Kurumsal Sosyal Sorumluluk Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

İşletmelerin pazar pozisyonu tercihlerini küreselleştirerek küresel bir ilişki ağı geliştirmelerine yol açan faktörler nelerdir?

• Makro–Ekonomik Faktörler

• Politik Faktörler

• Teknolojik Faktörler

• Organizasyonel Faktörler

   

Küreselleşme sürecinin temel özellikleri nelerdir?

• Tüketici davranışlarının giderek daha dinamik bir sürece girmesi ve buna bağlı olarak daha homojen bir yapının oluşması

• Üretim faktörlerinin dünya ölçeğinde değerlendirilmesi ve üretim, dağıtım ve tüketime sunulması

• Ticari faaliyetlerin, dünya ölçeğindeki çeşitli kural ve standartlarla yapılması

• Sürecin en önemli unsurlarından olan işletmeler arası ilişkilerin gelişmesi

• Dünyada mal ve hizmet üretimine ilişkin olarak, üretimin coğrafi olarak dağılmış olması

• Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının gelişmiş olması

• İşletmelerden başlayarak, bütün ekonomik aktörlerde uluslar üstü bir boyutta, ortak dünya ekonomik stratejisi esasına dayalı bir planlamaya gidilmesi

• Üretime katılan faktörlerin birbirleriyle dünya bazında sıkı bir bütünleşmeye girmeleri sonucu, ekonomik, teknolojik ve hatta hukuki bakımlardan tek bir alan bütünlüğüne sahip olmaları

• İşletmeler ve devletlerarasında yeni bir iletişimin ortaya çıkması

• İşletmelerin organizasyon yapılarının gelişmeler paralelinde yeniden yapılanması

• İşletme yönetimi anlayışı ve yönetici profilinin değişmesi
  küreselleşmenin temel özellikleri sayılabilmektedir

Küreselleşmenin iş hayatında ortaya çıkardığı değişim ve gelişimlerin en önemli parçası nedir?

Çok uluslu işletmelerdir.

Küreselleşme sayesinde ülkeler arasındaki duvarların kalkması, işletmelere büyük hız kazandırmıştır. Küreselleşme ile çok uluslu işletmeler sürekli farklı ürünlerle farklı pazarlara girme şansını yakalayabilmektedir.

Pazarlar arasındaki duvarların kalkması, işletmelere maliyetleri düşürme yönünden de büyük faydalar sağlamıştır. Küreselleşmeden sonra işletmeler dünyanın her yerinde standartlarına uygun en düşük maliyetli girdiyi elde edebilme fırsatını yakalayabilmektedir. Dağıtım maliyetleri de küreselleşme ile düşme fırsatı yakalamıştır. Çok uluslu işletmeler böylece dağıtım ve üretim maliyetlerinin minimum olduğu yerlerde üretim yapabilmektedirler.

Merkezileşme, az önce bahsedilen faaliyetleri dağıtma eyleminin sağlıklı işleyebilmesi için gerekli olan eşgüdümü sağlar. Gelişen teknoloji sayesinde artık yönetim tek merkezden yapılabilmektedir.

• Satışlarda ve pazar paylarında artış

• Marka konumunda güçlenme

• Güçlü kurum imajı ve etkisi

• Çalışanları heveslendirme ve elde tutuma becerisinin artışı

• Yatırımcılar ve mali analiz uzmanlarına karşı cazibenin artması

Üretim yapılan ülkenin beşeri sermayesi ile diğer yer üstü ve yer altı kaynaklarının kullanımına karşılık olarak toplumsal bazı taleplerin şirketlerce karşılanması manasında gündeme yerleşen temel ilkeler nelerdir?

• Küresel Hukuki Uygunluk

• Etik İş Uygulamaları

• Fesat Karıştırmanın Önlenmesi ve Şeffaflık

• İyi Yönetişim

• Sağlık, Güvenlik ve Çevresel Şartların Korunması

• Farklı Kültürlere Saygı

• İnsan Hakları

• Yerel Toplum Tarafından Kabul Görme

• Çocuk İşgücü Çalıştırmama Dâhil Çalışma Esasları94

• Cari Mevzuatın Uygulanması

• Sürdürülebilir Gelişme

• Serbest Piyasa Ekonomisi ve Yapılarının, Toplumsal ve Siyasi Sistemlerin Demokratikleştiril- mesi Yolu ile Desteklenmesi

İşletmeler eylemlerini gerçekleştirirken devlet, rakipler, tüketiciler, çalışanlar, sosyal kuruluşlar gibi çeşitli gruplar ile de etkileşim içinde olmaktadırlar. Bu gruplara ne ad verilmektedir?

Bu gruplara işletmenin “paydaşları” denmektedir.

• İşletmelerin kâr elde etmek için ürün ve hizmet üretmelerinin ötesinde sorumlulukları vardır.

• İşletmeler, neden oldukları sosyal sorunların çözümüne katkı sağlanmalıdırlar.

• İşletmeler sadece hissedarlarına karşı değil, diğer tüm paydaşlarına karşı da sorumludurlar.

• İşletmeler sadece ekonomik değerlere odaklanmamalı, daha geniş anlamda insani değerlere önem vermelidir.

 İşletmeler arasında sosyal sorumluluk kavramı ne zaman popüler olmaya başlamıştır?

İşletmeler arasında sosyal sorumluluk kavramı 1950’li yıllarda popüler olmaya başladığı görülmektedir.

Sosyal sorumlulukta temel amaç nedir?

Ahlak ve kamu çıkarlarını dikkate alan sınırlar içerisinde işletme faaliyetlerini yürütmek, toplumsal öncelikler ve beklentileri karşılayacak ölçüde olumlu tepkide bulunmak, gerekli önlemi almaya yönelik isteklilik göstermek, bir bütün olarak toplumun çıkarlarına karşı hissedarların çıkarlarını dengelemek, iyi vatandaş olmak için sosyal yönden sorumlu bir stratejinin uygulanmasıdır.

Bu örgütlere de çok çeşitli örnekler vermek mümkündür. Mesela Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu, Uluslararası Finans Örgütü, Ekonomik İşbirliği ve Gelişme Örgütü, Amerikan Devletleri Örgütü, Uluslararası Çalışma Örgütü, Dünya Sağlık Örgütü ve Avrupa Birliği bunlardan bazılarıdır.

ILO’nun temel stratejik hedefleri nelerdir?

• Çalışma yaşamında standartlar, temel ilke ve haklar geliştirmek ve gerçekleştirmek.

• Kadın ve erkeklerin insana yakışır işlere sahip olabilmeleri için daha fazla fırsat yaratmak,

• Sosyal koruma programlarının kapsamını ve etkinliğini artırmak,

• Üçlü yapıyı ve sosyal diyalogu güçlendirmek

OECD Uluslararası Yatırımlar ve Çokuluslu İşletmeler Bildirgesi'nin genel konu başlıkları nelerdir?

Genel ilkeler, genel politikalar, açıklamalar, istihdam ve işçi-işveren ilişkileri, çevre, rüşvetle mücadele, mücadele, tüketici çıkarları, bilim ve teknoloji, rekabet ve vergilendirmedir.

Kurumsal sosyal sorumluluk uygulamaları ile ilgili olarak AB'nin dikkat çektiği unsurlar nelerdir?

• Sosyal sorumluluk alanı “Toplum ve Çevre”dir.

• Kurumsal sosyal sorumluluk gönüllülük esasına göre işler.

• Kurum, toplumsal ve çevresel kaygıları gidermeye yönelik yaptığı faaliyetleri, iş süreçlerinin her alanına da dâhil etmelidir. Örneğin çevre kirliliği ile mücadele eden bir kurum iseniz, üretiminizin her noktası çevreyi korumaya uygun olmalıdır. Hatta çalışanlarınızda, müşterilerinizde de bu bilinci oluşturmalısınız, bu bilince uygun hareket etmelerini sağlamalısınız.

CERES ilkeleri nelerdir?

• Biyosferin Korunması: Faaliyetlerimizin etkilediği tüm yaşam alanlarını ve doğal güzellikleri korumalıyız.

• Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı: Yenilenemeyen doğal kaynakları dikkatli bir planlama yaparak kullanmalıyız.

• Atıkların Azaltılması ve Yok Edilmesi: Atıkları mümkün olduğunca azaltmalı ve yok etmeliyiz.

• Enerji Tasarrufu: Faaliyetlerimizi enerji tasarrufu yapacak şekilde düzenlemeli ve enerjinin etkin

  kullanılması için gayret göstermeliyiz.

• Risk Azaltma: Toplumun yaşadığı, çalışanlarımızın bulunduğu alanların çevre sağlığı ve güvenliği açısından riskini azaltmalıyız.

• Mal ve Hizmetlerin Güvenirliliği: Çevreye zarar verecek ma1 ve hizmetlerin üretimini ve satılmasını durdurmalı~ ve tüketicilerimizi mal ve hizmetlerin çevreye etkileri konusunda bilgilendirmeliyiz.

• Çevrenin Yenilenmesi: Şimdiye kadar Gevre sağlığı ve güvenliği konusunda verilen zararları düzeltmeli ve çevreyi yenilemeliyiz.

• Kamuyu Bilgilendirme: Faaliyetlerimiz dolayısıyla zarar görebilecek kişi ve kurumları uyarmalı ve çevre konusunda onların da fikir ve önerilerini dikkate almalıyız.

• Yönetim Taahhütleri: Çevreyle ilgili faaliyetlerden üst yönetimi haberdar etmeli ve çevreye karşı duyarlı olmalarını sağlamalıyız.

• Denetim ve Raporların Ön Hazırlanması: Her yıl faaliyetlerimizi bu prensiplere uygunluğu açısından değerlendirmeli ve bu doğrultuda hazırladığımız raporu kamuoyuna sunmalıyız

Kuruluş, üye ülkeler arasında temel ekonomik ve toplumsal ilişkilerin geliştirilmesi ve öteki ülkelere karşı duyulan acil ortaklaşa sorumlulukların belirlenmesi için çalışmaktadır.

Küresel Sullivan İlkeleri'nin içeriği nedir?

Küresel Sullivan İlkeleri; insan haklarının korunması ve gözetilmesi, çocuk işçi çalıştırılmasının ortadan kaldırılması, ayrımcılığa son verilmesi ve sosyal adaletin sağlanmasına yönelik ilkeleri içermektedir.