Spor Ekonomisi Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Spor Endüstrisi Ve Ekonomisi

1. Soru

Meek (1997) tarafından öne sürülen üç-sektör modelinde yer alan sektörler nelerdir?

Cevap

Model içerisinde yer alan sektörler; Spor eğlencesi (entertainment) ve rekreasyon, spor malları ve hizmetleri ve sporu destekleyen organizasyonlar olarak ele alınır. Model içerisinde ilk sektör olarak öne çıkan spor eğlencesi (entertainment) ve rekreasyon; profesyonel ve amatör spor takımlarını, spor olaylarını, spor medyasını ve turizmle ilişkili ticari faaliyetleri kapsamaktadır. Sportif üretim üniteleri; spor mallarının tasarımı, üretimi, dağıtımı ve spor hizmetlerinin üretimi ile ilişkili ögelerden oluşmaktadır. Bu ögelerin bütünü de spor mal ve hizmetlerinden oluşan spor ürünleri sektörünü meydana getirmektedir. Model içerisinde spor endüstrisinin üçüncü sektörü sporu destekleyen organizasyonlar olarak tanımlanmaktadır. Bu sektör; ligler, pazarlama organizasyonları ve hukuk işletmeleri (bürolar, ajanslar, vb.) gibi profesyonel ve amatör organizasyonlar tarafından şekillendirilir.


2. Soru

Li, Hofacre ve Mahony (2001)’ye ait olan iki sektör modeline göre, spor endüstrisinde yer alan alanlar nelerdir?

Cevap

Li, Hofacre ve Mahony (2001)’ye ait olan iki sektör modeline göre, spor endüstrisinde yer alan alanlar şöyle sıralanabilir: ? Spor etkinliklerini üreten işletmeler ve organizasyonlar, ? Spor etkinliklerinin üretimini destekleyen mal ve hizmetleri üreten işletmeler ve organizasyonlar, ? Spor etkinlikleri ile ilişkili ürünlerin ticaretini ve satışını yapan işletmeler ve organizasyonlar.


3. Soru

Endüstri kavramının sahip olduğu özellikler nelerdir?

Cevap

Endüstri kavramının aşağıdaki özelliklere sahip olduğu söylenebilir:

  • Bir endüstri bir ya da birçok üründen meydana gelebilir.
  • Endüstriyi meydana getiren ürünler birbiriyle çok yakın ilişkili ve benzer olabilir.
  • Endüstriyi meydana getiren ürünler birbirleriyle çok zayıf ilişkili ve benzeşik olmayan bir yapıda olabilir.
  • Bir endüstri içerisinde ürün; mal, hizmet, insan, yer ya da fikrin herhangi birinden ya da birkaçının birleşiminden oluşabilir.

4. Soru

‘Ürün’ kavramı nasıl tanımlanabilir?

Cevap

Ürün, fiziksel nesneleri, hizmetleri, insanları, yerleri, organizasyonları ve fikirleri içeren; istek ve ihtiyaçların tatminine yönelik; pazara ilgi, edinme, kullanma ya da tüketim için sunulan herhangi bir şeydir.


5. Soru

‘Tekil olmayan izleyici’ kavramı neyi ifade etmektedir?

Cevap

Tekil olmayan izleyici; bir spor organizasyonu içerisinde yer alan etkinlikleri izleyen toplam izler kitleyi tanımlamaktadır.


6. Soru

Spor endüstrisinde yer alan öğeler genel hatları ile nelerdir?

Cevap

Spor endüstrisinde yer alan öğeler genel tatları ile şunlardır: ? Katılımcılar: Sporu uygulayan (aktif) ya da izleyen (pasif) olarak katılan bireyler, ? Eğlence: Spor müsabakaları, şenlikler ve organizasyonlar, vb. ? Araç Gereç ve Giyim: Kaleci eldiveni, çivili ayakkabı, mayo, ter forması ya da voleybol topu gibi spor, fitness, sağlıklı yaşam ve rekreasyon ile ilişkili ürünlerin üretilmesinde destekleyici öge, ? Tutundurmaya Yönelik Ürünler: Oyuncaklar, anahtarlıklar ve çıkartmalar gibi spor, fitness, sağlıklı yaşam ve rekreasyon ile ilişkili unsurların tutundurulmasına hizmet eden ürünler, ? Spor Tesisleri: Stadyum, salon, havuz, pist ve saha gibi spor, fitness, sağlıklı yaşam ve rekreasyon ile ilişkili etkinliklerin yapılabilmesine olanak tanıyan alanlar ve binalar, ? Yönetim Hizmetleri: Spor pazarlaması, halkla ilişkiler ve olay yönetimi gibi spor ürünlerinin üretilmesinden pazarlanmasına kadar birçok farklı noktada destek sağlayan profesyonel hizmetler.


7. Soru

Spor endüstrisini nasıl tanımlayabiliriz?

Cevap

Spor endüstrisi, spor ile ilişkili mal ve hizmetlerinin bir işletme grubu tarafından üretilmesi olarak tanımlanabilir. Spor endüstrisi spor ile ilişkili geniş bir ürün ve tüketici bölümünü kapsamaktadır.


8. Soru

‘Spor endüstrisi’ ve ‘spor tüketicisi’ kavramları kendi içlerinde neleri barındırırlar?

Cevap

Spor endüstrisi içerisinde ürün; sportif faaliyetler, spor ile ilişkili serbest zaman etkinlikleri ve fitness ile direk ya da dolaylı ilişkisi bulunan mal ve hizmetler şeklinde ifade edilebilir. Spor tüketicisi ise; sportif faaliyetler, spor ile ilişkili serbest zaman etkinlikleri ve fitness ile direk ya da dolaylı ilişkisi bulunan mal ve hizmetleri tüketen birey ve işletmeler olarak tanımlanabilir.


9. Soru

Spor endüstrisinin sahip olduğu özellikler nelerdir?

Cevap

Spor endüstrisi en genel anlamı ile aşağıdaki özellikleri içermektedir:

  1. Aktif katılım ile ilgili ürün sunar. Örneğin; deplasmanlı futbol liginde mücadele etme.
  2. Pasif katılım ile ilgili ürün sunar. Örneğin; Avrupa Futbol Şampiyonasını yerinde ya da TV de seyretme.
  3. Spor ve fitness etkinlikleri için gerekli olan ya da ihtiyaç duyulan araç-gereci sunar. Örneğin; step tahtaları, pilates topları, kaleci eldivenleri ya da beysbol sopaları.
  4. Tutundurmayla ilişkili ticari eşyalar sunar. Örneğin; logolu takım şapkaları ve t-shirtleri, fitness kulüp t-shirtleri ve havluları.
  5. Sportif etkinliklerin yapılabileceği tesisleri sunar. Örneğin; basketbol salonları, tenis kortları ya da stadyumlar.
  6. Sportif ve rekreasyonel etkinliklerin devamı için gerekli olan hizmetleri sunar. Örneğin; tenis raket tamiri, çamaşır yıkama ya da fitness kulübü temizliği.
  7. Rekreasyonel etkinlikler sunar. Örneğin; rafting, atıcılık, kampçılık, dağcılık ya da yamaç yürüyüşü.
  8. Spor organizasyonlarının yönetimini ve pazarlamasını içerir. Örneğin; Olimpiyat ya da Dünya Şampiyonası organizasyonunun ya da bir tenis turnuvasının düzenlenmesi.
  9. Basım yayın şirketlerinin sunduğu özel spor dergileri ya da diğer etkinlerin sunulması.
  10. Profesyonel sporcuların finansal, hukuki ve tutundurmaya ilişkin işlerinin yerine getirilmesi için olanaklar sunulması.

10. Soru

Tek ürünlü endüstri nedir?

Cevap

Sorular Genelde bir endüstri; ihtiyaçları, ilgileri, arzuları ve beklentileri çeşitlilik gösteren, demografik ve psigografik farklılıkları bulunan mevcut ya da potansiyel tüketicilere satılan çeşitli ürün kalemlerinden meydana gelir. Ancak bazı endüstriler sadece bir üründen oluşur. Böylesi endüstriler tek-ürünlü endüstri olarak tanımlanır. Tenis raketi endüstrisi tek-ürünlü endüstri örneği olarak ele alınabilir. Bu endüstri içerisinde birçok farklı tüketici pazarının talebini karşılamak için ebattan renge, materyalden fiyata kadar farklı tenis raketi çeşidi bulunur. Ayrıca tenis raketi endüstrisi çok-ürünlü endüstri olarak spor malları endüstrisinin de bir parçasıdır.


11. Soru

Sporun ekonomik yapısının büyümesine etken olan faktörler nelerdir?

Cevap

Sporun kitleselleşmesi, toplumu eğlendiren önemli unsurlardan biri olarak değerlendirilmesi ve sağlıklı yaşamın temel parçalarından biri olarak ele alınması gibi faktörler ile beraber sporun ekonomik yapısının büyüdüğünü görmekteyiz. Fitness, spor, sağlıklı yaşam ve rekreasyonel etkinlikler gibi günlük spor aktiviteleri içerisinde aktif ve pasif spor katılımı her geçen gün artmaktadır. Sporun böylesi önemli bir şekilde günlük yaşam içerisine dâhil olması bir pazar ve bunun doğal sonucu olarak bir endüstri kavramını da beraberinde getirmektedir.


12. Soru

Bu üç sektör modeline göre, sportif performans bölümünün ögeleri nelerdir?

Cevap

Spor (amatör spor ve profesyonel spor), özel şirket sporu, vergi destekli spor, üye destekli spor organizasyonları, kar amacı gütmeyen spor organizasyonları, spor eğitimi, ve fitness ve spor şirketleridir.


13. Soru

Pitts, Fielding ve Miller (1994) tarafından öne sürülen üç sektör modeline göre, spor endüstrisinin bölümleri nelerdir?

Cevap

Üç sektör modeline göre, spor endüstrisinin ayrıldığı bölümler: ? Sportif performans bölümü: Bu bölüm içerisinde yer alan işletmeler spor tüketicisine katılımsal ya da seyirsel bir ürün sunar. ? Sportif üretim bölümü: Bu bölüm içerisinde yer alan işletmelerin ürünleri sportif performansın niteliğini etkileme ya da üretme arzusu ya da ihtiyacı içindedir. ? Sportif tutundurma bölümü: Bu bölüm içerisinde yer alan işletmeler spor ürünlerinin tutundurulmasında kullanılan ürünleri spor pazarına sunar.


14. Soru

Bireylerin serbest zamanlarının artışı nasıl açıklanabilir?

Cevap

Tüm dünyada 1960’lı yıllardan başlayarak çalışan bireylerin iş gücünü azaltıcı düzenlemeler yapılmıştır. Özellikle teknolojik, sosyal ve ekonomik değişimler bireylerin daha refah ve daha özgür bir yaşama doğru yönlendirmiştir. Bunun doğal sonucu olarak bireylerin serbest zamanlarında bir artış meydana gelmiş ve bu bireyler serbest zamanlarını değerlendirebilecekleri birçok farklı alana yönelmişlerdir. Serbest zaman etkinlikleri içerisinde en göze çarpan etkinlikler ise sporla ilişkili ve rekreasyonel etkinliklerdir.


15. Soru

Spor endüstrisi nasıl tanımlanabilir?

Cevap

Spor endüstrisi, spor ile ilişkili mal ve hizmetlerinin bir işletme grubu tarafından üretilmesi olarak tanımlanabilir. Spor endüstrisi spor ile ilişkili geniş bir ürün ve tüketici bölümünü kapsamaktadır. Spor endüstrisi içerisinde ürün; sportif faaliyetler, spor ile ilişkili serbest zaman etkinlikleri ve fitness ile direk ya da dolaylı ilişkisi bulunan mal ve hizmetler şeklinde ifade edilebilir. Spor tüketicisi ise; sportif faaliyetler, spor ile ilişkili serbest zaman etkinlikleri ve fitness ile direk ya da dolaylı ilişkisi bulunan mal ve hizmetleri tüketen birey ve işletmeler olarak tanımlanabilir. Kısaca, spor endüstrisi tüketicilerine spor, fitness ve spor ile ilişkili serbest zaman etkinlikleri ve bunlarla ilgili mal, hizmet, insan, yer ve düşünceler sunan pazarın ismidir.


16. Soru

Bu üç sektör modeline göre, sportif üretim bölümünün ögeleri nelerdir?

Cevap

Teçhizat ürünleri, araç-gereçler, giyim, performans üretim ürünleri, fitness çalıştırıcıları, tıbbi bakım, spor tesisleri, ve yönetsel yapılar ve birliklerdir.


17. Soru

Spor endüstrisi içerisinde yer alan öğeleri nasıl gruplayabiliriz?

Cevap

Spor endüstrisi içerisinde yer alan öğeler genel hatları ile şu şekilde ele alınabilir:

  • Katılımcılar: Sporu uygulayan (aktif) ya da izleyen (pasif) olarak katılan bireyler
  • Eğlence: Spor müsabakaları, şenlikler ve organizasyonlar, vb.
  • Araç Gereç ve Giyim: Kaleci eldiveni, çivili ayakkabı, mayo, ter forması ya da voleybol topu gibi spor, fitness, sağlıklı yaşam ve rekreasyon ile ilişkili ürünlerin üretilmesinde destekleyici ögeler
  • Tutundurmaya Yönelik Ürünler: Oyuncaklar, anahtarlıklar ve çıkartmalar gibi spor, fitness, sağlıklı yaşam ve rekreasyon ile ilişkili unsurların tutundurulmasına hizmet eden ürünler
  • Spor Tesisleri: Stadyum, salon, havuz, pist ve saha gibi spor, fitness, sağlıklı yaşam ve rekreasyon ile ilişkili etkinliklerin yapılabilmesine olanak tanıyan alanlar ve binalar,
  • Yönetim Hizmetleri: Spor pazarlaması, halkla ilişkiler ve olay yönetimi gibi spor ürünlerinin üretilmesinden pazarlanmasına kadar birçok farklı noktada destek sağlayan profesyonel hizmetler

18. Soru

Spor endüstrisinin genel anlamda özellikleri nelerdir?

Cevap

Spor endüstrisinin genel anlamda özellikleri şöyle sıralanabilir: ? Aktif katılım ile ilgili ürün sunar. Örneğin; deplasmanlı futbol liginde mücadele etme. ? Pasif katılım ile ilgili ürün sunar. Örneğin; Avrupa Futbol Şampiyonasını yerinde ya da TV de seyretme. ? Spor ve fitness etkinlikleri için gerekli olan ya da ihtiyaç duyulan araç-gereci sunar. Örneğin; step tahtaları, pilates topları, kaleci eldivenleri ya da beysbol sopaları. ? Tutundurmayla ilişkili ticari eşyalar sunar. Örneğin; logolu takım şapkaları ve t-shirtleri, fitness kulüp t-shirtleri ve havluları. ? Sportif etkinliklerin yapılabileceği tesisleri sunar. Örneğin; basketbol salonları, tenis kortları ya da stadyumlar. ? Sportif ve rekreasyonel etkinliklerin devamı için gerekli olan hizmetleri sunar. Örneğin; tenis raket tamiri, çamaşır yıkama ya da fitness kulübü temizliği. ? Rekreasyonel etkinlikler sunar. Örneğin; rafting, atıcılık, kampçılık, dağcılık ya da yamaç yürüyüşü. Spor organizasyonlarının yönetimini ve pazarlamasını içerir. Örneğin; Olimpiyat ya da Dünya Şampiyonası organizasyonunun ya da bir tenis turnuvasının düzenlenmesi. ? Basım yayın şirketlerinin sunduğu özel spor dergileri ya da diğer etkinlerin sunulması. ? Profesyonel sporcuların finansal, hukuki ve tutundurmaya ilişkin işlerinin yerine getirilmesi için olanaklar sunulması.


19. Soru

Yeni ve farklı sportif etkinliklerin sayısal artışı ve gelişimi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Etkinlik çeşidinin doğmasındaki temel nedenlerden biri tüm dünyada bireylerin serbest zamanlarının ve serbest zamanları içerisinde sportif etkinliklere ayırdıkları zamanın artması olarak ifade edilebilir. Özellikle sağlıklı bir yaşam için fiziksel etkinliğin öneminin anlaşılmasına bağlı olarak fitness patlaması olarak tanımlayabileceğimiz bir oluşum meydana gelmiştir. Bunun doğal sonucu olarak da bu fitness etkinliklerinin yapılabileceği spor ve fitness merkezleri, wellness ve sağlık kulüpleri gibi tesislerin sayılarında da bir artış meydana gelmiştir. Adrenalin sporlarının geldiği noktayı anlamak için, bu sporların popüler olduğu Amerika ve Avrupa örnekleri dışındaki örneklere bakmak fayda getirecektir. Örneğin; 2008 yılında Ortadoğu’da bulunan adrenalin sporları merkezlerine 19.000’den fazla ziyaret gerçekleşmiştir. Yeni sporların spor endüstrisinin içerisine girmesinin yanı sıra hem rekreasyonel hem amatör hem de profesyonel olarak yeni spor organizasyonların spor endüstrisi içerisine girmesi ekonomik büyümeye katkıda bulunmaktadır. Örneğin geçmişte Amerika Birleşik Devletlerinde voleybol oyunu için sporculara sunulan birkaç lig varken, günümüzde voleybol, ulusal ve bölgesel liglerde, turnuvalarda ve farklı organizasyonlarda oynanan bir spor dalı haline gelmiştir. Spor endüstrisini ekonomik olarak genişleten ve büyüten bir unsur da spor etkinliklerinin profesyonelleşmesi olarak ele alınabilir. Tüm bunların yanında, toplumun tüm bölümlerinde spor, fitness ve rekreasyonel etkinliklere katılım için fırsat eşitliğinin arttırılması tüketici pazarını genişletmiştir ve doğal olarak bu, ekonomik büyümeyi tetiklemiştir. Tüm bunların dışında eşcinsel nüfusa odaklı spor organizasyonlarının, spor işletmelerinin ve spor olaylarının sayısı da gün geçtikçe artmaktadır.


20. Soru

Spor endüstrisinin son zamanlarda çok büyümesinin sebepleri nelerdir?

Cevap

  1. Yüzyılın son çeyreğinden itibaren spor pazarının ekonomik bir faaliyet alanı olarak devasa boyutlara ulaşmasının nedenleri şunlardır:
  • Spor tüketiminin toplumların hemen hemen her katmanına yayılması
  • Sporun popüler bir kültür ögesi olarak tüketime sokulması
  • Birçok farklı endüstri dalı ile iç içe geçmesi


21. Soru

Bu üç sektör modeline göre, sportif tutundurma bölümünün ögeleri nelerdir?

Cevap

Tutundurmaya yönelik ürünler, tutundurmaya yönelik etkinlikler, medya, sponsorluk (tek-etkinlik sponsorluğu, çok-etkinlik sponsorluğu, tek-takım sponsorluğu, bireysel sponsorluk, lig ya da dairesel sponsorluk), ve devirdir (bireysel devir, takım devri, tüm organizasyon devri, ve özgül olmayan spor kullanımı).


22. Soru

Endüstri kavramı ne gibi özelliklere sahiptir?

Cevap

Endüstri kavramının özellikleri şöyledir: ? Bir endüstri bir ya da birçok üründen meydana gelebilir. ? Endüstriyi meydana getiren ürünler birbiriyle çok yakın ilişkili ve benzer olabilir. ? Endüstriyi meydana getiren ürünler birbirleriyle çok zayıf ilişkili ve benzeşik olmayan bir yapıda olabilir. ? Bir endüstri içerisinde ürün; mal, hizmet, insan, yer ya da fikrin herhangi birinden ya da birkaçının birleşiminden oluşabilir.


23. Soru

Pitts, Fielding ve Miller’in üç-sektör modeline göre spor endüstrisini oluşturan üç bölüm nedir?

Cevap

Pitts, Fielding ve Miller; spor endüstrisini üç-sektör modeli ile tanımlamaktadır. Bu bölümler şu şekilde ele alınabilir:

  • Sportif performans bölümü: Bu bölüm içerisinde yer alan işletmeler spor tüketicisine katılımsal ya da seyirsel bir ürün sunar.
  • Sportif üretim bölümü: Bu bölüm içerisinde yer alan işletmelerin ürünleri sportif performansın niteliğini etkileme ya da üretme arzusu ya da ihtiyacı içindedir.
  • Sportif tutundurma bölümü: Bu bölüm içerisinde yer alan işletmeler spor ürünlerinin tutundurulmasında kullanılan ürünleri spor pazarına sunar

24. Soru

Kitle iletişim araçları ve spor yayınlarının artışı nasıl açıklanabilir?

Cevap

Kitle iletişim araçlarının ve bu araçların kullandığı teknolojilerin gelişmesi spor yayıncılığında da yeni ufuklar açmıştır ve spor ile ilgili hemen hemen bütün dallarda spor yayıncılığı gelişim göstermiştir. Günümüzde futboldan basketbola, balıkçılıktan kampçılığa kadar birçok spor ile ilişkili aktivite kitle iletişim araçlarında kendine yer bulmaktadır. Bunun temel nedeni kitlelerin bu etkinliklere olan ilgisinin artan oranda devam etmesi olarak ele alınabilir.


25. Soru

Spor endüstrisindeki mal veya hizmetler hangi sektörler altında sınıflandırılabilir?

Cevap

Spor endüstrisindeki mal veya hizmetler dört genel sektör altında sınıflandırılabilir: ? Spor malları (Spor ekipmanları ve kondisyon aletleri) ? Spor giyim (Spor ayakkabıları ve spor kıyafetleri) ? Spor hizmetleri (Fitness, spor, sağlık kulüpleri ve diğer destekleyici hizmetler) ? Giriş ücreti (Spor ile ilgili biletleri)


26. Soru

Endüstri kavramını, ‘benzer ürünler üretme ölçütüne göre’ nasıl tanımlayabiliriz?

Cevap

Benzer ürünler üretme ölçütüne göre endüstri kavramını, iyi tanımlanmış mal ve hizmetlerin ya da benzer biçimde üretilen mal ve hizmet gruplarının bir firma grubu tarafından üretilmesi olarak ifade edilmektedir.


27. Soru

Sportif mal üreticileri niçin destekleyici alt sektör içerisinde değerlendirilir?

Cevap

Sportif mal üreticileri, çeşitli dağıtım kanalları sayesinde dünyanın her bölgesine basketbol potaları, futbol kaleleri ya da topları gibi çeşitli spor araç gerecini tedarik ederler. Bu işletmeler spor etkinliklerini üretmez. Ancak sportif üretim sektörü içerisinde yer alan işletmelere ve organizasyonlara spor araç gereci sağlayarak spor etkinliklerinin üretimine dolaylı olarak katkıda bulunur. Bu yüzden sportif mal üreticileri, toptancıları ve perakendecileri destekleyici alt sektör içerisinde değerlendirilir.


28. Soru

Spor endüstrisindeki mal veya hizmetleri kaç bölümde inceleyebiliriz?

Cevap

Spor endüstrisindeki mal veya hizmetler dört genel sektör altında sınıflandırılabilir:

  • Spor malları (Spor ekipmanları ve kondisyon aletleri)
  • Spor giyim (Spor ayakkabıları ve spor kıyafetleri)
  • Spor hizmetleri (Fitness, spor, sağlık kulüpleri ve diğer destekleyici hizmetler)
  • Giriş ücreti (Spor ile ilgili biletleri)

29. Soru

Spor endüstrisinin bir ekonomi olarak büyümesini ve gelişimini etkileyen faktörler nelerdir?

Cevap

Yeni ve farklı sportif etkinliklerin sayısal artışı ve gelişimi, kitle iletişim araçları ve spor yayınlarının artışı, bireylerin serbest zamanlarının artışı, pazar bölümlerinde spor ürünlerinin artması ve bu ürünlerle ilgili teknolojik gelişmeler, pazarlama eğilimlerinin artışıdır.


30. Soru

İki Sektör Modeline göre spor endüstrisinde yer alan destekleyici alt sektörler nelerdir?

Cevap

Model içerisinde altı tane destekleyici alt sektör bulunur: ? İdari ve hukuki spor birlikleri (örn: FIFA, FILA IOC), ? Sportif mal üreticileri, toptancıları ve perakendecileri, ? Spor tesisleri ve binaları, ? Spor medyası, ? Spor yönetim şirketleri, ? Yerel, bölgesel ve ulusal spor konseyleri ve mercileri


31. Soru

Pitts, Fielding ve Miller’in üç-sektör modelinin eksik yanı nedir?

Cevap

Pitts ve Stotlar’a göre, “endüstri bölümlendirme olarak ifade edilen bu sınıflandırma tipi spor pazarlama uzmanlarına pazarlama stratejilerinin planlanmasında yardımcı olur”. Ancak bu model spor endüstrisinin sportif üretim üniteleri arasındaki ilişkisini tanımlamamaktadır. Ayrıca bu üç bölümün dağılımı içerisinde yer alan işletmeler ve organizasyonlar sadece bir bölüm içerisinde ele alınmış, diğer bölümlerle olan ilişkileri belirtilmemiştir.


32. Soru

Li, Hofacre ve Mahony’nin  iki-sektör modeline göre spor endüstrisi hangi üç alandan oluşur?

Cevap

Bu modelde spor endüstrisi içerisinde yer alan alanlar şu şekilde ifade edilebilir:

  • Spor etkinliklerini üreten işletmeler ve organizasyonlar,
  • Spor etkinliklerinin üretimini destekleyen mal ve hizmetleri üreten işletmeler ve organizasyonlar,
  • Spor etkinlikleri ile ilişkili ürünlerin ticaretini ve satışını yapan işletmeler ve organizasyonlar.

33. Soru

Pazarlama eğilimlerinin artışı nasıl açıklanabilir?

Cevap

Spor yöneticilerinin pazarlama temellerini öğrenmesi ve daha sonra bunları spor endüstrisi içerisinde uygulaması, spor endüstrisini daha ticari hale getirmiş ve spor ürünleri tüketici ihtiyaçları düşünülerek tasarlanmaya başlanmıştır. Birçoğunuz tüketiciye istediği şeyi ver ifadesini duymuşsunuzdur. Bu spor endüstrisi içinde geçerli bir kuraldır. Spor endüstrisi, sponsorluk faaliyetleri için ideal bir faaliyet alanıdır. Tüm sponsorluklar içerisinde spor sponsorluğunun en yüksek paya sahip olduğu da düşünülürse, toplumun büyük ilgisini çeken spordaki bu pazarlama eğilimlerinin olması son derece mantıklıdır.


34. Soru

Li, Hofacre ve Mahony’nin iki-sektör modelini nasıl açıklayabiliriz?

Cevap

Li, Hofacre ve Mahony tarafından geliştirilen model iki ana sektöre sahiptir. İlk sektör sportif üretim sektörü olarak ele alınır. Bu sektör içerisindeki işletmeler ve organizasyonlar spor oyunlarını, olaylarını ve hizmetlerini üretir. Profesyonel ve yarı profesyonel takımlar, üniversitelerarası ve okullararası spor departmanları, spor ve fitness kulüpleri, ulusal ve bölgesel rekreasyon departmanları, yarış sahipleri (örn., yarış arabaları ve yarış atları), bağımsız profesyonel sporlar, spor antrenörleri ve eğitimcileri, spor etkinliği üreticilerine örnek olarak verilebilir. Sportif üretim sektörü spor endüstrisinin çekirdeğini oluşturur. Model içerisindeki ikinci sektör destekleyici alt sektörler olarak tanımlamaktadır. Bu sektörler içerisinde bulunan işletmeler ve organizasyonlar ya spor etkinlikleri ile ilişkili ürünlerin ticareti ve satışı ya da spor etkinliklerinin üretimini destekleyen mal ve hizmetleri sağlama rolünü üstlenir.


35. Soru

Spor endüstrisinin büyümesini ve gelişmesini etkileyen beş temel faktör nedir?

Cevap

Spor endüstrisinin büyümesini ve gelişmesini etkileyen en temel faktörler şunlardır:

  • Yeni ve farklı sportif etkinliklerin sayısal artışı ve gelişimi
  • Kitle iletişim araçları ve spor yayınlarının artışı
  • Bireylerin serbest zamanlarının artışı
  • Pazar bölümlerinde spor ürünlerinin artması ve bu ürünlerle ilgili teknolojik gelişmeler
  • Pazarlama eğilimlerinin artışı

36. Soru

Spor endüstrisinin ekonomik anlamda son dönemlerde devasa boyutlarda büyüdüğünü ne tür verilerden anlayabiliriz?

Cevap

Spor endüstrisi nispeten kısa bir dönem içerisinde devasa büyük bir gelişim ve büyüme gösterdiğini şunlardan anlayabiliriz:

  • Bu endüstriden devletlere aktarılan vergilerin miktarlarından
  • Bu endüstrideki istihdam oranlarından
  • Spor pazarlarının ekonomik hacimlerinden
  • Hane halklarının sporla ilgili ürünlere harcadığı para miktarlarından
  • Spor organizasyonları yayın haklarına ödenen para miktarlarından
  • Sponsorluk anlaşmaları için ödenen para miktarlarından

37. Soru

Sporun ekonomik katkısına parasal olarak baktığımızda bu konuda çok fazla sayıda doğru bilgiye ulaşmanın zor olduğu görülmektedir. Bunun sebebi nedir?

Cevap

Bunun sebebi spor endüstrisi disiplinler arası bir endüstri olması ve ölçümünün yapılmasının zor olmasıdır.


38. Soru

Meek’in kategorizasyonuna göre spor endüstrisini oluşturan üç bölüm nedir?

Cevap

Meek tarafından öne sürülen bölümlendirme de aynı şekilde üç-sektör modeli olarak karşımıza çıkmaktadır. Model içerisinde yer alan sektörler şunlardır:

  • Spor eğlencesi (entertainment) ve rekreasyon: Profesyonel ve amatör spor takımları, spor olayları, spor medyası ve turizmle ilişkili ticari faaliyetler.
  • Spor malları ve hizmetleri: Spor mallarının tasarımı, üretimi, dağıtımı ve spor hizmetlerinin üretimi ile ilişkili ögeler.
  • Sporu destekleyen organizasyonlar: Ligler, pazarlama organizasyonları ve hukuk işletmeleri (bürolar, ajanslar, vb.) gibi profesyonel ve amatör organizasyonlar

39. Soru

Li, Hofacre ve Mahony’nin iki-sektör modelinin destekleyici sektörlerini oluşturan altı alt sektör nelerdir?

Cevap

Bu modele göre destekleyici sektör içinde altı tane alt sektör bulunur ve şunlardır:

  • İdari ve hukuki spor birlikleri (örn., FIFA, FILA IOC),
  • Sportif mal üreticileri, toptancıları ve perakendecileri,
  • Spor tesisleri ve binaları,
  • Spor medyası,
  • Spor yönetim şirketleri,
  • Yerel, bölgesel ve ulusal spor konseyleri ve mercileri.

40. Soru

Spor endüstrisinin ekonomik olarak büyümesinin Amerika Birleşik Devletleri örneğinde örnekleri nelerdir?

Cevap

ABD'de spor endüstrisinin ne kadar büyüdüğünü bize şu veriler gösterecektir:

  • Amerika Birleşik Devletleri’nde spor endüstrisinin parasal hacmi 1986 ve 1999 yılları arasında 46 milyar dolardan 213 milyar dolara çıkarak yaklaşık 5 kat büyümüştür.
  • Amerika Birleşik Devletleri’nde spor endüstrisi 1986 ve 1999 yılları arasında sektörel büyüklük açısından 23. sıradan 6. sıraya ilerlemiştir.
  • Amerika Birleşik Devleri’nde spor endüstrisi 1986 ve 1999 yılları arasında yıllık ortalama %6.8’den fazla büyüme göstermiştir. Diğer endüstrilerin yılda ancak %1 ile, %3 arasında büyüdüğünü düşünürsek bu oran, büyümenin ne denli çarpıcı olduğunu göstermesi açısından önemlidir.

Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi