Kamusal Halkla İlişkiler Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Kamusal Halkla İlişkilerde Kamuoyu Ve Gündem Oluşturma

1. Soru

Kamusal halka ilişkilerin amacı nedir?

Cevap

Genel olarak bakıldığında kamusal halkla ilişkilerin amacı kamu kuruluşunun kurumsal anlamda hedeflerini ileri götürmek ve bunu aynı zamanda kamu yararı olacak şekilde yürütmektir. Vatandaşı merkezde konumlandıran kamusal halkla ilişkilerin, sağlıklı ve gelişme sürdürebilme stratejisi bakımından birincil desteğini kamuoyundan alması oldukça önemlidir.


2. Soru

Kamusal halka ilişkilerin, politik halka ilişkilerden temel farkı nedir?

Cevap

Halkla ilişkiler ile karıştırılmaması gereken kamusal halkla ilişkiler, kamu çıkarlarını gözetir ve politik halkla ilişkilerden farklı olarak süreklilik arz eder.


3. Soru

"Kamuoyu" kavramı ilk olarak ne zaman kullanılmıştır?

Cevap

Kamuoyunun kavram olarak ilk defa kullanımı 18 inci yüzyılda görülmektedir. Kamusal hareketin bir sonucu olarak 18 inci yüzyılda “kamuoyu” kavramı kullanılmaya başlanmış olsa da kavramın iki yüzyıl daha önce ilk kez Montaigne tarafından kullanıldığı bilinmektedir. 1588 tarihinde Montaigne kamuoyu kavramını Fransızca “l’opinion publique” olarak ifade etmiştir. İngiliz dilinde ise kamuoyu üzerine ilk düşünceleri ortaya atan Jeremy Bentham’dır.


4. Soru

Kamuoyu kavramına ilişkin ilk yazılı akademik çalışma ne zaman ve kim tarafından yazılmıştır?

Cevap

Bu alanda dünyada ilk yazılı akademik çalışma olarak Walter Lippmann’ın 1922 tarihli “Puplic Opinion” (Kamuoyu) adlı çalışması
gösterilmektedir. Birçok disiplini özünde barındıran kamuoyunun Lippmann’ın (1922) çalışmasında da özellikle psikoloji ve sosyoloji uzuvlarının olduğu ve birey odaklı bir unsur olduğu görülmektedir.


5. Soru

Kamuoyu nedir?

Cevap

Kamuoyu kavramı Arapça sözcüklerin bir bileşeni olan “efkar-ı umumiye” tamlaması ile Türkçe'ye girmiştir. Kamu ve oy kelimelerinin bir birleşimi olan kamuoyu halk ve kanaat şeklinde ifade edilmektedir. TDK kamuoyunu “bir konuyla ilgili halkın genel düşüncesi, halkoyu, amme efkârı, efkâr-ı umumiye” olarak tanımlamıştır.


6. Soru

Topluluk nedir?

Cevap

Topluluk, ortak değerleri ve özellikleri olan insanların bir araya gelmesiyle oluşan bir bütündür. Aynı zamanda bu bütünde yer alanların etkileşim içerisinde olduğu öbeğin adıdır.


7. Soru

Bir grubun ve topluluğun kamu olarak ifade edilebilmesi için hangi özelliklere sahip olması gerekir?

Cevap

Bir grubun ve topluluğun kamu olarak ifade edilebilmesi için belli başlı özellikleri barındırması gerekmektedir:

  • Kamu bir sorun etrafında geçen iletişim sayesinde var olur.
  • Kamuyu oluşturan bireyler her zaman sıkı bir şekilde organize olmazlar.
  • Kamu, aktif ve pasif üyelerden oluşan katmanlara sahiptir.
  • Kamu geliştikçe büyüklüğü ve şekli de değişir.
    • Kamu, sorunla birlikte ortaya çıkar ve sorunla birlikte kaybolur. Kamu, belirli bir olay veya sorun etrafında belirli bir zamanda oluşan gruptur. Bazen az sayıda katılımla oluşabilen kamu bazen de toplumun genelini ilgilendiren konular etrafında geniş katılımla oluşur.

8. Soru

Kamusal halkla ilişkiler ile kamuoyu arasında nasıl bir ilişki mevcuttur?

Cevap

Kamusal halkla ilişkiler ile kamuoyu arasında bir organik bağ bulunmakla birlikte kamuoyunun beklenti ve istekleri kamusal halkla ilişkiler için büyük önem taşımaktadır. Çünkü ortada bir kamu yararı söz konusudur. Elbette kamu yararının olduğu yerde kamuoyu oldukça etkindir.

Kamusal halkla ilişkiler ile kamuoyu arasında kapsamlı ve direk bir ilişki mevcuttur. Kamu yararı ve fert odaklı bir çerçevede yer alan kamusal halkla ilişkiler kamuoyunu yakından takip etmekte, gereksinim ve talepleri de bu bağlamda koordine etmektedir. Kamusal halkla ilişkilerin ana hedeflerinden biri de toplumsal sisteme pozitif bir etki oluşturabilmek ve bunun için farkındalık ve bilinç düzeyinin arttırılması ile soruna ilişkin tutum ortaya koymaktır.


9. Soru

Kamuoyu nasıl bir yapıya sahiptir?

Cevap

Kamuoyu sürekli kendini yenileyen ve hareketli yapıya sahiptir. Kendini sürekli yeniden üretir. Oluşum aşamaları, etkileşim düzeyi ve tepkisi kamuoyunu halkla ilişkiler alanında önemli kılmaktadır. Bu önem ne derece iyi anlaşılabilir ve analiz edilebilirse halkla ilişkiler başarısı da o derece ortaya çıkar.


10. Soru

Gündem belirleme nedir?

Cevap

Dearing ve Rogers, gündem belirlemeyi “kitle iletişim araçlarının bir süreç vasıtasıyla çeşitli konuların görece önemliliğini iletmesi ve
kamuoyunu etkilemesi” olarak tanımlarken, Maxwell McCombs, bu tanımını genişleterek kamuoyunun kitle iletişim araçları vasıtasıyla
etkilenmesinin sadece konuya dikkatinin çekilmesi bağlamında olduğunu, konuya ilişkin görüş oluşturulmasında kitle iletişim araçlarının bir yönlendirme işlevinin bulunmadığını şu sözlerle ifade
etmiştir: “Gündem belirleme dikkatin transferi ile ilgilidir. Belli bir konu hakkında lehte veya aleyhte görüşlerin oluşturulması değildir.”


11. Soru

"Gündem Belirleme Kuramı" ilk olarak kim tarafından tanımlanmıştır?

Cevap

McCombs “Gündem Belirleme” görüşüne 1970’li yıllarda yapmış olduğu akademik çalışmalarda değinerek bu konuyu bir teori şekline getirmiştir.


12. Soru

Kaç tür gündem mevcuttur?

Cevap

Gündem belirleme araştırmaları, medya gündemi, kamu gündemi, siyasal gündem olmak üzere üç tip gündem ve bunlar arasındaki ilişkileri açıklamaya çalışmaktadır.


13. Soru

Dearing ve Roger'ın belirlediği gündem belirleme modelinde, üç farklı gündem türü arasında nasıl bir ilişki vardır?

Cevap

Dearing ve Roger’in gündem belirleme modelinde, medya gündemi kamu gündemini kamu gündemi ise siyasal gündemi etkilerken aynı zamanda siyasal gündem doğrudan medya gündemini ve medya gündemi de doğrudan siyasal gündemi etkilemektedir. Öte yandan kişisel deneyimler, bireyler arasındaki ilişkiler ve gündem konularının gerçek yaşamdaki göstergeleri tüm gündemler üzerinde etkili olurken, kamu gündemi ve siyasal gündemi etkileyen medya gündeminin belirlenmesinde eşik bekçileri ve dikkat çeken haber konuları etkili olmaktadır.


14. Soru

Eşik bekçiliği nedir?

Cevap

Eşik bekçiliği, kitle iletişim araçlarında neyin ne şekilde ve hangi bilginin aktarılacağını tespit eden ve bunun kararını veren birey ya da gruba denir.


15. Soru

Medya gündemi nedir?

Cevap

Medya gündemi, belli bir zaman diliminde önem hiyerarşisi içinde dikkat çeken olaylar ve sorunlar listesi olarak tanımlanır.


16. Soru

Medya içeriğinin belirlenmesinde hangi düzeyler yer almaktadır?

Cevap

Bu düzeyler kitle iletişim araçları çalışanlarının kişisel özellikleri ve tecrübelerinden oluşan bireysel düzey; kitle iletişim araçlarının çalışma rutinleri, prensiplerini kapsayan medya rutinleri düzeyi; kitle iletişim araçlarının kurumsal amaçlarını içinde barındıran kurumsal düzey; kitle iletişim araçlarına çeşitli politik ya da apolitik gruplardan gelen yönlendirme ve etkileme durumunu içiren medya dışı düzey ve kitle iletişim aracı kuruluşlarının ideolojik eğilimlerinin habere olan etkisini içeren ideolojik düzey olmak üzere beş düzey üzerinde durmaktadır.


17. Soru

Siyasal gündem nedir?

Cevap

Gündem belirleme modellerinden bir diğeri olan siyasal gündem, kamuda cereyan eden hadiseler ve konular üzerinden bir gündem sürecini temsil eder. Sosyal yaşamda ortaya çıkan tartışmalar, kamuoyunun beklenti ve davranışları da siyasal gündemin oluşumunda oldukça önemli bir yer tutar. Siyasal gündemde özellikle belirli bir konunun çözümü ve tartışması yer alır.


18. Soru

Siyasal gündeme yerleşecek konular hangi aşamalardan geçer?

Cevap

Siyasal gündeme yerleşecek konular, bu bağlamda konu olacak gündem maddesi birçok aşamadan geçmektedir. Birinci aşama siyasal gündemi oluşturanların dikkatini çekebilecek bir yapıya sahip olması, ikincisi bu yapıya sahip olduğu takdirde toplumsal serüvenini tamamlamış olmasıdır (kitle iletişim araçları, baskı grupları, eşik bekçiliği, sosyal gruplar ve salt kamuoyu bileşenleri). Üçüncü aşama, bu gündem konusunun siyasi iktidarı rahatsız edici olmamasıdır. Son aşama ise, siyasal gündeme alınacak bu konunun siyasal iktidardaki gündem oluşturmaya yetkili kişiler tarafından kabul görmesidir.


19. Soru

"Genişletilmiş Gündem Belirleme Süreci" modeline göre gerçek yaşam ile üç gündem arasında nasıl bir ilişki mevcuttur?

Cevap

Genişletilmiş Gündem Belirleme Süreci modelinde gerçek yaşam unsurları her üç gündemi etkilemekteyken sadece siyasal gündemden etkilenmektedir. Diğer yandan siyasal gündem medya gündemi ile karşılıklı etkileşim içindeyken siyasal gündemden kamu gündemine doğrudan bir etki bulunmamaktadır. Siyasal gündemin medya gündemi ve/ya gerçek yaşam göstergeleri vasıtasıyla dolaylı olarak kamu gündemini etkilediği farz edilmektedir.


20. Soru

Kamu gündemini diğer gündemlerden ayıran temel özelliği nedir?

Cevap

Kamu gündemini diğer gündemlerden ayıran, öne çıkaran özelliği ise kamuoyunu oluşturan bireylerin zihninde en önde yer alan mesele ve konunun ne olduğudur.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v