Halkla İlişkiler Uygulamaları ve Örnek Olaylar Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Halkla İlişkilerde Medya İlişkileri Ve Uygulamaları

1. Soru

Medya ile ilişki kurarken uyulması gereken üç altın N adı verilen sorular nelerdir?

Cevap

Üç altın N soruları şunlardır: • Neden? • Ne zaman? • Ne?


2. Soru

Neden? sorusu nasıl açıklanabilir?

Cevap

Medyaya gönderilen mesaj neden gazetecileri ilgilendirsin? Haber niteliği taşıyor mu? Medyanın okuyucuları/izleyicileri için uygun ve ilgi çekici mi? Bu konuda objektif olunduğu taktirde hedefe ulaşmada en can alıcı nokta çözülmüş olur.


3. Soru

Ne zaman? sorusu nasıl açıklanabilir?

Cevap

Yazı veya haberin son teslim tarihi/saati (deadline) nedir? Günlük, haftalık ya da aylık bir yayın mı? Medyaya gönderilen basın bülteni, basın makalesi vs. gazetecilerin eline geç ulaşırsa, deadline kaçırılırsa, bültenden belki bir sonraki gün/sayıda yararlanılır belki de hiç yararlanılmaz. Bunun için daha dikkatli olmak, önlem almak gerekir.


4. Soru

Ne? sorusu nasıl açıklanabilir?

Cevap

Gönderilecek basın bültenleri, basın makalelerinin hangi formatta gazetecilerin eline geçmesi tercih ediliyor? Gazetecilerin tercih ettiği bir yöntem vardır. Örneğin; posta, faks, veya e-posta vb. Tercih edilen yöntem uygulanmazsa, bilgi değerlendirmeye alınmaz veya ellerine ulaşmaz. Bütün basına aynı anda basın bülteni yollamak (medyanın özelliğine uygun biçim, içerik ve formatta göndermek) çok iyi bir yöntemdir.


5. Soru

Halkla ilişkiler çalışanları ve gazetecilerin birbirlerine ihtiyaç duyma sebepleri nelerdir?

Cevap

Halkla ilişkilerin gazetecilere ihtiyaç duymasının nedeni açıktır. Halkla ilişkiler uzmanı üzerinde çalıştığı konu hakkında basında iyi haberler yayınlanmasını ister. Bu yazıları kaleme alan gazetecilerle işbirliği yapması gerekir. Kuşkusuz gazetecilerde halkla ilişkiler uzmanlarına ihtiyaç duyarlar. Gazeteciler, yazılı basında, televizyonda, radyoda veya internette iyi fikirler üreterek boşlukları doldurmak zorundadır. Bu nedenle sürekli bir kaynağa ihtiyaç duyar.


6. Soru

Halkla ilişkiler ile gazetecinin amaçları açısından birbirinden farkı nedir?

Cevap

Bir gazetecinin amacı, hedef kitlesini olabildiğince objektif ve tarafsız biçimde bilgilendirmektir. Halkla ilişkiler uzmanının yaptığı ise görev yaptığı kurumu savunmaktır. Şüphesiz yazar, hem hedef kitlesini bilgilendirmek hem de ikna ve motive etmek amacını taşır.


7. Soru

Halkla ilişkiler ile gazetecinin hedefleri açısından birbirinden farkı nedir?

Cevap

Gazeteciler görev yaptıkları medyanın hitap ettiği kitleye yani tek bir hedef kitleye hitap ederler. Halkla ilişkiler uzmanı farklı farklı hedef kitlelere bazen aynı anda bazen de farklı zamanlarda hitap eder.


8. Soru

Halkla ilişkiler ile gazetecinin iletişim araçları açısından birbirinden farkı nedir?

Cevap

Gazeteci hazırladığı haberi hedef kitle ile paylaşabilmek için sadece görev yaptığı kuruluşun olanağından faydalanabilir. Hâlbuki iyi bir halkla ilişkiler uzmanı yaptığı işe uygun olarak o an hitap edeceği hedef kitlenin özelliğine göre farklı farklı araçları kullanarak mesajlarını iletir. Medya gündemi belirleme gibi bir özelliğe sahip.


9. Soru

Halkla ilişkiler uzmanının yaptığı işte en büyük yardımcısı kimdir?

Cevap

Halkla ilişkiler uzmanının yaptığı işte en büyük yardımcısı medyadır. Onunla her zaman ilişki içinde olmalıdır.


10. Soru

Halkla ilişkiler uzmanı mesajını medyaya iletirken hangi araçları kullanır?

Cevap

Halkla ilişkiler uzmanı mesajını iletirken, basın bültenleri, röportajlar, basın makaleleri, sponsorluk gibi araçlar aracılığı ile kurumlarının adını medyada duyurarak kurum lehine bir kamuoyu yaratmaya çalışırlar. Bu arada medyada haber ihtiyacını karşılamış olacaktır.


11. Soru

Bir halkla ilişkiler uzmanı mesajlarını hedef kitlesine iletebilmek için medyada yer almak istiyorsa ne yapmalıdır?

Cevap

Bir halkla ilişkiler uzmanı mesajlarını hedef kitlesine iletebilmek için medyada yer almak istiyorsa, doğru medya kuruluşunu seçmek ve doğru mesajlar üretmek zorundadır. Bu nedenle televizyonun, yazılı basının, radyonun güçlü ve zayıf yönlerini çok iyi bilmelidir.


12. Soru

Medya ile ilişkilerinizde başarılı olabilmek için bilinmesi gereken zorunluluklar nelerdir?

Cevap

Medya ile ilişkilerinizde başarılı olabilmeniz, o iş hakkında ne kadar çok bilgi sahibi olmanız ile ilişkilidir. Bu yüzden medya ve çalışanları gazete ve dergilerin nasıl yayınlandığını, televizyon ve radyo programlarının nasıl yapıldığını, haberin yayınlanma olasılığını bilmek zorundadır.


13. Soru

Halkla ilişkiler uzmanının medya ile ilişkilerinde bilmesi gereken kolaylık sağlayacak özellikler nelerdir?

Cevap

İlgili kolaylık sağlayacak özellikler kısaca şöyle açıklanabilir: • Yayın Politikası; halkla ilişkiler uzmanı medyanın politikasını (olayları değerlendirme biçimini), ilgi alanını bilmek zorundadır. • Yayın Periyodu; halkla ilişkiler uzmanı doğru medyaya doğru zamanda ulaşabilmek için yayınlanma periyotlarını (günlük, haftalık, aylık vb.) bilmelidir. • Dizgi-Baskı Tarihi; yazılan haberin en son ne zaman verileceğini, yayının sıklığını ve baskı tekniği ile ilgili bilgi edinmelidir. • Baskı Tekniği; fotogrovür, litograf, ofset vb. tekniklerini bilirse kendisine kolaylık sağlayabilir. • Yayın Alanı; doğru hedef kitleye mesajını ulaştırabilmek için gazete, dergi, radyo, televizyon vb. ulusal, uluslararası ya da yerel olup olmadığını araştırmalıdır. • Okuyucu Profili; doğru hedef kitle için seçtiği medyanın (gazete, TV programı, radyo, dergi) yaş, eğitim, sosyal statü, cinsiyet, meslek, hobiler vb. açısından hangi tür okuyucuya veya izleyiciye hitap ettiğini bilirse mesajı amacına ulaşır. • Dağıtım Yöntemleri; yayınların bayilerde m satıldığını yoksa abonelere bir bedel karşılığında mı, bedelsiz mi dağıtıldığını bilmelidir.


14. Soru

Medyada yer almanın kuruluşlara sağlayacağı katkılar nelerdir?

Cevap

Medyada bir kere görünmeniz diğer medya kuruluşları tarafından da bahsedilmenize neden olacaktır. Medyada sizden ne kadar çok bahsedilirse, ya da ne kadar çok gözükürseniz pazarda o kadar çok fark edilirsiniz. Fark edilmeniz daha çok görülmeniz ve buna bağlı olarak da istenmeniz sonucunu doğuracaktır.


15. Soru

Medya ile ilişkiler nedir?

Cevap

Halkla ilişkiler biriminin kurum hakkında kamuoyunun bilgi edinmesini ve anlayış kazanmasını sağlamak amacıyla kitle iletişim araçları aracılığıyla çok sayıda bilgiyi kamuoyuna ulaştırmaktır.


16. Soru

Bütün bu medya biçimleri arasında kalıcılığı olan medya biçimi hangisidir?

Cevap

Bütün bu medya biçimleri arasında kalıcılığı nedeniyle yazılı basında olmak pek çok kişinin isteğidir.


17. Soru

Halkla ilişkiler yazarları hedef kitlelerine mesajlarını gönderecekleri araçları seçerken hangi sorulara dikkat etmelidir?

Cevap

Halkla ilişkiler yazarları hedef kitlelerine mesajlarını gönderecekleri araçları seçerken şu üç soruya dikkat etmelidir: • Hangi hedef kitleye ulaşılmaya çalışılıyor? • Bu hedef kitleye ne zaman ulaşmaya ihtiyaç vardır? • Ne kadar bütçe ayrılabilir?


18. Soru

Basın bülteni nedir?

Cevap

Kurum ile ilgili etkinlikleri, stratejileri, düşünceleri, olayları vb. içeren, haber değeri taşıyan, önemli bilgiler veren ve medyaya gönderilen yazılı metinlerdir.


19. Soru

Basın bülteni yazım kuralları nelerdir?

Cevap

Basın bülteni yazım kuralları şöyle sıralanabilir: • Radyo ve televizyonları takip ederek onların kullandığı stili öğrenmeli ve bültenler gönderilen gazetenin stiline göre yazılmalıdır. • Haber yazma kurallarını çok iyi bilinmeli, içerik ve sunuluş biçimine dikkat edilmelidir. • İnsanların ilgisini çekecek etkili bir giriş yapılmalı ve bu girişte haberin özeti verilmelidir. Burada mutlaka uygulanması gereken kural 5N1K kuralıdır. • Haberinizin daha çok etki yaratması ve daha çok okunması için giriş, gelişme ve sonuç şeklinde yazılmamalıdır. En önemli noktaları bültenin başına yerleştirmek gerekmektedir.


20. Soru

Basın bülteni yazarken hangi unsurlar göz önünde bulundurulur?

Cevap

Basın bülteni yazarken göz önünde bulundurulması gereken unsurlar şunlardır: • Bültenler, gazetecilerin haber yazarken kullandığı 5N1K ilkesi doğrultusunda, bilgilerin yukarıdan aşağıya önem sırasına göre dizildiği özel bir teknikle hazırlanır. • Genellikle bir sayfayı geçmemesine özen gösterilir. Konunun önemine göre bültene bir yönetici demeci eklenebilir. • Haberi desteklemesi amacıyla verilen ek bilgiler (şirketin tarihçesi, hizmetin detayları, kişilerin özgeçmişi vb.) metnin altında bir kutu içine alınarak gazeteciye iletilir. Böylece asıl haberle destek bilgiler ayrışmış olur. • Basın bülteninde bilgi dizininin doğruluğuna; metinde abartılı, reklamsal, argo, tüketiciye seslenen veya ispatlanamayan iddia ve ifadeler olmamasına dikkat edilmelidir.


21. Soru

5N1K açılımı nedir?

Cevap

5N1K açılımı şöyledir: • Kimin hakkında yazıyorsunuz? Ne hakkında (hangi olay) yazıyorsunuz? • Neden bu olay hakkında yazıyorsunuz? • Bu olay ne zaman oldu? • Bu olay nerede gerçekleşti? • Bu olay nasıl gerçekleşti?


22. Soru

Ters ve düz piramit haber yazım tekniği nedir?

Cevap

Ters ve düz (normal) piramit haber yazım tekniği kısaca şöyle açıklanabilir: • Ters piramit tekniği: haberin içeriğini oluşturan konuların ilgiye göre azalan bir sıra izlemesidir. En n çok kullandığı haber yazım tekniğidir. • Normal piramit: Haber bölümünde de belirtildiği gibi ters piramit kuralının tamamen tersi bir şekilde düzenlenen haber türüdür. Ayrıntıdan başlayarak, esasa ulaşmayı hedef alan bir kuraldır. Günümüzde renkli haber yazmada kullanılan bu kurala en çok magazin gazeteciliğinde rastlanır.


23. Soru

Basın bültenlerini yazarken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar nelerdir?

Cevap

Basın bültenlerini yazarken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar şöyle sıralanabilir: • Giriş paragrafını 14 satırdan daha uzun yazmayın. • Çok fazla süslü sıfatlar ve anlaşılmaz sözcükler kullanmaktan kaçının. • Ürün veya kurum ismini büyük harflerle yazmayın. • Olay ile ilgisiz bir bülten yazmayın. Kendi içerisinde tutarlı olmasına özen gösterin. • Haber değeri taşımasına önem verin. • Sadece bilim adamları ve mühendislerin anlayacağı teknik bir dil kullanmaktan kaçının. • Üslup olarak çok ticari bir dil kullanmaktan, reklam gibi görülmesinden kaçının.


24. Soru

Basın bültenlerinde Yedi Unsur Formülü nedir?

Cevap

Yedi Unsur Formülü kısaca şöyle açıklanabilir: • Konu: Yazılması düşünülen konu ne hakkındadır? • Kuruluş: Kurumun ismi nedir? • Yer: Kurumun bulunduğu yer neresidir? • Avantajlar: Basın bülteninde yer alan konuda yeni olan nedir? Bültende yer alan haberin hedef kitleye sağlayacağı yarar nedir? • Uygulamalar: Ürün ya da hizmetin yararları nelerdir? Kimler yararlanacaktır? • Ayrıntılar: Ürünün boyutları, rengi, ücreti, performansı ile ilgili ayrıntılar nelerdir? • Kaynak: Haberin kaynağı kimdir? Neresidir? Basın makalesi nedir?


25. Soru

Basın makalesi nedir?

Cevap

Makale, belirli bir konuda açıklayıcı, bilgilendirici, inandırıcı nitelikler taşıyan; ele alınan konunun düzeyli biçimde ayrıntıları ile incelendiği; kanıtlar ya da belgeler ile desteklenen, bilimsel üslupla kaleme alınan düşünce yazılarıdır.


26. Soru

Halkla ilişkiler etkinliği açısından basın makalesinin amacı nedir?

Cevap

Halkla ilişkiler etkinliği çerçevesinde yazılan makalede kurumun hizmetinin, ürününün veya çalışmasının tanıtımını yapmak, bu yönde kamuoyunun dikkatini çekmek, gündem oluşturmak ve o ürün, hizmet ya da çalışmalara yönelik sosyal saygınlığı arttırmak amaçlanmaktadır.


27. Soru

Basın bültenleri ile basın makaleleri arasındaki farklılıklar nelerdir?

Cevap

Basın bültenleri ile basın makaleleri arasındaki farklılıklar şöyle sıralanabilir: • Basın bültenleri, basın makalelerine oranla daha kısadır ve daha az yer kaplar. • Basın bültenleri birkaç medyaya gönderilebilmesinin yanı sıra çoğunlukla geneldir. Basın makaleleri ise daha önceden belirlenmiş bir kitle iletişim aracı için hazırlanmıştır. • Basın bültenleri medya editörleri tarafından yeniden yazılabilir. Ancak basın makaleleri editörler tarafından yeniden yazılmaz. • Basın bültenlerini yazan kişi belirli olmasına rağmen medyada bu kişinin ismi yayınlanmaz. Basın makalelerinin yazarları bellidir ve bu isim adı altında yayınlanır. Kimi zaman ise gölge yazarların adı ile yayınlanır. • Basın bültenlerinde girişte 5N1K kuralı ile olayın özeti verilir. Basın makalelerinde ise girişte olayın özetinin verilmesi gerekmez. Girişin dikkat çekmesi yeterlidir. • Basın bültenleri, verilere dayanarak yorumsuz bir şekilde yazılır. Makaleler ise bu açıdan daha esnektir. Mizahi tarz taşıyabileceği gibi kişisel görüş ve yorumlara da yer verilir. • Basın bültenlerinin yaşam süresi daha kısadır. Basın makalelerinin yaşam süresi ise daha uzun ömürlüdür.


28. Soru

Basın toplantısı nedir?

Cevap

Medya ile ilişkiler yöntemlerindendir. Yazılı, görsel ve işitsel medyaya açık olan ve kurumun yönetiminin önemli gördüğü haberlerin aktarıldığı bir halkla ilişkiler yöntemidir.


29. Soru

Basın toplantısının düzenlenme amacı nedir?

Cevap

Basın toplantısı düzenlenirken ilk amaç basının katılımı ve ilgisini sağlamaktır.


30. Soru

Basın gezileri nedir?

Cevap

Basın gezileri, bireysel olarak veya grup halinde kuruluşun önemli hedef gruplarına, medya mensuplarına ve kuruluşun diğer birimlerine yönelik olarak çeşitli bilgilerin verildiği gezilerdir.


31. Soru

Ürün raporu nedir, ne için hazırlanır?

Cevap

Ürün raporları, bir kurumun özlü biçimde profilini veren kısa dokümanlardır. Ürün raporları kuruluşun, bireyin veya bir olayın kısa özetini editörlere gösterebilmek amacıyla hazırlanır. Genellikle basın bültenlerindeki ve belirli olayların geçmiş aşamalarını anlatan makalelerdeki bilgileri desteklemektedir.


32. Soru

Halkla ilişkiler etkinliği açısından basın röportajı ne için yapılır?

Cevap

Halkla ilişkiler etkinliği çerçevesinde gerçekleştirilen röportajda kurumun bir hizmetinin, yeni ya da klasikleşmiş bir ürününün, gerçekleştirdiği çalışmaların, topluma katkısının, kurum kültürünün ve yaşam alanının tanıtımı yapılabilir. Böylece kamuoyunun dikkati bu ürün, marka, kurum, hizmet, etkinlik, CEO ya da bir bütün olarak o kurumun üzerine çekilerek, pozitif bir görünüm, sosyal saygınlık, kamuoyunda daha etkin ve kalıcı tanınma sağlanmış olur.


33. Soru

Basın dosyası nedir?

Cevap

Basın dosyaları ve basın kitleri, basın toplantılarına veya basın gezilerine katılan basın mensuplarını katıldıkları faaliyet hakkında bilgilendirmeyi amaçlayan ve çeşitli malzemeleri içeren dosyalarıdır.


34. Soru

Medya ile daha sağlıklı ilişki kurabilmek için yazılı medyaya yönelik olarak kullanılan araçlar nelerdir?

Cevap

Konuyla ilgili kullanılan araçlar şöyle sıralanabilir: • Basın bülteni, • Basın makalesi, • Basın toplantısı, • Basın gezileri, • Ürün raporu, • Özel haberler, • Basın röportajı, • Raporlama, • Basın dosyası.


35. Soru

Halkla ilişkilerde kullanılan görsel-işitsel medya ile ilişkilerde kullanılan araçlar nelerdir?

Cevap

Konuyla ilgili kullanılan araçlar şöyle sıralanabilir: • Televizyon ve radyo, • Blog, • Online medya odası.


36. Soru

Halkla ilişkiler açısından televizyon ve radyonun sunduğu avantajlar nelerdir?

Cevap

Televizyon ve radyonun sunduğu avantajlar şöyle sıralanabilir: • Hem kulağa hem de göze hitap eden bir kitle iletişim aracı olması, • Diğer iletişim araçlarını destekleyici ve kuvvetlendirici nitelik taşıması, ses ve resim kullanılarak iletişimi daha etkili ve anlaşılır biçime getirmesi, • Çok sayıda insana kısa sürede ulaşabilme olanağı sunması, • Televizyonun söyleneni görüntü ile güçlendirmesi, görüntüyü ön plana getirerek belirli düşünce ve görüşü oluşturması.


37. Soru

Blog nedir?

Cevap

Blog (webbased log ya da weblog), internet üzerinden yapılan kişisel yayın ya da içerik yönetimi sistemidir.


38. Soru

Online medya odası (Basın odası) nedir?

Cevap

Basın odası, kurumların iş dünyasına, basın mensuplarına, haber ajanslarına ve tüm internet kullanıcılarına basın bültenlerini duyurabildiği bir bölümdür. Diğer bir deyişle kurumun internet sitesinde özel olarak medya için hazırladığı bölümdür. Online medya odasını sadece gazeteciler değil, pek çok insan ziyaret eder. İnsanlar bir kurumda neyin güncel olduğunu öğrenmek istediklerinde online medya odasına bakarlar.


39. Soru

Halkla ilişkiler uzmanları için basın odaları, e-posta gibi internet tabanlı iletişim araçlarının sunduğu önemli fırsatlar nelerdir?

Cevap

İlgili internet tabanlı iletişim araçlarının sunduğu önemli fırsatlar şöyle sıralanabilir: • Web sayfaları medya çalışanlarının doğrudan ve hızlı biçimde bilgiye ulaşmasını sağlar. • İnternet basınla iletişimi kolaylaştıran bir unsurdur. • Medya çalışanları bilgi edinirken veya bilgi aktarırken internetten yararlanır. • Bilgilerin basın odası veya medya ilişkileri bölümünde yer alması medya çalışanlarının işini kolaylaştırır. • İnternet sayesinde medya çalışanları oturdukları yerden, gerektiğinde istatistiki verilere, fotoğraflara, bültenlere, grafiklere vb. ulaşabilir. • Basınla, hedef kitleyle, paydaşlarla vb. direkt iletişime geçerek mesajlarını doğrudan iletebilmektedirler. • Sadece yazılı değil, görsel ve işitsel araçlarla da iletişime geçebilmektedirler.


40. Soru

Medyaya haber gönderme zamanları ne olmalıdır?

Cevap

Medyaya haber gönderme zamanları şöyle olmalıdır: • Günlük yayınlar için her sabah saat 10: 00’a kadar, • Haftalık yayınlar için piyasaya çıktığı günden 5 gün öncesine kadar, • Aylık yayınlar için her ayın 10. gününe kadar, • Televizyonlar için yer alınmak istenen program ve kuşağın yayın saatiyle doğru orantılı olarak birkaç saat ve gün önceden, • Sosyal medya için bilginin elimize ulaştığı her an beklemeden gönderim yapılır.


41. Soru

Kriz döneminde medya ile ilişkide temel kurallar nelerdir?

Cevap

Kriz döneminde medya ile ilişkide temel kurallar şöyle sıralanabilir: • İşin başından itibaren medya ile ilişkide uygulanacak stratejiye karar vermeli ve taktikleri değiştirmeye hazır olmalı, • Kurumun çıkarları ile uyuştuğu sürece medya ile mümkün olduğu kadar tam bir işbirliğine gitmeli, • Medyayı yönetirken mümkün olduğu ölçüde eşit davranmalı, • İnisiyatifi mümkün olduğu kadar hızlı ele geçirmeli, • Medyaya söylenenler veya verilenler üzerinde katı bir denetim sürdürmeli, • Yerine getirilemeyecek hiçbir söz verilmemeli, • Sağlam bilgilere sıkı sıkıya sarılarak, kararsız görünmekten, gereksiz ve fazla konuşmaktan kaçınılmalı, • Sadece kriz ortamında bulunulması nedeniyle medya ile iyi ilişkiler kurma kuralı askıya alınmamalı, • Bilgiyi hızla yaymalı, • Paniğe kapılarak telaş yaşanmamalı.


42. Soru

Kriz yönetiminde medya ile ilişkilerin en önemli kurallarından birisi nedir?

Cevap

Kriz yönetiminde medya ile ilişkilerin en önemli kurallarından birisi de şirketin bilgi yayma stratejisinin tek kanalı olarak medyayı görmek yanlışıdır. Çünkü medya yukarıda saydığımız tüm nedenlerden dolayı denetlenemez durumdadır. Kuşkusuz medya dışında da birçok yöntem vardır. İlgili kamuoyuna doğrudan iletişim yoluyla mesajları göndermek mümkündür. Medyanın haberi düzenlemesi ve yorumlaması gibi filtre etme aşamalarından geçmeden, iletilmek istenilen mesaj doğrudan aktarılabilir.


43. Soru

Medya ilişkilerinde yapılan hatalar nelerdir?

Cevap

Medya ilişkilerinde yapılan hatalar şöyle sıralanabilir: • Konu hakkında bilgi sahibi olmama, • Gazeteciliği önemsememe, • Satış yeteneğinin olmaması, • Yazma becerisinin eksik olması, • Alışılmışın dışındaki yöntemlere aşırı güven duyma, • Eksik planlama, • Diğer bölümlerle eksik iletişim kurma.


44. Soru

İyi bir medya ilişkisi için yapılması gerekenler nelerdir?

Cevap

İyi bir medya ilişkisi için yapılması gerekenler şöyle sıralanabilir: • Gazetecileri çok iyi anlamaya çalışmak, • Medyayı iyi tanımak, • İyi bir halkla ilişkiler yazarı, • Haber değeri taşıması, • Medya listesini çok özenli belirleme, • Gazetecilerin beklentilerine, sorularına hazırlıklı olmak ve basın bültenlerini medyaya ne zaman gönderildiği.


45. Soru

Bary, medya ile ilişki kurarken hangi temel konulara uyulduğu takdirde gazetecilerle iyi ilişki kurma şansının arttığını ifade etmektedir?

Cevap

Bary, medya ile ilişki kurarken “üç altın N” adını verdiği temel konulara uyulduğu taktirde gazetecilerle iyi ilişki kurma ve aynı zamanda da mesajı yayınlatma şansının arttığını ifade etmektedir.

  • Neden?
  • Ne zaman?
  • Ne?

46. Soru

Bir gazetecinin amacı nedir?

Cevap

Bir gazetecinin amacı, hedef kitlesini olabildiğince objektif ve tarafsız biçimde bilgilendirmektir.


47. Soru

Gazetecilerin ve halkla ilişkiler uzmanının hedef kitleye yönelik hitap bakımından farklılıkları nelerdir?

Cevap

Gazeteciler görev yaptıkları medyanın hitap ettiği kitleye yani tek bir hedef kitleye hitap ederler. Halkla ilişkiler uzmanı farklı farklı hedef kitlelere bazen aynı anda bazen de farklı zamanlarda hitap eder. Durum böyle olunca da hedef kitleyi çok iyi tanımalı, onların ihtiyaçlarını bilmeli ve onları en iyi nasıl etkileyebileceğini tahmin edebilmelidir.


48. Soru

Halkla ilişkiler uzmanlarının medya hakkında bilmesi gerekenler nelerdir?

Cevap

  1. Halkla ilişkiler uzmanı medyanın politikasını (olayları değerlendirme biçimini), ilgi alanını bilmek zorundadır.
  2. Halkla ilişkiler uzmanı doğru medyaya doğru zamanda ulaşabilmek için yayınlanma periyotlarını (günlük, haftalık, aylık vb) bilmelidir.
  3. Yazılan haberin en son ne zaman verileceğini, yayının sıklığını ve baskı tekniği ile ilgili bilgi edinmelidir.
  4. Fotogrovür, litograf, ofset vb. tekniklerini bilirse kendisine kolaylık sağlayabilir.
  5. Doğru hedef kitleye mesajını ulaştırabilmek için gazete, dergi, radyo, televizyon vb. ulusal, uluslararası ya da yerel olup olmadığını araştırmalıdır.
  6. Doğru hedef kitle için seçtiği medyanın (gazete, TV programı, radyo, dergi) yaş, eğitim, sosyal statü, cinsiyet, meslek, hobiler vb açısından hangi tür okuyucuya veya izleyiciye hitap ettiğini bilirse mesajı amacına ulaşır.
  7. Yayınların bayilerde mi satıldığını yoksa abonelere bir- bedel karşılığında mı, bedelsiz mi dağıtıldığını bilmelidir.


49. Soru

Geleneksel medya türleri nelerdir?

Cevap

  • Basın
  • Radyo
  • Televizyon


50. Soru

Ses, metin, söz, sabit ve hareketli görüntüleri kapsayan medya türü hangisidir?

Cevap

İnternet ve televizyon


51. Soru

Halkla ilişkiler yazarları hedef kitlelerine mesajlarını gönderecekleri araçları seçerken dikkat etmesi gereken sorular nelerdir?

Cevap

  • Hangi hedef kitleye ulaşılmaya çalışılıyor?
  • Bu hedef kitleye ne zaman ulaşmaya ihtiyaç vardır?
  • Ne kadar bütçe ayrılabilir?
  • Hangi araç en düşük bütçeyle en geniş hedef kitleye ulaşır?
  • Hangi araç en güvenilirdir ve maliyeti ne kadardır?
  • Mesajın etkili olabileceği uygun zamanı en iyi hangi araç verebilir?
  • Tek bir araç kullanmak mümkün müdür?


52. Soru

Kurum olarak bizim elimizden çıkan ve medyanın insiyatifine kalan bilgiye ne ad verilir?

Cevap

Kontrol edilemeyen bilgi


53. Soru

Kurum içi yayınlar, basın makaleleri, broşürler, bedeli ödenmiş iletişim araçları hangi tür bilgi kapsamındadır?

Cevap

Kontrol edilen bilgi


54. Soru

Basın bülteni nedir?

Cevap

Basın bülteni, kurum ile ilgili etkinlikleri, stratejileri, düşünceleri, olayları vb. içeren, haber değeri taşıyan, önemli bilgiler veren ve medyaya gönderilen yazılı metinlerdir.


55. Soru

Bir halkla ilişkiler uzmanının basın bülteni yazarken dikkat etmesi gereken kurallar nelerdir?

Cevap

Bültenler, gazetecilerin haber yazarken kullandığı 5N1K ilkesi doğrultusunda, bilgilerin yukarıdan aşağıya önem sırasına göre dizildiği özel bir teknikle hazırlanır. Basın bülteninde bilgi dizininin doğruluğuna; metinde abartılı, reklamsal, argo, tüketiciye seslenen veya ispatlanamayan iddia ve ifadeler olmamasına dikkat edilmelidir. Gazetecinin metni düzeltmek amacıyla yapacağı tüm değiştirme işlemlerinin, verilmek istenen mesajı zayıflatacağı unutulmamalıdır. 


56. Soru

Halkla ilişkiler uzmanının basın bülteni yazarken faydalandığı 5N1K kuralının kapsamı nedir?

Cevap

Halkla ilişkiler yazarı basın bülteni yazarken bazı haber yazım kurallarından faydalanır. Öncelikle insanların ilgisini çekecek etkili bir giriş yapmalıdır. Bu girişte haberin özeti verilir. Burada mutlaka uygulanması gereken kural 5N1K kuralıdır. Kimin hakkında yazıyorsunuz? Ne hakkında (hangi olay) yazıyorsunuz? Neden bu olay hakkında yazıyorsunuz? Bu olay ne zaman oldu? Bu olay nerede gerçekleşti? Bu olay nasıl gerçekleşti?


57. Soru

Halkla ilişkiler yazarının en çok kullandığı haber yazım tekniği nedir?

Cevap

Ters piramit kuralıdır. Bu kurala göre haberin içeriğini oluşturan konular ilgiye göre azalan bir sıra izlerler.


58. Soru

En çok magazin gazeteciliğinde rastlanan, ayrıntıdan başlayarak, esasa ulaşmayı hedef alan haber yazma kuralı hangisidir?

Cevap

Normal piramit kuralı


59. Soru

Basın bültenlerini yazarken başarılı olabilmek için dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?

Cevap

  1. Giriş paragrafı 14 satırdan daha uzun olmamalıdır.
  2. Çok fazla süslü sıfatlar ve anlaşılmaz sözcükler kullanmaktan kaçınılmalıdır.
  3. Ürün veya kurum ismi büyük harflerle yazılmamalıdır.
  4. Olay ile ilgisiz bir bülten yazılmamalıdır. Kendi içerisinde tutarlı olmasına özen gösterilmelidir.
  5. Haber değeri taşımasına önem verilmelidir.
  6. Sadece bilim adamları ve mühendislerin anlayacağı teknik bir dil kullanmaktan kaçınılmalıdır.
  7. Üslup olarak çok ticari bir dil kullanmaktan, reklam gibi görülmesinden kaçınılmalıdır.


60. Soru

Basın bültenlerinin planlanmasında ve kontrol edilmesinde yardımcı olan "Yedi Unsur Formülleri" nelerdir?

Cevap

  1. Konu: Yazılması düşünülen konu ne hakkındadır?
  2. Kuruluş: Kurumun ismi nedir?
  3. Yer: Kurumun bulunduğu yer neresidir?
  4. Avantajlar: basın bülteninde yer alan konuda yeni olan nedir? Bültende yer alan haberin hedef kitleye sağlayacağı yarar nedir?
  5. Uygulamalar: Ürün ya da hizmetin yararları nelerdir? Kimler yararlanacaktır?
  6. Ayrıntılar: Ürünün boyutları, rengi, ücreti, performansı ile ilgili ayrıntılar nelerdir?
  7. Kaynak: Haberin kaynağı kimdir? Neresidir? Örneğin, haberleşme merkeziyle olayın gerçekleştiği yer birbirinden farklı olabilir.


61. Soru

Makale nedir?

Cevap

Makale, belirli bir konuda açıklayıcı, bilgilendirici, inandırıcı nitelikler taşıyan; ele alınan konunun düzeyli biçimde ayrıntıları ile incelendiği; kanıtlar ya da belgeler ile desteklenen, bilimsel üslupla kaleme alınan düşünce yazılarıdır.


62. Soru

Halkla ilişkiler etkinliği çerçevesinde yazılan makalenin amacı nedir?

Cevap

Halkla ilişkiler etkinliği çerçevesinde yazılan makalede kurumun hizmetinin, ürününün veya çalışmasının tanıtımını yapmak, bu yönde kamuoyunun dikkatini çekmek, gündem oluşturmak ve o ürün, hizmet ya da çalışmalara yönelik sosyal saygınlığı arttırmak amaçlanmaktadır.


63. Soru

Basın bültenleri ile basın makalelerinin aralarında ki farklar nelerdir?

Cevap

  1. Basın bültenleri, basın makalelerine oranla daha kısadır ve daha az yer kaplar.
  2. Basın bültenleri birkaç medyaya gönderilebilmesinin yanı sıra çoğunlukla geneldir. Basın makaleleri ise daha önceden belirlenmiş bir kitle iletişim aracı için hazırlanmıştır.
  3. Basın bültenleri medya editörleri tarafından yeniden yazılabilir. Ancak basın makaleleri editörler tarafından yeniden yazılmaz.
  4. Basın bültenlerini yazan kişi belirli olmasına rağmen medyada bu kişinin ismi yayınlanmaz. Basın makalelerinin yazarları bellidir ve bu isim adı altında yayınlanır. Kimi zaman ise gölge yazarların adı ile yayınlanır.
  5. Basın bültenlerinde girişte 5N1K kuralı ile olayın özeti verilir. Basın makalelerinde ise girişte olayın özetinin verilmesi gerekmez. Girişin dikkat çekmesi yeterlidir.
  6. Basın bültenleri, verilere dayanarak yorumsuz bir şekilde yazılır. Makaleler ise bu açıdan daha esnektir. Mizahi tarz taşıyabileceği gibi kişisel görüş ve yorumlara da yer verilir.
  7. Basın bültenlerinin yaşam süresi daha kısadır. Basın makalelerinin yaşam süresi ise daha uzun ömürlüdür.


64. Soru

Yazılı, görsel ve işitsel medyaya açık olan ve kurumun yönetiminin önemli gördüğü haberlerin aktarıldığı bir halkla ilişkiler yöntemine ne ad verilir?

Cevap

Basın toplantısı


65. Soru

Ürün raporunun hazırlanma amacı nedir?

Cevap

Ürün raporları, bir kurumun özlü biçimde profilini veren kısa dökümalardır. Ürün raporları kuruluşun, bireyin veya bir olayın kısa özetini editörlere gösterebilmek amacıyla hazırlanır. Genellikle basın bültenlerindeki ve belirli olayların geçmiş aşamalarını anlatan makalelerdeki bilgileri desteklemektedir.


66. Soru

Kurumların iş dünyasına, basın mensuplarına, haber ajanslarına ve tüm internet kullanıcılarına basın bültenlerini duyurabildiği bölüme ne ad verilir?

Cevap

Basın odası


67. Soru

Gene Grobowski profesyonel iş hayatında yaşadığı “medya ilişkilerinin yedi ölümcül günahı” olarak özetlenen kavramlar nelerdir?

Cevap

  1. Konu Hakkında Bilgi Sahibi Olmama
  2. Gazeteciliği Önemsememe
  3. Satış Yeteneğinin Olmaması
  4. Yazma Becerisinin Eksik Olması
  5. Alışılmışın Dışındaki Yöntemlere Aşırı Güven Duyma
  6. Eksik Planlama
  7. Diğer Bölümlerle Eksik İletişim Kurma


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v