İslam İbadet Esasları Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Namaz; Genel Esaslar

1. Soru

Namazın meşruiyeti nerden kaynaklanmaktadır?

Cevap

Namazın meşruiyeti Kur’ân-ı Kerim, Sünnet ve icma ile sabit olmuştur. Kur’ân-ı Kerim’de yüzden fazla ayette namazdan bahsedilmiş, Hz. Peygamber (s.a.) de devamlı olarak namaz kılmış, imam olarak cemaate namaz kıldırmış ve ayrıca sözlü olarak da Yüce Allah’ın mümin kullarından farz, vacip, sünnet veya nâfile olarak edâ etmelerini istediği namazların nelerden ibaret bulunduğunu açıklamıştır.


2. Soru

Namaz kılan kişiye ne denir?

Cevap

Namaz kılan kişiye “musalli” denir.


3. Soru

“Namaz”ın kelime anlamı ve dini anlamı nedir?

Cevap

Namaz, Farsça bir kelime olup Arapça karşılığı “salât”tır. Salât, sözlükte dua etmek, yalvarmak, rahmet etmek gibi anlamlara gelir. Dinî bir terim olarak salât (namaz) “tekbîr” ile başlayıp “selam” ile tamamlanan belirli hareket ve sözlerden oluşan ibadeti ifade eder.


4. Soru

Namaza başlamadan önce yerine getirilmesi gereken şartlar nelerdir?

Cevap

Namaza başlamadan önce yerine getirilmesi gereken şartlar, hadesten tahâret, necâsetten tahâret, setr-i avret, istikbâl-i kıble, vakit ve niyetten ibarettir.


5. Soru

Rekât hangi esaslardan oluşur?

Cevap

Rekât kıyam, kıraat, rükû, sücûd ve ku‘ûd’dan oluşur.


6. Soru

Namazın meşru kılınmasının en önemli hikmeti nedir?

Cevap

Namazın meşru kılınmasının pek çok hikmeti vardır. Bunların en başta geleni, Allah’ın verdiği nimetlere şükretmektir. Her vaktin namazı, o vakite ulaşmanın yani o vakitte hayatta bulunmanın ve ona bağlı olarak Cenâb-ı Hakkın verdiği diğer nimetlerin şükrüdür.


7. Soru

Kıyam nedir?

Cevap

Kıyam kıbleye karşı el bağlayıp ayakta durmaktır.


8. Soru

Rükû nedir?

Cevap

Rükû, ayakta iken eğilip üç kere sübhâne rabbiye’l-azîm demektir.


9. Soru

Bir rek‘atta kaç rükû ve kaç secde vardır?

Cevap

Bir rek‘atta bir rükû ve iki secde vardır.


10. Soru

Sücûd nedir?

Cevap

Sücûd, oturup yere kapanmak ve üç kere sübhâne rabbiye’l-a‘lâ demektir.


11. Soru

Kıraat nedir?

Cevap

Kıraat, Kur’ân’dan Fâtiha sûresini ve buna ilâve olarak bir sûre veya birkaç ayet okumaktır.


12. Soru

Cenâze namazının rükünleri nelerdir?

Cevap

Cenâze namazının rükünleri iki olup dört tekbir ile kıyamdır.


13. Soru

Erkeklerin elbiselerinin kollarını kıvırmasıyla ilgili hüküm nedir?

Cevap

Namazda erkekler için elbiselerinin kollarını dirseklere doğru toplamak mekruh sayılır.


14. Soru

Hanefî fıkhına göre kamet getirmenin ibadet bağlamında nasıl bir yeri vardır?

Cevap

Beş vakit farz ve cuma namazında ezan okumak ve kâmet getirmek sünnettir. Bu hüküm erkekler içindir.


15. Soru

Erginlik çağına ulaşmamış çocuklar hakkında namaz hükmü nedir?

Cevap

Erginlik çağına ulaşmamış çocuklar Allah katında namazla yükümlü değildir. Ancak temyiz yeteneği gelişmiş çocuk namaz kılarsa bu geçerlidir. Hz. Peygamber’in, çocukların yükümlülük çağına gelmeden önce namaz disiplinini kazanmış olmalarını sağlamayı hedefleyen hadisi (Ebû Dâvûd, “Salât”, 26; Müsned, II,180,187) gereğince, çocuk yedi yaşına gelince velisi tarafından yavaş yavaş namaza alıştırılır; on yaşına ulaştığında bunun üzerinde biraz daha fazla durulması, hattâ hafif zorlayıcı ve disiplin sağlayıcı tedbirlere başvurulması gerekir.


16. Soru

Namaza niyet edilme sebebi nedir?

Cevap

Niyet, kalbin bir şeye karar vermesi, bir işin ve fiilin ne için yapıldığının şuuruna vararak onu bilmesi demektir. Namaz hususunda niyet, sırf Allah rızası için namaz kılmayı istemeyi ve hangi namazı kıldığının bilincine varmayı ifade eder.


17. Soru

Büluğ, ne demektir?

Cevap

Büluğ, çocukluk çağının son bulup gençlik çağının başlaması demektir.


18. Soru

Yemek sofrası hazırken namaza durmak uygun mudur?

Cevap

Yemek sofrası hazır iken namaza başlamak mekruhtur. Ancak vakit darlaşmış ise kılmakta bir sakınca yoktur.


19. Soru

Setr-i avret nedir?

Cevap

Setr kelimesi örtmek, avret kelimesi ise örtülmesi gereken yer demektir. Dinî terim olarak, örtülmesi farz olan, başkalarının bakması câiz olmayan uzuvlara avret mahalli denir. Hanefî mezhebinde erkeklerin avret yeri sayılan uzuvları, göbek altından dizlerin altına kadar olan kısımdır. Kadınların ise, yüz ile eller hariç, bütün vücudu avrettir. Namazda ayakların avret sayılması konusunda görüş ayrılıkları bulunmakla birlikte tercih edileni avret olmadığı görüşüdür. Bahsedilen bu kısımlarım örtülmesi şartına setr-i avret denir.


20. Soru

Bindiği araç içinde hareket halinde olan biri gibi mazereti olanların kıbleye yönelmesi hakkındaki hüküm nedir?

Cevap

Bir kimse hasta olduğu için veya düşman, yırtıcı hayvan korkusu sebebiyle kıble yönüne dönemediği takdirde, gücü yettiği tarafa doğru yönelerek namazını kılar. Uçak, otobüs gibi bir vasıta ile yolculuk yapan kişi, gücü yeterse kıbleye dönerek namazını kılar, vasıtanın yönü değiştikçe yönünü kıbleye çevirerek namazını tamamlar. Gemi içinde namaz kılınacaksa temel ilke kıbleye dönmek, gemi döndükçe kıbleye dönmeye devam etmektir. Ancak, bindiği nakil aracının hareketlerini izleme imkânına sahip olmayan bir kişi, namaza başlarken kıble olarak belirlediği yöne doğru namazını kılıp tamamlar.


21. Soru

Namazın rükünleri nelerdir?

Cevap

İftitâh tekbiri, kıyam, kıraat, rükû, secde ve ka‘de-i ahiredir.


22. Soru

Müslüman olmayan kimseler için namaz ve kaza hükmü nedir?

Cevap

Müslüman olan her erkek ve kadına namaz farzdır. Fıkıh bilginlerinin çoğunluğu, Müslüman olmayanların namazla yükümlü olmadığı kanaatindedir. Yeni Müslüman olmuş bir kimsenin daha önceki namazları kazâ etmekle yükümlü olmadığı hususunda dört mezhep görüş birliği içindedir. “İnkâr edenlere, inkârcılıklarından vazgeçerlerse, geçmiş günahlarının bağışlanacağını söyle” (el-Enfâl 8/38) meâlindeki ayet ve “İslâm, daha öncesini siler” (Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV,199,204) anlamındaki hadis bu hükmün açık delilidir.


24. Soru

Müslümanların namaz kılarken Kâbe’ye yönelmelerinin sebebi nedir?

Cevap

Müslümanların namaz kılarken, yeryüzünün en eski ve en kutsal mâbedi olan Kâbe’ye yönelmeleri, aralarındaki birliği canlandırmalarının, nizam ve intizamlarını korumalarının, gönüllerini ortak bir ibadetin ilâhî neş’esiyle ve nuruyla aydınlatmalarının bir ifadesidir.


25. Soru

Mekruh vakitler hangileridir?

Cevap

Güneşin doğmasından bir veya iki mızrak boyu yükselmesine kadar olan vakit, güneşin tam tepe noktasında bulunduğu zamandan zevâlin bitimi vaktine, yani öğle namazı vakti girdiği zamana kadar olan vakit, güneşin sararıp gözleri kamaştırmaz bir hale gelmesinden batmasına kadar olan vakit mekruh vakitlerdir.


26. Soru

Sünnet namazların özellikleri nelerdir?

Cevap

Bunlar, farz namazlardan önce veya sonra Hz. Peygamber’in sünnetine uyularak kılınan namazlardır. Bunlara revâtib adı da veriler. Bunlardan bir kısmı sünneti müekkede, bir kısmı da sünnet-i gayr-i müekkede olarak isimlendirilir. Gayri müekked sünnetlere müstehab ve mendub da denir.


27. Soru

Cenaze namazının hükmü nedir?

Cevap

Cenaze namazı farz-ı kifâyedir.


28. Soru

Hanefî fıkıh bilginlerine göre, namazlar, şer’î hükmü açısından kaç çeşittir?

Cevap

Hanefî fıkıh bilginlerine göre, namazlar, şer’î hükmü açısından farz, vacip, sünnet ve nâfile olmak üzere dört çeşittir.


29. Soru

Bir kimsenin namaz ibadeti ile yükümlü olması, farz veya vacip bir namazın bir kimsenin zimmetinde sabit olup ondan sorumlu tutulması için o kimsede bulunması gereken şartlar nelerdir?

Cevap

Müslüman olmak, büluğ (erginlik) ve akıllı olmaktır.


30. Soru

Vakit girmeden kılınan namazın hükmü nedir?

Cevap

Vakte bağlı bir namaz, vakit daha girmeden kılınınca muteber olmaz, yeniden kılınması gerekir. Bir namaz kendisi için belirlenen vakitten sonra kılınınca “edâ” olmayıp “kazâ” olur. Hanefîler’e göre cuma, bayram ve sünnet namazları, vakitleri çıkınca artık kazâ edilmez.


31. Soru

Hanefî mezhebinde benimsenen görüşe göre namaz kılınacak yerin temizliği ile ilgili asgari şart nedir?

Cevap

Ayakların, ellerin, dizlerin ve alnın konacağı yerlerin temiz olmasıdır. Üzerinde necâset bulunan halı, kilim gibi bir serginin temiz kalan kısmında kılınan namaz geçerlidir. Necâset bulunan bir yerin üzerine, necâsetle irtibatı kesecek ve kokusunu dışarı vermeyecek şekilde temiz bir sergi serilirse veya temiz toprak dökülürse bunun üzerinde namaz kılınabilir.


32. Soru

Namazın farzları kaçtır?

Cevap

Namazın farzları on ikidir. Bunlardan altısı namaza başlamadan önce, altısı da namazın içinde bulunması gerekir. Namaza başlamadan önce bulunması gereken farzlara namazın şartları, namazın içinde bulunması gereken farzlara da namazın rükünleri denir.


33. Soru

Sünnet namazlar hangileridir?

Cevap

Sabah namazının farzından önce iki, öğle namazının farzından önce dört farzından sonra iki, ikindinin farzından önce dört, akşam namazının farzından sonra iki, yatsı namazının farzından önce dört farzından sonra iki rekât sünnet kılınır. Ramazan ayında yatsı namazından sonra yirmi rek‘at kılınan terâvih namazı da sünnet-i müekkede türünden bir namazdır. Cuma namazının farzından önce kılınan dört rek‘at ilk sünneti, farzının hemen akabinde kılınan dört rek‘at son sünneti vardır.


34. Soru

Uzun süreli olarak baygın kalan bir kişinin namaz yönünden durumu nedir?

Cevap

Uzun süreli baygınlık hali namaz yönünden kısa süreli akıl hastalığı gibidir. Uyuyan kişiden namaz yükümlülüğü düşmez. “Bir namazı uyku veya unutma sebebiyle vaktinde kılamayan kimse, onu hatırladığı zaman kılsın” (Ebû Dâvûd, “Salât”, 11) anlamındaki hadis, uyuyan kişinin uykuda geçen namazlarını ve unutanın unuttuğu namazları kazâ etmesi gerektiğinin açık bir delilidir.


35. Soru

Namzın âdâbı hakkındaki hüküm nedir?

Cevap

Namaz kılarken yerine getirilmesi faziletli kabul edilen ve namazı âdâbı olarak isimlendirilen bazı davranışlar vardır ki bunlar birer müstehab demektir. Bunları terk etmek, azarlanmayı gerektirmez, fakat bunlara uyulması daha fazla sevap kazanmaya sebep olur.


36. Soru

Farz namazlar kaç kısma ayrılır?

Cevap

Farz namazlar farz-ı ayın ve farz-ı kifâî olmak üzere iki kısma ayrılır.


37. Soru

Hz. Peygamber, cemaatle kılınan namazın fazileti hususunda nasıl bir ifadede bulunur?

Cevap

Hz. Peygamber, cemaatle namazın faziletini de birçok hadisleriyle açıklamışlardır (Buhârî, “Ezan, 9, 32, 34; Müslim, “Salât”, 129, 131). Bu konuda: “Cemaatle kılınan namaz tek başına kılınan namazdan yirmi yedi derece daha faziletlidir” (Buhârî, “Ezan”, 30; Müslim, “Mesâcid”, 345) anlamındaki hadis örnek olarak gösterilebilir.


38. Soru

İstikbâl-i kıble nedir?

Cevap

İstikbâl-i kıble, kıbleye yönelmek demektir. Müslümanların kıblesi Mekke’de Mescid-i Harâm’ın içinde bulunan Kâbe-i Muazzama’dır. Kıbleye yönelmek namazın şartlarından biridir. Kıbleden başka tarafa bilerek yönelen kişinin namazı ve tilâvet secdesi sahih olmaz.


39. Soru

Vacip namazlar hangileridir?

Cevap

Yatsı namazından sonra kılınan üç rekât vitir namazı ile ramazan ve kurban bayramlarında ikişer rek‘at kılınan bayram namazları vacip namazlardır. Bu namazlar, Şâfiî, Hanbelî ve Mâlikî mezheplerinde sünnet namazlar arasında yer almakla birlikte, bu mezheplerde bayram namazlarının farz-ı kifâî olduğu görüşü de vardır. Bir kimsenin kendi iradesiyle kılmayı adadığı nezir namazları da vacip hükmündedir. Bu namazlar en az iki rek‘at olur. İki rek‘at olan tavaf namazı da vaciptir.


40. Soru

“Mekruh vakitler” nedir?

Cevap

Bazı vakitler vardır ki, bu vakitlerde namaz kılmak yasaklanmıştır. Bu vakitlere “mekruh vakitler” veya “kerâhet vakti” denir.


41. Soru

Ka‘de-i ahire nedir?

Cevap

Namazların sonunda teşehhüd miktarı oturmak bir rükün olup farzdır. Buna ka‘de-i ahîre denir. İki rek‘atlı namazlarda ikinci rek‘attan sonra, üç rek‘atlı namazlarda üçüncü rek‘attan sonra, dört rek‘atlı namazlarda dördüncü rek‘attan sonraki oturuşlar son oturuş yani ka’de-i ahîre sayılır.


42. Soru

Zelletü’l-Kârî olmaması için namaz kıldıranın okumaya nasıl devam etmesi gerekir?

Cevap

Namaz kılan kişinin, Kur’ân-ı Kerim’i okurken mesela, öksürmesi gibi bir sebeple nefesi kesildiği için durulmaması gereken bir yerde durduğu zaman, okumaya devam ederken anlamın bozulmayacağı bir yerden okumaya başlaması gerekir.


43. Soru

Hasan-ı Basrî’nin, “ulûhiyet” hakkındaki görüşü nedir?

Cevap

Namazda konuşmak, huşû halinin dışında ağlamak, inlemek, geçerli bir özrü olmaksızın boğazı hareket ettirip öksürmeye çalışmak, yemek, içmek, dışarıdan bakan kişide namazda olmadığı izlenimi verecek davranışta bulunmak (amel-i kesîr ), özürsüz olarak kıbleden başka bir yöne dönmek, kahkaha ile gülmek, bayılmak ve delirmek namazı bozan şeylerdendir.


44. Soru

Günlük beş vakit namaz, kimlere farzdır?

Cevap

Günlük beş vakit namaz, yükümlülük çağındaki her bir Müslümana ayrı ayrı farzdır.


45. Soru

Günlük farz namazlar kaç rekâttır?

Cevap

Günlük farz namazlar, sabah iki, öğle dört, ikindi dört, akşam üç ve yatsı dört olmak üzere bir günde toplam on yedi rekâttır. Farz-ı ayın olan haftalık cuma namazı, cuma günü öğle vaktinde öğle namazı yerine iki rekât olarak kılınır. Kendisine cuma namazı farz olmayan kişiler (mesela hanımlar) de gönüllü olarak bu namazı kılınca ayrıca öğle namazı kılmazlar.


46. Soru

“Nâfile” ve “nafile namazlar” nelerdir?

Cevap

Nâfile kelimesinin biri dar, diğeri geniş olmak üzere iki anlamı vardır. Nâfile kelimesi geniş anlamıyla farz ve vacip namazların dışında kalan bütün namazları ifade eder. Sünnet namazlar da bu kapsamda sayılır. Nâfile kelimesi dâr anlamıyla ise farz, vacip ve sünnet namazların dışında kalan namazları ifade eder. Bunlara reğâib, müstehab, mendub ve tatavvu‘ namazları da denir. Bu namazlara tahiyyetü’l-mescid, tesbih, istihâre gibi nâfile namazlar örnek olarak verilebilir.


47. Soru

Necasetten taharet nedir?

Cevap

Namazın geçerli olabilmesi için bedende, elbisede ve namaz kılınacak yerde necis yani dinen pis sayılan ve namazın sıhhatini engelleyecek miktara ulaşan necis maddelerin bulunmaması şartıdır.


48. Soru

Hadesten nasıl temizlenilir?

Cevap

Hades, abdestsizlik ve guslü gerektiren durumlar (cünüplük, âdet hali ve loğusalık hali) demektir. Namaz kılacak kişinin, cünüp ise veya âdet yahut loğusalık hali sona ermişse boy abdesti (gusül) almadan, bu durumlardan biri söz konusu değilse abdest almadan namaz kılması geçerli olmaz. Boy abdesti veya abdest alacak su bulamayan veya bulduğu halde kullanma imkânı olmayan kişi teyemmüm eder.


49. Soru

Tahiyyat esnasında “Lâ ilâhe” derken şehadet parmağını kaldırmanın hükmü nedir?

Cevap

Tahiyyat esnasında “Lâ ilâhe” denirken sağ elin şehâdet parmağını kaldırmak sünnettir. Bu halde başparmak ile orta parmak halka edilir ve diğer iki parmak yumruk halinde bükülür. “İllâllah” derken ise, şehâdet parmağıindirilir. Ancak bazı âlimler, bu sünneti yerli yerince yapmak zor olduğu için terk edilmesini uygun görmüşlerdir.


50. Soru

Secde nedir ve nasıl yapılır?

Cevap

Secde (yere kapanmak), namazın bir rüknü olup farzdır. Namaz kılan kimse, rükûdan sonra kıyama geçer ve hemen arkasından secdeye varır; alnı yere değdiğinde rükû vaziyetinden daha fazla eğilmiş olur. Sadece alnı ve burnu yere değecek kadar yüzünü ve ayrıca iki ayağının parmakları, iki eli ve iki dizini yere koyar. Böylece Allah’a tazimde bulunur. Bu secde, her rek‘atta birbiri ardınca iki defa yapılır.


51. Soru

Namaz nasıl tamamlanır?

Cevap

Namazın sonunda selam verirken yüzü önce sağ tarafa, sonra da sol tarafa çevirerek tamamlanır.


52. Soru

Cemaat halinde kılınan namazlarda nasıl niyet edilir?

Cevap

Cemaat halinde kılınan namazlarda ayrıca imama uyulduğuna dair niyet edilmesi gerekir. Sadece erkeklerden meydana gelen bir cemaate imam olarak namaz kıldıran kişinin imamete niyet etmesi gerekmez. Ancak, cemaat arasında kadınlar bulunuyorsa, bu takdirde imamın kendisine uyan erkek ve kadınlara imamlık yaptığına dair niyet etmesi şarttır.


53. Soru

Hanefîler’e göre vaciplerden birini unutarak terk eden ya da geciktiren kimsenin ne yapması gerekir?

Cevap

Hanefîler’e göre vaciplerden birini unutarak terk eden ya da geciktiren kimsenin sehiv secdesi yapması vaciptir. Vaciplerden birinin kasden terk edilmesi halinde ise namazın yeniden kılınması gerekir.


54. Soru

Namazın şartları nelerdir?

Cevap

Hadesten tahâret, necasetten taharet, setr-i avret, istikbal-i kıble, vakit ve niyet olmak üzere 6 tanedir.


55. Soru

İftitâh tekbiri nedir?

Cevap

İftitâh (başlangıç) tekbiri namaza başlarken alınan tekbirdir. Bu, kişinin kendi işitebileceği bir sesle “Allahu ekber” demesini ifade eder ki, “Allah en büyüktür” anlamına gelir. Bu tekbire, “tahrîme” de denir.


57. Soru

İslâm âlimleri kıraat farizasının icrası esnasında hangi dili kullanılacağıyla ilgili nasıl bir görüş sunarlar?

Cevap

İslâm bilginleri, kıraat farîzasının ancak Kur’ân’ın asıl metniyle yapılması” halinde yerine getirilmiş olacağı hususunda görüş birliği içindedirler. Çünkü Kur’ân Arapça olarak inmiştir.


58. Soru

Rükû nasıl icra edilir?

Cevap

Rükû, namazın bir rüknü olup farzdır. Kıraat bittikten sonra eğilerek rükûya varılır, baş ile sırt düz tutulur ve eller dizlere kadar varır ve dize dayanılır. Ayakta namaz kılan kimse için sadece başını eğmesi yeterli değildir, sırtını da eğerek baş ve sırt tam bir düz satıh meydana getirmelidir. Bu şekil tam bir rükûdur. Oturduğu halde namaz kılan kimsenin, rükû ederken alnı dizlerine paralel olacak derecede sırtını eğmesi yeterlidir.


59. Soru

Elbiseyi korumak amacıyla namazda yapılan müdahalelerin hükmü nedir?

Cevap

Elbiseyi, dizlerinin yıpranmasından veya ütüsünün bozulmasından korumak için rükûya ve secdeye varırken hafifçe yukarı çekmek.


60. Soru

Namazın mekruhları nasıl tanımlanır?

Cevap

Namaz kılarken, namazı geçersiz yapmamakla birlikte yapılması dinen hoş karşılanmayan ve namazın faziletini azaltan söz, fiil ve davranışlara “namazın mekruhları” adı verilir.


61. Soru

Başlanan bir ibadetin kasten ve özürsüz olarak yarıda bırakılması hakkındaki hüküm nedir?

Cevap

Başlanılan bir ibadetin herhangi bir mazeret bulunmaksızın kasden bozulması büyük bir günahtır. Nitekim bir ayette, “Amellerinizi ibtal etmeyin”(Muhammed 47/33) buyrularak geçerli bir mazeret bulunmadıkça başlanılmış bir namazın bozulmasının haram olduğu belirtilmiştir.


62. Soru

Hanefîlere göre namaza nasıl başlanır?

Cevap

Namaza “Allahu ekber” gibi tekbir ifade eden bir cümle ile başlamak vaciptir (Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelî mezheplerinde farzdır).


63. Soru

Namazda imam olmak ve imamlık etmek için aranan başlıca şartlar nelerdir?

Cevap

Namazda imam olmak ve imamlık etmek için aranan başlıca şartlar müslüman olmak, bâliğ olmak, akıllı olmak, namazın câiz olabileceği kadar sûre ve ayeti ezberden okuyabilmek, erkek olmak ve özürlü olmamaktır.


64. Soru

Kaza namazı cemaatle kılınır mı?

Cevap

Birkaç kişi, kazâya kalan aynı namazlarını cemaatle kılabilirler. Nitekim Hz. Peygamber, Hendek savaşında kazâya kalan namazları cemaatle kıldırmıştır. Mazeretsiz kılınmayan kazâya kalmış namazların evde kılınması daha iyidir. Çünkü günahları gizleyip teşhir etmemek ve böylece yaygınlaşmasını önlemek gerekir.


65. Soru

İmama uymanın sahih olabilmesi için mekânın temel özelliği ne olmalıdır?

Cevap

İmama uymanın sahih olabilmesi için, imam ile cemaatin namaz kıldıkları yerin hakikaten veya hükmen bir bütünlük halinde olması gerekir.


66. Soru

Mescid ve cami nedir?

Cevap

Sözlükte secde edilen yer anlamına gelen mescid, terim olarak Müslümanların ibadet etmelerine tahsis edilmiş mekânı, Allah’a ibadet edilen yeri (mâbet) ifade eder. Mescitlerin büyüğüne ise câmi adı verilir.


67. Soru

Eda, iâde ve kazâ kavramları neyi ifade eder?

Cevap

Bir namazı vaktinde kılmaya “edâ”, herhangi bir sebeple bozulan bir namazı yeni baştan kılmaya “iâde”, vaktinden sonra kılmaya da “kazâ” denir.


68. Soru

Sahib-i tertîb nedir?

Cevap

Vakit namazlardan az kazâsı bulunan kişiye sahib-i tertîb adı verilir. Böyle bir kişi önce kazâya kalan namaz/namazlarını sırasıyla kılar, sonra da vakit namazını edâ eder.


69. Soru

İmâmet, iktida ve ittiba ne demektir?

Cevap

Cemaatle kılınan namazda kendisine uyulan kişiye imâm ve bu kişinin görevine de imâmet denir. İmama uymaya “iktidâ”, “ittibâ” adı verilir ki, bu kişiye de muktedî, müttebi, me’mûm ve mü’tem gibi adlar verilir.


70. Soru

Ezanın meşruiyeti nereden kaynaklanır?

Cevap

Ezanın meşruiyeti Kur’ân, Sünnet ve icma ile sabittir.


71. Soru

Mekruh vakitte namaz kılınamamasının dayanağı nedir?

Cevap

Bir hadiste şöyle buyrulmuştur: “Üç vakit vardır ki, Resûlullah bize bu vakitlerde namaz kılmamızı ve ölülerimizi defnetmemizi yasakladı: Güneşdoğduğu zaman yükselinceye kadar, güneş tepe noktasına geldiği zaman zevâline kadar, güneş batmaya meylettiği zaman” (Müslim, “Salâtü’l-müsâfirîn”, 293; Tirmizî, “Mevâkît”, 31,34). Bu sebeple bu üç kerâhet vaktinde ne kazâya kalmış farz veya vacip namazlar, ne de cenaze namazı kılınır.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi