İletişim Ortamları Tasarımı Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Gazete Tasarımı

1. Soru

Gazete tasarımında kullanılan diğer unsurlar nelerdir?

Cevap

• Çizgiler • Sanatsal çalışmalar • Yapılar • Kılavuz çizgileri • Beyaz boşluklar • Renk • Bilgi grafikleri


2. Soru

Renklerin tasarımda psikolojik etkileri nelerdir?

Cevap

• Dikkati çekmek • Okurun algısını geliştirmek • Çağrışım yapmak • Kalıcılık oluşturmak • Hoş bir estetik atmosfer yaratmak


3. Soru

El yazılarının alt grupları nelerdir?

Cevap

Script yazı, cursive yazı ve text yazıdır.


4. Soru

Gazete sayfalarında ilişkileri kurmak için bulunan beş yol nelerdir?

Cevap

Birbirleriyle ilişkili elemanlar dikey bir birime yerleştirilebilir, İlişkili elemanlar kutu ya da çerçeve içine alınabilir, İlişkili elemanları kapsayan şemsiye bir başlık kullanılabilir, Haber elemanlarının yan yana ve alt alta bulunması ilişki yaratır, İkon ve renk kullanımı da elemanlar arasında ilişki yaratır.


5. Soru

Metin akışının engellenmemesi için ne yapılmalıdır?

Cevap

Metin akışında kopmalar okuma için caydırıcı olabilir. Okuma yolu oluşturmada basit kural şudur: Okurun okuma yolunun ve sütunların fotoğraf, harita ya da diğer elemanlarla bölünmemesidir.


6. Soru

Gazetelerde kullanılan bilgi grafikleri nasıl sınıflandırılabilir?

Cevap

Kısa metin blokları, tanıtan kutular, listeler, sözcükler, denetim listeleri, sorgu kutuları, soru ve cevap sıralamaları, kamuoyu yoklamaları, yükselme eğrileri, çubuk grafikler, pasta grafikler, tablolar, reyting oranları, zaman çizelgesi ya da tarih cetveli, rehberler, diyagram ve harita.


7. Soru

Gazete sayfalarında birlik kaç şekilde oluşturulur?

Cevap

İki şekilde oluşturulur; yayının bölümlerinde ve içerikteki bireysel haber formlarında. Tipografide birlik, homojenlik anlamına gelmez ancak bölümler arasında bir benzerliği gerekli kılar. Bu gereklilik, başlık türlerinin, yazı karakterlerinin aynı aileden olması şeklindedir. Yayımın birliğinde ise bölüm kimlikleri, sütun başlıkları, aynı kağıdın sürekli kullanılması vs. kapsar. Yayım birliği, okurun onları bu birlikten dolayı tanıması nedeniyle önemlidir.


8. Soru

Başlığın gazete sayfasındaki işlevleri nelerdir?

Cevap

• Haber içeriğini özetler. • Haberin önemini gösterir. • Haberi okutmak için okuru baştan çıkarır. • Tasarım aşamasında, sayfanın düzenlenmesinde dayanak noktası oluşturur.


9. Soru

Türkiye'de yaygın olarak kullanılan gazete boyutu tipleri nelerdir? 

Cevap

Türkiye’de iki tip gazete boyutu yaygındır: Tabloit olarak da tanımlanan küçük boyutlu gazeteler ve bu boyuttan daha büyük olan gazeteler.
Büyük boyutlu gazeteler yaklaşık 33-35,5 cm genişlikte (78-84 pica) 50-55 cm derinliktedir. Tabloit boyutu ise büyük gazete boyutunun yaklaşık yarısı kadardır. Tabloit formatlı gazete yaklaşık 35,5 cm derinliğinde (200 satır) ve genellikle beş sütuna sahiptir. Tabloit formatı genelde küçük formatlı gazete olarak tanımlanır.


10. Soru

Gazetelerde kullanılacak fotoğrafların sahip olmaları gereken özellikler nelerdir? 

Cevap

Tasarımda kullanılacak her fotoğraf açık olmalı ve ilgi merkezini ortaya koymalıdır. Doğal görünmelidir. Her fotoğrafın bir alt yazısı bulunmalıdır. Açık tonlara sahip ya da eriyerek kaybolan alanlara sahip, sayfanın beyazlığında değerini yitirecek fotoğrafların çerçevelenmesi, imajın değerini ortaya koyarak, foto altı ve çevredeki yazılardan ayrılmayı sağlar. Fotoğraf çerçevesinden sonra beyaz alan bırakılmalıdır. Fotoğraflarda insan yüzleri her zaman anahtar roldedir.


11. Soru

İnformal yapıda oluşturulan gazeteleri açıklayınız.

Cevap

Okurun ilgisine ve haber önemine göre tasarlanır. Okurun sağ üstten sol üste, aşağı ve sayfanın merkezine bir harekete yön verecek şekilde tasarlanır. Okurun ilk bakması amaçlanan ana eleman sağ üsttedir. Bu yerleşim, okurun sağ alta yönelmeden önce sayfanın tamamına bakmasını sağlamayı amaçlar. Sayfanın merkezinden uzakta değişik mesafelerdeki metin ve grafiklerle de denge sağlanır.


12. Soru

Geleneksel gazetecilikte başlık kullanımı neye bağlıdır?

Cevap

Başlık kullanımı satır sayısı, sütun sayısı ve punto büyüklüğüne bağlıdır. Haberin genişliği ne kadar ise o kadar başlık gerekir. Sütun sayısı ve başlık satırı birbiri ile ilişkilidir. Dört sütundan daha fazlasında tek satırlık başlık kullanılabilirken, tek sütunda dörtten fazla başlık satırı kullanmamak gerekir.


13. Soru

Fotoğraf boyutu nelere bağlıdır?

Cevap

Fotoğraflar sayfada yer alacağı alana göre boyutlandırılır. Detayları göstermek için küçük fotoğraflar kullanılırken, vurguyu artırmak için boyut büyütülür. Haber boyutu ile fotoğrafın boyutu da ilişkilidir. Yayım öncesi işlemlerde haber sıralaması gibi fotoğraf sırlaması da önemlidir. Önemli olan büyük boyutlandırılır. Fotoğraflar haberin özünü yansıtmalı, metinle birlikte okurun zihnini bir noktada toplamalıdır.


14. Soru

Tasarımda iki ya da daha fazla fotoğraf kullanırken nelere dikkat edilmesi gerekir?

Cevap

Marjinlerle uyumlu çalışmalı, beyaz alanlarda aşırıya kaçılmamalı, tasarım aralıklarının dışına taşılmamalı, büyüklükler tüm tasarım alanına göre orantılılık taşımalı ve şekilsel çeşitlilik oluşturmalıdır. Görsel vurgu için bir fotoğraf büyük kullanılmalıdır. Baskın fotoğraf ile ikincil olan arasındaki boyut farkı açık olmalıdır ancak bazen eşit boyutta da kullanılabilir.


15. Soru

Başlık ölçüleri nasıl nitelendirilmektedir?

Cevap

Genelleme ile 12-24 punto arası küçük boyutlular, 24-48 punto arası orta boyutlular, 48 punto üzeri ise büyük boyutlu başlıklar olarak nitelendirilebilir. Ancak başlık boyutu gazetelerin tercihlerine göre çeşitlilik göstermektedir.


16. Soru

Tırnaklı ya da tırnaksız yazı seçimi neye göre yapılır?

Cevap

Bu seçim gazetelerin özelliklerine göre yapılmaktadır. Tırnaklı yazılar estetik ve sayfada dolgun bir izlenim sağlarken, tırnaksız yazılar yalın ve monoton bir görüntü ağlar.


17. Soru

Metinlerin okunabilirliğini etkileyen önemli noktalar nelerdir?

Cevap

Uzun ya da küçük puntolu metinlerde roman yazılar tercih edilmektedir. Tırnaklı yazılar, tırnaksızlara göre daha okunabilirdir. Geniş yazılar geniş satır aralığı gerektirir. Tamamı büyük yazılan yazılar daha zor ı- okunur. Sık paragraf kullanımı, okunurluğu artıran bir unsurdur. Son olarak italik yazı estetik olmasın karşın okumayı zorlaştırmaktadır.


18. Soru

Okunurluğu etkileyen faktörler nelerdir?

Cevap

Harf aralığının sıkışıklığı okunurluğu etkiler. Satır aralıkları da okuma hızında etkilidir. Bir diğer etkili öge ise yazı stilidir. Aynı font farklı stillerle yazılarak farklı etkiler yaratılabilir. Bunların dışında yazı tipi ve ayarlanması, yazı aileleri, yazı stili, font, x yüksekliği ve bloklama okumayı etkileyen ögelerdir.


19. Soru

Gazete tasarımında asimetrik denge nasıl uygulanır ve sonucu nedir?

Cevap

Beyaz alanların daha devingen kullanımına izin verir. Sayfa elemanlarında boyut, şekil ve ton değerleri değiştirilerek az ya da çok yoğunlaşmalar sağlanır.


20. Soru

Tasarım nedir?

Cevap

Tasarım zihinde canlandırılan bir düşünceyi bir eylemi gerçekleştirmektir. İki boyutlu tasarımlarda tasarım ögelerin düzenlenmesi, organizasyonu, ilgili düzlemin uzunluğu ve genişliği üzerinde meydana gelir. Esas amaç, düzeni ve uyumu sağlamak, görsel ilgiyi ve anlamı ifade etmektir.


21. Soru

Basılacak imajların biçimlendirilmesinde ne gibi ayarlamalar yapılır?

Cevap

• Uygun boyut • Kadrajlama • Uygun çözünürlük • CMYK renk modu • Baskı için uygun dosya formatı


22. Soru

Muhabir kimdir? 

Cevap

Muhabir, haberi, konuyu araştıran, bilgi toplayan, içeriği hazırlayan ve gündeme alan kişidir. Olayı kendine özgü biçimde kaleme alır.


23. Soru

Gazete tasarımında orantı nasıl uygulanır?

Cevap

Grafik tasarımda orantının uygun kullanımı eğer içerikle ilgisi yoksa kare yapılardan kaçınılmasıdır. Fotoğrafların ölçülerinde de bu oranlama kullanılır. İkinci sıradaki fotoğraf her zaman baskın gösterilecek fotoğraftan daha küçük kullanılır. Sayfa büyüklüğü her zaman anahtar roldedir.


24. Soru

Foto altı yazımı için geçerli olan esaslar nelerdir? 

Cevap

Foto altı yazımı için şu esaslar geçerlidir: Fotoaltı, fotoğrafta görülenin fazlasını taşımalıdır (duyma, dokunma, koklama, tatma gibi). Fotoaltı; fotoğrafta görülenin üzerine zamanı, sıcaklığı, boyutu bildirmelidir. İnsanların kimliğini ve birbirleriyle bağlantılarını vermelidir. Fotoaltı, fotoğrafın gösterimindeki neden ya da sonucu açıklamalıdır. Fotoaltı, fotoğrafın yanlış anlaşılmasını önler. Fotoaltı, fotoğrafın dikkat çekilecek yerini işaret eder. Fotoaltında özel etkilerin yaratılmasını sağlayan bir teknik kullanılmamalıdır. Habere eşlik etmeli ancak başlıktaki ya da alt başlıktaki bilgiyi tekrar etmemelidir.  Fotoğraftaki duygu durumunu yansıtmalıdır. Fotoaltı tam olmalı, isimler, adresler, numaralar kontrol edilmeli, isim sayıları fotoğraflardaki yüzlerin sayısıyla eşit olmalıdır. Kırpma işlemi, fotoaltı yazısı yazılmadan önce yapılmalıdır. “Ödülü öptü”, ya da “yüzünü buruşturdu” gibi zaten aşikâr açıklamalara yer verilmemelidir. Fotoaltında kişisel düşünce ya da yorum belirtilmemelidir. Fotoaltı kısa ve öz olmalıdır.


25. Soru

Fotoğraf hazırlığının aşamaları nelerdir?

Cevap

• Tatmin edici boyutlarda, mümkün olduğunca az fotoğraf seçilir. • Fazlalıklar kadrajlama ile çıkarılır. • Haberin özünü yansıtan fotoğraf diğerlerinde büyük kullanılır. • Marjinler korunur ve beyaz boşluklar ayırıcı olarak kullanılır. • Her fotoğraf için foto alt yazısı yazılır. • Metin uzunluğu fotoğrafa göre ayarlanır. • Metin blokları modüler yerleştirilir ve alt başlıklar kullanılır. • Sonucu ortaya koyacak başlık yazılır.


26. Soru

Tasarımda metni kullanırken ne gibi özellikler uygulanabilir?

Cevap

• Farklı yazı karakterleri ve büyüklükler uygulanır. • Uygun satır arası büyüklükleri uygulanır. • Paragraf aralığı artırılabilir. • Maddeler sıralanırken asılı boşluklar ve imler yerleştirilebilir. • Başlıklarda metin aralığı daha geniş olabilir. • Başlık ve metinde farklı yazı karakterleri kullanılabilir. • Sözcükler tırnak içinde ve italik kullanımla vurgulanabilir. • Yazar adı sağa ya da sola dayalı kullanılabilir. • Vurgulanması gereken sözcükler kalın yazılabilir.


27. Soru

Modüler yapıda oluşturulan gazeteleri açıklayınız.

Cevap

Modüler sayfa çoğunlukla yatay ve dikey şekillerden oluşur. Baskın bir dikdörtgen fotoğrafları ya da illüstrasyonları ile birlikte genellikle sayfanın orta noktasının üstüne yerleştirilir. Özellikle başlık etrafında beyaz boşluk bırakılarak nefes alması sağlanır. Günümüz gazetelerinin çoğu modüler tasarım biçimi uygulanmaktadır, çünkü haberler ve grafik elemanlar dikdörtgen kutular içerisinde temiz ve düzenli görünüme bürünmektedir.


28. Soru

Modüler yapının en önemli avantajı nedir?

Cevap

Okurda olumlu tepki sağlamasıdır. Okur aradığını kolayca bulur ve birim içinde ilişkili elemanların bulunduğunu idrak eder.


29. Soru

Yazı türleri nelerdir?

Cevap

• Tırnaklı yazı • Tırnaksız yazı • El yazısı • Özel (dekoratif) yazı


30. Soru

Muhabir kimdir?

Cevap

Haberi, konuyu araştıran, bilgi toplayan, içeriği hazırlayan ve gündeme alan kişidir.


31. Soru

Editör kimdir?

Cevap

Konuyu gündeme alırken hangi yayınların ön plana çıkarılacağını, önem derecesini, sayfasını belirleyen kişidir.


32. Soru

Fotoğrafın tasarımdaki yeri nedir?

Cevap

Fotoğraflar sayfaya hareket ve duygu taşıyan elemanlardır. Yazıların anlatıma yetmediği durumlarda, yazının açıklamasına yardım ederler. Gazete tasarımının en önemli elemanıdır. Bir fotoğrafla başka bir ögeye gereksinim duyulmadan iletişim kurulabilir.


33. Soru

Dört renk yaklaşımı nedir?

Cevap

Baskı renkleri temel olarak dört renkten oluşan bir sistemdir. Bunlar cyan, magenta, yellow, black (CMYK) olarak adlandırılabilir. Dört renk işleme, grafik sanatlar endüstrisinde ve bilgisayar yazılımlarında kullanılan bir sistemdir.


34. Soru

Gazete tasarımı neleri içerir?

Cevap

Gazete tasarlamak için tasarımcıların popüler kültür, politika ve ekonomi bilgisine sahip olması gerekir. Metin fotoğraf, çizimler ve bilgi grafiklerine hâkimiyet, ancak bu bilgilere sahip olmakla mümkün olur. Editörler, okurun haberin önemini anlayabilmesi için sayfaları organize eder.


35. Soru

Tasarımda kullanılacak fotoğraflarda etik kararlar neye bağlıdır?

Cevap

Deneysel ve kavramsal fotoğrafta fotoğrafçı kendine özgü kişisel fotoğrafını yaratabilirken, belgesel fotoğrafta fotoğrafçı kendi gerçekliği içinde var olan malzemeyle çalışır. Belgesel fotoğrafta etik önce gelir ve estetiği belirler. Etik kavramının insan haklarıyla bağlantısı çerçevesinde, fotoğrafçının öznel yorumu ve nesnel dünyanın gerçeği ile çelişmemesi sağlanmalıdır.


36. Soru

Gazete tasarımında tasarımcılar yazıda zıtlığı nasıl sağlayabilirler?

Cevap

Tırnaklı-tırnaksız , büyük-küçük puntolu, açıkkoyu gibi karşıtlıklarla sağlanır.


37. Soru

Gazete tasarımında simetrik denge nasıl uygulanır ve sonucu nedir?

Cevap

Sayfa dik olarak ikiye ayrıldığında elemanlar ton değeri olarak eşit ağırlıkta yerleştirilir ve sakinlik duygusu verir. Gerçekleştirmesi kolay ancak sıkıcı bir görünüm oluşabilir.


38. Soru

Grafik tasarımda görsel denge merkezi nasıl tanımlanır?

Cevap

Bir sayfanın matematiksel olarak yaklaşık sekizde üçüne yerleşir .


39. Soru

Gazete başlıklarının beklenen etkiyi sağlayabilmesi için barındırması gereken özellikler nelerdir? 

Cevap

Başlıkların beklenen etkiyi sağlaması bazı özellikleri barındırmasına bağlıdır. Bu özelliklerden ilki, başlıkların konuşma üslubunda olmasıdır. Yazı insanlarla konuşmanın bir yoludur. İddialı jargon ve nadir kullanılan sözcüklerden kaçınılmalıdır. İkincisi ise başlıkların geniş zaman aralığında yazılması ve etken çatı kullanılmasıdır (yüklemin belirttiği işin özne tarafından yapıldığını gösteren eksiz fiil çatısı). Örneğin, “Ömrünüz boyunca emek sarf ettiniz”, “Balıkçılar üç ton balık çekti”, “Polis bu zanlıları arıyor” gibi.


40. Soru

Başlık türleri nelerdir?

Cevap

Ana başlık ve manşet, üst başlık, alt başlık, ara başlıklar, yan başlıklar, diğer başlıklar.


41. Soru

Başlıklar boyutlandırılırken genel ilke nedir?

Cevap

Haber ne kadar büyükse başlık da o kadar büyük olur ve haber başlıkların sayfanın alt kısmına doğru gittikçe küçülür. Genellikle haber başlıklarının ölçüsü sayfa altına doğru giderek küçülür ve haber başlıklarında haberin önemine göre hiyerarşi oluşturur.


42. Soru

Başlığın tasarımdaki önemi nedir?

Cevap

Tasarımın en güçlü silahıdır. Okur önce gazetenin geneline göz atar, büyük puntolu başlıkları ardından daha küçük puntoluları okur ve eğer yazı ya da haber hala ilgisini çekiyorsa metni okumaya karar verir. Bu yüzden başlık tasarım için önem taşımaktadır.


43. Soru

Gazetelerde kullanılan bilgi grafikleri nelerdir? 

Cevap

Haberin içinden çekilip kim, neyi/kimi, neden, nerede, ne zaman sorularını okura sunan ve kutu içinde verilen kısa metin blokları. Genellikle normal metinden daha iri puntoludur ve başlangıcında bir im bulunur. İnsanların kısa biyografisini, ürünleri ya da organizasyonları tanıtan kutular. Listeler. Haberle ilgili isim, tür, bileşenler, önceki olaylar vb. listeleri. Sözlükler. Karmaşık konuları açıklayıcı sözcükler ve tanımları. Denetim listeleri. Okurların ihtiyaçlarını karşılamada gereken ayrıntıların listeleri. Küçük sorgu kutuları. Okurun haberle etkileşimini ve konuyu anlamasını sağlayan kısa soru listeleri. Soru ve cevap sıralamaları. Varsayımlara dayanan soru ve cevaplar ya da bir röportajdan okura harfi harfine aktarılan görüşler. Kamuoyu yoklamaları. Yükselme eğrileri. Çubuk grafikler. Pasta grafikler. Tablolar. Reyting oranları. Zaman çizelgesi ya da tarih cetveli. “Nasıl” ı açıklayan aşamalardan oluşan rehberler. Diyagram. Bir nesnenin ya da sürecin anahtar kısımlarının gösterilmesi için çizilen plan ya da çizim. Harita. Haberle ilgili okura coğrafi bilgi sunan haritalar.


44. Soru

Günümüz gazeteleri kaç çeşit yapıda oluşturulabilir?

Cevap

İnformal, tek odaklı ve modüler yapılarda oluşturulabilir.


45. Soru

Gazetelerin sayfa tasarımında esas olan dört eleman nedir?

Cevap

• Başlık • Metin • Fotoğraf • Foto alt yazı


46. Soru

Metin nedir?

Cevap

Gazete tasarımında yazıları oluşturan ses, sözcük, cümle, birbirini izleyen cümleler bütünü ve onlarla ilgili dilsel düzenlemelerin tümüne metin adı verilir. Metin, gazete tasarımının yapı bloklarıdır.


47. Soru

Gazetelerde odak nasıl uygulanır?

Cevap

Genellikle büyük, baskın fotoğraf ile oluşturulur. Altı sütunluk bir sayfada üç sütunluk bir fotoğraf orta boyuttadır ve görsel çekiciliği azdır. Ancak fotoğraf daha geniş ya da büyük olduğunda görsel vurgu ve odaklanma sağlar. Geleneksel gazeteler genellikle odaklanma için başlıklarını kullanır. Okurlar, büyükten küçüğe, siyahtan beyaza, renkliden siyah beyaza, yukarıdan aşağıya hareket ederler, ancak baskın bir elemanla sayfaya giriş yaparlar.


48. Soru

Gazete tasarlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir? 

Cevap

O nedenle gazete tasarlanırken dikkate alınması gereken bazı noktalar mevcuttur: Gereğinden uzun haber yazımından kaçınılmalı, Haber dili anlaşılır ve net ifadelere dayandırılmalı, Başlıklar anlaşılır olmalı, gereğinden uzun ya da kısa olmamalı, Haberler görsel kaynaklarla (fotoğraf, resim, grafik, illüstrasyon) zenginleştirilmeli, Sayfada gereksiz haber ve başlık yığılmalarından kaçınılmalı, Gerekli durumlarda haberin öncesi ve sonrasına yer verilmelidir.


49. Soru

Gazetelerde fotoğraf hazırlığı hangi aşamaları içermektedir? 

Cevap

Tatmin edici boyutlarda kullanılabilecek, mümkün olduğunca az fotoğraf seçilir. Fazlalıklar çıkartılır (kadrajlama). Bir fotoğraf diğerlerinden daha büyük boyutlarda kullanılır. Bu fotoğraf haberin özünü yansıtan, etkileyici bir fotoğraf olmalıdır. Marjinler korunur ve fotoğraf marjinlerinin dışında okura nefes aldıracak beyaz boşluklar, ayırıcı olarak kullanılır. Her fotoğraf için foto altı yazısı yazılır. Ancak uzun yazılan foto altları okur için zorluk yaratır. Fotoğraf seçildikten sonra metin uzunluğu fotoğrafa göre ayarlanır. Fotoğraf düzenine göre metin akışı gerçekleştirilir. Metin blokları, modüler olarak yerleştirilir ve varsa alt başlıklar kullanılır. Sonucu ortaya koyacak bir başlık yazılır, tercihe göre fotoğrafın üstüne ya da altına yerleştirilir.


50. Soru

Bir gazetede editörün görevleri nelerdir? 

Cevap

Editör, konuyu gündeme alırken hangi yayınların ön plana çıkarılacağını, önem derecesini, sayfasını belirler. Haberin kaç sütuna hangi başlıkla, sayfada ne kadar yer tutacağını, fotoğraf resim, illüstrasyon vs. unsurlarından hangisinin kullanılacağını belirler. Tasarımcı ya da teknik uygulayıcı ile birlikte çalışır.


51. Soru

Tasarım prensiplerinden zıtlık prensibi nedir? 

Cevap

Zıtlık, önemli bir tasarım prensibidir. Basılı ürün tasarımında çeşitlilik sağlar ve ilginçlik yaratır. Zıtlık ile sözcük ya da cümleler etkili bir çığlığa ya da fısıltıya dönüşebilir. Tasarımcılar sayfayı ağırlıkların karşıtlığına göre dengeler. Sağ üst köşedeki üç sütunluk bir fotoğraf, sol alt köşede tek sütunluk bir başka fotoğrafla dengelenebilir. Bu fotoğraf, büyük puntolu çok sütunlu bir başlıkla ya da beyaz boşlukla da dengelenebilir. 8 puntoluk kalın bir çizgi, bir yazı bloğu ile dengelenebilir. Tasarımcılar yazılarda da zıtlık sağlayabilir; tırnaklı-tırnaksız, büyük-küçük puntolu, açık-koyu gibi karşıtlıklar oluşturulur. Boyutlarda, tonal ağırlıklarda, yerleşimde ve şekillerde zıtlık oluşturulabilir. Zıt renkler başarılı zıtlıklar oluşturmak için sıkça kullanılır.


52. Soru

Gazetelerde odak nasıldır? 

Cevap

Sayfalarda odak nokta, başlama noktası olarak belirlenir. Bunu gerçekleştirmek için editör hangi elemanın en önemli olduğunu, hangisinin görsel çekiciliği daha iyi yansıtacağını belirler. Gazetelerde odağı, genellikle büyük, baskın bir fotoğraf oluşturur. Altı sütunluk bir sayfada üç sütunluk bir fotoğraf orta boyuttadır ve görsel çekiciliği azdır. Ancak fotoğraf daha geniş ya da büyük olduğunda görsel vurgu ve odaklama sağlar.


53. Soru

Gazetelerde modüler sayfa tasarımı nasıldır? 

Cevap

Modüler sayfa çoğunlukla yatay ve dikey şekillerden oluşur. Baskın bir dikdörtgen fotoğrafları ya da illüstrasyonları ile birlikte genellikle sayfanın orta noktasının üstüne yerleştirilir. Özellikle başlık etrafında beyaz boşluk bırakılarak nefes alması sağlanır. Günümüz gazetelerinin çoğu modüler tasarım biçimi uygulamaktadır, çünkü haberler ve grafik elemanlar dikdörtgen kutular içerisinde temiz ve düzenli görünüme bürünmektedir. Modüler tasarım, kalın ve ince başlıkları birlikte kullanılmasına olanak sağlar. Standart sütun genişliğinin yanı sıra çerçeve içinde bitişik sütun kullanımına da olanak sağlar.


54. Soru

Gazete tasarımında kullanılacak fotoğrafların sahip olması gereken özellikler nelerdir?

Cevap

• Açık olmalı ve ilgi merkezini ortaya koymalıdır. • Doğal görünmelidir. • Alt yazısı bulunmalıdır. • Açık tonlara sahip ya da eriyerek kaybolan alanlara sahip, sayfanın beyazlığında değerini yitirecek fotoğrafın çerçevelenmesi, imajın değerini ortaya koyarak, foto altı ve çevredeki yazılardan ayrılmayı sağlar. • Fotoğraf çerçevesinden sonra beyaz alan bırakılmalıdır. • Fotoğraflarda insan yüzleri her zaman anahtar roldedir.


56. Soru

Fotoğrafın şekli tasarımda nasıl kullanılır?

Cevap

Her bir fotoğrafın şekli onu güçlendirir ya da zayıflatır. Ve her biri uygun şekilde tasarım ile yapılanır. Gazete fotoğrafları genellikle üç temel şekilde bulunur. Bunlar yatay dikdörtgen, dikey dikdörtgen ve karedir. Fotoğrafların arkaplanı çıkarılarak da kullanılabilir.


57. Soru

Gazete tasarımında iyi bir yerleşim nasıl olabilir?

Cevap

Dikey tasarımda fotoğrafların haber metninin üzerine yerleştirilmesi iyi sonuç verir. Bu okurun haberi taramasında rahatlık sağlar. Buna göre en iyi sıralama yukarıdan aşağıya fotoğraf, foto alt yazısı, başlık ve metin şeklindedir.


58. Soru

Foto-illüstrasyonlar tasarımda nasıl kullanılır?

Cevap

Habere eşlik edecek fotoğraf hazırda bulunmadığında sanatsal çizimler ve foto-illüstrasyonlar kullanılır. Bunlar çoğunlukla yiyecek ve moda bölümlerinde kullanılır. Genelde duygu yüklendiğinden ve belgesel fotoğraf gibi yorumlanabileceğinden, her konuda kullanılmaması gerekir.


59. Soru

Tek odaklı yapıda oluşturulan gazeteleri açıklayınız.

Cevap

Ana haberin etrafı boyut olarak daha küçük başlık, daha küçük fotoğraf ve metin kutuları ile sarılır. Ana haberin dikkati çekmesi için çalışılır. Ancak her gün aynı öneme sahip haber yoksa, bu sayfa tipi rutin olarak devam ettirilemeyebilir.


60. Soru

Gazete tasarlanırken dikkate alınması gereken bazı noktalar nelerdir?

Cevap

Gerçeğinden uzun haber yazımından kaçınılmalı, haber dili anlaşılır ve net ifadelere dayanmalı, başlıklar anlaşılır olmalı, gereğinden uzun ya da kısa olmamalı, haber görsel kaynaklarla zenginleştirilmeli, sayfada gereksiz haber ve başlık yığılmalarından kaçınılmalı, gerekli durumlarda haberin öncesi ve sonrasına yer verilmelidir.


61. Soru

Gazete tasarımında ilk ele alınması gereken konu nedir?

Cevap

Yayımın boyutudur. Türkiye’de iki tip gazete boyutu vardır. Tabloit olarak bilinen küçük boyutlu gazeteler ve bundan daha büyük olanlar.


62. Soru

Foto altı yazımı için esaslar nelerdir?

Cevap

Fotoğrafta görülenin fazlasını taşımamalıdır. Fotoğrafta görülenin üzerine zamanı, sıcaklığı, boyutu bildirmelidir. İnsanların kimliğini ve birbirleriyle bağlantılarını vermelidir. Fotoğrafın gösterimindeki neden ya da sonucu açıklamalıdır. Fotoğrafın gösterimindeki neden ya da sonucu açıklamalıdır. Fotoğrafın yanlış anlaşılmasını önler. Fotoğrafın dikkat çekilecek yerini işaret eder. Özel etkilerin yaratılmasını sağlayan bir teknik kullanılmamalıdır. Habere eşlik etmeli ancak başlıktaki ya da alt başlıktaki bilgiyi tekrar etmemelidir. Fotoğraftaki duygu durumunu yansıtmalıdır. Fotoğraf altı tam olmalı, isimler, adresler, numaralar kontrol edilmeli, isim sayıları fotoğraftaki yüzlerin sayılarıyla eşit olmalıdır. Kırpma işlemi, fotoaltı yazısı yazılmadan önce yapılmalıdır. “Ödülü öptü” gibi zaten aşikar açıklamalara yer verilmemelidir. Kişisel düşünce ya da yorum belirtilmemelidir. Kısa ve öz olmalıdır.


63. Soru

Gazete sayfasında başlıkların dört önemli özellikleri nelerdir? 

Cevap

Başlıklar gazete sayfasında dört önemli işleve sahiptir:

Haber içeriğini özetler.

Haberin önemini gösterir.

Haberi okutmak için okuru baştan çıkarır.

Tasarım aşamasında, sayfanın düzenlenmesinde dayanak noktası oluşturur.


64. Soru

Gazetelerde tek odaklı tasarımlar nasıldır? 

Cevap

Tek odaklı tasarımlarda, ana haber üzerine odaklama yapılır. Ana haberin etrafı boyut olarak daha küçük başlık, daha küçük fotoğraf ve metin kutuları ile sarılır. Ana haberin dikkati çekmesi için çalışılır. Ancak her gün aynı öneme sahip haber yoksa bu sayfa tipi rutin olarak devam ettirilemeyebilir. 


65. Soru

Renklerin tasarımdaki psikolojik etkileri nelerdir?  

Cevap

Renkler tasarımda psikolojik işlevlere sahiptir. Bu işlevler şöyle sıralanabilir: Dikkati çekmek (Vurgulama gücü). Okurun algısını geliştirmek (Psikolojik etkisi). Çağrışım yapmak. Kalıcılık oluşturmak (Rengin hatırlatma gücü). Hoş bir estetik atmosfer yaratmak.


66. Soru

Gazete sayfaları nasıl düzenlenir?

Cevap

Tasarımın ilk aşamasında sayfa elemanları yerleştirilmeden önce şablon sayfalar oluşturulur. Şablon sayfalar tutarlı renk kullanımı, arka plan görüntüleri ve metin biçimlendirme gibi uygulamalarda tutarlılık sağlar. Şablon sayfalar istenildiği gibi oluşturulabilir, geliştirilebilir ve tasarıma hız kazandırır.


67. Soru

Gazete sayfalarının tasarımında dört temel elemanlar nelerdir? 

Cevap

Gazete sayfalarında yap-boz gibi farklı yollarla uygun kompozisyonlar oluşturulur. İlk bakışta sayfalar karmaşık görünse de dört temel eleman bu sayfaların tasarımında esastır. Bu elemanlar:
• Başlık
• Metin
• Fotoğraf
• Foto altı yazılarıdır.


68. Soru

Gazetelerde ana başlık ve manşetin önemi ve farkı nedir? 

Cevap

Ana başlıklar metnin konusunu özetleyen başlık türüdür. Manşet olarak adlandırılan başlık türü, gazetenin en iri puntolu ve önem derecesi en yüksek haber başlığıdır. Başlık büyüklüğü, yazının önemini belirtir. Gazetelerde çok fazla başlık birlikte kullanılmak durumunda kalındığı için, başlıklardaki punto farkı okura haber sıralamasında yol gösterir. 


69. Soru

Gazetelerde yazı karakteri neden önemlidir? 

Cevap

Yazı karakterini belirlemek, metnin okunurluğunu sağlamada en önemli faktördür. Eğer yazı, başlangıçta okuru etkilemediyse değerini yitirebilir. İnsanlar zor görünen yazıları okumaktan vazgeçebilir. Yazı aynı zamanda anlamı da tanıttığı için, metnin içeriği ile de uyum sağlamalıdır. Bu durum karakter seçiminin önemini ortaya çıkarır.


70. Soru

Gazete tasarımında yazı ve fotoğraflardan başka hangi unsurlar kullanılmaktadır? 

Cevap

Gazete tasarımında yazı ve fotoğraftan başka çizgiler, çerçeveler, çizimler, kılavuz çizgiler, renk sistemleri ve bilgi grafikleri gibi birçok unsurdan yararlanılmaktadır.


71. Soru

Gazetelerde informal yapıda tasarım nasıldır? 

Cevap

İnformal yapıda tasarlanan gazeteler, okurun ilgisine ve haber önemine göre tasarlanır. Okurun sağ üstten sol üste, aşağı ve sayfanın merkezine bir harekete yön verecek biçimde tasarlanır. Okurun ilk bakması amaçlanan ana eleman sağ üsttedir. Bu yerleşim, okurun sağ alta yönelmeden önce sayfanın tamamına bakmasını sağlamayı amaçlar. Sayfanın merkezinden uzakta değişik mesafelerdeki metin ve grafiklerle de denge sağlanır.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi