Mikro İktisat Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Faktör Piyasaları

1. Soru

Emek girdisi için marjinal faktör maliyeti (MFC) nedir?

Cevap

Emek girdisi için marjinal faktör maliyeti (MFC) ilave emek kullanıldığında firmanın toplam maliyetinde ortaya çıkan artıştır. Üretim faktörleri için rekabetçi piyasa geçerli olduğunda, marjinal faktör maliyeti , bu faktöre ödenen bedeldir. Dolayısıyla emek girdisi için MFC, emeğe ödenen ücrete eşittir.


2. Soru

Marjinal ürün hasılatı eğrisi (MRPL) firma için neyi gösterir?

Cevap

Marjinal ürün hasılatı eğrisi (MRPL) firma için emek talep eğrisidir. Daha açık ifadeyle, sermaye girdisi sabit olduğunda firma için emeğin marjinal ürün hasılatı eğrisi emek faktörüne ilişkin talep eğrisidir. (MRPL) eğrisi belli bir düzeydeki emek için firmanın ödemek istediği en yüksek ücret düzeyini gösterir. Ya da (MRPL) eğrisi, belli bir ücret düzeyinde firmanın istihdam edeceği emek miktarını gösterir.


3. Soru

Kâr maksimizasyonu amaçlayan firmanın emek talebine ilişkin kural nedir?

Cevap

Kâr maksimizasyonu amaçlayan firmanın emek talebine ilişkin kuralı; emeğin marjinal ürün hasılatını, marjinal faktör maliyetine yani ücrete eşit olduğu düzeye kadar bu girdiyi kullanmasıdır. Şayet MRPL ücret düzeyinden daha yüksek ise firma ilave emek kiralamakla kârı artırmaktadır.


4. Soru

Kısa dönem emek talep eğrisi neden negatif eğimlidir?

Cevap

Kısa dönem emek talep eğrisinin negatif eğimli oluşunda çıktı etkisi: Emek fiyatı azaldığında firmanın kısa dönem MC eğrisi sağa kayar. MC eğrisindeki bu kayma rekabetçi piyasada firmanın gerçekleştireceği çıktı miktarını artırır. Çıktı miktarındaki artış ise talep edilecek emek miktarını artırır. Dolayısıyla ücretlerdeki azalış talep edilen emek miktarını artırır ve negatif eğimli faktör talep eğrisi çizilir.


5. Soru

Uzun dönem emek talep eğrisi kısa dönem için çizilen emek talep eğrisinden daha yatık olmasının nedeni nedir?

Cevap

Uzun dönem emek talep eğrisi kısa dönem için çizilen emek talep eğrisinden daha yatıktır, bir başka ifade ile ücret değişikliklerine karşı daha duyarlıdır. Bu duyarlılığın nedeni ise üretim sürecinde girdiler arasında ikamenin yapılabilmesidir.


6. Soru

Emek girdisi talep eğrisi uzun dönemde neden negatif eğimlidir?

Cevap

Bir girdinin fiyatı diğerlerine kıyasla arttığı zaman, ikamenin elverdiği ölçüde diğer girdiler fiyatı, artan girdinin yerine ikame edilecektir. Faktör ikame etkisi negatif yönlü işler, bu ise emek girdisi talep eğrisinin uzun dönemde negatif eğimli oluşunu açıklar.


7. Soru

Ücret düzeyindeki artışa bağlı olarak ortaya çıkan çıktı etkisi hangi adımlardan oluşur?

Cevap

Ücret düzeyindeki artışa bağlı olarak ortaya çıkan çıktı etkisi aşağıdaki adımlardan oluşur:

  • Artan ücretler firmanın ortalama ve marjinal maliyetinde artışa neden olur.
  • Artan ortalama ve marjinal maliyetler ürün fiyatlarında artışa neden olur.
  • Fiyatlardaki artış sonucu tüketiciler bu ürünlerin tüketimini azaltırlar.
  • Firma buna bağlı olarak üretimini azaltacağından, üretimde kullandığı girdilerin miktarını da azaltır.

8. Soru

Emek piyasası talep eğrisine nasıl ulaşırız?

Cevap

Emek girdisi için piyasa talep eğrisini elde ederken, önce her bir endüstri için emek talep eğrisini elde edip, daha sonra endüstrilerin emek talep eğrilerini yatay olarak toplayarak emek piyasası talep eğrisine ulaşırız.


9. Soru

Bir endüstri için girdi talep eğrisinin belirlenmesinde ilk adım nedir?

Cevap

Bir endüstri için girdi talep eğrisinin belirlenmesinde ilk adım, girdi fiyatları değiştiğinde hem firma tarafından üretilen çıktının düzeyinde hem de firmanın çıktı fiyatında değişikliklerin olabileceğini dikkate almaktır.


10. Soru

Ücret düşüklüğünden tek bir firma yararlanıyorsa ve ürünün fiyatı değişmiyorsa endüstri talep eğrisi nasıl olur?

Cevap

Ücret düşüklüğünden tek bir firma yararlanıyorsa ve ürünün fiyatı değişmiyorsa endüstri talep eğrisi daha yatık olacaktır.


11. Soru

Ücret düşüşünden tüm firmalar yararlanıyorsa endüstri talep eğrisinin konumu nasıl olur?

Cevap

Ücret düşüşünden tüm firmalar yararlanıyorsa firmalar üretimlerini artıracak, üretim artışı ürünün fiyatında düşüşe neden olacak, tek tek firmaların emek talep eğrileri sola kayarken endüstri talep eğrisi ise daha dik bir konuma gelecektir.


12. Soru

Firma ürün piyasasında ya da faktör piyasasında monopolcü güce sahipse nasıl davranacaktır?

Cevap

Şayet firma ürün piyasasında ya da faktör piyasasında monopolcü güce sahipse fiyatı marjinal maliyetin üzerinde belirleyecek, rekabetçi piyasaya kıyasla daha az üretim yapacak ve daha az girdi kullanacaktır.


13. Soru

Monopolcü firma üretim faktörü kiralanma konusunda kararını nasıl verir?

Cevap

Rekabetçi firma gibi monopolcü firma da üretim faktörü kiralanmasına ilişkin kararını kâr maksimizasyonu temelinde değerlendirir. İlave girdinin sağladığı hasılat, bu ilave girdinin maliyetini aşıyorsa firma istihdam edeceği girdi miktarını arttırır.


14. Soru

Monopolcünün kısa dönem emek girdi talep eğrisi neden negatif eğimlidir?

Cevap

Monopolcünün kısa dönem emek girdisi talep eğrisi iki nedenle negatif eğimlidir. İlk neden emeğin marjinal ürününün azalan olması, ikincisi ise firmanın marjinal hasılatının azalan olmasıdır.


15. Soru

Hangi durumda kaynakların etkin kullanımı sağlanmış olur?

Cevap

Girdi ve çıktı piyasalarında tam rekabet koşulları geçerli olduğunda, kaynakların etkin kullanımı sağlanmış olur. Çünkü toplam fayda ve toplam maliyet arasındaki fark maksimum düzeye ulaşmıştır. Bu açıdan baktığımızda etkinlik; ilave emek biriminin istihdamı ile elde edilen ilave hasılat, ilave çıktının tüketicilere sağladığı faydaya eşitliğini gerektirmektedir.


16. Soru

Emek talebinin ücret esnekliği neyi ölçer?

Cevap

Emek talebinin ücret esnekliği, belli bir kategorideki emek piyasasında ücretlerde meydana gelen yüzdesel değişmenin bu spesifik emek piyasasındaki istihdamı (çalışan sayısını) nasıl etkilediğini ölçer


17. Soru

Emek dışındaki diğer üretim faktörlerinin arz esnekliği yüksek ise emek talebinin ücret esnekliği nasıl olur?

Cevap

Emek dışındaki diğer üretim faktörlerinin arz esnekliği yüksek ise emek talebinin ücret esnekliği de yüksek olur. Örneğin sermaye arzı esnek ise ücret artışı durumunda, firma emek girdisi yerine sermaye girdisini kolaylıkla kullanabilecektir.


18. Soru

Toplam maliyet içerisinde emek girdisinin payı yüksek olduğunda ücret düzeyi yükseldiğinde firma nasıl davranacaktır?

Cevap

Toplam maliyet içerisinde emek girdisinin payı yüksek olduğunda emek talebinin ücret esnekliği de büyük olacaktır. Ücret düzeyi yükseldiğinde firmanın maliyetleri de artar. Rekabetçi bir piyasada bu durum üretilen ürünlerin fiyatlarının da artmasına ve insanların bu ürünü daha az almalarına neden olur. Sonuçta firma daha az mal üretir, bu çıktı etkisi sonucunda daha az emek girdisi talep edilir. Bu yolla çıktı etkisi ikame etkisini güçlendirir.


19. Soru

Firmalar üretimleri için gerekli olan girdileri hangi  kaynaktan sağlarlar?

Cevap

Firmalar üretimleri için gerekli olan girdileri üç ana kaynaktan sağlar. Emek girdisi bireyler tarafından sağlanır, sermaye girdisi başka firmalardan ya satın alınır ya da kiralanır, son olarak doğal kaynaklar yerden çıkartılıp ya doğrudan kullanılır ya da başka firmalara satılır.


20. Soru

Faktör piyasasında ekonomik rant nedir?

Cevap

Faktör piyasası içinde ekonomik rant; firmanın girdi için ödemek istediği fiyat ile bu faktörün kullanılması için ödenmesi gereken minimum harcama arasındaki farktır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v