Avrupa Birliği ve Türkiye İlişkileri Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Türkiye-Ab Ortaklık İlişkisinin Kurumsal Yapısı

1. Soru

Avrupa Serbest Ticaret Alanı’nın kısa adı nedir?

Cevap

EFTA. European Free Trading Area


2. Soru

AB ve AB üyesi ülkelerin ortaklık ilişkisi kurduğu diğer ülkelerin ortak noktası nedir?

Cevap

Bu ülkelerin hiçbiri AB üyesi değildir.


3. Soru

Türkiye ile AET arasında bir ortaklık yaratan anlaşma hangi tarihte nerede imzalanmıştır?

Cevap

Bu anlaşma 1963 yılında Ankara’da imzalanmıştır.


4. Soru

Ortaklık ilişkisinin birincil hukuk kaynaklarını oluşturan unsurları yazınız.

Cevap

Ankara Anlaşması ve ekleri, Katma Protokol ve ekleri, Tamamlayıcı /Uyum protokolleri.


5. Soru

Ortaklık ilişkisinde ikincil hukuk kaynağı olarak hangisi gösterilir?

Cevap

Ortaklık konseyinin almış olduğu kararlar.


6. Soru

Ortaklık konseyine faaliyetlerinde yrdımcı olması için kurulan yardımcı organlar hangileridir?

Cevap

Ortaklık Komitesi, Karma Parlamento Komisyonu, Türkiye-AB Ortak Danışma Komitesi, Gümrük işbirliği Komitesi ve Gümrük Birliği Ortak Komitesi


7. Soru

Ortaklık Konseyi kimlerden oluşmaktadır?

Cevap

Ortaklık Konseyi, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti’ni temsil eden üyeler, AB üyesi devletlerin hükûmetlerini temsil eden üyeler ve Bakanlar Konseyi ve Avrupa Komisyonu’ndan katılan üyelerden oluşmaktadır.


8. Soru

Ortaklık konseyi toplantılarında ortayan çıkan İlke Kararları neyi ifade etmektedir?

Cevap

İlke kararlarında tarafların geleceğe ilişkin niyet bildirimleri yer almaktadır.


9. Soru

Ortalık komitesinin kuruluş amaçları nelerdir?

Cevap

Ortaklık komitesininkuruluş amacı Ortaklık Konseyine görevlerini düzenli ve sürekli biçimde yerine getirmesinde yardımcı olmak, Ortaklık Konseyi toplantılarının gündemini hazırlamak ve Ortaklık Konseyinin vereceği talimatlara uygun olarak ortaklık ilişkisiyle ilgili teknik sorunlar üzerinde incelemeler yapmaktır.


10. Soru

Ortaklık Konseyinin çalışmaları kimler tarafından yürütülür?

Cevap

Komitenin çalışmaları tarafların Brüksel’deki sürekli temsilcileri (bürokratlar) tarafından yürütülür.


11. Soru

Türkiye için hazırlanan ilk katılm ortaklığı belgesi hangi yıl onaylanmıştır?

Cevap

Türkiye için hazırlanan ilk Katılım Ortaklığı Belgesi 8 Mart 2001 tarihinde AB Bakanlar Konseyi tarafından onaylanmıştır.


12. Soru

Ortaklık Konseyinin kurduğu alt komitelerin başlıca görevlerini belirtiniz.

Cevap

Alt komiteler, görev alanına giren konularda, öncelikle AB müktesebatı ile Türkiye mevzuatının karşılaştırılmasını yapar. Ayrıca Katılım Ortaklığı Belgesi’nin ortaya koyduğu önceliklere bağlı olarak yasal uyum, uygulama ve yürütme (enforcement) ile ilgili ilerlemeyi değerlendirir. Alt komiteler, belirlenen sektörlerdeki ortaya çıkabilecek her sorunu gözden geçirir ve atılabilecek olası adımlara ilişkin önerilerde bulunur.


13. Soru

Ortaklık konseyinin kurduğu alt komiteler hangileridir?

Cevap

• Tarım ve Balıkçılık • İç Pazar ve rekabet • Ticaret, Sanayi, AKÇT ürünleri • Ekonomik ve mali işler • Yenilik • Ulaştırma, çevre ve enerji • Bölgesel kalkınma, istihdam, sosyal politika • Gümrükler, uyuşturucu kaçakçılığı, para aklama


14. Soru

AKÇT’nin açılımı nedir?

Cevap

Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu


15. Soru

Karma Parlamento Komisyonu hangi yıl kurulmuştur?

Cevap

1965


16. Soru

KPK Türkiye-AB ortaklığında hangi görevi üstlenir?

Cevap

KPK ortaklığın Demokratik Denetim Organı olarak oluşturulmuştur.


17. Soru

KPK’nin kuruluş amacı nedir?

Cevap

Ortaklık Konseyi tarafından, Avrupa Parlamentosu ve TBMM arasında Ankara Anlaşması çerçevesinde geliştirilen işbirliği ve temasları kolaylaştırmak ve AB-Türkiye ilişkilerini siyasi yönden incelemek/desteklemek amacıyla kurulmuştur.


18. Soru

AB-Türkiye Ortak Danışma Komitesinin amacı nedir?

Cevap

AB-Türkiye Ortak Danışma Komitesi, Türkiye ile AB arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi ve sosyal ve ekonomik diyaloğun kurumsallaşması amacını taşımaktadır.


19. Soru

Ortak Danışma Komitesinin görevi nedir?

Cevap

Ortak Danışma Komitesinin görevi, AB ile Türkiye arasında karşılıklı anlayış ve bilgilendirme seviyesini yükseltmek ve iki tarafın yarar sağlayacağı fırsatları artırmaktır.


20. Soru

Gümrük İşbirliği Komitesinin görevi nedir?

Cevap

Gümrük İlbirliği Komitesi, Gümrük Birliğinin tamamlanması sürecinde gümrüklerle ilgili teknik hususları ele alarak Ortaklık Konseyine önemli ölçüde yardım sağlamış Gümrük Birliğinin tamamlanmasından sonra ise görev alanı çerçevesinde karşılaşılan teknik sorunların ele alınıp çözümler aranmasında önemli rol oynamıştır.


21. Soru

Gümrük İşbirliği Komitesi kimlerden oluşur?

Cevap

Gümrük İşbirliği Komitesiüye devletlerin gümrük uzmanları, Avrupa Komisyonu birimlerinin gümrük sorunları ile ilgili memurları ile Türk gümrük uzmanlarından oluşur.


22. Soru

Gümrük Birliği Ortak Komitesinin görevleri nelerdir?

Cevap

Gümrük Birliği ortak Komitesi taraflar arasında bilgi ve görüş alışverişini yürütür, Ortaklık Konseyine tavsiye kararları hazırlar, Gümrük Birliğinin düzgün işlemesini sağlamak amacıyla görüş bildirir, kendi iç tüzüğünü hazırlar ve görevlerini yerine getirmede kendisine yardımcı olacak alt komiteler veya çalışma grupları kurabilir.


23. Soru

AB’nin Ortak Ticaret Politikasının belirlendiği karar alma süreçlerinde neden temsil edilememektedir?

Cevap

2017-08-15 00:00:00


24. Soru

Avrupa Birliği Genel Sekreterliğinin görevleri nelerdir?

Cevap

• Kamu kurum ve kuruluşlarınca yürütülecek iç uyum çalışmalarında plan ve programlara uygun olarak koordinasyonu sağlamak. • Türkiye’nin AB üyeliğine hazırlanması amacıyla oluşturulacak kurul ve komitelerin sekreterya hizmetlerini yürütmek ve bu kurul ve komiteler tarafından alınan kararların uygulanmasını yönlendirmek. • Hükûmetin ve oluşturulacak kurul ve komitelerin kararları doğrultusunda gerekli araştırma ve incelemeleri yapmak. • Görev alanına giren konularda sözleşme ile yurt içi veya yurt dışında gerçek ve tüzel kişilere araştırma, etüt ve tercüme işleri yaptırmak. • Yerine getirmekle yükümlü olduğu hizmetlere ilişkin olarak yönetmelik, tebliğ, genelge ve benzeri düzenleyici işlemleri Başbakanlık vasıtasıyla yapmak.


25. Soru

İç Koordinasyon ve Uyum Komitesi hangi amaçla kurulmuştur?

Cevap

• Kamu kurum ve kuruluşlarının görevleri çerçevesindeki AB mevzuatına uyum çalışmaları ile ilgili her türlü çalışmayı izlemek, değerlendirmek ve gerekli koordinasyonu sağlamak. • Kamu kurum ve kuruluşlarının, AB mevzuatına uyum çalışmaları ile ilgili olarak görev alanlarına giren konulardaki önerilerini incelemek ve değerlendirmek, gerektiğinde ilgili kurul ve komitelere sunmak. • Özel sektör, sendikalar, sivil toplum kuruluşları ve akademik çevrelerin AB mevzuatına uyum çalışmaları ile ilgili önerilerini incelemek ve değerlendirmek, gerektiğinde ilgili kurul ve komitelere sunmak. • AB’ye uyum için gerekli mevzuat de ğişikliğine ilişkin öncelikleri belirlemek ve çalışmaları yönlendirmek. • Mevzuat değişikliği önerileri hazırlayıp ilgili kurul ve komitelere sunmak.


26. Soru

Türkiye’nin Ulusal Programı hangi yıl onaylanmıştır?

Cevap

2001 yılında.


27. Soru

AB Bakanlığının görevi nedir?

Cevap

AB Bakanlığının görevi, Türkiye’nin AB üyeliğine hazırlanmasına yönelik yapılacak çalışmaların yönlendirilmesi, izlenmesi ve koordinasyonu ile üyelik sonrası çalışmaların koordinasyonunu yürütmektir.


28. Soru

Ulusal Mali Yardım Koordinatörünün basilica görevleri nelerdir?

Cevap

• AB mali yardımlarının katılım süreci ile ilişkilendirilmesi ve fonların sadece bu amaç için kullanılması amacıyla gerekli koordinasyonun sağlanması, • Mali işbirliği kapsamında değerlendirilecek projelerin Katılım Ortaklığı Belgesi ve Ulusal Program’da yer alan öncelikler doğrultusunda yönlendirilmesi, seçilmesi, uygulanması ve izlenmesinin sağlanması, • Yıllık Finansman Protokollerinin, Ulusal Yetkilendirme Görevlisi ve ilgili Bakanlıklar ile bağlantılı olarak hazırlanması ve koordine edilmesi, • Programların izlenmesi ve değerlendirilmesinin koordinasyonunun sağlanması.


29. Soru

Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’nun 4 ana görevi nelerdir?

Cevap

• Dış ilişkiler alanında Türkiye’nin dış politikasına ilişkin rapor hazırlamak ve AB’yi diplomatik düzeyde temsil etmek. • Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliğine ilişkin olarak, Türkiye’deki ekonomik, mali ve ticari gelişmelerin yanı sıra Gümrük Birliği hükümlerinin uygulanmasını izlemek. • AB’ye katılım müzakereleri çerçevesinde, siyasi kriterler ve müktesebata uyum konusunda Türkiye’nin kaydettiği ilerlemeyi izlemek ve müzakerelerin açılmasına yardımcı olmak. Delegasyon, Komisyonun her yıl yayınladığı ilerleme Raporu’nun hazırlanmasında gerekli bilgileri günlük bazda Merkez’e rapor eder. • Katılım öncesi Yardım Programları’na ilişkin olarak Delegasyon, merkezî olmayan işbirliği prosedürlerinin uygulanmasından sorumlu Türk kurumlarına destek verir ve projelerin etkin şekilde uygulanmasını takip eder.


30. Soru

Avrupa Birliği Delegasyonu hangi hükümler çerçevesinde faaliyet gösterir?

Cevap

Avrupa Birliği Delegasyonu Viyana sözleşmesi hükümleri çerçevesinde Faaliyet gösterir.


31. Soru

Delegasyon kimlerle yakın temas ve koordinasyon halindedir?

Cevap

Delegasyon, AB’ye üye ülkelerin Türkiye’ye akredite büyükelçilikleri ile yakın temas ve koordinasyon hâlindedir.


32. Soru

Delegasyonun irtibat halinde olduğu diğer unsurlar hangileridir?

Cevap

Delegasyon aynı zamanda kamu kurumları, siyasi partiler, iş çevreleri, akademik çevre ve düşünce kuruluşları, sivil toplum örgütleri ve kültür alanında faaliyet gösteren aktörlerle de çok çeşitli şekillerde irtibat hâlindedir.


33. Soru

Günümüzde Türkiye’de çeşitli üniversite ve sivil toplum örgütleri bünyesinde faalyet gösteren AB dökümantasyon ve bilgi merkezleri ile oluşturulan ağın amacı nedir?

Cevap

AB, kurumları ve temel değerleri hakkında bilgi ve döküman sağlamak, Türkiye-AB ilişkileri, Avrupa bütünleşmesinin tarihi, AB’nin yapısı, yönetimi ve katılım süreci hakkında kamuoyunu bilgilendirmek amaçlanmaktadır.


34. Soru

AB’nin imzaladığı bazı ortaklık anlaşmaları, ortaklık ilişkisi kurma yoluyla ülkeleri AB üyeliğine hazırlamak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla Türkiye'nin imzalamış olduğu antlaşma hangisidir?

Cevap

Türkiye ile yapılan Ankara Anlaşması bu amaç ile imzalanmıştır.


35. Soru

AB’nin ortaklık anlaşmalarının temel özellikleri nelerdir?

Cevap

AB’nin ortaklık anlaşmalarının temel özellikleri şunlardır:
• Roma Anlaşması’nın 238. maddesine dayanır, (Maastricht Antlaşması 310,
Lizbon Antlaşması 188N)
• Yakın bir ekonomik ve siyasi işbirliği niyeti taşır,
• Ortaklık ilişkisini yöneten, tarafların temsil edildiği organlar yaratır,
• En çok kayrılan ülke uygulaması yaratır,
• Taraf olan ülke ile AB arasında ayrıcalıklı bir ilişki yaratır,
• Özellikle 1994 yılından itibaren insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğü gibi temel değerlere saygı koşullarını içerir,
• Taraflar arasında işbirliği anlaşmalarının ötesinde bir ortaklık kurmayı
hedeflemektedir.


36. Soru

“Karşılıklılık (bilateralism)” ilkesini açıklayınız. 

Cevap

Ortaklık anlaşmalarını temel alarak kurulan organlarda taraflar eşit şekilde temsil edilmektedir. Bir tarafta AB ve AB üyesi ülkeler, diğer tarafta da ortaklık ilişkisi kurulan ülke veya ülkeler bulunmaktadır. Ortaklık anlaşmasına dayanarak kurulan ortaklık organlarının yönetiminde kararlar her iki tarafın da onayı ile alınmaktadır. Bu nedenle ortaklık ilişkisinin organları “karşılıklılık (bilateralism)” ilkesine uygun olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.
Taraflar, kolektif organlar aracılığıyla birlikte faaliyette bulunmaktadır.


37. Soru

Türkiye ile Avrupa Topluluğu arasında Ankara Anlaşması ile bir ortaklık ilişkisi kurulmuştur.  Ortaklık ilişkisinin birincil hukuk kaynakları hangi unsurlardan oluşmaktadır?

Cevap

Bu kurumsal yapının hukuki temelini Ankara Anlaşması oluşturur. Ortaklık ilişkisinin birincil hukuk kaynakları şu unsurlardan oluşur:
• Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında bir ortaklık yaratan Anlaşma (Ankara Anlaşması) ve Ekleri (Geçici Anlaşma, Malî Protokol, Son Senet ve imza sırasında teati edilen iki mektuptan oluşur.)
• Katma Protokol ve Ekleri
• Tamamlayıcı/Uyum Protokolleri


38. Soru

Ankara Antlaşmasına göre oluşturulan Ortaklık Konseyi kimlerden oluşmaktadır?

Cevap

Ortaklık Konseyini, bir yandan Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti’nden üyeler, öte yandan Topluluk üyesi Devletler Hükûmetleri’nden, Konseyi’nden ve Komisyonu’ndan üyeler meydana getirir.


39. Soru

Ankara Anlaşması’nda ifade edilen asıl organ nedir?

Cevap

Ankara Anlaşması’nda ifade edilen asıl organ Ortaklık Konseyi’dir.


40. Soru

Ankara Anlaşması’nın 24. Maddesi Ortaklık Konseyi’ne faaliyetlerinde yardımcı olması
amacıyla “yardımcı organlar” kurma yetkisi tanınmıştır. Bu organlar nelerdir?

Cevap

Bu yardımcı organlar ise; Ortaklık Komitesi, Karma Parlamento Komisyonu, Türkiye-AB
Karma İstişare Komitesi, Gümrük İşbirliği Komitesi ve Gümrük Birliği Ortak Komitesi’ nden oluşmaktadır.


41. Soru

Ortaklık Komitesinin  (Association Committee) kuruluş amacı nedir?

Cevap

Kuruluş amacı Ortaklık Konseyi’ne görevlerini düzenli ve sürekli biçimde yerine getirmesinde yardımcı olmak, Ortaklık Konseyi toplantılarının gündemini hazırlamak ve Ortaklık Konseyi’nin vereceği talimatlara uygun olarak, ortaklık ilişkisiyle ilgili teknik sorunlar üzerinde incelemeler yapmaktır. Ortaklık Konseyi’nin toplanmadığı dönemlerde ilişkilerin devamlılığı Ortaklık Komitesi aracılığıyla yürütülmektedir. Komitenin hazırladığı raporlar oylama yapılmaksızın doğrudan Ortaklık Konseyi’ne sunulur. Ortaklık Komitesi’nin karar alma yetkisi yoktur.


42. Soru

Ortaklık komitesi nerede kim tarafından yürütülür?

Cevap

Komitenin çalışmaları, tarafların Brüksel’deki sürekli temsilcileri (bürokratlar) tarafından yürütülür. 


43. Soru

Alt Komitelerin kurulma amacı nedir?

Cevap

AB müktesebatının analitik incelemesini gerçekleştirmek üzere Ortaklık Komitesine bağlı 8 alt komite kurulmuştur.


44. Soru

Alt komitelerin görevleri nelerdir?

Cevap

Alt komiteler, Ortaklık Komitesine bağlı olarak çalışır. Yaptıkları her toplantının sonunda Ortaklık Komitesine rapor sunmaktadırlar. Alt komiteler, görev alanına giren konularda, öncelikle AB müktesebatı ile Türkiye mevzuatının karşılaştırılmasını yapar. Alt komiteler ayrıca Katılım Ortaklığı Belgesi’nin ortaya koyduğu önceliklere bağlı olarak yasal uyum, uygulama ve yürütme (enforcement) ile ilgili ilerlemeyi değerlendirir. Alt komiteler, belirlenen sektörlerdeki ortaya çıkabilecek her sorunu gözden geçirir ve atılabilecek olası adımlara ilişkin önerilerde bulunur 


45. Soru

Alt Komiteleri yazınız. 

Cevap

  • Tarım ve Balıkçılık
  • İç Pazar ve Rekabet
  • Ticaret, Sanayi, AKÇT Ürünleri
  • Ekonomik ve Mali İşler
  • Yenilik (Innovation)
  • Ulaştırma, Çevre, ve Enerji
  • Bölgesel Kalkınma, İstihdam, Sosyal Politika
  • Gümrükler, Uyuşturucu Kaçakçılığı ve Para Aklama


46. Soru

Türkiye-AB ortaklığının “demokratik denetim organı” nedir?

Cevap

Karma Parlemento Komisyonu, Türkiye-AB ortaklığının “demokratik denetim organı” olarak oluşturulmuştur. 


47. Soru

Karma Parlamento Komisyonu' nun görevi nedir?

Cevap

KPK; Ortaklık Anlaşması’nın uygulanması çerçevesinde danışma ve demokratik denetim görevini yerine getirir. Ortaklık Konseyinin kendisine sunduğu yıllık faaliyet raporunu inceler. Ayrıca TBMM ve Avrupa Parlamentosu tarafından verilen yetki dahilinde her konuyu inceleyebilir. TBMM’ye ve Avrupa Parlamentosuna tavsiye kararları sunabilir.


48. Soru

Karma Parlamento Komisyonu' nun yönetim şeklini açıklayınız.

Cevap

KPK, eş başkanlık esasına göre yönetilir. TBMM ve Avrupa Parlamentosu tarafları kendi başkanlarını seçerler. Her iki tarafın başkanları ve ikişer başkan yardımcıları ile birlikte başkanlık divanını oluştururlar.


49. Soru

AB’nin kurumsal yapısı içinde danışma organı niteliğinde görev yapan komisyon hangisidir?

Cevap

AB’nin kurumsal yapısı içinde danışma organı niteliğinde görev yapan Ekonomik
ve Sosyal Komite ve Bölgeler Komitesi bulunmaktadır.


50. Soru

AB-Türkiye Karma İstişare Komitesi kaç üyeden oluşmaktadır?

Cevap

AB-Türkiye Karma İstişare Komitesi, Avrupa Ekonomik Sosyal Komite (EESC)’den 18 üye ile Türkiye’deki örgütlü sivil toplumu temsil eden 18 üyeden oluşur.


51. Soru

Karma İştişare Komitesi' nin görevi nedir?

Cevap

KİK’in görevi, AB ile Türkiye arasında karşılıklı anlayış ve bilgilendirme seviyesini yükseltmek ve iki tarafın yarar sağlayacağı fırsatları artırmaktır. Bu kapsamda KİK, Ortaklık Konseyine sunmak amacıyla görüş hazırlar. 


52. Soru

Ulusal Mali Yardım Koordinatörü’nün başlıca görevleri nelerdir?

Cevap

Ulusal Mali Yardım Koordinatörü’nün başlıca görevleri şunlardır:
• AB mali yardımlarının katılım süreci ile ilişkilendirilmesi ve fonların sadece bu amaç için kullanılması amacıyla gerekli koordinasyonun sağlanması,
• Mali İşbirliği kapsamında değerlendirilecek projelerin Katılım Ortaklığı
Belgesi ve Ulusal Program’da yer alan öncelikler doğrultusunda yönlendirilmesi, seçilmesi, uygulanması ve izlenmesinin sağlanması,
• Yıllık Finansman Protokollerinin, Ulusal Yetkilendirme Görevlisi ve ilgili
Bakanlıklar ile bağlantılı olarak hazırlanması ve koordine edilmesi,
• Programların izlenmesi ve değerlendirilmesinin koordinasyonunun sağlanması


53. Soru

Avrupa Birliği Delegasyonu’ nun temel görevleri nelerdir?

Cevap

Avrupa Birliği Delegasyonu’nun dört temel görevi vardır:
• Dış ilişkiler alanında Türkiye’nin dış politikasına ilişkin rapor hazırlamak ve AB’yi diplomatik düzeyde temsil etmek.
• Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliğine ilişkin olarak, Türkiye’deki ekonomik, mali ve ticari gelişmelerin yanı sıra Gümrük Birliği hükümlerinin uygulanmasını izlemek.
• AB’ye katılım müzakereleri çerçevesinde, siyasi kriterler ve müktesebata uyum konusunda Türkiye’nin kaydettiği ilerlemeyi izlemek ve müzakerelerin açılmasına yardımcı olmak. Delegasyon, Komisyonun her yıl yayınladığı İlerleme Raporu’nun hazırlanmasında gerekli bilgileri günlük bazda Merkez’e rapor eder.
• Katılım öncesi Yardım Programları’na ilişkin olarak Delegasyon, merkezî olmayan işbirliği prosedürlerinin uygulanmasından sorumlu Türk kurumlarına destek verir ve projelerin etkin şekilde uygulanmasını takip eder.


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v