İslam Sanatları Tarihi Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Askerî Yapılar nelerdir?

Kale ve Hisarlar, Dökümhane, Tersane ve Baruthaneler.

İstanbul’un 1453’te fethiyle çok büyük programlı külliyeler yapılmaya başlanmıştır, bunlardan ilki hangisidir?

İstanbul’daki Fâtih Külliyesi’dir.

Barok Dönemine ait en önemli eser hangisidir?

İstanbul’da Nuruosmaniye Külliyesi.

İstanbul’da Üsküdar ve Edirnekapı Mihrimah, Kadırga Sokullu, Rüstem Paşa, Üsküdar Atik Vâlide, Şemsi Paşa, Kılıç Ali Paşa külliye ve camileri hangi mimara aşttir?

Mimar Sinan.

Osmanlı camisinin, asıl klasik çizgi ve kararlara ve kıvama varması ne zaman ortaya çıkmıştır?

Edirne Üç Şerefeli Cami (1447) ile.

Osmanlı inşaatlarında da esas olarak hangi malzemeler kullanılmıştır?

Taş, tuğla, ahşap, metal gibi ana malzemeler kullanılmıştır.

Mimarbaşında hangi vasıfların bulunması gerekiyordu?

Matematik ve geometri (hesap ve hendese) bilmesi, inşaat işlerinde de bilgili ve tecrübeli olması lâzımdı.

Mimarbaşılar’ın ve emrindeki mimarlar’ın inşa veya tamir edecekleri binaların planlarını veya krokilerini yapmalarına ne denirdi?

Resim veya tasvir veya mimar kârnâmesi denilirdi.

Günümüze kadar gelen örneklere dayanarak Osmanlı mimarisinin klasik döneme ait özellikler nelerdir?

1. Araziyi kullanmak: Araziyi kıbleye göre en uygun şekilde kullanmak. 2. Sadelik: Yerine göre yeterince süsleme yapmak, aşırıya kaçmamak. 3. Malzeme kullanımı: Malzemeyi yerli yerince ekonomik olarak kullanmayı tercih etmek. 4. Işık ve renk: Camilerde yere kadar inen pencerelerle ışığı yeterince ve iyi bir şekilde kullanmak, kasvetli bir atmosfer yaratmamak. 5. Proporsiyon-tenasüp: Kütle, mekân, kubbe, avlu ve minarenin birbirine oranı ve uyumu, yuvarlak ve dik ve yatay çizgilerin armonisi, orijinal (pençli, teğet) sivri ve Bursa kemer biçimlerini ve belli pencere ve kapı nisbetlerini kullanmak. 6. Mukarnas ve silmeler: Bir düzlemden veya bir objeden diğerine geçişte silme, mukarnas gibi geçiş elemanı kullanmak. 7. Simetriyi yerinde kullanmak, gibi bazı özellikleri sayılabilir.

Ebniye-i Hâssa Müdürlüğü kimin zamanında kurulmuştur?

II. Mahmud’un devrinde.

İstanbul dışında hangi şehirlerde başlarında mimarbaşı bulunan şehir mimarları görev yapıyorlardı?

Edirne, Bursa, Kahire.

Osmanlı mimarlık sanatında metal malzeme esas olarak nelerden oluşmaktaydı?

Demir, kurşun ve pirinç.

Osmanlı mimarisinde süsleme malzemesi nelerden oluşmaktaydı?

Alçı, çini, renkli taş, cam.

İlk Osmanlı sarayı neresidir?

Bursa’da kale içindir.

Osmanlı’da yapı türleri nelerdir?

Külliyeler , Dini yapılar, Eğitim Kurumları , Sivil yapılar, Askeri yapılar.

Osmanlı mimarisinde doğrudan doğruya sıva üzerine boya ve altın ile yapılan bezeme işine ne denirdi?

Kalem işi denirdi.

Bir yüksek öğrenim olan medreseler hangi şekillerde karşımıza çıkar?

Kur’an ve hadis ilmi okutulan dârülkurra ve dârülhadis medreseleri, tıp okutulan dârüttıb medreseleri şeklinde ihtisaslaşmış olarak karşımıza çıkar.

Büyük âsitane örnekleri hangileridir?

Konya Mevlevihânesi, İstanbul’da Mevlânâkapı’daki mevlevîhane, Seyyidgazi ve ` gördüğümüz Bektaşî tekkesi.

Osmanlı toplumundaki sağlık hizmetlerini karşılamak için kurulan hastahanelere ne denirdi?

Dârüşşifa veya bîmarhane denirdi.

Mostar Köprüsü hangi mimar tarafından yapılmıştır?

Mimar Hayreddin tarafından.

İlk Osmanlı hastahanesi diyebileceğimiz kurum hangisidir?

Bursa Yıldırım Dârüşşifası.

Tıp medreseleri ise aynı zamanda uygulamanın da yapıldığı hastahane birimlerini ihtiva eder , buna örnek hangileridir?

Edirne’deki II. Bayezid Külliyesi’ndeki Bîmarhane- Akıl Hastahanesi ve Süleymaniye Tıp Medresesi ve Dârüşşifası buna örnektir.

En eski kütüphanelerden birine örnek hangisidir?

Gebze Çoban Mustafa Paşa Menzil Külliyesi’nde bulunan kütüphane gösterilebilir.

Sinan Sonrası Klasik Dönem mimarları kimlerdir?

Sinan’ın çırakları olan Davud Ağa, Dalgıç Ahmed Ağa, Sedefkâr Mehmed Ağa.

Osmanlı medreseleri nasıl oluşmuştur?

Plan olarak kapalı avlulu Selçuklu medreselerinin açık avlulu medreseler şekline dönüşmesi ile oluşmuştur.

Mimar Sinan’ın bilinen sekiz köprüsünün en meşhurları hangileridir?

Sultan Süleyman’ın Büyük- çekmece’deki köprüsü 635 m. ve Sokullu Mehmed Paşa’nın Drina Suyu üzerindeki Vişegrad Köprüsü ise 179 m. boyundadır.

Ulucami tipinde olanlara örnek olarak hangi eserler söylenebilir?

Bursa’da Ulucami (1398), Edirne’de Eski Cami (1414).

XVII. yüzyılda yapılan külliyelerin ilki hangisidir?

Sultan Ahmed Külliyesi’dir.

Tek veya iki kubbeli merkezî planlı camilerin ilki Sayılabilecek eser hangisidir?

Orhan Cami (1340) ve Edirne’de Üç Şerefeli Cami (1447)

Aynı zamanda neo-klasik üslûp denilen dönem hangisidir?

Türk Ampir (Art-Nouveau) Dönemi.

Türk Ampir (Art-Nouveau) Dönemi eserleri hangileridir?

İstanbul’da yapılan Nusretiye, III. Selim’in inşa ettirdiği Selimiye, Hırka-i Şerif, Dolmabahçe ve Ortaköy camileri, II. Mahmud Türbesi, Dolmabahçe ve Beylerbeyi sarayları.

Osmanlı mimarisi üslûp ve karakter bakımından kaça ayrılır?

1. Bursa ve Edirne Dönemi (1299-1447) 2. Klasik Dönem (1447-1700) 3. Yabancı Etkiler Dönemi (1700-1890) 4. Millî Mimari Dönemi –Neo-klasik- (1890-1930)

Sinan Öncesi Klasik Dönem dönem mimarları hangileridir?

Fâtih Külliyesi’nin mimarı Atik Sinan, Mimar Ayas, İstanbul II. Bayezid Külliyesi mimarı Yakub Şah b. Sultan Şah, Sultan Selim Külliyesi mimarı Acem Ali, Hayreddin ve Kemaleddin.

Mimar Sinan ilk büyük külliyesi hangisidir?

Şehzade Camii.

III. Mustafa tarafından yaptırılan Yeni Fâtih Cami (1771), Lâleli Külliyesi (1763), Ayazma Camisi, Topkapı Sarayı’nda Mustafa Paşa Köşkü, Selimiye Kışlası hangi döneme ait eserlerdir?

Barok Dönemi.

Osmanlı şehirlerinde ve kasabalarında cami merkez olmak üzere birbirine bağlı yapılar topluluğuna ne ad verilirdi?

Külliye (manzûme) denir.

Sultan Ahmed Cami’nin mimarı kimdir?

Sedefkâr Mehmed Ağa’dır.

Dolmabahçe Sarayı hangi padişah tarafından yaptırılmıştır?

Abdülmecid tarafından.

Osmanlı mimarisinde , Bursa ve Edirne Dönemi mimarları kimlerdir?

Bursa Yeşilcami mimarı Hacı İvaz Paşa, İznik Hacı Hamza Camii mimarı Hacı Ali, İznik Yeşil Cami mimarı Hacı b. Musa, Edirne Eski Cami mimarı Hacı Alâeddin, Bolu Yıldırım Hamamı ve Mudurnu Cami ve Hamamı mimarı Ömer b. İbrahim’dir.

Türk Ampir (Art-Nouveau) Dönemi mimarları hangileridir?

Mehmed Emin Ağa, Abdülhalim Efendi, Balyan ailesi.

Millî Mimari - Türk Neo-Klasiği dönemi mimarları kimlerdir?

Mimar Vedat, Mimar Kemaleddin, Mimar Muzaffer ve Mimar Talat.