Üretim Yönetimi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Taşeron kullanımına ne zaman ihtiyaç duyulur ve nasıl yapılır?

Talebin yüksek olduğu dönemlerde ihtiyaç duyulur ve ürün veya bileşenlerin üretimi için diğer firmaların kapasitelerini geçici olarak kiralamak suretiyle yapılır (dış kapasite kullanımı).

Kestirimde kullanılan nicel araştırma yöntemleri nelerdir, kısaca içeriklerini açıklayınız.

Bir grup yöneticinin birlikte kestirim yaptığı yönetici görüşleri, Müşteri tercihlerinin belirlenmesine yönelik anket ve görüşmelerin analiz edilmesine dayalı pazar araştırması, Konusunda uzman bir gurubun ortak fikir üretmesine yönelik süreci içeren Delphi yöntemi kestirimde kullanılan nicel araştırma yöntemleridir.

Çok sayıda iş merkezi bulunan bir işletmenin yerleşimi için uygun yöntem nedir?

Bu durumlar için sezgisel yöntemler geliştirilmiştir. Bunun için de yaygın olarak kullanılan iki bilgisayar programı vardır. Bunlar CRAFT ve ALDEPtir.

Gelecekte oluşacak talep miktarını tahmin etmekte hangi yöntemler kullanılabilir? Bu yöntemlerden kısaca bahsediniz.

Farklı istatistiksel çözümlemelerin kullanıldığı zaman serisi modelleri ve çevre değişkenlerinin kestirimlerde önem kazandığı nedensellik modelleri gelecekte oluşacak talep miktarını tahmin etmekte kullanılabilir.

Süreç tasarımında amaç nedir?

İş sürecini yeniden tasarlamak suretiyle kapasiteyi artırmak.

Hücresel yerleşim tasarımını açıklayınız.

İki yerleşim şeklinin karması olduğu için detaylı tasarımı zordur. Sürece odaklanarak beraber incelenebilecek süreçleri saptamak için kümeleme analizi kullanılabilir. Böylece her süreç ve herhangi bir ürünün diğer süreçlerle ilişkisi incelenmiş olur.

Akış analizi nedir?

Eş zamanlı olarak her iki yerleşimi yani hem süreci hem ürünü inceleyen yaklaşım ise üretim akış analizidir.

Hücresel Yerleşim Düzenini açıklayınız.

Hücresel Yerleşim Düzeni: Karma yerleşim düzeni olarak da bilinir. Ürüne ve sürece göre yerleşim düzenini en iyi yönlerinin birleşimidir.

Hangi tesisler için uygundur?

Parça çeşidi fazla olan tesislerin tercihi olan yerleşim düzenidir.

En önemli amacı nedir?

Hücresel imalat tam zamanında üretim esnek imalat sistemleri en önemli uygulama ve amaçlarındandır.

Tesis yerleşim tasarımı neden önemlidir?

Hammaddenin ürüne dönüşünceye kadar geçtiği yol tesis yerleşim türünün belirlenmesindeki en önemli kriterlerdendir. Bu malzeme hareketine akış adı verilir. Üretim hacmi ve ürün çeşitliliği akışın önemini ortaya koyan etmenlerdir.

Tesis yerleşim tasarımında ortaya çıkabilecek problemler nelerdir?

Hacmi yüksek ve çeşitliliği az olan bir üretim sisteminde akışın düzenlenmesi büyük problemdir. Hacmi yüksekken çeşitliliğin de yüksek olması akış temelli bir tesis yerleşimini uygulamak oldukça zordur.

Kısa ve orta dönem kapasite stratejileri nelerdir? Yazınız.

• Stok • Geciktirme • İş gücü seviyesi • İş gücünün eğitimi • Taşeron kullanımı • Süreç tasarımı

Kısa dönemdeki talep dalgalanmaları nasıl dengelenebilir?

Kısa dönemdeki talep dalgalanmaları stoka üretim, iş gücü dengelemesi ve dış kapasite kullanımı ile dengelenebilir.

Uzun dönem kapasite kararlarının verilmesinde nasıl bir sıralama izlenmelidir?

Uzun dönem kapasite kararlarının verilmesinde öncelikle kapasite ihtiyaçları tanımlanır, ardından kapasite alternatifleri türetilerek alternatiflerin değerlendirilmesi gerçekleştirilir.

Gelecek kestirimlerin yapılmasında ne tür yöntemler kullanılmaktadır?

Nicel ve nitel yöntemler kullanılabilmektedir.

Ürün çeşitliliği fazla olan işletmelerde kapasite ölçümü tablosu yapılırken nasıl bir değişiklik yapılarak tablonun çıkarılması kolaylaştırılır?

Böyle işletmelerde çıktı ölçütü yerine girdi ölçütü tercih edilir.

Karar ağacı nedir? Kısaca açıklayınız.

Karar ağacı kararların ve olası sonuçlarının ağaç benzeri bir grafik veya model ile gösterildiği bir karar destek aracıdır. Farklı kapasite seçeneklerinin değerlendirilmesinde kullanılabilecek karar destek araçlarından biri de karar ağaçlarıdır. Karar ağaçları seçenekler arasında karar alma sürecinde kullanılabilecek ve karar sonucunda olasılıklara dayalı olarak beklenen değerlerin hesaplandığı bir karar modelidir.

Karar ağaçlarının yapısındaki unsurlar nelerdir?

• Karar noktaları • Karar seçenekleri • Rassal olaylar • Çıktılar

Rassal olaylar nelerdir kısaca açıklayınız.

Bir kararın değerini etkileyebilecek olaylardır. Her olayın gerçekleşmesi için bir olasılık söz konusudur. Rassal olaylar karar ağaçlarında bir daireden ayrılan iki veya daha fazla dal olarak gösterilir.

Bir üretim sisteminin kapasite miktarının ölçülmesinde kullanılan farklı kapasite ölçümleri nelerdir?

Teorik kapasite ve etkin kapasitedir.

Sürece göre yerleşim düzeninde farklı yerleşim sayısı nasıl hesaplanır?

İş merkezi sayısının faktöriyeli ile hesaplanır.

Teorik kapasite nedir? Kısaca açıklayınız.

Bir diğer ismi de tasarım kapasitesidir. İdeal şartlarda en büyük çıktı miktarıdır. Tüm üretim kaynaklarının yüzde yüz verimlilikle kullanıldığı var sayılır. Fakat makine arızası, insan kaynaklı hatalar, vardiya değişimleri nedeniyle teorik kapasiteye ulaşmak mümkün olmaz.

Etkin kapasite nedir? Kısaca açıklayınız.

Normal şartlar altında elde edilecek kapasite miktarıdır. Pratik kapasite olarak da adlandırılır. Etkin kapasiteye ulaşmak mümkün olsa da üretim oranına ulaşmayı engelleyen faktörler olabilir.

Bir üretim sisteminin temel amacı nedir?

Kendi pazarında oluşan mevcut ve gelecekteki talebi karşılayacak yeterlilikleri sağlamaktır.

Detaylı yerleşim planı nedir?

Tesislerin yerleşim düzenlerine karar verildikten sonra yerleşim planının ayrıntısı tasarlanır. Her yerleşim türüne göre model geliştirilir. Buna detaylı yerleşim planı denir.

Bir işletmenin tesis yerleşim kararı ne zaman verilir?

Tesis yerleşim planı kurulum aşamasında verilir. Ancak değişiklik gerektiren durumlarda yeniden planlama yapılabilir.

Tesis yerleşime karar verilirken önemli olan nelerdir?

Üretim süreci, üretim hacmi, ve ürün çeşitliliği karar verilirken büyük önem taşır. Yerleşim düzeni kararı verilince üretim ayrıntılı tesis planlaması yapılır.

Kapasite planlamasında alınan kararlar neden önemlidir?

Kapasite planlamasında alınan kararlar maliyet, gelir, sermaye, kaliteyle yakından ilişkili olduğu için çok önemlidir.

Kapasite planlaması nasıl ve kaç düzeyde gerçekleştirilir?

“Planlama iki düzeyde gerçekleşir. İlk düzey uzun dönemi kapsayan ve stratejik düzeydir. Burada hedef şirketi rekabette ileri taşıyacak ve rekabeti destekleyecek bir yaklaşım yaratmaktır. İkinci düzey de kısa ve orta vadeli dönemleri esas alır. Uzun dönem planlarının orta döneme nasıl yansıtılacağı belirlenir. Bu periyod genelde 2-18 arası bir dönem için hesaplanır.

Kapasite ölçümü tablosu nasıl çıkarılır? Açıklayınız.

3 sütundan oluşur. Solda işletme türü, ortada girdi ölçüsü, solda ise çıktı ölçüsü yer alır.

Akış analizinin faydası nedir?

Bu analiz parçaların üretim sürecinde izledikleri yolun analiz edilerek ortak yönlerine göre gruplandırılmasını sağlar.

Sürece göre yerleşim düzeninin sınırlılıkları nelerdir?

• Uzun rotalar taşıma miktarını artırır. • Taşıma sisteminin otomasyonu mümkün değildir. • Makinelerin hazırlıkları süreleri düşük verimliliğe neden olur. • üretim süreleri diğer yerleşilere oranla fazladır. • Süreçteki stokların fazla olması alan ve sermaye israfına yol açar. • iş çeşitliliğinin ve görev farklılıklarının olması personel tatminini sağlar.

Ürüne göre yerleşim düzeni açıklayınız.

Benzer süreç ve fonksiyonlara sahip üretim kaynaklarının gruplandırıldığı yerleşim düzenidir. Bu yüzden fonksiyonel düzen de denir.

Hangi üretim süreçleri için uygundur?

Atölye ve parti tipi üretim süreçleri için uygundur. Parçalar esnek şekilde atölyeler arasında taşınır.

Bu yerleşim düzeninin amacı nedir?

Üretim bölümleri arasındaki taşıma mesafesini azaltmak amaçlıdır.

Bu düzenin avantajları nelerdir?

Daha düşük yatırım maliyeti gerektirmesi, tesis kullanım oranının yüksek olması, iş çeşitliliği, iş dağılımındaki esneklik, az sayıda makine kullanımı avantajları arasında yer alır.

Ürüne göre yerleşim düzeninin başlıca özellikleri nelerdir?

• Büyük miktarda ürünler üretmek için tasarlanmıştır. • Tesisin maliyeti ve üretim hızı yüksektir. • Malzeme taşıma maliyeti ve stok ihtiyacı daha düşüktür. • Esnekliği azdır.

Görevlerin iş istasyonlarına atanması nasıl yapılır?

Bu durum için birincil ve ikincil olmak üzere iki kural vardır. birincil kural iş istasyonunda hangi görevden başlanarak atama yapılacağı, ikincil kural ise birden fazla seçenek arasından öncelikle hangi görevin seçileceğinin kararının verilmesini sağlar.

Hat dengelemesi çözüm adımları nelerdir ?

• Öncelikle işlem süreleri belirlenir. • Çevrim süresi hesaplanır. • Teorik olarak en küçük iş istasyonu sayısı belirlenir. • Görevler iş istasyonuna atanır. • Bunun için farklı kurallar kullanılabilir. • Bu kurallar birincil veya ikincil kurallardır.

Montaj hattı nedir?

Bu yerleşim türünde ürünü tek yönde geri dönüş olmadan ilerlemesi için montaj hattı denilen bir hat yaratılmıştır.

Bu tasarımın amacı nedir?

Bu tasarımda istasyonlar arasındaki iş yüklerinin dengelenmesine hat dengelenmesi denmekte ve istasyonlar arasındaki hız farklarının en aza indirgenmesi hedeflenir.

İş istasyonlarının çevrim süreci nasıl hesaplanır?

Günlük üretim süresinin günlük üretim miktarına bölünmesiyle hesaplanır.

Ürüne göre yerleşim tasarımını açıklayınız.

Donanım, makine iş gücü gibi üretim kaynakları ve ürüne göre yerleşimin en bilinen özelliği olan bir hat üzerinde sıralanır.

Kapasite planlaması neden önemlidir?

Rekabeti yakından ilgilendirir. Kapasite ve talep arasındaki ilişki rekabette fark yaratmada önemli rol oynar. Tesis yerleşimi ve kapasite planlaması üretim yönetiminin önemli konuları arasındadır.

Tesis yerleşimini etkileyen en önemli kararlar nelerdir?

Burada üç karardan bahsedebiliriz. İlki tesislerin inşası için oldukça büyük sermaye ayrıldığı için kolay telafi edilemez. İkincisi verilen kararların sonucu uzun bir dönemi etkilediği için yapılan hataların düzeltilmesi oldukça zordur. Üçüncüsü üretim etkinliği ve üretim maliyeti üzerinde önemli etkisi olması sonucu işletmenini rekabet gücünü doğrudan etkiler.

Tesis yerleşimi planlaması nedir?

İş gücü, makine, ham madde, ürün, ara ürün, personel gibi dönüşüm sürecinde kullanılan fiziksel üretim kaynaklarının nasıl yerleştirileceğinin kararının verilmesidir.

Tesis yerleşim planlamasındaki temel hedefler nelerdir?

Güvenlik, akış, konfor, koordinasyon, erişim, Alan kullanımı, esneklik, ve darboğazlardır.

Kaç tür tesis yerleşim düzeni vardır?

Tesis yerleşim düzeni temel dört yerleşim türünden türetilmiştir. Sabit konumlu yerleşim düzeni, sürece göre yerleşim düzeni, ürüne göre yerleşim düzeni, hücresel yerleşim düzeni.

Sabit konumlu yerleşim düzeninin özelliklerini nelerdir?

Bir diğer adı proje tipi yerleşimdir. Taşınamayacak kadar büyük ürün veya hizmetler içi uygun bir yerleşim düzenidir bu yüzden bu düzen türünde makine, teçhizat, ürün sabit bir konuma getirilir. Gemi, uçak imalatı, petrol maden çıkarma, otoyol inşaatı sektörü için uygun bir tercihtir.

Bir üretim sisteminin kapasitesini tanımlayınız.

Bir üretim sisteminin kapasitesi, belirli bir zaman periyodunda gerçekleştirilen en büyük çıktı oranı olarak tanımlanır.

Pek çok işletmenin maksimum kapasitelerinin altında bir üretim hızıyla çalışmasının sebepleri nelerdir?

Bunun nedeni yetersiz talep nedeniyle tam kapasite çalışmamaları ya da yeni oluşabilecek bir talebe hızlı cevap verebilmek için atıl kapasitelerini muhafaza etmeleridir.

Kapasite planlaması nedir?

Bir işletmenin gelecekteki genişleme ve büyüme planlarını da göz önünde bulundurarak talebi karşılamak üzere üretim hacminin planlanması sürecidir.

İşletmelerin etkin kapasiteye ulaşmasını engelleyen diğer faktörlere birkaç örnek veriniz.

Makine arızası, kalite problemleri, personel rahatsızlıkları, talepteki azalma gibi farklı nedenler üretim çıktısının etkin kapasiteden düşük olmasına neden olur.

Kapasite kullanım oranı ve kapasite kullanım verimi arasındaki fark nedir?

Kapasite kullanım oranı gerçek çıktı miktarının teorik kapasiteye oranıdır. Kapasite kullanım verimi ise gerçek çıktı miktarının etkin kapasiteye oranıdır.

Kapasite planlama kararları nelerle alakalıdır?

Kapasite planlaması kısa ve uzun dönem planlamalarını ilgilendirir. Kapasite planlamasında alınan kararlar müşteri talepleri ve organizasyonun insan, malzeme ve finansal kaynakların birleştirilmesine dayalıdır.

Matris nedir?

İş merkezleri arasındaki iş akışı ve mesafeler matris olarak tanımlanır.

Sürece göre detaylı yerleşim için toplanması gereken bilgiler nelerdir?

• Her iş merkezi için gerekli olacak alan miktarının belirlenmesi, • İş merkezlerinin yerleştirileceği bina ya da alanın kısıtlarının belirlenmesi, • İş merkezleri arasında olası ve iş akış şekli ve miktarının listelenmesi, • İş merkezlerinin sabit bir noktaya yakın olma zorunlulukları, iş merkezlerinin birbirleri ile yakın ya da uzak olma kısıtlarının listelenmesidir.

Sürece göre yerleşim tasarımını açıklayınız.

İş merkezlerinin birbirine göre nasıl yerleştirileceği belirlenmelidir. İş merkezlerinin çokluğu durumunda değişik yöntemler kullanılır.

Sabit konumlu yerleşim düzenini açıklayınız.

Taşınamayacak kadar büyük ürünlerin varlığından söz edildiği için üretim kaynakları ürünün yanına taşınır. Bu düzen için yapılan tasarım diğer tasarımlardan daha az karmaşıktır.

Sürece göre yerleşim düzeninin üstünlükleri nelerdir?

• Makine kullanım oranları yüksektir ve daha az sayıda makine gerektirir, • Üretim kaynaklarının esnek kullanımı mümkündür, • Daha düşük yatırım maliyeti gerektirir, • Üretim tesisinin kullanım otanı yüksektir, • İş dağılımında esneklik düzeyi yüksektir, • İş çeşitliliğinin ve görev farklılıklarının olması personel tatminini sağlar.

Üretim yerleşim planlaması ne demektir? 

Üretim yerleşim planlaması:   Üretim kaynaklarının uygun fiziksel yerleşimini belirlemek için verilen kararların tamamıdır.

Akış ne demektir?

Akış: Üretim sürecindeki malzeme, enformasyon ve müşteri hareket alanları uygun olarak tasarlanmalıdır. Bir imalat tesisinde malzeme akışının minimuma indirilmesi hedeflenirken bir alışveriş merkezinde müşteri gezinti rotası maksimuma çıkarılmak istenebilir. Tesisteki malzeme akışı veya müşteri hareketleri personelin veya müşterinin kolayca anlayabileceği ve takip edebileceği şekilde tabelalar yardımıyla gösterilmelidir.

Tesis yerleşimini tasarlarken dikkat edilmesi gereken konular nelerdir?

Tesis yerleşimini tasarlarken dikkat edilmesi gereken konular şunlardır: 

• Güvenlik
• Akış
• Konfor
• Koordinasyon
• Erişim
• Alan Kullanımı
• Esneklik
• Darboğazlar

Temel tesis yerleşim türleri nelerdir?

 Dört temel yerleşim türü aşağıda sıralanmıştır:
• Sabit konumlu yerleşim düzeni
• Sürece göre yerleşim düzeni
• Ürüne göre yerleşim düzeni
• Hücresel yerleşim düzeni

Sürece göre yerleşim düzeninin üstünlük ve sınırları nelerdir? 

Sürece göre yerleşim düzeninin üstünlük ve sınırları aşağıda sıralanmıştır.
Üstünlükler:
• Makine kullanım oranları yüksektir ve daha az sayıda makine gerektirir.
• Üretim kaynaklarının esnek kullanımı mümkündür.
• Daha düşük yatırım maliyeti gerektirir.
• Üretim tesisinin kullanım oranı yüksektir.
• İş dağılımında esneklik düzeyi yüksektir.
• İş çeşitliliği ve görev farklılıklarının olması personelin tatminini sağlar.
Sınırlılıklar:
• Uzun rotalar taşıma miktarını artırır.
• Taşıma sisteminin otomasyonu mümkün değildir.
• Makinelerin hazırlık süreleri düşük verimliliğe neden olur.
• Üretim süresi diğer yerleşimlere oranla fazladır.
• Süreçteki stokların fazla olması, alan ve sermaye israfına yol açar.

Hücresel yerleşim düzeni ne demektir? 

Hücresel Yerleşim Düzeni: Melez ya da karma yerleşim düzeni olarak da adlandırılan hücresel yerleşim hem ürüne hem de sürece göre yerleşim düzeninin üstün yanlarını bir arada uygulayan yerleşim düzenidir. Hücresel yerleşim düzeninde benzer şekil ya da benzer yöntemlerle üretilen parçaların oluşturduğu ürün gruplarının beraber işlenmesi prensibi uygulanır. Birbirinden farklı fonksiyonlara sahip makineler bir hücrede bir araya getirilerek gruplanmış bir ürün gurubunun üretilmesinde kullanılır. Böylelikle her hücre bir üretim hattı oluştururken ürüne göre yerleşimin üstünlüklerinden yararlanır. Birden fazla hücrenin paralel olarak çalışması da sürece göre yerleşimi temsil eder ki bu da esnekliğin sağlanması anlamına gelir. 

Hacmi yüksek olan ve çeşitliliği az olan bir üretim sisteminde ana problem nedir?

Hacmi yüksek olan ve çeşitliliği az olan bir üretim sisteminde akışın düzenlenmesi ana problemdir. Ancak hacmi yüksek iken çeşitliliğin de yüksek olması durumunda tamamen akış temelli bir tesis yerleşimi uygulamak hayli zordur. Bu durumda farklı akış desenleri oluşacağından sürece göre bir yerleşim daha uygun olabilecektir. Ürün çeşitliliği ürünlerin benzerliklerine göre kategorilere bölünüp azaltılabiliyorsa hücresel yerleşim uygun bir seçenek olabilmektedir.

Sürece göre detaylı yerleşimin gerçekleştirilmesi için ilk adım tasarım için gerekli olacak bilgilerin derlenmesidir. Toplanması gereken bilgiler nasıl sıralanır? 

Sürece göre detaylı yerleşimin gerçekleştirilmesi için ilk adım tasarım için gerekli olacak bilgilerin derlenmesidir. Toplanması gereken bilgiler aşağıda sıralanmıştır:
• Her iş merkezi için gerekli olacak alan miktarının belirlenmesi,
• İş merkezlerinin yerleştirileceği bina ya da alanın kısıtlarının belirlenmesi,
• İş merkezleri arasında olası iş akışı şekli ve miktarının listelenmesi,
• İş merkezlerinin sabit bir noktaya yakın olma zorunlulukları, iş merkezlerinin birbirleri ile yakın
ya da uzak olma kısıtlarının listelenmesi,

Sürece göre tesis yerleşimi tasarımında karar destek aracı olarak kullanılan programlar nelerdir? 

İş merkezi sayısı çok olan bir tesisin yerleşimini bu yöntemle bulmak kolay olmayacaktır. Bu nedenle adım adım iyi çözüme ulaştıran sezgisel yöntemler geliştirilmiştir. Geliştirilen sezgisel yöntemleri uygulayan bilgisayar programları büyük boyutlu problemlerin çözümünde yaygın olarak kullanılabilmektedir. Bu amaçla CRAFT (computerized relative allocation of facilities technique) ve ALDEP (automated lay-out design program) yazılımları sürece göre tesis yerleşimi tasarımında karar destek aracı olarak kullanılan iki önemli programdır.

Montaj hatlarında ürün akışının sağlanmasında neler kullanılır?

Montaj hatlarında ürün akışının sağlanmasında konveyörler veya tavan vinçleri kullanılabilmektedir.

Üretim akış analizi nedir?

Üretim akış analizi: Görevlerin ve makinelerin hücrelere atanmasında kullanılan bir yaklaşımdır.

Kapasite planlaması nedir?

Kapasite planlaması; bir işletmenin gelecekteki genişleme ve büyüme planlarını da göz önünde bulundurarak talebi karşılamak üzere üretim hacminin belirlenmesi sürecidir.

Bir üretim sisteminin kapasite miktarının ölçülmesinde kullanılan kapasite ölçümleri nelerdir?

Bir üretim sisteminin kapasite miktarının ölçülmesinde farklı kapasite ölçümleri kullanılmaktadır. Bunlardan en yaygın kullanılan kapasite türü teorik ve etkin kapasite kavramlarıdır.

Teorik Kapasite: Tasarım kapasitesi olarak da adlandırılan teorik kapasite ideal şartlar altında belirli bir sürede ulaşılabilecek en büyük çıktı miktarıdır. Teorik kapasite tüm üretim kaynaklarının kayıpsız yüzde yüz verimle kullanıldığı varsayımıyla hesaplanır.

Etkin Kapasite: Normal şartlar altında elde edilebilecek kapasite miktarıdır. Üretim süreçlerinde bakım faaliyetleri, makine hazırlık süreleri, parça rotaları nedeniyle oluşan beklemeler normalde karşılaşılabilecek durumlardır. Pratik kapasite olarak da adlandırılmaktadır.

Kısa ve orta dönem kapasite stratejileri nelerdir?

Kısa ve orta dönem kapasite stratejileri şunlardır;

• Stok: Talebin en üst seviyede olduğu dönemler için kapasitenin boş olduğu zamanda stoka üretim yapmak,
• Geciktirme: Talebin en yüksek olduğu dönemlerde ürün için beklemeye istekli müşteriler için daha sonra üretim gerçekleştirmek,
• İş gücü seviyesi: Talebin yüksek olduğu dönemde ek iş gücü kiralamak, düşük olduğu dönemde iş gücünü çıkarmak (sezonluk iş gücü stratejisini kullanmak),
• İş gücünün eğitimi: Personelin farklı becerileri kazanması için eğitilmesi sağlanarak ek iş gücü ihtiyacını çözmek (rotasyon),
• Taşeron kullanımı: Talebin yüksek olduğu dönemlerde ürün veya bileşenlerin üretimi için diğer firmaların kapasitelerini geçici olarak kiralamak (dış kapasite kullanımı),
• Süreç tasarımı: İş sürecini yeniden tasarlayarak kapasiteyi artırmak.

Karar ağacı nedir?

Karar ağacı kararların ve olası sonuçlarının ağaç benzeri bir grafik veya model ile gösterildiği bir karar destek aracıdır.

Karar ağaçlarının yapısındaki dört unsur nedir?

Karar ağaçlarının yapısındaki dört unsur;

• Karar noktaları,
• Karar seçenekleri,
• Rassal olaylar,
• Çıktılardır.

Karar ağacının değerlendirilmesi nasıl yapılır?

Karar ağacı, soldan sağa doğru çizilmesine karşın değerlendirilmesi sağdan sola ilerleyerek yapılır. Her rassal olayın beklenen değeri hesaplanarak hangi seçeneğe karar verileceği belirlenecektir. İki numaralı karar aslında tadilatın yapılması ve yüksek talebin gerçekleşmesi durumunda karşılaşılacak seçenekleri göstermektedir.

Rassal olaylar ne demektir?

Rassal olaylar: Bir kararın değerini etkileyebilecek olaylardır. Her olayın gerçekleşmesi için bir olasılık söz konusudur. Örneğin bir işletmenin önümüzdeki yıl belirli bir ürününün talebinin %40 olasılıkla düşeceği %60 olasılıkla da artacağı tahmin edilebilir. Rassal olaylar karar ağaçlarında bir daireden ayrılan iki veya daha fazla dal olarak gösterilir.

Kapasite ihtiyaçları gelecekteki talebin kestirimine dayalı olarak belirlenebilir. Bu düzeyde gelecek kestirimlerin yapılmasında, nitel yöntemlerin yanı sıra nicel yöntemlerde kullanılabilmektedir. Bu yöntemler nelerdir?

Kapasite ihtiyaçları gelecekteki talebin kestirimine dayalı olarak belirlenebilir. Bu düzeyde gelecek kestirimlerin yapılmasında, nitel yöntemlerin yanı sıra nicel yöntemlerde kullanılabilmektedir. Farklı istatistiksel çözümlemelerin kullanıldığı zaman serisi modelleri, çevre değişkenlerinin kestirimde önem kazandığı nedensellik modelleri gelecekte oluşacak talep miktarını tahmin etmekte kullanılabilir. Bir gurup yöneticinin birlikte bir kestirim yaptığı yönetici görüşleri, müşteri tercihlerinin belirlenmesine yönelik anket ve görüşmelerin analiz edilmesine dayalı pazar araştırması, konusunda uzman bir grubun ortak fikir üretmesine yönelik süreci içeren Delphi yöntemi kestirimde kullanılan nicel araştırma yöntemleridir.

Şirketlerin geleceğe yönelik kapasite ihtiyaçlarını belirlemelerinin ardından bir sonraki adım kapasitelerini düzenlemek için seçenek geliştirmeleridir. Bu seçenekler nelerdir?

Şirketlerin geleceğe yönelik kapasite ihtiyaçlarını belirlemelerinin ardından bir sonraki adım kapasitelerini düzenlemek için seçenek geliştirmeleridir. Bu seçeneklerden biri hiçbir değişiklik yapmamaktır. Mevcut kapasite aynen bırakılarak gelecekte tekrar değerlendirilmesinin öngörülmesidir. Diğer seçenekler ise yeni bir tesis satın alınmasıdır. Bu aşamada yeni alınacak tesisin büyüklüğüne ve özelliklerine karar vermek için seçeneklerin değerlendirilmesi gerekmektedir.