Stratejik İletişim Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Strateji, neden gündelik yaşamın bir parçası ve vazgeçilmezidir?

Strateji, gündelik yaşamın her alanında kendini göstermektedir. Strateji; sosyal, mesleki ve düşünsel nedenlerle giderek daha belirgin, daha keskin ve daha boyutlu bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Girdileri amaçlarımıza göre çeşitlilik gösterirken, çıktılarına göre yeniden stratejiler üretmemizi de zorunlu kılar. Başarılı olmamız halinde yeni hedefler saptanması gerekecek, başarısızlık ise bir analiz ile nerede yanlış yapıldığının saptanarak, yapılan yanlışın düzeltilmesi için yeni bir çabayı gerekli kılacaktır. Bu anlamda strateji, gündelik yaşamım bir vazgeçilmezidir.

İletişim disiplini açısından stratejiyi değerlendiriniz?

İletişim disiplini açısından strateji, iletişimin farklı alanlarında değişik araç ve biçimlerle bir araya gelmektedir. Stratejik iletişim uluslararası arenada diplomatik ilişkilerin yönetiminden, kâr amacı gütmeyen kurum ve kuruluşların iletişimine, geleneksel pazarlama iletişimi araçlarının planlanmasından yönetilmesinden, lobicilik faaliyetlerine, görsel iletişim tasarımından dijital iletişim yönetimine kadar geniş bir çerçeveye yayılmaktadır.

Stratejik iletişim ortamlarını yazınız?

Stratejik iletişimi ortamları; kriz ve risk iletişimi, dijital stratejik iletişim, kurumsal iletişim ve halkla ilişkilerin farklı uygulama alanlarıdır.

Stratejik iletişim nedir?

Stratejik iletişim doğası gereği, sınırlandırılmış özel bir hedefi olan ve bu hedefe odaklanmış, yüksek bilgi ve beceri gerektiren, uzmanlığa dayalı, genellikle kısa erimli ve yoğun bir iletişim sürecini ifade eder. Örneğin, kriz iletişimi en önemli stratejik iletişim türlerindendir

Stratejik iletişim gerek ticari, gerekse kâr amacı gütmeyen kurum ve kuruluşlarda hangi biçimlerde ortaya çıkmaktadır?

Uzmanlık gerektiren bir alan olan stratejik iletişim, gerek ticari gerekse kâr amacı gütmeyen kurum ve kuruluşlarda lobicilik, kriz iletişimi ve yönetimi, kurumsal iletişim, medya ilişkileri ve itibar yönetimi gibi biçimlerde ortaya çıkar.

Lobicilik nedir?

Lobicilik, kâr amacı güden ve gütmeyen kurumların, parlamento üyelerini çeşitli yasalar konusunda ikna etmek için girdikleri yoğun faaliyetlerdir.

Lobi faaliyeti yürütücüsü, lobicilik yaparken nelere dikkat etmelidir?

Lobi faaliyeti yürütücüsü amaçlarını açık olarak ortaya koymalı, karşılaşabileceği olası sorulara yanıt hazırlamalı, varsa yapılacak yasa değişikliğinin toplumsal ya da sektörel faydalarını açık olarak belirterek, parlamenterlerin yasa değişikliğini daha rahat savunabilmelerini olanaklı kılmalıdır.

Lobicilik faaliyetlerinin kaç ilkesi vardır, bu ilkeleri yazınız?

Lobicilik faaliyetlerinin pek çok ilkesi olmakla birlikte, on ilkeden söz etmek mümkündür. Bu ilkeler: Konuya hâkim olmak, esnek ve yapıcı olmak, doğru ve tutarlı bilgi sağlamak, basit ve anlaşılır olmak, dostlar edinmek, rakipleri tanımak, gerçekçi olmak, iş birlikleri oluşturmak, yereli ihmal etmemek ve son olarak teşekkür etmektir.

Lobicilik faaliyetlerinin ilkelerinden olan doğru ve tutarlı bilgi sağlamak nedir, açıklayınız?

Stratejik iletişim biçimlerinden biri de itibar yönetimidir. Yasa yapıcıların doğru ve tutarlı bilgilere ihtiyacı vardır. Bilginin doğruluğu da kaynağın güvenilir olmasına bağlıdır. Yasa yapıcılara doğru ve tutarlı bilgi sağlamak, çıkacak yasanın istendik yönde olmasını sağlayacaktır.

Lobicilik faaliyetlerinin ilkelerinden olan basit ve anlaşılır olmak ne demektir?

Yasa yapıcıların her konuyu bilmesini beklemek yanlıştır. Ayrıca bu kişilerin fazla zamanı yoktur. Bu nedenlerden dolayı, bilgi parlamenterlere kısa ve anlaşılır biçimde aktarılmalı, ayrıca kendilerine verilmek üzere hazırlanan dosyalar da kolay okunur ve anlaşılır biçimde hazırlanmış olmalıdır.

Lobicilik faaliyetlerinin ilkelerinden olan esnek ve yapıcı olmak ne anlama gelir, açıklayınız?

Lobicilik faaliyetleri uzun dönemli sonuç alınabilecek, stratejik bir iletişim biçimidir. Kısa dönemde ya da yeterinde olgunlaşmadan yapılacak girişimler tüm zaman, emek ve maliyetin boşa gitmesi anlamı taşır. Bu nedenle yasa yapıcılar üzerinde bir zaman baskıcı oluşturmadan çalışmak en doğrusu olacaktır.

Lobicilik faaliyetlerinin ilkelerinden olan konuya hâkim olmak ne anlama gelmektedir, açıklayınız?

Lobicilik faaliyeti yapılacak konu hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olmak, stratejik iletişim açısından ilk ve en önemli basamaktır. Yasada yapılacak değişikliklerin istendik yönde olması için iletişim uzmanının mutlaka yasa yapıcılardan gelecek her soruyu yanıtlayabilecek düzeyde dosyalara hâkim olması gerekmektedir. Bu durum, iletişim uzmanının ve çalıştığı kurum veya kuruluşun itibarı açısından da önemlidir. Eksik ya da yeterince çalışılmamış bir dosyayı savunurken oluşacak açıklardan dolayı parlamenterlerin zor durumda kalmaları; ileride yapılması düşünülen lobi çalışmaları için kapının şimdiden kapatılması anlamına gelmektedir.

Lobicilik faaliyetlerinin ilkelerinden olan rakipleri tanımak ne anlama gelmektedir, anlatınız?

Yasa yapıcılar, yapılması düşünülen yasa değişikliğine kategorik olarak karşı olabilir. Bu onların politik duruşlarından kaynaklanabileceği gibi, kişisel tercihlerinin bir sonucu da olabilir. Genellikle politik duruşu nedeniyle bir konuya karşı olanları kazanmak mümkün olmaz. Bu durumda olan parlamenterleri tanıyarak, onlardan yardım istememek doğru bir yaklaşım olacaktır. Ancak, kişisel olarak bir konuya karşı çıkan parlamenterlere erişmeye çalışmak ve ne nedenle yasa değişikliği talep edindiğini aktarmak, bu kişilerin pozisyonlarını yeniden gözden geçirmelerini sağlayabilecektir.

Kriz nedir, hangi alanlarda kendisini gösterir?

Kriz, kişisel yaşamlarımızın bir parçası olabileceği gibi, kurumsal yaşamın yani kurum ve kuruluşların yaşamlarının çeşitli evrelerinde karşılarına çıkabilecek önemli bir sorundur. Genellikle aşılması için gerçekleştirilen çabaların kendisi de kimi zaman farklı ve başka boyutlu krizlere neden olabilmektedir.

İtibar arayışı, neden kimi zaman krizlere neden olur?

Kriz ile itibar arasında doğrudan bir ilişki vardır. İtibar arayışı, bu anlamda kimi zaman krizlere neden olabilmektedir. Bu durum dört nedenden ötürü oluşmaktadır. İlk neden, yöneticilerin iyi bir itibara sahip olmanın değerini tam olarak kavrayamamalarından kaynaklanmaktadır. İkinci neden oluşan algı körlüğüdür. Üçüncü neden, kurum ve kuruluşların itibarı nasıl ölçeceklerini bilmemelerinden kaynaklanır. Dördünce neden ise, bu üç nedenin nasıl işlediği hakkında fikir sahibi olmayan yöneticiler, bir kriz yönetim planına da sahip değiller demektir.

Kriz iletişiminde yanıt süreci kaç farklı yönteme göre şekillenir yazınız?

Kriz iletişiminde yanıt süreci üç farklı yönteme göre şekillenir. Bunlar; ön alıcı (proaktif) yöntem, tepkisel (reaktif) yöntem ve etkileşimle (interaktif) yöntemdir.

Kriz iletişiminde ön alıcı yöntem kaç basamaktan oluşur, bu basamakları yazınız?

Kriz iletişiminde ön alıcı yöntem beş basamaktan oluşur. Bunlar: • Krizin tanımlanması • Önleyici çabaların belirlenmesi ve uygulanması • Krizin etkilerinin sınırlı tutulmaya çalışılması • Krizin mümkün olan en kısa sürede etkisiz hale getirilmesi • Kriz sonrası hasar tespit ve tamir planlarının devreye sokulması

Kriz iletişimindeki yanıt süreçlerinden biri olan etkileşimli yöntemi açıklayınız?

Bu yöntemde krizin tarafları arasında etkileşim sağlanarak, sürecin daha çabuk ve az zararla atlatılması sağlanmaya çalışılır. Burada öğrenme, empati gibi kavramlar ön plana çıkmaktadır. Karşılıklı olarak birbirini anlama ve birbirinden bir şeyler öğrenme durumları önemlidir. Bu süreçte sürekli iletişim, hem paydaşlarla hem de krize maruz kalan kişi ve gruplarla sürekli kılınmalıdır.

Kriz iletişimindeki yanıt süreçlerinden biri olan tepkisel (reaktif) yöntem nedir, açıklayınız?

Bu yöntem, kriz olduktan sonra krize verilecek tepkilerden oluşur. Genellikle yangın söndürme malzemelerinin bulundurulması, ilk yardım gereçlerinin bir merkezde depolanması, kurum ve kuruluş için olası tehditlerden uzak yerlerin seçilmesi gibi kriz sonrası ortaya çıkacak zararı gidermeye yönelik önlemler bu yöntemin içinde yer alır. Ancak kurum ve kuruluşların karşılaşabilecekleri krizler bu tür dış etkenlerden ya da doğal afetlerden kaynaklı olmayabilir. Kimi zaman yönetsel hatalardan, uygulama yanlışlıklarından, eğitim eksikliklerinden, medya ile doğru iletişim kurulmamasından kaynaklı krizler de oluşabilir. Günümüzde bu tür krizlerin, doğal ve dış etkenlerden kaynaklı krizlere göre çok daha sık oluştuklarını söylemek mümkündür.

Halkla ilişkilerden kurumsal iletişim kavramına evrilen süreç nasıl gerçekleşmiştir?

Kurumsal iletişim, günümüzde artan biçimde halkla ilişkiler kavramıyla ortak anlamda kullanılmakta, giderek bu kavramın yerini almaktadır. Özünde aynı anlama gelen bu iki kavram, kullanılan araçların çeşitlenmesi, hedef kitle ve paydaşların daha karmaşık hale gelmeleri ve teknolojinin gündelik yaşam içinde daha öncelikli bir yer tutmasıyla basit anlamıyla kurum ve kuruluşların dış dünyaya yönelik yüzü anlamına gelen halkla ilişkiler kavramının yerini almıştır.

Günümüzde sağlıklı ve sürdürülebilir bir kurumsal iletişim ortamı oluşturabilmek için gerekli olan ilkeler nelerdir?

Günümüzde sağlıklı ve sürdürülebilir bir kurumsal iletişim ortamı oluşturabilmek için gerekli olan ilkeler şu şekilde sıralanabilir: • Kurumsal iletişim stratejilerinin belirlenmesi • Hedef kitle ve paydaşların tanımlanması • İletişim araçlarının desenlenmesi • İletişim faaliyetlerinin sonuçlarının ölçümü • İletişim uzmanlarının seçimi ya da eğitilmesi

Kurumsal iletişimin iki ana bileşeni nedir, yazınız?

Kurumsal iletişimin iki ana bileşeni: Kurum içi ve kurum dışı iletişimdir.

Kurumsal iletişim stratejileri nasıl belirlenir?

İsmi ne olursa olsun, bir iletişim çalışması kurumsal hedeflere ve stratejilere uygun olarak kurumsal iletişim stratejilerin belirlenmesiyle başlamalıdır. Kurumsal iletişim stratejisinin belirlenmesinde durum analizi yapmak oldukça önemlidir. Daha önce yapılmış ola iletişim faaliyetlerinin analizi de önemli bir aşamadır. İlksel olarak bilinmesi gereken, kurum ya da kuruluşun hedeflerine uygun olarak geliştirilmiş iletişim stratejileri olmadan kurumsal iletişim çabalarının boşa gideceğidir.

Kurumsal iletişimde, hedef kitle ve paydaşların tanımlanması nasıl olmaktadır?

İletişimde ne söylediğimiz, ancak kime söylediğimiz ile anlam kazanmaktadır. İletişim sürecinde hedef kitle ve paydaşların belirlenmesiyle birlikte, kullanılacak dilin seçimi, mesajın yer alacağı araçların saptanması, mesajın tonunun ne olacağı ve süreyle aynı mesajın kaç kez tekrar edileceği gibi sorulara da yanıt vermek gerekir.

Kurumsal iletişimde iletişim araçlarının desenlenmesi nedir ve bu desenleme neden önemlidir?

İletişim araçlarının desenlenmesinde ilk bakışta geleneksel medya ya da ana akım medya adı verilen gazete, dergi, televizyon ve radyo gelmekle birlikte; stratejik iletişim açısından araçlar bununla sınırlı değildiri. Belirlenen iletişim stratejisine göre geleneksel medya araçlarından biri ya da birkaçı seçilebileceği gibi; yeni medya araçları ya da sosyal medya da bu amaçla kullanılabilir. Hedef kitlede istendik değişiklikler yaratmak için doğru kitle iletişim mecrasını seçmek oldukça önemli bir unsurdur.

Sponsorluk ve paydaş arasındaki fark nedir, açıklayınız?

Sponsorluk, paydaş kavramının altında yer alan teknik bir süreçtir. Yani sponsor kişi, kurum ve kuruluşlara da paydaş denilmekle birlikte, sponsorluk faaliyeti tanımlı bir süre için yine tanımlı bir görev sınırı içinde bir etkinliğe destek olmak anlamında kullanılmaktadır.

İletişim faaliyetlerinin sonuçlarının ölçümü neye göre yapılır?

Stratejik iletişimin temel dayanağı olan halkla ilişkiler çalışmaları için genel kabul gören ölçme ve değerlendirme modeli Cutlip, Center ve Broom modelidir.

Cutlip, Center ve Broom modeli kaç aşamaya ayrılır, bu aşamaların neler olduğunu yazınız?

Cutlip, Center ve Broom modeli üç aşamaya ayrılır. Bu aşamalar şu şekilde sıralanabilir: • Hazırlık aşaması • Gerçekleştirme aşaması • Gönderilen mesajların etkilerinin ölçülmesi

Cutlip, Center ve Broom modelinin aşamalarını açıklayınız?

Modelin hazırlık aşamasında: Mesajı üslup ve sunum biçimi, mesaj içeriği ve hedef kitleye uygunluğu, durum analizi ve araştırma süreçlerinin yeterliliği ölçülür. Bu aşamada bir sorun olmadığı görüldüğünde ikinci aşamaya geçilir. İkinci aşama gerçekleştirme aşamasıdır. Bu aşamada gönderilen mesaj sayısı, medyada yer alan mesaj sayısı, mesajların ulaştığı kişi sayısı ve son olarak ise mesajların algılanma düzeyleri gözlenir. Halkla ilişkiler faaliyetlerinin ölçümünde son aşama mesajların etkilerinin ölçülmesidir. Bu aşama hedef kitlenin mesajları nasıl algıladığını, bu mesajlar doğrultusunda tutum değiştirenlerin sayısı, istendik yönde davranış değiştirenlerin sayısı, bu davranışı tekrar oranları, hedeflenen stratejik amaca ulaşılma oranı ve son olarak ise kalıcı bir kültür değişimi oluşup oluşmadığı ölçülür.

Kurumsal iletişimin aşamalarından olan iletişim uzmanlarının seçimi ya da eğitilmesi nasıl olmaktadır, açıklayınız?

Kurumsal yapı içerisinde yer alacak iletişim uzmanlarını seçilmesi ve eğitilmeleri önemli bir süreçtir. Kurumsal iletişim birimi içinde yer alacak çalışanların iletişime açık olmak, öğrenmeye açık olmak, kişilerarası iletişimi güçlü olmak, yeni teknolojileri kullanabilmek ve iyi bir sözlü ve yazılı iletişim sağlayabilecek formasyona sahip olmaları gereklidir. Bu niteliklere sahip olmakla birlikte, seçilen kişilerin kurumsal hedef ve stratejiler, kurumsal paydaşlar ve olası hedef kitleler, olası kriz konuları ve kurumsal yazılı ve sözlü kültürel değerler konularında hizmet içi eğitim almaları mutlaka gereklidir.

Stratejik iletişim sürecinin dış iletişim boyutundaki en kritik aşaması nedir, açıklayınız?

Stratejik iletişim sürecinin dış iletişim boyutundaki en kritik süreç, medya ile ilişkilerin yürütülmesi aşamasıdır. Bu aşama, planlanması iletişim faaliyetlerinin diğer çoğu aşamasına göre sürekliliği olan; belli bir dönemde yapılıp bitirilemeyecek aşamalar arasında yer alır. Medya ile ilişkiler süreklidir, hiçbir zaman için sekteye uğramamalıdır.

Medya ile ilişkiler neden süreklidir, açıklayınız?

Medya ile ilişkilerin sürekli olmasının iki temel nedeni vardır. İlk olarak medyada gerek duyulduğu zaman yer almak isteniyorsa ilişkilerin iyi ve sürekli tutulması gerekir. Bu amaçla kurum ya da kuruluşun çalışma alanına göre yeni bir teknoloji, uygulama, çalışanların eğitimi gibi günlük iş rutini dışında bir çalışma yapıldığında, yani haber değeri olan her konuyu basın bültenler ile medya ile paylaşmak sürekliliği ve istenilen iyi, kalıcı ilişkiler sağlayacaktır. İkinci neden ise kurumsal imajın hedef kitleler, paydaşlar ve genel olarak kamuoyu gözünde olumlu algılanabilmesi için, yine medya ile sürekli ilişkinin sağlanması ve korunması gereklidir.

Medya ile ilişkiler kurum imajı için nasıl bir önem teşkil eder?

Günümüzde hem geleneksel hem de yeni medya bireyler tarafından yoğun şekilde kullanılmaktadır. Kurum, kuruluş ve markalar salt geleneksel reklam yoluyla olumlu bir algı yani imaj oluşturamazlar. Reklamlar genellikle ürün ya da hizmetin bir veya birkaç farklı boyutunu tanıtmaya ve bu yolla son hedef olarak satışa katkıda bulunmak amacıyla yapılmaktadır. Ancak imaj, özellikle de toplum gözünde olumlu algı oluşturabilmek için, kurum kuruluş veya markanın topluma olan katkısının öne çıkarılması ve toplumla paylaşılması gerekir. İşte bu amacı gerçekleştirebilmek için basın toplantısı, basın bülteni, basın ilanı gibi araçlar kullanılır. Ancak, tüm bu araçların istenildiği gibi kullanılabilmesi için medya ile kalıcı ve iyi ilişkilerin kurulması şarttır.

Medya ile ilişkilerde dikkat edilmesi gereken teknik özellikler nelerdir?

Medya ile ilişkilerde dikkat edilmesi gereken teknik özellikler: medya kuruluşunun yayın politikası, hedef kitlelere ulaşma oranı, halkla ilişkiler mesajlarının yayınlanma şansı ve hazırlanan materyallerin teslim zamanlaması olarak sayılabilir.

Medya kuruluşlarının yayın politikasını bilmek, kurumsal iletişim için neden önemlidir?

Medya kuruluşunun yayın politikasını bilmek, o kuruluştan ne istenebileceğini ya da o medya aracında ne tür içerikte mesajların yayınlanabileceğini bilmek anlamına gelmektedir. Bu da özellikle istenilen hedef kitleye ulaşmak açısından son derece önemlidir. Örneğin, çoğunlukla haber yayınlayan bir televizyon kanalına, bir spor olayını kapsatan özel olay düzenlenmesine yönelik basın bülteni ve görüntüleri yollandığı zaman, bunun yayınlanma şansı oldukça düşüktür. Çünkü spor kanalının ilgi alanı sporla ilgili gelişmelerdir.

Bir medya kuruluşunun hedef kitlelere ulaşma oranını bilmek neden önemlidir?

Bir medya kuruluşunun hedef kitlelere ulaşma oranını bilmek, yayınlanması istenilen basın bülteni veya ilanların ne oranda istendik etki yaratabileceğine yönelik veriler sağlamaktadır. İzlenme oranı ölçümleri; gazete, dergi, televizyon ve radyo araçlarının hedef kitlenin ne kadarına ulaşabileceğine önceden bilinmesine yardımcı olur. Böylece zaman ve maliyetten ciddi bir kazanım elde edilmesi de mümkün olacaktır.

Kurumsal iletişim anlamında, hazırlanan materyallerin teslim zamanlaması neden önemlidir?

Hazırlanan materyallerin teslim zamanlaması, en az materyalin kendisi kadar önemlidir. Her gazete, dergi, televizyon ve radyo kuruluşunun kendine özgü bir yayın planlaması mevcuttur. Bu planlama zamanları dışında gönderilen materyallerin yayınlanma şansı oldukça azdır. Dolayısıyla stratejik iletişim uzmanı, ilişkide bulunduğu medya kuruluşlarının yayın planlamalarına hâkim olmalıdır. Kuruluşun yayın planlamasının bilinmesi, kurumsal iletişim faaliyeti için avantaj sağlayacaktır.

Basın bülteni nedir, açıklayınız?

Basın bülteni, medya ile ilişkilerde yoğun şekilde kullanılan bir araçtır. Basın bültenleri yayınlandığı medya kuruluşuna bir ücret ödemeden, bir başka deyişle yer satın almadan, hedef kite, paydaş veya kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik faaliyetlerdir.

Doğru hazırlanmış bir basın bülteninde hangi teknik kurallara uyulması gerekmektedir?

Doğru hazırlanmış bir basın bülteni hazırlamak, kurumların kendilerini paydaşlarına doğru şekilde aktarabilmeleri için çok önemlidir. İyi bir basın bülteninde hem içerik hem de biçimsel olarak bazı kurallara dikkat etmek gerekmektedir. Doğru hazırlanmış bir basın bülteninden aşağıdaki teknik özellikler olmalıdır: Bültenin ilk paragrafı ana temayı açıkça anlatmalıdır. • Basın bülteni haberciliğin beş N 1 K kuralına uygun hazırlanmış olmalıdır. Kim, nerede, nasıl, niçin ve ne zaman sorularına yanıt veriyor olmalıdır. • Basın bülteni haber diliyle yazılmış olmalıdır. • Bülten sadece bir konuyu kapsamalıdır. • Basın bülteni sadece yazılı metin değil haberle ilgili fotoğraf gibi görselleri de içermelidir. • Basın bülteninde tarif ve saat ile gönderilen kurumun logosu yer almalıdır.

İtibar nedir?

İtibar güvenilir ve saygın olmak olarak tanımlanabilir. İtibarı olan kişi, sözüne güvenilen, saygınlığı olan ve davranışları doğru bulunan, onaylanan kişi anlamına gelmektedir.

Yüksek düzeyde itibar kurum ve kuruluşlara ne sağlar?

Yüksek düzeyde itibarı olan kurum veya kuruluşun ürün ve hizmetlerinin daha fazla satın alınacağı söylenebilir. Bu kurumların yaptıkları kamuoyunda destek bulur ve hisse senetleri fiyatları artar. İtibar daha çok ticari değeri arttıran ve finansal boyutu olan bir kavram izlenimi yaratabilir. Aslında bu izlenimin yanlış olduğu söylenemez. Şüphesiz ki itibar kişiye ve kuruma refah, zenginlik getirecektir. İtibarı yüksek ve olumlu bulundukları sektöre yön verme, hedef kitlelerini eğitme ve kalıcı davranış değişikliği oluşturmayı başarma şansları vardır. Bu ise, o markanın sektörde liderli etmesi anlamına gelmektedir.

Sanal dünyadaki itibar yönetimi nasıl olmaktadır, anlatınız?

Reel dünyada itibar yönetiminden söz edildiği gibi, sanal dünyada da itibar yönetiminden söz edilebilir. Aslında değişen birey yaşam biçimleri ve medya tüketim alışkanlıkları itibarın sanal dünyada giderek artan oranda yönetilmesi gerektiği gerçeğini ortaya koymaktadır. Bunula beraber sosyal medya, söylencelerin ve dedikoduların anlık olarak yayıldığı bir ortamdır. Bu nedenden dolayı itibar sosyal medya üzerinden çok çabuk şekilde lekelenebilmektedir.

Kurumlar, sosyal medyada itibar kaybına uğradıklarında ne yapmalıdır?

Sosyal medya mecraları kurumlar açısından hem avantajlı hem de dezavantajlı durumlar yaratabilmektedir. Sosyal medya üzerinden yaşanan olumsuzluklarla başa çıkmanın en doğru yolu, tıpkı gerçek dünyada olduğu gibi sanal dünyada da doğru ve sürekli bir iletişimi oluşturup, sürdürmekten geçmektedir. Stratejik iletişim ile itibar yönetimi arasında doğrudan bir ilişki vardır. Sürekli ve planlanmış bir iletişim yoksa sağlıklı yönetilen bir itibarın varlığından da söz edilemez.

Stratejik iletişim uluslararası arenada nasıl bir yelpazeye yayılmaktadır?

Stratejik iletişim uluslararası arenada diplomatik ilişkilerin yönetiminden, kâr amacı gütmeyen kurum ve kuruluşların iletişimine, geleneksel pazarlama iletişimi araçlarının planlanmasından yönetilmesinden, lobicilik faaliyetlerine, görsel iletişim tasarımından dijital iletişim yönetimine kadar geniş bir yelpazeye yayılmaktadır.

Stratejik iletişim biçimleri nelerdir?

Uzmanlık gerektiren bir alan olan stratejik iletişim, gerek ticari gerekse kâr amacı gütmeyen kurum ve kuruluşlarda lobicilik, kriz iletişimi ve yönetimi, kurumsal iletişim, medya ilişkileri ve itibar yönetimi gibi biçimlerde ortaya çıkar.

Lobicilik faaliyetlerinin başlıca on ilkesi nelerdir?

Lobicilik faaliyetlerinin pek çok ilkesi olmakla birlikte, başlıca on ilkeden söz etmek olasıdır. Bu ilkeler şu şekildedir:

Konuya hakim olmak, Esnek ve yapıcı olmak, Doğru ve tutarlı bilgi sağlamak, Basit ve anlaşılır olmak, Dostlar edinmek, Rakipleri tanımak, Gerçekçi olmak, İş birlikleri oluşturmak, Yereli ihmal etmemek, Teşekkür etmek.

Lobi faaliyetine yardımcı olan kişilere yazılı olarak teşekkür edilirken neye vurgu yapılmalıdır?

Kişisel ilişkilerin bir gereği olarak lobi faaliyetine yardımcı olan kişilere mutlaka sözlü ve yazılı olarak teşekkür edilmeli ancak yazılı teşekkürde konunun içeriği
belirtilmek yerine sağlayacağı faydaya vurgu yapılmalıdır. (http://www.portlandoregon.gov/oni/article/338655 ‘ten alınmıştır).

İtibar arayışı kimi zaman krizlere neden olabilmektedir. Bu durum hangi nedenlerden dolayı oluşmaktadır?

İlk neden, yöneticilerin iyi bir itibara sahip olmanın değerini tam olarak kavrayamamalarından kaynaklanmaktadır. İkinci neden ise oluşan algı körlüğüdür denebilir. Yöneticiler bir süre sonra kurum ve kuruluşlarının itibarını net olarak algılayamamaya başlarlar. Üçünü neden ise ikinci nedenle doğrudan bağlantılıdır. Ne olduğu, nasıl oluştuğu ve nasıl algılandığı bilinmeyen bir itibar sürdürülemez. Bu da yöneticilerin kurum veya kuruluşlarının itibarını nasıl ölçebilecekleri hakkında bir fikirleri olmamasından kaynaklanır. Ölçülemeyen bir şey rastlantısal olarak sürebilir ancak “sürdürülemez”. Dördüncü ve son neden ise; üç nedenin nasıl işlediği hakkında fikir sahibi olmayan yöneticiler, bir kriz yönetim planına da sahip değiller demektir.

Kriz iletişiminde yanıt süreci kaç farklı yönteme göre şekillenir?

Kriz iletişiminde yanıt süreci üç farklı yönteme göre şekillenir. Bu yöntemler ön alıcı(proaktif) yöntem, tepkisel (reaktif) yöntem ve etkileşimli (interaktif) yöntemler olarak adlandırılırlar.

Ön alıcı (Proaktif) yöntem nedir?

Proaktif yönteme göre, kurum ya da kuruluşlar herhangi bir kriz oluşmadan önce olası kriz konularını belirleyerek çıkabilecek bu krizlere karşı çeşitli çözüm senaryoları geliştirebilir. Böylece olası bir krizin kurum ya da kuruluşa verebileceği zararlar en aza indirilmiş olur.

Ön alıcı (proaktif) yöntem hangi basamaklardan oluşur?

Peltekoğlu (2009) ön alıcı yöntemin beş basamaktan oluştuğunu belirtir. Bu basamaklar sırasıyla
• Krizin tanımlanması
• Önleyici çabaların belirlenmesi ve uygulanması
• Krizin etkilerinin sınırlı tutulmaya çalışılması
• Krizin mümkün olan en kısa sürede etkisiz hâle getirilmesi
• Kriz sonrası hasar tespit ve tamir planlarının devreye sokulması olarak sıralanabilir

Tepkisel (reaktif) yöntem nasıl tanımlanabilir?

Tepkisel (reaktif) yöntem: Bu yöntem kriz olduktan sonra krize verilecek tepkilerden oluşur. Genellikle yangın söndürme malzemelerinin bulundurulması, ilk yardım gereçlerinin bir merkezde depolanması, kurum ve kuruluş için olası tehditlerden uzak yerlerin seçilmesi gibi kriz sonrası ortaya çıkacak zararı gidermeye yönelik önlemler bu yöntemin içerisinde yer alır.  Ancak kurum ve kuruluşların karşılaşabilecekleri krizler bu tür dış etkenlerden ya da doğal afetlerden kaynaklı olmayabilir. Kimi zaman yönetsel hatalardan, uygulama yanlışlıklarından, eğitim eksikliklerinden, medya ile doğru iletişim kurulmamasından kaynaklı krizler de oluşabilir. 

Günümüzde sağlıklı ve sürdürülebilir bir kurumsal iletişim ortamı oluşturabilmek
için gerekli olan ilkeler nelerdir?

Günümüzde sağlıklı ve sürdürülebilir bir kurumsal iletişim ortamı oluşturabilmek
için gerekli olan ilkeler şunlardır (Sever, 2015):
• Kurumsal iletişim stratejisinin belirlenmesi
• Hedef kitle ve paydaşların tanımlanması
• İletişim araçlarının desenlenmesi
• İletişim faaliyetlerinin sonuçlarının ölçümü
• İletişim uzmanlarının seçimi ya da eğitilmesi

Kurumsal iletişim birimi içinde yer alacak çalışanlarda olması gereken özellikler nelerdir?

Kurumsal iletişim birimi içinde yer alacak çalışanların iletişime açık olmak, öğrenmeye açık olmak, kişilerarası iletişimi güçlü olmak, yeni teknolojileri kullanabilmek ve iyi bir sözlü ve yazılı iletişim sağlayabilecek formasyona sahip olmaları gereklidir. Bu niteliklere sahip olmakla birlikte, seçilen kişilerin kurumsal hedef ve stratejiler, kurumsal paydaşlar ve olası hedef kitleler,
olası kriz konuları ve kurumsal yazılı ve sözlü kültürel değerler konularında hizmet içi eğitim almaları mutlaka gereklidir.

Stratejik iletişimin temel dayanağı olan halkla ilişkiler çalışmaları için genel kabul gören ölçme ve değerlendirme modeli hangisidir?

Stratejik iletişimin temel dayanağı olan halkla ilişkiler çalışmaları için genel kabul gören ölçme ve değerlendirme modeli Cutlip, Center ve Broom modeli olarak anılmaktadır (1985). Bu modele göre her türlü halkla ilişkiler faaliyetleri hazırlık, gerçekleştirme ve etki aşamalarının ölçümü olmak üç aşamalı
olarak değerlendirilmelidir. 

Stratejik iletişim sürecinin dış iletişim boyutundaki en kritik süreç hangi aşamadır?

Stratejik iletişim sürecinin dış iletişim boyutundaki en kritik süreç, medya ile ilişkilerin yürütülmesi aşamasıdır.

Medya ile ilişkiler neden süreklilik göstermelidir? 

Sürekli iletişimin iki temel nedeni vardır. İlk olarak medyada gerek duyulduğu zaman yer almak isteniyorsa ilişkilerin iyi ve sürekli tutulması gerekir. İkinci neden ise kurumsal imajın başta hedef kitleler, paydaşlar ve genel olarak kamu
oyu gözünde olumlu algılanabilmesi için, yine medya ile sürekli ilişkinin sağlanması ve korunması gereklidir. 

Kullanılan araçtan bağımsız olarak, medya ile ilişkilerde dikkat edilmesi gereken teknik özellikler nelerdir?

Kısaca söz etmek gerekirse sözü edilen kurallar medya kuruluşunun yayın politikası, hedef kitlelere ulaşma oranı, halkla ilişkiler mesajlarının yayınlanma şansı ve hazırlanan materyallerin teslim zamanlaması olarak sayılabilir.

Medya kuruluşunun yayın politikasını bilmek hangi açılardan yararlıdır?

Medya kuruluşunun yayın politikasını bilmek, o kuruluştan ne istenebileceğini ya da o medya aracında ne tür içerikte mesajların yayınlanabileceğini bilmek anlamına gelir. Bu da özellikle istenilen hedef kitleye ulaşmak açısından son derece önemlidir. Örneğin ağırlıklı olarak haber yayınlayan bir televizyon kanalına, bir spor olayını kapsatan özel olay düzenlemesine yönelik basın bülteni ve görüntüleri yollandığında yayınlanma şansı sıfıra yakındır.

Doğru hazırlanmış bir basın bülteninde uyulması gereken teknik noktalar nelerdir?

Doğru hazırlanmış bir basın bülteninde aşağıda belirtilen teknik noktalara uyulmuş olması gerekir.
• Bültenin ilk paragrafı ana temayı açıkça anlatmalıdır.
• Basın bülteni haberciliğin “beş N bir K” kuralına uygun hazırlanmış olmalı ve kim,
ne, nerede, nasıl, niçin ve ne zaman sorularına yanıt veriyor olmalıdır.
• Basın bülteni haber diliyle yazılmış olmalıdır.
• Bülten sadece bir konuyu kapsamalıdır.
• Basın bülteni sadece yazılı metin değil haberle ilgili fotoğraf gibi görselleri de içermelidir.
• Basın bülteninde tarih saat ile gönderen kurumun logosu yer almalıdır.

İtibarı yüksek ve olumlu olan markaların neleri başarma şansları vardır?

İtibarı yüksek ve olumlu olan markaların bulundukları sektöre yön verme, hedef kitlelerini eğitme ve kalıcı davranış değişikliği oluşturmayı başarma şansları vardır (Kadıbeşegil, 2007). Bu ise o markanın sektörde liderlik etmesi anlamına gelir

İtibar yönetiminin bileşenleri nelerdir?

Bu bileşenler kurumsal amaç ve vizyon, kurum kültürü, kurum içi ve dışı iletişim, medya ilişkileri, sponsorluk ve sosyal sorumluluk projeleri ile algılanan imaj olarak sayılabilir. Tüm bu bileşenlerin bir hedef doğrultusunda yönetilmesi ise stratejik iletişim olarak tanımlanır

Sanal dünyadaki olumsuzluklarla başa çıkmanın en doğru yolu nedir?

Bu tür olumsuzluklarla başa çıkmanın en doğru yolu, tıpkı gerçek dünyada olduğu gibi sanal dünyada da doğru ve sürekli bir iletişimi oluşturmaktan geçer.