İslam Sanatları Tarihi Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Osmanlı Mimarisi

1. Soru

Askerî Yapılar nelerdir?

Cevap

Kale ve Hisarlar, Dökümhane, Tersane ve Baruthaneler.


2. Soru

İstanbul’un 1453’te fethiyle çok büyük programlı külliyeler yapılmaya başlanmıştır, bunlardan ilki hangisidir?

Cevap

İstanbul’daki Fâtih Külliyesi’dir.


3. Soru

Barok Dönemine ait en önemli eser hangisidir?

Cevap

İstanbul’da Nuruosmaniye Külliyesi.


4. Soru

İstanbul’da Üsküdar ve Edirnekapı Mihrimah, Kadırga Sokullu, Rüstem Paşa, Üsküdar Atik Vâlide, Şemsi Paşa, Kılıç Ali Paşa külliye ve camileri hangi mimara aşttir?

Cevap

Mimar Sinan.


5. Soru

Osmanlı camisinin, asıl klasik çizgi ve kararlara ve kıvama varması ne zaman ortaya çıkmıştır?

Cevap

Edirne Üç Şerefeli Cami (1447) ile.


6. Soru

Osmanlı inşaatlarında da esas olarak hangi malzemeler kullanılmıştır?

Cevap

Taş, tuğla, ahşap, metal gibi ana malzemeler kullanılmıştır.


7. Soru

Mimarbaşında hangi vasıfların bulunması gerekiyordu?

Cevap

Matematik ve geometri (hesap ve hendese) bilmesi, inşaat işlerinde de bilgili ve tecrübeli olması lâzımdı.


8. Soru

Mimarbaşılar’ın ve emrindeki mimarlar’ın inşa veya tamir edecekleri binaların planlarını veya krokilerini yapmalarına ne denirdi?

Cevap

Resim veya tasvir veya mimar kârnâmesi denilirdi.


9. Soru

Günümüze kadar gelen örneklere dayanarak Osmanlı mimarisinin klasik döneme ait özellikler nelerdir?

Cevap

1. Araziyi kullanmak: Araziyi kıbleye göre en uygun şekilde kullanmak. 2. Sadelik: Yerine göre yeterince süsleme yapmak, aşırıya kaçmamak. 3. Malzeme kullanımı: Malzemeyi yerli yerince ekonomik olarak kullanmayı tercih etmek. 4. Işık ve renk: Camilerde yere kadar inen pencerelerle ışığı yeterince ve iyi bir şekilde kullanmak, kasvetli bir atmosfer yaratmamak. 5. Proporsiyon-tenasüp: Kütle, mekân, kubbe, avlu ve minarenin birbirine oranı ve uyumu, yuvarlak ve dik ve yatay çizgilerin armonisi, orijinal (pençli, teğet) sivri ve Bursa kemer biçimlerini ve belli pencere ve kapı nisbetlerini kullanmak. 6. Mukarnas ve silmeler: Bir düzlemden veya bir objeden diğerine geçişte silme, mukarnas gibi geçiş elemanı kullanmak. 7. Simetriyi yerinde kullanmak, gibi bazı özellikleri sayılabilir.


10. Soru

Ebniye-i Hâssa Müdürlüğü kimin zamanında kurulmuştur?

Cevap

II. Mahmud’un devrinde.


11. Soru

İstanbul dışında hangi şehirlerde başlarında mimarbaşı bulunan şehir mimarları görev yapıyorlardı?

Cevap

Edirne, Bursa, Kahire.


12. Soru

Osmanlı mimarlık sanatında metal malzeme esas olarak nelerden oluşmaktaydı?

Cevap

Demir, kurşun ve pirinç.


13. Soru

Osmanlı mimarisinde süsleme malzemesi nelerden oluşmaktaydı?

Cevap

Alçı, çini, renkli taş, cam.


14. Soru

İlk Osmanlı sarayı neresidir?

Cevap

Bursa’da kale içindir.


15. Soru

Osmanlı’da yapı türleri nelerdir?

Cevap

Külliyeler , Dini yapılar, Eğitim Kurumları , Sivil yapılar, Askeri yapılar.


16. Soru

Osmanlı mimarisinde doğrudan doğruya sıva üzerine boya ve altın ile yapılan bezeme işine ne denirdi?

Cevap

Kalem işi denirdi.


17. Soru

Bir yüksek öğrenim olan medreseler hangi şekillerde karşımıza çıkar?

Cevap

Kur’an ve hadis ilmi okutulan dârülkurra ve dârülhadis medreseleri, tıp okutulan dârüttıb medreseleri şeklinde ihtisaslaşmış olarak karşımıza çıkar.


18. Soru

Büyük âsitane örnekleri hangileridir?

Cevap

Konya Mevlevihânesi, İstanbul’da Mevlânâkapı’daki mevlevîhane, Seyyidgazi ve ` gördüğümüz Bektaşî tekkesi.


19. Soru

Osmanlı toplumundaki sağlık hizmetlerini karşılamak için kurulan hastahanelere ne denirdi?

Cevap

Dârüşşifa veya bîmarhane denirdi.


20. Soru

Mostar Köprüsü hangi mimar tarafından yapılmıştır?

Cevap

Mimar Hayreddin tarafından.


21. Soru

İlk Osmanlı hastahanesi diyebileceğimiz kurum hangisidir?

Cevap

Bursa Yıldırım Dârüşşifası.


22. Soru

Tıp medreseleri ise aynı zamanda uygulamanın da yapıldığı hastahane birimlerini ihtiva eder , buna örnek hangileridir?

Cevap

Edirne’deki II. Bayezid Külliyesi’ndeki Bîmarhane- Akıl Hastahanesi ve Süleymaniye Tıp Medresesi ve Dârüşşifası buna örnektir.


23. Soru

En eski kütüphanelerden birine örnek hangisidir?

Cevap

Gebze Çoban Mustafa Paşa Menzil Külliyesi’nde bulunan kütüphane gösterilebilir.


24. Soru

Sinan Sonrası Klasik Dönem mimarları kimlerdir?

Cevap

Sinan’ın çırakları olan Davud Ağa, Dalgıç Ahmed Ağa, Sedefkâr Mehmed Ağa.


25. Soru

Osmanlı medreseleri nasıl oluşmuştur?

Cevap

Plan olarak kapalı avlulu Selçuklu medreselerinin açık avlulu medreseler şekline dönüşmesi ile oluşmuştur.


26. Soru

Mimar Sinan’ın bilinen sekiz köprüsünün en meşhurları hangileridir?

Cevap

Sultan Süleyman’ın Büyük- çekmece’deki köprüsü 635 m. ve Sokullu Mehmed Paşa’nın Drina Suyu üzerindeki Vişegrad Köprüsü ise 179 m. boyundadır.


27. Soru

Ulucami tipinde olanlara örnek olarak hangi eserler söylenebilir?

Cevap

Bursa’da Ulucami (1398), Edirne’de Eski Cami (1414).


28. Soru

XVII. yüzyılda yapılan külliyelerin ilki hangisidir?

Cevap

Sultan Ahmed Külliyesi’dir.


29. Soru

Tek veya iki kubbeli merkezî planlı camilerin ilki Sayılabilecek eser hangisidir?

Cevap

Orhan Cami (1340) ve Edirne’de Üç Şerefeli Cami (1447)


30. Soru

Aynı zamanda neo-klasik üslûp denilen dönem hangisidir?

Cevap

Türk Ampir (Art-Nouveau) Dönemi.


31. Soru

Türk Ampir (Art-Nouveau) Dönemi eserleri hangileridir?

Cevap

İstanbul’da yapılan Nusretiye, III. Selim’in inşa ettirdiği Selimiye, Hırka-i Şerif, Dolmabahçe ve Ortaköy camileri, II. Mahmud Türbesi, Dolmabahçe ve Beylerbeyi sarayları.


32. Soru

Osmanlı mimarisi üslûp ve karakter bakımından kaça ayrılır?

Cevap

1. Bursa ve Edirne Dönemi (1299-1447) 2. Klasik Dönem (1447-1700) 3. Yabancı Etkiler Dönemi (1700-1890) 4. Millî Mimari Dönemi –Neo-klasik- (1890-1930)


33. Soru

Sinan Öncesi Klasik Dönem dönem mimarları hangileridir?

Cevap

Fâtih Külliyesi’nin mimarı Atik Sinan, Mimar Ayas, İstanbul II. Bayezid Külliyesi mimarı Yakub Şah b. Sultan Şah, Sultan Selim Külliyesi mimarı Acem Ali, Hayreddin ve Kemaleddin.


34. Soru

Mimar Sinan ilk büyük külliyesi hangisidir?

Cevap

Şehzade Camii.


35. Soru

III. Mustafa tarafından yaptırılan Yeni Fâtih Cami (1771), Lâleli Külliyesi (1763), Ayazma Camisi, Topkapı Sarayı’nda Mustafa Paşa Köşkü, Selimiye Kışlası hangi döneme ait eserlerdir?

Cevap

Barok Dönemi.


36. Soru

Osmanlı şehirlerinde ve kasabalarında cami merkez olmak üzere birbirine bağlı yapılar topluluğuna ne ad verilirdi?

Cevap

Külliye (manzûme) denir.


37. Soru

Sultan Ahmed Cami’nin mimarı kimdir?

Cevap

Sedefkâr Mehmed Ağa’dır.


38. Soru

Dolmabahçe Sarayı hangi padişah tarafından yaptırılmıştır?

Cevap

Abdülmecid tarafından.


39. Soru

Osmanlı mimarisinde , Bursa ve Edirne Dönemi mimarları kimlerdir?

Cevap

Bursa Yeşilcami mimarı Hacı İvaz Paşa, İznik Hacı Hamza Camii mimarı Hacı Ali, İznik Yeşil Cami mimarı Hacı b. Musa, Edirne Eski Cami mimarı Hacı Alâeddin, Bolu Yıldırım Hamamı ve Mudurnu Cami ve Hamamı mimarı Ömer b. İbrahim’dir.


40. Soru

Türk Ampir (Art-Nouveau) Dönemi mimarları hangileridir?

Cevap

Mehmed Emin Ağa, Abdülhalim Efendi, Balyan ailesi.


41. Soru

Millî Mimari - Türk Neo-Klasiği dönemi mimarları kimlerdir?

Cevap

Mimar Vedat, Mimar Kemaleddin, Mimar Muzaffer ve Mimar Talat.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi