Anayasa 1 Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Anayasa Hukukunun Temel Kavramları

1. Soru

Anayasa nedir?

Cevap

Anayasa: Bir devletin hukuk düzenini kuran, inşa eden, şekillendiren hukuk belgesidir.


2. Soru

Bir hukuk metninin anayasa olarak adlandırılabilmesi için,neleri kapsaması gerekir?

Cevap

Bir Anayasa belgesinin devletin üç temel organı olan yasama,  yürütme  ve  yargı  organlarının  kuruluşunu,  işleyişini  ve  karşılıklı  yetkilerini  düzenleyen hükümlere yer vermesi; buna ek olarak, geniş bir haklar ve özgürlükler listesi ile bu hak ve özgürlüklerin güvence mekanizmalarını içermesi gerekir.


3. Soru

Bir Anayasanın asıl görevi nedir?

Cevap

Anayasa metinlerinin asıl rolü, devletin üstün iktidarını sınırlamak, bu iktidarın önceden tahmin edilmesi imkânsız, keyfî tezahürlerini önlemektir.


4. Soru

Bir ülkede devlet otoritesi sınırlayabilmek ve bu otoritenin önceden tahmin edilmesi mümkün olan sınırlar içinde uygulanmasını sağlamak için hukuksal olarak nasıl bir tedbir alınmalıdır?

Cevap

O devletin anayasasın da,  her  şeyden  önce  devlet  otoritesini  kullanan  tüm  organ  ve makamların varoluş koşullarını ve yetkilerini düzenlemek gerekir. Böylece anayasaya dayanan bir devlet düzeninde yasama, yürütme ve yargı gibi tüm organların, varlıklarını anayasadan almaları ve ancak anayasanın kendisine sunduğu yetkileri kullanabilmeleri sağlanır.


5. Soru

Bir hukuk metninin anayasa olarak, yani devletin temel normu olması nasıl bir düzenleme ile sağlanır?

Cevap

Bir hukuk metninin anayasa olarak, yani devletin temel normu şeklinde tanımlanması, o hukuk metninin, diğer hukuk kurallarından üstün bir konumda olmasını gerektirir. Diğer bir deyişle, anayasanın temel norm olması, onun, normlar hiyerarşisinin en üst basamağında yer aldığının metinde tanımlanmış olmasını gerektirir.


6. Soru

Anayasanın üstünlüğü kuralı ne demekdir.

Cevap

Bir ülkede anayasanın bir ülkenin hukuk düzeninin en üst noktasında yer aldığını; kanunlar, tüzükler, yönetmelikler gibi diğer hukuk kurallarının anayasadan sonra geldiğini söylemektir.


7. Soru

Anayasanın  üstünlüğü  kuralının  yaptırımı nedir?  

Cevap

Anayasaya  aykırı kanunların  hukuk  sisteminden  tasfiye  edilmesidir.  Bu  tür  bir  tasfiye  işlemi  olmaksızın  anayasanın üstünlüğü, pratik bir değer ifade etmeyecektir.


8. Soru

Normlar Hiyerarşisi  nasıl sıralanır?

Cevap

Anayasa-Kanun-Tüzük-Yönetmelik 

(Anayasa bir ülkenin hukuk düzeninin en üst noktasında yer alır; kanunlar, tüzükler, yönetmelikler gibi diğer hukuk kuralları anayasadan sonra gelir)


9. Soru

Anayasa  hukuku nedir?

Cevap

Anayasa  hukuku, devletin  üç  temel organı olan  yasama, yürütme  ve  yargı organlarının  kuruluşunu, işleyişini, karşılıklı ilişkilerini ve bireylerin devletin üstün gücü karşısında sahip olduğu hakları inceleyen bir  hukuk  dalıdır. 


10. Soru

Bir ülkede,yasama  organının  yapısı  tek  meclisli  mi,  iki  meclisli  mi  olduğu, seçim sistemleri ve hak ve özgürlüklerin kapsamı , niteliği vb. konular hangi hukuk un kapsamına girer?

Cevap

Anayasa  hukuku'nun kapsamındadır.


11. Soru

Anayasa kavramı, kaç şekilde  sınıflandırılabilir?

Cevap

Maddî anayasa- şeklî anayasa- yazılı anayasa- yazısız anayasa- esnek anayasa- katı anayasa şeklinde sınıflandırılır.


12. Soru

Bir hukuk kuralı, devletin yasama, yürütme ve yargı organlarının kuruluşunu, işleyişini, sahip olduğu yetkilerin neler olduğunu düzenliyorsa bu kural hangi Anayasa sınıflandırması içinde yer alır?

Cevap

Maddî Anayasa içinde yer alır.


13. Soru

Milletvekili Seçimi Kanunu, hangi anayasa sınıflandırması içinde yer alır?

Cevap

Maddî Anayasa  içinde yer alır.


14. Soru

Şeklî Anayasa  nedir?

Cevap

Bir  hukuk  kuralı,  normlar  hiyerarşisi  içinde  en  üst  basamakta  yer  alıyorsa  o  kuralın  konulması, değiştirilmesi ve kaldırılması, âdi kanunlarınkinden farklı yöntemleri gerektiriyorsa, bu tür bir kuralın içeriği ne olursa olsun, onu, şeklî anayasa olarak tanımlamak gerekir.


15. Soru

İçerikleri ne olursa olsun, Türkiye’nin hukuk sisteminin  tepe noktasında yer alan temel norm niteliğindeki  düzenlemeler hangi anayasal sınıflandırmada yer alır?

Cevap

Şeklî Anayasa da yer alır.


16. Soru

Bir anayasanın içermesi gereken ve anayasada yer alması arzu edilen tüm kuralların yetkili bir organ tarafından, usûlüne uygun olarak tek bir metin içinde toplanmasına nasıl anayasa denir?

Cevap

Yazılı anayasa denir.


17. Soru

İngiltere  Anayasası sınıflandırma bakımında nasıl bir anayasadır?

Cevap

Yazısız Anayasadır.


18. Soru

Bir anayasanın içerdiği hükümler, âdi kanunların değiştirilmesinde izlenen yönteme bağlı olarak değiştirilebiliyorsa, o anayasa,  ne ad verilir?

Cevap

Esnek anayasa veya ‘yumuşak anayasa’ olarak  adlandırılır.


19. Soru

Katı veya sert Anayasalar da anayasa metinlerinin, parlamentoların  âdi  çoğunlukları  tarafından  kolayca  değiştirilmesi  neden önlenmektedir?

Cevap

Gerçekten  anayasalar, bir  toplumu  oluşturan  farklı grupların  hangi koşullar çerçevesinde birlikte yaşayabileceklerini gösteren belgelerdir. Bu nedenle,  anayasa değişikliğinin, farklı siyasî ve sosyal grupların parlamentodaki temsilcilerinin uzlaşmasıyla sağlanması istenmektedir.


20. Soru

Bir anayasaya katılık kazandıran  yöntemler nelerdir?

Cevap

Bunlar:Değişmezlik yasağı, özel meclis yöntemi, nitelikli çoğunluk kuralı, salt çoğunluk kuralı, ivedilikle görüşme yasağı, devlet başkanının veto yetkisi, halkoylaması gibi yöntemlerdir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi