Tüketici Hukuku Dersi 7. Ünite Özet

Giriş

Bir taşınmazdan “zamanla sınırlı yararlanma hakkı” sağlayan sistemler 1960’lı yılların başında ABD’de ve Batı Avrupa’da ortaya çıkmış, buradan dünyanın diğer bölgelerine yayılmıştır. Tatil sözleşmesi tüketiciye “zamanla sınırlı ve özellikle periyodik süreli yararlanma hakkı” tanıyan bir sözleşmedir. Bugün için tatil sözleşmelerinin konusunu tatil köyleri, oteller, turizmdoğa ağırlıklı tesisler, deniz-tatil imkânı veren tesisler, spor tesisleri, termal tesisler vb. temalardan oluşan tesisler oluşturmaktadır.

Tatil Amaçlı Sözleşmeler

6502 sayılı TKHK’nun 50. (devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri) ve 51. (paket tur sözleşmeleri) maddelerinde tatil amaçlı sözleşmeler detaylı bir şekilde düzenlenmiştir. Ayrıca 14 Ocak 2015 tarih ve 29236 sayılı Resmi Gazete’de Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri Yönetmeliği ile Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliği yayımlanmıştır. Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri Yönetmeliğinin amacı; devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti, değişim ve yeniden satış sözleşmelerine uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir. Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliğinin amacı, paket tur sözleşmelerine ilişkin uygulama usul ve esaslarını düzenlemektir.

Devre Tatil Sözleşmeleri

Devre mülk, dönem mülk, paylı mülkiyet, hisseli gayrimenkul satışı ve benzeri isimler altında yapılan ve tapu tesciline konu edilen satışlara ilişkin sözleşmeler, bir yıldan uzun süre için kurulması ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem için bir veya daha fazla sayıda gecelik konaklama imkânı tanıması halinde devre tatil sözleşmesi olarak kabul edilir.

Devre Tatil Sözleşmesinin Unsurları: Bir sözleşmenin devre tatil sözleşmesi olarak nitelendirilebilmesi için taşıması gereken unsurlar aşağıda kısaca açıklanmıştır:

• Taşınmazın Kullanım Hakkının Devri veya Devir Taahhüdü: Devre tatil sözleşmesinin konusu belirli bir veya birkaç taşınmazı kullanma hakkıdır. Devre tatil sisteminin özünü, devre tatil konusu taşınmazın bağımsız yararlanmaya elverişli bölümleri üzerinde, birden çok kişiye sırayla, belirli bir dönemle sınırlı olmak üzere kullanma hakkının sağlanması oluşturmaktadır.
• Birden Fazla Dönem İçin Gecelik Konaklama İmkânı Vermesi: Devre tatil sözleşmesiyle birden fazla dönem için tüketiciye konaklama imkânı verilmelidir. Kanuna göre her yıl en az iki dönem gerekir ve bu dönemlerde de en az birer gecelik konaklama olması gerekmektedir.
• Sözleşmenin Süresinin Bir Yıldan Uzun Olması: Bir yıldan daha kısa süreli devre tatil sözleşmesi yapılamaz.

Devre Tatil Sözleşmesinin Hukuki Niteliği: Devre tatil sözleşmeleri ayni bir hak değil şahsi bir hak vermektedir. Devre tatil sözleşmesi hizmet edimi niteliği ağır basan karma nitelikli bir sözleşmedir. Sağlayıcının ana borcu, sözleşme konusu taşınmazları tatil amacına uygun bir şekilde tutmak ve bu amaca yönelik olarak gerekli hizmetleri sağlamaktır. Tüketicinin talep hakkı ise tatilini sözleşmeye uygun bir yerde ve sözleşmeye uygun bir konfor ve hizmet seviyesinde yapmasının talep edilmesidir. Böylece bu sözleşmede hizmet satışına ilişkin unsur ağır basmaktadır.

Devre Tatil Sözleşmesinde Ön Bilgilendirme: Satıcı veya sağlayıcı devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti, değişim ve yeniden satış sözleşmelerinin kurulmasından en az bir gün önce tüketicilere yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile ön bilgilendirme formu vermek zorundadır.

Devre Tatil Sözleşmesinin Şekli ve İçeriği: Satıcı veya sağlayıcı, tüketiciye verilen ön bilgilendirme formunda yer alan bilgilerle birlikte tüketicinin adı, soyadı, açık adresi ve diğer iletişim bilgileri ile tarafların sözleşmeyi imzaladığı yer ve tarihe ilişkin bilgileri de içeren bir sözleşme düzenlemek ve yazılı veya mesafeli olarak kurulan bu sözleşmelerin bir örneğini tüketiciye vermek zorundadır.

Devre Tatil Sözleşmesinde Satıcı veya Sağlayıcının Yükümlülükleri: Devre tatil sözleşmelerinde sağlayıcının temel borcu, tüketicinin devre tatil hakkını kullanması için, sözleşmede belirtilen taşınmazı, yine sözleşmede belirtilen niteliklere, kapsama ve kullanım koşullarına sahip bir bağımsız bölümü tüketicinin kullanımına vermektir.

Devre Tatil Sözleşmesinde Tüketicinin Hakları ve Borçları: Tüketicinin temel borcu sözleşme ile kararlaştırılmış olan devre tatil bedelini ödemektir. Tüketici devre tatil bedeli dışında ortak tesislerin ve hizmetlerin kullanımı için genel masraflara katılmalı, vergi, harç gibi zorunlu yasal giderleri ödemelidir. Tüketici devre tatil hakkını dönem sonuna kadar kullanmalı ve devre tatilin kullanıldığı bağımsız bölümü boşaltmalıdır.

Tüketicinin hakları; Cayma hakkı, Ön bilgilendirme hakkı, Sözleşmenin örneğini alma hakkı, Cayma hakkının kullanımıyla bağlı kredinin de sona ermesi gibi haklardır.

Cayma Hakkı: Tüketici sözleşmenin kurulmasından itibaren on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin cayma hakkına sahiptir. Tüketicinin ödeyeceği bedel, kısmen veya tamamen satıcı veya sağlayıcı ile kredi veren arasındaki anlaşmaya dayanılarak bir kredi veren tarafından karşılanıyorsa tüketicinin sözleşmeden cayması ve buna ilişkin bildirimin cayma süresi içinde ayrıca kredi verene de yöneltilmesi hâlinde bağlı kredi sözleşmesi de herhangi bir tazminat veya cezai şart ödeme yükümlülüğü olmaksızın sona erer.

Devre Mülk Sözleşmeleri

Devre mülk, dönem mülk, paylı mülkiyet, hisseli gayrimenkul satışı ve benzeri isimler altında yapılan ve tapu tesciline konu edilen satışlara ilişkin sözleşmeler, bir yıldan uzun süre için kurulması ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem için bir veya daha fazla sayıda gecelik konaklama imkânı tanıması halinde devre tatil sözleşmesi olarak kabul edilir. Devre mülk hakkı mesken niteliğine sahip olan taşınmazlarda kurulabilecektir. Taşınmazın kat mülkiyetine veya kat irtifakına çevrilmiş bir bağımsız bölüm veya müstakil bir taşınmaz olması gerekmektedir. Sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa devre mülk hakkı sahibi bu hakkın kullanımını başkalarına bırakabilir. Devre mülk bir irtifak hakkıdır. Devre mülk hakkı, müşterek mülkiyet payına bağlıdır, paya bağlı olarak mirasçılara geçebilir, devredilebilir.

Devre Mülk ile Devre Tatilin Karşılaştırılması: Devre mülk hakkı 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun sekizinci bölümünde, devre tatil hakkı ise TKHK ile düzenlenmiştir. Her iki hakla ilgili sözleşmeler tüketici işlemi şeklinde yapıldığından uyuşmazlıkların çözümünde tüketici mahkemeleri görevlidir. Devre mülk hakkı, tapu dairesinde düzenlenecek bir resmi senetle kurulur. Bu yüzden devre mülk sözleşmesi tüketiciye bir ayni hak olan irtifak hakkı verir. Devre tatil sözleşmesi ise tüketiciye şahsi bir hak verir. Devre mülk ayni hak olduğundan herkese karşı ileri sürülebilir, devre tatil hakkı ise şahsi nitelikte olduğundan sadece borçlusuna karşı ileri sürülebilir. Tatil hakkının süresiz olduğu durumlarda devre mülkten söz edilirken, 1 yıldan az olmamak üzere örneğin 5 yıl gibi bir süreyle kullanım hakkı tanınması halinde ise devre tatil sözleşmesi yapılmış olmaktadır.

Ön Ödemeli Devre Tatil Sözleşmesi

Ön ödemeli devre tatil sözleşmesi, tüketicinin ayni hakka konu bir taşınmazın satış bedelini veya şahsi hakka konu taşınmazın kullanım hakkı bedelini önceden peşin veya taksitle ödemeyi, satıcı veya sağlayıcının da bedelin tamamen veya kısmen ödenmesinden sonra taşınmazı ya da kullanım hakkını tüketiciye devir veya teslim etmeyi üstlendiği sözleşmeleri ifade etmektedir. Sözleşmeye konu taşınmazın inşa edileceği arsa üzerinde yapı ruhsatı alınmadan tüketicilerle ön ödemeli devre tatil sözleşmesi yapılamaz.

Ön Ödemeli Devre Tatil Sözleşmesinde Satıcı veya Sağlayıcının Sigorta Yaptırması ve Teminat Sağlaması: Bakanlıkça projedeki devre sayısı ya da projenin toplam bedeli kriterlerine göre belirlenecek büyüklüğün üzerindeki projeler için satıcı veya sağlayıcının ön ödemeli devre tatile konu taşınmazın satışına başlamadan önce kapsamı, koşulları ve uygulama esasları Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen bina tamamlama sigortası yaptırması veya Bakanlıkça belirlenen diğer teminat veya şartları sağlaması zorunludur.

Ön Ödemeli Devre Tatil Sözleşmesinde Tüketicinin Dönme Hakkı: Ön ödemeli devre tatil sözleşmelerinde, devir veya teslim tarihine kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönme hakkı vardır. Sözleşmeden dönülmesi durumunda tüketiciden sadece sözleşme bedelinin yüzde ikisine kadar tazminat talep edilebilir.

Ayni Hakka veya Şahsi Hakka Konu Taşınmazın Ön Ödemeli Satışı: Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmelerine konu taşınmazların ön ödemeli satışı, konusu ayni hak olan ön ödemeli devre tatil sözleşmesi olarak kabul edilir. Ayni hakka konu taşınmazın ön ödemeli satılması durumunda, satıcı veya sağlayıcının kat irtifakı devrini tüketici lehine tapu siciline tescil etmesiyle birlikte yapılacak yazılı bir sözleşme düzenlemesi veya noterliklerde düzenleme şeklinde yapılan satış vaadi sözleşmesi düzenlemesi zorunludur. Devre tatil amaçlı taşınmazın ön ödemeli satışında devir ve teslim süresi sözleşme tarihinden itibaren otuz altı ayı geçemez.

Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri ve Diğer Sözleşmeler

Uzun süreli tatil hizmeti sözleşmesi, bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye, belirlenen süre zarfında konaklamaya veya konaklama ile birlikte seyahat ya da diğer hizmetlerin beraber sunulduğu durumlara ilişkin indirim yahut diğer menfaatlerden faydalanma hakkı verilen sözleşmelerdir. Tüketicinin tatil ya da konaklama tercihini yapmasında etkili olan kulüp üyelikleri de uzun süreli tatil sözleşmesi olarak değerlendirilir.

Paket Tur Sözleşmeleri

Türkiye’de paket tur sözleşmeleri ilk olarak 2003 yılında TKHK ile hukukumuzda düzenlenmiştir. 6502 sayılı yeni TKHK 51. maddesi ile paket tur sözleşmelerini daha kapsamlı olarak düzenlemiştir. Bunun yanı sıra 29236 sayılı Resmi Gazete’de Paket Tur Sözleşmeleri yayımlanmıştır.

Paket Tur Sözleşmesinin Tanımı ve Unsurları: Paket tur sözleşmesi, paket tur düzenleyicileri veya aracıları tarafından ulaştırma, konaklama ve ulaştırma ve konaklama hizmetlerine bağlı olmayan başka turizm hizmetlerinden en az ikisinin birlikte, her şeyin dâhil olduğu fiyatla satıldığı veya satımının vaat edildiği ve hizmetin yirmi dört saatten uzun bir süreyi kapsadığı veya gecelik konaklamayı içerdiği sözleşmelerdir. Paket tur sözleşmesinin unsurları; En az iki asli turizm hizmetinin birleştirilmesi, Herşey dahil fiyatla satılması ve Hizmet süresidir (S:237, Şekil 7.1).

Başka turizm hizmetleri, ulaştırma ve konaklama hizmetlerine bağlı olmayan araç kiralanması, kültürel, tarihi veya turistik yerlerin gezdirilmesi, gösteri, konser veya spor faaliyetlerinin düzenlenmesi veya izlettirilmesi ya da rehberlik hizmetlerini ifade etmektedir.

Paket Tur Sözleşmesinin Hukuki Niteliği: Paket tur sözleşmeleri seyahat düzenleyenin birçok sözleşme tipine ait unsurları içeren edimler içermektedir. Bunların yanı sıra paket tur sözleşmesi diğer sözleşmelerle benzerlik göstermeyen birçok esaslı unsuru da (edimlerin bütünlüğü, yirmi dört saatten fazla süreye yayılması gibi) içermektedir. Bu nedenle kombine sözleşme olarak nitelendirilebilir.

Paket Tur Sözleşmesinde Tanıtım Broşürü Verilmesi Zorunluluğu: Paket tur sözleşmesinin kurulmasından önce katılımcıya (tüketiciye) ön bilgilendirme amaçlı broşür verilmesi zorunludur. Katılımcıya (tüketiciye) sunulan broşür veya ekinde; paket turun vergiler dâhil toplam fiyatı, ön ödeme tutarı ve kalan bedelin ödeneceği tarih bilgilerinin yanı sıra, paket turu oluşturan hizmetler kapsamında bulunması halinde, yolculuğun başlangıç ve bitiş tarihi ile yeri, yemek planı gibi bilgilerin de yer alması zorunludur.

Paket Tur Sözleşmesinin Şekli ve Zorunlu İçeriği: Paket tur düzenleyicileri veya aracıları, yazılı veya mesafeli olarak kurulan paket tur sözleşmelerinin bir nüshasını kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla tüketiciye vermek zorundadır.

Paket Tur Sözleşmesinin Tarafları: Paket tur sözleşmesinin taraflarını paket tur düzenleyicisi veya aracısı ile katılımcı oluşturmaktadır. Ayrıca sözleşmede taraf olmamakla birlikte paket turlarda bireysel hizmetlerini sunan bağımsız hizmet sağlayıcıları vardır. Paket tur düzenleyicisi, paket turları düzenleyen ve bu turları kendisi veya aracısı vasıtasıyla satışa sunan gerçek veya tüzel kişi olarak tanımlanmaktadır.

Seyahat acenteleri paket tur sözleşmelerinde, bizzat paket turu düzenleyen sıfatıyla yer alabilirler. Seyahat Acenteleri Yönetmeliği’nde seyahat acenteleri, kâr amacı ile turistlere, turizmle ilgili bilgiler vermeye, paket turları ve turları oluşturmaya, turizm amaçlı konaklama, ulaştırma, gezi, spor ve eğlence sağlayan hizmetleri görmeye yetkili olan, oluşturduğu ürünü kendi veya diğer seyahat acenteleri vasıtasıyla pazarlayabilen ticari kuruluş olarak tanımlanmıştır.

Paket Tur Aracısı: Paket tur aracısı, paket tur düzenleyicileri tarafından hazırlanmış olan paket turları satışa sunan gerçek veya tüzel kişidir. Aracı sadece seyahat edeni özenli bir şekilde aydınlatmak ve ona gerekli tüm bilgileri vermekle yükümlüdür.

Bağımsız Hizmet Sağlayıcısı: Bağımsız hizmet sağlayıcısı, bir paket tur içinde yer alan hizmetlerden bir veya bir kaçını paket tur düzenleyicisi veya aracısı ile yaptığı sözleşme gereği katılımcıya sunan gerçek veya tüzel kişidir. Paket turlarda bireysel hizmetleri sunan kişiler ile seyahat acenteleri arasında bir sözleşme bulunmaktadır.

Katılımcı: Katılımcı, herhangi bir paket turu satın alan veya almayı taahhüt eden, adına ya da lehine bir paket tur satın alınan veya satın alınması taahhüt edilen veya kendisine bir paket tur sözleşmesi devredilen tüketicidir. Ticari veya mesleki faaliyetleri çerçevesinde paket tur hizmetinden faydalanan kişiler de tüketici olarak kabul edilir.

Paket Tur Düzenleyicisinin veya Aracısının Yükümlülükleri: Paket tur düzenleyicisinin veya aracısının yükümlülükleri; broşür ve sözleşmelerin bir örneğinin tüketiciye verilmesi yükümlülüğü, hizmet edimlerini sağlama yükümlülüğü, özen yükümlülüğü, tüketiciyi yolculuk öncesi bilgilendirme yükümlülüğü, rehber bulundurma yükümlülüğü, zarardan sorumlu olma ve sigorta ettirme yükümlülüğü, teminat gösterme yükümlülüğü, sır saklama yükümlülüğü gibi yükümlülüklerdir. Seyahatin hazırlanmasında gerekli özenin gösterilmesi gerekir. Düzenleyici basiretli bir tacirin yapması gereken hazırlıkları yapmakla yükümlüdür. Seyahat düzenleyenin paket tur kapsamındaki yükümlülüklerinden birisi de rehber bulundurma yükümlülüğüdür. Kırk beş kişiye kadar olan turlarda, tek araç kapasitesinin kırk beş kişiyi aşması halinde araç başına en az bir rehber bulundurma yükümlülüğü vardır. Paket tur düzenleyicisi veya aracısı sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi nedeniyle katılımcının uğradığı her türlü zarardan sorumludur. Katılımcı, boşa harcanan tatil zamanı için de uygun bir tazminat talep edebilir.

Katılımcının Hakları ve Yükümlülükleri: Tüketicinin borçları, ücret ve ek giderleri ödeme yükümlülüğü, özen yükümlülüğüdür. Tüketicinin sözleşmenin gereği gibi ifa edilmemesi halinde indirim talep etme, sözleşmeden dönme gibi hakları vardır. Tüketici paket turun işleyişini engelleyecek davranışlar ile seyahatin olağan bir şekilde geçmesini engelleyecek hareketlerden kaçınmak suretiyle seyahat süresince özenle davranmakla yükümlüdür.

Paket Tur Sözleşmesinin Devri: Katılımcının sağlık, ailevi, mesleki gibi çeşitli sebeplerle paket tura katılmaktan vazgeçmesi mümkündür. Katılımcı, paket tura devam etmesinin mümkün olmaması durumunda, turun başlamasından en az yedi gün önce paket tur düzenleyicisi veya aracısına yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bildirimde bulunarak sözleşmeyi, paket tur açısından geçerli tüm koşulları yerine getiren üçüncü bir kişiye devredebilir.

Sözleşme İçeriğinin Değiştirilmesi ve Paket Turun İptali (Sözleşmede Değişiklik Yapılmasının Koşulları ve Bu Hallerde Tüketici Hakları): Paket tur sözleşmelerinde fiyat değişikliği ve sözleşmenin esaslı unsurlarında değişiklik yapılabilir. Paket tur iptal de edilebilir. Sözleşmede yer alan fiyat; fiyatın değiştirilebileceğinin açıkça sözleşmede belirtilmesi, fiyat değişikliğinin gerekçesinin ve nasıl hesaplanacağının sözleşmede öngörülen hareket tarihinden en az yirmi gün öncesinde katılımcıya yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bildirilmesi koşuluyla değiştirilebilir. Fiyat sözleşme bedelinin yüzde beşini geçmeyecek şekilde değiştirilebilir. Paket tur düzenleyicisi veya aracısı tarafından paket turun başlamasından önce, katılımcıdan kaynaklanmayan nedenlerle sözleşme içeriğinde yapılan önemli değişiklikler ile fiyat değişikliği hariç diğer fiyat değişiklikleri esaslı sözleşme değişikliği olarak nitelendirilir. Paket tur düzenleyicisi veya aracısının, esaslı sözleşme değişikliklerini ve bunun fiyat üzerindeki etkilerini katılımcıya derhal bildirmesi zorunludur.

Paket Turun İptali: Paket tur düzenleyicisi veya aracısının, katılımcıdan kaynaklanmayan bir sebepten dolayı paket turun başlamasından önce turu iptal etmesi halinde katılımcı, kendisine tanınmış olan seçimlik hakları kullanabilir. Bu seçimlik haklar şunlardır:

1. Paket tur düzenleyicisi veya aracısı tarafından sunulan, eşit veya daha yüksek değerde başka bir paket tura ek bir bedel ödemeksizin katılma,
2. Fiyat farkının kendisine iade edilmesi şartıyla daha düşük değerde bir paket tura katılma,
3. Herhangi bir tazminat ödemeksizin sözleşmeden dönme.

Paket Tur Sözleşmesinin Sona Ermesi: Paket tur sözleşmesi, ifa, fesih, sözleşmeden dönme, iptal, bozma ile sona erer.

Promosyonlu Satışlar

Promosyonlu Satışın Tanımı ve Hukuki Niteliği

Promosyon asıl mal veya hizmetin satışını artırmak için bu mal veya hizmetin yanında bedelsiz olarak verilen, verileceği önceden bildirilen, kanunla promosyon olarak verilmesi yasaklanmamış bulunan ve alıcıya ek bir yarar sağlayan mal veya hizmettir. Promosyonun ortaya çıkış şekilleri çok çeşitlidir.

Mal veya hizmet promosyonları olabileceği gibi, diğer promosyonlarda olabilir. Mal şeklindeki promosyonlar örneğin, her çeşit ev eşyası, çamaşır, oyuncaklar, müzik aletleri ve benzeridir. Hizmet şeklindeki promosyonlara ise çeşitli örnekler verilebilir. Örneğin, bir benzin istasyonunun dağıttığı ücretsiz otomatik yıkama kuponu ile belli bir değerin üzerinde akaryakıt alan müşterilerine otomobillerinin aynı istasyonda ücretsiz olarak yıkanması olanağı tanıması hizmet promosyonudur. Diğer promosyonlar ise, açıkça mal ve hizmet promosyonuna girdiği anlaşılmayan promosyonlardır. Bunlara örnek olarak, tiyatro ve sinema biletleri, bedava yolculuk, tatil konaklaması gösterilebilir. Promosyonlu satışların TKHK kapsamına girebilmesi için taraflardan birinin satıcı veya sağlayıcı, diğer tarafın ise tüketici olması gerekmektedir. Taksitli olarak yapılması halinde ise, taksitli satış hükümlerine tabi olacaktır.

Süreli Yayın Kuruluşlarınca Düzenlenen Promosyon Uygulamaları

Süreli yayın kuruluşlarınca düzenlenen ve her ne amaç ve şekilde olursa olsun, bilet, kupon, iştirak numarası, oyun, çekiliş ve benzeri yollarla süreli yayın dışında ikinci bir mal veya hizmetin verilmesinin taahhüt edildiği veya verildiği promosyon uygulamalarında, yönetmelikle belirlenen süreli yayıncılık amaçlarına uygun kültürel mal veya hizmetler dışında başka bir mal veya hizmet verilemez.

Promosyon Uygulamasının Konusu: Süreli yayın kuruluşlarının verebileceği kültürel ürünler, süreli yayıncılık amaçlarına uygun kültürel ürünler olmalıdır. Eğitim amaçlı ürünlerin de geniş anlamda kültürel ürün kavramı kapsamında düşünülmesi gerekir.

Promosyon Uygulamasının Süresi: Süreli yayının birden fazla sayıda satın alınmasını gerektiren ve belirli bir zamana yayılan promosyon uygulamalarının süresi; günlük süreli yayınlarda yetmiş beş günü, haftalık süreli yayınlarda on sekiz haftayı, daha uzun süreli yayınlarda ise on iki ayı geçemez.

Promosyon Kampanyası Düzenleme Şartları: Promosyon uygulaması süresince, süreli yayının satış fiyatı, ikinci ürün olarak verilmesi taahhüt edilen mal veya hizmetin yol açtığı maliyet artışı nedeniyle arttırılamaz. Promosyon uygulamasına konu olan mal veya hizmet bedelinin tamamının veya bir bölümünün tüketici tarafından karşılanması istenemez.

Promosyon Uygulamasında Reklamlar, Teslim ve İfa: Süreli yayın kuruluşunun, promosyon uygulamasına ait reklamlarında uygulamaya konu olan mal veya hizmetin Türkiye genelinde teslim ve ifa tarihlerine ilişkin programını ilan etmesi zorunludur.

Süreli Yayın Kuruluşlarınca Düzenlenen Promosyon Uygulamalarının Hukuki Niteliği: Gazetelerin promosyon dağıtım ilanları, sözleşmenin gerekli tüm şartlarını içermesi ve verilecek ürünün de belirtilmesi nedeniyle Türk Borçlar Kanunu 8. maddesine göre tam bir icap niteliğindedir. Tüketiciler bu ilana göre kupon toplamaya başladıklarında icabı kabul etmiş olurlar ve böylece aralarında bir sözleşme kurulmuş olur.

Satıcı ve Sağlayıcının Hakları ve Borçları: Satıcı ve sağlayıcı satım konusu asıl malı bedelli olarak ve promosyon konusu ürünü ise bedelsiz olarak tüketiciye teslim eder. Bu durumda tüketiciden asıl malın bedelinin ödenmesini isteme hakkı doğar. Süreli yayın kuruluşlarının düzenlediği promosyon kampanyalarında promosyonu yapanın tüketiciden, belirtilen kuponları ve sertifikaları promosyonlu satım sözleşmesinde belirtilen zamanda ve gerekli sayıda isteme hakkı vardır.

Tüketicinin Hakları ve Borçları: Tüketici promosyonlu satım sözleşmesinde belirtilen malı satın almak ve malın bedelini ödemek zorundadır. Promosyon olarak verilen ürünün alınabilmesi için tüketicinin satım konusu asıl maldan satıcının belirlediği miktarda satın alması gerekir.

Promosyonlu Satış Sözleşmesinin Sona Ermesi

Promosyonlu satış sözleşmesine konu olan asıl mal ve promosyon konusu olan malın satıcı tarafından tüketiciye belirtilen nitelikte ve şeklide teslimi, tüketicinin de satıcıya sözleşme uyarınca bedeli ödemesi ve promosyon konusu mala hak kazanabilmek için gerekli diğer yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde tarafların birbirlerine karşı olan borçları sona erer. Promosyon konusu bir hizmetse, hizmetin sağlayıcı tarafından tüketiciye ifa edilmesi ile borç sona erer.

Süreli yayın kuruluşlarının düzenlediği promosyon uygulamalarına dayanan promosyonlu satış sözleşmelerinde tüketicinin asıl mal olan yayını teslim alırken bedeli ödemesi yanında sözleşmede biriktirmesi öngörülen sayıda kupon ve sertifikayı dağıtıcıya eksiksiz teslim etmesi halinde tüketici borcunu ifa etmiş olur. Dağıtıcının da promosyon konusu malı kendisine teslim etmesi halinde, tarafların birbirlerine karşı olan borçları ifa ile sona erer.