Özel Vergi Hukuku 2 Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Veraset yoluyla meydana gelen intikalleri vergilendirmenin kaç yöntemi vardır?

Veraset yoluyla meydana gelen intikalleri vergilendirmenin iki yöntemi vardır: • Bunlardan birincisi, ölen kişinin terekesi henüz mirasçılarına geçmeden terekenin tamamı üzerinden artan oranlı olarak alınan tereke vergisidir. • Diğeri ise miras payı vergisidir.

Veraset vergisi ve intikal vergisi arasındaki farklar nelerdir?

Veraset ve intikal vergisinin (VİV); • Veraset vergisi ve • İntikal vergisi olmak üzere iki vergiden oluştuğu söylenebilir. Veraset vergisi, ölen bir kişiden başkalarına miras veya vasiyet yoluyla meydana gelen intikalleri vergilendirir. İntikal vergisi ise hayatta olan kişiler arasında bağış yoluyla meydana gelen intikalleri vergilendirir. VİV Kanunu’nda 1998 yılında yapılan değişiklikler ile bazı şans oyunlarından, at yarışları vb. müşterek bahislerden, çekilişlerden, bilgi yarışmalarından, kazanılan ikramiyeler de (para ödülü, araba, ev eşyası vb.) VİV’in kapsamına alınmıştır.

Veraset vergisi ve intikal vergisinin konusu nedir?

VİV veraset yoluyla veya herhangi bir suretle ivazsız bir şekilde bir kişiden diğer bir kişiye intikal eden mallar üzerinden alınır. Buradaki mallar tabiri, menkul ve gayrimenkul malları, paraları, hak ve alacakları (mamelek) ifade eder. Veraset yoluyla intikal; miras, vasiyet ve miras sözleşmesi gibi ölüme bağlı tasarruflar şeklinde vuku bulan intikaller anlamına gelmektedir. VİV Kanunu bir karşılık ödenmeden iktisap edilen malları vergilendirmeyi amaçlamıştır. Ancak buradan her türlü ivazsız intikallerin bu verginin konusuna gireceği anlamı çıkartılmamalıdır. Örneğin bir zarar karşılığında alınan maddi ve manevi tazminatlar, şart-ı ceza olarak tahsil edilen paralar bu verginin konusuna girmez.

Veraset ve intikal vergisinde vergi mükellefi kimdir?

VİV’in mükellefi kendisine veraset yoluyla ya da diğer şekillerde ivazsız olarak mal intikal eden gerçek ya da tüzel kişilerdir. Burada gerçek kişilerin vergi mükellefiyeti ile ilgili önemli bir hukuki kavramı hatırlamak yerinde olacaktır. VUK’un 8’inci maddesine göre mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu düşen gerçek veya tüzelkişidir.

Veraset ilamı ne demektir? Kim tarafından verilir?

Veraset ilamı, ölen veya gaipliğine karar verilen kişinin kanuni mirasçılarını ve mirastaki paylarını gösteren; aksi sabit oluncaya kadar geçerli mahkeme kararıdır. Bu kararı sulh hukuk mahkemeleri verir.

Medeni Kanun hükümlerine göre kimler mirasçı sayılır?

Medeni Kanun miras hükümlerine göre; eş, çocuklar, alt soy ve onların alt soyları, anne, baba ve onların alt soyları, büyükanne, büyükbabalar, onların alt soyları, soy bağı kurulmuş evlilik dışı çocuklar (oran bakımından evlilik içi çocuklar gibidir), evlatlıklar ve onların alt soyu kanuni mirasçı sayılır.

Medeni kanuna göre sağ kalan eşin mirasçılığı nasıl belirlenir?

Sağ kalan eşin mirastan alacağı pay, birlikte mirasçı olduğu kişilere göre değişiklik göstermektedir: Buna göre sağ kalan eş; • Miras bırakanın altsoyu ile birlikte mirasçı olursa mirasın dörtte biri, • Miras bırakanın ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olursa mirasın yarısı, • Miras bırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte mirasçı olursa mirasın dörtte üçü; bunlar da yoksa mirasın tamamı için mirasçı olur.

Mirası reddetmek isteyen kişiler, ne kadar süre içerisinde mirası reddedebilir?

Mirası reddetmek isteyen kişiler yasal süre olan 3 ay içerisinde ilgili mahkemeye müracaat edebilir.

Mirasçı bırakmaksızın ölen kimselerin mirası ne şekilde değerlendirilir?

Mirasçı bırakmaksızın ölen kişinin mirası ise devlete kalır.

Veraset ve intikal vergisinde mükellefiyet ne zaman başlar?

VİV mükellefiyeti beyanname verildiği takdirde, beyannamede gösterilen mallar için beyanname tarihinde başlamaktadır. Verilen beyannamede gösterilmeyen mallar ile beyanname verilmeyen hâllerde ise mükellefiyet, intikal eden malların idarece tespit olunduğu tarihte başlar.

Veraset ve intikal vergisinde vergiyi doğuran olay nedir?

VİV’de vergiyi doğuran olay veraset yoluyla ivazsız mal intikali ile veraset dışı (sağlar arası) diğer ivazsız mal intikalidir. Veraset yoluyla mal intikali miras hukuku esaslarına göre; bir kişinin ölümüne veya gaipliğine veyahut ölüm karinesine bağlı olarak mal varlığının başka birine geçmesidir. Veraset yoluyla intikal ister miras yoluyla, ister miras mukavelesiyle olsun; her iki hâli de VİV bakımından vergiyi doğuran olay olarak nitelendirmek gerekir. Veraset dışındaki yollarla (sağlar arası) ivazsız mal intikalinde ise sağ olan bir kişinin ivazsız olarak başka birinin lehine yaptığı tasarruf işlemi vergiyi doğuran olay olarak kabul edilmektedir. Örneğin bağışlama, ikramiye kazanma gibi hâller, sağlar arası mal intikali kapsamındadır.

Veraset ve intikal vergisinde kimlere muafiyet uygulanmaktadır?

Aşağıda yazılı kişi, kurum ve kuruluşlar VİV’den muaf sayılmıştır: a) Kamu kurum ve kuruluşları, emekli ve yardım sandıkları, sosyal sigorta kurumları, kamu yararına çalışan dernekler, siyasi partiler ve bunlara ait olan veya bunların aralarında kurdukları teşekküllerden kurumlar vergisine tabi olmayanlar, b) Yukarıda sayılanlar dışında kalan tüzelkişilere ait olup, toplumun yararlanması için bilim, araştırma, kültür, sanat, sağlık, eğitim, din, hayır, imar, spor gibi amaçlarla kurulan kurum ve kuruluşlar, c) Karşılıklı olmak (mütekabiliyet) şartıyla, yabancı devletlerin Türkiye’de bulunan elçi, maslahatgüzar ve konsolosları (fahri konsoloslar hariç) ile elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o devletin uyruğunda bulunun memurları ve Türkiye’de resmî bir görevde olanlar ile bu sayılanların aileleri (Ancak Türk uyruğunda bulunan kişilerden veraset yoluyla veya sair suretle mal iktisap edenlerle yukarda sayılanların dışında kalıp da Türkiye’de ikamet eden şahısların Türkiye’de bulunan mallarını veraset yoluyla veya sair suretle iktisap edenler bu muafiyetten yararlanamaz).

Veraset ve intikal vergisinin matrahı nasıl hesaplanır?

VİV’in matrahı, kural olarak intikal eden malların VUK’na göre hesaplanan değerleridir. Ancak VİV Kanunu’nun 10 uncu maddesi, tarhiyat işlemini iki aşamalı olarak düzenlediği için aynı madde içinde bentler hâlinde İlk Tarhiyata esas olacak değerleme ölçülerini tek tek saymıştır. Yani mükellefler tarafından ilk tarhiyata esas olacak matrah belirlenirken VİV Kanunu’nda sayılan değerleme ölçüleri esas alınacaktır. Bu değerleme sonucunda hesaplanan miktardan kanunda yazılı borçları ve giderleri düştükten sonra kalan tutar vergi matrahını teşkil edecektir. İlk tarhiyattan sonra mükellef tarafından beyan edilen mal varlığının idarece VUK’un değerleme ölçülerine göre değerlemesi yapılarak bulunan tutar üzerinden ikinci tarhiyat yapılacaktır. VİV’ne esas alınacak değer ikincisidir. Mükellefin yaptığı değerleme sonucunda beyan ettiği tutarlar, idarece yapılan değerlemelerden fazla ise, kesin tarhiyat yapılırken mükellefin beyanı esas alınır.

Veraset ve intikal vergisinde miras bırakanın borçları ne şekilde değerlendirilir?

VİV Kanunu safi vergi matrahının belirlenmesinde çok geniş bir hüküm vazetmiş ve miras bırakanın bütün borçlarının mirasçılara intikal eden servet değerinden indirilmesini kabul etmiştir.

Veraset ve intikal vergisinde beyanneme verme süreleri ne şekilde düzenlenmiştir?

Bu süreler veraset yoluyla vuku bulan intikallerde şu şekilde düzenlenmiştir: • Ölüm Türkiye’de meydana gelmiş ise mükelleflerin Türkiye’de bulunmaları hâlinde ölüm tarihini takip eden dört ay içinde, mükelleflerin yabancı bir ülkede bulunmaları hâlinde ölüm tarihini takip eden altı ay içinde, • Ölüm yabancı bir ülkede meydana gelmiş ise mükelleflerin Türkiye’de bulunmaları hâlinde ölüm tarihini takip eden altı ay içinde, mükellefler müteveffanın bulunduğu memlekette oldukları takdirde ölüm tarihini takip eden dört ay içinde, mükellefler müteveffanın bulunduğu yerin dışında başka bir yabancı memlekette oldukları takdirde de ölüm tarihini takip eden sekiz ay içinde, • Gaiplik hâlinde, gaiplik kararının ölüm siciline kaydedildiği tarihi takip eden bir ay içinde, • Diğer şekildeki intikallerde ise (bağışlama vb.) beyannamenin, malların hukuken iktisap edildiği tarihi takip eden bir ay içinde verilmesi gerekmektedir. • Gerçek veya tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişler ile şans oyunlarında; yarışma ve çekiliş ile müsabakaların yapıldığı günü takip eden ayın 20’nci günü akşamına kadar verilmesi gerekmektedir.

Veraset ve intikal vergisinde, yabancı ülkelerde bulunan mükelleflerin beyannamelerini ne şekilde vermeleri gerekir?

Yabancı ülkelerde bulunan mükellefler beyannamelerini Türkiye konsolosluklarına verebilir.

Veraset ve intikal vergisinde birden fazla mükellef bulunması halinde, beyanname ne şekilde verilir?

Birden fazla mükellef bulunması hâlinde, beyannamenin her mükellef için ayrı ayrı verilebileceği, birlikte verilmesi de mümkündür.

Veraset ve intikal vergisinde VİV hangi vergi dairesince tarh edilir?

Veraset yoluyla intikallerde ölen kimsenin, ikametgâhının bulunduğu yer vergi dairesi tarafından tarh edilir. Diğer şekilde meydana gelen intikallerde, tasarrufu yapan şahsın ikametgâhının bulunduğu yer vergi dairesi tarafından tarh edilir. Tüzel kişilerde ve diğer kurumlarda, merkezlerinin bulunduğu yer vergi dairesi tarafından tarh edilir. Miras bırakan veya malları iktisap eden şahsın bu ikametgâhı yabancı bir ülkede ise bunların Türkiye’deki son ikametgâhının bulunduğu yer vergi dairesi tarafından tarh edilir. Miras bırakan veya malları iktisap eden şahıs Türkiye’de hiç ikamet etmemiş veya son ikametgâhı tespit edilememiş ise Maliye Bakanlığının tayin edeceği vergi dairesi tarafından tarh edilir.

Kanunda veraset ve intikal vergisinin ödeme süreleri ne şekilde düzenlenmiştir?

Kanunda VİV’in ödeme süreleri verginin tahakkuk zamanına bağlanmıştır. VİV tahakkuk tarihinden itibaren üç yılda ve her yıl Mayıs ve Kasım aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenir. Ancak istenirse tamamı bir seferde ödenebilir.

Motorlu taşıtlar vergisinin genel özellikleri nelerdir?

Motorlu taşıtlar vergisi (MTV) mülkiyete bağlı olarak alınan, süreklilik taşıyan, dolaysız, objektif bir servet vergisidir. Ancak servet unsurlarının tamamı üzerinden değil, sadece kanunda sayılan motorlu taşıtları kapsamına aldığı için, özel servet vergisi niteliğindedir.

Motorlu taşıtlar vergisinin konusunu ne oluşturmaktadır?

MTV’nin konusuna giren araçlar MTV Kanunu’na ekli tarifelerde yer alan ve Karayolları Trafik Kanunu’na göre trafik şube veya bürolarına kayıt ve tescil edilmiş bulunan motorlu kara taşıtları ile Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne kayıt ve tescil edilmiş olan uçak ve helikopterlerdir. Dolayısıyla bir aracın sadece motorlu olması vergiye tabi olması için yeterli değildir. Bu araçların MTV Kanunu’na ekli tarifelerde yer alması gerekmektedir. Örneğin traktörler, iş makineleri ve motor silindir hacmi 100 cc’nin altında olan motosikletler bu tariflerde yer almadıkları için MTV’nin konusuna girmez. Ayrıca 2009 yılında yapılan değişiklik sonrasında deniz taşıtları da bu verginin konusu dışına çıkartılmıştır.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda motorlu taşıt ne şekilde tanımlanmıştır?

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’na göre motorlu taşıt, karada, havada insan, hayvan ve eşya taşımaya yarayan ve makine gücü ile hareket eden taşıtlar olarak tanımlanmıştır.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda otomobil ne şekilde tanımlanmıştır?

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa göre otomobil, yapısı itibarıyla sürücüsü dâhil en çok sekiz (7+1) oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçları ifade eder.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda motosiklet ne şekilde tanımlanmıştır?

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa göre motosiklet, İki veya üç tekerlekli sepetli veya sepetsiz motorlu araçlardır. Bunlardan karoseri yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda minibüs ve otobüs ne şekilde tanımlanmıştır?

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa göre, minibüs yapısı itibarıyla sürücüsü dâhil dokuz ile on beş oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araç olarak tanımlanırken; otobüs ise yapısı itibarıyla sürücüsü dâhil en az on altı oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır. Troleybüsler de bu sınıfa dâhildir.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda kaptıkaçtı ne şekilde tanımlanmıştır?

Kaptıkaçtı, şoföründen başka, oturmaları şartıyla en çok yedi yolcu alabilen (7+1), insan taşımak için imal edilmiş olan ve bu maksatla kullanılan, yerle temas hâlinde dört tekerleği bulunan, şekil ve yapılışı itibarıyla otomobilden farklı olan motorlu taşıtlardır (Carry-all, Travel-all, Jeep-station ve benzerleri bu sınıfa dahildir).

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda arazi taşıtı ne şekilde tanımlanmıştır?

Arazi taşıtı, karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu araçtır.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda Panel van ne şekilde tanımlanmıştır?

Panel van, azami toplam ağırlığı 3500 kilogramı geçmeyen, kapalı kasalı (yandan camlı olanlar dâhil), sürücü kısmından başka tek veya daha fazla sıralı oturma yeri bulunan, insan ve yük taşımak için imal edilmiş olan taşıtlardır.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda motorlu karavan ne şekilde tanımlanmıştır?

Motorlu karavan (kamp taşıtı): Yük taşımasında kullanılmayan, iç tasarımı tatil yapmaya uygun teçhizatlarla donatılmış, hizmet edebileceği kadar yolcu taşıyabilen motorlu taşıttır.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda kamyonet, kamyon ve çekici ne şekilde tanımlanmıştır?

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda kamyonet, izin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tonu geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araç olarak tanımlanırken; kamyon: İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tondan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır. Çekici ise, römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu araçtır.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa göre motor silindir hacmi ne demektir?

Motor silindir hacmi, taşıtların motorlarını imal eden fabrikalarca uluslararası normlara göre tespit olunarak teknik belgelerinde gösterilen ve ilgili mevzuatları gereğince cm_(cc) cinsinden ifade olunan motor hacmidir.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa göre azami toplam ağırlık ve azami kalkış ağırlığı ne demektir?

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa göre, azami toplam ağırlık, taşıtların kara yollarında güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan toplam ağırlıktır. Azami kalkış ağırlığı ise bir uçak veya helikopterin; azami yakıt, yük, yolcu ve teçhizatı dâhil kalkışı için özel teknik emirlerinde izin verilen ve yazılı olan kilogram cinsinden ağırlığıdır.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa göre yaş kavramından ne anlamak gerekir?

Yaş, motorlu taşıtlarda model yılına göre geçen süredir. Bu süre takvim yılı itibarıyla tespit edilir.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda kayıt ve tescil kavramları ne şekilde tanımlanmıştır?

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda kayıt ve tescil kavramı motorlu taşıtların ilgili mevzuat gereğince motorlu kara taşıtları için trafik siciline; motorlu sivil hava taşıtları için ise Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce tutulan siciline yapılan kayıt ve tescilini ifade eder.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa göre, MTV’de vergiyi doğuran olay nedir?

MTV Kanunu’na göre vergiyi doğuran olay, verginin konusuna giren kara taşıtlarının Trafik Kanunu gereğince trafik şube ve bürolarına; hava taşıtları için ise Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne tescil edilmesidir. Buradan hareketle yukarıda değindiğimiz üzere kayıt ve tescile tabi olmayan araçların MTV’ye tabi olmadığı sonucunu çıkarabiliriz.

Motorlu Taşıtlar Vergisinin mükellefi kimdir?

MTV’nin mükellefi; trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığınca tutulan sivil hava araçları sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzelkişilerdir. Ancak bu gerçek ve tüzel kişilerden bazıları adına kayıt ve tescil edilmiş araçların vergiden istisna tutulduğunu hatırlatmakta fayda vardır. Mükellefiyet, aynı zamanda motorlu aracın sahibi ile arasındaki mülkiyet ilişkisini de ortaya koymaktadır. Motorlu aracın sahibinin değişmesi hâlinde verginin mükellefinin de aracın yeni sahibi olması gerekmektedir.

Motorlu Taşıtlar vergisi mükellefiyeti ne zaman başlar?

Motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyeti, motorlu taşıtların trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava araçları siciline kayıt ve tescili ile başlar. Mükellefiyet; takvim yılının ilk altı ayı içinde yeni kayıt ve tescil edilen taşıtlarda; kayıt ve tescilin yapıldığı takvim yılı başından başlar. Takvim yılının son altı ayı içinde yeni kayıt ve tescil edilen taşıtlarda ise son altı aylık dönemin başından (1 Temmuz) itibaren başlar. Kayıt ve tescilli olup da devir ve temlik sebebiyle kayıt ve tescil yapılan taşıtlarda değişiklik, takvim yılının ilk altı ayında yapılmış ise mükellefiyet o yılın son altı aylık dönemin başından itibaren (1 Temmuz) başlayacaktır. Takvim yılının son altı ayında devir ve temlik sebebiyle kayıt ve tescil yapılmış ise mükellefiyet takip eden takvim yılı başından itibaren başlayacaktır.

Motorlu Taşıtlar vergisi mükellefiyeti ne zaman sona erer?

Motorlu taşıtların trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları siciline ait kayıtlarının silinmesi hâlinde, silinme takvim yılının ilk altı ayı içinde yapılmış ise ikinci altı aylık dönemin başından, ikinci altı aylık dönem içinde yapılmışsa takip eden takvim yılı başından itibaren mükellefiyet sona erer.

Motorlu Taşıtlar Vergisinden istisna tutulan kurum ver kuruluşlar nelerdir?

MTV Kanunu’nda bazı kişiler, kurum ve kuruluşlara ait araçlar İstisnalar başlığı altında sayılmıştır: • Genel ve özel bütçeli idareler, sosyal güvenlik kurumları ile il özel idareleri, belediyeler, köy tüzel kişilikleri ve Türkiye Kızılay Derneği adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar (bu idarelere bağlı olup, ayrı tüzel kişiliği olan işletmeler ile özel kanunlarında malları devlet malı sayılmış olan kuruluşların taşıtları hariç), • Karşılıklı olmak şartıyla, yabancı devletlerin Türkiye’de bulunan elçilik ve konsolosluklarıyla, elçi, maslahatgüzar ve konsoloslarına (fahri konsoloslar hariç) ve o devletin uyruğunda bulunan elçilik ve konsolosluk memurlarına ait taşıtlar. • Merkezi Türkiye’de bulunan uluslararası kurullar ile bu kurulların yabancı uyruklu memurlarına ve resmî bir görev için yurda gelen delege ve heyetler, bu heyetlere mensup yabancı uyruklu kişilere ait taşıtlar. • Sakatlık dereceleri %90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malul ve engellilerin, bu durumlarına uygun hâle getirilmiş özel tertibatlı taşıtlar. Bu hüküm sakatlık dereceleri %90 ve üzerinde olanlara ait taşıtları vergiden istisna tutarken sakatlık derecesi %90’ın altında olanları da bizzat kendilerinin kullanması ve özel tertibatlı olması koşuluyla vergiden istisna saymaktadır. • Ortaklık hakları ile yönetim ve denetimleri veya hisseleri kısmen veya tamamen Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna intikal eden bankalara, tasfiyeleri Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu eliyle yürütülen müflis bankaların iflâs idarelerine ait taşıtlar. • Türk Kuşu ya da Türk Hava Kurumuna ait uçak ve helikopterler. Motorlu taşıtlar vergisi ile ilgili muaflık ve istisna hükümleri, MTV Kanunu’na hüküm eklenmek veya MTV Kanunu’nda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir. Başka özel kanunlarda düzenlenmiş olsa bile bu kanunda yer almayan istisna ve muaflıklar hükümsüzdür. Ancak, uluslararası anlaşma hükümleri saklıdır.

Motorlu Taşıtlar Vergisinde, vergi matrahı belirlenirken hangi kriterler esas alınır?

MTV, spesifik nitelikte üç ayrı tarife üzerinden hesaplanır: • (I) Sayılı tarife, • (II) Sayılı tarife, • (IV) Sayılı tarife. (I) Sayılı tarifede otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri için ödenecek MTV belirlenmiştir. (II) Motor Silindir Hacmi (cm³) Taşıtların Yaşları ile Ödenecek Yıllık Vergi Tutarı (TL). Buna göre, motor hacmi arttıkça araçların ödeyeceği MTV’nin arttığı; araçların yaşları ilerledikçe de ödenecek MTV’nin azaldığı görülmektedir. Ancak bazı araçlar motor hacimlerinin yüksekliği sebebiyle çok yüksek miktarda MTV’ye tabi olabilmektedir. İşte bu nedenle MTV’nin hesaplanmasıyla ilgili olarak Bakanlar Kurulu’na tanınmış bir yetki bulunmaktadır.

Motorlu Taşıtlar Vergisinde, (III) Sayılı tarife var mıdır?

2009 yılından itibaren deniz taşıtlarıyla ilgili olan MTV’nin (III) Sayılı tarifesi uygulamadan kaldırılmıştır. Bu tarihten sonra deniz taşıtlarından harç alınmaya başlanmıştır.

Minibüs, panelvan, motorlu karavan, otobüs ve benzerleri ile kamyon, kamyonet, çekici ve benzeri araçlara uygulanacak MTV matrahı hangi esaslara göre hesaplanır?

: (II) Sayılı tarife minibüs, panelvan, motorlu karavan, otobüs ve benzerleri ile kamyon, kamyonet, çekici ve benzeri araçların MTV’yi belirlemektedir. Minibüsler sadece yaşlarına göre vergilendirilmektedir. Panelvan olarak adlandırılan araçlar ise (I) sayılı tarifede olduğu gibi motor silindir hacmi ve yaşlarına göre vergilendirilmektedir. Ancak burada dikkat çeken bir nokta vardır: (I) ve (II) sayılı tabloyu incelediğimizde, 1900 cc motor hacmine sahip olan 1-3 yaş aralığındaki panelvan türü bir aracın yıllık MTV’si; aynı motor hacmine sahip, 1-3 yaş aralığındaki bir otomobil veya arazi taşıtının yıllık MTV’si arasında ikincisi aleyhine önemli bir fark olmaktadır. Bu durumun vergilemede adalet ilkesine aykırı olduğunu söylemek yanlış olmaz. (II) sayılı tarifede ayrıca, dokuz kişiden fazla yolcu kapasitesine sahip araçların ve otobüslerin koltuk sayısına göre vergilendirildiği görülmektedir.

Uçak ve helikopterlerin MTV matrahı hangi esaslara dayanılarak hesap edilir?

(IV) Sayılı tarife uçak ve helikopterlerin MTV’sini belirlemektedir. Uçak ve helikopterlerin MTV bu araçların teknik olarak belirlenmiş olan azami kalkış ağırlığına göre hesaplanmaktadır. Zirai ilaçlama faaliyetinde kullanılan uçakların MTV ise yukarıdaki tarifede yazılı tutarların %25’i olarak alınmaktadır.

MTV hangi vergi dairesince tarh edilir?

MTV Kanun’a eki tablolarda yer alan motorlu araçların kayıt ve tescillerinin yapıldığı yer açısından bağlı bulunulan vergi dairesince tarh edilir. Örneğin kara taşıtları, araçların trafik siciline kayıtlı olduğu yerdeki MTV’ne bakan vergi dairesince tarh edilir.

MTV her yıl, ne zaman tahakkuk etmiş sayılır?

MTV her yılın Ocak ayı başında tahakkuk ettirilmiş sayılır. Bu şekilde otomatik olarak tahakkuk ettirilen vergi, aynı gün tebliğ edilmiş sayılır.

Tahakkuk eden MTV, hangi tarihlerde, nereye ödenir?

Tahakkuk eden MTV, her yılın 1-31 Ocak tarihlerinde birinci taksit, 1-31 Temmuz tarihlerinde ikinci taksit olarak ödenir. Mükellefler MTV’yi bağlı bulundukları vergi dairesine ödeyebilecekleri gibi başka bir vergi dairesine ya da anlaşmalı bankalara da ödeme yapabilir. Günümüzde e-devlet uygulamalarının yaygınlaşması sonucunda; MTV borcu, araçların kasko değerleri, trafik para cezası sorgulaması yapılabilmekte ve bu borçlar kredi kartları ile de ödenebilmektedir.

Motorlu araçlar ocak ve temmuz ayları içinde başkasına satılacak ya da devredilecek olması halinde, MTV’yi kimin ne zaman ödemesi gerekir?

Motorlu araçlar, Ocak ve Temmuz ayları içinde başkasına satılacak ya da devredilecek olursa; satan veya devreden mükellef ayın sonunu beklemeden MTV’yi ödemek zorundadır. Aksi hâlde ilgili noterler ve memurlar aracın devir ve tescil işlemlerini yapamazlar.

MTV’ye ilişkin mükelleflerin sorumlulukları nelerdir?

MTV mükellefleri, adlarına kayıt ve tescil edilmiş bulunan taşıtları, bu taşıtların cins, nevi, niteliklerini ve kullanış maksatları ile verginin alınmasına esas olabilecek diğer bilgileri ve bunlarda meydana gelen değişiklikleri, kayıt ve tescilin yapıldığı veya değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 1 ay içinde ilgili vergi dairesine bildirmek zorundadır. Bu zorunluluğa uymayanlara usulsüzlük cezası kesilir.

MTV’nin gelir ve kurumlar vergi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmesi mümkün müdür?

Ticari amaçla, yani ticari kazancın elde edilmesi için kullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşan işletmelerin bu amaçla kiraya verdikleri taşıtlar dışında; bu Kanuna bağlı (I) ve (IV) sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan alınan MTV ile cezalar ve gecikme zamları; gelir ve kurumlar vergilerinin matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Örneğin helikopter ile hava ambulansı hizmeti veren bir limited şirketin işletmeye kayıtlı helikopteri için ödenecek olan MTV bu şirketin kurum kazancından indirilebilecektir. Ya da araç kiralama işiyle iştigal eden bir anonim şirketin kiraya verdiği bütün otomobillerine ait MTV şirketin kurum kazancından indirilebilecektir. Ancak, mobilya üretimi yapan bir anonim şirket adına kayıtlı bulunan arazi taşıtı ya da uçağın MTV’si gider olarak indirilemeyecektir.

Tereke vergisi ne anlam ifade etmektedir?

Tereke vergisi, ölen kişinin terekesi mirasçılara geçmeden ve terekenin bütünlüğü bozulmadan alınan bir vergidir. Bu vergi mirasçıların ölen kişiyle hısımlık dereceleri, kişisel ve ailevi özellikleri dikkate alınmadığından objektif bir servet vergisidir.

Veraset intikal vergisinin konusu nedir?

VİV’ in konusu esas olarak kanunun birinci maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, "Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye’ de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir başka yolla ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikali VİV’ e tabidir". Bu vergi, Türk uyruğunda bulunan şahısların yabancı ülkelerde aynı yollardan iktisap
edecekleri malları da kapsar.

Medeni Kanun hükümlerine göre kanuni mirasçılar kimlerden oluşur?

Medeni Kanun miras hükümlerine göre; eş, çocuklar, alt soy ve onların alt soyları, anne, baba ve onların alt soyları, büyükanne, büyükbabalar, onların alt soyları, soy bağı kurulmuş evlilik dışı çocuklar (oran bakımından evlilik içi çocuklar gibidir), evlatlıklar ve onların alt soyu kanuni mirasçı sayılır.

Sağ kalan eşin mirastan alacağı pay nasıl belirlenmektedir?

Sağ kalan eşin mirastan alacağı pay, birlikte mirasçı olduğu kişilere göre değişiklik göstermektedir: Buna göre sağ kalan eş;
• Miras bırakanın altsoyu ile birlikte mirasçı olursa mirasın dörtte biri,
• Miras bırakanın ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olursa mirasın yarısı,
• Miras bırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte mirasçı olursa mirasın dörtte üçü; bunlar da yoksa mirasın tamamı için mirasçı olur.

Veraset ve intikal vergisinden kimlerin muafiyeti bulunur?

Aşağıda yazılı kişi, kurum ve kuruluşlar VİV’ den muaf sayılmıştır:
a) Kamu kurum ve kuruluşları, emekli ve yardım sandıkları, sosyal sigorta kurumları, kamu yararına çalışan dernekler, siyasi partiler ve bunlara ait olan veya bunların aralarında kurdukları teşekküllerden kurumlar vergisine tabi olmayanlar,
b) Yukarıda sayılanlar dışında kalan tüzelkişilere ait olup, toplumun yararlanması için bilim, araştırma, kültür, sanat, sağlık, eğitim, din, hayır, imar, spor gibi amaçlarla kurulan kurum ve kuruluşlar,
c) Karşılıklı olmak (mütekabiliyet) şartıyla, yabancı devletlerin Türkiye’ de bulunan elçi, maslahatgüzar ve konsolosları (fahri konsoloslar hariç) ile elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o devletin uyruğunda bulunun memurları ve Türkiye’de resmî bir görevde olanlar ile bu sayılanların aileleri (Ancak Türk uyruğunda bulunan kişilerden veraset yoluyla veya sair suretle mal iktisap edenlerle yukarda sayılanların dışında kalıp da Türkiye’ de ikamet eden şahısların Türkiye’ de bulunan mallarını veraset yoluyla veya sair suretle iktisap edenler bu muafiyetten yararlanamaz).

Veraset ve intikal vergisinden istisna tutulan intikaller nelerdir?

Aşağıda gösterilen intikaller VİV’ den istisnadır:
a) Veraset yoluyla intikal eden ev eşyası ile murise ait şahsi eşyası ve aile hatırası olarak muhafaza edilen tablo, kılıç, madalya gibi eşya,
b) Değerleri VUK’ un değerleme esaslarına göre belirlenen menkul ve gayrimenkul mallardan evlatlıklar da dahil olmak üzere, altsoy ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinin 202.154 lirası, altsoy bulunmaması hâlinde eşe isabet eden miras hissesinin 404.556 lirası (2018 yılında geçerli olan tutar),
c) Örf ve âdete göre verilen hediye, cihaz, yüzgörümlüğü ve drahomalar (Gayrimenkuller hariç),
ç) Her çeşit sadakalar,
d) İvazsız şekildeki intikallerin 4.656 lirası (2014 yılında geçerli olan tutar),
e) Para ve mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişler ile şans oyunlarından kazanılan ikramiyelerin 3.31 lirası (2018 yılında geçerli olan tutar),
f) Kamu kurum ve kuruluşları, emekli ve yardım sandıkları, sosyal sigorta kurumları, kamu yararına çalışan dernekler, siyasi partiler ve bunlara ait olan veya bunların aralarında kurdukları teşekküllerden kurumlar vergisine tabi olmayanlar; tüzel kişilere ait olup toplumun yararlanması için bilim, araştırma, kültür, sanat, sağlık, eğitim, din, hayır, imar, spor gibi amaçlarla kurulan kurum ve kuruluşlar, kamu kurum ve kuruluşları ve kamu yararına çalışan dernekler veya emekli sandıklarından veya bu mahiyetteki kurumlar tarafından yapılan yardımlar, dul ve yetimlere bağlanan aylıklarla bu aylıklar dışında verilen emekli ikramiyeleri, dul ve yetim evlenme ikramiyeleri, hizmet sürelerini doldurmamış bulunanların dul ve yetimlerine aylık yerine toptan yapılan ödemeler ile savaş malulleriyle şehit yetimlerine ödenen paralar,
h) Savaş, askerî harekât veya eğitimler sırasında ölen subay, astsubay ve erlerin, görev esnasında ölen emniyet mensuplarının altsoy ve eşlerine, ana ve babalarına intikal eden bütün mallar kıymetinden (b) fıkrasında belirtilen miktarın bir katı,
i) Borçlar Kanunu’ nun 242 nci maddesine göre rücu şartı ile yapılan bağışlamalarda, bağışlananın bağışlayandan önce vefatı hâlinde bağışlayana rücu eden hibe edilmiş mallar,
j) Sağlar arasında ivazsız bir tarzda vuku bulan intikaller hariç olmak üzere kuru mülkiyet hâlinde intikal eden mallar (kuru mülkiyet hâlinde kaldığı sürece),
k) Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara kuruluşu için veya kurulduktan sonra tahsis olunan mallar,
l) Plaka sınırlaması uygulanan illerde Cumhurbaşkanı kararı ile yetkili kılınan trafik komisyonlarınca ticari plaka satışından elde edilen paralardan, ticari plakalı taşıt sahiplerine dağıtılan miktarlar,
m) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının veraset ve intikal yoluyla devir ve iktisabına ilişkin işlemler,
n) Genel ve katma bütçeli idarelerin bütçelerinden kamu iktisadi teşebbüslerine yapılacak iktisadi transferler ve yardımlar.

Veraset yoluyla gerçekleşen intikallerde beyanname verme süresi nedir?

Bu süreler veraset yoluyla vuku bulan intikallerde şu şekilde düzenlenmiştir:
• Ölüm Türkiye’ de meydana gelmiş ise mükelleflerin Türkiye’ de bulunmaları hâlinde ölüm tarihini takip eden dört ay içinde, mükelleflerin yabancı bir ülkede bulunmaları hâlinde ölüm tarihini takip eden altı ay içinde,
• Ölüm yabancı bir ülkede meydana gelmiş ise mükelleflerin Türkiye’ de bulunmaları hâlinde ölüm tarihini takip eden altı ay içinde, mükellefler müteveffanın bulunduğu memlekette oldukları takdirde ölüm tarihini takip eden dört ay içinde, mükellefler müteveffanın bulunduğu yerin dışında başka bir yabancı memlekette oldukları takdirde de ölüm tarihini takip eden sekiz ay içinde,
• Gaiplik hâlinde, gaiplik kararının ölüm siciline kaydedildiği tarihi takip eden bir ay içinde.

MTV Kanunu'na göre hangi taşıtlar motorlu taşıtlar vergisinden istisna tutulmuştur?

MTV Kanunu’ nda bazı kişiler, kurum ve kuruluşlara ait araçlar “İstisnalar” başlığı altında
sayılmıştır.
• Genel ve özel bütçeli idareler, sosyal güvenlik kurumları ile il özel idareleri, belediyeler, köy tüzel kişilikleri ve Türkiye Kızılay Derneği adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar (bu idarelere bağlı olup, ayrı tüzel kişiliği olan işletmeler ile özel kanunlarında malları devlet malı sayılmış olan kuruluşların taşıtları hariç),
• Karşılıklı olmak şartıyla, yabancı devletlerin Türkiye’ de bulunan elçilik ve konsolosluklarıyla, elçi, maslahatgüzar ve konsoloslarına (fahri konsoloslar hariç) ve o devletin uyruğunda bulunan elçilik ve konsolosluk memurlarına ait taşıtlar.
• Merkezi Türkiye’ de bulunan uluslararası kurullar ile bu kurulların yabancı uyruklu memurlarına ve resmî bir görev için yurda gelen delege ve heyetler, bu heyetlere mensup yabancı uyruklu kişilere ait taşıtlar.
• Sakatlık dereceleri %90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malul ve engellilerin, bu durumlarına uygun hâle getirilmiş özel tertibatlı taşıtlar.
Bu hüküm sakatlık dereceleri %90 ve üzerinde olanlara ait taşıtları vergiden istisna tutarken sakatlık derecesi %90’ ın altında olanları da bizzat kendilerinin kullanması ve özel tertibatlı olması koşuluyla vergiden istisna saymaktadır.
• Ortaklık hakları ile yönetim ve denetimleri veya hisseleri kısmen veya tamamen Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna intikal eden bankalara, tasfiyeleri Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu eliyle yürütülen müflis bankaların iflâs idarelerine ait taşıtlar.
• Türk Kuşu ya da Türk Hava Kurumuna ait uçak ve helikopterler.

Motorlu taşıtlar vergisinin konusunu hangi araçlar oluşturmaktadır?

MTV’ nin konusuna giren araçlar MTV Kanunu’ na ekli tarifelerde yer alan ve Karayolları Trafik Kanunu’ na göre trafik şube veya bürolarına kayıt ve tescil edilmiş bulunan motorlu kara taşıtları ile Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne kayıt ve tescil edilmiş olan uçak ve helikopterlerdir. Dolayısıyla bir aracın sadece motorlu olması vergiye tabi olması için yeterli değildir. Bu araçların MTV Kanunu’ na ekli tarifelerde yer alması gerekmektedir.

MTV'de vergiyi doğuran olay nedir?

MTV Kanunu’ na göre vergiyi doğuran olay, verginin konusuna giren kara taşıtlarının Trafik Kanunu gereğince trafik şube ve bürolarına; hava taşıtları için ise Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne tescil edilmesidir.

Miras payı vergisi ne anlam ifade etmektedir?

Miras payı vergisi, ölüm dolayısıyla mirasçılara intikal eden miras paylarının vergilendirildiği subjektif bir servet vergisidir. VİV’in boşluklarını doldurmak için kabul edildiğinden telafi edici bir vergi olarak nitelenebilir. Ülkemizde uygulanan VİV bu tipte bir vergidir.

Veraset ilamı ne anlama gelmektedir?

Veraset ilamı, ölen veya gaipliğine karar verilen kişinin kanuni mirasçılarını ve mirastaki paylarını gösteren; aksi sabit oluncaya kadar geçerli mahkeme kararıdır.

Veraset ve intikal vergisinde mükellefiyet hangi tarihte başlar?

VİV mükellefiyeti beyanname verildiği takdirde, beyannamede gösterilen mallar için beyanname tarihinde başlamaktadır. Verilen beyannamede gösterilmeyen mallar ile beyanname verilmeyen hâllerde ise mükellefiyet, intikal eden malların idarece tespit olunduğu tarihte başlar.

Veraset ve intikal vergisinde vergiyi doğuran olaylar nelerdir?

VİV’ de vergiyi doğuran olay veraset yoluyla ivazsız mal intikali ile veraset dışı (sağlar arası) diğer ivazsız mal intikalidir. Veraset yoluyla mal intikali miras hukuku esaslarına göre; bir kişinin ölümüne veya gaipliğine veyahut ölüm karinesine bağlı olarak mal varlığının başka birine geçmesidir. Veraset yoluyla intikal ister miras yoluyla, ister miras mukavelesiyle olsun; her iki hâli de VİV bakımından vergiyi doğuran olay olarak nitelendirmek gerekir. Veraset dışındaki yollarla (sağlar arası) ivazsız mal intikalinde ise sağ olan bir kişinin ivazsız olarak başka birinin lehine yaptığı tasarruf işlemi vergiyi doğuran olay olarak kabul edilmektedir.

Veraset ve intikal vergisine konu olacak malların değerleme günü nasıl belirlenir?

VİV’ne konu olacak malların değerleme günü; miras yoluyla meydana gelen intikallerde mirasın açıldığı gün, diğer intikallerde, malların hukuken iktisap edildiği gündür.

Veraset ve intikal vergisi hangi yer vergi dairesi tarafından tarh edilir?

Veraset yoluyla intikallerde ölen kimsenin, ikametgâhının bulunduğu yer vergi dairesi tarafından tarh edilir. Diğer şekilde meydana gelen intikallerde, tasarrufu yapan şahsın ikametgâhının bulunduğu yer vergi dairesi tarafından tarh edilir. Tüzel kişilerde ve diğer kurumlarda, merkezlerinin bulunduğu yer vergi dairesi tarafından tarh edilir. Miras bırakan veya malları iktisap eden şahsın bu ikametgâhı yabancı bir ülkede ise bunların Türkiye’ deki son ikametgâhının bulunduğu yer vergi dairesi tarafından tarh edilir. Miras bırakan veya malları iktisap eden şahıs Türkiye’ de hiç ikamet etmemiş veya son ikametgâhı tespit edilememiş ise Maliye Bakanlığının tayin edeceği vergi dairesi tarafından tarh edilir.

Veraset ve intikal vergisinin ödenme süresi nasıl belirlenir?

Kanunda VİV’ in ödeme süreleri verginin tahakkuk zamanına bağlanmıştır. VİV tahakkuk tarihinden itibaren üç yılda ve her yıl Mayıs ve Kasım aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenir. Ancak istenirse tamamı bir seferde ödenebilir.

Hangi kurumların VİV’ in ödendiğine dair belge istemeleri yönünde kanuni zorunluluk bulunur?

VİV Kanunu’ nun 17’nci maddesine göre, kamu kurum ve kuruluşları, bankalar, bankerler, kasa kiralayanlar, sigorta şirketleri sair şirket ve kuruluşlar, mahkemeler ve icra daireleri istihkak sahiplerine (mükelleflere), bu verginin konusuna giren herhangi bir işlem dolayısıyla para ve senet verebilmek için, öncelikle verginin ödenmiş olduğuna dair vergi dairesinden verilmiş bir belge isterler.

MTV'de mükellefiyetin başlangıç tarihi nedir?

Mükellefiyet; takvim yılının ilk altı ayı içinde yeni kayıt ve tescil edilen taşıtlarda; kayıt ve tescilin yapıldığı takvim yılı başından başlar. Takvim yılının son altı ayı içinde yeni kayıt ve tescil edilen taşıtlarda ise son altı aylık dönemin başından (1 Temmuz) itibaren başlar. Kayıt ve tescilli olup da devir ve temlik sebebiyle kayıt ve tescil yapılan taşıtlarda (ikinci el taşıtlarda) değişiklik, takvim yılının ilk altı ayında yapılmış ise mükellefiyet o yılın son altı aylık dönemin başından itibaren (1 Temmuz) başlayacaktır. Takvim yılının son ÖTV Kanunu’na ekli II sayılı tabloda yer alan ve ÖTV’ye tabi olan motorlu taşıtlardan kayıt ve tescile tabi olanlar ile olmayanlar önem taşımazken; MTV’nin konusu bakımından önem taşımaktadır. altı ayında devir ve temlik sebebiyle kayıt ve tescil yapılmış ise mükellefiyet takip eden takvim yılı başından itibaren başlayacaktır. 

MTV'de mikellefiyetin sona erme tarihi nedir?

Motorlu taşıtların trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları siciline ait kayıtlarının silinmesi hâlinde, silinme takvim yılının ilk altı ayı içinde yapılmış ise ikinci altı aylık dönemin başından, ikinci altı aylık dönem içinde yapılmışsa
takip eden takvim yılı başından itibaren mükellefiyet sona erer.