Yaşayan Dünya Dinleri Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Yahudilik Iı

1. Soru

İman esasları oluşturma girişiminin ilk örneği ne zaman kim tarafından verilmiştir?

Cevap

İlk örneğini İskenderiye’li filozof Philo’da gördüğümüz iman esası oluşturma girişimi bilhassa Orta Çağ’da yaygınlık kazanmış, özellikle bunun sonucu olarak çeşitli Yahudi bilginlerince iman esasları tesbit edilmiştir. Bu konuda çalışanlardan biri Saadya Gaon (882-942), diğeri ise tesbit ettiği esaslar günümüzde Yahudilerin büyük çoğunluğu tarafından benimsenen İbn Meymun’dur


2. Soru

Yaratıcı Tanrı fikrine ağırlık veren Philo’nun beş prensiplik Amentüsünde neler yer alır?

Cevap

Yaratıcı Tanrı fikrine ağırlık veren Philo’nun beş prensiplik Amentüsü şöyledir: 1. Allah vardır ve hükmeder, 2. Allah birdir, 3. Bu alem sonradan Allah tarafından yaratılmıştır. 4. Yaratma birdir. 5. Yaratmayı ilahi takdir idare eder. Philo’nun amentüsü (credo), Tanrı’nın var ve sonsuz olduğu; birliği, dünyayı yarattığı; yaratılışın tekliği ve Tanrı’nın yaratılışla ilgili ön bilgiye sahip olduğu esaslarından oluşmaktadır.


3. Soru

İman esaslarını neden yeniden ele alma gereksinimi duyulmuştur? Bunu kim gerçekleştirmiştir?

Cevap

Miladi VIII. yüzyılda Müslüman dünyası ile yakın temas, bu temas sonucu ortaya çıkan Karaim adlı Yahudi mezhebi ile mücadele zorunluluğu, diğer taraftan Müslüman kelamcılarca Yahudiliğe yöneltilen hücumları önleme endişesi, iman esaslarının yeni bir görüşle ele alınmasını zorunlu kılmıştır. Bu konuda ilk çaılışmayı yapan Saadya Gaon’dur.


4. Soru

Saadya Gaon’un belirlediği iman esasları nelerdir?

Cevap

Saadya Gaon’un daha kapsamlı Amentüsü ise şu esaslardan oluşmaktadır: 1. Alem sonradan yaratılmadır (hâdistir). 2. Allah tek olup cismi yoktur. 3. Vahye iman, Yahudi aranesini de içine almak üzere şarttır. 4. İnsan muttaki olmaya, ruhen ve bedenen bütün günahları işlemekten sakınmaya davet olunmuştur. 5. Mükafat ve ceza haktır. 6. Ruh saf ve temiz yaratılmıştır, ölüm anında cesedi terkeder. 7. Yeniden dirilmek haktır. 8. Mesih’i beklemek, hesap ve nihai hüküm haktır.


5. Soru

İbn Meymun’un belirttiği esaslar nelerdir?

Cevap

İbn Meymun’un (Maimonides) tesbit ettiği iman esasları şunlardır: 1. Tanrı var olan her şeyi yarattı ve onlara hükmetmektedir. 2. Tanrı birdir ve ondan başka Tanrı yoktur. 3. Tanrı bir cisim değildir ve hiçbir şekilde tasvir edilemez. 4. Tanrı ezeli ve ebedidir. 5. İbadet sadece Tanrı’ya mahsustur. Ona ortak koşulamaz. 6. Peygamberlerin bütün sözleri haktır. 7. Efendimiz Musa’nın peygamberliği gerçektir. O, kendisinden önce ve sonra gelen bütün peygamberlerin en büyüğüdür. 8. Elimizde olan Tevrat, tamamıyla Tanrı tarafından Musa’ya verilenin aynıdır. 9. Tevrat değiştirilmeyecektir ve gelecekte Tanrı, başka Tevrat da göndermeyecektir. 10. Tanrı insanın bütün işlerini ve düşüncelerini bilir. 11. Tanrı, emirlerini yerine getirenleri mükafatlandırır, ihlal edenleri cezalandırır. 12. Mesih gelecektir; geciktiği halde her gün onun gelmesini bekleyeceğim. 13. Tanrı’nın bildiği bir zamanda, ölümden sonra dirilme gerçekleşecektir.


6. Soru

İbn Meymun’un eserlerine bakış açısı nasıldır?

Cevap

İbn Meymun’un tespit ettiği on üç maddelik iman esasları günümüzde Yahudilerin büyük çoğunluğu tarafından benimsenmektedir. İbn Meymun’un tesbit ettiği iman esaslarından sonra başkaları da çeşitli esaslar tespit etmişler ve hiçbiri, On Üç madde kadar genel kabul görmemiştir.


7. Soru

Ortodoks Yahudilik İbn Meymun’un on üç prensibine nasıl yaklaşır?

Cevap

Ortodoks Yahudilik, İbn Meymun’un on üç prensibini benimsemekle birlikte, gelenek içerisinde mevcut olan diğer iman esası anlayışlarını da geçerli saymaktadır.


8. Soru

Reformist Yahudilik ile Muhafazakâr Yahudilik İbn Meymun’un belirlediği esaslara nasıl yaklaşmaktadır?

Cevap

Reformist Yahudilik, Hıristiyan inancını benimseme durumu hariç, gerek inancı gerekse pratiği ilgilendiren konularda bireye geniş bir yorum ve değişim ve tercih hürriyeti tanımaktadır. Geleneğe dayalı devamlılık üzerinde duran Muhafazakar Yahudilik ise monoteizm dışındaki herhangi bir yönelimi kabul etmemekle birlikte, hem pratik hem de inanç açısından farklı yorumları onaylamaktadır.


9. Soru

Tevrat’ta belirlenen on emir nedir?

Cevap

Tevrat’ta iki ayrı yerde yer alan On Emir şu şekildedir: 1. Seni Mısır diyarından, esaret evinden çıkaran Tanrı benim. Benden başka Tanrın olmayacak. 2. Kendin için yontma put, hiçbir şeyin resmini yapmayacaksın 3. Tanrının adını boş yere ağza almayacaksın 4. Cumartesi gününe riayet edeceksin 5. Babana ve annene hürmet edeceksin 6. Öldürmeyeceksin 7. Zina yapmayacaksın 8. Çalmayacaksın 9. Yalancı şahitlik yapmayacaksın 10. Komşunun hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin Evrensel kuralları içeren On Emir, genelde İlahi menşeli dinlerin hepsinde bulunmaktadır.


10. Soru

Yahudi dininde Tanrı’nın birliği hususu nasıl değerlendirilmektedir?

Cevap

Yahudi dininde, üzerinde ısrarla durulan hususların başında Tanrı’nın birliği konusu gelmektedir. Yahudiliğin, biri Tanrı’nın birliği, diğeri İsrail’in seçilmişliği olmak üzere iki temel üzerine kurulu olduğu da ifadeedilmektedir. Tanrı’ının birliğine çok önem verilmesine karşılık, Tanrı hakkında farklı anlayış ve yorumlar söz konusudur. Bu da Yahudiliğin kendine has özelliğinden kaynaklanmaktadır zira Yahudilik’te kişinin Tanrı hakkında ne düşündüğünden ziyade Tanrı’ya nasıl ibadet ettiği konusu önceliğe sahip olduğu için, Yahudi tarihinde inançla ilgili diğer hususlarda olduğu gibi Tanrı hakkında da çok farklı ve birbirine zıt anlayışlarla karşılaşılmaktadır.


11. Soru

Tarihsel süreç içinde Tanrı hakkında nasıl fikirler ortaya çıkmıştır?

Cevap

Yahudilik’te tanrı telakkisinin milli boyuttan evrensel boyuta taşınması yanında Tanrı tasvir ve tasavvurlarında da değişiklikler ve gelişmeler olmuştur.


12. Soru

Yahudi kutsal kitabında Tanrı tasviri nasıldır?

Cevap

Yahudi kutsal kitabında tanrı önceleri, özellikle Yahvist metinlerde antropomorfik bir şekilde tasvir edilmiştir. O beşeri organlara ve duygulara sahip bir varlık gibi tasvir edilmekte, elleri, kolları, gözleri ve kulakları olan, günün serinliğinde bahçede gezinen, unutan, pişman olan, yorulan bir varlık olarak karşımıza çıkmakta, Elohist metinlerde ise aşkın bir nitelik kazanmakta, peygamberlerine bulutların ötesinden veya rüyada melek aracılığı ile konuşmaktadır.


13. Soru

Yahudilikte peygamberler hakkında ne düşünülür?

Cevap

Yahudilikte peygamberlik, tanrının kendi iradesini, seçmiş olduğu bazı kişilere ve bu kişiler aracılığı ile İsrail halkına izhar etmesi olarak anlaşılmıştır. Peygamberlerin aldığı vahyin kaynağı ve peygamberi peygamber yapan asıl özellik, Tanrı sözüne muhatap ve bu sözün aracısı olmalarıdır. Bu noktada Musa’nın ayrıcalığı vardır ve sadece o, tanrı ile aracısız konuşmuş, diğerleri ise rüya veya vizyon durumunda ilahi söze muhatap olmuşlardır. Yahudilikte peygamberliğin iki temel şartı Tanrıdan ilahi vahiy alması ve aldığı vahyi insanlara tebliğ etmesidir.


14. Soru

Peygamber yaşları hakkında verilen bilgiler nelerdir?

Cevap

Tanah’da adı geçen peygamberlerin, peygamber oluş yaşları farklıdır. Hz. Musa 80, Hz. Harun 83 yaşında peygamber olduğu gibi Samuel ve Yeremya daha çocuk yaşta Rabbin sözüne muhatap olmuşlardır. Peygamberlerin çoğu olgunluk yaşlarında peygamber olarak seçilip görevlendirilmişlerdir.


15. Soru

Yahudi kutsal kitabında hakiki peygamberlerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Yahudi kutsal kitabında hakiki peygamberin özellikleri şu şekilde belirtilmiştir: 1. Tebliğinin doğruluğu: (Tesniye 13/1-5). Hakiki peygamberin Tanrı, ibadet ve ahlaki vecibeler hususunda söyledikleri, şeriata (Tevrata) uygun olmalıdır. Eğer söyledikleri On Emir’den ayrılıyorsa o, Allah adamı değildir. Bu sebepledir ki Rab Yahve’den başka ilahlara kulluğu önerenler; yalan, hırsızlık, zina gibi yasak fiilleri tavsiye eden ve yapanlar peygamber değildir. 2. Verilen haberlerin gerçekleşmesi: (Tesniye 18/21-22). Tevrat, hakiki peygamberin bir özelliği olarak verdiği haberin gerçekleşmesini göstermektedir. Eğer bir kişinin gelecekle ilgili verdiği haber gerçekleşirse o hakiki, gerçekleşmezse sahte peygamberdir. 3. Alametler göstermesi: (Çıkış 4/8). Peygamberler birtakım alametler de göstermektedirler ancak sadece alametler yeterli değildir.


16. Soru

Yahudilikte ilk defa peygamber olarak adlandırılan kişi kimdir?

Cevap

Tevrat’ta ilk defa peygamber (nevi) olarak isimlendirilen kişi, aynı zamanda ilk İbrani atası ve İsrail seçilmişliğinin başlangıcı kabul edilen İbrahim’dir


17. Soru

Yahudi kutsal metinlerinde ahiret inancı nasıldır?

Cevap

Ahiret inancı, Yahudi dininin en karmaşık konularından biridir. Geleneksel Yahudilik’te ahiret inancı doğrudan Yahudi kutsal metinlerine dayandırılmakla birlikte gerek Tevrat’ta gerek Tanah’a ait diğer kitaplarda ahiret konusu, bazı atıfların ötesinde açık ve net olarak yer almamaktadır. Buna karşılık başta yeniden dirilme inancı olmak üzere, öteki dünya ile alakalı kavram ve konular Tanah sonrası Yahudi Apokrif-Apokaliptik yazılarda, Rabbani ve Kabalistik literatürde, Orta Çağ Yahudi teolojisi ve litürjisinde önemli yer tutmaktadır.


18. Soru

Mişna ve Talmud ahiret inancını nasıl anlatır?

Cevap

Mişna ve Talmud’da öteki dünya ve yeniden dirilme kavramları, iman ve kurtuluş prensibi olarak ortaya konmakta, ayrıca Rabbani literatürde iyiler için mükâfat, kötüler için ise ceza yeri olarak cennet (gan eden) ve cehennem (gehinnom) kavramlarına atıf yapılmaktadır.


19. Soru

Yahudilerde mesih inancı nasıldır?

Cevap

Mesih inancı, Yahudilerin karizmatik bir kurtarıcı tarafından yabancı boyunduruğundan kurtarılıp Filistin topraklarında dini ve siyasi bağımsızlık kazanmak suretiyle eski ihtişamlarına kavuşmalarına yönelik inanç ya dadoktrini ifade etmektedir. Bu doktrin, İkinci Mabed döneminin sonlarından itibaren Yahudi dininin önemli bir parçası haline gelmiştir.


20. Soru

‘Mesih’ nereden gelmektedir?

Cevap

İbranice Maşiah (Mesih) kelimesi yağla meshedilmiş anlamındadır. Bu terim başlangıçta peygamber veya kohen tarafından yağlanmak (kutsanmak) suretiyle ya da doğrudan Tanrı tarafından görevlendirilen kral, kohen veya baş kohen gibi kişiler için kullanılmıştır. Kelime daha sonra eskatolojik manada kurtarıcı Mesih biçimine dönüşmüştür.


21. Soru

Mesih kimin soyundan ve hangi gaye sebebiyle gelecektir?

Cevap

Rabbani literatürde Davud soyundan gelecek olan Mesih, tarihin sonunda İsrail’in düşmanlarını yenmek suretiyle onları esaretten kurtarıp kutsal topraklara ve Tanrı’ya döndürecek, orada Mabedi tekrar inşa edip İsrail’I Tevrat öğretisine göre yönetecek ve yeryüzünde Tanrı’nın krallığını kuracak kişi; savaşçı, öğretmen ve peygamber kimliklerini de kendi şahsında toplayan eskatolojik kral olarak tasvir edilmiştir.


22. Soru

Vadedilmiş topraklar nerelerdir?

Cevap

Yahudiliğin iman esasları arasında yer almasa da Yahudiler, Tanrının seçilmiş kavmi olduklarına ve Arz-ı Mev’ud’un, Tanrı tarafından kendilerine vaad edildiğine inanmaktadırlar. Bölgenin hudutları, Yahudi kutsal kitabında çeşitli şekillerde belirlenmektedir. Hz. İbrahim’e yapılan vaadde Mısır ırmağından büyük ırmağa, Fırat ırmağına kadar olan bölge (Tekvin 15/8), Hz. Musa ve Yeşu’a yapılan vaadde ayak tabanınızın basacağı her yer (Tesniye 11/24; Yeşu 1/3) diye tanımlanmaktadır. Kur’an’a göre de vaadin gerçekleşmesi için birtakım şartların yerine getirilmesine bağlanmıştır. Bunların başında Allah’a itaat gelmektedir.


23. Soru

Eski İsrail toplumunda ibadetin temelini ne oluşturmuştur?

Cevap

Eski İsrail toplumunda ibadetin temelini kurban kültü oluşturmuş, İbrani atalar döneminde ibadet ferdi tarzda, Tanrı’ya sunulan adak, takdime ve dua etrafında şekillenmiştir


24. Soru

Toplanma Çadırı etrafında toplu ibadete geçiş ne zaman başlamıştır?

Cevap

Toplanma Çadırı etrafında toplu ibadete geçiş Musa peygamber dönemiyle başlamıştır.


25. Soru

Yahudi öğretisine göre kohen sınıfını kimler oluşturmaktadır?

Cevap

Yahudi öğretisine göre kohen sınıfı, Yakub’un üçüncü oğlu olan Levi soyundan gelen ve kendisi de ilk baş kohen kabul edilen Harun’un oğullarından oluşmakta, Levi soyunun diğer kollarına bağlı erkekler ise Levili sınıfını teşkil etmektedir. Sıradan İsrail kimliğinde anneye dayalı nesep belirleyici olurken, kohen ve Levili kimlikleri baba yoluyla elde edilmektedir. Kohenlerin en yaşlısı baş kohen ve dolayısıyla en kutsal kişi kabul edilmiştir. Kohenlerin yardımcıları konumundaki Levililer ise ibadethanenin bakımı, ayrıca müzik ve şarkı ile ibadete eşlik etmekle görevlendirilmişlerdir.


26. Soru

Mabed ibadetinin merkezinde ne yer alır ve kimler sunulur?

Cevap

Mabed ibadetinin merkezinde kurban yer almakta ve kohenler tarafındansunulmaktadır.


27. Soru

Hangi olay ile kurban ibadeti askıya alınmıştır?

Cevap

Geleneksel Yahudiliğe göre İkinci Mabedin Romalılar tarafından yıkılmasıyla birlikte (M.S. 70), Mesih’in ortaya çıkıp Süleyman Mabedini tekrar inşa edeceği ve tüm Tevrat hükümlerini yeniden hayata geçireceği güne kadar, kurban ibadeti askıya alınmıştır.


28. Soru

Yahudilik’te günümüzde kaç vakit ibadet vardır? Bu ibadetler nasıl icra edilmektedir?

Cevap

Yahudilik’te günümüzde sabah (şaharit), ikindi (minha) ve akşam (maariv veya arvit) olmak üzere günde üç vakit ibadet vardır.Bu ibadetler bir kısmı ferdi, bir kısmı en az on erkekten oluşan cemaat (minyan) eşliğinde İbranice okunan belli dualar halinde icra edilmektedir.


29. Soru

Şabat nedir?

Cevap

Cumartesi (Şabat) günü, Yahudilerce haftanın en kutsal günü kabul edilmektedir.


30. Soru

Cumartesi günü hangi gerkçeyle kutsaldır?

Cevap

Cumartesi günü, iki ayrı gerekçeyle kutsaldır. Bunlardan birincisi Tanrı’nın dünyayı altı günde yaratıp yedinci günde dinlenmiş olması, diğeri ise Tanrı’nın İsrailoğullarını Mısır’daki kölelik evinden kurtarmış olmasıdır.


31. Soru

Yahudi takviminde yer alan bayramlar nasıl gruplandırılmaktadır?

Cevap

Yahudi takviminde yer alan toplam on bir bayramdan altısı büyük bayram, ikisi küçük bayram ve üçü de modern bayram olarak gruplandırılmaktadır.


32. Soru

Tevrat’a göre Yahudi yıl ne zaman başlamaktadır?

Cevap

Tevrat’a göre Yahudi yılının başlangıcı Nisan ayı olmakla birlikte, geleneksel Yahudilik’te takvim yılı Tişri ayı ile başlatılmaktadır.


33. Soru

Yahudi tarihinde dikkate alınan önemli olaylar arasında hangileri sayılabilir?

Cevap

Adem’in yaratılması, İbrahim, İshak ve Yakub’un doğumu; Musa’nın, Firavun’un karşısına çıkması gibi Yahudi tarihindeki pek çok önemli olayın bu günde meydana geldiğine, ayrıca herkesin kaderiyle ilgli tüm bilgilerin bu günde yazıldığına inanılmaktadır.


34. Soru

Kefaret Günü (Yom Kipur) hangi gündür?

Cevap

Tişri ayının onuncu günü kefaret günüdür ve Yahudi takviminin en kutsal günü kabul edilmektedir.


35. Soru

Çardaklar Bayramı (Sukot)’ın özelliği nedir?

Cevap

Tişri ayının 15-21 günlerinde kutlanan bayramdır. Hasat bayramı da denilen Çardaklar Bayramı, Mısır’dan çıkış sırasında çölde geçirilen günlerin anıldığı, aynı zamanda Tevrat’ta üç büyük hac bayramı olarak sözü edilen ve tüm İsrail erkeklerinin Mabede gelip takdime ve kurban sunmakla yükümlü olduğu bir bayramdır.


36. Soru

Tevrat’ı Hatim Bayramı’nın özelliği nedir?

Cevap

Tişri ayının yirmi ikinci günü, Tevrat’ın hatmedilmesine yönelik kutlama yer almaktadır. Yıl boyunca okunan Tevrat’ın tamamlanıp tekrar baştan okunmaya başlandığı ve on üç yaş altındaki çocukların gençlik duası söylemek üzere çağrıldığı bu merasimin en önemli özelliği, kutsal dolaptan çıkarılan Tevrat rulosunun ilahi, dua ve dans eşliğinde sinagogun içinde cemaat arasında yedi defa dolaştırılmasıdır.


37. Soru

Pesah Bayramı ne zaman kutlanır?

Cevap

Bahar Bayramı, Özgürlük Bayramı ve Hamursuz Bayramı olarak da bilinen Pesah (Fısıh) Bayramı, İbrani takvimine göne Nisan ayının 15’inde kutlanmaktadır ve Yahudi hac bayramlarından ilkidir.


38. Soru

Haftalar Bayramı (Şavuot) ne zaman kutlanmaktadır?

Cevap

Yahudi takvimine göre Sivan ayının altıncı günü kutlanmaktadır.


39. Soru

Hanuka Bayramı neden kutlanır?

Cevap

Işıklar Bayramı olarak da isimlendirilen Hanuka, M.Ö. 165 yılında Grek- Slevkit kralı IV. Antiochus’un Helenleştirme politikasına ve Kutsal Mabedi putperest ibadet merkezi haline dönüştürmesine karşı, Makabiler’in verdiği savaş ve elde edilen zaferin kutlanması mahiyetindedir.


40. Soru

Purim Bayramı neden kutlanmaktadır?

Cevap

Vezir Haaman tarafından Yahudi cemaatinin yok edilme girişimine karşı, Yahudi kökenli Kraliçe Ester’in yardımıyla kurtarılması anısına kutlanmaktadır.


41. Soru

Peruşim kelimesi ayrılıkçılar anlamındadır. Bu mezhep mensuplarıkendilerini, niçin böyle adlandırmıştır?

Cevap

Bu mezhep mensuplarıkendilerini, Haşmoni yönetimi ile Helenistik uygulamaların taraftarı olanlardan ve sıradan halktan ayırdıkları için bu şekilde adlandırılmışlardır.


42. Soru

Sadukim hangi mezhebe karşıt olmasıyla tanınmıştır?

Cevap

Tevrat’ın uygulanması ve Mabed hizmetleri konusunda yani inanç ve amelde Peruşim’e karşıt olması ile tanınan mezheptir.


43. Soru

Geleneğe göre İsiyim (Esseniler)kimlerden oluşur?

Cevap

Geleneğe göre bunlar, Tevrat’ın Levililer bölümünün ortaya koyduğu kurallara son derece müfrit bir şekilde uyan kimseler olup, kendi elleriyle kazandıklarını paylaşarak kendilerini dini yaşantı ve çalışmaya vermiş kimselerdir.


44. Soru

Günümüz dünyasındaki başlıca Yahudi mezhepleri hangileridir?

Cevap

Günümüz dünyasındaki başlıca Yahudi mezhepleri; Reformist Yahudilik, Muhafazakâr Yahudilik, Yeni Ortodoksluk Hareketi, Yeniden Yapılanmacı Yahudilik, Ortodoks Yahudilik, Hasidilik, Kabala, Neturei Karta, Siyonizm’dir.


45. Soru

Reformist Yahudilik hangi ilkeler üzerine kurulmuştur?

Cevap

Reformist Yahudilik akılcılık, evrenselcilik ve ilerlemecilik gibi ilkeler üzerine kurulmuştur.


46. Soru

Muhafazakâr Yahudilik hangi akıma tepki olarak doğmuştur?

Cevap

Başlangıçta Reformist hareket içinde yer alan Zacharias Frankel tarafından başlatılan bu oluşum, Reformist hareketin aşırılığına tepki olarak doğmuştur.


47. Soru

Yeniden Yapılanmacı Yahudilik hareketi nasıl ortaya çıkmıştır?

Cevap

Yeniden Yapılanmacı Yahudilik hareketi, Muhafazakâr Yahudilik içinde yetişen Mordecai Kaplan’ın fikirleri ve öncülüğü doğrultusunda ortaya çıkmıştır ve Amerikan Yahudiliğine has bir harekettir.


48. Soru

Ortodoks Yahudilik hangi ana bünyenin günümüzdeki temsilcisidir?

Cevap

Ortodoks Yahudilik, Hz. İsa dönemindeki Ferisilikle başlayan ve Rabbani Yahudilikle devam eden ana bünyenin günümüzdeki temsilcisidir.


49. Soru

Yeni Ortodoksluk Hareketi hangi hedef doğrultusunda teşekkül etmiştir?

Cevap

S. R. Hirsch’ün öncülük ettiği ve Ortodoksluk ile Reformist Yahudilik arasında yer alan Yeni Ortodoksluk Hareketi Yahudi geleneğindeki değişim prensibinden hareketle, Tevrat emirleri ile mevcut dünya düzenini uzlaştırma hedefi doğrultusunda teşekkül etmiştir.


50. Soru

Hasidilik haretinin en önemli özelliği nedir?

Cevap

Bu hareketin en önemli özelliği, temelindeki mistik anlayışa parallel olarak bilgi ve akıl yerine duygu ve duaya yani dini hissiyata ağırlık vermesidir.


51. Soru

Kabala neyi ifade etmektedir?

Cevap

Kabala, diğer mistik hareketlerde olduğu gibi ilahlığın mahiyeti, yaratılışın sebebi ve ilahlıkla yaratılış arasındaki münasebete yönelik sırlara ulaşma çabasını ve ilgili öğretiyi ifade etmektedir.


52. Soru

Neturei Karta hangi düşünceyi savunur?

Cevap

Bu cemaat, Mesih gelmeden kurulmuş olan İsrail Devletinin meşru olmadığını, Siyonizmin, Yahudi dinine ters olduğunu ve İsrail’in, bir an önce Filistin’i işgali bırakması gerektiğini savunur.


53. Soru

Siyonizm nasıl bir ideolojidir?

Cevap

Siyonizm, dünyanın dört bir yanına dağılmış olan Yahudi toplumunu Filistin’de tekrar millet olarak bir araya getirme ve burada bağımsız bir Yahudi Devleti kurma gayesi güden bir ideolojidir.


54. Soru

Yahudilikte diğer dinlere bakış nasıldır?

Cevap

Yahudilikte, Yahudi olan ve olmayan ayırımı oldukça belirgin bir şekildedir. Bir taraftan bütün insanlarla ortak bir atadan geldiklerini ve bütün insanlığı kapsayan bir ahde, Hz.Nuh vasıtasıyla yapılmış ahde muhatap olduklarını ifade ederken, diğer taraftan özel bir ahitle seçilmiş bir kavim olduklarına inanmaktadırlar. İsrail’in seçilmişliği inancı tabii olarak İsrail ve öteki milletler ayrımını beraberinde getirmektedir.


55. Soru

Nuhilik teolojisinin içeriği nedir?

Cevap

Bu teoloji, insanlığın kurtuluşu için Yauhudiliğe girmeyi zorunlu görmez. Geleneksel Yahudilik bu ilkeleri kalben benimseyen ve uygulayan kimselerin kurtuluşunu mümkün görür. Yahudilerle aynı derecede olmasa da onlar da cennet nimetlerinden faydalanacaklardır. Ortodoks Yahudi ulemasına göre dinleri bozuk olmakla birlikte, Hıristiyanlar ve Müslümanlar inanç ve yaşayış bakımından Nuhî sayılırlar.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi