Halkla İlişkiler Uygulama Teknikleri Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Halkla İlişkilerde Görsel İletişim Tasarımı Ve Uygulamaları

1. Soru

Baskısı ve ciltlemesi yapılan yayınların hedef kitlesine ulaşmasındaki son aşama nedir?

Cevap

Dağıtımdır. Ortaya çıkan yüzlerce, binlerce kitap, dergi, katalog, gazete alıcılarına ulaşmak üzere matbaadan, yayınevlerinden, kitapçılara, bayilere ya da satış veya dağıtım yapacak kurumlara ulaştırılırlar. Gerekli reklam veya tanıtım ile birlikte hedefe ulaşma potansiyeli artırılabilir ve yayın hakkında detaylı bilgi veya duyurular farklı iletişim kaynaklarınca da sağlanabilir. Böylece fikir aşamasından alıcının eline kadar ulaşan içerik ve mesaj yolculuğunu tamamlamış olur.


2. Soru

Mizanpaj (sayfa tasarımı) ne anlama gelmektedir?

Cevap

Mizanpaj kelimesi Fransızca’da mise-en-page, yani sayfaya koyma anlamında kullanılır; tıpkı mizansen (mise-en-scène) yani sahneye koyma kelimesinde olduğu gibi. Grafik tasarımcının basılı bir yayında yaptığı iş tam olarak budur: içeriği sayfaya (başka bir bakışla sahneye) koymak anlamına gelmektedir.


3. Soru

Bir afişte iletişim biçimi nasıldır?

Cevap

Örneğin bir tiyatro oyununun duyurusunu yapan veya elektriğin tasarruflu kullanımına dikkat çeken bir afişte mesaj farklı olsa da iletişim biçimi hemen hemen aynıdır. Önce görsel ve/veya yazınsal bir öğe ile dikkat çekilir ve ikinci aşamada ek bilgiler verilir. Örneğin tiyatro oyununda önce oyunun adı, sonra oyuncular, sonra oyunun oynanacağı tarih, sonrasında ise tiyatro adı ve biletlere nereden ulaşılabileceği gibi bilgi grupları belirli bir sıralamada yer alırlar. Bu sıralama mutlaka alttan üste bir sıralama olmak zorunda değildir; sıralama afişin görsel tasarımı, renk, büyüklük küçüklük, zemin ilişkisi gibi unsurlarla da verilebilir. Dolayısıyla afiş tasarımında da bir mesaj hiyerarşisinden bahsedilmektedir


4. Soru

Kataloglar nerelerde kullanılır?

Cevap

Kataloglar sanatsal bir sergide yer alan eserleri ve sanatçıları tanıtan bir yayın olabileceği gibi, bir mağazanın ürünlerinin listelendiği bir yayın da olabilir.


5. Soru

Kapak tasarımında içeriğin yansıtılması nasıl olmalıdır?

Cevap

Güçlü bir giriş kadar önem taşıyan bir başka unsur da içeriğini doğru yansıtan kapak tasarımıdır. Tıpkı Latin müziği ezgileri gelen bir kafenin içine girildiğinde, kilimlerle kaplı halk müziği temalı bir mekân ile karşılaşmanın yadırganması gibi, sportif bir görünüme sahip bir dergi kapağının antikalar ve koleksiyonerlik gibi bir konuyla ilgili içeriğe sahip olması iletişimin doğru kurulmamış olduğuna işaret eder. Basılı yayınların kapakları içeriğini doğru yansıtmalı, vaat ettiğini alıcıya vermelidir.


6. Soru

Baskı ve kâğıt ile üretilen bu görsel iletişim araçlarının en önemli özelliği nedir?

Cevap

Elle tutulabilir üç boyutlu nesneler oluşlarıdır. Dokunma hissinin verdiği yakınlık, görülme ve saklama kolaylığı ve yılların getirdiği alışkanlıklar üzerine temellenen göz ile uyum, basılı yayınları vazgeçilmez kılan özelliklerdendir.


7. Soru

İletişim nedir?

Cevap

İletişim, düşünce ve duyguların bireyler, toplumsal kümeler, toplumlar arasında söz, el-kol devimi, yazı, görüntü vb. aracılığıyla değiş-tokuş edilmesini sağlayan toplumsal etkileşim sürecidir


8. Soru

Grid ne demektir?

Cevap

Sayfa düzeni konusunda verilen kararlar, yayında yer alacak bilgilerin tanımlanmasının ardından başlar. Sonrasında bu bilgileri en uygun aktarma yöntemi belirlenir ve sayfaların içeriği taşıyacağı sistem buna paralel olarak tasarlanır. Bu sisteme “grid” adı verilir. Grid, sayfanın temel iskeletini oluşturan bir yapıdır; yayının basılmış halinde görülmeyen, ancak tasarım sürecinde kritik bir rol oynayan rehber çizgiler ve alanlardır.


9. Soru

Dergi kapaklarının kitap kapaklarından farkı nedir?

Cevap

Dergi kapakları kitap kapaklarından farklı olarak genellikle içeriği ve konu başlıklarını da bünyelerinde barındırırlar. Dergi kapaklarını kitaplardan ayıran bir önemli fark dergilerin kitapevi ve marketlerde dizildiği raflardan kaynaklanır; dergiler genellikle basamaklı raflarda birbirlerinin önüne gelecek şekilde sıralanırlar. Bu basamaklar dergilerin ön kapaklarının sadece üst bölümünün görünmesine olanak verir. Bu nedenle dergilerin isimleri ve logoları genellikle kapağın en üstünde bulunur.


10. Soru

Basım-yayın ne anlama gelmektedir?

Cevap

Basım-yayın bilgiyi halka ulaştırılabilir hale getirme işidir. İngilizcede basım-yayın anlamında kullanılan publish kelimesi, public yani halk kökünden gelir. Latince populus olan public kelimesi basım ve yayın ile ilişkilendirildiğinde “belirli ortak ilgi alanları ile ilişkili olarak bir arada olan kitleler” anlamında kullanılır ve publication yani basılı yayın terimi buradan doğar.


11. Soru

Basılı yayınları oluşturan çeşitli türler ve kategorilerden nelerdir?

Cevap

Dergiler, gazeteler, kitaplar, yıllık raporlar, ürün katalogları, bültenler, kitapçıklar ve broşürler mesajları kitlelerle buluşturan temel görsel iletişim ürünleridir


12. Soru

Farklı yayın türleri ve yayın periyodlarının tasarım ve üretime dair beraberinde getirdiği zorluklar nelerdir?

Cevap

Örneğin, her hafta çıkan bir dergi için kâğıt seçimi kritik bir önem taşır. Çok kaliteli, yüksek gramajlı kâğıt kullanımı maliyeti önemli ölçüde artıracağından genellikle düşük gramajlı, kimi zaman da limitli renk ile baskı tercih edilir. Yine, bu türde bir yayında her hafta yeni bir tasarım yapmak mümkün değildir. Bu nedenle önceden oluşturulmuş tasarım şablonu, yeni içeriğin kolaylıkla yerleşiminin yapılabileceği şekilde bir sistem oluşturmak hızlı üretimi mümkün kılar


13. Soru

Afişi kitap, dergi, gazete gibi yayınlardan ayıran en önemli farklarından biri nedir?

Cevap

İnsan vücudu ile temas halinde olmaması, hatta bu yayınlara kıyasla oldukça uzak mesafelerden görülebilir olma gerekliliğidir. Bu nedenle afişlerde kullanılan yazı ve görsellerin seçimi uzaktan algılanabilecek türde ve büyüklükte olmalıdır. Genellikle detaylarından arındırılmış, çarpıcı sloganlar, renkler ve görseller ile oluşturulmuş, mesajın kısa sürede etkili biçimde verilebilmesini ve akılda kalıcılığını destekleyen tasarımlar, iletişimini doğru kurabilen tasarımlar olmaktadır


14. Soru

Basılı yayınların üretimi ve tasarımında göz önünde bulundurulması gereken kriterler nelerdir?

Cevap

Yayının boyutu, şekli, üretim tekniği, baskı sayısı ve maliyeti bunlardan bazılarıdır. Bunun yanı sıra bu yayınların içerdiği görsellerin ve metnin kompozisyonu, metnin okunurluğu, sayfaların ve içeriğin dizilimi ve hiyerarşisi de tasarımcının göz önüne alması gereken kriterlerdendir. Görsel ve işitsel iletişimi ileriye ve farklı zeminlere taşıyan televizyon ve internet temelli araç ve uygulamalardaki gelişmeler ile birlikte günümüzde basılı yayın tasarımcısının işi daha da kapsamlı hale gelmiş, alıcıyla estetik ve duygusal açıdan bağ kurmak adına yeni çözümler üretmek kaçınılmaz olmuştur.


15. Soru

Duyu organları aracılığı ile algılanan uyarılar kaça ayrılır?

Cevap

Temel olarak görsel ve işitsel olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Görsel iletişimde göz aracılığıyla algılanan nesne, olay ve durumlar tanımlanır ve anlamlandırılır.


16. Soru

Afiş nedir?

Cevap

Kent merkezlerinde, sokaklarda, otobüs duraklarında, ilan panoları ve duvarlarda karşımıza çıkan afişler görsel iletişimin en temel kullanım alanlarından biridir. Mesajı en etkili biçimde ve en kısa solukta aktarmayı başarabilen, bir iki saniyelik zaman sınırında bile bilgi verebilen ve merak uyandırabilen bir grafik üründür afiş.


17. Soru

Yayın formatının detaylarının belirlenmesinde maliyet nasıl önemlidir?

Cevap

Bir yayında en önemli maliyeti kâğıt, baskı ve ciltleme oluşturur. Yayın için ayrılan bütçe yayının ölçülerini, kâğıt ve baskı türünü ve baskı adedini doğrudan etkiler. Tasarımcının çözümlemesi gereken en önemli unsurlardan biri belirlenen bütçenin verdiği sınır çerçevesinde içeriğin olabilecek en doğru, en kaliteli ve en iyi şekilde sunulmasını sağlamaktır. Aynı görsel etkiyi verebilecek daha ucuz bir kâğıdın araştırılmasından, baskıda renk sayısının belirlenmesine, kâğıt ölçüsü konusunda alınan karar ile kâğıt tabakalarında verilecek firenin azaltılmasından, yazının bir punto küçültülerek sayfa sayısının format dâhilinde kalması gibi teknik bilgi ve çözümlemeleri gerektiğinde basımevi ile karşılıklı görüşerek belirlemekle sorumlu olan tasarımcı yayın formatının -dolayısıyla da maliyetinin- detaylarını da böylece belirlemiş olur. Tüm bu sınırlar dâhilinde olabilecek en doğru görsel iletişimi kuran tasarımcının iş üzerinde harcayacağı zaman ve yılların birikimi sonucunda elde ettiği emek ve fikirler, yayının başarısına doğrudan katkısı olan etkenlerdir. Bu nedenle her yayının hayata geçirilmesinde tasarım maliyeti de hesaba katılmalı, “ucuz” veya “bedava” tasarım ile doğru bir iletişim kurulabileceği yanılgısına düşülmemelidir.


18. Soru

Ciltleme yöntemi neye göre belirlenir?

Cevap

Ciltleme yöntemi yayının formatına ve ömrüne bağlı olarak belirlenir ve yayın üretimi yapılır. Örneğin iplikle dikiş sağlam ancak tutkalla cilde kıyasla pahalı bir yöntemdir. Bu nedenle daha kısa ömre sahip olması beklenen yayınlarda iplikle dikiş tercih edilmez. Çok sayfalı yayınlarda büyük boylarda kâğıt tabakalar üzerinde birden fazla sayfa aynı anda basılır. Bu kâğıtlar daha sonra katlanarak sayfalar haline gelir ve gerekli yerlerden kesilerek ciltlenirler. Kâğıt tabakalarının kitap, dergi gibi yayınlar olmak üzere katlanmış haline forma adı verilir. Formalar bir araya getirilip harmanlanır ve sonrasında ciltlenerek kodeks formundaki yayınları oluştururlar.


19. Soru

Katalog, kitapçık, broşür ve kurum raporu gibi yayınların kapakları nasıl olmaktadır?

Cevap

Katalog, kitapçık, broşür ve kurum raporu gibi yayınlarda genellikle raflardaki diğer yayınlar arasında öne çıkmak gibi bir durum söz konusu değildir, ancak tanıtılan kişi, kurum veya ürünün iletişimini doğru kurabilmek aynı derecede önemlidir. Kişi, kurum veya ürüne ait logo ve kurum kimliği genellikle bu tür basılı yayınların kapaklarında öne çıkar; böylece bu yayınların ulaştığı kişiler kataloğun, kitapçığı n, raporun veya broşürün sayfalarını çevirmeden kime/neye ait olduğuna dair fikir sahibi olurlar.


20. Soru

Dergilerin tasarım dilleri, kimlikleri ve iletişimleri içeriklerine bağlı olarak değişmesine karşın değişmeyen özellikleri nelerdir?

Cevap

Sürekliliğin önemidir. Bir derginin raftaki pek çok dergi arasından aranıp bulunmasını sağlayan logosu veya bunu sağlayabilecek kapak tasarımı o derginin sürekliliğini ve akılda kalıcılığını sağlar. Derginin içi ve sayfa tasarımı da genellikle alışılan düzeni fazla değiştirmeden içeriği öne taşıyabilecek halde tasarlanır ve bu da dergi kimliğinin önemli bir bölümünü oluşturur


21. Soru

Broşür nedir?

Cevap

Broşürler detaylı tanıtım amacı taşıyan, bir kurum, ürün veya hizmet hakkında bilgi veren yayınlardır. Genellikle küçük boyda ve birkaç sayfadan oluşan broşürler, ön kapaklarında kurum, ürün veya hizmete ait isim veya kısa bilgiye yer verirken, arka sayfalarda daha detaylı metin ve/veya görseller ile iletişim kurmayı hedefler.


22. Soru

Dergiler, diğer bir deyimle “süreli yayınlar” yayın ömürlerini belirleyen nedir?

Cevap

Dergilerin içerikleri ve kaliteleri belirler. Örneğin sanatsal içerikli, içinde sanatçıların eserlerinin kaliteli, yüksek çözünürlüklü fotoğraflarının yer aldığı dergiler kolay kolay atılmaz. Akademik dergiler ise tıpkı kitaplar gibi kaynak olarak raflarda ve kütüphanelerde yerlerini alır ve korurlar. Buna karşın haftalık magazinler, mizah dergileri, finans dergileri o hafta veya o kısa döneme ait olduklarından daha kısa soluklu ömre sahiptirler ve genellikle birkaç hafta veya birkaç ay içerisinde elden çıkarılır ve geri dönüşüme doğru yollarına devam ederler.


23. Soru

Tasarımcılar bir yayını hayata geçirirken neleri göz önünde bulundurmalıdır?

Cevap

Tasarımcılar bir yayını hayata geçirirken o yayının hangi formatta, nasıl bir kâğıda ne tür baskı tekniği ile basılacağını da hesaba katarlar. Malzemelerin içeriği öne çıkarıp çıkarmayacağı, yayının ömrüne uygun olup olmayacağı, kullanılan diğer malzeme veya baskı türü ile uyumlu olup olmadığı tasarım ve baskı aşamasında mutlaka cevaplanması gereken sorulardır. Bu kararlar yılların birikimi sonucunda edinilmiş deneyimler ile verilir, ancak bazı yayınlarda yeni malzeme ve teknolojiler ile denemeler yapmak da mümkündür. Gelişen teknolojik araç ve gereçler, ortaya çıkan farklı kâğıt ve mürekkep seçenekleri tasarımcılara yeni ufuklar açmaktadır. Özellikle kitap, dergi ve kataloglarda bu yeni malzeme ve teknolojiler giderek daha sık karşımıza çıkmaktadır.


24. Soru

Görsel iletişimin temel aracı olan yazı yüzyıllar boyunca hangi biçimlerde karşımıza çıkmıştır?

Cevap

Farklı biçimlerde ve yüzeylerde karşımıza çıkmıştır. Kil tabletler ve ağaç kabukları üzerinde başlayan yazı ile iletişim, zamanla yerini parşömen ve kâğıt gibi daha kullanışlı ve daha kolay taşınabilir malzemelere bırakmıştır. 105 yılında Çin’de kâğıdın bulunuşu basılı yayın tarihi adına en önemli gelişmelerden biridir. Kâğıt -bulunuşundan uzun bir süre sonra- 1400’lü yıllarda Arap ülkeleri üzerinden Avrupa’ya gelmiştir; bu gelişme kitabın ve basılı yayınların çoğalması için elverişli bir zemin oluşturmuştur.


25. Soru

Kitap, dergi ve kataloglar nasıl bir formda üretilir?

Cevap

Kitap, dergi ve kataloglar büyük çoğunlukla kodeks adı verilen soldan ciltli sayfalar formunda üretilirler.


26. Soru

Katalogların tasarımı nasıl olmalıdır?

Cevap

Katalog hazırlarken iletişim amacına bağlı olarak tasarım da farklılaşacaktır. Amaç sadece ürünlerin fiyatlarını, ürün kodlarını listelemek ise kolay okunabilen, aranana pratik bir şekilde ulaşılabilen bir düzen sağlanması gerekir. Şayet kataloğun bir kişi, kurum veya etkinliğin kimliğini ve iletişimini güçlendirmesi amaçlanıyorsa, bu durumda katalog tek düze bir tasarımdan uzak, kaliteli görsellerin bambaşka bir tasarım diliyle hazırlanmalı; tasarım sıradan bir ürün kataloğu yerine bir prestij kataloğu olarak ele alınmalıdır.


27. Soru

Basılı yayınlar adına XIX. Yüzyılda yaşanan önemli gelişme nedir?

Cevap

XIX. yüzyılda Sanayi Devrimi ile baskının mekanikleşmesidir. Öncesinde manuel (elle) basım yapan küçük aile basımevleri yerini baskı makinesi üreten ve satan, bu makinelerle yüksek sayılarda üretim yapan bir endüstri alanına bırakmıştır. Yüksek hızda seri üretim yapan makinelerin gelişimi ile birlikte yayın sayısı artarken, yayınları n çeşitliliği de yükselişe geçmiştir. Sayıları giderek artan ilanlar, afişler ve reklamlar türlü etkinliklerin, ürünlerin, haberlerin ve bilginin duyurusunu yapan iletişim araçları haline gelmişlerdir


28. Soru

Hızla gelişen ve çeşitlenen basılı yayınların bir diğer sonucu ne olmuştur?

Cevap

Hızla gelişen ve çeşitlenen basılı yayınlar, tipografi, mizanpaj, dizgi, illüstrasyon gibi konularda uzman kişilerce tasarlanmaya başlanmıştır. Grafik tasarı m, üretimi hızla artan yayınlar ile birlikte böylece yaygın bir meslek haline gelmiş ve basılı yayın grafik tasarımın uzmanlık alanlarından biri olarak yerini almıştır. Kitlelere mesajlarını vermek isteyen kişi, kurum ve kuruluşlar grafik tasarımcılara ve iletişim uzmanlarına başvurarak en doğru ve en verimli iletişimi kurabilmektedirler.


29. Soru

Görsel iletişimde mesajın hedefe iletilmesinde kritik rol oynayan etkenler nelerdir?

Cevap

Belirlenen içeriğin yayın haline getirilmesinde göz önünde bulundurulması gereken format, yayın ömrü, sayfa sayısı, sayfa düzeni, kâğıt seçimi, baskı sayısı gibi kriterler, mesajın hedefe iletilmesinde kritik rol oynayan etkenlerdir.


30. Soru

Kapak, bir yayının neden en can alıcı bölümlerindendir?

Cevap

Çünkü kapak, bir yayının ilk görülen yüzüdür. Bir kitabın türü ve konusu, bir derginin içerdiği konular hakkında kapakları sayesinde fikir sahibi olur, verilen bir broşürü alıp almayacağımıza ön sayfasına birkaç saniyelik bakış ile karar veririz. Bu yüzey, iletişimin başlama noktası ve alıcıya “merhaba” dediği yerdir. Alıcı ile başlama potansiyeli olan bir diyalogda soğuk, sönük ve yarım ağızlı bir “merhaba” yerine çekici, güçlü, merak uyandıran ve canlı bir “merhaba” nasıl bir fark yaratıyorsa, görsel iletişimde de kapak aynı görevi üstlenir.


31. Soru

Bir yayının formatı ne anlama gelmektedir?

Cevap

İçeriğin nasıl bir biçimde ortaya konulduğuna yayının formatı denir.


32. Soru

Formatın belirlenmesinde hangi etkenler önemlidir?

Cevap

Formatın belirlenmesi için öncelikle içeriğin incelenmesi ve anlaşılması gerekir. Örneğin, bir kurumun genel tanıtımı veya yeni bir ürünü hakkında yüz-iki yüz kelimelik bir metin ve birkaç fotoğraftan oluşan bir içerik için en uygun format broşür olacaktı r. 100 adet fotoğraf ve bunların açıklamalarının yer alacağı bir içerik ise katalog veya kitap formatına yönlendirir. Bu ikinci örnekteki fotoğrafların ne amaçla yayımlanmak istendiği ve hangi kitleye hitap edeceği soruları cevaplanarak yayın formatı daha da belirgin hale getirilir. Örneğin bunlar ünlü bir fotoğraf sanatçısının çalışmaları ise büyük boy, kaliteli ve kalın kağıtlı, sert kapaklı bir cilt ile ciltlenmiş kitap formatı bu çalışmaya daha uygun olacaktır ya da eğer bu fotoğraflar bir konfeksiyon markasının yeni sezonda satışa sunulacak ürünleri ise bu içeriği bir katalog halinde yayımlamak gerekecektir.


33. Soru

Yazılı iletişimin gelişimi ve yaygınlaşmasında dönüm noktası ne olmuştur?

Cevap

Matbaanın bulunmasından önce elle üretilen kitaplar manastırlarda yazmanlar tarafından tek tek kopyalanmaktaydı. 1450 yılında Johannes Gutenberg’in geliştirdiği, oynar metal harflerle baskı yapmaya olanak veren tipografik baskı tekniği, yazılı iletişimin gelişimi ve yaygınlaşması adına bir dönüm noktası olmuştur. XV. yüzyılda bilgiye, edebiyata ve dolayısıyla kitaba olan ilginin yükselmesi ile okuryazarlık artmış, XVI ve XVII. yüzyıllarda kitapların basım ve dağıtımının gelişimi ile kültürel bir patlama yaşanmıştır. Avrupa’da Rönesans’ın ortaya çıkışı, edebiyat, bilim, sanat, din ve politika üzerine hazırlanan basılı yayınların da doğuşu ve güçlenişi paralelinde meydana gelmiştir.


34. Soru

Afişlerin ölçü ve formatları nasıl farklılaşabilir?

Cevap

Afişlerin farklı ölçü ve formatları mesajın iletişim amacına ve hedef kitlesine bağlı olarak tercih edilebilir. Örneğin ışıklı panolar karanlıkta da rahat görünüm sağlarken billboardlar, standart afişlerden de daha büyük formatlarda duyuru, ilan ve reklamları iletmek üzere kent sokaklarında hemen her gün karşımızdadırlar.


35. Soru

Programların hazırlanmasında neye dikkat edilmelidir?

Cevap

Hazırlanan programların etkinlik duyurusu ve afişi ile benzer bir dile sahip olması iletişimin doğru kurulabilmesi adına önemli bir noktadır. Bir etkinliğe ait tasarım ürünleri etkinliğin kimliğinin doğru vurgulanabilmesi adına birbiri ile bağlantılı tasarımlara sahip olmalıdırlar. Böylece etkinlik afişini görerek etkinliğe katılan bir kişi programı eline aldığında da o etkinliğe ait olduğunu hissedebilecektir.


36. Soru

Halkla ilişkiler hangi üç önemli kavram temelinde yürütülür?

Cevap

Halkla ilişkiler ikna, retorik ve algı kavramları temelinde yürütülür. Yayınların içerdiği mesajı aktarmanın pek çok farklı yolu vardır. Ancak, mesajın algılanabilmesi ve alıcının ikna edilmesi kuşkusuz hedeflenen amaca ulaşmadaki başarıyı gösterir. Konuşma ve sunum sanatı olarak tanımlanabilecek retorik, sözel iletişimde kullanılan bir terimdir. Görsel iletişimde ise sözle olmasa da yazı, yazının kullanımı, yazı ve görsel ilişkisi, sayfa düzeni ve format gibi kriterlerle içeriğin sunumu açığa çıkar. Bu yolla mesajın algılanması ve iknası sağlanır.


37. Soru

Formatın belirlenmesinde değerlendirilmesi gereken diğer etkenler nelerdir?

Cevap

Formatın belirlenmesinde değerlendirilmesi gereken diğer önemli etken zaman ve kalıcılıktır. Kitleye ulaştırılmak istenen mesaj ve içerik uzun soluklu mu olmalı, kısa soluklu mu? bir sezonluk mu yoksa elli senelik mi? Örneğin bir süpermarketin ürünlerindeki kampanya ve indirimleri gösteren bir broşür en fazla bir aylık ömre sahip olurken, tarihi bir belge niteliği taşıyacak metin ve görsellere sahip bir kitap dayanıklı ve uzun ömürlü olmalıdır. Bu nedenle yayımlanması planlanan içeriğin hedefi zaman ve kalıcılık açısından da ele alınmalı, alıcı ile buluşma süreci de değerlendirme kriterlerinden biri olmalıdır


38. Soru

Derginin en önemli unsurlarından birisi nedir?

Cevap

Okuyucuyla buluşma zamanıdır; her ay yayınlanan bir derginin ayın ilk günü rafta olması beklenir. Bu da derginin içeriğinin çok daha önceden belirlenerek, gerekli yazılı ve görsel malzemenin hazırlanması, editörün onayından geçmesi, sayfa tasarımında yerini alması, matbaada basılması ve dağıtımının yapılmış olması anlamına gelir. Bu nedenle dergi yayın ekiplerinin iş takvimleri en az birkaç sayı önden planlanır.


39. Soru

Gazetelerin kapakları nasıl olmaktadır?

Cevap

Gazetelerin kapakları ilk sayfa ya da ön sayfa olarak adlandırılır. Gazetenin logosu her zaman sabitken, neredeyse aynı büyüklükte olan manşetler, alt başlıklar, haber sütunları ve fotoğraflar gazetenin ilk sayfasını oluşturur. Gazetenin kendi kimliği kadar, ilk sayfada kullanılan o güne ait manşet ve fotoğraflar da alıcı karşısında benzerlerinden farklılaşmasını sağlar.


40. Soru

Halkla ilişkilerde başlıca yayın türleri nelerdir?

Cevap

Kitaplar, dergiler, gazeteler, afişler, kataloglar, kitapçıklar ve broşürlerdir.


41. Soru

Ticari ciltleme yöntemleri kaça ayrılır?

Cevap

Ticari ciltleme yöntemleri; telle dikiş, iplikle dikiş, tutkallama ve mekanik ciltleme olarak dört ana gruba ayrılır.


42. Soru

Kitaplar ile kitapçıklar arasında nasıl bir fark vardır?

Cevap

Kitaplar sanatsal, edebi veya kültürel içerikler sunarken, kitapçıklar çoğunlukla bir kurum, etkinlik veya ürünün tanıtımında etkin rol oynarlar.


43. Soru

Kitapçıklar hangi biçimlerde olabilir?

Cevap

Kitapçıklar sanatsal etkinliklerin detaylı olarak tanımlanmasından alınan bir ürünün detaylı tarifine kadar pek çok farklı biçimde karşımıza çıkabilir. Örneğin bir film festivalinde yer alacak filmlerin sinopsisleri, yönetmenler hakkında detaylı bilgiler, film gösterim gün ve saatleri gibi pek çok bilgi kitapçıklar aracılığı ile festival katılımcılarına ulaştırılır. Bunun yanı sıra ziyaret edilen bir müzede sergilenen eserlere ait bilgilerin yer aldığı, kimi zaman müze hakkında genel bir bilgi de veren, küçük bir harita ile sergi salonlarının yerlerini işaret eden bir içerik de kitapçık formunda hayat bulur. Kitapçıklar bu bilgilerin yanı sıra etkinliğe ait kurumsal kimliği de ulaştırma görevini üstlenir. Kuruma, etkinliğe ait genel görsel kimlik, kitapçıkta da yer alır ve böylece iletişim hedefine ulaşmada bir aşama daha ilerlemiş olur.


44. Soru

Gazetelerin sayfa tasarımında neler önemlidir?

Cevap

Gazetelerin tasarımı yıllar boyu geçerliliğini koruyabilecek, bir yandan da her gün değişen içeriği taşıyabilecek bir formata sahiptir. Kullanılan yazı karakterleri, başlıklar, alt başlıklar ve ana metnin puntoları, metnin görseller ile ilişkisi hep bu tasarım formatında önceden belirlenmiş bir sistem çerçevesinde yerleştirilir ve düzenlenirler. Bilgiyi ve haberi doğru ve pratik bir biçimde aktarmak gazetelerin üstlendiği amaçlardan biridir. Bunu yaparken, bir yandan dikkat çekerek konu hakkında bilgi vermeyi amaçlayan manşetler gazetenin genel görüntüsünü oluşturan ana elemanlardandır. Manşetlerin altında yer alan alt başlıklar konuyu ana bölümlerine ayırarak kolay okunurluk ve algılamaya yardımcı olurlar. Tüm bu tipografik elemanları n yanı sıra konuya ilişkin fotoğraf, ilüstrasyon veya grafik gibi görsel elemanlar, bir arada tasarlanması gereken önemli bir bütünün parçalarını oluştururlar. Tek bir sayfada yer alan pek çok farklı konu, görsel, reklam ve ilan bir arada ve bir uyum içerisinde ve neredeyse hiç boş alan kalmadan yan yana, alt alta ve üst üste dizilirler. İşte bunu sağlayan sistem, gazeteye özgü sayfa tasarımı ve belirlenen tasarım kriterleri sayesinde elde edilir.


45. Soru

Dergiler yayın periyodlarını neye göre belirler?

Cevap

Dergiler konularına ve iletişim amaçlarına göre yayın periyodlarını belirler. Kimi dergiler; örneğin haber ve finans dergileri, karikatür dergileri genellikle haftalık yayınlardır. Aylık periyodda yayınlanan dergiler büyük bir çoğunluğu oluşturur ve bu periyodda hemen her konuda dergiye rastlamak mümkündür. Daha kaliteli baskı ve üretime, genellikle sanatsal içeriğe sahip olan dergiler üç aylık ya da altı aylık periyodlarda karşımıza çıkarken, araştırma yazılarının ve çeşitli konularda makalelerin yer aldığı akademik dergiler, senelik yayınlar olarak da ortaya konulabilir.


46. Soru

Dergiler hangi alanlarda karşımıza çıkabilir?

Cevap

Dergiler, sağlıktan modaya, dekorasyondan teknolojiye, sanattan doğaya, spordan finansa pek çok farklı alanda okuyucuları ile buluşabilir


47. Soru

Programlar hangi amaçla kullanılırlar?

Cevap

Programlar, genellikle bir etkinliğin içeriğini detaylı olarak vermek amacıyla tasarlanır ve basılırlar.


48. Soru

Gridin kullanıldığı yayınlar nelerdir?

Cevap

Gridin kullanıldığı yayınlar öncelikle kitap, dergi, katalog ve gazetelerdir. Gazetelerde kullanılan grid oldukça belirleyici bir karaktere sahiptir. Bunun nedeni her gün çıkan gazetelerin içeriklerinin değişken olması ancak gazetenin genel kimliğinin ve görünümün bozulmasının istenmeyişidir. Hiçbir görsel içermeyen düz yazıların yer aldığı kitaplar bile bir grid sistemine sahiptir. Yazının okunurluğunu sağlamak adına bir satırda kaç kelime yer alması gerektiği ve bununla birlikte yazının ölçüsü ve yazının yer alacağı alan belirlenir. Bunun yanı sıra kitaplarda yer alan bölüm başlıkları, sayfa numaraları, dipnotlar gibi elemanlar da tasarlanan gride bağlı olarak sayfa üzerinde yerlerini alırlar.


49. Soru

Dergilerin kitaplardan farkı nedir?

Cevap

Dergiler, kitaplardan farklı olarak süreli yayın halinde karşımıza çıkarlar. Çoğunlukla aylık, kimi zaman haftalık, bazen de üç aylı k, altı aylık veya daha uzun periyodlarda yayınlanırlar. Dergilerin konuları ve içerik yoğunlukları yayın periyodlarını belirler. Dergiler, yine kitaplardan farklı olarak, çoğunlukla bir ekibin emekleri sonucu ortaya çıkarlar. Editör ve bölüm editörleri, sanat yönetmenleri, yazarlar, fotoğrafçılar, ilüstrasyon sanatçıları, pazarlama ve satış sorumluları, reklam sorumluları gibi alanlarında uzmanlaşmış kişiler bir araya gelerek bir ekip çalışması ile her dönem yeni içeriği okuyuculara sunmak üzere çalışırlar.


50. Soru

Kapağın alıcı üzerindeki etkisini neler belirler?

Cevap

Kapakta kullanılan başlık, seçilen yazı karakteri, fotoğraf veya illüstrasyon ve tüm elemanların sayfa üzerindeki kompozisyonu, baskı tekniği, kağıt türü ve farklı malzeme seçenekleri ile birlikte yayının ilk izlenimini ve alıcı üzerindeki etkisini belirler.


51. Soru

Yayınların arka kapak ve sırtlarının tasarımı nasıldır?

Cevap

Yayınların ön kapaklarının yanı sıra arka kapak ve sırtları da mesajı taşıdıkları yüzeylerdir. Özellikle kitaplarda arka kapak; kitaba ilişkin detayların verildiği, kimi zaman yazar hakkında bilgilerin aktarıldığı, kimi zaman da kitap hakkında kısa bilgi, eleştiri ve yorumların yer aldığı ve daha fazla bilgi edinilmesini sağlayan bölümdür. Kitabın tüm yayın ve satış bilgilerini barındıran ISBN numarası da kitabın satışında kullanılan barkod ile birlikte kitabın arka kapağında yer alır. Kitabın sırtı genellikle kitabın adını, yazarın adını ve yayınevi logosunu barındıran bir yüzeydir. Kitap sırtı küçük ve önemsiz gibi görünebilir, ancak bu küçük alan çok fazla sorumluluk taşır. Kitapların bulunduğu raflarda her zaman yer olmaz ve kitapların birçoğu kapağı yerine sırtı görülecek biçimde sergilenir. Bu noktada, kitabın sırtı tıpkı kapak gibi tanıtıcı ve cezbedici bir görev üstlenmeli, kitabı n kapakta ortaya koyduğu kimliğini devam ettirebilmelidir


52. Soru

Gazete, baskı ve kâğıt türü bakımından diğer yayınlardan nasıl ayrılır?

Cevap

Genellikle web ofset tekniği ile çift taraşı ve kimi zaman limitli renkler ile basılan gazeteler, böylece daha hızlı üretilir. Bu baskı makineleri bobinler halindeki kâğıda çift yönlü olarak basar ve katlama işlemini de gerçekleştirir. Gazetelerde kâğıt olarak düşük gramajlı gazete kâğıdı ya da birinci hamur kâğıt kullanılır. Böylece düşük bir maliyet ile o güne ait tüm gelişmeler -gazete çalışanlarının geç saatlere kadar süren emekleri sonucunda- hemen herkese ulaşabilir duruma gelir.


53. Soru

Hangi yayınlarda gride ihtiyaç duyulmayabilir?

Cevap

Her basılı yayın mutlaka bir grid sistemine sahip olmak zorunda olmayabilir. Örneğin tek sayfadan oluşan bir afiş veya bir el ilanı için gride ihtiyaç duyulmayabilir. Çünkü grid, genellikle seri tasarımlar için kullanılır. Bir afiş tek bir yüzeyden oluşur ve gride ihtiyaç duyulmayabilir, ancak bir seri konser için tasarlanacak afişler, aynı dili taşıması daha doğru bir iletişim olacağından aynı gridde tasarlanmalı, ortak tasarım anlayışı gridin yanısıra tipografik, görsel ve biçimsel olarak uyumlu olmalıdır.


54. Soru

Bir yayını iyi yapan ve onu diğer yayınların önüne çıkaran en önemli unsur nedir?

Cevap

Bir yayını iyi yapan ve onu diğer yayınların önüne çıkaran en önemli unsur o yayının tipografik tasarımı ve sayfa tasarımıdır. Bu iki unsur, genellikle okuyucu tarafından görülmez/farkedilmez. Bu, genellikle iyi bir tasarım yapılmış olduğuna işarettir. Okuyucuya hissettirmeden içeriği aktarabilen, onu sayfalar boyunca okurken hiç rahatsız etmeyen bir tasarım iyi bir tasarımdır. Sayfa tasarımı konusunda göze çarpan unsurlar genellikle yapılan hatalardır. İnce ayarlar ve hassas dengeler üzerine kurulu bu tasarım alanında en ufak bir hatanın bile okunurluk veya algı sorununa yol açabileceğinden, sayfa tasarımı ve tipografi ciddiyetle ele alınması gereken bir tasarım problemidir.


55. Soru

Basılı yayınlarda basım ve üretimin önemi nedir?

Cevap

Basılı yayınlarda basım ve üretim o yayının hedefine ulaşmasında son noktadır. Üretim anı, içeriği bir formata dönüştürmeye yönelik tüm çabaların kendini gösterme noktası olduğundan kritik bir noktadır ve titizlikle çözümlenmelidir. 1000, 10000, 100000 adet üretilen herhangi bir yayının baskısında oluşabilecek ufak bir hata tüm bu çabaların boşa gitmesi anlamına gelebileceğinden, bu konuda gerekli araştırmalar ve bilgi edinimi mutlaka yapılmalıdır.


56. Soru

İletişim mesajın belirlenen kitleye ulaştırılmasıdır. Görsel iletişimde basılı yayınlar
aracılığıyla aktarılması hedeflenen mesaj ve bilgi de ulaşılmak istenen kişi veya
topluluklara doğru yöntemlerle ulaştırılmalıdır. Belirlenen içeriğin yayın haline getirilmesinde göz önünde bulundurulması gereken format, yayın ömrü, sayfa sayısı, sayfa düzeni, kağıt seçimi, baskı sayısı gibi kriterler, mesajın hedefe iletilmesinde kritik rol oynayan etkenlerdir. Basılı yayınlardan kitap ve kitapçıkların kullanımını açıklayınız.

Cevap

En eski ve en temel iletişim araçlarından biri olan kitaplar pekçok farklı biçimde bilgiyi taşıyabilen ve geniş kitlelere aktarabilen yayınlardır. Romanlardan yemek kitaplarına, çocuk kitaplarından anılara kadar çeşitlenen türleri barındırmaya elverişli bir form olan, metin ve görselleri tek tek ya da bir arada barındırabilen kitaplar, sadece birkaç sayfadan veya bini aşkın sayfadan bile oluşabilirler. Halkla ilişkilerde yaygın olarak kullanılan yayın formatı genellikle kitapçıklardır. Kitaplar sanatsal, edebi veya kültürel içerikler sunarken, kitapçıklar çoğunlukla bir kurum, etkinlik veya ürünün tanıtımında etkin rol oynarlar.
Tanıtımı yapılan kurum, etkinlik veya ürün, kitapçıklar aracılığı ile detaylı olarak tanıtılabilir ve geniş kitlelere ulaşabilir. Kitapçıklar sanatsal etkinliklerin detaylı olarak tanımlanmasından alınan bir ürünün detaylı tarifine kadar pekçok farklı biçimde karşımıza çıkabilir. Örneğin bir film festivalinde yer alacak filmlerin sinopsisleri, yönetmenler hakkında detaylı bilgiler, film gösterim gün ve saatleri gibi pekçok bilgi kitapçıklar aracılığı ile festival katılımcılarına ulaştırılır. Bunun yanı sıra ziyaret edilen bir müzede sergilenen eserlere ait bilgilerin yer aldığı, kimi zaman müze hakkında genel bir bilgi de veren, küçük bir harita ile sergi salonlarının yerlerini işaret eden bir içerik de kitapçık formunda hayat bulur. Kitapçıklar bu bilgilerin yanı sıra etkinliğe ait kurumsal kimliği de ulaştırma görevini üstlenir. Kuruma, etkinliğe ait genel görsel kimlik, kitapçıkta da yer alır ve
böylece iletişim hedefine ulaşmada bir aşama daha ilerlemiş olur


57. Soru

Halkla ilişkilerde kullanılan yayın türlerinden dergileri detaylı olarak açıklayınız.

Cevap

Sağlıktan modaya, dekorasyondan teknolojiye, sanattan doğaya, spordan finansa pekçok farklı alanda okuyucuları ile buluşan dergiler basım ve yayın türlerinin önemli bir bölümünü oluştururlar. Dergiler, kitaplardan farklı olarak süreli yayın
halinde karşımıza çıkarlar. Çoğunlukla aylık, kimi zaman haftalık, bazen de üç aylık, altı aylık veya daha uzun periyodlarda yayınlanırlar. Dergilerin konuları ve içerik yoğunlukları yayın periyodlarını belirler. Dergiler, yine kitaplardan farklı olarak, çoğunlukla bir ekibin emekleri sonucu
ortaya çıkarlar. Editör ve bölüm editörleri, sanat yönetmenleri, yazarlar, fotoğrafçılar, ilüstrasyon sanatçıları, pazarlama ve satış sorumluları, reklam sorumluları gibi
alanlarında uzmanlaşmış kişiler bir araya gelerek bir ekip çalışması ile her dönem
yeni içeriği okuyuculara sunmak üzere çalışırlar. Yayın periyodları ve içeriğe bağlı olarak bu ekibin çalışma temposu da oldukça hızlı olabilir. Derginin en önemli
unsurlarından biri okuyucuyla buluşma zamanıdır; her ay yayınlanan bir derginin
ayın ilk günü rafta olması beklenir. Bu da derginin içeriğinin çok daha önceden
belirlenerek, gerekli yazılı ve görsel malzemenin hazırlanması, editörün onayından
geçmesi, sayfa tasarımında yerini alması, matbaada basılması ve dağıtımının yapılmış olması anlamına gelir. Bu nedenle dergi yayın ekiplerinin iş takvimleri en az
birkaç sayı önden planlanır.


58. Soru

Halkla ilişkilerde kullanılan yayın türlerinden gazetelerin yayın periyodu- tasarım ilişkisini açıklayınız.

Cevap

Gazeteler, içeriği hergün güncellense de tasarım bakımından neredeyse hergün aynı görünüme sahiptir. Bunu sağlayan sayfa tasarımı gazetelerde büyük önem taşır. Gazetelerin tasarımı yıllar boyu geçerliliğini koruyabilecek, bir yandan da hergün değişen içeriği taşıyabilecek bir formata sahiptir. Kullanılan yazı karakterleri, başlıklar, alt başlıklar ve ana metnin puntoları, metnin görseller ile ilişkisi hep bu tasarım formatında önceden belirlenmiş bir sistem çerçevesinde yerleştirilir ve düzenlenirler


59. Soru

Gazetelerin üstlendiği amaçlar doğrultusunda tasarım özellikleri nasıl olmalıdır?

Cevap

Gazeteler, içeriği hergün güncellense de tasarım bakımından neredeyse hergün aynı görünüme sahiptir. Bunu sağlayan sayfa tasarımı gazetelerde büyük önem taşır. Gazetelerin tasarımı yıllar boyu geçerliliğini koruyabilecek, bir yandan da hergün değişen içeriği taşıyabilecek bir formata sahiptir. Kullanılan yazı karakterleri, başlıklar, alt başlıklar ve ana metnin puntoları, metnin görseller ile ilişkisi hep bu tasarım formatında önceden belirlenmiş bir sistem çerçevesinde yerleştirilir ve düzenlenirler


60. Soru

Gazeteler hangi bakımdan diğer yayın organlarından ayrılır? Açıklayınız.

Cevap

Gazete, baskı ve kağıt türü bakımından diğer yayınlardan ayrılır. Genellikle web ofset tekniği ile çift taraşı ve kimi zaman limitli renkler ile basılan gazeteler, böylece daha hızlı üretilir. Bu baskı makineleri bobinler halindeki kağıda çift yönlü olarak
basar ve katlama işlemini de gerçekleştirir. Gazetelerde kağıt olarak düşük gramajlı gazete kağıdı ya da birinci hamur kağıt kullanılır. Böylece düşük bir maliyet ile o güne ait tüm gelişmeler -gazete çalışanlarının geç saatlere kadar süren emekleri sonucunda- hemen herkese ulaşabilir duruma gelir.


61. Soru

Halkal ilişkilerde kullanılan yayın türlerinden afişi kısaca açıklayınız.

Cevap

Kent merkezlerinde, sokaklarda, otobüs duraklarında, ilan panoları ve duvarlarda
karşımıza çıkan afişler görsel iletişimin en temel kullanım alanlarından biridir. Mesajı en etkili biçimde ve en kısa solukta aktarmayı başarabilen, bir iki saniyelik zaman sınırında bile bilgi verebilen ve merak uyandırabilen bir grafik üründür afiş.


62. Soru

Afişin diğer yayın türlerinden farklı nedir? Açıklayınız. 

Cevap

Afişi kitap, dergi, gazete gibi yayınlardan ayıran en önemli farklarından biri insan vücudu ile temas halinde olmaması, hatta bu yayınlara kıyasla oldukça uzak
mesafelerden görülebilir olma gerekliliğidir. Bu nedenle afişlerde kullanılan yazı
ve görsellerin seçimi uzaktan algılanabilecek türde ve büyüklükte olmalıdır. Genellikle detaylarından arındırılmış, çarpıcı sloganlar, renkler ve görseller ile oluşturulmuş, mesajın kısa sürede etkili biçimde verilebilmesini ve akılda kalıcılığını destekleyen tasarımlar, iletişimini doğru kurabilen tasarımlar olmaktadır.


63. Soru

Dergiler yayın periyodlarını nasıl belirler? Açıklayınız.

Cevap

Dergiler konularına ve iletişim amaçlarına göre yayın periodlarını belirler. Kimi
dergiler; örneğin haber ve finans dergileri, karikatür dergileri genellikle haftalık yayınlardır. Aylık periyodda yayınlanan dergiler büyük bir çoğunluğu oluşturur ve bu periyodda hemen her konuda dergiye rastlamak mümkündür. Daha kaliteli baskı
ve üretime, genellikle sanatsal içeriğe sahip olan dergiler üç aylık ya da altı aylık periyodlarda karşımıza çıkarken, araştırma yazılarının ve çeşitli konularda makalelerin yer aldığı akademik dergiler, senelik yayınlar olarak da ortaya konulabilir.
Tüm bu farklı yayın türleri ve yayın periyodları tasarım ve üretime dair bazı zorunlulukları da beraberinde getirir. Örneğin, her hafta çıkan bir dergi için kağıt seçimi kritik bir önem taşır. Çok kaliteli, yüksek gramajlı kağıt kullanımı maliyeti
önemli ölçüde artıracağından genellikle düşük gramajlı, kimi zaman da limitli renk ile baskı tercih edilir. Yine, bu türde bir yayında her hafta yeni bir tasarım yapmak mümkün değildir. Bu nedenle önceden oluşturulmuş tasarım şablonu, yeni içeriğin kolaylıkla yerleşiminin yapılabileceği şekilde bir sistem oluşturmak hızlı üretimi mümkün kılar.


64. Soru

Dergilerin yayın ömürleri nasıl oluşur?

Cevap

Dergiler, diğer bir deyimle “süreli yayınlar” yayın ömürlerini içerikleri ve kaliteleri ile belirlerler. Örneğin sanatsal içerikli, içinde sanatçıların eserlerinin kaliteli, yüksek çözünürlüklü fotoğraşarının yer aldığı dergiler kolay kolay atılmaz. Akademik dergiler ise tıpkı kitaplar gibi kaynak olarak raşarda ve kütüphanelerde yerlerini alır ve korurlar. Buna karşın haftalık magazinler, mizah dergileri, finans dergileri o hafta veya o kısa döneme ait olduklarından daha kısa soluklu ömre sahiptirler ve genellikle birkaç hafta veya birkaç ay içerisinde elden çıkarılır ve geri dönüşüme doğru yollarına devam ederler.


65. Soru

Halkla ilişkilerde kullanılan yayın türlerinden broşürleri açıklayınız.

Cevap

Broşürler detaylı tanıtım amacı taşıyan, bir kurum, ürün veya hizmet hakkında
bilgi veren yayınlardır. Genellikle küçük boyda ve birkaç sayfadan oluşan broşürler,
ön kapaklarında kurum, ürün veya hizmete ait isim veya kısa bilgiye yer verirken,
arka sayfalarda daha detaylı metin ve/veya görseller ile iletişim kurmayı hedeşer.


66. Soru

İçeriğin nasıl bir biçimde ortaya konulduğuna yayının formatı denir. Formatın belirlenmesi için öncelikle içeriğin incelenmesi ve anlaşılması gerekir. Bunu bir örnekle açıklayınız. 

Cevap

Bir kurumun genel tanıtımı veya yeni bir ürünü hakkında yüz-iki yüz kelimelik bir metin ve birkaç fotoğraftan oluşan bir içerik için en uygun format broşür olacaktır. 100 adet fotoğraf ve bunların açıklamalarının yer alacağı bir içerik ise katalog
veya kitap formatına yönlendirir. Bu ikinci örnekteki fotoğrafların ne amaçla yayımlanmak istendiği ve hangi kitleye hitap edeceği soruları cevaplanarak yayın formatı daha da belirgin hale getirilir. Örneğin bunlar ünlü bir fotoğraf sanatçısının çalışmaları ise büyük boy, kaliteli ve kalın kağıtlı, sert kapaklı bir cilt ile ciltlenmiş kitap formatı bu çalışmaya daha uygun olacaktır ya da eğer bu fotoğraflar bir konfeksiyon markasının yeni sezonda satışa sunulacak ürünleri ise bu içeriği bir katalog halinde yayımlamak gerekecektir.


67. Soru

Formatın belirlenmesindeki zaman ve kalıcılık etkenini açıklayınız.

Cevap

Formatın belirlenmesinde değerlendirilmesi gereken diğer önemli etken zaman
ve kalıcılıktır. Kitleye ulaştırılmak istenen mesaj ve içerik uzun soluklu mu olmalı,
kısa soluklu mu? bir sezonluk mu yoksa elli senelik mi? Örneğin bir süpermarketin ürünlerindeki kampanya ve indirimleri gösteren bir broşür en fazla bir aylık
ömre sahip olurken, tarihi bir belge niteliği taşıyacak metin ve görsellere sahip bir
kitap dayanıklı ve uzun ömürlü olmalıdır. Bu nedenle yayımlanması planlanan içeriğin hedefi zaman ve kalıcılık açısından da ele alınmalı, alıcı ile buluşma süreci de
değerlendirme kriterlerinden biri olmalıdır.


68. Soru

Yayın formatının detaylarının belirlenmesinde maliyet etkenini açıklayınız.

Cevap

Bir yayında en önemli maliyeti kağıt, baskı ve ciltleme oluşturur. Yayın için ayrılan bütçe yayının ölçülerini, kağıt ve baskı türünü ve baskı adedini doğrudan etkiler. Tasarımcının çözümlemesi gereken en önemli unsurlardan biri belirlenen bütçenin verdiği sınır çerçevesinde içeriğin olabilecek en doğru, en kaliteli ve en iyi şekilde sunulmasını sağlamaktır. Aynı görsel etkiyi verebilecek daha ucuz bir kağıdın araştırılmasından, baskıda renk sayısının belirlenmesine, kağıt ölçüsü konusunda alınan karar ile kağıt tabakalarında verilecek firenin azaltılmasından, yazının bir punto küçültülerek sayfa sayısının format dahilinde kalması gibi teknik bilgi ve çözümlemeleri gerektiğinde basımevi ile karşılıklı görüşerek belirlemekle sorumlu olan tasarımcı yayın formatının -dolayısıyla da maliyetinin- detaylarını da böylece belirlemiş olur. Tüm bu sınırlar dahilinde olabilecek en doğru görsel iletişimi kuran tasarımcının iş üzerinde harcayacağı zaman ve yılların birikimi sonucunda elde ettiği emek ve fikirler, yayının başarısına doğrudan katkısı olan etkenlerdir. Bu nedenle her yayının hayata geçirilmesinde tasarım maliyeti de hesaba katılmalı, “ucuz” veya “bedava” tasarım ile doğru bir iletişim kurulabileceği yanılgısına düşülmemelidir.


69. Soru

Basılı yayınlarda kapağın önemini açıklayınız.

Cevap

Kapak, bir yayının ilk görülen yüzüdür. Bir kitabın türü ve konusu, bir derginin içerdiği konular hakkında kapakları sayesinde fikir sahibi olur, verilen bir broşürü alıp almayacağımıza ön sayfasına birkaç saniyelik bakış ile karar veririz. Kapak bir yayının en can alıcı bölümlerindendir. Bu yüzey, iletişimin başlama noktası ve alıcıya “merhaba” dediği yerdir. Alıcı ile başlama potansiyeli olan bir diyalogda soğuk, sönük ve yarım ağızlı bir “merhaba” yerine çekici, güçlü, merak uyandıran ve canlı bir “merhaba” nasıl bir fark yaratıyorsa, görsel iletişimde de kapak aynı görevi üstlenir. Kapakta kullanılan başlık, seçilen yazı karakteri, fotoğraf veya illüstrasyon ve tüm elemanların sayfa üzerindeki kompozisyonu, baskı tekniği, kağıt türü ve farklı malzeme seçenekleri ile birlikte yayının ilk izlenimini ve alıcı üzerindeki etkisini belirler.


70. Soru

Basılı yayınlarda, içerik kapak ilişkisini açıklayınız.

Cevap

Güçlü bir giriş kadar önem taşıyan bir başka unsur da içeriğini doğru yansıtan kapak tasarımıdır. Tıpkı latin müziği ezgileri gelen bir kafenin içine girildiğinde, kilimlerle kaplı halk müziği temalı bir mekan ile karşılaşmanın yadırganması gibi, sportif bir görünüme sahip bir dergi kapağının antikalar ve koleksiyonerlik gibi bir konuyla ilgili içeriğe sahip olması iletişimin doğru kurulmamış olduğuna işaret eder. Basılı yayınların kapakları içeriğini doğru yansıtmalı, vaad ettiğini alıcıya vermelidir.


71. Soru

Kitaplarda ön arka kapaklar ve sırtta yer alan bilgiler nelerdir?

Cevap

Yayınların ön kapaklarının yanı sıra arka kapak ve sırtları da mesajı taşıdıkları
yüzeylerdir. Özellikle kitaplarda arka kapak; kitaba ilişkin detayların verildiği, kimi zaman yazar hakkında bilgilerin aktarıldığı, kimi zaman da kitap hakkında kısa
bilgi, eleştiri ve yorumların yer aldığı ve daha fazla bilgi edinilmesini sağlayan bölümdür. Kitabın tüm yayın ve satış bilgilerini barındıran ISBN numarası da kitabın
satışında kullanılan barkod ile birlikte kitabın arka kapağında yer alır.
Kitabın sırtı genellikle kitabın adını, yazarın adını ve yayınevi logosunu barındıran bir yüzeydir. Kitap sırtı küçük ve önemsiz gibi görünebilir, ancak bu küçük
alan çok fazla sorumluluk taşır. Kitapların bulunduğu raşarda her zaman yer olmaz ve kitapların bir çoğu kapağı yerine sırtı görülecek biçimde sergilenir. Bu
noktada, kitabın sırtı tıpkı kapak gibi tanıtıcı ve cezbedici bir görev üstlenmeli, kitabın kapakta ortaya koyduğu kimliğini devam ettirebilmelidir.


72. Soru

Dergi ve kitap kapakları arasındaki farklar nelerdir?

Cevap

Dergi kapakları kitap kapaklarından farklı olarak genellikle içeriği ve konu başlıklarını da bünyelerinde barındırırlar. Dergi kapaklarını kitaplardan ayıran bir
önemli fark dergilerin kitapevi ve marketlerde dizildiği raflardan kaynaklanır; dergiler genellikle basamaklı raflarda birbirlerinin önüne gelecek şekilde sıralanırlar.
Bu basamaklar dergilerin ön kapaklarının sadece üst bölümünün görünmesine
olanak verir. Bu nedenle dergilerin isimleri ve logoları genellikle kapağın en üstünde bulunur


73. Soru

Mizanpaj nedir?

Cevap

Mizanpaj kelimesi Fransızca’da mise-en-page, yani sayfaya koyma anlamında kullanılır; tıpkı mizansen (mise-en-scène) yani sahneye koyma kelimesinde olduğu
gibi. Grafik tasarımcının basılı bir yayında yaptığı ifl tam olarak budur: içeriği sayfaya (baflka bir bakıflla sahneye) koyma.


74. Soru

Grid nedir?

Cevap

Sayfa düzeni konusunda verilen kararlar, yayında yer alacak bilgilerin tanımlanmasının ardından başlar. Sonrasında bu bilgileri en uygun aktarma yöntemi belirlenir ve sayfaların içeriği taşıyacağı sistem buna paralel olarak tasarlanır. Bu sisteme “grid” adı verilir. Grid, sayfanın temel iskeletini oluşturan bir yapıdır; yayının basılmış halinde görülmeyen, ancak tasarım sürecinde kritik bir rol oynayan rehber çizgiler ve alanlardır. Grid tasarımı basit de olabilir, detaylı da. Detaylı ve her tür içeriği taşıyabilecek biçimde tasarlanmış bir grid sistemi tasarımcının içeriğin düzeni hakkında yeni sorunlarla uğraşmak yerine, bunları kolayca tamamlayarak daha yaratıcı arayışlara vakit ayırabilmesine olanak tanır.


75. Soru

Kitap dergi ve katalogların ciltlenme teknikleri nelerdir?

Cevap

Kitap, dergi ve kataloglar büyük çoğunlukla kodeks adı verilen soldan ciltli
sayfalar formunda üretilirler. Ticari ciltleme yöntemleri; telle dikiş, iplikle dikiş, tutkallama ve mekanik ciltleme olarak dört ana gruba ayrılır. Ciltleme yöntemi yayının formatına ve ömrüne bağlı olarak belirlenir ve yayın üretimi yapılır. Örneğin
iplikle dikiş sağlam ancak tutkalla cilde kıyasla pahalı bir yöntemdir. Bu nedenle
daha kısa ömre sahip olması beklenen yayınlarda iplikle dikiş tercih edilmez. Çok
sayfalı yayınlarda büyük boylarda kağıt tabakalar üzerinde birden fazla sayfa aynı
anda basılır. Bu kağıtlar daha sonra katlanarak sayfalar haline gelir ve gerekli yerlerden kesilerek ciltlenirler. Kağıt tabakalarının kitap, dergi gibi yayınlar olmak
üzere katlanmış haline forma adı verilir. Formalar bir araya getirilip harmanlanır ve
sonrasında ciltlenerek kodeks formundaki yayınları oluştururlar.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v