeçmelerine neden olması ile ortaya çıkmaktadır.

Kamuoyunun yeterince aydınlatılmaması menfaat sahiplerinin sağlıklı karar verememelerine, hile ve suistimallerden kendilerine koruyamamalarına ve kötü niyetli kişilerin cezasız kalmalarına yol açar.

İçeriden Öğrenenlerin Ticareti nedir?

İçeriden Öğrenenlerin Ticareti, Halka açık bir ortaklık hakkında çeşitli vasıtalarla elde edilmiş bir bilgiyi, borsada hisse senetleri fiyatlarını etkilemek amacıyla -kamuoyuna açıklanmadan önce kullanma veya kullandırma işlemidir.

Sermaye Piyasası Kanunu’na göre içeriden öğrenenlerin suçunun cezası 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve iki bin günden beş bin güne kadar adli para cezasıdır. Verilecek para cezaları üst sınıra bağlı olmaksızın suçun işlenmesi suretiyle temin edilen menfaatin üç katından az olamaz. Ayrıca Kurul’ca alınan kararlara aykırı hareket ettiği tespit edilen gerçek kişiler ve tüzel kişilere, gerekçesi belirtilmek suretiyle Kurul tarafından onbeşbin Türk Lirasından yüzbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir

Manipülasyon nedir?

Manipülasyon; İnsanları kandırarak bir menkul kıymeti almaya veya satmaya sevk  etmeye veya menkul kıymetin fiyatını yapay bir seviyede tutmaya yönelik davranışlardır. Menkul kıymet piyasalarında arz ve talebin serbest bir şekilde karşı karşıya gelerek fiyatları belirlemesine yönelik sürecin kasıtlı olarak engellenmesidir.

manipülasyonun üç temel unsurunun mevcut olduğu görülmektedir. Bunlar:
• Menkul kıymetlerin arz ve talebini, dolayısıyla da fiyatlarını etkilemeye yönelik işlemler gerçekleştiren kişi ya da kişilerin bulunmasının gerekliliği,
• Bu kişi veya kişiler tarafından gerçekleştirilen işlemlerin, menkul kıymetin fiyatında
bir artış ya da azalış yaratması ya da bu etkilerin önlenmesi ya da işlemlerin menkul
kıymetin aktif bir piyasasının olduğu izleniminin yaratılmasına yönelik olmasının
gerekliliği,
• Bu işlemlerin, işlemleri gerçekleştirenler tarafından, menkul kıymetin fiyatını etkilemek ve ayrıca piyasanın diğer katılımcılarını menkul kıymeti almaya ya da satmaya yönlendirmek amacıyla gerçekleştirilmesinin gerekliliği, olarak ortaya çıkmaktadır.

Sermaye piyasalarında spekülasyon yapmak (fiyat değişimlerinden risk alarak kar elde etmek) bir suç unsuru değildir. Ancak manipülasyon yapmak suç sayılmaktadır. Çünkü piyasaların gelişebilmesi için spekülatörlere ihtiyaç vardır. Buna karşılık manipülasyonun varlığı piyasaya olan güvenin zayıflamasına yol açmaktadır.

Kurumsal Yönetim nedir?

Kurumsal Yönetim; Anonim ortaklıkların idaresinde ve faaliyetlerinde kâr elde etme ve pay sahiplerine dağıtma ana unsuru ve amacını taşıyan geleneksel yapılarının yanında, gerek hissedarların gerekse yöneticilerin çıkarlarını gözeten, aynı zamanda diğer çıkar sahiplerinin haklarının (ortaklık çalışanları, müşteriler,alacaklılar, fon sağlayanlar ve devlet) da önemsendiği bir anlayıştır.

Kurumsal yönetim çalışmaları 70 ve 80’li yıllarda ABD’de ortaya çıkmış, 90’lı yılların başından itibaren ABD dışındaki ülkelerde görülmeye başlanmıştır. Başlangıçta büyük ekonomilere sahip ülkeler (Japonya, Almanya, İngiltere) kurumsal yönetim uygulamalarına ilgi göstermiştir. Daha yakın zamanlarda ise gelişmekte olan piyasalarda kurumsal yönetimin önemi anlaşılmaya başlanmıştır.

İşletmelerde kullanılan bilgi teknolojileri nelerdir?

İşletmelerde kullanılan bilgi teknolojileri kapsamına; internet, intranet, ofis otomasyon sistemleri, fonksiyonel bilişim sistemleri, yönetim bilişim sistemleri, uzman sistemler, karar destek sistemleri, elektronik veri değişim sistemleri girerken bilgi teknolojileri işletmeleri üç önemli alanda etkilemektedir. Bunlar; elektronik ticaret, kurumsal kaynak planlaması ve bilgi yönetimidir.

Finansal bilginin internet ortamında sunulması veya internet ortamında finansal raporlama; çeşitli bilgi teknolojileri aracılığıyla finansal bilgilerin www (World Wide Web) ortamında dağıtımı şeklinde tanımlanabilir. Böylece, ilgililer işletmenin finansal bilgilerine; ses ve görüntü olarak sanal ortamdan ulaşabilmektedirler

Kamuyu Aydınlatma Platformu nedir?

Kamuyu Aydınlatma Platformu; Sermaye piyasalarında işlem gören halka açık şirketlerin ve tüm aracı kurumların finansal tablolarının, özel durum açıklamalarının ve diğer bildirimlerinin elektronik imza teknolojisi kullanılarak güvenli bir şekilde iletilmesini hedefleyen bir elektronik bilgi toplama ve yayın sistemidir.

Kamuyu Aydınlatma Platformu, sermaye piyasalarında işlem gören ve halka açık şirketlerin ve aracı kuruluşların kamuyu aydınlatma amacı ile
bilânço ve finansal tablolarına ilişkin olarak yapacakları bildirimler ile özel durum açıklamalarının, bilgisayar ağları üzerinden elektronik imza teknolojisini kullanarak güvenli bir şekilde iletilmesini sağlayan Sermaye Piyasası Kurulu, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ve TÜBİTAK tarafından sermaye piyasalarının kamuyu aydınlatma konusundaki ihtiyaçları göz önüne alınarak ortak çalışma ile geliştirilen bir platformdur. Test aşamasını tamamlayan platform 01.06.2009 tarihinde faaliyete geçmiştir.

Elektronik İmza nedir?

Başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veri veya bilgidir.

Elektronik ortamda ıslak imzanın yerine kullanılan elektronik imza ile kimlik doğrulama, bütünlük ve inkar edememe sağlanır. Islak imza ve elektronik imza benzeşiminde, kalem yerine akıllı kart veya usb anahtar, mürekkep yerine sertifikalar ve anahtarlar kullanılarak doküman imzalanır.
Finansal tablolar, hâlen yürürlükte olan uygulama dahilinde disketle ve son durumda mutlaka basılı bir biçimde kağıt çıktılarla SPK ve İMKB’ye gönderilmektedir. Bu uygulamada, bilgilerin sisteme ulaşması ve işlenmek üzere veri tabanına kaydedilmesi süreçleri, zaman ve iş gücü kaybına yol açmakta; hata ve tekrarlardan doğan maliyet artışları ortaya çıkmaktadır

Derecelendirme nedir?

Derecelendirme; İhraççıların (şirket, devlet vb.) ihraç ettikleri borç niteliğindeki menkul kıymetlerin (tahvil, finansman bonosu vb.) anapara ve faizini zamanında geri ödeme yeterliliğine ne ölçüde sahip olduklarını göstermek amacıyla bağımsız kuruluşlar tarafından yapılan değerleme.

Derecelendirme faaliyeti; kredi derecelendirmesi ve kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesi faaliyetlerini kapsar. Derecelendirme yaptırılması ihtiyaridir. Ancak, SPK tarafından gerekli görülen durumlarda derecelendirme yaptırılması zorunlu tutulabilir. Derecelendirme kuruluşları, işletmelerin talepleri olmaksızın derecelendirme yapabilirler. Derecelendirme kuruluşları, talebe bağlı olmayan derecelendirme çalışması ve sonuçları hakkında kamuya açıklama yapmadan önce ilgili işletmelere bilgi vermek zorundadırlar. Derecelendirme çalışmasında işletmeler hakkında esas alınan bilgilere ilişkin olarak ilgili işletme tarafından yapılan değerlendirmeler, derecelendirme kuruluşlarınca titizlikle dikkate alınır. 

Bağımsız denetim nedir?

Bağımsız Denetim; Ortaklıkların ve sermaye piyasası kurumlarının kamuya açıklanacak mali tablolarının, genel kabul görmüş muhasebe kavram, ilke ve standartlarına uygunluğu ile bilgilerinin doğruluğunun ve gerçeği dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığının, denetçiler tarafından denetim ilke ve kurallarına göre, defter, kayıt ve belgeler üzerinden incelenmesi ve tespit edilen sonuçların rapora bağlanmasıdır.

Finansal tabloların bağımsız denetiminin amacı; finansal tabloların finansal raporlama standartları doğrultusunda bir işletmenin finansal durumunu ve faaliyet sonuçlarını tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun ve doğru bir biçimde gösterip göstermediği konusunda bağımsız denetçinin görüş bildirmesini sağlamaktır.
Bağımsız denetçinin görüşü, finansal tabloların güvenilirlik derecesini yükseltmekle beraber, bu görüş finansal tabloları bağımsız denetime tabi tutulan işletmenin gelecekteki durumu hakkında ve işletme yönetiminin işletmenin faaliyetlerini etkin ve verimli bir biçimde yönettiğine dair bilgi sağladığı şeklinde değerlendirilmez.

Kamuyu aydınlatma kavramını açıklayınız?

Sermaye piyasasının açıklık ve dürüstlük içinde işleyişini sağlamak, tasarruf sahipleri, ortaklar ve diğer ilgililerin zamanında bilgilendirilmesini temin etmek amacıyla sermaye piyasası araçlarının değerini ve yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyebilecek önemli olay ve gelişmelerin (özel durumların) kamuya açıklanmasıdır.

Kamuyu bilgilendirme konusunda sorumlu olan kişiler kimlerdir?

Kamuyu bilgilendirme konusunda sorumlu olan kişiler; 

• Şirketin üst düzey yöneticileri ve ortakları
• Bağımsız denetçiler
• İşlem yapanlar
• Düzenleme ve denetleme yetkisi olan otoriteler
• Aracı kuruluşlar

Kamunun aydınlatılması sürecini açıklayınız?

Kamunun aydınlatılması süreci, işletmenin faaliyetlerinin ve işlemlerinin sağlıklı bir muhasebe sistemi kullanılarak kaydedilmesinden başlayarak kamuya sunulmasına kadar geçen süreci ifade eder.
Bu sürecin aşamaları şunlardır:
• İşletmenin finansal durumunu, performansını doğru ve gerçeğe uygun bir şekilde yansıtılmasını sağlayan, genel kabul görmüş muhasebe ve raporlama standartlarına uygun muhasebe sistemlerinin kurulması,
• Yetkili otoriteler tarafından açıklanması zorunlu tutulan finansal ve finansal olmayan bilgilerin istenen kapsam ve içerikte, belirlenmiş zaman içerisinde hazırlanması,
• Hazırlanan bilgilerin işletmenin finansal durumunu ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığına ilişkin üst yönetimin onayından geçmesi,
• Sunulacak bilgilerin güvenilirliğinin artırılması amacıyla, iç ve dış denetiminin (bağımsız dış denetim) yapılması,
• Onaylanmış ve denetlenmiş bilgilerin zamanında, eşanlı olarak herkesin erişebileceği şekilde duyurulması, açıklanması, yayımlanması.

Kamuyu aydınlatmanın, sermaye piyasalarının gelişimi açısından önemini açıklayınız?

Kamuyu aydınlatmanın, sermaye piyasalarının gelişimi açısından önemi şu şekilde özetlenebilir:
• Kamuyu aydınlatma, yatırımcıların korunması için güçlü bir araçtır. Sermayenin çekilmesine ve piyasalara olan güvenin artırılmasına yardımcı olur.
• Zayıf kamuyu aydınlatma, sermaye piyasalarında etik olmayan davranışlara ve piyasa bütünlüğünün bozulmasına neden olur. Bu durum sadece şirketlere değil, bir bütün olarak ekonomiye de zarar verir.
• Yetersiz ve açık olmayan bilgiler sermaye piyasasının işleyişine zarar vererek sermaye maliyetini artırabilir.
• Güvenilir ve zamanlı bilgi, şirket bünyesindeki karar alıcıların güvenini artırır ve doğrudan büyümeyi ve kârlılığı etkileyen başarılı şirket kararları almalarını mümkün kılar.
• Açıklanan bilgiler, şirketin hisse senedi fiyatına yaptıkları doğrudan etkinin yanında, şirket dışındaki karar alıcıların (menfaat sahipleri, yatırımcılar ve borç verenler), şirket ile ilgili bilgi toplama inisiyatiflerine etki ederek fiyatı dolaylı olarak da etkilerler.
• Açıklanan bilgilerin niteliği ve niceliği arttıkça, şirketin değeri hakkındaki belirsizlikler ortadan kalkar.
• Daha kaliteli kamuyu aydınlatma ile şirket daha uzun dönemli yatırımcıları çekebilir, daha geniş anlamda analiz imkanı sağlanır, yönetimin kredibilitesi ve hesap verebilirlik düzeyi artar.

İçeriden öğrenenlerin ticareti kavramını açıklayınız?

İçeriden öğrenenlerin ticareti, Halka açık bir ortaklık hakkında çeşitli vasıtalarla elde edilmiş bir bilgiyi, borsada hisse senetleri fiyatlarını etkilemek amacıyla kamuoyuna açıklanmadan önce kullanma veya kullandırma işlemidir.

Manipülasyon kavramını açıklayınız?

Manipülasyon, İnsanları kandırarak bir menkul kıymeti almaya veya satmaya sevk etmeye veya menkul kıymetin fiyatını yapay bir seviyede tutmaya yönelik davranışlardır. Menkul kıymet piyasalarında arz ve talebin serbest bir şekilde karşı karşıya gelerek fiyatları belirlemesine yönelik sürecin kasıtlı olarak engellenmesidir.

Manipülasyonun temel unsurları nelerdir açıklayınız?

Manipülasyonun üç temel unsuru bulunmaktadır. Bunlar;

• Menkul kıymetlerin arz ve talebini, dolayısıyla da fiyatlarını etkilemeye yönelik işlemler gerçekleştiren kişi ya da kişilerin bulunmasının gerekliliği,
• Bu kişi veya kişiler tarafından gerçekleştirilen işlemlerin, menkul kıymetin fiyatında bir artış ya da azalış yaratması ya da bu etkilerin önlenmesi ya da işlemlerin menkul kıymetin aktif bir piyasasının olduğu izleniminin yaratılmasına yönelik olmasının gerekliliği,
• Bu işlemlerin, işlemleri gerçekleştirenler tarafından, menkul kıymetin fiyatını etkilemek ve ayrıca piyasanın diğer katılımcılarını menkul kıymeti almaya ya da satmaya yönlendirmek amacıyla gerçekleştirilmesinin gerekliliği, olarak ortaya çıkmaktadır.

İMKB Yönetmeliğindeki manipülatif işlemlere ilişkin düzenlemeler “yapay fiyat ve piyasa” başlıklı 24. maddeye göre Borsa üyeleri, yapay piyasa oluşturmak maksadıyla hangi faaliyetleri yürütemezler?

İMKB Yönetmeliğindeki manipülatif işlemlere ilişkin düzenlemeler “yapay fiyat ve piyasa” başlıklı 24. maddede yer almaktadır. Düzenlemeye göre Borsa üyeleri, yapay piyasa oluşturmak maksadıyla aşağıdaki faaliyetlerde bulunamazlar:
• Bir menkul kıymete gerçeğe uygun olmayan ve görüntüde aktif bir piyasa izlenimini yaratmak maksadıyla,
• Menkul Kıymetin sahipliğinde gerçek anlamda değişim yaratmayan bir dizi alım satım yapmak,
• Fiyat ve miktar bakımından piyasayı yanlış yönlendirecek mahiyette Borsa emri vermek.
• Bir menkul kıymette tek başına veya başkaları ile birlikte, diğer üyeleri o menkul kıymeti alıp satmaya yöneltmek maksadıyla bir dizi işlem gerçekleştirerek,
• Menkul kıymet için görünürde aktif bir piyasa olduğu izlenimini yaratmak,
• Menkul kıymetin fiyatında yapay olarak artış veya düşüşe neden olmak,
• Bir menkul kıymetin fiyatının artması veya azalmasına neden olacak aktif bir piyasanın olduğu veya olacağı şeklinde gerçek dışı bilgi dolaştırarak veya yayarak o menkul kıymetin alım satımını teşvik etmek,
• Bir menkul kıymetle ilgili olarak, diğer menkul kıymetlerin alım veya satımını teşvik etmek maksadıyla, bilerek gerçeğe aykırı veya yanıltıcı bilgi yaymak,
• Piyasayı yanıltmak maksadıyla bir menkul kıymette fiyatı desteklemek, sabitlemek veya stabilize etmek üzere, dolaylı veya dolaysız olarak, bir veya daha fazla kişi ile anlaşarak bir dizi alım satım yapmak,
• Piyasayı yanıltmak maksadıyla, yanıltıcı veya yanlış izlenim uyandıracak, gerçeğe aykırı sözlü veya yazılı beyanda, fiil ve davranışlarda bulunmak.

Kurumsal yönetim kavramını açıklayınız?

Kurumsal yönetim, Anonim ortaklıkların idaresinde ve faaliyetlerinde kâr elde etme ve pay sahiplerine dağıtma ana unsuru ve amacını taşıyan geleneksel yapılarının yanında, gerek hissedarların gerekse yöneticilerin çıkarlarını gözeten, aynı zamanda diğer çıkar sahiplerinin haklarının (ortaklık çalışanları, müşteriler,alacaklılar, fon sağlayanlar ve devlet) da önemsendiği bir anlayıştır

Kamuoyuna açıklanacak bilgilerin hangi özellikleri taşıması gerekir?

Kamuoyuna açıklanacak bilgilerin şu özelliklerde olması gerekir:
• Bilgi açık ve anlaşılır olmalıdır,
• Açıklanan bilgi doğru olmalıdır,
• Bilginin tam bir tarafsızlık içerisinde sunulması ve bu bilgileri kullanacakları yanıltmaması gerekir,
• Bilgi eksiksiz sunulmalıdır,
• Bilgi kullanıcılar tarafından analizler yapmaya imkan sağlamalıdır,
• Bilgi, düşük bir maliyetle sunulmalıdır,
• Bilgiye erişim kolay olmalıdır,
• Bilgiye zamanında erişim imkânları olmalıdır

Kamunun aydınlatılmasında kullanılan dokümanların internet üzerinden kamuya duyurulmasında dikkate alınması gereken temel prensipler nelerdir?

Kamunun aydınlatılmasında kullanılan dokümanların internet üzerinden kamuya duyurulmasında dikkate alınması gereken temel prensipler aşağıda belirtilmektedir:
• Yatırımcılar dokümanın internet aracılığıyla gönderildiğinden veya internet üzerinde erişime hazır hâlde bulundurulduğundan
haberdar olmalıdırlar.
• Yatırımcılar internet üzerinde erişime açılan dokümana veya internet vasıtasıyla gönderilen dokümana kolay bir biçimde ulaşabilmelidirler.
• Dokümanın yatırımcıların erişimine hazır hale getirildiği veya yatırımcılara internet aracılığıyla gönderildiği dokümanı gönderen veya erişime açan ortaklık tarafından kanıtlanmalıdır.
• Web sitelerinde yer alan kamuyu aydınlatmaya yönelik bilgiler güncel olmalıdır.
• Ortaklık web sitesinde yer alan ortaklığı tanıtıcı bilgiler gerçeği yansıtmalıdır.
• Bilginin eşit bir biçimde dağıtılabilmesini teminen internet üzerinde yatırımcıların erişimine açık tutulan dokümanın içeriğinin mevzuatta öngörülen kurallara uygun olarak düzenlenen ve geleneksel yöntemlerle kamuya duyurulan dokümanların içeriğinden farklı olmaması gerekmektedir.

Kamuyu aydınlatma platformu hakkında kısaca bilgi veriniz?

Kamuyu aydınlatma platformu, Sermaye piyasalarında işlem gören halka açık şirketlerin ve tüm aracı kurumların finansal tablolarının, özel durum açıklamalarının ve diğer bildirimlerinin elektronik imza teknolojisi kullanılarak güvenli bir şekilde iletilmesini hedefleyen bir elektronik bilgi toplama ve yayın sistemi.

Yatırımcı ilişkileri kavramını açıklayınız?

Yatırımcı İlişkileri; şirket, ortaklar ve şirketi değerli kılan diğer müşteriler arasındaki iletişimi en etkin şekilde sürdürmek için finans, iletişim, pazarlama ve menkul kıymet hukukunu entegre eden bir stratejik yönetim biçimidir. Kamu ve özel şirketler yatırım camiasıyla iletişim kurdukça onlar için bilgi ve açıklama yönetimi konusunda uzmanlaşan kurumsal iletişim alanı, “yatırımcı ilişkileri” olmaktadır.

Derecelendirme kavramını açıklayınız?

Derecelendirme, İhraççıların (şirket, devlet vb.) ihraç ettikleri borç niteliğindeki menkul kıymetlerin (tahvil, finansman bonosu vb.) anapara ve faizini zamanında geri ödeme yeterliliğine ne ölçüde sahip olduklarını göstermek amacıyla bağımsız kuruluşlar tarafından yapılan değerlemedir.

Derecelendirme faaliyetini açıklayınız?

Derecelendirme faaliyeti; kredi derecelendirmesi ve kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesi faaliyetlerini kapsar. Derecelendirme yaptırılması ihtiyaridir. Ancak, SPK tarafından gerekli görülen durumlarda derecelendirme yaptırılması zorunlu tutulabilir. Derecelendirme kuruluşları, işletmelerin talepleri olmaksızın derecelendirme yapabilirler. Derecelendirme kuruluşları, talebe bağlı olmayan derecelendirme çalışması ve sonuçları hakkında kamuya açıklama yapmadan önce ilgili işletmelere bilgi vermek zorundadırlar. Derecelendirme çalışmasında işletmeler hakkında esas alınan bilgilere ilişkin olarak ilgili işletme tarafından yapılan değerlendirmeler, derecelendirme kuruluşlarınca titizlikle dikkate alınır.

Derecelendirme faaliyetinin yatırımcı açısından önemini açıklayınız?

Derecelendirme faaliyetinin yatırımcı açısından önemi şunlardır;

• Dereceler birçok menkul kıymet için menkul kıymetin yatırımcının risk ölçütlerine uygunluğunun belirlenmesinde kullanılır. Dolayısıyla yatırımcılar alım listelerinin oluşturulmasında derecelendirmeyi bir referans olarak kullanırlar.
• Derecelendirme, yatırımcının düşük dereceli menkul kıymetler için yüksek geri ödememe olasılığını telafi etmek amacıyla ne kadar risk primi talep etmesi gerektiğinin iyi bir göstergesidir

Derecelendirme faaliyetinin İhracatçı açısından önemini açıklayınız?

Derecelendirme faaliyetinin İhracatçı açısından önemi şunlardır;

• Derecelendirme, uluslararası fon havuzlarına ulaşmayı sağlayan bir kredi pasaportu niteliği taşır. Menkul kıymetleri derecelendirilmemiş ihraççılar, mali güçleri ne olursa olsun daha dar bir yatırımcı tabanına ulaşırlar.
• İlgili şirketin mevcut derecesi ve kredi riskini teyit edecek bir analiz, yatırımcıların endişelerini gidermeye yardımcı olur.
• Derecelendirme, gerek lokal gerekse uluslararası piyasalara daha kolay ulaşım sağladığından ihraççıya en ekonomik piyasayı seçme olanağı tanıyacak ve borçlanma maliyetlerini düşürecektir.
• Derecelendirme, dünya çapında birçok yatırımcıya istikrarlı ulaşım olanağı, ihraççıya kur, vade yapısı ve diğer fonlama ihtiyaçlarını şekillendirebilme serbestliği sağlar.

Derecelendirme faaliyetinin sermaye piyasası açısından önemini açıklayınız?

Derecelendirme sonuçları, bankalar, kamu kuruluşları ve devleti de içeren geniş bir kitlenin kullanımına sunulmaktadır. Derecelendirme kurumları, yatırımcıların kendi kendilerine yapamayacağı bağımsız ve profesyonel analizlerle, derecelendirmeye tabi tutulan firma veya kuruluşun ihraç ettiği menkul kıymetler hakkında anlamlı bilgiler sunarak menkul kıymetleri sermaye piyasasında işlem gören firmaları, kendilerine çeki düzen vermeleri ve etkinliklerini artırmaları için teşvik eder. Ayrıca aracı kurumları taşıdıkları riskleri kontrol altında tutmaya, faaliyetlerini disipline etmeye ve hizmet kalitelerini artırmaya zorlamaktadır. Bunun sonucu olarak piyasaların güvenliği ile sağlıklı gelişimi sağlanır. Diğer yandan riskten kaçınan bireysel ve kurumsal yatırımcıların, piyasalara girmeye ve kısa vadeli işlemleri artırmaya yönelterek sermaye piyasalarında ve borsalarda gelişmenin önünü açmaya yardımcı olmaktadır.

Bağımsız denetim kavramını açıklayınız?

Bağımsız denetim, Ortaklıkların ve sermaye piyasası kurumlarının kamuya açıklanacak mali tablolarının, genel kabul görmüş muhasebe kavram, ilke ve standartlarına uygunluğu ile bilgilerinin doğruluğunun ve gerçeği dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığının, denetçiler tarafından denetim ilke ve kurallarına göre, defter, kayıt ve belgeler üzerinden incelenmesi ve tespit edilen sonuçların rapora bağlanması.