Stratejik İletişim Dersi 4. Ünite Özet

Temel Dijital İletişim Araçları

Teknolojik gelişmeler sürecektir, bu kuskusuz. Dijital araçlar da bu gelişmelere paralel olarak çeşitlenmeye devam edecektir. Tüm bunların dışında önemli olan nokta, mevcut ve yeni gelişecek iletişim araçlarının nasıl kullanılacağıdır. Şöyle düşünülebilir, İnternet uzun süredir yaşamımızın içinde ancak örneğin Facebook İnternet tabanlı bir araç olmasına karşın; İnternet’in kullanılmaya başlamasından uzun yıllar sonra türetilmiştir. Bu örnekte de görüldüğü gibi, teknoloji araçtan bağımsızdır. Yani İnternet üzerinden kullanabileceğimiz ve bugün yaşamımızda olmayan pek çok yeni araç yarın gündemimizde olabilir. Tüm bu araçların neler olduğuna temel mantığına ve iletişim açısından faklı uygulama ve kullanma biçimlerine bakmak yarının belki yarının araçlarını düşlemememizi sağlamayabilir ama kullanım biçimleri geliştirmemize kuşkusuz yardımcı olacaktır.

Sosyal Medya: Twitter, Facebook, Instagram, Youtube ve daha pek çok yeni araç sosyal medya adı altında yaşamımızda yer almaktadır. Bu araçlardan oluşan daha uzun bir liste yapmak mümkündür ancak burada araçların temel kullanıcı olarak da çok bilmediğimiz özelliklerinden söz etmek gerekecektir.

• Anlık paylaşım: Sosyal medya anlık paylaşım olanağı sağlamaktadır. Bu özelliği ile diğer iletişim araçlarından ayrılır ve kendine özgü bir biçim yaratır. Anlık paylaşım bilgilerin güncel olmasının yanı sıra iletilere insani bir boyut katarak heyecan ve duyguların paylaşılmasını sağlar.
• Farklı nitelikte veri paylaşımı: Sosyal medyada anlık paylaşım, farklı nitelikteki veriler yoluyla olmaktadır. Görüntü, ses, dosya ve metin gibi farklı veriler yine anlık olarak aktarılabilmektedir. Bu özellik te yine sosyalleşme açısından son derece önemlidir.
• Her yerden erişim: Kullanılan cihazın boyutuna bağlı olarak ve erişim için gerekli bağlantı noktasının mevcut olması durumunda her yerden erişime olanaklıdır.
• Çoklu çalışabilme özelliği: Sosyal medyayı kullanırken bir yandan mesaj atabilir diğer yandan müzik dinleyebilirsiniz. Bu özellikle dijital iletişim araçları insan etkileşimi açısından bakıldığında yeni teknolojilerin bireyler üzerinde değişiminin en belirgin biçimde ortaya çıktığı yer olarak karşımıza çıkar.
• Grup iletişimi: Yukarıda sayılan özelliklerin yanı sıra sosyal medya araçlarının bir grupla aynı anda etkileşime girilebilmesini sağlamak gibi bir özelliği de bulunmaktadır. Bu sıra dışı özellik, sosyalleşmenin önünü açmaktadır.
• İstenildiği zaman çevrim dışı kalabilmek: Sosyal medyayı cazip kılan özelliklerden birisi de gerçek yaşamın aksine bireyin istediği zaman çevrim dışı kalarak iletişimi sonlandırabilmesidir. Bu özellik, gerçek yaşamda insan ilişkilerinin getireceği sorunlar ve sorumluluklar nedeniyle sosyalleşmekten ve gerçek düşüncelerini açıklamaktan çekinen bireylerin daha aktif ve kimi zaman da daha üretken olmalarını sağlamaktadır.
• Anonim olabilmek: Sosyal medya araçlarının yukarıdaki özelliğinin bir tamamlayıcısı olması açısından, anonim olabilme ve kalabilme özelliği sunması oldukça önemlidir. Bu özellik sayesinde kişiler daha özgür ve yaratıcı olabilmekte ve kimi sorunlara özgün çözümler getirebilmektedir.

Temel dijital iletişim araçları web sayfalarından başlayarak uzun bir liste yapmak mümkündür. Fakat etkileşim bağlamında değerlendirildiğinde sosyal medya araçlarının üstünlüğü kuşkusuz tartışılmaz bir gerçektir.

Farklı Dijital Sistemler, Araçlar ve Kullanım Biçimleri

Farklı dijital araçlardan önce, farklı İnternet teknolojilerinin neler olduğuna bakmak gerekir. Çünkü araçlar bu teknolojilerle orantılı olarak şekillenmektedir. Örneğin semantik ya da anlamsal web ile birlikte, artırılmış gerçeklik kavramı yaşamımızda yer almaya başlamış ve giderek teknolojideki gelişmelere koşut olarak daha gelişkin olarak kullanılacaktır. Öncelikle günümüzde yaygın olarak kullanılan Web 2.0 teknolojisine değinmekte yarar vardır.

Web 2.0 teknolojisi ve kullanım biçimleri: Web 2.0 teknolojisi Web 1.0’dan sonra ortaya çıkmış ikinci kuşak internet teknolojisini ifade etmektedir. Web 2.0 ile birlikte birçok yenilik de ortaya çıkmıştır. Bunların başında, kullanıcı katılımlı olmak, kullanıcı-sistem yöneticisi etkileşimi gelmektedir. Kullanıcılar artık internet üzerinde içerik üretebilmektedirler ve bu içeriklere katılım sağlayabilmektedirler. Çoklu-medya içerikleri artık daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Yeni uygulamalar ortaya çıkmıştır. Sosyal medya kavramı web 2.0 ile birlikte ortaya çıkmıştır. Karekod uygulamaları gibi günümüzde kullanılan birçok uygulama da bu dönemde ortaya çıkmıştır.

Anlamsal Web (Web 3.0, Semantik Web): Anlamsal ağ ya da semantik Web olarak isimlendirilen Web 3.0 teknolojisi Web 2.0’dan sonra ortaya çıkmıştır. Anlamsal web, kısaca bireyin ne istediğini daha önce ne aradığından hareketle beğenilerini tahmin edebilen entelektüel bir teknolojidir.

Anlamsal ağ sisteminin diğer web teknolojilerine göre avantajlarını şöyle sıralamak mümkündür:

• Büyük çaplı arama: Anlamsal ağ sistemi ile çok daha fazla sayıda aramayı, farklı arama motorları ile aynı anda yapmak mümkündür. Bu ise kullanıcıya geniş ve zengin bir erişim olanağı sunmaktadır.
• Veri ve bilgi saklama kapasitesi: Bu sistemde çok miktarda veri ve bilgi islenebildiği gibi farklı formlarda indirilebilmekte ve saklanabilmektedir. Ayrıca veri tipolojisi kolaylıkla tanımlanabilmekte ve sınıflanabilmektedir.
• Entegrasyon: Farklı veri tipleri, saklama sistemleri ve altyapılarına erişim daha kolay yapılabildiği gibi bu veriler arasında entegrasyon kolaylıkla sağlanmakta uyumsuzluk sorunları hemen hemen ortadan kalkmaktadır.
• Güvenlik: Daha eski sistemlerde ciddi bir sorun olan veri güvenliği, anlamsal web ile büyük bir sorun olmaktan çıkmış, böylece pazarlama ve pazarlama iletişimi açısından daha pazarlanabilir ürün ve hizmetlerin ortaya çıkması mümkün olmuştur.
• Multimedya içerik: Anlamsal ağ sistemi ile multi medya içerik geliştirmek, bu içeriği paylaşmak ve zenginleştirmek mümkündür. Multi medya içerik, görüntü ve ses içeren videolar, dijital oyunlar ve benzer içerikleri kapsamaktadır.
• Dijital topluluklar: Anlamsal ağlar, yukarıda sayılan özeliklerinin sağladığı avantajlar sayesinde sosyalleşmeyi dijital dünyada hızlandırmış; tıpkı gerçek dünyada olduğu gibi bu dünyada da arkadaş grupları, özel ilgi alanı grupları biçiminde tanımlanabilecek yeni toplulukların oluşmasına yol açmıştır.

Tüm bu sayılan teknolojiler ile birlikte günümüzde stratejik iletişim oluşturmak, aslında bu teknolojileri iyi bir şekilde kullanarak etkili ve verimli uygulamalar geliştirmeye dayanmaktadır. Web 2.0 ve Web 3.0 teknolojilerini kullanarak günümüzde birçok farklı uygulama işletmeler tarafından geliştirilmektedir.

Artırılmış Gerçeklik: Artırılmış gerçeklik, gerçek ve sanal dünyanın eşleştirilmesiyle daha zengin bir görsel-işitsel dünyanın oluşturulması anlamına gelir. Artırılmış gerçeklik uygulamasının asıl avantajları, sonradan doğabilecek uyumsuzlukları önceden görebilmek, ürün ya da hizmetin kullanımını önceden deneyimlemek, referans grubuna girebilecek olan aile ve arkadaşlarla paylaşımı sağlamak gibi kullanıcıya yönelik yararları bulunmaktadır. Artırılmış gerçeklik uygulamasının kullanıcıya sağladığı yararlar dışında, iletişim açısından marka, ürün, kurum ya da kuruluşa sağlayacağı stratejik faydalar da bulunmaktadır.

• Marka ya da kurum imajını pekiştirmek: Deneyim yaşamak, özellikle de bu deneyimin olumlu olması hâlinde marka ya da kurum imajına olumlu yansıyacağı ve varolan algının pekişmesini sağlayacağı açıktır. Ayrıca yenilikçi ve vizyoner bir marka veya kurum imajı yaratmak için de oldukça olumlu sonuçları olacaktır.
• Sanal satın alma ortamı oluşturmak: Bireyler ücret ödesin ya da ödemesin herhangi bir ürün veya hizmetin kullanımı için bir angajmana girmekten olabildiğince kaçınmaktadır. Çünkü böylesi bir angajmanın, gerek parasal gerekse zaman ve enerji maliyetleri bulunmaktadır. Özellikle de satın alma kararının bir risk taşıdığı varsayıldığında söz konusu risk unsurları çok daha belirgin hâle gelmektedir. İşte sanal gerçeklik tüm bu riskleri de en aza indirebilmektedir.
• Yeni kuşak tüketicilerle etkileşim ve iletişim: Yeni kuşak tüketicilerin sanal ortamlarla olan etkileşimleri bilinen bir gerçektir. Böylesi bir dünyada artırılmış gerçeklik uygulamaları bu kuşakla markanın etkileşimini artıracak gerçekte de kurumsal iletişim açısından olumlu bir kanalın açılmış olmasını da sağlayacaktır.
• Kurumsal iletişim aracı işlevi görmek: Bu tür uygulamaları salt ürün ya da hizmetlere yönelik boyutu yoktur. Dijital iletişim araçlarının kullanımı, kurum ya da kuruluşta çalışanların kimi sorunları önceden görebilmelerini sağlayacak ve iç iletişim açısından kurum kültürüne olumlu katkı yapacaktır. Ayrıca yenilikleri izleyen bir kurumda çalışıyor olmak, çalışanların iç motivasyonu için katkı yapacağı gibi dış dünya ile iletişimlerinde çalıştıkları kurumla ilgi daha olumlu bir dil kullanmalarına yardımcı olacaktır.

Oyunlaştırma: Oyunlaştırma kavramı, dijital ortamda hazırlanmış ve çevrim içi ya da çevrim dışı olarak oynanabilen oyunlar yardımıyla bir konsept, kavram, görüş, marka veya kurum ya da kuruluşa ilişkin mesajların kullanıcıya aktarılması anlamına gelir. Tıpkı gerçek dünyada olduğu gibi oyunlarda da kişiler rekabet, motivasyon, oyunun kazanılmasının verdiği haz, tanınma bilinir hâle gelme ve ödül gibi etmenler doğrultusunda hareket ederler. Oyunlaştırma kavramının mekanik ve dinamik olmak üzere iki temel oyun unsuru bulunmaktadır. Bu unsurlar tıpkı gerçek yaşamda olduğu gibi oyun ortamında da insanların motivasyon unsurlarını teşkil ederler ve onlar gibi çalışırlar.