Görüşme Teknikleri Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne göre iletişim nasıl tanımlanmaktadır?

Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne göre iletişim, duygu ve düşüncelerin, akla uygun şekilde başkalarına aktarılması, bildirim ve haberleşme olarak tanımlanmaktadır.

İletişim sürecinde yer alan öğeler nelerdir?

İletişim sürecinde yer alan öğeler kaynak, ileti, kodlama-kod açma, kanal, alıcı, geri bildirim ve gürültü şeklinde sıralanabilir.

Kaynağın üretmiş olduğu iletiler hangi kısımlardan oluşmaktadır?

Kaynağın üretmiş olduğu sözel, görsel, işitsel tüm iletiler yapı ve içerik olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. İçerik anlamla, yapı ise simgeler ve kodlarla ilgilidir.

İçeriğin yapı kısmını oluşturan göstergeler nelerden oluşur? 

Göstergeleri; görüntüsel göstergeler (ikon), belirtisel göstergeler ve simgeler olmak üzere üç kısımda incelemek mümkündür. 

İletişim sürecinde kodlama ne anlama gelir? 

Kodlama; bilgilerin, düşüncelerin ve duyguların alıcı tarafından anlaşılmasına olanak tanıyacak şekilde iletime uygun hazır bir mesaja dönüştürülmesidir. Başka bir ifade ile iletişim sisteminin işleyiş süreci, kaynağın merkezi sinir sisteminde oluşan düşünceleri (anlamları) başkaları tarafından algılanabilir ve anlaşılabilir örgütlenmiş simge sistemlerine (kodlara) dönüştürmesi işlemine dayanmaktadır. 

Ortak referans çerçevesi nedir? 

İletişimde taraf olan kişilerin referans çerçevelerinin kesiştikleri nokta, kaynağın ve alıcının yaşam deneyimlerinin ortak noktası olan ortak referans çerçevesini oluşturmaktadır.

İletinin kodlandıktan sonra, kod açma sürecinin gerçekleştiği ana kadar izlediği yol kanal olarakadlandırılmaktadır. Bir başka ifade ile kanalı; bilgi, duygu, düşüncelerin kaynak ve alıcı tarafından paylaşımının gerçekleşmesi sürecinde, iletilerin üzerine yüklendiği araçlar şeklinde tanımlamak mümkündür.

Geri bildirim kavramı beş farklı boyutta incelenebilir. Bunlar sırasıyla, olumlu-olumsuz, kişi odaklı- mesaj odaklı, anında-gecikmeli, kontrollü-kontrolsüz, destekleyici-eleştirel geri bildirim şeklinde sıralanabilir. 

• İletişim kendinizde başlar.
• İletişim diğerlerini içerir.
• İletişimin hem bir içeriği hem de ilişkili bir boyutu vardır.
• İletişim karmaşık bir süreçtir.
• İletişimin niceliği, iletişimin niteliğini arttırmaz.
• İletişim kaçınılmazdır, geriye döndürülemez ve tekrar edilemez.
   

İletişimin içinde geliştiği bağlamın boyutları nelerdir?

İletişimin içinde geliştiği bağlam genellikle dört boyutla açıklanmaktadır. Bunlar sırasıyla fiziksel, sosyal-psikolojik, zamansal ve kültürel bağlamlardır.

İletişimin içinde geliştiği bağlam boyutlarıdan fiziksel bağlam nedir? 

Fiziksel bağlam, iletişimin meydana geldiği elle tutulur, gözle görülür somut çevredir.

İletişimin içinde geliştiği bağlamlardan kültürel bağlamın nasıl bir etkisi vardır? 

Kültürel faktörler tüm etkileşimlerinizi, ne söylediğinizi ve nasıl söylediğinizi etkiler. Kullanılan iletişim stratejileri bir kültürde işe yararken başka bir kültürde işe yaramayabilir.

Görüşme süreci hem sözlü iletişim hem de sözsüz iletişim unsurlarını içinde barındırmaktadır.

Yüz yüze gerçekleşen bir iletişimde ya da görüşmede kaynağın özen göstermesi gereken bazı noktalar nelerdir?

• Başkalarıyla konuşulurken sakin, sabırlı, güleryüzlü ve nazik olunmalıdır.
• Karşıdaki insanın eğitimi, statüsü ve diğer görünen ve bilinen özelliklerine göre iletişim kurulmalıdır.
• İletişim güvenin oluşturulduğu ortamlarda daha etkili ve verimli olur.
• Konuşurken sade, anlaşılır ve net bir dil kullanılmalıdır.
• Karşı tarafın düşünce ve inançlarına saygı gösterilmelidir. 
• Görüşmeyi yönetecek kişi olarak kaynağın (görüşmecinin) iyi bir dinleyici olması gerekmektedir.
  
   
   
   

Dinlemek karşınızdaki kişiye ‘saygı duymanın, sana değer veriyorum’ mesajı vermenin en iyi yollarından biridir. Etkin dinleyicilerin temel özellikleri nelerdir? 

• Söylenenlere ilgi gösterir.
• Gerçek sorunun ne olduğunu duyana kadar yargıda bulunmaz.
• Konuştuğu kişi ile göz teması kurar.
• Söylenenleri karşıdaki kişinin anlayıp anlamadığını kontrol eder.
• Karşıdaki kişi anlatacaklarını bitirene kadar sabırla bekler.
• Karşıdakinin söylediğinden ne anladığını ona tek bir cümle ile tekrarlayarak geri bildirim verir. 
• ‘Anlıyorum’, ‘Evet’ gibi sözlü ifadeler kullanır ya da bu anlama gelen sözsüz iletişim kanallarından (baş sallama gibi) yararlanır.

İnsanın düşüncelerini, bilgilerini iletmede en temel araç olan konuşma dili duyguların, heyecanların, coşkuların iletilmesinde çoğu kez yetersiz kalır. Duyguların ve düşüncelerin kelimelere dökülemediği durumlarda bu çok açık bir şekilde hissedilir. Çoğu zaman farkında olunmayan sözsüz iletişim öğeleri kişiler arasıilişkilerde son derece önemli bir etki yapar; çünkü davranışlar kelimelerden daha kolay anlaşılabilir.

Sözsüz iletişim, kişiler arası iletişimde sözlü iletişimle birlikte etkin olan beden hareketleri, yüz ifadeleri, gözle kurulan iletişimi, zaman ve mekânın kullanımı, giyim-kuşam kodlarını ve dil ötesini içeren, daha çok ilişkilerin belirlenmesinde ve/veya duyguların dile getirilmesinde rol üstlenen iletişim biçimi olarak tanımlanmaktadır.

Yüz yüze iletişimde önemli bir rolü olan beden dilinin gerçekleşmesinde neler etkilidir?

Beden dili, jestler ve mimiklerle gerçekleşir. Yüz kasların bir anlam ifade eden ya da anlam oluşturmak için kullanımı, mimikleri, diğer bir değişle yüz ifadesini; baş, el, kol, ayak, bacak hareketleri ya da bedenin tümünü kullanmak jestleri oluşturur.

Gözlerle iletilen mesajlar göz hareketinin süresi, yönü ve niteliğine bağlı olarak değişmektedir. Karşılıklı bakışma süresi ortalama 1.18 saniyedir. Eğer göz teması 1.18 saniyeden az sürerse bu kişinin ilgisiz, utangaç veya meşgul olduğu sonucu çıkartılabilir. Uygun süre aşıldığında ise bakışın yüksek bir ilgi göstergesi olduğunu düşünmek yanlış olmayacaktır. 

Sözsüz iletişimin ses yönünü neler oluşturur?

Sözsüz iletişimin ses yönünü sesin tonu, şiddeti ve konuşmanın akıcılığı oluşturur.

İletişimde suskunluk değişik iletileri ya da yanıtları yansıtır. Bunların doğru anlamını belirlemede neler önemlidir? 

İletişim ortamı, iletişimdeki bireylerin özellikleri, yüz yüze iletişim durumunda yüz ifadeleri, mimikler, beden hareketleri ve jestler önemlidir. 

Mekânı ilişkiler ve etkileşimler bağlamında değerlendirenler, dört tür mesafe anlayışınıvurgularlar. Bunlar; mahrem mesafe, kişisel mesafe, sosyal mesafe ve genel mesafedir.

Bir insanın fiziksel görünümüne göre değerlendirilmesinde hangi faktörlerden söz edilir? 

Bir insanın fiziksel görünümüne göre değerlendirilmesi göz renginden, saçına, boyuna,şişman veya zayıf olmasına, dişlerinin şekline ve rengine kadar pek çok faktöre göre yapılır.